5 Steps to Fix Any Problem at Work | Anne Morriss | TED

Translator: 24 Anh

You’ve heard the phrase “move fast and break things.”

Bạn đã nghe qua câu nói “tiến nhanh và phá vỡ mọi thứ.”

Facebook made it famous.

Facebook đã khiến nó nổi tiếng.

But really, Mark just made the mistake of saying it out loud

Nhưng thật tình, Mark đã phạm sai lầm khi nói to câu đó

and putting it on company posters.

và viết nó lên áp phích công ty.

Nhân tiện, Mark và tôi cũng chẳng thân đến độ gọi nhau bằng tên đâu.

By the way, Mark and I are not on a first-name basis.

(Laughter)

(Tiếng cười)

But sometimes using the first names of our leaders

Nhưng thỉnh thoảng việc gọi tên của các nhà lãnh đạo

reminds us that leadership is a practice

gợi ta nhớ rằng lãnh đạo là một thực tiễn

of imperfect humans leading imperfect humans.

khi những người không hoàn hảo dẫn dắt những người không hoàn hảo.

That's why it's so hard.

Bởi thế mà nó rất khó khăn.

How's it going, Elon?

Dạo này bạn sao rồi, Elon?

(Laughter)

(Tiếng cười)

"Move fast and break things"

“Tiến nhanh và phá vỡ mọi thứ”

is still a widely held belief that we can either make progress

vẫn là niềm tin phổ biến rằng ta chỉ có thể tiến bộ hoặc quan tâm nhau,

or take care of each other, one or the other.

chỉ một trong hai;

That a certain amount of wreckage is the price we have to pay

rằng một mức độ thiệt hại nhất định là cái giá mà chúng ta phải trả

for inventing the future.

để phát minh ra tương lai.

My wife and I have spent the last decade helping companies clean up this wreckage.

Vợ tôi và tôi đã dành thập kỷ qua để giúp các công ty thu dọn thiệt hại này.

Và một trong những bài học chính từ công việc của chúng tôi

And one of the main lessons from our work

is that the trade-off at the heart of this worldview is false.

là sự đánh đổi cốt lõi của thế giới quan này là sai lầm.

The most effective leaders we know

Những nhà lãnh đạo hiệu quả nhất mà chúng tôi biết

solve problems at an accelerated pace

giải quyết các vấn đề với tốc độ nhanh

while also taking responsibility for the success

đồng thời chịu trách nhiệm cho thành công và phúc lợi

and the well-being of their customers and employees and shareholders.

của khách hàng, nhân viên và cổ đông của mình.

They move fast and fix things.

Họ tiến nhanh và sửa chữa mọi thứ.

(Applause)

(Vỗ tay)

Now, what's come out of our work is something of a playbook

Kết quả của công việc chúng tôi làm giống như chiến thuật

giúp nhanh chóng sửa chữa các vấn đề,

for fixing problems quickly,

whether it's a broken company culture or a struggling friendship.

bất kể là một văn hóa công ty đã lụi tàn hay một tình bạn đang gặp trục trặc.

And so what I want to do with you today is invite you

Vậy, điều tôi muốn làm cùng các bạn hôm nay

là mời các bạn thử qua chiến thuật này thông qua một tuần tưởng tượng.

to try on this playbook over the course of an imaginary week.

So how this is going to work is I'm going to give you an agenda

Vậy thì cách thức thực hiện là tôi sẽ đề xuất cho bạn lịch trình

for each day of the week, Monday, Tuesday, Wednesday.

của từng ngày trong tuần, thứ Hai, thứ Ba, thứ tư.

You see where this is going.

Bạn hiểu rồi chứ.

And then I want you to go home and try it

Và rồi tôi muốn bạn về nhà và thử áp dụng để xem bạn tiến bộ được bao nhiêu.

and see how much progress you can make.

Does that sound reasonable?

Nghe có hợp lý không?

OK.

Được rồi.

I'm seeing some signs of consent, thank you.

Tôi thấy có vài biểu hiện đồng tình, xin cảm ơn.

