Ruby Sales: How we can start to heal the pain of racial division | TED

Translator: Ivana Korom Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Çeviri: Ivana Korom Gözden geçirme: esra kurul

Sizinle, hayatımda ırkçılık acılarının

ve yaralarının benim için hem ölümcül

hem de felç edici olduğu

I want to share with you

a moment in my life

bir andan bahsetmek istiyorum.

when the hurt and wounds of racism

Öğrendiğim şeyin, hepimiz için

were both deadly and paralyzing for me.

iyileştirici olabileceğini düşünüyorum.

And I think what I've learned

Henüz 17 yaşındayken

can be a source of healing for all of us.

Tuskagee Üniversitesi'nde bir öğrenciydim

When I was 17 years old,

ve İnsan Hakları Hareketi dediğimiz Güney özgürlük yürüyüşünde

I was a college student at Tuskegee University,

bir katılımcıydım.

and I was a worker in the Southern freedom movement,

Bu süreçte,

which we call the Civil Rights Movement.

Cambridge,Massachusetts’ten gelen

During this time,

26 yaşında beyaz bir üniversite öğrencisi

I met another young 26-year-old,

Jonathan Daniels ile tanıştım.

O ve ben,

white seminary and college student

yaşamları, sıradan siyahi insanların ülke çapında

named Jonathan Daniels, from Cambridge, Massachusetts.

He and I

ve güneyde yaydıkları

were both part of a generation of idealistic young people,

özgürlük ateşiyle

tutuşan idealist genç neslin

whose life has been ignited

bir parçasıydık.

by the freedom fire

that ordinary black people were spreading around the nation

Harekette yer almak için

Lowndes ilçesine geldik.

and throughout the South.

Bu, Amerika’nın ruhlarını günahtan kurtarabilmek adına

We had come to Lowndes County

barışçıl bir hareketti.

to work in the movement.

Biz, ırkı ne olursa olsun

And it was a nonviolent movement

siyah ya da beyaz

to redeem the souls of America.

Güney'in insanlarının

We believe that everyone,

onları 400 yıldan fazla süredir yakalamış olan

both black and white,

tutucu ırkçılıktan kurtarıcı bir yol

people in the South,

bulabileceklerine inanıyoruz.

could find a redemptive pathway

out of the stranglehold of racism

that had gripped them for more than 400 years.

Ağustos'un sıcak bir yaz gününde

siyahi marabaların paralarına el konularak

And on a hot, summer day in August,

zengin toprak sahipleri tarafından

sömürülmesini protesto eden

Jonathan and I joined a demonstration

yerli siyahi gençlerin

of local young black people,

who were protesting the exploitation

gösterisine katıldık.

[of] black sharecroppers

by rich land holders who cheated them out of their money.

Onların yanında gösteri yapmaya karar verdik.

Gösteriye katıldığımız günü takip eden sabah,

We decided to demonstrate alongside them.

ellerinde beyzbol sopası,

And on the morning that we showed up for the demonstration,

pompalı ve hayal edebileceğiniz herhangi bir silah olan

we were met with a mob of howling white men

uluyan bir beyaz erkek çetesiyle karşılaştık.

with baseball bats, shotguns

Bizi öldürmekle tehdit ediyorlardı.

Şerif, içinde bulunduğumuz tehlikeyi görünce

and any weapon that you could imagine.

And they were threatening to kill us.

bizi tutuklayıp bir çöp kamyonuna koyarak

And the sheriff, seeing the danger that we faced,

aklınıza gelebilecek en insanlık dışı

arrested us and put us on a garbage truck

şartlarda hücrelerde tutulduğumuz

and took us to the local jail,

yerel hapishaneye götürdü.

where we were put in cells

Tuvaletten gelen içme suyuyla

with the most inhumane conditions you can imagine.

mahkumlar tarafından tehdit edildik.

And we were threatened by the jailers

with drinking water that came from toilets.

Hiçbir bilgilendirme ve ön uyarı olmadan

altıncı günde salıverildik.

We were finally released on the sixth day,

Beklenmedik bir anda,

gitmemize izin vermişlerdi.

without any knowledge, without any forewarning.

Bunun bir tehlikeye işaret olduğunu biliyorduk,

Just out of the clear blue sky,

çünkü Goodman, Schwerner ve Chaney de hapisten çıkmaya zorlanmış

we were made to leave.

