A Colorful Case for Outside-the-Box Thinking on Identity | Olivia Vinckier | TED

Translator: Linh Nguyen Reviewer: 24 Anh

When I was in first grade,

Khi tôi học lớp một,

I remember learning my colors.

tôi nhớ mình học về màu sắc.

We started by learning about the primary colors:

Chúng tôi đã bắt đầu với những màu cơ bản:

red, yellow and blue.

đỏ, vàng và xanh dương.

Our teacher taught us how they were the pure colors of the rainbow.

Giáo viên của chúng tôi dạy rằng đó là những màu nguyên gốc của cầu vồng.

No two colors could be combined to create them.

Không cần hai màu sắc nào hòa vào nhau để tạo ra chúng.

Our next task was to mix them into something more complex:

Bài tập tiếp theo của chúng tôi là pha trộn chúng để tạo ra màu phức tạp hơn:

green, purple and orange.

xanh lá, tím và cam.

These secondary colors, especially green,

Những màu thứ cấp này, đặc biệt là xanh lá,

stood out to me.

gây ấn tượng đối với tôi.

I was fascinated by how two primary colors could be mixed together

Tôi bị mê hoặc bởi cách mà hai màu cơ bản có thể hòa quyện được với nhau

to create something nuanced and completely unique.

để tạo ra một thứ có sắc thái và hoàn toàn độc nhất.

Khi giáo viên bảo rằng

When our teacher told us

that our next task was to draw a picture of our family,

nhiệm vụ tiếp theo là vẽ một bức tranh gia đình,

I couldn't wait.

tôi đã không thể chờ được.

I started by drawing my stick-figure mom, dad and brother,

Tôi bắt đầu vẽ mẹ, bố và anh tôi theo hinh dáng người que,

but then filled in the white space with something else.

nhưng sau đó lấp đầy khoảng trắng bằng một thứ khác.

I’d used the washable paints I had mixed just a few minutes ago

Tôi dùng màu tẩy được mà tôi đã pha sẵn vài phút trước

to create the colors of my family.

để làm ra màu sắc cho gia đình tôi.

I colored my mom yellow, my dad blue

Tôi tô mẹ màu vàng, bố màu xanh dương

and my brother and I green.

còn tôi và anh trai màu xanh lá.

Every time someone asks about my background,

Mỗi khi ai đó hỏi về lai lịch của tôi,

I'm reminded of that art class.

tôi lại nhớ đến lớp mĩ thuật đó.

My mom is 100-percent Ashkenazi Russian Jewish,

Mẹ tôi là người Do Thái gốc Nga Ashkenazi chính gốc,

and my dad is 50-percent Korean and 50-percent Belgian.

và bố tôi là con lai Hàn Quốc và Bỉ.

So what does that make me?

Vậy điều đó khiến tôi là gì?

How should I describe myself?

Tôi nên miêu tả bản thân thế nào?

Where do I fit in among the color spectrum we were all taught in first grade?

Tôi sẽ thuộc vào nhóm màu nào mà tôi đã được học ở lớp một?

By definition, race is a categorization of humans

Theo định nghĩa, chủng tộc là sự phân loại của con người

based on physical and social qualities.

dựa vào tiêu chuẩn ngoại hình và xã hội.

The term was first used to refer to speakers of a common language

Thuật ngữ này lần đầu được dùng để chỉ những người nói cùng ngôn ngữ

or to denote national affiliation.

hoặc để biểu thị mối liên kết quốc gia.

But by the 17th century, the term referred to physical traits.

Nhưng vào thế kỷ thứ 17, từ này ám chỉ đặc điểm cơ thể.

So am I white or am I Asian?

Vậy tôi là dân da trắng hay dân châu Á?

The question of race has followed me around

Câu hỏi đó đã đeo bám tôi từ lâu lắm rồi.

for as long as I can remember.

Ever since I started taking standardized tests

Kể từ lúc bắt đầu àm các bài kiểm tra tiêu chuẩn hóa

or filling out online surveys,

hoặc làm khảo sát trên mạng,

I’ve been asked to select my race.

tôi luôn được hỏi về chủng tộc của mình.

And every time, I take a pause to think about which box I should choose.

Và lần nào tôi cũng ngừng lại để nghĩ xem tôi sẽ chọn vào ô nào.

I'm white and Asian,

Tôi là dân da trắng và cả châu Á,

but I'm not allowed to click both.

nhưng tôi không được chọn cả hai.

So which do I pick?

Vậy tôi nên chọn cái nào?

Well, when I was younger, I would always choose white.

Khi tôi còn nhỏ, tôi đã luôn chọn ô dân da trắng.

I simply concealed a portion of my identity

Tôi đơn thuần giấu đi một phần danh tính tôi

to make my life easier.

