Do you have a right to water? - BBC Learning English

It's one of your most basic needs,

Đó là một trong những nhu cầu cơ bản nhất của bạn,

but do you have a right to water?

nhưng bạn có quyền được uống nước không?

This episode will show how the law protects something we all need.

Tập phim này sẽ cho thấy luật pháp bảo vệ những thứ mà tất cả chúng ta cần như thế nào.

Two billion people worldwide don't have access to safe water...

Hai tỷ người trên toàn thế giới không được tiếp cận với nước an toàn

How the UN wants to change that by 2030...

... LHQ muốn thay đổi điều đó như thế nào vào năm 2030...

And... can you use the law to make sure your community

Và... bạn có thể sử dụng luật để đảm bảo cộng đồng của bạn

is kept supplied with water?

được cung cấp nước không?

We all need water.

Tất cả chúng ta đều cần nước.

So, you'd expect it to be on any list of our basic rights.

Vì vậy, bạn mong muốn nó nằm trong bất kỳ danh sách các quyền cơ bản nào của chúng tôi.

So, this might surprise you:

Vì vậy, điều này có thể làm bạn ngạc nhiên:

1948 – and one of the most important documents

1948 – và một trong những tài liệu quan trọng nhất

in human history is unveiled.

trong lịch sử loài người được tiết lộ.

The Universal Declaration of Human Rights

Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền

outlines what we are all entitled to –

phác thảo những gì tất cả chúng ta đều có quyền -

things like life, freedom from slavery,

những thứ như cuộc sống, tự do khỏi chế độ nô lệ,

freedom to marry. But, oddly, not free access to water.

tự do kết hôn. Nhưng, thật kỳ lạ, không được tiếp cận miễn phí với nước.

It's thought access to water wasn't included

Người ta cho rằng việc tiếp cận nguồn nước không được tính đến

because the authors thought it was too obvious.

vì các tác giả cho rằng điều đó quá rõ ràng.

However, that was dealt with in 2010,

Tuy nhiên, điều đó đã được giải quyết vào năm 2010,

on 28th July of that year, the United Nations General Assembly

vào ngày 28 tháng 7 năm đó, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã

declared safe and clean drinking water and sanitation a human right.

tuyên bố nước uống và vệ sinh an toàn, sạch sẽ là quyền của con người.

They saw that a right to water is essential.

Họ thấy rằng quyền có nước là điều cần thiết.

Without it, you can't actually use all your other basic rights.

Không có nó, bạn thực sự không thể sử dụng tất cả các quyền cơ bản khác của mình.

But, in 2019, the United Nations reported

Tuy nhiên, vào năm 2019, Liên Hợp Quốc đã báo cáo

that two billion people still don't have access to water.

rằng hai tỷ người vẫn không được tiếp cận với nước.

And it's an unfair picture.

Và đó là một bức tranh không công bằng.

The UN says half of the people who drink water from unsafe sources

Liên Hợp Quốc cho biết một nửa số người uống nước từ các nguồn không an toàn

live in Africa.

sống ở Châu Phi.

In Sub-Saharan Africa, only 24% of the population

Ở châu Phi cận Sahara, chỉ có 24% dân số

have access to safe drinking water.

được tiếp cận với nước uống an toàn.

So, what can the law do to help? Let's hear from Amanda Loeffen,

Vì vậy, pháp luật có thể làm gì để giúp đỡ? Hãy nghe ý kiến ​​của Amanda Loeffen,

from the campaigning organisation Human Right to Water.

từ tổ chức vận động Nhân quyền đối với Nước.

She explains why water has only recently been recognised as a right.

Cô ấy giải thích tại sao gần đây nước mới được công nhận là một quyền. Tôi cho rằng

It was never really a problem until, I suppose, in the last century:

nó chưa bao giờ thực sự là một vấn đề cho đến khi vào thế kỷ trước

there's been more population, more pollution.

