Political common ground in a polarized United States | Gretchen Carlson, David Brooks

Tłumaczenie: Małgorzata Ciborska Korekta: Kacper Borowiecki

Chris Anderson: Welcome to this next edition of TED Dialogues.

Chris Anderson: Witam w kolejnym wydaniu Rozmów TED.

We're trying to do some bridging here today.

Dziś próbujemy budować mosty.

You know, the American dream has inspired millions of people

Amerykański sen inspiruje miliony

around the world for many years.

na całym świecie od wielu lat.

Today, I think, you can say that America is divided,

Dziś możemy powiedzieć, że Ameryka jest podzielona,

perhaps more than ever,

może bardziej niż kiedykolwiek,

and the divisions seem to be getting worse.

a podziały te wydają się pogłębiać.

It's actually really hard for people on different sides

Osobom z różnych obozów trudno jest

to even have a conversation.

nawet ze sobą rozmawiać.

People almost feel...

Ludzie czują prawie...

disgusted with each other.

obrzydzenie do siebie nawzajem.

Some families can't even speak to each other right now.

Niektóre rodziny nie mogą nawet ze sobą rozmawiać.

Our purpose in this dialogue today is to try to do something about that,

Celem naszego dzisiejszego dialogu jest próba zrobienia czegoś z tą sytuacją,

to try to have a different kind of conversation,

próba odbycia innego rodzaju rozmowy,

to do some listening, some thinking, some understanding.

wysłuchania, rozmyślań i zrozumienia.

And I have two people with us to help us do that.

Jest tu dziś z nami dwoje gości, którzy nam w tym pomogą.

They're not going to come at this hammer and tong against each other.

Nie będą ze sobą walczyć na noże.

This is not like cable news.

Nie jesteśmy telewizją informacyjną.

This is two people who have both spent a lot of their working life

Te dwie osoby spędziły dużą część swoich karier

in the political center or right of the center.

w centralnej lub prawej części sceny politycznej.

They've immersed themselves in conservative worldviews, if you like.

Można powiedzieć, że zanurzyły się w poglądach konserwatywnych.

They know that space very well.

Znają tę przestrzeń bardzo dobrze.

And we're going to explore together

Zajmiemy się zgłębianiem tego,

how to think about what is happening right now,

jak myśleć o obecnych wydarzeniach

and whether we can find new ways to bridge

i czy możemy znaleźć nowe drogi porozumienia,

and just to have wiser, more connected conversations.

rozmawiać mądrzej, lepiej się rozumieć.

With me, first of all, Gretchen Carlson,

Jest tu ze mną Gretchen Carlson,

who has spent a decade working at Fox News,

która przez dziesięć lat pracowała dla Fox News

hosting "Fox and Friends" and then "The Real Story,"

jako gospodyni programów "Fox and Friends" oraz "The Real Story",

before taking a courageous stance in filing sexual harassment claims

a następnie odważnie zajęła stanowisko wnosząc pozew o molestowanie seksualne

against Roger Ailes,

przeciw Rogerowi Ailesowi,

which eventually led to his departure from Fox News.

co doprowadziło do jego odejścia z Fox News.

David Brooks, who has earned the wrath

David Brooks, którego konserwatywne poglądy

of many of [The New York Times's] left-leaning readers

naraziły na gniew

because of his conservative views,

wielu lewicowych czytelników [New York Timesa],

and more recently, perhaps, some of the right-leaning readers

a ostatnio także niektórych czytelników prawicowych,

because of his criticism of some aspects of Trump.

z powodu krytyki, jaką wysuwa pod adresem pewnych zapatrywań Trumpa.

Yet, his columns are usually

Jego felietony są zazwyczaj

the top one, two or three most-read content of the day

jednymi z trzech najpoczytniejszych tekstów dnia,

because they're brilliant,

ponieważ są genialne,

because they bring psychology and social science

czerpią z psychologii i nauk społecznych

to providing understanding for what's going on.

pomagając zrozumieć, co się dzieje.

So without further ado, a huge welcome to Gretchen and David.

Nie przedłużając, powitajmy Gretchen i Davida.

Come and join me.

Zapraszam.

(Applause)

(Brawa)

So, Gretchen.

Gretchen.

Sixty-three million Americans voted for Donald Trump.

Sześćdziesiąt trzy miliony Amerykanów głosowało na Donalda Trumpa.

Why did they do this?

Dlaczego?

Gretchen Carlson: There are a lot of reasons, in my mind, why it happened.

Gretchen Carlson: Z wielu powodów.

I mean, I think it was a movement of sorts, but it started long ago.

Był to pewnego rodzaju ruch, zapoczątkowany jednak dawno temu.

It didn't just happen overnight.

To nie stało się z dnia na dzień.

"Anger" would be the first word that I would think of --

Pierwsze słowo, które przychodzi mi na myśl to "złość",

anger with nothing being done in Washington,

złość, bo w Waszyngtonie nic nie robiono,

anger about not being heard.

złość o nie bycie usłyszanym.

I think there was a huge swath of the population

Ogromna część populacji czuje,

that feels like Washington never listens to them,

że Waszyngton ich nigdy nie słucha,

you know, a good part of the middle of America, not just the coasts,

spora część środkowej części USA, nie tylko wybrzeża,

and he was somebody they felt was listening to their concerns.

poczuła, że on słucha ich problemów.

So I think those two issues would be the main reason.

Myślę więc, że te dwie kwestie stanowią główny powód.

I have to throw in there also celebrity.

Muszę jeszcze dorzucić bycie celebrytą.

I think that had a huge impact on Donald Trump becoming president.

Myślę, że to niezmiernie pomogło Trumpowi w zostaniu prezydentem.

CA: Was the anger justified?

CA: Czy złość była uzasadniona?

David Brooks: Yeah, I think so.

David Brooks: Uważam, że tak.

In 2015 and early 2016, I wrote about 30 columns

W roku 2015 i na początku 2016 roku napisałem około trzydziestu felietonów,

with the following theme:

których motywem było:

don't worry, Donald Trump will never be the Republican nominee.

nie martwcie się, Republikanie nie nominują Trumpa.

(Laughter)

(Śmiech)

And having done that and gotten that so wrong,

Po tak ogromnej pomyłce

I decided to spend the ensuing year just out in Trumpworld,

zdecydowałem się spędzić następny rok w Trumpo-świecie,

and I found a lot of economic dislocation.

i znalazłem tam dużo dezorientacji gospodarczej.

I ran into a woman in West Virginia who was going to a funeral for her mom.

W Zachodniej Virginii spotkałem kobietę wybierającą się na pogrzeb matki.

She said, "The nice thing about being Catholic is we don't have to speak,

Powiedziała: "W byciu katolikiem dobre jest to, że nie musimy mówić

and that's good, because we're not word people."

i dobrze, bo nie jesteśmy ludźmi słowa".

That phrase rung in my head: word people.

Wyrażenie dźwięczało mi to w głowie.

A lot of us in the TED community are word people,

Wielu z nas w społeczności TED to ludzie słowa,

but if you're not, the economy has not been angled toward you,

ale bez tej cechy, gospodarka nie jest ustawiona pod ciebie.

and so 11 million men, for example, are out of the labor force

Na przykład 11 milionów mężczyzn jest bezrobotnych,

because those jobs are done away.

bo pracę wykonuje się gdzie indziej.

A lot of social injury.

Wiele obrażeń społecznych.

You used to be able to say, "I'm not the richest person in the world,

Można było powiedzieć: "Nie jestem najbogatszy na świecie,

I'm not the most famous,

nie jestem najsłynniejszy,

but my neighbors can count on me and I get some dignity out of that."

ale moi sąsiedzi mogą na mnie liczyć, z tego czerpię godność".

And because of celebritification or whatever, if you're not rich or famous,

Z powodu celebrytyzacji, jeśli nie jesteś bogaty i sławny,

you feel invisible.

czujesz się niewidzialny.

And a lot of moral injury, sense of feeling betrayed,

Wiele ran moralnych, poczucie bycia zdradzonym,

and frankly, in this country, we almost have one success story,

a w tym kraju mamy praktycznie jedną ścieżkę sukcesu:

which is you go to college, get a white-collar job, and you're a success,

idziesz na studia, dostajesz pracę w biurze, sukces,

and if you don't fit in that formula,

a jak się nie mieścisz w tym wzorze,

you feel like you're not respected.

to czujesz, że nie jesteś szanowany.

And so that accumulation of things --

Jest to kumulacja różnych spraw.

and when I talked to Trump voters and still do,

Podczas rozmów z wyborcami Trumpa,

I found most of them completely realistic about his failings,

zorientowałem się, że większość z nich ma realistyczny pogląd na jego wady,

but they said, this is my shot.

lecz mówili, że jest on szansą.

GC: And yet I predicted that he would be the nominee,

GC: A ja przewidziałam, że uzyska nominację,

because I've known him for 27 years.

ponieważ znam go od 27 lat.

He's a master marketer,

Jest mistrzem marketingu,

and one of the things he did extremely well

jedną z rzeczy, które świetnie mu wyszły,

that President Obama also did extremely well,

jak zresztą również prezydentowi Obamie,

was simplifying the message,

było uproszczenie komunikatu,

simplifying down to phrases

uproszczenie do frazesów,

and to a populist message.

do komunikatu populistycznego.

Even if he can't achieve it, it sounded good.

Nawet, jeśli nie może spełnić obietnic, dobrze to brzmiało.

And many people latched on to that simplicity again.

Wiele osób znów dało się na to złapać.

It's something they could grasp onto:

Mogli się tego chwycić:

"I get that. I want that. That sounds fantastic."

"Rozumiem. Tego chcę. Brzmi fantastycznie".

And I remember when he used to come on my show originally,

Pamiętam, jak kiedyś bywał gościem mojego programu,

before "The Apprentice" was even "The Apprentice,"

zanim program "The Apprentice" stał się hitem

and he'd say it was the number one show on TV.

i mówił, że to program numer 1 w telewizji.

I'd say back to him, "No, it's not."

Odpowiadałam mu: "Wcale nie".

And he would say, "Yes it is, Gretchen."

A o na to: "Ależ tak, Gretchen".

And I would say, "No it's not."

A ja znów: "Nieprawda".

But people at home would see that, and they'd be like,

Ludzie przed telewizorami patrzyli i myśleli:

"Wow, I should be watching the number one show on TV."

"Powinienem oglądać program numer jeden w telewizji".

And -- lo and behold -- it became the number one show on TV.

No i patrzcie państwo, program ten stał się numerem jeden.