để cuộc đời dễ dàng hơn.

Instead of having to think about what "other" meant on those surveys,

Thay vì phải nghĩ về lựa chọn “khác” có ý gì trong khảo sát,

I would compress my identity into one single box.

tôi thường ép danh tính của mình vào một ô thôi.

It was a quick and easy fix.

Đây là giải pháp nhanh chóng và dễ dàng.

But as I got older,

Nhưng khi tôi lớn hơn,

I realized that "other" better reflected my multiracial background.

tôi nhận ra mục “khác” phản ánh rõ hơn xuất thân đa chủng tộc của tôi.

Nhưng lựa chọn “khác” có cái giá của nó.

But that choice of "other" comes at a cost.

Even though I'm surrounded by loving and understanding people,

Dù xung quanh tôi toàn những người dễ mến và đầy thấu hiểu,

every time I go to check that box,

mỗi khi chúng tôi đánh dấu vào ô đó,

I'm forced to think of myself as "other,"

tôi buộc bản thân nghĩ rằng mình thật “khác”,

or someone who doesn't exactly fit in,

hoặc là ai đó không thật sự hòa nhập,

like I'm some sort of anomaly or evidence of something strange.

như thể tôi là hiện tượng bất thường hoặc minh chứng của một điều gì lạ lùng.

I don't want the world to see me as "other,"

Tôi không muốn thế giới coi tôi như “khác”,

or the given box on those surveys.

hoặc một lựa chọn có sẵn trong những khảo sát.

I know there's so much more to me.

Tôi biết tôi còn hơn thế nhiều.

But clearly, society doesn't see it that way.

Nhưng rõ ràng, xã hội không nghĩ vậy.

They want a simplified view of who each of us are.

Họ muốn một cái nhìn tối giản hóa về mỗi người trong chúng ta.

But these days, are any of us that simple?

Nhưng hiện nay, có ai trong chúng ta giản đơn đến vậy?

One of my best friends says it perfectly:

Một người bạn thân của tôi đã diễn đạt hoàn hảo:

"People are like an entire rainbow,

“Con người như cầu vồng,

and shouldn't be defined by any one of their colors."

và không nên bị định nghĩa chỉ bởi một màu sắc của họ.”

The one-box rule from test surveys

Quy luật một lựa chọn từ các bài khảo sát

has confused multiracial people since the beginning of the US census.

đã gây bối rối cho những người đa sắc tộc kể từ khi bắt đầu điều tra dân số Hoa Kỳ.

For the longest time,

Đã quá lâu ở Mỹ,

you could only select one box on being asked about your race.

bạn chỉ có thể chọn một ô khi được hỏi về chủng tộc của mình.

The Census Bureau didn't start to allow choosing more than one box

Cục Điều tra Dân số không bắt đầu cho phép chọn nhiều hơn một ô

until the year 2000.

cho đến năm 2000.

2000. That was only 22 years ago.

2000. Đó mới là 22 năm trước.

Every multiracial person living in America before the year 2000

Một người đa chủng tộc sống ở Mỹ trước năm 2000

had to, at some point, fill out a form

đã phải điền khảo sát, ở thời điểm nào đó,

stating that they identify as one, singular race:

và nói rằng họ nhận diện bản thân chỉ có một chủng tộc:

white, Black, Asian, Indigenous, Pacific Islander.

da trắng, Da đen, châu Á, người Bản địa, người Đảo Thái Bình Dương.

For everyone in that situation, you probably chose one of those,

Ai rơi vào tình huống đó ắt hẳn cũng chỉ chọn một lựa chọn,

reducing your racial makeup into one box.

thu hẹp thành phần chủng tộc của bạn vào một ô duy nhất.

Or you chose "other," like me,

Hoặc bạn chọn “khác” giống như tôi,

because you're an aware secondary color of the rainbow.

bởi bạn là người nhận thức các màu sắc phụ của cầu vồng.

So what does "other" mean?

Vậy “khác” nghĩa là gì?

The definition is, literally,

Định nghĩa thật ra là

someone who is different than one already known about.

một người khác với những người ta đã biết.

But these people who choose "other" aren't different --

Nhưng những người chọn “khác” không hề khác --

we're comparing apples to oranges.

chúng ta đang so sánh quả táo với quả cam.

10 percent of the American population is multiracial,

10% dân số Mỹ là người đa sắc tộc,

which measures out to about 33.8 million people.

số liệu này được đo đếm từ khoảng 33,8 triệu người.

Within that number,

Trong số đó,

there are so many combinations of cultures and races,

có rất nhiều tổ hợp những văn hóa và chủng tộc,

yet we're all forced to fit into one box.

nhưng ta đều bị gò ép vào một lựa chọn.

