Fossil fuel companies know how to stop global warming. Why don't they? | Myles Allen

Transcriber: TED Translators Admin Reviewer: Rhonda Jacobs

Translator: TED Translators Admin Reviewer: Nguyen Hue

Đây là một tư duy.

Ngành công nghiệp nhiên liệu hoá thạch biết cách ngăn chặn nóng lên toàn cầu

nhưng họ đang đợi một ai đó trả phí

So here's a thought.

và không ai muốn đề cử chính mình.

The fossil fuel industry knows how to stop causing global warming,

Tôi từng là một trong những tác giả của báo cáo IPCC 2018

but they're waiting for somebody else to pay,

với con số 1,5 độ C.

and no one is calling them out on it.

Và sau khi báo cáo được công bố,

I was one of the authors of the 2018 IPCC report

Tôi có rất nhiều cuộc thảo luận, một trong số đó là với các kĩ sư trẻ

on 1.5 degrees Celsius.

của một trong những công ty lớn trên thế giới về dầu và khí đốt.

And after the report was published,

Cuối buổi thảo luận, tôi luôn nhận được một câu hỏi,

I gave a lot of talks, including one to a meeting of young engineers

“Theo quan điểm của ông, liệu chúng ta thực sự có khả năng

of one of the world's major oil and gas companies.

giới hạn mức độ nóng lên toàn cầu tới mức 1,5 độ C?”

And at the end of the talk, I got the inevitable question,

Báo cáo IPCC không thực sự là ý kiến cá nhân,

"Do you personally believe there's any chance

vậy nên tôi đặt lại một câu hỏi khác,

of us limiting global warming to 1.5 degrees?"

“Vậy, nếu bạn phải hoàn toàn loại bỏ cacbon khỏi sản phẩm của mình,

IPCC reports are not really about personal opinions,

tức, xả thải một tấn cacbon điôxít một cách an toàn tuyệt đối

so I turned the question around and said,

"Well, if you had to fully decarbonize your product,

với mỗi tấn được tạo ra từ dầu và khí đốt mà bạn bán ra,

that is, dispose safely and permanently of one ton of carbon dioxide

tới năm 2050, đó sẽ là cái giá phải trả,

liệu bạn có thể làm được điều đó?"

for every ton generated by the oil and gas you sell,

“Liệu điều này có thể áp dụng cho tất cả mọi người?” ai đó hỏi,

nghĩa là, tất nhiên rồi, cuộc đua của họ mà.

by 2050, which is what it would take,

would you be able to do so?"

Tôi nói, "Ừ, có thể họ sẽ làm vậy."

Đến đây, những nhà quản trị chỉ biết cúi đầu;

"Would the same rules apply to everybody?" somebody asked,

họ không muốn trả lời câu hỏi đó.

meaning, of course, their competition.

Nhưng những kĩ sư trẻ nhún vai và nói,

I said, "OK, yeah, maybe they would."

“Tất nhiên là chúng ta có thể chứ, như thể đó thậm chí là một câu hỏi?”

Now, the management just looked at their shoes;

Tôi muốn nói với bạn

they didn't want to answer the question.

về những gì mà những cậu kĩ sư trẻ biết:

But the young engineers just shrugged and said,

khử cacbon trong nhiên liệu hoá thạch.

"Yes, of course we would, like it's even a question."

không phải trong cả nền kinh tế,

So I want to talk to you

about what those young engineers know how to do:

hay thậm chí trong chính công ty mình,

mà là khử cacbon trong chính nhiên liệu,

decarbonize fossil fuels.

Not decarbonize the economy,

và đây là mấu chốt

bởi đó là điều cần thiết trong việc ngăn chặn nóng lên toàn cầu.

or even decarbonize their own company,

but decarbonize the fuels themselves,

Ở quy mô toàn cầu, biến đổi khí hậu hoá ra là một vấn đề cực kì đơn giản:

and this matters

Để ngăn chặn nóng lên toàn cầu

because it turns out to be essential to stopping global warming.

chúng ta cần ngừng việc phát thải cacbon điôxít ra không khí.