So he had this, I've seen this ability in him

Widziałam więc w nim tę umiejętność,

to be the master marketer.

która pozwala mu na bycie mistrzem marketingu.

CA: It's puzzling to a lot of people on the left

CA: Dla wielu z lewicy zagadką pozostaje,

that so many women voted for him,

czemu tak wiele kobiet na niego głosowało,

despite some of his comments.

mimo niektórych jego komentarzy.

GC: I wrote a column about this for Time Motto,

GC: Napisałam o tym felieton dla Time Motto,

saying that I really believe that lot of people put on blinders,

w którym twierdzę, że wiele osób założyło klapki na oczy

and maybe for the first time,

i może po raz pierwszy

some people decided that policies they believed in

niektórzy doszli do wniosku, że polityki, w które wierzyli,

and being heard and not being invisible anymore

bycie usłyszanym i nie bycie w końcu niewidzialnym

was more important to them

było dla nich ważniejsze,

than the way in which he had acted or acts as a human.

niż sposób, w jaki się on zachowuje jako osoba.

And so human dignity --

I tak też ludzka godność...

whether it would be the dust-up about the disabled reporter,

czy chodzi o sprzeczkę o niepełnosprawnego reportera,

or what happened in that audiotape with Billy Bush

czy o to, co stało się z nagraniem z Billym Bushem

and the way in which he spoke about women --

i sposób, w jaki wypowiada się o kobietach...

they put that aside

poszła na bok

and pretended as if they hadn't seen that or heard that,

i udawali, że tego nie widzieli ani nie słyszeli,

because to them, policies were more important.

gdyż polityki były dla nich ważniejsze.

CA: Right, so just because someone voted for Trump,

CA: Więc tylko dlatego, że ktoś głosował na Trumpa,

it's not blind adherence to everything that he's said or stood for.

nie znaczy, że ślepo trzyma się wszystkiego, co on mówi i reprezentuje.

GC: No. I heard a lot of people that would say to me,

GC: Nie. Wiele osób mówiło mi:

"Wow, I just wish he would shut up before the election.

"Szkoda, że się nie zamknie przed wyborami.

If he would just stay quiet, he'd get elected."

Gdyby siedział cicho, zostałby wybrany".

CA: And so, maybe for people on the left there's a trap there,

CA: Może dla zwolenników lewicy pułapka polega

to sort of despise or just be baffled by the support,

w pewnym sensie na pogardzaniu, lub byciu skonsternowanym poparciem,

assuming that it's for some of the unattractive features.

przy założeniu, że jest ono dla pewnych nieatrakcyjnych cech.

Actually, maybe they're supporting him despite those,

Może jest popierany pomimo tych cech,

because they see something exciting.

bo fascynuje ludzi.

They see a man of action.

Widzą człowieka czynu.

They see the choking hold of government being thrown off in some way

Widzą otrząśnięcie się z duszącego uścisku rządu

and they're excited by that.

i są tym zafascynowani.

GC: But don't forget we saw that on the left as well -- Bernie Sanders.

GC: W kręgach lewicy można było obserwować to samo... Bernie Sanders.

So this is one of the commonalities that I think we can talk about today,

To jedno z podobieństw, o których możemy dziś porozmawiać,

"The Year of the Outsider," David -- right?

"Rok Outsidera", Davidzie, zgadza się?

And even though Bernie Sanders has been in Congress for a long time,

Mimo, że Bernie Sanders jest w Kongresie od dawna,

he was deemed an outsider this time.

w tamtym okresie uznano go za outsidera.

And so there was anger on the left as well,

W kręgach lewicowych również panowała złość,

and so many people were in favor of Bernie Sanders.

a wiele osób popierało Bernie'go Sandersa.

So I see it as a commonality.

Jest to więc zbieżność.

People who like Trump, people who like Bernie Sanders,

Lubiący Trumpa i lubiący Berniego Sandersa,

they were liking different policies, but the underpinning was anger.

woleli różne polityki, ale podstawą była złość.

CA: David, there's often this narrative, then,

CA: Davidzie, popularna narracja jest taka,

that the sole explanation for Trump's victory and his rise

w której jedynym wyjaśnieniem zwycięstwa Trumpa i jego siły

is his tapping into anger in a very visceral way.

jest jego bardzo ekspresywne przemawianie do złości.

But you've written a bit about that it's actually more than that,

Napisałeś jednak nieco o tym, że to nie wszystko,

that there's a worldview that's being worked on here.

że jest to praca nad pewnym światopoglądem.

Could you talk about that?

Możesz o tym opowiedzieć?

DB: I would say he understood what, frankly, I didn't,

DB: Rozumiał to, czego ja nie,

czyli odbywającą się debatę.

which is what debate we were having.

Dorastałem przy Reaganie,

And so I'd grown up starting with Reagan,

a to była debata dużego rządu z małym rządem.

and it was the big government versus small government debate.

Barry Goldwater przeciw George'owi McGovernowi,

It was Barry Goldwater versus George McGovern,

czyli debata toczona przez całe pokolenie.

and that was the debate we had been having for a generation.

Demokraci chcieli wykorzystać rząd do wzmocnienia równości,

It was: Democrats wanted to use government to enhance equality,

Republikanie chcieli ograniczyć rząd, aby wzmocnić wolność.

Republicans wanted to limit government to enhance freedom.

To było sedno debaty.

That was the debate.

On rozumiał to, czego dwie główne partie nie rozumiały,

He understood what I think the two major parties did not,

czyli fakt, że to już nie było to.

which was that's not the debate anymore.

Teraz toczy się ona na poziomie otwarty versus zamknięty.

The debate is now open versus closed.

On one side are those who have the tailwinds of globalization

Z jednej strony są ci, którym sprzyja globalizacja

i merytokracja,

and the meritocracy blowing at their back,

są oni zwykle za otwartym handlem,

and they tend to favor open trade,

otwartymi granicami, obyczajami,

open borders, open social mores,

ponieważ daje to ogrom możliwości.

because there are so many opportunities.

Z drugiej strony ci, którym wiatry globalizacji

On the other side are those who feel the headwinds of globalization

i merytokracji wieją prosto w twarz,

and the meritocracy just blasting in their faces,

and they favor closed trade, closed borders, closed social mores,

są więc za zamkniętym handlem, granicami i obyczajami,

because they just want some security.

ponieważ potrzebują bezpieczeństwa.

Miał rację w tej fundamentalnej kwestii,

And so he was right on that fundamental issue,

and people were willing to overlook a lot to get there.

a ludzie skłonni byli na wiele przymknąć oko.

Wyczuł poczucie bezpieczeństwa.

And so he felt that sense of security.

We're speaking the morning after Trump's joint session speech.

Rozmawiamy dzień po mowie Trumpa na wspólnym posiedzeniu izb.

There are three traditional groups in the Republican Party.

W Partii Republikańskiej są trzy tradycyjne grupy.

Zwolennicy użycia siły w polityce zagranicznej,

There are the foreign policies hawks

who believe in America as global policeman.

uważający, że USA to globalny policjant.

Trump totally repudiated that view.

Trump zupełnie wyrzekł się tego poglądu.

Second, there was the social conservatives

Druga grupa to konserwatyści społeczni,

who believed in religious liberty,

którzy wierzą w swobodę religijną,

pro-life,

pro-life,

modlitwę w szkołach.

prayer in schools.

Zupełnie ich zignorował.

He totally ignored that.

Ani raz nie wspomniał o tych kwestiach.

There was not a single mention of a single social conservative issue.

Trzecia grupa optuje za opodatkowaniem firm zagranicznych,

And then there were the fiscal hawks,

the people who wanted to cut down on the national debt, Tea Party,

chce zmniejszyć dług krajowy, Partia Herbaciana,

cut the size of government.

zredukować rząd.

He's expanding the size of government!

On zwiększa rząd!

Here's a man who has single-handedly revolutionized a major American party

Sam zrewolucjonizował znaczącą partię,

ponieważ rozumiał, dokąd zmierzała debata,

because he understood where the debate was headed

before other people.

zanim zrozumieli to inni.

And then guys like Steve Bannon come in

Potem pojawia się taki Steve Bannon

and give him substance to his impulses.

i uzasadnia jego impulsy.

CA: Pójdźmy krok dalej,

CA: And so take that a bit further,

and maybe expand a bit more on your insights

może troszkę bardziej zagłębijmy się

w światopogląd Steve'a Bannona,

into Steve Bannon's worldview.

Because he's sometimes tarred in very simple terms

czasem negatywnie określanego w prostych słowach

as this dangerous, racist, xenophobic, anger-sparking person.

jako wywołującego złość niebezpiecznego, rasistę i ksenofoba.

Sprawa jest bardziej skomplikowana, a to uproszczenie niesprawiedliwe.

There's more to the story; that is perhaps an unfair simplification.

DB: Ta część jest prawdą,

DB: I think that part is true,

ale inna część jest pewnie również prawdą.

but there's another part that's probably true, too.

Jest on częścią globalnego ruchu.

He's part of a global movement.

It's like being around Marxists in 1917.

To jak przebywanie z marksistami w 1917 roku.

Tu jest on, Partia Niepodległości Zjednoczonego Królestwa tu,

There's him here, there's the UKIP party, there's the National Front in France,

Front Narodowy we Francji,

there's Putin, there's a Turkish version, a Philippine version.

Putin, wersja turecka, wersja filipińska.

So we have to recognize that this is a global intellectual movement.

Jest to globalny ruch intelektualny przekonany,

że mądrości i cnoty nie ma

And it believes

w indywidualnej rozmowie

that wisdom and virtue is not held in individual conversation and civility

w sposób, w jaki postrzega to wielu z nas z oświeconej części świata.

the way a lot of us in the enlightenment side of the world do.

Niemieckie słowo "volk" - ludzie, naród, określa

It's held in -- the German word is the "volk" -- in the people,

istnienie w zdroworozsądkowej, instynktownej mądrości zwykłych ludzi.

in the common, instinctive wisdom of the plain people.

Podstawową cnotą narodu jest zastraszenie przez obcych.

And the essential virtue of that people is always being threatened by outsiders.

On ma strategię, jak dojść do tego punktu.

And he's got a strategy for how to get there.

Ma serię polityk służących podniesieniu narodu

He's got a series of policies to bring the people up

i odrzuceniu obcych,

and repudiate the outsiders,

whether those outsiders are Islam, Mexicans, the media,

czy to Islam, Meksykanie, media,

białe elity z wybrzeży USA...

the coastal elites...

Tam jest bardzo spójny światopogląd.