: dân số đông hơn, ô nhiễm nhiều hơn.

Water's no longer automatically available.

Nước không còn tự động có sẵn.

It sometimes has to be sold to you with a cost

Nó đôi khi phải được bán cho bạn với giá gốc

and instead of it being a free resource,

và thay vì nó là một nguồn tài nguyên miễn phí,

that people could access in their local river or lake,

mà mọi người có thể tiếp cận ở sông hoặc hồ địa phương của họ,

it's no longer available.

thì nó không còn nữa.

So, there became a problem that needed to be dealt with.

Vì vậy, đã trở thành một vấn đề cần phải được xử lý.

A right to water wasn't an official right

Quyền đối với nước không phải là quyền chính thức

because it wasn't seen as necessary until recently.

vì nó không được coi là cần thiết cho đến gần đây.

But because of problems caused by rising pollution

Nhưng vì những vấn đề do ô nhiễm gia tăng

and a growing population, it was officially recognised.

và dân số ngày càng tăng, nó đã chính thức được công nhận.

Why do we need laws to define and protect our rights at all?

Tại sao chúng ta cần luật để xác định và bảo vệ các quyền của chúng ta?

Well, without a law, there isn't a structure to our society.

Chà, không có luật thì không có cấu trúc cho xã hội của chúng ta.

You need something to define the...

Bạn cần một cái gì đó để xác định...

the fundamental values that we want to protect.

những giá trị cơ bản mà chúng tôi muốn bảo vệ.

And laws are there to protect our safety

Và luật pháp tồn tại để bảo vệ sự an toàn của chúng ta

and guarantee that our rights as citizens

và đảm bảo rằng các quyền của chúng ta với tư cách là công

are not violated by other people,

dân không bị người khác,

or organisations, or governments.

tổ chức hoặc chính phủ vi phạm.

Laws not only protect us from harm,

Luật pháp không chỉ bảo vệ chúng ta khỏi bị tổn hại

but also define what values we have as a society.

mà còn xác định những giá trị mà chúng ta có với tư cách là một xã hội.

They keep us safe and make us who we are.

Họ giữ cho chúng tôi an toàn và làm cho chúng tôi là chính mình.

What about our right to water specifically?

Điều gì về quyền của chúng ta đối với nước cụ thể?

Having the right to water means that the government has to protect,

Có quyền đối với nước có nghĩa là chính phủ phải bảo vệ,

respect and fulfil your rights.

tôn trọng và thực hiện các quyền của bạn.

And it guarantees that your basic needs are...

Và nó đảm bảo rằng các nhu cầu cơ bản của bạn...

are met and if not, there'll be some compensation.

được đáp ứng và nếu không, sẽ có một số khoản bồi thường.

Having a right to water means big organisations,

Có quyền sử dụng nước có nghĩa là các tổ chức lớn,

like governments or companies, aren't allowed to stop you having it.

chẳng hạn như chính phủ hoặc công ty , không được phép ngăn cản bạn sử dụng nước.

If they do, you would be compensated in some way.

Nếu họ làm như vậy, bạn sẽ được bồi thường theo một cách nào đó.

What kinds of laws make sure we get water?

Những loại luật nào đảm bảo chúng ta có được nước?

Both hard law and soft law are applicable.

Cả luật cứng và luật mềm đều được áp dụng.

Hard law is a term used for a legal document that is binding.

Luật cứng là một thuật ngữ được sử dụng cho một tài liệu pháp lý có tính ràng buộc.

For example, international law treaties are binding,

Ví dụ, các hiệp ước luật pháp quốc tế có giá trị ràng buộc

if they've signed them.

nếu họ đã ký kết.

Soft law means that the legal document is not binding

Luật mềm có nghĩa là văn bản pháp lý không có tính ràng buộc

and this includes, for example, UN resolutions and declarations.

và điều này bao gồm, ví dụ, các nghị quyết và tuyên bố của Liên hợp quốc.