Start by thinking of a problem that you're having right now

Bắt đầu bằng cách nghĩ đến một vấn đề mà hiện tại bạn đang đối mặt,

that involves at least one other person,

có liên quan đến ít nhất một người khác,

your kids, your co-founders, your customers, etc.

con cái, nhà đồng sáng lập, khách hàng của bạn và vân vân.

Now in our imaginary week,

Vậy trong tuần tưởng tượng của chúng ta,

it's now Monday morning.

hiện đang là sáng thứ Hai.

Now Monday morning, it's a bad rap,

Thứ Hai là ngày mà chẳng ai ưa,

but we like to think of it as the gift of renewal

nhưng ta muốn xem nó là món quà của sự đổi mới

cứ bảy ngày lại xuất hiện một lần.

that comes around every seven days.

(Laughter)

(Tiếng cười)

On Monday, your task is to figure out what your real problem is,

Vào thứ Hai, nhiệm vụ của bạn là xác định vấn đề thực sự của bạn là gì,

which may not be the problem that you thought you had

có thể đó không phải là vấn đề mà bạn nghĩ mình gặp phải vào phút trước.

just a minute ago.

Because here's the thing.

Vì đây mới là vấn đề:

As human beings,

Là con người, ta có xu hướng quá tự tin vào chất lượng suy nghĩ của mình.

we tend to be overconfident in the quality of our thoughts.

Particularly when it comes to diagnosing our own problems.

Đặc biệt là khi chẩn đoán những vấn đề của riêng chúng ta.

"My investors don't get it."

“Các nhà đầu tư của tôi chẳng hiểu gì cả.”

"My Gen Z employees are entitled."

“Các nhân viên Gen Z của tôi thật tự mãn.”

"My dog is mad at me."

“Chú chó nhà tôi đang giận tôi.”

Cùng tìm hiểu xem liệu bạn có đúng.

Let's find out if you're right.

The thing that's going to help you out most today is your own curiosity.

Tính tò mò chính là thứ sẽ giúp ích cho bạn nhiều nhất vào hôm nay.

So turn that original diagnosis, "My Gen Z employees are entitled,"

Hãy biến chẩn đoán ban đầu là “nhân viên Gen Z của tôi kiêu ngạo”

thành câu hỏi thay vì câu khẳng định.

into a question rather than a statement.

"What's going on with my Gen Z employees?"

“Các nhân viên Gen Z của tôi bị gì thế?”

Now your next move sounds obvious,

Bước tiếp theo có vẻ hiển nhiên,

but you might be surprised to learn how infrequently people actually do it.

nhưng đáng ngạc nhiên là nó không được thực hiện thường xuyên.

Talk directly to the other people who have a stake in your problem.

Hãy nói chuyện trực tiếp với người có liên quan đến vấn đề của bạn.

Ask some things you might not normally ask in polite company,

Đặt những câu hỏi mà bạn thường không hỏi trong tình huống nhã nhặn,

things that require a little courage on your part.

những điều đòi hỏi một chút can đảm từ phía chúng ta.

Now, as I look around the room, and I'm being a little presumptuous,

Khi tôi nhìn quanh khán phòng,

và tôi có hơi tự phụ,

I suspect this is going to be hard for some of you.

tôi nghi ngờ điều này sẽ khó khăn đối với một số bạn.

I get it, I come from a very WASPy family.

Tôi hiểu, tôi đến từ gia đình da trắng theo đạo Tin lành Anglo-Saxon.

There were three approved topics of conversation:

Có ba chủ đề trò chuyện được chấp nhận:

the pets, the weather,

thú cưng, thời tiết

and Tom Brokaw for some reason.

và Tom Brokaw, không biết tại sao.

(Laughter)

(Tiếng cười)

But sometimes just a single brave conversation

Nhưng đôi khi chỉ cần một cuộc trò chuyện can đảm

can reveal an entirely new structure to your problem.

cũng đủ làm lộ diện cả một cấu trúc mới ẩn sau vấn đề của bạn.