And there's a whole worldview there; it's a very coherent worldview.

W pewnym sensie mam do niego więcej szacunku.

I sort of have more respect for him.

Czuję wstręt do jego przekonań, uważam, że myli się co do istoty.

I loathe what he stands for and I think he's wrong on the substance,

ale ciekawe jest patrzeć, jak ktoś ze zbiorem pomysłów

but it's interesting to see someone with a set of ideas

znajduje sposób, by je szerzyć, czyli Donalda Trumpa,

find a vehicle, Donald Trump,

and then try to take control of the White House

a następnie próbuje przejąć kontrolę nad Białym Domem,

aby propagować swoje stanowisko.

in order to advance his viewpoint.

CA: So it's almost become, like, that the core question of our time now is:

CA: Głównym pytaniem naszych czasów zdaje się być:

Czy można być patriotą z globalnym nastawieniem?

Can you be patriotic but also have a global mindset?

Czy te dwie rzeczy wzajemnie się wykluczają?

Are these two things implacably opposed to each other?

Wielu konserwatystów,

I mean, a lot of conservatives

do pewnego stopnia będących w innej kategorii,

and, to the extent that it's a different category,

wielu zwolenników Trumpa,

a lot of Trump supporters,

jest wściekłych na elity i globalistów,

are infuriated by the coastal elites and the globalists

gdyż wydają się oni nie kibicować Ameryce,

because they see them as, sort of, not cheering for America,

nie przyjmować w pełni amerykańskich wartości.

not embracing fully American values.

I mean, have you seen that in your conversations with people,

Czy zauważyłaś to rozmawiając z ludźmi,

w twoim pojęciu ich nastawienia?

in your understanding of their mindset?

GC: Naprawdę istnieje ogromna różnica między...

GC: I do think that there's a huge difference between --

nie cierpię kategoryzować ludzi,

I hate to put people in categories, but,

Middle America versus people who live on the coasts.

ale w centralnych Stanach i na wybrzeżach

prowadzi się zupełnie różne egzystencje.

It's an entirely different existence.

And I grew up in Minnesota, so I have an understanding of Middle America,

Dorastałam w Minnesocie, rozumiem więc środkowe stany

i nigdy o nich nie zapomniałam.

and I've never forgotten it.

And maybe that's why I have an understanding of what happened here,

Może dlatego rozumiem, co się dzieje,

ludzie często mają wrażenie, że nikt ich nie słucha,

because those people often feel like nobody's listening to them,

że skupiamy się tylko na Kalifornii i Nowym Jorku.

and that we're only concentrating on California and New York.

And so I think that was a huge reason why Trump was elected.

To ważny powód wyboru Trumpa.

I mean, these people felt like they were being heard.

Ci ludzie czuli, że ktoś ich słucha.

Czy patriotyzm też gra tu rolę,

Whether or not patriotism falls into that,

nie jestem przekonana.

I'm not sure about that.

I do know one thing:

Wiem jedno:

a lot of things Trump talked about last night are not conservative things.

wiele z rzeczy, o których wczoraj mówił Trump, nie jest konserwatywne.

Had Hillary Clinton gotten up and given that speech,

Gdyby Hillary Clinton tak przemówiła,

not one Republican would have stood up to applaud.

żaden Republikanin nie wstałby do braw.

I mean, he's talking about spending a trillion dollars on infrastructure.

Trump mówi o wydaniu biliona dolarów na infrastrukturę.

That is not a conservative viewpoint.

To nie jest konserwatywny punkt widzenia.

He talked about government-mandated maternity leave.

Mówi o ustawowym urlopie macierzyńskim.

Wielu kobietom może się to podobać, ale to niekonserwatywne.

A lot of women may love that; it's not a conservative viewpoint.

To fascynujące,

So it's fascinating

that people who loved what his message was during the campaign,

że ludzie, którzy uwielbiali jego przekaz w kampanii,

nie wiadomo, jak mogliby na to zareagować, jak myślisz?

I'm not sure -- how do you think they'll react to that?

DB: I should say I grew up in Lower Manhattan,

DB: Wspomnę, że dorastałem na Dolnym Manhattanie,

in the triangle between ABC Carpets, the Strand Bookstore

między ABC Carpets, antykwariatem Strand Bookstore,

a Restauracją Odeon.

and The Odeon restaurant.

(Śmiech)

(Laughter)

GC: Odwiedź Minnesotę!

GC: Come to Minnesota sometime!

(Laughter)

(Śmiech)

CA: You are a card-carrying member of the coastal elite, my man.

CA: Jesteś certyfikowanym członkiem elity wybrzeża, mój drogi.

Co sądzisz o wczorajszym przemówieniu?

But what did you make of the speech last night?

Wydaje się być to krok w kierunku bardziej umiarkowanym,

It seemed to be a move to a more moderate position,

przynajmniej z pozoru.

on the face of it.

DB: To jego najlepsza mowa,

DB: Yeah, I thought it was his best speech,

odebrała mu jego cudaczność.

and it took away the freakishness of him.

Jest jednak dziwakiem moralnym,

I do think he's a moral freak,

i to go zgubi,

and I think he'll be undone by that fact,

zgubi go to, że nic o niczym nie wie,

the fact that he just doesn't know anything about anything

i wcale go to nie ciekawi.

and is uncurious about it.

(Śmiech)

(Laughter)

Jeśli odejmiemy te małe skazy,

But if you take away these minor flaws,

musimy widzieć jego najlepszą wersję,

I think we got to see him at his best,

and it was revealing for me to see him at his best,

to spojrzenie było dla mnie bardzo odkrywcze;

because to me, it exposed a central contradiction that he's got to confront,

ujawniło główną sprzeczność, której musi stawić czoła,

czyli to, że wiele z tego, co robi, to oferowanie bezpieczeństwa.

that a lot of what he's doing is offering security.

"Rozkazuję zamknięcie granic,

So, "I'm ordering closed borders,

I'm going to secure the world for you, for my people."

stworzę bezpieczny świat dla was, mojego narodu".

But then if you actually look at a lot of his economic policies,

Jeśli przyjrzymy się wielu jego politykom gospodarczym,

like health care reform, which is about private health care accounts,

jak reforma zdrowia, w której chodzi o prywatne konta opieki medycznej,

that's not security, that's risk.

nie jest to bezpieczeństwo, lecz ryzyko.

Educational vouchers: that's risk. Deregulation: that's risk.

Bony oświatowe: ryzyko. Deregulacja: ryzyko.

Istnieje faktyczna sprzeczność między bezpieczeństwem nastawienia,

There's really a contradiction between the security of the mindset

a wieloma politykami, które są mocno nakierowane na ryzyko.

and a lot of the policies, which are very risk-oriented.

Zwłaszcza po ostatnim roku uważam,

And what I would say, especially having spent this year,

że mieszkańcy obszarów wiejskich Minnesoty, Nowego Meksyku,

the people in rural Minnesota, in New Mexico --

they've got enough risk in their lives.

mają dość ryzyka w życiu.

And so they're going to say, "No thank you."

Powiedzą więc: "Nie, dziękuję".

Z tego powodu zniesienie systemu opieki zdrowotnej będzie fiaskiem.

And I think his health care repeal will fail for that reason.

CA: Pomimo krytyki, którą właśnie wygłosiłeś

CA: But despite the criticisms you just made of him,

wydaje się, że słucha on

it does at least seem that he's listening

zaskakująco szerokiej gamy głosów;

to a surprisingly wide range of voices;

każdy przecież ma inne spojrzenie.

it's not like everyone is coming from the same place.

Może prowadzi to do pewnego chaosu i konsternacji, ale...

And maybe that leads to a certain amount of chaos and confusion, but --

GC: Nie sądzę, żeby słuchał różnych głosów.

GC: I actually don't think he's listening to a wide range of voices.

Słucha bardzo niewielu osób.

I think he's listening to very few people.

Takie mam wrażenie.

That's just my impression of it.

I believe that some of the things he said last night

Pewne rzeczy, o których wczoraj mówił,

pochodziły prosto od Ivanki.

had Ivanka all over them.

Słuchał jej przed wygłoszeniem mowy.

So I believe he was listening to her before that speech.

Wczoraj był Trumpem teleprompterowym, w przeciwieństwie do Trumpa twitterowego.

And he was Teleprompter Trump last night, as opposed to Twitter Trump.

Dlatego, zanim wyszliśmy tu,

And that's why, before we came out here,

I said, "We better check Twitter to see if anything's changed."

powiedziałam: "Sprawdźmy Twitter, czy coś się zmieniło".

Należy pamiętać,

And also I think you have to keep in mind

że ponieważ jest on tak nietypowy,

that because he's such a unique character,

to gdzie wczoraj była poprzeczka?

what was the bar that we were expecting last night?

Na jakiej wysokości?

Was it here or here or here?

And so he comes out and gives a looking political speech,

Wychodzi, wygłasza mowę, która wygląda na polityczną,

a wszyscy na to: "Patrzcie, umie to zrobić".

and everyone goes, "Wow! He can do it."

To zależy, w jakim kierunku zmierza.

It just depends on which direction he goes.

DB: Próbujemy tu budować mosty,

DB: Yeah, and we're trying to build bridges here,

zwłaszcza dla widowni, która może Trumpem pogardzać,

and especially for an audience that may have contempt for Trump,

ważne jest, aby powiedzieć, że to coś autentycznego.

it's important to say, no, this is a real thing.

But as I try my best to go an hour showing respect for him,

Robię co mogę, by przez godzinę okazywać mu szacunek,

my thyroid is surging,

tak mi tu buzuje,

because I think the oddities of his character

bo osobliwości jego charakteru

zasługują na potępienie i go zgubią.

really are condemnatory and are going to doom him.

CA: Masz reputację konserwatysty.

CA: Your reputation is as a conservative.

Ludzie opisują cię jako centroprawicowca,

People would you describe you as right of center,

a tu tak ekspresywna krytyka na niego

and yet here you are with this visceral reaction against him

i część jego poglądów.

and some of what he stands for.

Jak przeprowadzić rozmowę?

I mean, I'm -- how do you have a conversation?

Wszystko wskazuje, że jego zwolennicy

The people who support him, on evidence so far,

są prawdopodobnie bardzo podekscytowani.

are probably pretty excited.

Na pewno okazał prawdziwe zaangażowanie

He's certainly shown real engagement

w wiele z tego, co obiecał zrobić,

in a lot of what he promised to do,

a istnieje silne pragnienie radykalnej zmiany systemu.

and there is a strong desire to change the system radically.