But soft law is still important as it can help us to interpret a hard law.

Nhưng luật mềm vẫn quan trọng vì nó có thể giúp chúng ta giải thích luật cứng.

Both hard and soft laws are used.

Cả luật cứng và luật mềm đều được sử dụng.

Hard laws are things like treaties.

Luật cứng là những thứ giống như hiệp ước.

If a country breaks one, it could go to an international court.

Nếu một quốc gia vi phạm, quốc gia đó có thể đưa ra tòa án quốc tế.

Soft laws are used to help us understand and use the hard laws.

Luật mềm được sử dụng để giúp chúng ta hiểu và sử dụng luật cứng.

But as lots of people don't have water,

Nhưng vì nhiều người không có nước,

does having a right to water really make a difference?

liệu quyền có nước có thực sự tạo nên sự khác biệt?

Yeah, it makes a massive difference.

Vâng, nó tạo ra một sự khác biệt lớn.

The right makes the state accountable and brings awareness to the issues

Quyền làm cho nhà nước có trách nhiệm giải trình và mang lại nhận thức về các vấn đề

and encourages progressive realisation of the right to water.

và khuyến khích thực hiện dần dần quyền đối với nước.

And for many people, once they realise that it is their right,

Và đối với nhiều người, một khi họ nhận ra rằng đó là quyền của họ,

they then have the option to do something about it

thì họ có quyền lựa chọn làm điều gì đó về vấn đề đó

and seek the advice of their local authority,

và tìm kiếm lời khuyên từ chính quyền địa phương,

their ombudsman, or water service provider.

thanh tra viên hoặc nhà cung cấp dịch vụ cấp nước.

Having a right to water makes a big difference.

Có quyền đối với nước tạo nên sự khác biệt lớn.

It makes people aware that they should have water

Nó khiến mọi người nhận thức được rằng họ nên có nước

and that they can get help.

và họ có thể được giúp đỡ.

And it encourages them to go and get that help.

Và nó khuyến khích họ đi và nhận được sự giúp đỡ đó.

Amanda showed us how the fact we now have a right to water

Amanda đã cho chúng tôi thấy thực tế là chúng tôi hiện có quyền đối với nước

means the international community thinks it's vital for everyone.

có nghĩa là cộng đồng quốc tế nghĩ rằng nó quan trọng đối với mọi người.

She also explained how having a right can encourage you

Cô ấy cũng giải thích việc có quyền có thể khuyến khích

to fight for what you need to survive.

bạn đấu tranh cho những gì bạn cần để tồn tại.

As water is so important,

Vì nước rất quan trọng,

how can we help those who are struggling to get it?

làm thế nào chúng ta có thể giúp đỡ những người đang gặp khó khăn để có được nó?

Seventeen-year-old Joyce is on a mission

Joyce, 17 tuổi, đang thực hiện sứ mệnh

to make clean water accessible for people in Rwanda.

cung cấp nước sạch cho người dân ở Rwanda.

We never had taps because we have water nearby our home,

Chúng tôi chưa bao giờ có vòi nước vì chúng tôi có nước gần nhà,

so it's not hard work.

vì vậy đó không phải là công việc khó khăn.

We use small jerry cans to collect as much water as possible

Chúng tôi sử dụng những chiếc can jerry nhỏ để lấy càng nhiều nước càng tốt

and put them in the big ones.

và đổ chúng vào những chiếc can lớn.

She is president of her school's WASH club,

Cô ấy là chủ tịch câu lạc bộ WASH của trường cô ấy, câu lạc bộ

which tries to increase awareness of water and sanitation issues.

này cố gắng nâng cao nhận thức về các vấn đề về nước và vệ sinh.

She wants to find out what the barriers to clean water are

Cô ấy muốn tìm hiểu những rào cản đối với nước sạch là gì

and whether they can be resolved.

và liệu chúng có thể được giải quyết hay không.