And we knew that this was a dangerous sign,

ve öldürülmüşlerdi çünkü kimse onlara ne olduğunu bilmiyordu.

because Goodman, Schwerner and Chaney had also been forced to leave jail

Gayretle direnişimize rağmen,

and were murdered because no one knew what had happened to them.

şerif bizi hapisten çıkardı

And so, despite our fervent resistance,

ve elbette kimse bizi beklemiyordu.

the sheriff made us leave the jail,

Kaldırımdan yükselen

and of course, nobody was waiting for us.

sıcak buharı

tam anlamıyla hissedebileceğiniz

It was hot,

sıcak Güney günlerinden biriydi.

one of those Southern days

where you could literally feel the pavement --

Yaklaşık on dördümüzün olduğu grup

the vapor seeping out of the pavement.

Jonathan Daniels’i seçtik ve o,

And the group of about 14 of us

henüz ülkeye gelmiş Rahip Morrisroe idi,

selected Jonathan Daniels,

17 yaşındaki köylü kız Joyce Bailey

Father Morrisroe, who had recently come to the county,

ve ben içecekleri almaya gittik.

Joyce Bailey, a local 17-year-old girl

Kapıya vardığımızda

and I to go and get the drinks.

beyaz bir adam elinde tüfekle kapıda duruyordu.

“Beynini havaya uçuracağım kaltak!” dedi.

When we got to the door,

a white man was standing in the doorway with a shotgun,

Ben reaksiyon bile gösteremeden

and he said, "Bitch, I'll blow your brains out!"

neler olduğunu bile anlayamadan

Jonathan kasıtlı olarak bluzumdan çekti

And before I could even react,

before I could even process what was going on,

ve ben öldüğümü düşünerek geri çekildim.

Jonathan intentionally pulled my blouse,

Ve baktığım o kısacık anda

and I fell back, thinking that I was dead.

Jonathan Daniels ateş hattında duruyordu

ve ateşle benim arama girdi

And in that instant, when I looked up,

Jonathan Daniels was standing in the line of fire,

ve hayatımı kurtardı.

and he took the blast,

and he saved my life.

Bu, benim için bir travma idi

bu olay yüzünden felç oldum.

I was so traumatized

Tam da Tom Coleman’ın kasten

and paralyzed by that event,

kötü niyetle

where Tom Coleman deliberately,

arkadaşım ve meslektaşım olan

Jonathan MyrickDaniels'i öldürdüğü yerde.

with malicious intent,

killed my beloved friend and colleague,

Jonathan Myrick Daniels.

O gün

benim hayatımdaki en önemli gündü.

Sevgi ve nefreti aynı anda gördüm.

On that day,

which was one of the most important days in my life,

her ikisi de birbirinden çok farklı iki ayrı beyaz adamdan geliyordu.

I saw both love and hate

Amerika’nın en iyisini ve en kötüsünü temsil ediyorlardı.

coming from two very different white men

that represented the best and the worst of white America.

Çok derinden incinmiştim.

Çünkü, Tom Coleman gözlerimin önünde Jonathan’ı öldürmüştü,

bu sebeple altı ay boyunca

So deep was my hurt

sustum

at seeing Tom Coleman murder Jonathan before my eyes,

ve konuşmadım.

that I became a silent person,

Yaşım ilerledikçe içimdeki yaraya

and I did not speak

for six months.

dokunmayı öğrendim

ve Güneyli özgürlük hareketi hakkında konuşmaya başladım.

I finally learned to touch that hurt in me

Hikayelerimi

as I became older

diğer özgürlük savaşçıları ve meslektaşlarımın, yani benim gibi

and began to talk about the Southern freedom movement,

and began to connect my stories

ırkçılığın ölümcül travmalarına uğramış olanların

with the stories of my other colleagues and freedom fighters,

ve bu yolda arkadaşlarını yitirenlerin

who, like me, had faced deadly trauma of racism,

ve dövülen, hapse atılanların hikayeleri ile birleştirdim.

and who had lost friends along the way,

and who themselves have been beaten and thrown in jail.

50 yıl geçti.

Birçok insan dövüldü ve hapse atıldı

It is 50 years later.