Ludzie nienawidzą czym stał się rząd i jak zostawił ich poza nawiasem.

People hate what government has become and how it's left them out.

GC: I totally agree with that,

GC: Zupełnie się zgadzam,

but I think that when he was proposing a huge government program last night

kiedy przedstawiał ogromny rządowy program,

który kiedyś nazywaliśmy "zachętowym", była to czysta ironia.

that we used to call the bad s-word, "stimulus," I find it completely ironic.

Wydanie biliona dolarów na coś,

To spend a trillion dollars on something --

that is not a conservative viewpoint.

co nie zgadza się ze światopoglądem konserwatywnym.

Then again, I don't really believe he's a Republican.

Nie wierzę, że jest Republikaninem.

DB: And I would say, as someone who identifies as conservative:

DB: Jako osoba określająca się jako konserwatysta, powiem,

first of all,

że po pierwsze,

konserwatyzm to wiara w ograniczenia polityki.

to be conservative is to believe in the limitations of politics.

Samuel Johnson powiedział: "Z tego, na co cierpi serce ludzkie,

Samuel Johnson said, "Of all the things that human hearts endure,

nie jak niewiele mogą wyrządzić czy wyleczyć królowie".

how few are those that kings can cause and cure."

Politics is a limited realm;

Polityka to ograniczona sfera;

najważniejsza jest moralna natura społeczeństwa.

what matters most is the moral nature of the society.

And so I have to think character comes first,

Najważniejszy jest więc charakter,

and a man who doesn't pass the character threshold

a mężczyzna, który nie sięga progu charakteru,

nie może być dobrym prezydentem.

cannot be a good president.

Second, I'm the kind of conservative who --

Po drugie, jestem konserwatystą i...

Przywołam Alexandra Hamiltona,

I harken back to Alexander Hamilton,

who was a Latino hip-hop star from the heights --

znanego latynoskiego hiphopowca ze wzgórz...

(Śmiech)

(Laughter)

Ale jego definicja Ameryki była bardzo przyszłościowa.

but his definition of America was very future-oriented.

Był biednym chłopakiem z wysp,

He was a poor boy from the islands

który błyskawicznie odniósł sukces

who had this rapid and amazing rise to success,

i chciał, żeby rząd dawał takim jak on biednym dzieciom

and he wanted government to give poor boys and girls like him

szansę na sukces dzięki możliwości awansu społecznego

a chance to succeed,

zapewnionej przez ograniczony, ale energiczny rząd.

using limited but energetic government to create social mobility.

For him and for Lincoln and for Teddy Roosevelt,

Dla niego, dla Lincolna i Teddy'ego Roosevelta,

idea Ameryki była ideą przyszłości.

the idea of America was the idea of the future.

Może mamy podziały i rasizm, w przeszłości niewolnictwo,

We may have division and racism and slavery in our past,

mamy też wspólną przyszłość.

but we have a common future.

Definicja Ameryki Steve'a Bannona patrzy w przeszłość.

The definition of America that Steve Bannon stands for is backwards-looking.

Jest nostalgiczna i skierowana na przeszłość.

It's nostalgic; it's for the past.

And that is not traditionally the American identity.

Nie jest to tradycyjnie amerykańska tożsamość.

To tradycyjnie rosyjska tożsamość.

That's traditionally, frankly, the Russian identity.

Oni tak definiują cnotę.

That's how they define virtue.

To fundamentalna zdrada

And so I think it is a fundamental and foundational betrayal

dawnych wartości konserwatywnych.

of what conservatism used to stand for.

CA: Chciałbym usłyszeć wasze opinie,

CA: Well, I'd like actually like to hear from you,

jeżeli komentarze się pojawią...

and if we see some comments coming in from some of you, we'll --

proszę, mamy tu jeden.

oh, well here's one right now.

Jeffrey Alan Carnegie: Próbowałem

Jeffrey Alan Carnegie: I've tried to convince progressive friends

przekonać progresywnych przyjaciół,

żeby zrozumieli, co motywuje zwolenników Trumpa,

that they need to understand what motivates Trump supporters,

lecz wielu z nich nie próbuje ich zrozumieć

yet many of them have given up trying to understand

wobec tego, co widzą jako kłamstwa, samolubność i nienawiść.

in the face of what they perceive as lies, selfishness and hatred.

Jak wyjść naprzeciw, członkom lewicowej Partii Herbacianej

How would you reach out to such people, the Tea Party of the left,

i spróbować zażegnać ten podział?

to try to bridge this divide?

GC: W złości są cechy wspólne,

GC: I actually think there are commonalities in anger,

jak wcześniej wspomniałam.

as I expressed earlier.

Można usiąść razem, gdy obie strony są porywcze.

So I think you can come to the table, both being passionate about something.

Przynajmniej wam zależy.

So at least you care.

Chciałabym też wierzyć w... słowo na "k",

And I would like to believe -- the c-word has also become

które okazało się straszne; "kompromis".

a horrible word -- "compromise," right?

Mamy skrajną lewicę i skrajną prawicę,

So you have the far left and the far right,

zapomnij o kompromisie.

and compromise -- forget it.

Te grupy nie chcą o tym słyszeć.

Those groups don't want to even think about it.

Jest duża liczba wyborców, w tym ja,

But you have a huge swath of voters, myself included,

którzy są zarejestrowani jako niezależni,

who are registered independents,

jest nas jakieś 40 procent, prawda?

like 40 percent of us, right?

Ogromny odsetek Amerykanów chcących zmiany

So there is a huge faction of America that wants to see change

chce pojednania wśród ludzi.

and wants to see people come together.

Musimy tylko wymyślić,

It's just that we have to figure out

jak to zrobić.

how to do that.

CA: Porozmawiajmy o tym,

CA: So let's talk about that for a minute,

bo w Rozmowach TED próbujemy budować mosty.

because we're having these TED Dialogues, we're trying to bridge.

Wielu ludzi obecnie, zwłaszcza po lewej stronie,

There's a lot of people out there, right now, perhaps especially on the left,

myśli, że jest to okropny pomysł,

who think this is a terrible idea,

i jedyna właściwą reakcją moralną na tyranię,

that actually, the only moral response to the great tyranny

która może wyłaniać się w Ameryce,

that may be about to emerge in America

jest opór na każdym kroku, zawzięta walka,

is to resist it at every stage, is to fight it tooth and nail,

że błędem jest rozmowa.

it's a mistake to try and do this.

Just fight!

Tylko walka!

Czy jest argument za tym?

Is there a case for that?

DB: Zależy, co znaczy "walka". Dosłownie, nie.

DB: It depends what "fight" means. If it means literal fighting, then no.

Jeżeli branie udziału w marszach, może, aby podnieść świadomość,

If it means marching, well maybe marching to raise consciousness,

that seems fine.

wtedy może być.

Zmiana w kraju zachodzi dzięki partiom i politykom.

But if you want change in this country, we do it through parties and politics.

Stwarzamy duże, zróżnicowane partie, skomplikowane koalicje,

We organize parties, and those parties are big, diverse, messy coalitions,

angażujemy się w politykę,

and we engage in politics,

polityka nie satysfakcjonuje moralnie,

and politics is always morally unsatisfying

ponieważ zawsze jest w niej mnóstwo kompromisów.

because it's always a bunch of compromises.

But politics is essentially a competition between partial truths.

Polityka jest konkurencją między prawdami częściowymi.

Ludzie Trumpa mają część prawdy w Ameryce.

The Trump people have a piece of the truth in America.

Trump to zła odpowiedź na dobre pytanie,

I think Trump himself is the wrong answer to the right question,

ale jest w tym jakaś prawda;

but they have some truth,

and it's truth found in the epidemic of opiates around the country,

można ją znaleźć w epidemii uzależnienia od opiatów w całym kraju,

w szerzeniu się samotności,

it's truth found in the spread of loneliness,

w ludziach, których życie wywrócono do góry nogami.

it's the truth found in people whose lives are inverted.

W wieku 30 lat osiągnęli szczyt kariery,

They peaked professionally at age 30,

and it's all been downhill since.

i jest już tylko gorzej.

Zrozumienie tego nie wymaga walki,

And so, understanding that doesn't take fighting,

lecz rozmowy, a potem pytania,

it takes conversation and then asking,

"What are we going to replace Trump with?"

"Czym zastąpimy Trumpa"?

GC: But you saw fighting last night, even at the speech,

GC: Wczoraj widać było walkę podczas przemowy,

Demokratki przyszły ubrane na biało,

because you saw the Democratic women who came and wore white

aby oddać cześć sufrażystkom.

to honor the suffragette movement.

Pamiętam, że w czasie kampanii

I remember back during the campaign

where some Trump supporters wanted to actually get rid of the amendment

niektórzy zwolennicy Trumpa chcieli pozbyć się poprawki

dającej kobietom prawo głosu.

that allowed us to vote as women.

Nie mogłam uwierzyć.

It was like, what?

Nie wiem, czy to odpowiedni sposób walki.

So I don't know if that's the right way to fight.

Było to ciekawe, ponieważ patrzyłam na widownię,

It was interesting, because I was looking in the audience,

próbując zobaczyć Demokratki niemające na sobie bieli.

trying to see Democratic women who didn't wear white.

Wiele się dzieje,

So there's a lot going on there,

and there's a lot of ways to fight that are not necessarily doing that.

jest wiele sposobów walki, które niekoniecznie są walką.

CA: Jedno z kluczowych pytań to:

CA: I mean, one of the key questions, to me, is:

The people who voted for Trump but, if you like, are more in the center,

Czy wyborcy Trumpa mający bardziej centrowe poglądy

like they're possibly amenable to persuasion --

i będący bardziej otwarci na perswazję

mogą dać się przekonać widząc pełne pasji powstanie ludzi

are they more likely to be persuaded by seeing a passionate uprising

of people saying, "No, no, no, you can't!"

mówiących: "Nie, nie możesz!",

czy też zdenerwuje ich to i odstręczy?

or will that actually piss them off and push them away?

DB: Jak można każdego z nas przekonać?

DB: How are any of us persuaded?

Czy przekonam cię mówiąc: "Jesteś bigotem,

Am I going to persuade you by saying, "Well, you're kind of a bigot,

popierasz bigoterię i seksizm.

you're supporting bigotry, you're supporting sexism.

Jesteś prymitywnym, faszystowskim efektem autorytarnej przeszłości"?

You're a primitive, fascistic rise from some authoritarian past"?

Ta perswazja pewnie nie zadziała.

That's probably not going to be too persuasive to you.

