Mikko Hypponen: Three types of online attack

Translator: Mohammad Tofighi Reviewer: Gulchin Taghiyeva

In the 1980s, in communist Eastern Germany,

1980-ci illərdə

kommunist Şərqi Almaniyasında

yazı makinanız varsa,

if you owned a typewriter,

you had to register it with the government.

onu qeydiyyatdan keçirtməli idiniz.

Makinada yazılmış

You had to register a sample sheet of text out of the typewriter.

bir mətnin nümunəsi

qeydiyyatdan keçməli idi.

And this was done so the government could track

Bununla hökumət

bütün yazıların qaynağını bilirdi.

where the text was coming from.

Səhv bir düşüncə

If they found a paper which had the wrong kind of thought,

ehtiva edən bir kağız tapdıqlarında,

they could track down who created that thought.

bu düşüncənin yazarını

tapa bilirdilər.

Və bizlər Qərbdə

And we in the West

belə bir halı qeyri-mümkün,

couldn't understand how anybody would do this,

how much this would restrict freedom of speech.

ifadə azadlığına böyük bir zərbə olaraq hesab edirdik.

Buna öz ölkələrimizdə

We would never do that in our own countries.

heç vaxt icazə verməzdik.

Amma bu gün 2011-ci ildə,

But today, in 2011, if you go and buy a color laser printer

hər hansı məşhur bir markanın

from any major laser printer manufacturer

lazer çap cihazını(printer) alıb

nəyisə çap etsəniz,

and print a page,

hər bir səhifədə yalnız sizin

that page will end up

having slight yellow dots printed on every single page,

printerinizə məxsus olan

və printeri başqalarından fərqləndirəcək

müəyyən sırayla düzülmüş solğun sarı nöqtələr

in a pattern which makes the page unique to you and to your printer.

avtomatik olaraq çap olunacaq.

Bu bugünümüzün

This is happening to us today.

reallığıdır.

Heç kəs də buna məhəl qoymur.

And nobody seems to be making a fuss about it.

Bu hökumətimizin

And this is an example

texnologiyadan

of the ways our own governments are using technology

bizə- öz vətəndaşlarına qarşı

istifadə etdiyinin

bir nümunəsidir.

against us, the citizens.

Bu problem üç əsas onlayn problemlərdən

And this is one of the main three sources of online problems today.

birincisidir.

If we look at what's really happening in the online world,

Onlayn problemlərə nəzər saldıqda isə müəyyən qrupların

we can group the attacks based on the attackers.

başçılıq etdiyi onlayn hücumları görürük.

Bu hücumçular 3 əsas qrupa bölünürlər.

We have three main groups.

We have online criminals.

Birinci, onlayn cinayətkarlardır.

Like here, we have Mr. Dmitry Golubov,

Bu şəkildəki, Ukraynanın Kiyev şəhərindən

from the city of Kiev in Ukraine.

olan Dmitri Qolubov kimi.

Və onlayn cinayətkarları cinayətə itələyən

And the motives of online criminals are very easy to understand.

səbəbləri anlamaq çox da çətin deyil.

These guys make money.

Bu adamlar pul qazanır.

They use online attacks to make lots of money --

Çox çox, həddən artıq

çox pul qazanmaq üçün

and lots and lots of it.

onlayn hücumlar edirlər.

We actually have several cases of millionaires online, multimillionaires,

Əslində onlayn hücumlarıyla

milyoner, multimilyoner olan

insanları görmüşük.

who made money with their attacks.

Here's Vladimir Tsastsin, from Tartu in Estonia.

Bu Estoniyanın Tartu şəhərindən Vladimir Tsastsidir.

Bu Alfred Gonzalezdir.

This is [Albert] Gonzalez.

Bu isə Stephen Watt.

This is Stephen Watt.

Bu Bjorn Sundin.

This is Bjorn Sundin.

This is Matthew Anderson, Tariq Al-Daour

Bu Matthew Anderson və Tariq Al-Daourdir..

and so on and so on.

Siyahını uzatmaq da olar.

Bu adamlar

These guys make their fortunes online,

sərvətlərini onlayn qazanırlar,

amma bunu qeyri-qanuni yollarla edirlər,

but they make it through the illegal means

of using things like banking Trojans

biz onlayn əməliyyat edərkən bank

hesaplarımızdan pul oğurlamaq üçün bankçılıq

to steal money from our bank accounts while we do online banking,

virusu kimi şeylər istifadə edirlər,

ya da biz viruslu bir

or with keyloggers

kompüterdən onlayn alış-veriş edərkən

to collect our credit card information

while we are doing online shopping from an infected computer.

düymə oxuyucu proqramlarla kredit kartı məlumatlarımızı toplayırlar.

iki ay əvvəl ABŞ gizli xidmət orqanı

The US Secret Service,

bu rəsmdəki Sam Jain adlı şəxsin

two months ago, froze the Swiss bank account

İsveçrə bankındakı hesabını

of Mr. Sam Jain right here,

dondurdu.