Some of you will discover, for example,

Ví dụ, vài người sẽ khám phá ra rằng

that you have a role to play

chính bạn cũng góp phần tạo nên vấn đề

in creating the problem that you're now solving this week.

mà bạn phải giải quyết trong tuần này.

Instead of your Gen Z employees being entitled, for example,

Chẳng hạn, thay cho việc nhân viên Gen Z ngạo mạn,

you might discover it's you who feels entitled.

bạn có thể nhận ra mình mới là người ngạo mạn.

To burn them out and pay them less than what they're worth,

Vắt kiệt sức của họ và trả công cho họ thấp hơn mức xứng đáng,

simply because that was the broken work contract

đơn giản chỉ vì hợp đồng lao động thối nát

that you put up with at their age.

mà bạn từng chịu đựng khi bằng tuổi họ.

(Applause)

(Vỗ tay)

I'm just spitballing up here.

Tôi chỉ lỡ lời một chút thôi.

(Laughter)

(Tiếng cười)

But what I do know is that whatever it is you learn today,

Nhưng tôi biết rõ dù cho hôm nay bạn học được điều gì,

you're going to be closer to understanding

bạn cũng sẽ tiến gần hơn đến việc hiểu được

what's really getting in the way of the relationship

điều gì đang cản trở mối quan hệ của bạn,

or the organization or the life you want.

tổ chức hoặc cuộc sống mà bạn khao khát.

Alright, excellent first day, everyone.

Vâng, ngày đầu rất tuyệt vời, mọi người ạ.

Nghỉ ngơi chút nào.

Get some rest.

Now it's Tuesday.

Giờ là thứ Ba.

Vào thứ Ba, bạn phải tiến hành thí nghiệm thông minh

On Tuesday, your job is to run a smart experiment

in how to solve your problem.

để tìm cách giải quyết vấn đề của mình.

Start by creating a good-enough plan

Đầu tiên, hãy phát triển một kế hoạch đủ tốt

to strengthen the relationship at the center of it.

để củng cố mối quan hệ đang là cốt lõi của vấn đề.

Now, a good-enough plan is distinct from a perfect plan,

Một kế hoạch đủ tốt không phải là một kế hoạch hoàn hảo,

và kế hoạch hoàn hảo là sinh vật tưởng tượng, khó nắm bắt

which is an elusive, fantastical creature

that has never actually been spotted in the wild.

mà chưa ai từng thấy trong tự nhiên.

We tend to think about problems through the lens of trust.

Chúng ta có xu hướng suy nghĩ về các vấn đề từ góc độ niềm tin.

So one prompt that often helps on Tuesday

Vào thứ Ba, sẽ rất hữu ích nếu bạn nhận lời nhắc:

is what could you do tomorrow to build more trust than you did today?

Bạn có thể làm gì vào ngày mai

để xây dựng nhiều lòng tin hơn hôm nay?

For one team we were working with,

Một nhóm mà chúng tôi làm việc cùng

they decided to stop texting each other about each other

đã quyết định ngừng nhắn tin với người này để nói về người kia

in the middle of meetings.

trong lúc đang họp hành.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Someone else we were coaching decided

Một người khác mà chúng tôi tư vấn

đã quyết định nói thẳng với người đồng sáng lập của mình

that it was time to come clean to his cofounders,

that he was ready to move on from the business.

rằng anh ấy đã sẵn sàng rút khỏi việc kinh doanh.

Another leader decided that it was time for him to take full responsibility

Một giám đốc điều hành khác quyết định đã đến lúc chịu mọi trách nhiệm

for the unintended harms of a product that he'd designed.

về tác hại ngoài ý muốn phát sinh từ sản phẩm do anh ấy thiết kế.

Is your good-enough plan going to work?

Liệu kế hoạch đủ tốt của bạn có hiệu quả hay không?

Probably not.

Chắc chắn là không.

Statistically, not on the first try.

Theo thống kê, nó sẽ chẳng thành công ngay lần đầu.

That's why I'm giving you all a week to figure it out.

Đó là lý do tại sao tôi cho bạn cả một tuần để tìm ra cách,

But also to make the inevitable, unavoidable mistakes.

nhưng cũng là để gặp phải những sai sót tất yếu và khó tránh khỏi.