Bazıları Jonathan Daniels gibi öldürüldü.

Many people were beaten and thrown in jail.

Ve biz hala, millet olarak

Others were murdered like Jonathan Daniels.

ırkçılığın

And yet, we are still, as a nation,

bataklığına gömülmüş haldeyiz.

mired down

in the quicksand of racism.

Ve ülkede nereye gitsem,

acıyı görüyor ve duyuyorum.

And everywhere I go around the nation,

Her yerde insanlara soruyorum.

"Yaran nerende anlat bana?"

I see and hear the hurt.

Sen de bu acıyı benim gibi

And I ask people everywhere,

görüyor ve hissediyor musun?

"Tell me, where does it hurt?"

Bu yarayı siyah ve kahverengi insanlarda görüyor ve hissediyorum

Do you see and feel the hurt

that I see and feel?

bu insanlar her gün ırkçılığın korkunç yaylım ateşi altındalar

I feel and see the hurt in black and brown people

who every day feel the vicious volley of racism

ve her gün insan hakları ve vatandaşlık hakları ihlal ediliyor.

Onlara bunu yapan insanlar, mitleri ve yalanları kullanıp

and every day have their civil and human rights stripped away.

bunu haklı çıkarıyorlar.

And the people who do this use stereotypes and myths

Gittiğim her yerde

to justify doing it.

Kadınları görüyor ve duyuyorum

Everywhere I go,

bu kadınlar--

I see and hear women

bedenlerini suistimal eden erkeklere karşı konuşan kadınlar.

who speak out against --

Bu erkekler sonradan dönüp--

who speak out against men who invade our bodies.

ırkçılığı da teşvik ediyorlar,

sonra dönüp emeğimizi çalıyor, eşit olmayan ücret ödüyorlar.

These same men who then turn around --

the same men who promote racism

Beyaz adamın incindiğini görüyor ve duyuyorum

and then turn around and steal our labor and pay us unequal wages.

aynı güçteki beyaz adamdan ihanet görüyor

I hear and feel the hurt of white men

onlara ten renklerinin

at the betrayal by the same powerful white men

iyi bir hayatın ve gücün bileti olduğunu anlatanlardan,

tabii keşfedinceye kadar,

who tell them that their skin color

beyaz adam dairesinin daraldığını,

is their ticket to a good life and power,

biletlerinin geçersiz kılındığını

only to discover,

ve artık birinci sınıf statülerini taşımadıklarını.

as the circle of whiteness narrows,

that their tickets have expired

Madem ki yaralara dokunuyoruz,

and no longer carry first-class status.

kendimize sormalıyız,

"Neresi acıyor?

Now that we've touched the hurt,

Bu acının kaynağı nedir?”

we must ask ourselves,

"Where does it hurt

Beyaz adam kültürüne

and what is the source of the hurt?"

derinden bakmamız gerektiğini öneriyorum.

I propose that we must look

bu kültür bütün bireyleri boğan bir nehir

deeply into the culture of whiteness.

ve bizi de statükoyu korumak için yanlış bir tekdüzelik içinde boğuyor.

That is a river that drowns out all of our identities

Herkesin dikkatini çekerim, beyaz adam kültürü diyorum

and drowns us in false uniformity to protect the status quo.

beyaz adam değil.

Çünkü tahminimce,

Notice, everybody, I said culture of whiteness,

sorun beyaz adam değil

and not white people.

Beyaz adam kültürü.

Because in my estimation,

ve beyaz adam kültürü diyerek,

the problem is not white people.

sistematik ve organize inançlar bütünü,

Instead, it is the culture of whiteness.

And by culture of whiteness,

değerler, kutsanmış bilgi ve hatta dini kastediyorum.

I mean a systemic and organized set of beliefs,

values, canonized knowledge and even religion,

güç yapısı üzerindeki hiyerarşiyi sürdürmek için

insanların rengini değil de tenlerin rengine dayanan bir kültür.

to maintain a hierarchical, over-and-against power structure

based on skin color, against people of color.