At a global level, climate change turns out to be surprisingly simple:

Và vì khoảng 85% lượng cacbon điôxít chúng ta đang phát thải

To stop global warming

đến từ nhiên liệu hoá thạch và sản xuất công nghiệp,

we need to stop dumping carbon dioxide into the atmosphere.

cần có giải pháp để nhiên liệu hoá thạch không làm trầm trọng nóng lên toàn cầu.

And since about 85 percent of the carbon dioxide we currently emit

Vậy chúng ta làm cách nào?

comes from fossil fuels and industry,

Thực ra chỉ có hai lựa chọn.

we need to stop fossil fuels from causing further global warming.

Thứ nhất, cấm sử dụng nhiên liệu hoá thạch.

So how do we do that?

Well, it turns out there's really only two options.

Tức là "tuyệt đối không"

The first option is, in effect, to ban fossil fuels.

Không ai được phép trích xuất, bán, hay sử dụng nhiên liệu hoá thạch

ở bất kì đâu trên thế giới vi phạm sẽ đều bị phạt nặng.

That's what "absolute zero" means.

No one allowed to extract, sell, or use fossil fuels

Nếu nghe có vẻ bất khả thi, thì đúng là như vậy.

anywhere in the world on pain of a massive fine.

Và thậm chí việc ra lệnh cấm toàn cầu là khả thi,

bạn hay tôi ở một quốc gia phát triển trong năm 2020

If that sounds unlikely, it's because it is.

có quyền yêu cầu công dân

And even if a global ban were possible,

của các nền kinh tế nghèo và đang phát triển trong những năm 2060

do you or I in wealthy countries in 2020

rằng không được động tới nhiên liệu hoá thạch của mình?

have any right to tell the citizens

Một số người tranh luận rằng nếu chúng ta đủ nỗ lực

of poor and emerging economies in the 2060s

chúng ta có thể hạ thấp gi á của năng lượng tái tạo

not to touch their fossil fuels?

và chúng ta sẽ không cần thiết phải cấm nhiên liệu hoá thạch,

Some people argue that if we work hard enough

mọi người sẽ tự động không sử dụng nó nữa.

we can drive down the cost of renewable energy so far

Đây là những suy nghĩ lạc quan một cách thái quá.

that we won't need to ban fossil fuels,

Bởi một điều, giá của năng lượng tái tạo sẽ không hạ nhanh như họ hy vọng.

the people will stop using them of their own accord.

Ý tôi là, hãy nhớ rằng,

This kind of thinking is dangerously optimistic.

năng lượng hạt nhân đã từng được cho là quá rẻ để định giá vào những năm 1970,

For one thing, renewable energy costs might not go down as fast as they hope.

nhưng thậm chí quan trọng hơn là

I mean, remember,

chúng ta không biết giá của nhiên liệu hoá thạch sẽ giảm tới đâu

nuclear energy was meant to be too cheap to meter in the 1970s,

trong cuộc đua tương lai.

but even more importantly,

Có rất nhiều ứng dụng của cacbon hoá thạch,

we've no idea how low fossil fuel prices might fall

từ nhiên liệu hàng không cho tới sản xuất xi măng,

in response to that competition.

nhiên liệu không cacbon không đủ sức để thay thế nhiên liệu truyền thống,

There are so many uses of fossil carbon,

from aviation fuel to cement production,

để nhiên liệu hoá thạch không làm trầm trọng nóng lên toàn cầu,

it's not enough for carbon-free alternatives to outcompete the big ones,

nhiên liệu không cacbon phải đủ sức cạnh tranh với chúng.

Vậy nên lựa chọn thực tế ngăn nhiên liệu hoá thạch gây ra nóng lên toàn cầu

to stop fossil fuels from causing further global warming,

carbon-free alternatives would need to outcompete them all.

là khử cacbon.

Tôi biết điều đó nghe có vẻ kỳ lạ,

khử cacbon trong nhiên liệu hoá thạch.

So the only real alternative to stop fossil fuels causing global warming

Điều đó nghĩa là,

is to decarbonize them.

một tấn cacbon điôxít phải được phát thải tuyệt đối an toàn

I know that sounds odd,

decarbonize fossil fuels.

cho mỗi tấn được tạo ra từ việc tiếp tục sử dụng nhiên liệu hoá thạch

What it means is,

one ton of carbon dioxide has to be safely and permanently disposed of

Hiện nay, người tiêu dùng không thể làm được điều đó,

nên trách nhiệm thuộc về phía các công ty

for every ton generated by the continued use of fossil fuels.