And so the way any of us are persuaded is by:

Każdego można przekonać przez:

a) some basic show of respect for the point of view, and saying,

a) okazanie podstawowego szacunku dla punktu widzenia, mówiąc:

"Myślę, że ten gość nie zaprowadzi cię tam, gdzie byś chciał".

"I think this guy is not going to get you where you need to go."

Cały czas słychać dwie frazy,

And there are two phrases you've heard over and over again,

w każdym zakątku kraju.

wherever you go in the country.

Jedna to "pomijana część kraju".

One, the phrase "flyover country."

And that's been heard for years,

Słyszy się ją od lat,

but I would say this year, I heard it almost on an hourly basis,

a w tym roku, praktycznie co godzinę -

poczucie bycia niewidzialnym.

a sense of feeling invisible.

Druga fraza to "poprawność polityczna".

And then the sense a sense of the phrase "political correctness."

Bunt, że nie można powiedzieć tego, co się myśli.

Just that rebellion: "They're not even letting us say what we think."

And I teach at Yale.

Wykładam w Yale.

Zawężanie debaty jest faktem.

The narrowing of debate is real.

CA: Uważasz, że to pułapka, w którą wpadli liberałowie

CA: So you would say this is a trap that liberals have fallen into

celebrując sprawy, w które naprawdę wierzą,

by celebrating causes they really believe in,

często wyrażone językiem "poprawności politycznej".

often expressed through the language of "political correctness."

Wyrządzili szkody. Odepchnęli ludzi.

They have done damage. They have pushed people away.

DB: I would say a lot of the argument, though,

DB: Wiele argumentów

o "zejściu do faszyzmu", "systemie autorytarnym"...

with "descent to fascism," "authoritarianism" --

that just feels over-the-top to people.

wydaje się ludziom przesadzone.

And listen, I've written eight million anti-Trump columns,

Napisałem osiem milionów anty-trumpowych felietonów.

Zwłaszcza dla mediów na wybrzeżach problemem jest,

but it is a problem, especially for the coastal media,

że zawsze, gdy robi on coś troszkę źle, idziemy na maksa,

that every time he does something slightly wrong, we go to 11,

ruszamy na niego na maksa codziennie.

and we're at 11 every day.

W pewnym momencie narusza to wiarygodność.

And it just strains credibility at some point.

CA: Fałszywy alarm ciut za głośno i ciut zbyt wcześnie.

CA: Crying wolf a little too loud and a little too early.

Może jednak nadejść chwila, gdy będziemy musieli podnieść alarm.

But there may be a time when we really do have to cry wolf.

GC: Jedną z najważniejszych rzeczy

GC: But see -- one of the most important things to me

is how the conservative media handles Trump.

jest traktowanie Trumpa przez media konserwatywne.

Czy wytkną mu, gdy coś okaże się nieprawdą,

Will they call him out when things are not true,

czy też zgodzą się na jego plan?

or will they just go along with it?

To najważniejsze w całej dyskusji,

To me, that is what is essential in this entire discussion,

bo w przypadku wyznawców kogoś,

because when you have followers of somebody

kogo nie interesuje, czy mówi prawdę, czy nie,

who don't really care if he tells the truth or not,

może być to bardzo niebezpieczne.

that can be very dangerous.

Jest to więc kwestia tego, jak zareagują konserwatywne media.

So to me, it's: How is the conservative media going to respond to it?

Wytykasz im różne rzeczy.

I mean, you've been calling them out.

Jak inne media konserwatywne podejdą to tego

But how will other forms of conservative media deal with that

w przyszłości?

as we move forward?

DB: Wszystko się przesunęło.

DB: It's all shifted, though.

The conservative media used to be Fox or Charles Krauthammer or George Will.

Fox, Charles Krauthammer czy George Will reprezentowali konserwatywne media.

They're no longer the conservative media.

Już tego nie robią.

Istnieje teraz wiele innych, bardziej prawicowych instytucji,

Now there's another whole set of institutions further right,

na przykład Breitbart i Infowars, Alex Jones, Laura Ingraham,

which is Breitbart and Infowars, Alex Jones, Laura Ingraham,

teraz one stanowią jego bazę, już nawet nie Fox.

and so they're the ones who are now his base, not even so much Fox.

CA: Moje ostatnie na razie pytanie dotyczy kwestii prawdy.

CA: My last question for the time being is just on this question of the truth.

I mean, it's one of the scariest things to people right now,

Ludzi teraz najbardziej przeraża to,

że nie ma narodowej zgody na temat tego, co jest prawdą.

that there is no agreement, nationally, on what is true.

Nigdy nie widziałem,

I've never seen anything like it,

żeby tak masowo sprzeczano się o fakty.

where facts are so massively disputed.

Pańska gazeta codziennie dostarcza fałszywe wiadomości.

Your whole newspaper, sir, is delivering fake news every day.

DB: And failing.

DB: Bezskutecznie.

(Laughter)

(Śmiech)

CA: And failing. My commiserations.

CA: Wyrazy współczucia.

But is there any path

Czy jest ścieżka

do konsensusu,

whereby we can start to get some kind of consensus,

do wierzenia w te same rzeczy?

to believe the same things?

Can online communities play a role here?

Czy społeczności internetowe mogą odgrywać tu rolę?

Jak to naprawić?

How do we fix this?

GC: See, I understand how that happened.

GC: Rozumiem, jak do tego doszło.

To następna narastająca emocja,

That's another groundswell kind of emotion

mająca zalążek w Ameryce Środkowej,

that was going on in the middle of America

która nie była słyszana,

and not being heard,

w przekonaniu, że media głównego nurtu są stronnicze.

in thinking that the mainstream media was biased.

Jest różnica między byciem stronniczym, a byciem fałszywym.

There's a difference, though, between being biased and being fake.

To bardzo ważne rozróżnienie w naszej rozmowie.

To me, that is a very important distinction in this conversation.

So let's just say that there was some bias in the mainstream media.

Może w mediach głównego nurtu była pewna stronniczość.

Są sposoby, by to naprawić.

OK. So there are ways to try and mend that.

But what Trump's doing is nuclearizing that and saying,

Trump zaognia sytuację mówiąc:

"Dobra, nazwiemy to wszystko fałszem".

"Look, we're just going to call all of that fake."

That's where it gets dangerous.

Tu zaczyna się robić niebezpieczne.

CA: Do you think enough of his supporters

CA: Czy wystarczająca liczba jego zwolenników

jest bardziej lojalna względem prawdy,

have a greater loyalty to the truth than to any ...

czy zasada nieudzielania poparcia czemuś,

Like, the principle of not supporting something

co jest w oczywisty sposób nieprawdziwe,

that is demonstrably not true

liczy się, więc nastąpi polepszenie?

actually matters, so there will be a correction at some point?

DB: I think the truth eventually comes out.

DB: Prawda zawsze wychodzi na jaw.

So for example, Donald Trump has based a lot of his economic policy

Trump oparł wiele elementów swojej polityki gospodarczej

on this supposition that Americans have lost manufacturing jobs

na założeniu, że Amerykanie stracili pracę przy produkcji,

because they've been stolen by the Chinese.

bo ukradli im ją Chińczycy.

That is maybe 13 percent of the jobs that left.

To maksymalnie 13 procent utraconych etatów.

The truth is that 87 percent of the jobs were replaced by technology.

87 procent etatów zastąpiono technologią.

To prawda.

That is just the truth.

And so as a result, when he says,

Kiedy więc mówi:

"I'm going to close TPP and all the jobs will come roaring back,"

"Zamknę Partnerstwo Transpacyficzne, cała praca do nas wróci",

they will not come roaring back.

nie jest to prawdą.

So that is an actual fact, in my belief.

To prawdziwy fakt, tak mi się zdaje.

I...

And --

(Laughter)

(Śmiech)

GC: Jego zwolennicy nie uznają za prawdę tego,

GC: But I'm saying what his supporters think is the truth,

co ty możesz wielokrotnie powtórzyć,

no matter how many times you might say that,

oni ciągle wierzą jemu.

they still believe him.

DB: But eventually either jobs will come back or they will not come back,

DB: Miejsca pracy wrócą lub nie,

coś zadziała lub nie,

and at that point, either something will work or it doesn't work,

stanie się tak nie dzięki świetnemu marketingowi,

and it doesn't work or not work because of great marketing,

it works because it actually addresses a real problem

ale ponieważ odniesie się to do prawdziwego problemu,

dlatego uważam, że prawda wyjdzie na jaw.

and so I happen to think the truth will out.

CA: Jeżeli są pytania, proszę podnieść rękę.

CA: If you've got a question, please raise your hand here.

Yael Eisenstat: Mówię do pudełka.

Yael Eisenstat: I'll speak into the box.

Nazywam się Yael Eisenstat.

My name's Yael Eisenstat.

I hear a lot of this talk

Dużo słyszę o tym,

about how we all need to start talking to each other more

że musimy ze sobą więcej rozmawiać

and understanding each other more,

i zrozumieć się lepiej,

and I've even written about this, published on this subject as well,

pisałam i publikowałam na ten temat,

but now today I keep hearing liberals -- yes, I live in New York,

dziś ciągle słyszę liberałów. Tak - mieszkam w Nowym Jorku,

można mnie uznać za liberałkę...

I can be considered a liberal --

siedzimy i robimy autoanalizę:

we sit here and self-analyze:

What did we do to not understand the Rust Belt?

Dlaczego nie zrozumieliśmy Pasa Rdzy?

Albo: Co zrobić, by lepiej zrozumieć Środkowe Stany?

Or: What can we do to understand Middle America better?

Chciałabym wiedzieć,

And what I'd like to know:

Have you seen any attempts or conversations from Middle America

czy zaobserwowaliście próby rozmowy ze strony stanów środkowych

of what can I do to understand the so-called coastal elites better?

o tym, co zrobić, by lepiej zrozumieć tak zwane elity wybrzeży?

Because I'm just offended as being put in a box as a coastal elite

Czuję się urażona, gdy ktoś zalicza mnie do elit wybrzeży,

as someone in Middle America is as being considered a flyover state

jak ktoś w Ameryce Środkowej, będąc uważanym za pomijaną część kraju,

której się nie słucha.

and not listened to.

CA: There you go, I can hear Facebook cheering as you --

CA: Już słyszę poklask z Facebooka...

(Śmiech)

(Laughter)

DB: Jako ktoś,

DB: I would say -- and this is someone who has been conservative

kto całe dorosłe życie jest konserwatystą...

all my adult life --

Dorastając jako konserwatysta,

when you grow up conservative,

you learn to speak both languages.

uczysz się mówić w obydwu językach.

