Can We Hack Photosynthesis to Feed the World? | Steve Long | TED

42,790 views ・ 2023-11-30

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Kim Ngan Vu Reviewer: Trang Phạm
00:04
Today, nearly one in 10 is food insufficient.
0
4918
5672
Ngày nay, cứ 10 người thì có 1 người bị thiếu ăn.
00:10
That number has been rising every year since 2014,
1
10966
5046
Con số này vẫn tăng đều hàng năm kể từ 2014,
00:16
and it's forecast to become considerably worse
2
16054
3337
và dự kiến sẽ trở nên tồi tệ hơn
00:19
over the next two to three decades.
3
19432
2419
đáng kể trong hai đến ba thập kỷ tới.
00:22
This is especially true for the poorer countries of Africa and Asia,
4
22310
6590
Điều này đặc biệt đúng đối với các nước nghèo ở Châu Phi và Châu Á,
00:28
where the rise in demand
5
28942
3003
khu vực có nhu cầu về mọi mặt tăng
00:31
is outpacing the rise in our ability to supply.
6
31987
4796
đang vượt xa khả năng cung ứng của chúng ta.
00:37
I want to tell you how the most important process
7
37117
3336
Tôi muốn cho bạn biết cách quá trình quan trọng nhất
00:40
on the planet,
8
40495
1335
trên hành tinh,
00:41
boosting that process, photosynthesis,
9
41871
3504
việc thúc đẩy quá trình đó, quang hợp,
00:45
could alleviate this problem.
10
45375
2419
có thể cải thiện vấn đề này.
00:48
How photosynthesis works
11
48211
2044
Cách sự quang hợp hoạt động
00:50
is that plants remove carbon dioxide from the atmosphere,
12
50297
5005
đó là thực vật loại bỏ khí CO2 ra khỏi khí quyển,
00:55
then they use sunlight energy to convert that into our food,
13
55343
2836
rồi dùng năng lượng mặt trời chuyển hóa nó thành thức ăn,
00:58
releasing our oxygen at the same time.
14
58179
4463
đồng thời giải phóng khí oxy.
01:02
Photosynthesis is the most studied of all plant processes,
15
62684
5339
Quá trình quang hợp được nghiên cứu nhiều nhất
trong các quá trình của thực vật,
01:08
and from that knowledge,
16
68023
1167
và từ kiến thức đó,
01:09
we realize that even our most productive crops
17
69232
3837
chúng tôi nhận ra rằng kể cả những cánh đồng năng suất nhất
cũng chỉ đạt được khoảng một phần năm
01:13
are only achieving about one fifth
18
73069
2795
01:15
of the potential efficiency of that process.
19
75864
4254
của hiệu quả tiềm năng của quá trình đó.
Dù là một trong những quá trình được nghiên cứu nhiều nhất,
01:20
As the most studied of plant processes,
20
80118
2711
01:22
we realize that the efficiency is low.
21
82871
4379
chúng tôi nhận thấy hiệu quả còn khá thấp.
01:27
Now, if we look at other genetic improvements of plants,
22
87709
5297
Giờ, nếu ta nhìn vào các cải tiến di truyền khác của thực vật,
01:33
these have typically involved one or two genes,
23
93006
2753
những cái có sự tham gia của một hoặc hai gen,
01:35
for example, the shortening of the stems of rice and wheat,
24
95800
4547
ví dụ, việc rút ngắn thân của lúa và lúa mì,
01:40
allowing more of the plant's biomass to go into the grain that we harvest,
25
100388
6131
cho phép nhiều sinh khối của cây đi vào ngũ cốc mà ta thu hoạch,
01:46
was at the core of the Green Revolution.
26
106561
2586
là cốt lõi của Cách mạng Xanh.
01:49
That involved mutations in just a few genes.
27
109189
3336
Điều đó liên quan đến đột biến của chỉ một vài gen.
Nhưng quang hợp là một quá trình gồm hơn 100 bước,
01:53
But photosynthesis is a process of over 100 steps,
28
113068
5589
01:58
each of these facilitated by a different protein
29
118698
4296
mỗi bước được một protein khác nhau hỗ trợ
02:02
and in turn coded for by many genes.
30
122994
3295
và lần lượt được mã hóa bởi nhiều gen.
02:06
So where do you start?
31
126331
2210
Vậy ta nên bắt đầu từ đâu?
02:09
Well, you can envisage this like a car production line.
32
129334
4087
Ta hình dung quá trình này như một dây chuyền sản xuất xe hơi.
02:13
Imagine you've got a thousand workers.
33
133421
2419
Tưởng tượng rằng ta có một ngàn công nhân.
02:16
Where do you place them on your line
34
136216
1918
Ta đặt họ ở đâu trên dây chuyền
02:18
to get the most output?
35
138176
1877
để cho ra nhiều kết quả nhất?
02:20
Similarly, if you consider the amount of protein in a leaf,
36
140595
3420
Tương tự, nếu ta xét lượng protein trong một chiếc lá,
02:24
how do you distribute that between all these steps
37
144015
3462
làm sao để ta phân phối protein giữa tất cả các bước này
02:27
to get the maximum efficiency?
38
147477
2085
để có được hiệu quả tối đa?
02:29
If you could work that out,
39
149604
1710
Nếu ta giải quyết được điều đó,
02:31
then maybe you could make progress.