The purpose of Tuesday is not to get it right.

Mục tiêu của ngày thứ Ba không phải là thành công.

The purpose of Tuesday is to learn.

Mục đích của thứ Ba là để học,

It's to get into the sandbox of your life and give yourself permission to play.

là để bước vào hộp cát của cuộc đời và cho phép bản thân vui chơi.

Alright, go and have the adult beverage of your choice,

Chà, cứ thoải mái chọn loại đồ uống dành cho người lớn,

which you have definitely earned.

món nào đó xứng đáng với bạn.

Now it’s Wednesday.

Hôm nay là thứ Tư.

On Wednesday, your job is to do something that adults generally don't like to do.

Vào thứ Tư, nhiệm vụ của bạn là làm chuyện mà người trưởng thành thường không thích.

It's to make new friends.

Đó là kết bạn mới.

But the research is really clear.

Nhưng nghiên cứu rất rõ ràng.

That whatever problem you're trying to solve this week,

Bất kể bạn đang cố giải quyết vấn đề gì trong tuần này,

you're going to be better at solving it

bạn sẽ giải quyết thành thạo hơn

nếu hợp sức với một người có suy nghĩ khác bạn.

with people who don't already think like you do.

I know you've heard this before many times.

Tôi biết trước đây bạn đã nghe điều này nhiều lần rồi.

But today is your chance to practice.

Nhưng hôm nay là cơ hội để bạn thực hành.

So describe your good-enough plan, the one you came up with yesterday,

Hãy mô tả kế hoạch vừa đủ tốt mà bạn đã nghĩ ra vào hôm qua

to someone whose life experience has been materially different from yours.

cho một người nào đó có trải nghiệm cuộc sống rất khác với bạn.

If you've been at the company for a decade,

Nếu bạn đã làm ở công ty hơn một thập kỷ,

talk to someone who started last week.

hãy trò chuyện với người vừa đi làm vào tuần trước.

Nếu bạn là cộng sự da trắng, trò chuyện với cộng sự da màu.

If you're a white partner, talk to a Black partner.

If you're queer like me,

Nếu là người đồng tính như tôi,

talk to the straightest person you can find.

bạn hãy nói chuyện với người dị tính nhất mà bạn tìm được.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Contrary to what you may have heard recently, they're everywhere.

Chẳng giống những gì bạn nghe dạo này đâu, họ có mặt ở khắp mọi nơi.

(Laughter)

(Tiếng cười)

(Applause)

(Vỗ tay)

And when you're done with that conversation,

Và khi đã kết thúc cuộc trò chuyện đó,

hãy bắt chuyện với một người khác

have another conversation with someone else who's different from you

mà khác với bạn ở vài khía cạnh tuyệt đẹp của trải nghiệm con người.

on some other gorgeous dimension of the human experience.

This is going to take you all day,

Việc này sẽ mất cả ngày,

and some of you are going to be surprised to discover

và vài người sẽ bất ngờ khi nhận ra đây là ngày bạn thích nhất trong cả tuần.

that it’s your favorite day of the week.

Và vào cuối ngày, bạn sẽ mỉm cười

At the end of the day, you’re going to be smiling,

and your good-enough plan is going to be an even-better plan.

và kế hoạch vừa đủ tốt của bạn sẽ trở thành kế hoạch còn tốt hơn nữa.

OK, now it's Thursday, good morning.

Được rồi, giờ là thứ Năm, chào buổi sáng,

It's Thursday, you're unstoppable.

Thứ Năm rồi, không gì có thể cản bước bạn.

Thursday is storytelling day.

Thứ Năm là ngày kể chuyện.

As humans, we need stories to make sense of change,

Con người chúng ta cần những câu chuyện để hiểu được sự thay đổi,

to find our place in the script of it.

để tìm thấy vị trí của mình trong kịch bản của nó.

Stories also help us to activate all the other people around us

Những câu chuyện cũng có thể giúp ta lay động những người xung quanh

whose help we're going to need with that change.

và ta sẽ cần sự giúp đỡ của họ để tạo ra thay đổi đó.