Jeżeli chcę posłuchać muzyki,

Because if I'm going to listen to music,

to nie będzie to Ted Nugent.

I'm not going to listen to Ted Nugent.

So a lot of my favorite rock bands are all on the left.

Wiele moich ulubionych zespołów rockowych jest lewicowych.

Jeżeli idę do szkoły,

If I'm going to go to a school,

I'm going probably to school where the culture is liberal.

prawdopodobnie jest to szkoła z kulturą liberalną.

Jeżeli oglądam sitcom

If I'm going to watch a sitcom

or a late-night comedy show, it's going to be liberal.

lub program komediowy późnym wieczorem, to program liberalny.

If I'm going to read a good newspaper, it'll be the New York Times.

Jeżeli chcę przeczytać dobrą gazetę, jest to New York Times.

As a result, you learn to speak both languages.

Tak też człowiek uczy się mówić w obydwu językach.

And that actually, at least for a number of years,

Ta umiejętność,

when I started at National Review with William F. Buckley,

kiedy zacząłem pracę w National Review z Williamem F. Buckley'em,

it made us sharper,

czyniła nas bystrzejszymi,

because we were used to arguing against people every day.

bo byliśmy przyzwyczajeni do codziennych dyskusji z innymi.

Problemem obecnie jest odseparowanie prawicy.

The problem now that's happened is you have ghettoization on the right

Można żyć całkowicie w świecie prawicowym,

and you can live entirely in rightworld,

dlatego jakość dyskusji po prawej stronie pogorszyła się,

so as a result, the quality of argument on the right has diminished,

bo nie obcuje się cały czas

because you're not in the other side

z drugą stroną.

all the time.

Żyjąc w Minnesocie, Iowa lub Arizonie,

But I do think if you're living in Minnesota or Iowa or Arizona,

zna się elity wybrzeży,

the coastal elites make themselves aware to you,

więc zna się ich język,

so you know that language as well,

but it's not the reverse.

ale sytuacja się nie odwraca.

CA: Czego stany środkowe nie rozumieją w elitach wybrzeży?

CA: But what does Middle America not get about coastal elites?

So the critique is,

Krytyce poddawane jest to,

you are not dealing with the real problems.

że nie zajmujecie się prawdziwymi problemami.

Jest poczucie snobizmu, elitaryzmu, co bardzo odstręcza.

There's a feeling of a snobbishness, an elitism that is very off-putting.

Co im umyka?

What are they missing?

Gdybyś miał przenieść jedną prawdę

If you could plant one piece of truth

o nastawieniu tu, gdzie jesteśmy.

from the mindset of someone in this room, for example,

co byś powiedział?

what would you say to them?

DB: Just how insanely wonderful we are.

DB: Jak szalenie cudowni jesteśmy.

(Laughter)

(Śmiech)

Nie, tę kategorię odrzucam.

No, I reject the category.

Populizm ma ten sam problem, co elitaryzm.

The problem with populism is the same problem with elitism.

Jest uprzedzeniem opartym

It's just a prejudice on the basis

na prawdopodobnie zbyt ogólnym rozróżnieniu klas społecznych,

of probably an over-generalized social class distinction

which is too simplistic to apply in reality.

zbyt uproszczonym, by odnosić się do rzeczywistości.

Those of us in New York know there are some people in New York

W Nowym Jorku wiemy, że są w mieście ludzie,

którzy są świetni i tacy, którzy są żałośni,

who are completely awesome, and some people who are pathetic,

and if you live in Iowa, some people are awesome and some people are pathetic.

jeśli mieszkasz w Iowa, są tam świetni ludzie, są i żałośni.

Nie jest to kwestia wykształcenia,

It's not a question of what degree you have

czy miejsca, w którym się żyje.

or where you happen to live in the country.

Rozróżnienie to nieudolne uproszczenie służące zwiększeniu siły politycznej.

The distinction is just a crude simplification to arouse political power.

GC: But I would encourage people to watch a television news show

GC: Zachęcam do oglądania wiadomości w telewizji,

przeczytania artykułu, innych niż zwykle.

or read a column that they normally wouldn't.

Jeżeli popierasz Trumpa, przez dzień sprawdź, co mówi druga strona,

So if you are a Trump supporter, watch the other side for a day,

bo trzeba wyjść spod klosza,

because you need to come out of the bubble

jeżeli chcemy w ogóle rozmawiać.

if you're ever going to have a conversation.

Obydwie strony; liberałowie

And both sides -- so if you're a liberal,

then watch something that's very conservative.

powinni obejrzeć coś bardzo konserwatywnego.

Read a column that is not something you would normally read,

Przeczytaj felieton inny od tego, po który zwykle sięgasz,

nabierzesz perspektywy myślowej drugiej strony,

because then you gain perspective of what the other side is thinking,

a to początek pojednania.

and to me, that's a start of coming together.

Martwi mnie to samo, co ciebie, te klosze.

I worry about the same thing you worry about, these bubbles.

Jeśli ogląda się tylko pewne jednostki,

I think if you only watch certain entities,

nie ma się pojęcia, o czym mówi reszta świata.

you have no idea what the rest of the world is talking about.

DB: Nie tylko oglądanie,

DB: I think not only watching,

bycie częścią organizacji, która spotyka się co najmniej raz w miesiącu

being part of an organization that meets at least once a month

that puts you in direct contact with people completely unlike yourself

sprawia, że masz bezpośredni kontakt z ludźmi zupełnie od ciebie różnymi,

to odpowiedzialność każdego z nas.

is something we all have a responsibility for.

Może źle się wyrażę,

I may get this a little wrong,

but I think of the top-selling automotive models in this country,

ale najpopularniejsze samochody w kraju

I think the top three or four are all pickup trucks.

to w pierwszej czwórce czy trójce pickupy.

Zastanów się więc: Jak wiele znam osób, które jeżdżą pickupem?

So ask yourself: How many people do I know who own a pickup truck?

Dla wielu to garstka lub nikt.

And it could be very few or zero for a lot of people.

To znak ostrzegawczy, pewien problem.

And that's sort of a warning sign kind of a problem.

Gdzie mogę dołączyć do klubu,

Where can I join a club

w którym będę miał wiele wspólnego z osobą, która jeździ pickupem,

where I'll have a lot in common with a person who drives a pickup truck

bo mamy jakieś wspólne zainteresowanie?

because we have a common interest in whatever?

CA: And so the internet is definitely contributing to this.

CA: Internet ewidentnie ma tu swój udział.

A question here from Chris Ajemian:

Pytanie od Chrisa Ajemiana:

"How do you feel structure of communications,

"Jak struktura komunikacji, zwłaszcza

powszechność mediów społecznościowych i zindywidualizowanej zawartości,

especially the prevalence of social media and individualized content,

can be used to bring together a political divide,

może być wykorzystana do zrównania podziału politycznego,

instead of just filing communities into echo chambers?"

zamiast wkładania społeczności do kabin pogłosowych"?

Facebook i Google zdają się od wyborów

I mean, it looks like Facebook and Google, since the election,

głowić nad tym pytaniem.

are working hard on this question.

They're trying to change the algorithms

Próbują zmienić algorytmy,

aby nie powielać fałszywych wiadomości tak,

so that they don't amplify fake news

jak działo się to ostatnio.

to the extent that it happened last time round.

Czy widzisz inne obiecujące znaki?

Do you see any other promising signs of ...?

GC: ...ani nie powielać jednostronnie.

GC: ... or amplify one side of the equation.

CA: Właśnie.

CA: Exactly.

GC: Był to stały argument prawej strony,

GC: I think that was the constant argument from the right,

że media społecznościowe i internet

that social media and the internet in general

promowały artykuły, nie stanowiące ich światopoglądu.

was putting articles towards the top that were not their worldview.

Przyczyniło się to do złości związanej z:

I think, again, that fed into the anger.

It fed into the anger of:

"Narzucasz mi coś, w co nie wierzę".

"You're pushing something that's not what I believe."

But social media has obviously changed everything,

Media społecznościowe bez wątpienia wszystko zmieniły,

and I think Trump is the example of Twitter changing absolutely everything.

a Trump jest przykładem, jak Twitter zmienił zupełnie wszystko.

Z jego punktu widzenia,

And from his point of view,

sięga on do Amerykanów bez filtra,

he's reaching the American people without a filter,

którym według niego są media.

which he believes the media is.

CA: Pytanie z widowni.

CA: Question from the audience.

Destiny: Witam, nazywam się Destiny.

Destiny: Hi. I'm Destiny.

Mam pytanie o poprawność polityczną.

I have a question regarding political correctness, and I'm curious:

Kiedy poprawność polityczna stała się synonimem uciszania,

When did political correctness become synonymous with silencing,

zamiast tego, jak mówimy o innych,

versus a way that we speak about other people

aby okazać im szacunek i zachować ich godność?

to show them respect and preserve their dignity?

GC: Media konserwatywne mocno oklepują tę kwestię

GC: Well, I think the conservative media really pounded this issue

od ostatnich 10 lat.

for the last 10 years.

Spędzili mnóstwo czasu

I think that they really, really spent a lot of time

mówiąc o poprawności politycznej,

talking about political correctness,

o tym, jak ludzie powinni mieć możliwość mówienia, co myślą.

and how people should have the ability to say what they think.

Następny powód, dla którego Trump stał się tak popularny:

Another reason why Trump became so popular:

because he says what he thinks.

mówi, co myśli.

It also makes me think about the fact

Zastanawia mnie też fakt,

że w Ameryce jest bardzo dużo osób,

that I do believe there are a lot of people in America

who agree with Steve Bannon,

które choć zgadzają się ze Stevem Bannonem,

but they would never say it publicly,

nigdy nie przyznałyby się do tego publicznie,

and so voting for Trump gave them the opportunity

a głosowanie na Trumpa dało im sposobność

to agree with it silently.

do wyrażenia cichej zgody.

DB: On the issue of immigration, it's a legitimate point of view

DB: W temacie imigracji, słusznym punktem widzenia

jest to, że mamy w kraju zbyt wielu imigrantów,

that we have too many immigrants in the country,

jest to kosztowne gospodarczo.

that it's economically costly.

CA: Że mamy zbyt wielu...?

CA: That we have too many --

DB: Immigrants in the country, especially from Britain.

DB: Imigrantów w kraju, zwłaszcza z Wielkiej Brytanii.

(Laughter)

(Śmiech)

GC: I kind of like the British accent, OK?