đang sản xuất và bán nhiên liệu hoá thạch.

Now, consumers can't do this,

Những kỹ sư biết cách để xử lý.

so the responsibility has to lie with the companies

Thực tế, họ đã biết từ hàng thế kỷ.

Phương án đơn giản nhất là thu gom lượng cacbon điôxít tạo ra

that are producing and selling the fossil fuels themselves.

Their engineers know how to do it.

từ ống khói của nhà máy điện, lò cao, hay nhà máy lọc dầu.

In fact, they've known for decades.

The simplest option is to capture the carbon dioxide as it's generated

Bạn làm sạch, nén, và chôn lại xuống lòng đất.

from the chimney of a power station, or blast furnace, or refinery.

Nến bạn chôn đủ độ sâu và đúng độ hoá thạch,

You purify it, compress it, and re-inject it back underground.

nó sẽ nằm nguyên đó, giống như hydrocacbons nơi mà nó được sinh ra.

Để hạn chế nóng lên toàn cầu

If you inject it deep enough and into the right rock formations,

lưu trữ vĩnh viễn phải kéo dài ít nhất hàng nghìn năm,

it stays there, just like the hydrocarbons it came from.

To stop further global warming,

đó là lý do tại sao chúng ta giải quyết khí thải cacbon hoá thạch

permanent storage has to mean tens of thousands of years at least,

bằng cách trồng cây sẽ có ích,

nhưng đó có thể chỉ là một điểm dừng tạm thời.

which is why trying to mop up our fossil carbon emissions

Đối với một số ứng dụng, ví dụ như nhiên liệu hàng không,

by planting trees can help,

chúng ta không thể thu gom cacbon điôxít từ nguồn,

but it can only be a temporary stopgap.

nên chúng ta phải tái thu gom, và chiết xuất lại từ không khí.

For some applications like aviation fuel, for example,

Điều đó có thể làm được; đã có những công ty làm việc đó.

we can't capture the carbon dioxide at source,

nhưng tốn chi phí hơn.

so we have to recapture it, take it back out of the atmosphere.

Và đây là dẫn chứng cho lý do quan trọng nhất

tại sao tái thu gom và phát thải cacbon điôxít an toàn

That can be done; there's companies already doing it,

but it's more expensive.

chưa phải là cách làm tiêu chuẩn:

And this points to the single most important reason

chi phí.

why recapturing and safe disposal of carbon dioxide

Việc xả thải trực tiếp cacbon điôxít vào không khí chắc chắn rẻ hơn

is not already standard practice:

so với việc thu gom và xả thải an toàn vào lòng đất.

cost.

It's infinitely cheaper just to dump carbon dioxide into the atmosphere

Nhưng tin tốt là,

chúng ta không cần xả thải 100%

than it is to capture it and dispose of it safely back underground.

lượng cacbon điôxít chúng ta tạo ra do đốt cháy nhiên liệu hoá thạch ngay.

But the good news is,

Các nhà kinh tế nói về hướng đi tiết kiệm chi phí,

we don't need to dispose of 100 percent

of the carbon dioxide we generate from burning fossil fuels right away.

tức họ cho rằng cách để đạt kết quả

mà không phải tốn quá nhiều chi phí

Economists talk about cost-effective pathways,

cho thế hệ tiếp theo.

Và một hướng đi tiết kiệm chi phí,

by which they mean ways of achieving a result

đưa chúng ta tới nhiên liệu hoá thạch khử cacbon,

without unfairly dumping too much of the cost

100% cacbon được thu giữ và xử lý vào năm 2050,

onto the next generation.

And a cost-effective pathway,

đó là mục tiêu của phát thải ròng bằng 0,

which gets us to decarbonizing fossil fuels,

với 10% lượng cacbon được thu gom vào năm 2030,

100 percent carbon capture and storage by 2050,

50% vào năm 2040

which is what net-zero means,

100% vào năm 2050

takes us through 10 percent carbon capture in 2030,

Đặt vào bối cảnh hiện nay,

chúng ta đang thu giữ và xử lý ít hơn 0,1%.