Stories have three parts: past, present, future.

Các câu chuyện có ba phần: quá khứ, hiện tại, tương lai.

We often skip over that past part in moments of big change.

Chúng ta thường bỏ qua phần quá khứ đó trong những thời khắc có sự thay đổi lớn.

We did some work with Uber

Chúng tôi hợp tác cùng Uber

when it was going through its very public crisis in leadership.

khi nó đang trải qua cuộc khủng hoảng lãnh đạo công khai.

And when the new guy came in, the new CEO,

Và khi CEO mới gia nhập công ty

and hosted his first all-hands meeting,

và chủ trì cuộc họp toàn công ty đầu tiên,

he committed to retain the edge

ông ấy cam kết sẽ phát huy lợi thế đã giúp Uber trở thành thế lực tự nhiên.

that had made Uber a force of nature.

Now, this line was met with thunderous applause.

Câu nói này nhận được tràng vỗ tay như sấm.

The applause of relief.

Tràng vỗ tay chứa sự nhẹ nhõm.

He also joined in a standing ovation for his predecessor,

Giám đốc điều hành mới cũng đứng dậy để hoan nghênh người tiền nhiệm của mình,

who also happened to be in the room that day.

người cũng có mặt trong phòng ngày hôm đó.

I was so struck

Tôi bị ấn tượng sâu sắc

by the grace of this choice.

bởi thái độ đằng sau lựa chọn này.

And that's the word I want you to bring to your own storytelling.

Và đó là từ ngữ mà tôi muốn các bạn đưa vào câu chuyện của chính mình.

Listen, Uber had serious problems to solve,

Nghe tôi này, Uber có những vấn đề nghiêm trọng cần giải quyết,

as anyone reading the news could figure out.

ai theo dõi tin tức thì cũng biết đó.

But the people in that room had built something extraordinary,

Nhưng những người trong căn phòng đó đã tạo dựng một điều phi thường,

and they had something real to lose in an uncertain future.

và trong tương lai mơ hồ, họ có thể gặp những tổn thất rất thực tế.

Instead of setting himself up as some kind of company savior,

Thay vì tự coi mình là vị cứu tinh của công ty,

the new guy honored that complicated truth.

người mới đến đã tôn trọng sự thật phức tạp đó.

Honor the complicated truth of the people around you,

Hãy tôn trọng sự thật phức tạp của những người xung quanh bạn,

the ones who aren't so sure about all your big plans.

những người đang do dự về các kế hoạch lớn lao của bạn.

Then tell us why you want to change things.

Rồi nói cho chúng tôi biết tại sao bạn muốn thay đổi tình hình.

Finally, tell us about the future in vivid and specific language.

Cuối cùng, nói cho chúng tôi về tương lai bằng ngôn ngữ cụ thể và sống động.

Tell us what it's going to feel like when your story becomes our reality.

Hãy cho chúng tôi biết sẽ ra sao

khi câu chuyện của bạn trở thành hiện thực của chúng tôi.

Alright, it's Friday.

Được rồi, đến thứ Sáu.

Đã là thứ Sáu và sắp hoàn thành rồi, tôi xin hứa.

It's Friday, and you're almost done, I promise.

The payoff of Friday,

Phần thưởng của ngày thứ Sáu,

the payoff of this whole week of hard work

phần thưởng của một tuần làm việc chăm chỉ,

is that you now get to move fast

là khả năng hành động nhanh chóng,

because you're far less likely to break things.

bởi vì rủi ro thiệt hại thấp hơn nhiều.

So do everything you decided to do over the last week,

Vậy hãy làm mọi thứ mà bạn quyết định làm trong suốt tuần qua,

but now do it with a sense of urgency.

nhưng bây giờ hãy khẩn trương thực hiện.

Urgency releases the energy in the system.

Sự khẩn trương giải phóng năng lượng trong hệ thống.

It makes it clear to everyone that you take the problem seriously.

Mọi người sẽ thấy rõ rằng bạn đang nghiêm túc xem xét vấn đề.