Dondurularkən hesabda 14,9 milyon ABŞ dolları

and that bank account had 14.9 million US dollars in it

var idi.

when it was frozen.

Sam Jeinin harada olduğunu isə

Mr. Jain himself is on the loose; nobody knows where he is.

heç kəs bilmir.

And I claim it's already today

Məncə bu gün,

onlayn məkanda cinayət qurbanı olmaq

that it's more likely for any of us to become the victim of a crime online

ehtimalımız həqiqi dünyadan

daha böyükdür.

than here in the real world.

Və açıqca görünür ki,

And it's very obvious that this is only going to get worse.

vəziyyət getdikcə daha da pisləşir.

In the future, the majority of crime will be happening online.

Gələcəkdə, cinayətlərin böyük qismi

onlayn baş verəcək.

Onlayn hücumlar edən ikinci

The second major group of attackers that we are watching today

böyük qrupu bu işə cəlb edən

are not motivated by money.

səbəb pul deyil.

Onları bu işi görməyə sövq edən səbəblər

They're motivated by something else --

etiraz,

motivated by protests,

fikir azadlığı,

motivated by an opinion,

gülüş ola bilər.

motivated by the laughs.

Groups like Anonymous have risen up over the last 12 months

Anonymous kimi qruplar

son bir il ərzində böyüyüb və

onlayn hücumlarda əsas yer

and have become a major player in the field of online attacks.

tutmağa başlayıb.

Üç əsas hücumçulardan ikisini saydım:

So those are the three main attackers:

bunlar pul üçün bu işi edən cinayətkarlar,

criminals who do it for the money,

etiraz üçün edən

hacktivists like Anonymous doing it for the protest,

Anonymous kimi xaker qruplardır.

but then the last group are nation states --

Üçüncü əsas qüvvə isə, dövlət və

governments doing the attacks.

hökumətlərdir.

DigiNotar kimi şirkətlərdə

And then we look at cases like what happened in DigiNotar.

baş verənlərə nəzər salaq.

Bu, hökumətlər öz vətəndaşlarına

This is a prime example of what happens when governments attack

hücum edərkən nə olduğunun

against their own citizens.

bariz nümunəsidir.

DigiNotar Hollandiyadakı bir

DigiNotar is a certificate authority from the Netherlands --

Sertifikat Təşkiltıdır--

daha doğrusu--elə idi.

or actually, it was.

Keçən il payızda onlayn hücuma

It was running into bankruptcy last fall,

məruz qaldıqlarından

iflas etdilər.

because they were hacked into.

Kimsə sistemlərinə girib

Somebody broke in and they hacked it thoroughly.

bütün sistemi çökdürmüşdü.

And I asked last week,

Və keçən həftə bir yığıncaqda

Hollandiyalı hökumət nümayəndələrinə bu haqda sual verdim,

in a meeting with Dutch government representatives,

Dövlət rəsmilərindən birindən

I asked one of the leaders of the team

DigiNotarın çökdürülməsinin

whether he found plausible that people died

insan ölümünə səbəb olduğuna

because of the DigiNotar hack.

inanıb inanmadığnı soruşdum.

İnandığını dedi.

And his answer was: yes.

Necə olur ki,

So how do people die

belə hücum nəticəsində insanlar ölür?

as the result of a hack like this?

DigiNotar onlayn Sertifikat Təşkilatıdır.

Well, DigiNotar is a CA.

They sell certificates.

Onlayn Sertifikat satırlar.

What do you do with certificates?

Sertifikalarla nə edirlər?

Well, you need a certificate if you have a website

Https-ə əsaslanan veb səhifəniz varsa,

və Gmaildə də olduğu kimi

that has https, SSL encrypted services,

SSL şifrələmə servisindən

services like Gmail.

istifadə etmək istəyirsinizsə bu sertifikata ehtiyacınız var.

Gmail və ya oxşar xidmətlərdən

Now we all, or a big part of us, use Gmail or one of their competitors,

çoxumuz istifadə edirik, ancaq bu kimi xidmətlər

İran kimi totalitar rejimi olan

but these services are especially popular in totalitarian states like Iran,

ölkələrdə daha

məşhurdur.

where dissidents use foreign services like Gmail

Bu ölkələrdə müxaliflər

Gmail kimi xarici xidmətlərdən

because they know they are more trustworthy than the local services

daha çox istifadə edirlər, çünki SSL şifrələnməsi kimi

ximətlərə qoşulduğundan yerli hökumət

and they are encrypted over SSL connections,

so the local government can't snoop on their discussions.

emaillərinə nəzarət edə

bilmir.

Ancaq bu nəzarət, belə xidmətləri təklif edən xarici Sertifikatlaşdırma

Except they can,

if they hack into a foreign CA and issue rogue certificates.