50 percent in 2040,

100 percent in 2050.

Đừng hiểu nhầm ý tôi,

To put that in context,

khử cacbon trong nhiên liệu hoá thạch sẽ không hề dễ dàng.

we are currently capturing and storing less than 0.1 percent.

Mà là sẽ phải xây dựng ngành công nghiệp xử lý cacbon điôxít

So don't get me wrong,

decarbonizing fossil fuels is not going to be easy.

với quy mô tương tự với ngành công nghiệp dầu mỏ và khí đốt hiện nay.

It's going to mean building a carbon dioxide disposal industry

Người duy nhất trên thế giới

có đủ khả năng kỹ thuật

comparable in size to today's oil and gas industry.

và tài chính để làm điều này

là các công ty đang sản xuất nhiên liệu hoá thạch.

The only entities in the world

that have the engineering capability

Chúng ta đều có thể chung tay bằng cách giảm sử dụng nhiên liệu hoá thạch

and the deep pockets to do this

are the companies that produce the fossil fuels themselves.

để họ có thêm thời gian cho việc khử cacbon,

We can all help by slowing down our use of fossil carbon

nhưng họ vẫn phải tiến hành việc đó.

Việc thêm chi phí xử lý cacbon điôxít

sẽ khiến nhiên liệu có nguồn gốc hoá thạch đắt đỏ hơn,

to buy them time to decarbonize it,

but they still have to get on with it.

và tốn thêm 10% không gian xử lý khí thải vào năm 2030 chẳng hạn,

Now, adding the cost of carbon dioxide disposal

hoặc giá của một lít xăng sẽ đắt thêm vài đồng

will make fossil fuel-based products more expensive,

Nhưng, khác với thuế,

and a 10 percent storage requirement by 2030, for example,

số tiền đó rõ ràng được sử dụng vào việc giải quyết vấn đề,

might add a few pence to the cost of a liter of petrol.

và tất nhiên, người tiêu dùng sẽ phản ứng

But, unlike a tax,

ví dụ như bằng cách chuyển sang đi xe điện,

that money is clearly being spent on solving the problem,

nhưng họ không cần ai phải bảo họ làm vậy.

Và quan trọng là nếu các nước đang phát triển đồng ý sử dụng

and of course, consumers will respond,

perhaps by switching to electric cars, for example,

but they won't need to be told to do so.

nhiên liệu hoá thạch đã được khử cacbon theo cách này,

And crucially, if developing countries agreed to use fossil fuels

thì họ cần chấp nhận giới hạn về khối lượng tiêu thụ của mình,

that have been progressively decarbonized in this way,

đó là thứ khiến họ quan ngại ảnh hưởng tới sự phát triển.

then they never need accept limits on the absolute amount that they consume,

Vài năm qua,

ngày càng có nhiều người nói về

tầm quan trọng của việc xử lý cacbon điôxít.

which they fear might constrain their growth.

Nhưng đến nay họ vẫn tiếp tục nói về điều đó

Over the past couple of years,

như thể họ được tài trợ bởi nhà từ thiện hoặc được giảm thuế.

more and more people have been talking

about the importance of carbon dioxide disposal.

Nhưng tại sao các tổ chức hay cá nhân phải đóng thuế để dọn dẹp hậu quả

But they're still talking about it

as if it's to be paid for by philanthropy or tax breaks.

của một ngành công nghiệp còn đem lại lợi nhuận?

Không, chúng ta có thể khử cacbon trong nhiên liệu hoá thạch.

But why should foundations or the taxpayer pay to clean up

Và nếu chúng ta thật sự khử cacbon

after a still-profitable industry?

cùng với thực hiện các công tác như kiểm soát nạn phá rừng,

No. We can decarbonize fossil fuels.

chúng ta sẽ ngăn chặn nóng lên toàn cầu.

Và nếu không, chúng ta sẽ không ngăn chặn nổi.

And if we do decarbonize fossil fuels,

Đơn giản là như vậy.

as well as getting things like deforestation under control,

Nhưng sẽ cần có một bước chuyển để khiến điều này xảy ra.

we will stop global warming.

Vậy bạn có thể giúp được gì?

And if we don't, we won't.