Water from ponds and marshes can be dirty

Nước từ ao và đầm lầy có thể bẩn

and dangerous to collect.

và nguy hiểm khi lấy.

A young boy drowned at this pond while collecting water.

Một cậu bé chết đuối tại ao này khi đang lấy nước.

Without safe access to clean water,

Nếu không được tiếp cận an toàn với nước sạch,

lives are put at risk.

cuộc sống sẽ bị đe dọa.

Joyce meets Gisele Umuhumuza,

Joyce gặp Gisele Umuhumuza,

from the government-owned Water and Sanitation Corporation.

từ Tập đoàn Nước và Vệ sinh thuộc sở hữu của chính phủ .

We try to target those that are very far,

Chúng tôi cố gắng nhắm mục tiêu đến những nơi rất xa,

those that are in the most need,

những nơi cần thiết nhất,

those areas where we have settlements that don't have water.

những khu vực mà chúng tôi có các khu định cư không có nước.

We aim that by 2024, people residing in urban areas

Chúng tôi đặt mục tiêu đến năm 2024, người dân sống ở khu vực thành thị

get clean water within 200 metres,

có nước sạch trong bán kính 200 mét,

whereas in the rural areas they get water in 500 metres.

trong khi ở khu vực nông thôn họ có nước sạch ở bán kính 500 mét.

That's our aim by 2024.

Đó là mục tiêu của chúng tôi vào năm 2024.

So, how can the international community help them hit that target?

Vậy cộng đồng quốc tế có thể giúp họ đạt được mục tiêu đó bằng cách nào?

The UN wants access to clean water for all by 2030.

LHQ muốn tất cả mọi người đều được sử dụng nước sạch vào năm

How can the law help us get there?

2030. Luật pháp có thể giúp chúng ta đạt được điều đó như thế nào?

Here's Dr Paul Orengoh, from the African Ministers Council on Water.

Đây là Tiến sĩ Paul Orengoh, từ Hội đồng Bộ trưởng Châu Phi về Nước.

A new policy regime is needed in many countries –

Cần có một cơ chế chính sách mới ở nhiều quốc gia –

actually both developed... developed countries

thực tế là cả các nước phát triển... đã phát triển

and non-developed countries – at all levels,

và các nước chưa phát triển – ở tất cả các cấp,

to accelerate access to clean water.

để đẩy nhanh khả năng tiếp cận với nước sạch.

But of course, even beyond national level,

Nhưng tất nhiên, thậm chí ngoài cấp độ quốc gia,

there are some level of interventions at the global level

có một số can thiệp ở cấp độ toàn cầu

and at the regional level,

và cấp độ khu vực,

which may include increasing sector financing and support,

có thể bao gồm việc tăng tài chính và hỗ trợ ngành,

both in terms of money – aid for development –

cả về tiền - viện trợ cho phát triển

but also in terms of technology.

- cũng như về công nghệ .

Paul thinks new policies from governments are needed

Paul cho rằng cần có các chính sách mới từ các chính phủ

to support international law,

để hỗ trợ luật pháp quốc tế

and more money is needed at a global level,

và cần nhiều tiền hơn ở cấp độ toàn

but also at a national level.

cầu cũng như cấp quốc gia.

What's preventing laws and agreements on water from being followed?

Điều gì ngăn cản luật pháp và thỏa thuận về nước được tuân thủ?

Political commitments and arguments are just but that:

Những cam kết và lập luận chính trị chỉ có vậy:

they're just political arguments and commitments.

chúng chỉ là những lập luận và cam kết chính trị.

In most instances, they do not come with a legal force,

Trong hầu hết các trường hợp, chúng không đi kèm với lực lượng pháp lý,

so they all depend on political goodwill;

vì vậy tất cả đều phụ thuộc vào thiện chí chính trị;

while on the other hand, laws,

mặt khác, các luật,

especially those dealing with access to water,

đặc biệt là các luật liên quan đến tiếp cận nguồn nước,

requires firm political will to... to enforce.