Bu kültür

beyaz insanları içeriden ve dost olarak görürken

It is a culture

özellikle siyah olanlar olmak üzere farklı renkteki insanları,

where white people are seen as necessary and friendly insiders,

tehlikeli olarak görür

while people of color, especially black people,

ve dışarıdakiler tehdittir,

bu görünen ve sunulan tehlike

are seen as dangerous

beyaz adam kültürünün

and threatening outsiders,

who pose a clear and present danger

etkinliği ve güvenliği içindir.

to the safety and the efficacy

of the culture of whiteness.

Beni dinle ve hayal edebilirsen

beyaz adam kültürü, insanlıktan uzaklaşma sürecidir.

Listen to me and see if you can imagine

ırk, sınıf, cinsiyet gibi

the culture of whiteness as a dehumanizing process

birbiri ile bağlı kimliklerimizi

eritip yok ediyor.

that melts away

all of our multiple and interlocking identities,

bu sayede

güç için gerekli birlik sağlanıyor.

such as race, class, gender and sexualities,

so that ...

so that unity is maintained for power.

İnanıyorum, çünkü biliyorum

ve inanıyorum ki beyaz adam kültürü

I believe, because I know

sosyal bir yapıdır.

and believe that the culture of whiteness

Doğumdan ölüme her birimiz,

is a social construct.

bu kültür içinde sosyalleşiriz,

bu kültür insanların ten renklerini de etiketliyor.

Each of us, from birth to death,

Ve beyaz insan gibi renk tanımları yapıyor

are socialized in this culture.

çıkarlarına karşı oy kullanır.

And it marks people of color also.

And it makes people of color, like white people,

vote against our interests.

Bazılarınız soracaktır--

ve öğrencilerim bana hep zor görevler verdiğimi söylerler--

bazılarınız haklı olarak şunu soracaktır,

Some of you might ask --

and my students always tell me I give hard assignments --

Bunu nasıl düzeltiriz?

çok zorlu ve üstesinden gelinmesi zor görünüyor

some of you might ask, and rightfully so,

"How do we fix this?

bunu düzeltmemiz gerektiğine inanıyorum

It seems so all-powerful and overwhelming."

çünkü eğer beyaz adam kültürünün

suç ortağı olmaya devam edersek

I believe that we must fix it,

geleceğimizi insanileştiremeyiz.

because we cannot humanize our future

Her birimiz otantik benliklerimizle bağlantı kurmalıyız

if we continue to be complicit

with the culture of whiteness.

ortak benliklerimiz ile.

Each of us must connect with our authentic selves,

kimliklerimizin farklı yönleri ile bağlantı kurmalıyız

with our authentic ethnic selves.

Beyaz olma, Siyah olma, kahverengi olmak gibi

And we must connect with the other aspects of our identities.

yapılardan kurtulmalıyız

And we must move out of the constructs

ve yeniden bütünlüğümüze kavuşmalıyız.

of whiteness, brownness and blackness

to become who we are at our fullest.

Bunu nasıl yaparız?

İnanıyorum ki kolektif hikayelerimiz aracılığıyla yaparız.

Ve kolektif hikayelerimiz mutlaka bireysel hikayeleri,

How do we do this?

I believe that we do this through our collective narratives.

sanatı,

And our collective narratives must contain our individual stories,

ruhsal yansımaları,

edebiyatı,

the arts,

içermelidir, ve evet davulları bile

spiritual reflections,

(Gülüşmeler)

literature,

Kolektif bir anlatım olmalıdır

and yes, even drumming.

çünkü bireysel hikayeler sadece paradigma yaratı

(Laughter)

insanlar bir hikayeden diğerine üzülerek atlar.

It must be a collective telling,

because individual stories just create a paradigm

where we are pitting one story against another story.

bu akşam anlattığım bu farklı modeller

kanımca bize ırkçılığın batağından çıkmak için

These different models that I have talked about tonight

bize bir yol sunacaktır.

I think are essential to providing us a pathway

Ve önemli bir başka modelden bahsedeceğim

out of the quagmire of racism.

bu model, kurtuluş.

And I want to talk about another very important model.

inanıyorum ki ırksal adalet hareketleri

And that is redemption.

yargılayıcılıktan çok kurtarıcı olmalıdır.

I believe that movements for racial justice

Ve evet, inanıyorum

bu herkes için kurtuluş sağlayacaktır.

must be redemptive rather than punitive.

And yes, I believe

Ve mutlaka

bizi ezen o insanların kinayeli sözlerine karşın

that we must provide the possibility of redemption for everyone.

istekli ve hevesli olmalıyız.