Not only is a multiracial person's experience

Trải nghiệm của một người đa chủng tộc không chỉ khác với

different from those who are of one race,

những người chỉ có một chủng tộc,

but that experience also varies from person to person.

mà trải nghiệm đó còn đa dạng tùy từng người.

There's a wide spectrum forcibly contained into one small square,

Có một quang phổ rộng bị ép buộc đặt vào một hình vuông nhỏ,

an effect that minimizes the racial experience.

hiệu ứng giảm thiểu trải nghiệm chủng tộc.

Look what just happened: the same color, but five different ways.

Nhìn xem: cùng một màu, nhưng năm cách khác nhau.

Categorizing all multiracial people as "other"

Phân loại tất cả những người đa chủng tộc là “khác”

is just like saying that navy and periwinkle are the same shade of blue.

hệt như nói rằng màu xanh navy và màu xanh dừa cạn có cùng một sắc xanh.

And that number, in America, is rapidly growing each year.

Và con số đó, ở Mỹ, đang không ngừng tăng lên mỗi năm.

In the last 10 years, there was a 276-percent increase

Trong 10 năm qua, số người xác định là đa chủng tộc đã tăng 276%.

of multiracial-identifying individuals.

At some point in the future,

Đến một thời điểm sau này,

there will be more people choosing "other"

sẽ có nhiều người chọn “khác”

than the handful of given boxes on those surveys.

hơn là các lựa chọn có sẵn trong những khảo sát đó.

Though this everexpanding rainbow is a beautiful thing,

Dù cầu vồng kéo dài mãi là một điều tuyệt đẹp,

having all of those people have to categorize themselves

việc buộc những người đó phải phân loại bản thân là “khác” trong xã hội

as "other" in society is not.

thì không đẹp đẽ chút nào.

That's why I introduce a new idea of racial categorization

Đó là lí do tôi giới thiệu ý tưởng mới về việc phân loại chủng tộc

in the form of an open-ended question.

dưới dạng câu hỏi mở.

It would recognize a spectrum that's lacking in our world today.

Nó sẽ nhận diện sự đa dạng còn thiếu sót trong thế giới hiện nay.

One study, done by scientist Alicia Tran and others,

Một nghiên cứu bởi nhà khoa họa Alicia Tran và các cộng sự

showed that an open-ended question provided an experience once deprived

chỉ ra rằng một câu hỏi mở cung cấp trải nghiệm từng bị tước đoạt

when being asked about race with only a few options.

khi bị hỏi về chủng tộc chỉ với vài lựa chọn ít ỏi.

An open-ended question would give people an opportunity

Một câu hỏi mở sẽ cho mọi người cơ hội

to express pride in their multiracial backgrounds.

để thể hiện niềm kiêu hãnh về xuất thân đa chủng tộc của họ.

As our world continues to racially intertwine,

Thế giới sẽ tiếp tục giao hòa về chủng tộc,

we will reach a point where it will become impossible

sẽ đến thời điểm khi ta không thể phân loại mọi người

to categorize people by a handful of outdated and predetermined boxes.

bằng một số lựa chọn đã lỗi thời và được xác định trước.

Thậm chí ngày nay, ta có thể thấy

Even now, we're seeing a declining population

cộng đồng màu đỏ, vàng và xanh dương đang giảm dần

of reds, yellows and blues,

and an increasing community of oranges, purples and greens.

và cộng đồng màu cam, tím và xanh lá đang lớn dần lên.

As such, we can no longer expect people to define who they are

Bởi vậy, ta không còn có thể kỳ vọng mọi người định nghĩa bản thân

chỉ bằng cách chọn một màu cơ bản.

by simply checking a primary color.

Although race is a social construct

Dù chủng tộc là một cấu trúc xã hội

built on a structure of assumptions and stereotypes,

được xây dựng trênkhuôn khổ các giả định và khuôn mẫu,

we cannot simply get rid of race altogether.

chúng ta không thể đơn giản loại bỏ hoàn toàn chủng tộc.

However, the simplicity and ease of an open-ended question

Dẫu vậy, sự đơn giản và dễ dàng của một câu hỏi mở

could truly lead our society into a more inclusive and accepting world

có thể đưa xã hội chúng ta đến với một thế giới bao hàm và cảm thông hơn

that acknowledges the spectrum of racial identities,

nơi công nhận phổ màu sắc của các danh tính chủng tộc,

a world where all the shades of greens, purples and oranges

một thế giới nơi mọi sắc xanh lá, tím hay cam

are just as recognized as the reds, yellows and blues.

cũng được nhìn nhận hệt như những màu đỏ, vàng và lam.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Cheers and applause)

(Hò reo và vỗ tay)