GC: Lubię brytyjski akcent.

CA: Przepraszam, Ameryko.

CA: I apologize. America, I am sorry.

(Laughter)

(Śmiech)

Już sobie pójdę.

I'll go now.

DB: Powiedzenie tego stało się niedopuszczalne,

DB: But it became sort of impermissible to say that,

ponieważ świadczy o bigoterii.

because it was a sign that somehow you must be a bigot of some sort.

So the political correctness was not only cracking down on speech

Poprawność polityczna wprowadzała rygory językowe

that we would all find completely offensive,

nie tylko na to, co jest ewidentnie obraźliwe,

it was cracking down on some speech that was legitimate,

ale też na słuszny język,

a potem zamieniała język i myśli w czyn

and then it was turning speech and thought into action

i traktowała to jak przestępstwo.

and treating it as a crime,

Zwalniano z pracy, wyrzucano ze szkół,

and people getting fired and people thrown out of schools,

and there were speech codes written.

pisano kodeksy językowe.

Now there are these diversity teams,

Mamy teraz zespoły integracyjne.

where if you say something that somebody finds offensive,

Gdy powiesz coś, co inny może uznać za obraźliwe,

like, "Smoking is really dangerous," you can say "You're insulting my group,"

jak "Palenie jest bardzo niebezpieczne", można usłyszeć "Obrażasz moją grupę",

and the team from the administration will come down into your dorm room

a zespół administracyjny przyjdzie do twojego pokoju w akademiku

and put thought police upon you.

i naśle na ciebie policję umysłu.

And so there has been a genuine narrowing of what is permissible to say.

Faktycznie nastąpiło zawężenie dopuszczalnej mowy.

And some of it is legitimate.

Częściowo jest to słuszne.

There are certain words that there should be some social sanction against,

Używanie niektórych słów powinno pociągać za sobą sankcje,

lecz częściowo poprawność wykorzystano do celów politycznych.

but some of it was used to enforce a political agenda.

CA: Czy należy naciskać

CA: So is that a project

liberałów, czy też progresywnych

you would urge on liberals, if you like -- progressives --

to rethink the ground rules around political correctness

do ponownej analizy zasad poprawności politycznej

and accept a little more uncomfortable language

i zaakceptowania nieco mniej wygodnego języka

in certain circumstances?

w pewnych okolicznościach?

Czy widzisz rozwiązanie, które sprawi,

Can you see that being solved

że inni nie poczują się obrażeni?

to an extent that others won't be so offended?

DB: Większość uczelni amerykańskich, zwłaszcza te elitarne,

DB: I mean, most American universities, especially elite universities,

zdecydowanie sympatyzuje z lewą stroną,

are overwhelmingly on the left,

and there's just an ease of temptation

kusząco więc łatwo jest

wykorzystać przeważającą siłę kulturową do narzucenia myśli,

to use your overwhelming cultural power to try to enforce some sort of thought

która wydaje się odpowiednia.

that you think is right and correct thought.

Bądźmy nieco podejrzliwi w stosunku do siebie - czy tak robimy?

So, be a little more self-suspicious of, are we doing that?

Po drugie, mój uniwersytet w Chicago

And second, my university, the University of Chicago,

rozesłał pismo mówiące, że nie będzie bezpiecznej przestrzeni.

sent out this letter saying, we will have no safe spaces.

There will be no critique of micro-aggression.

Nie będzie krytyki mikro-agresji.

If you get your feelings hurt, well, welcome to the world of education.

Jeśli ktoś zrani twoje uczucia, no to witaj w świecie edukacji.

I do think that policy --

Taka polityka,

which is being embraced by a lot of people on the left, by the way --

którą przyjmuje wielu lewicowców,

jest tylko korektą tego, co się wydarzyło.

is just a corrective to what's happened.

CA: Pytanie od Karen Holloway:

CA: So here's a question from Karen Holloway:

"Jak pielęgnować kulturę amerykańską,

How do we foster an American culture

that's forward-looking, like Hamilton,

która patrzy w przyszłość, jak Hamilton,

która spodziewa się i radzi sobie ze zmianą,

that expects and deals with change,

a nie chce, żeby wszystko wróciło do fikcyjnej przeszłości"?

rather than wanting to have everything go back to some fictional past?

To proste pytanie, zgadza się?

That's an easy question, right?

GC: Ciągle wierzę w amerykański sen,

GC: Well, I'm still a believer in the American dream,

w uczenie dzieci podstaw,

and I think what we can teach our children is the basics,

which is that hard work

czyli tego, że ciężka praca

i wiara w siebie

and believing in yourself

sprawiają, że w Ameryce można osiągnąć wszystko.

in America, you can achieve whatever you want.

I was told that every single day.

Powtarzano mi to każdego dnia.

Gdy poszłam w świat, zdziwiłam się, że to może nie zawsze jest prawda.

When I got in the real world, I was like, wow, that's maybe not always so true.

Ciągle jednak w to wierzę.

But I still believe in that.

Może zbyt wielka ze mnie optymistka.

Maybe I'm being too optimistic.

So I still look towards the future for that to continue.

Wierzę, że w przyszłości pozostanie to prawdą.

DB: I think you're being too optimistic.

DB: Zbyt wielka z ciebie optymistka.

GC: Naprawdę?

GC: You do?

DB: Prawdopodobieństwo, że młody Amerykanin zarobi więcej, niż rodzice...

DB: The odds of an American young person exceeding their parents' salary --

a generation ago, like 86 percent did it.

Pokolenie temu działo się tak w 86 procentach przypadków.

Now 51 percent do it.

Teraz w 51 procentach.

There's just been a problem in social mobility in the country.

Mamy w kraju problem z ruchliwością społeczną.

CA: You've written that this entire century has basically been a disaster,

CA: Napisałeś, że cały ten wiek to katastrofa,

słoneczne dni się skończyły, i mamy poważne kłopoty.

that the age of sunny growth is over and we're in deep trouble.

DB: Yeah, I mean, we averaged, in real terms, population-adjusted,

DB: Przeciętny wzrost demograficzny

two or three percent growth for 50 years,

wynosił dwa czy trzy procent w przeciągu ostatnich 50 lat,

a teraz to mniej niż jeden procent.

and now we've had less than one percent growth.

And so there's something seeping out.

Coś tu więc nie gra.

Należy podjąć ryzyko.

And so if I'm going to tell people that they should take risks,

one of the things we're seeing is a rapid decline in mobility,

Obserwujemy gwałtowny spadek liczby przemieszczających się,

the number of people who are moving across state lines,

i przeprowadzek poza granice stanów,

zwłaszcza w grupie milenialsów.

and that's especially true among millennials.

Młodzi mniej się przemieszczają.

It's young people that are moving less.

Jak zapewnić bezpieczeństwo, które pozwoli na ryzyko?

So how do we give people the security from which they can take risk?

Wierzę w teorię przywiązania odnoszącą się do wychowania.

And I'm a big believer in attachment theory of raising children,

and attachment theory is based on the motto

Jest ona oparta na założeniu,

że całe życie jest serią śmiałych eskapad z bezpiecznej bazy.

that all of life is a series of daring adventures from a secure base.

Czy twoi rodzice zapewnili ci bezpieczną bazę?

Have you parents given you a secure base?

And as a society, we do not have a secure base,

Nie mamy takiej bazy jako społeczeństwo,

i nie osiągniemy energicznego etosu ryzyka Hamiltona,

and we won't get to that "Hamilton," risk-taking, energetic ethos

dopóki nie zapewnimy bezpiecznej bazy.

until we can supply a secure base.

CA: Czy istnieją podstawy,

CA: So I wonder whether there's ground here

by stworzyć wspólny plan, łączącą rozmowę,

to create almost like a shared agenda, a bridging conversation,

z jednej strony uznając, że istnieje głęboki problem,

on the one hand recognizing that there is this really deep problem

że system gospodarczy, który zbudowaliśmy

that the system, the economic system that we built,

wydaje się być niewypałem.

seems to be misfiring right now.

Po drugie, jeśli to nie imigranci są głównym problemem,

Second, that maybe, if you're right that it's not all about immigrants,

it's probably more about technology,

a w większym stopniu jest nim technologia,

if you could win that argument,

jeżeli można wygrać tę dyskusję,

that de-emphasizes what seems to me the single most divisive territory

zmniejsza się znaczenie obszaru, który powoduje największe podziały

between Trump supporters and others, which is around the role of the other.

pomiędzy zwolennikami Trumpa a resztą, czyli roli tego, co jest obce.

It's very offensive to people on the left to have the other demonized

Dla zwolenników lewicy

to the extent that the other seems to be demonized.

demonizowanie obcego jest obraźliwe.

That feels deeply immoral,

Budzi to poczucie braku moralności,

and maybe people on the left could agree, as you said,

może też osoby z lewej strony zgodziłyby się,

that immigration may have happened too fast,

że imigracja nastąpiła zbyt szybko

and there is a limit beyond which human societies struggle,

i że istnieje limit, powyżej którego społeczeństwa mają trudności,

but nonetheless this whole problem becomes de-emphasized

ale cały problem traci na znaczeniu,

jeżeli automatyzacja jest kluczowym zagadnieniem,

if automation is the key issue,

and then we try to work together on recognizing that it's real,

a my staramy się wspólnie dostrzec, że jest to prawda,

recognizing that the problem probably wasn't properly addressed

prawdopodobnie podejście do problemu było nieprawidłowe,

or seen or heard,

jak również jego postrzeganie,

and try to figure out how to rebuild communities

możemy spróbować wymyślić, jak odbudować społeczności,

using, well, using what?

i co wykorzystać do tego celu?

That seems to me to become the fertile conversation of the future:

Wydaje się być to najważniejsza twórcza rozmowa przyszłości:

How do we rebuild communities in this modern age,

Jak odbudować społeczności w nowoczesnej dobie,

with technology doing what it's doing,

przy obecnym wpływie technologii

i na nowo wyobrazić sobie jasną przyszłość?

and reimagine this bright future?

GC: That's why I go back to optimism.

GC: Dlatego wracam do optymizmu.

I'm not being ... it's not like I'm not looking at the facts,

Nie ignoruję faktów,

tego, gdzie jesteśmy i skąd przyszliśmy.

where we've come or where we've come from.

But for gosh sakes, if we don't look at it from an optimistic point of view --

Ale jeśli nie spojrzymy na to bardziej optymistycznie...

Jeszcze na razie nie zgadzam się na to.

I'm refusing to do that just yet.

I'm not raising my 12- and 13-year-old to say, "Look, the world is dim."