And we must be willing,

despite some of the vitriolic language

Bence onları dinlemeliyiz

that might come from those very people who oppress us,

ve yaralarının kaynağını bulmalıyız.

I think that we must listen to them

Bunu yapmalıyız. İnanıyorum ki

and try to figure out where do they hurt.

bizim kurtuluşumuz onların kurtuluşuna bağlıdır.

ve sebepsiz öfkeden kurtulmadıkça

We must do this, I believe,

hiçbirimiz özgür olamayacağız.

because our redemption is tied into their redemption,

And we will not be free

until we've all been redeemed from unredemptive anger.

Bu kolay bir görev değil.

teknolojik toplumlarda daha da karmaşık hale geliyor

The challenge is not easy.

çünkü sıklıkla teknoloji kullanılarak

ırkçılığın devam edegelen değerlerini her gün teşvik ediyoruz.

And in a technological society, it grows even more complicated,

because often we use technologies

Teknoloji kullanarak,

to perpetuate the very values of racism that we indulge in every day.

nefret konuşmalarını sürdürüyoruz

ve diğerlerinin kişiliklerini küçük görüyoruz.

We use technology to bully,

Ve ayrıca inanıyorum ki geleceği insanileştireceksek

to perpetuate hate speech

and to degrade each other's humanities.

teknoloji kullanım yöntemleri tasarlamalıyız

ezmek için değil, yüceltmek için

And so I believe that if we're going to humanize the future,

bu sayede kapasitemizin tamamını kullanabiliriz.

we must design ways to use technology

not to degrade us, but to elevate us

Ve inanıyorum ki teknoloji

bize daha geniş bir görüş sağlamalıdır

so that we can live into the fullest of our capacities.

böylece bir diğerimize adapte olalım

And I believe that technology

ve hayatımızın her gününde parçalanmışlığın ötesine geçelim.

must provide us larger vistas

so that we might engage with each other

İnanıyorum ki

and move beyond the segregated spaces that we live in, every day of our lives.

zihnimizde oluşturursak

I believe

buna ulaşabiliriz ve umut edebiliriz

that we can achieve this if we set our minds

Bu gece önümüzdeki soru

and hopes on the prize.

çok ciddi bir soru.

The question before us tonight

Soru şu: "iyileşmek istiyor musun?"

is very serious.

İyileşmek istiyor musun?

It is: "Do you want to be healed?

Tanımlayıcı kimliklerinle bir bütün olarak yaşamak istiyor musun,

Do you want to be healed?"

ya da çoklu kimliğini yamyamlaştırıp

Do you want to become whole and live into all of your identities?

diğerlerinin üzerine bir kimliği çıkartmak ayrıcalığı mı yaşamak istiyorsun?

Or do you want to continue to cannibalize your multiple identities

Uzun bir kuyruğa katılmaya hazır mısın?

and privilege one identity over the other?

insanların nesillerinden oluşan,

Do you want to join a long line

insanlar ki Amerikan Rüyasına inanmış

demokrasiyi yücelten?

of generations of people

who believed in the promise of America

and had the faith to upbuild democracy?

Potansiyelinin tamamına ulaşmak istiyor musun?

ben kesinlikle istiyorum.

Ve bunu yapacağımıza inanıyorum.

Do you want to live into the fullest of your potential?

Şunu oldukça ciddi söylemeliyim ki,

I certainly do.

And I believe you do, too.

Size inanıyorum

her şeye rağmen

Let me just say, quite seriously,

Amerika’ya hala inanıyorum.

I believe in you.

And despite everything,

Bu akşam size sunduğum,

I still believe in America.

sizinle paylaştığım bu teklif kurtarıcı yollar sunacak

I hope that this offering that I've given to you tonight,

böylece kimliğiniz bütünleştirebileck,

that I've shared with you tonight,

will provide redemptive pathways

ve insanlığınız sadece sizin geleceğiniz için değil

ayrıca demokrasiniz için de

so that you might claim the fullest of your identity

and become a major participant

büyük bir katılım olacaktır.

in humanizing not only the future for yourselves,

Teşekkür ederim.

(Alkış)

but also for our democracy.

Thank you.

(Applause)