Nó phụ thuộc vào bạn là ai.

It's as simple as that.

Nếu bạn làm việc hoặc đầu tư vào công nghiệp nhiêu liệu hoá thạch,

But it's going to take a movement to make this happen.

So how can you help?

đừng quay lưng lại vấn đề bằng cách bán lại doanh nghiệp

Well, it depends on who you are.

If you work or invest in the fossil fuel industry,

cho người khác người có khi còn ít quan tâm hơn cả bạn.

Bạn tạo ra vấn đề.

don't walk away from the problem by selling off your fossil fuel assets

Bạn cần phải sửa chữa nó.

Khử cacbon khỏi hồ sơ của bạn không giúp được gì ngoài lương tâm bạn.

to someone else who cares less than you do.

Bạn phải khử cacbon khỏi sản phẩm của mình

You own this problem.

You need to fix it.

Decarbonizing your portfolio helps no one but your conscience.

Nếu bạn là một nhà chính trị hoặc một công chức,

bạn cần nhìn vào chính sách về khí hậu và tự hỏi:

You must decarbonize your product.

Nó giúp ích như thế nào trong việc khử cacbon trong nhiên liệu hoá thạch?

If you're a politician or a civil servant,

Nó giúp tăng phần cacbon điôxít được xử lý

you need to look at your favorite climate policy and ask:

an toàn tuyệt đối trong số chúng ta tạo ra

How is it helping to decarbonize fossil fuels?

từ nhiên liệu hoá thạch như thế nào?

How is it helping to increase the fraction

Nếu không, thì có thể nó đang giúp làm chậm nóng lên toàn cầu,

of carbon dioxide we generate from fossil fuels

đó là tốt,

that is safely and permanently disposed of?

nhưng trừ phi bạn tin vào việc cấm đoán, nó không ngăn được gì cả.

If it isn't, then it may be helping to slow global warming,

Cuối cùng, nếu bạn là một nhà môi trường,

which is useful,

bạn có thể thấy ý tưởng về nhiên liệu hoá thạch trong nền công nghiệp này

but unless you believe in that ban, it isn't going to stop it.

đóng vai trò chủ chốt trong giải quyết biến đổi khí hậu đang rất đáng lo ngại.

Finally, if you're an environmentalist,

you probably find the idea of the fossil fuel industry itself

“Các bể chứa cacbon đó có thể sẽ bị rò rỉ?”

playing such a central role in solving the climate change problem disturbing.

bạn sẽ lo lắng,

"Hoặc có ai đó trong ngành gian lận?"

Qua nhiều thế kỷ tới, có nguy cơ chúng sẽ bị rò rỉ,

"Won't those carbon dioxide reservoirs leak?"

you'll worry,

và cũng có thể có gian lận,

"Or won't some in the industry cheat?"

nhưng rò rỉ và gian lận

Over the coming decades, there probably will be leaks,

sẽ chỉ khiến khử cacbon trở nên khó khăn hơn,

họ không xem đó là một lựa chọn.

and there may be cheats,

but those leaks and those cheats

Nóng lên toàn cầu không chờ tới khi ngành công nghiệp này tàn lụi.

will make decarbonizing fossil fuels harder,

they don't make it optional.

mà chỉ đang kêu gọi nó chấm dứt

Global warming won't wait for the fossil fuel industry to die.

là để cho chúng ta cơ hội để giải quyết vấn đề

Trong những giai đoạn mâu thuẫn, chúng ta cần tìm sự giúp đỡ

And just calling for it to die

is letting it off the hook from solving its own problem.

và thậm chí là những người bạn từ những nơi không ngờ tới.

Đến lúc kêu gọi ngành công nghiệp nhiên liệu hoá thạch

In these divided times, we need to look for help

đứng lên giải quyết vấn đề gây ra bởi sản phẩm mà họ đã tạo ra.

and maybe even friends in unexpected places.

Những kỹ sư của họ biết cách làm,

It's time to call on the fossil fuel industry

chúng ta chỉ cần những nhà quản trị ngẩng đầu lên khỏi mũi giày của mình.

to help solve the problem their product has created.

Cảm ơn.

Their engineers know how,

we just need to get the management to look up from their shoes.

Thank you.