đòi hỏi phải có ý chí chính trị vững chắc để ... thi hành.

So, without sufficient political will,

Vì vậy, nếu không có đủ ý chí chính trị,

the instruments created to enforce laws related to access to water

các công cụ được tạo ra để thực thi các luật liên quan đến tiếp cận nguồn nước

simply goes dormant, as they lack the teeth to bite.

chỉ đơn giản là không hoạt động, vì chúng thiếu răng để cắn.

For water laws to actually have an impact on people's lives,

Để luật về nước thực sự có tác động đến cuộc sống của người dân,

local politicians need to act to make sure they're followed;

các chính trị gia địa phương cần phải hành động để đảm bảo họ tuân thủ;

otherwise the law is meaningless.

nếu không luật là vô nghĩa.

Could international law help you get access to water?

Luật pháp quốc tế có thể giúp bạn tiếp cận với nước không?

The international law only provides for trans-boundary –

Luật pháp quốc tế chỉ quy định về nước xuyên biên giới –

or water of transnational nature:

hay nước có tính chất xuyên quốc gia:

water that is shared by more than two or more countries.

nước được chia sẻ bởi hơn hai quốc gia trở lên.

So, in the case of water access within a given country,

Vì vậy, trong trường hợp tiếp cận nguồn nước trong một quốc gia nhất định,

then one would have to just consult the national laws that exist,

thì người ta sẽ phải tham khảo luật quốc gia hiện có

and institutions that are created by law

và các thể chế được tạo ra theo luật

to safeguard the human interest to water.

để bảo vệ lợi ích của con người đối với nước.

Most international laws cover transnational disputes:

Hầu hết các luật quốc tế điều chỉnh các tranh chấp xuyên quốc gia:

water disputes between two countries.

tranh chấp về nước giữa hai quốc gia.

To get water in your own country,

Để có được nước ở quốc gia của

you mostly have to rely on your own country's national laws.

bạn, bạn chủ yếu phải dựa vào luật pháp quốc gia của quốc gia mình.

What can you do to help people without water

Bạn có thể làm gì để giúp những người không có nước

if you're far away from where they are?

nếu bạn ở xa nơi họ đang ở?

One of those opportunities I'll point very easily –

Một trong những cơ hội mà tôi sẽ chỉ ra rất dễ dàng -

is using the available platforms,

là sử dụng các nền tảng có sẵn,

like social media platforms,

như nền tảng truyền thông xã hội,

around specific dialogue issues,

xung quanh các vấn đề đối thoại cụ thể,

either during the World Water Day or during specific, you know...

trong Ngày Nước Thế giới hoặc trong các ngày cụ thể, bạn biết đấy...

International Groundwater Day, or something like that.

Ngày Nước ngầm Quốc tế, hoặc đại loại như vậy .

You can create pressure to help people in need by using social media.

Bạn có thể tạo áp lực giúp đỡ những người gặp khó khăn bằng cách sử dụng mạng xã hội.

You could talk about specific initiatives

Bạn có thể nói về các sáng kiến ​​cụ thể

like Groundwater Day or World Water Day.

như Ngày Nước ngầm hoặc Ngày Nước Thế giới.

We've seen how water is now viewed as one of your basic rights,

Chúng ta đã thấy nước hiện được coi là một trong những quyền cơ bản của bạn như thế nào,

but that politicians need to work to make sure you get the water you need.

nhưng các chính trị gia cần nỗ lực để đảm bảo bạn có được nguồn nước mình cần.

We've also seen that campaigners, like Amanda and Joyce,

Chúng tôi cũng thấy rằng những người vận động, như Amanda và Joyce,

are doing everything they can to make that happen.

đang làm mọi thứ có thể để biến điều đó thành hiện thực.

The law isn't just written on paper;

Luật không chỉ được viết trên giấy;

it needs people to make it real.

nó cần mọi người để biến nó thành hiện thực.