Nie wychowuję moich dzieci, żeby im powiedzieć: "Świat jest ponury".

CA: Jeszcze jedno pytanie z widowni.

CA; We're going to have one more question from the room here.

Pytający: Hej. Przepraszam.

Questioner: Hi. Hello. Sorry.

Wspomnieliście plan dotyczący infrastruktury, Rosję

You both mentioned the infrastructure plan and Russia

i inne sprawy tradycyjnie nie będące priorytetami Republikanów.

and some other things that wouldn't be traditional Republican priorities.

What do you think, or when, will Republicans be motivated

Kiedy Republikanie poczują się zdopingowani,

aby przeciwstawić się polityce Trumpa?

to take a stand against Trumpism?

GC: Po wczorajszym wieczorze, jeszcze długo nie.

GC: After last night, not for a while.

He changed a lot last night, I believe.

Wiele wczoraj zmienił.

DB: His popularity among Republicans -- he's got 85 percent approval,

DB: Jest popularny wśród Republikanów, ma 85-procentowe poparcie,

which is higher than Reagan had at this time,

czyli więcej niż Reagan w takim samym okresie.

and that's because society has just gotten more polarized.

A to dlatego, że społeczeństwo jest jeszcze bardziej spolaryzowane.

So people follow the party much more than they used to.

Ludzie o wiele silniej podążają za partią, niż kiedyś.

So if you're waiting for Paul Ryan and the Republicans in Congress

Jeśli czekasz, aż Paul Ryan i Republikanie w Kongresie

to flake away,

wymiękną,

it's going to take a little while.

to nie nastąpi to od razu.

GC: But also because they're all concerned about reelection,

GC: Wszyscy myślą o reelekcji,

a Trump ma dużo władzy w zjednywaniu lub odpychaniu ludzi

and Trump has so much power with getting people either for you

na rzecz kandydatów,

or against you,

wahają się więc oni pewnie codziennie:

and so, they're vacillating every day, probably:

"Wystąpić przeciwko, czy nie?".

"Well, should I go against or should I not?"

Gdy wczoraj wieczorem w końcu brzmiał jak prezydent,

But last night, where he finally sounded presidential,

większość Republikanów odetchnęła dziś z ulgą.

I think most Republicans are breathing a sigh of relief today.

DB: The half-life of that is short.

DB: Czas połowicznego rozpadu jest tu krótki.

GC: Right -- I was just going to say, until Twitter happens again.

GC: Właśnie, dopóki znów coś nie wypadnie na Twitterze.

CA: OK, I want to give each of you the chance

CA: Wyobraźcie sobie,

to imagine you're speaking to -- I don't know --

że rozmawiacie

z osobami, które oglądają naszą rozmowę w sieci,

the people online who are watching this,

who may be Trump supporters,

które mogą być zwolennikami Trumpa,

who may be on the left, somewhere in the middle.

z sympatiami lewicowymi, może centrowymi.

How would you advise them to bridge or to relate to other people?

Jaką radę dalibyście im, aby porozumieli się z innymi?

Czy mogę prosić o ostatnie mądrości?

Can you share any final wisdom on this?

Jeżeli myślicie, że nie powinni tego robić, też im powiedzcie.

Or if you think that they shouldn't, tell them that as well.

GC: I would just start by saying

GC: Na początek powiem,

że każda zmiana i pojednanie zaczynają się od góry,

that I really think any change and coming together starts from the top,

w każdym obszarze.

just like any other organization.

Byłoby cudownie,

And I would love if, somehow,

gdyby zwolennicy Trumpa, lub osoby z lewej strony, mogły zachęcać przywódców

Trump supporters or people on the left could encourage their leaders

do okazywania współczucia,

to show that compassion from the top,

because imagine the change that we could have

bo wyobraźcie sobie, jaka mogłaby zajść zmiana,

gdyby Donald Trump dziś zatweetował

if Donald Trump tweeted out today,

do wszystkich swoich zwolenników:

to all of his supporters,

"Nie bądźmy już dla siebie podli.

"Let's not be vile anymore to each other.

Let's have more understanding.

Miejmy więcej zrozumienia.

As a leader, I'm going to be more inclusive

Jako przywódca będę bardziej otwarty

na wszystkich Amerykanów".

to all of the people of America."

To się zaczyna od góry.

To me, it starts at the top.

Zrobi to? Nie mam pojęcia.

Is he going to do that? I have no idea.

Wszystko idzie z góry,

But I think that everything starts from the top,

a Trump posiada władzę

and the power that he has

in encouraging his supporters

do zachęcenia swoich zwolenników

do zrozumienia punktu widzenia drugiej strony.

to have an understanding of where people are coming from on the other side.

CA: Davidzie?

CA: David. DB: Yeah, I guess I would say

DB: Ja bym powiedział,

I don't think we can teach each other to be civil,

że nie możemy uczyć się nawzajem przyzwoitości

and give us sermons on civility.

i prawić na ten temat kazań.

That's not going to do it.

To nic nie da.

It's substance and how we act,

Chodzi o istotę i nasze zachowanie,

and the nice thing about Donald Trump is he smashed our categories.

a w Donaldzie Trumpie dobre jest to, że obalił nasze kategorie.

All the categories that we thought we were thinking in, they're obsolete.

Wszystkie kategorie myślowe stały się nieaktualne.

They were great for the 20th century. They're not good for today.

Sprawdzały się w XX wieku. Dziś już nie.

Ma w planie zamknięcie granic i handlu.

He's got an agenda which is about closing borders and closing trade.

To się po prostu nie sprawdzi.

I just don't think it's going to work.

Chcąc odbudować społeczności, stworzyć miejsca pracy,

I think if we want to rebuild communities, recreate jobs,

potrzebujemy innego planu,

we need a different set of agenda

that smashes through all our current divisions and our current categories.

który obali wszystkie nasze obecne podziały i kategorie.

To reaganizm lub polityka makroekonomiczna,

For me, that agenda is Reaganism on macroeconomic policy,

szwedzka polityka w zakresie opieki społecznej

Sweden on welfare policy

and cuts across right and left.

oraz cięcia po prawej i po lewej stronie.

I think we have to have a dynamic economy that creates growth.

Potrzebujemy dynamicznej gospodarki kreującej wzrost.

That's the Reagan on economic policy.

To polityka gospodarcza Reagana.

Lecz ludzie potrzebują bezpiecznej bazy.

But people have to have that secure base.

Potrzebne jest wsparcie pielęgniarskie dla niezamożnych matek,

There have to be nurse-family partnerships;

there has to be universal preschool;

powszechne przedszkola,

there have to be charter schools;

szkoły społeczne,

specjalne uniwersyteckie programy wsparcia

there have to be college programs with wraparound programs

for parents and communities.

dla rodziców i społeczności.

We need to help heal the crisis of social solidarity in this country

Musimy uleczyć kryzys solidarności społecznej

and help heal families,

i pomóc wyzdrowieć rodzinom,

and government just has to get a lot more involved

a rząd musi bardziej się angażować,

in the way liberals like to rebuild communities.

jeśli liberałowie chcą odbudowywać społeczności.

At the other hand, we have to have an economy that's free and open

Z drugiej strony, potrzebujemy wolnej i otwartej gospodarki,

the way conservatives used to like.

jak kiedyś chcieli konserwatyści.

And so getting the substance right is how you smash through

Dobre zrozumienie istoty służy obaleniu

the partisan identities,

stronniczych tożsamości,

because the substance is what ultimately shapes our polarization.

bo istota ostatecznie kształtuje naszą polaryzację.

CA: Davidzie, Gretchen, dziękuję bardzo

CA: David and Gretchen, thank you so much

za niesamowicie fascynującą rozmowę.

for an absolutely fascinating conversation.

Dziękuję. Było to bardzo interesujące.

Thank you. That was really, really interesting.

(Brawa)

(Applause)

Nie kończmy rozmowy.

Hey, let's keep the conversation going.

Ciągle próbujemy zrozumieć,

We're continuing to try and figure out

czy możemy coś tu jeszcze dodać,

whether we can add something here,

so keep the conversation going on Facebook.

kontynuujmy więc rozmowę na Facebooku.

Give us your thoughts from whatever part of the political spectrum you're on,

Podzielcie się swoimi opiniami, niezależnie, jaka opcja jest wam bliska

and actually, wherever in the world you are.

i z jakiego zakątka świata jesteście.

Nie chodzi tylko o Amerykę. Chodzi również o świat.

This is not just about America. It's about the world, too.

Nie możemy dziś zakończyć bez muzyki.

But we're not going to end today without music,

because if we put music in every political conversation,

Gdyby do każdej rozmowy politycznej dołożyć muzykę,

świat wyglądałby zupełnie inaczej.

the world would be completely different, frankly.

It just would.

Naprawdę.

(Brawa)

(Applause)

W Harlemie, niezwykła kobieta,

Up in Harlem, this extraordinary woman,

Vy Higginsen, who's actually right here --

Vy Higginsen, która jest tu...

let's get a shot of her.

pokażmy ją.

(Applause)

(Brawa)

Stworzyła program integrujący nastolatki,

She created this program that brings teens together,

teaches them the joy and the impact of gospel music,

uczy je radości i wpływu muzyki gospel;

setki nastolatków przewinęło się przez ten program.

and hundreds of teens have gone through this program.

Przyczynia się on do ich zmiany.

It's transformative for them.

The music they made, as you already heard,

Muzyka, którą tworzą, jak już wiecie,

jest niezwykła.

is extraordinary,

and I can't think of a better way of ending this TED Dialogue

Nie widzę lepszego sposobu zakończenia Rozmowy TED,

niż przez Gospel Choir z Harlemu prowadzony przez Vy Higginsen.

than welcoming Vy Higginsen's Gospel Choir from Harlem.

Dziękuję.

Thank you.

(Brawa)

(Applause)

(Singing) Choir: O beautiful for spacious skies

(Śpiew) Chór: Pięknem przestrzeni nieba

For amber waves of grain

Bursztynowych łanów zbóż

Majestatem fioletowych gór

For purple mountain majesties

Nad żyznymi równinami

Above the fruited plain

America!

Ameryko!

Ameryko!

America!

Ameryko!

America!

America!

Ameryko!

God shed his grace on thee

Bóg niech łaskę swą ześle na ciebie

And crown thy good with brotherhood

Ukoronuje dobro twe braterstwem

From sea to shining sea

Od promiennego morza do morza

Od promiennego morza do morza

(Brawa)

From sea to shining sea

(Applause)