Şirkətlərinin səhifəsini dağıtmaqla mümkündür.

DigiNotar şirkətinin başına gələn də

And this is exactly what happened with the case of DigiNotar.

bu idi.

Ərəb Baharı və

What about Arab Spring

məsələn, Misirdə baş verənlər necə?

and things that have been happening, for example, in Egypt?

Misirdə,

Well, in Egypt,

the rioters looted the headquarters of the Egyptian secret police

2011 Aprelində üsyançılar Misir

gizli polisinin mərkəzlərini

in April 2011,

talan etdilər.

Binanı axtararkən bir çox sənəd aşkara çıxardılar.

and when they were looting the building, they found lots of papers.

Bu kağızların arasında,

Among those papers was this binder entitled, "FinFisher."

"FINFISHER" başlıqlı bir fayl var idi.

Və bu faylın içində Almaniya

And within that binder were notes from a company based in Germany,

mənşəli bir şirkətin qeydləri var idi.

Şirkət Misir hökumətinə vətəndaşlarının

which had sold to the Egyptian government

ümumilikdə

a set of tools for intercepting, at a very large scale,

bütün əlaqə vasitələrini

nəzarət altında saxlamaq üçün

all the communication of the citizens of the country.

vasitə və proqramlar satırdı.

Bu vasitələri Misir hökumətinə

They had sold this tool for 280,000 euros to the Egyptian government.

280,000 avroya satmışdılar.

Şirkətin mərkəzləri tam burada yerləşir.

The company headquarters are right here.

Qısacası, Qərb hökumətləri totalitar hökumətləri

So Western governments are providing totalitarian governments with tools

öz vətəndaşlarını nəzarət altında saxlamasını

to do this against their own citizens.

təmin edəcək cihazlarla təmin edir.

Amma Qərb hökumətləri bunu öz vətəndaşlarına də edirlər.

But Western governments are doing it to themselves as well.

Məsələn; bir neçə həftə əvvəl

For example, in Germany,

Almaniyada Dövlət Virusu adını verdikləri

just a couple of weeks ago, the so-called "State Trojan" was found,

bir virus tapıldı.

Bu virus Alman hökuməti tərəfindən

which was a Trojan used by German government officials

öz vətəndaşlarını təhqiq etmək üçü

to investigate their own citizens.

yaradılmışdı.

Hansısa cinyətlə günahlandırılırsınızsa

If you are a suspect in a criminal case,

well, it's pretty obvious, your phone will be tapped.

hamıya məlumdur ki, telefonunuz dinlənilir.

İndi isə bundan da artıqdır.

But today, it goes beyond that.

İnternet əlaqənizi təqib edəcəklər.

They will tap your Internet connection.

Dövlət Virusunu

They will even use tools like State Trojan

komputerinizə yoluxdurmaqla,

to infect your computer with a Trojan,

which enables them to watch all your communication,

bütün əlaqələrinizə nəzarət edə bilir,

onlayn müzakirələrinizə

qulaq asa bilir,

to listen to your online discussions,

şifrələrinizi öyrənə bilirlər.

to collect your passwords.

Now, when we think deeper about things like these,

Bu kimi məsələlərdən danışarkən

çox adam böyük ehtimal ki,

belə cavab verir:

the obvious response from people should be,

" Düzdü, yaxşı bir iş deyil,

"OK, well, that sounds bad, but that doesn't really affect me,

ancaq mən qanuna riayət edən vətəndaşam, mənə çox təsiri olmaz.

because I'm a legal citizen.

Mən niyə narahat olum ki?

Why should I worry? Because I have nothing to hide."

Gizli heç bir şeyim yoxdur axı."

Ancaq bu çox yalnış

And this is an argument which doesn't make sense.

fikirdir.

Gizlilik(şəxsilik) şərtdir.

Privacy is implied.

Müzakirə mövzusu deyil.

Privacy is not up for discussion.

This is not a question

Bu təhlükəsizlik və

between privacy

məxfilik arasındakı

seçimlə bağlı deyil.

against security.

It's a question of freedom

Bu azadlıq və

nəzarət arasındakı seçimlə bağlıdır.

against control.

Və 2011-ci ilin bu günündə

And while we might trust our governments right now, right here in 2011,

hökumətimizə inanır və

any rights we give away will be given away for good.

hansısa hüququmuzdan imtina ediriksə bu xeyrimizədir.

Ancaq gələcəkdəki,

And do we trust, do we blindly trust, any future government,

məsələn 50 il sonrakı

hökumətimizə də gözü bağlı inana

a government we might have 50 years from now?

bilərikmi?

Və bu kimi məsələ və suallar gələcək 50 ildə

And these are the questions

bizi narahat edəcək məsələlər olmalıdır.

that we have to worry about for the next 50 years.