So whatever administrative hurdles,

Bất cứ rào cản hành chính nào,

whatever unproductive process is in the way of taking action today,

bất cứ quy trình thiếu hiệu quả nào đang ngăn cản bạn hành động ngay hôm nay,

just strip it out, just refuse to tolerate it.

hãy loại bỏ nó, đừng dung thứ cho nó.

People ask us all the time about the optimal timing for big change.

Chúng tôi liên tục nhận được câu hỏi khi nào là thời điểm tốt nhất để thay đổi.

And our answer is almost always the same.

Và câu trả lời của chúng tôi hầu như luôn giống nhau.

How about now?

Sao không phải là bây giờ?

Now seems good.

Bây giờ hợp lý mà.

Take action now,

Hành động ngay bây giờ

and then learn from whatever happens next.

và rồi học hỏi từ bất cứ điều gì xảy ra ngay sau đó.

And at the end of this day, at the end of this week,

Và vào cuối ngày hôm nay, cuối tuần này,

your even-better plan has a chance of being a great plan.

kế hoạch tốt hơn nữa của bạn có khả năng trở thành kế hoạch tuyệt vời.

Alright, that’s it.

Được rồi, chỉ vậy thôi.

That's your week.

Đó là cả tuần của bạn.

Congratulations,

Xin chúc mừng,

you did it, as you rest and recover, which is essential.

bạn đã làm được, bạn đã nghỉ ngơi và nạp lại năng lượng,

một chuyện rất cần thiết.

I want to leave you with one final thought.

Tôi muốn gửi gắm nơi bạn một suy nghĩ cuối cùng.

I spend my time

Tôi dành thời gian

helping leaders to change and evolve.

giúp đỡ các nhà lãnh đạo thay đổi và phát triển.

And no one has ever said to me,

Chưa từng có ai nói với tôi:

"I wish I had taken longer and done less."

“Tôi ước mình tốn nhiều thời gian và làm được ít việc hơn.”

(Laughter)

(Tiếng cười)

What I do hear again and again is the opposite.

Những gì tôi nghe đi nghe lại hoàn toàn ngược lại.

And so my invitation to you today is to practice.

Hôm nay tôi xin mời tất cả các bạn cùng thực hành.

To practice taking less time

Thực hành sử dụng ít thời gian hơn

to do more of the things that will make your relationships and your teams

để làm nhiều việc hơn

nhằm giúp các mối quan hệ, đội nhóm và tổ chức của bạn vững mạnh hơn.

and your organizations stronger.

And to be honest, you have my blessing

Thành thật mà nói, tôi cho phép các bạn dành hơn một tuần để làm được điều đó.

to take longer than a week to get it done.

What I don't want you to do

Nhưng tôi không muốn bạn dành hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm,

is to take months or even years,

which tends to be our default timeline for solving hard problems.

đó thường là mốc thời gian mặc định của ta

để giải quyết các vấn đề khó khăn.

Most of our problems deserve a more urgent response.

Hầu hết các vấn đề của chúng ta đòi hỏi phản ứng khẩn trương hơn.

Most of our problems deserve a metabolic rate

Hầu hết các vấn đề của ta xứng đáng có một tỷ lệ trao đổi

that honors the frustration and the mediocrity

mà tôn trọng nỗi thất vọng, sự tầm thường

and the real pain of the status quo for some of you.

và nỗi đau trước hiện trạng đối với một vài người trong số các bạn.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Laughter and applause)

(Tiếng cười và vỗ tay)

So whether your name is Mark or Elon or Chris --

Vậy, dù cho bạn tên là Mark hay Elon hay Chris --

thank you for having me --

cảm ơn bạn vì đã mời tôi --

or Anne,

hoặc là Anne,

find out what happens when you move fast and fix things

hãy tìm hiểu xem chuyện gì xảy ra khi bạn tiến nhanh và sửa chữa mọi thứ

and decide that the moment that matters most is right now.

và quyết định rằng bây giờ chính là thời khắc quan trọng nhất.

(Applause and cheers)

(Vỗ tay và cổ vũ)