40
151314
2586
thì có lẽ ta mới có thể cải thiện được.
02:33
However, to do this experimentally with all these permutations
41
153942
4504
Tuy nhiên, để thực hiện thực nghiệm này với tất cả các hoán vị
02:38
may take decades.
42
158488
1501
sẽ có thể tốn nhiều thập kỷ.
02:40
So instead, we built a digital twin of the process
43
160365
4421
Thay vào đó, chúng tôi xây dựng một bộ đôi kỹ thuật số của quá trình
02:44
in which every one of these reactions
44
164828
2377
trong đó mỗi phản ứng
02:47
was described by a differential equation
45
167247
3545
được mô tả bằng một phương trình vi phân
02:50
producing a system that we could then numerically integrate and optimize
46
170792
5130
tạo một hệ thống mà sau đó chúng tôi có thể tích hợp và tối ưu hóa số
02:55
to pick out where should we be making changes.
47
175964
3503
để chọn ra nơi chúng tôi nên thực hiện thay đổi.
02:59
So after three years of building this system,
48
179467
2753
Vì vậy, sau ba năm xây dựng hệ thống này,
03:02
we are now ready to do our numerical integration.
49
182220
3003
giờ đây chúng tôi đã sẵn sàng để thực hiện tích hợp số.
03:05
And it failed.
50
185557
1418
Và nó đã thất bại.
03:07
It failed miserably.
51
187016
1419
Nó thất bại thảm hại.
03:08
(Laughter)
52
188435
1167
(Cười)
03:10
Fortunately, another scientist at our computer center
53
190395
3920
May mắn thay, một nhà khoa học khác tại trung tâm máy tính của chúng tôi
03:14
heard us talking about our problems
54
194315
2962
đã nghe chúng tôi nói về vấn đề này
03:17
and said, "Oh, I had exactly the same problem with my work
55
197318
6006
và nói, "Tôi cũng gặp vấn đề tương tự
03:23
on balancing rocket motors,
56
203366
2628
khi cân bằng động cơ tên lửa,
03:25
and here's how I solved it."
57
205994
2169
và đây là cách tôi giải quyết nó.”
03:28
So he looked at our problem and he said,
58
208204
2378
Anh ấy xem vấn đề của chúng tôi và nói,
03:30
"Oh, this is more challenging than what I'm doing."
59
210582
2752
“Ồ, cái này còn khó hơn cả cái tôi đang làm."
03:33
And he worked with us.
60
213334
1544
Và anh ấy đã làm với chúng tôi.
03:34
And using his methods,
61
214919
2419
Bằng việc dùng các phương pháp của anh ấy,
03:37
we were now able to numerically integrate our system,
62
217338
3379
chúng tôi đã có thể tích hợp số hệ thống,
03:40
and we could optimize that,
63
220717
1752
và tối ưu nó,
03:42
and we could start to see places
64
222510
1669
và đã có thể nhìn thấy những điểm
03:44
where we might be able to improve photosynthesis.
65
224220
4296
mà chúng tôi có thể cải thiện quá trình quang hợp.
03:48
So that's just to tell you
66
228516
1252
Điều đó nói lên rằng
03:49
that photosynthesis isn't rocket science.
67
229809
2586
quang hợp không khó lắm đâu,
03:52
It's harder.
68
232395
1168
mà khó hơn.
03:53
(Laughter)
69
233605
1126
(Cười)
03:55
(Applause)
70
235190
4504
(Vỗ tay)
03:59
Well, of course, models can look very attractive.
71
239736
3128
Tất nhiên, mô hình thì luôn trông rất hấp dẫn.
04:03
But when you now have to go into a muddy crop field
72
243406
6465
Nhưng nếu ta phải đi ra ruộng bùn
04:09
to show that you can actually do this,
73
249913
2377
để chứng tỏ rằng có thể thực sự làm việc,
04:12
it doesn't look quite so pretty.
74
252290
2336
thì lại trông không hấp dẫn lắm.
04:14
But despite these challenges,
75
254626
2586
Nhưng bất chấp những thách thức này,
04:17
we were able to get together a team of experts
76
257212
2961
chúng tôi đã có thể tập hợp một nhóm các chuyên gia
04:20
from Australia, Britain, China and the United States
77
260215
5255
từ Úc, Anh, Trung Quốc và Hoa Kỳ
04:25
to work together on this.
78
265470
2419
để cùng giải quyết vấn đề này.
04:27
And this is how we work.
79
267889
1752
Và đây là cách chúng tôi làm.
04:29
We use this digital twin to say, well,
80
269682
3045
Chúng tôi sử dụng bộ đôi kỹ thuật số để tìm hiểu
04:32
what is the easiest change we might make that would have a big impact?
81
272727
4671
thay đổi nào dễ nhất mà chúng tôi có thể thực hiện để mang lại hiệu quả lớn?
04:38
Then we engineer that into a crop.
82
278274
4046
Sau đó, chúng tôi lồng ghép nó vào một vụ mùa.
04:43
If in the greenhouse,
83
283613
2211
Nếu ở trong nhà kính,
04:45
we can see that the genetically modified plant is yielding more
84
285865
5714
ta có thể thấy cây biến đổi gen đang cho năng suất cao
04:51
than the unmodified one,
85
291579
2044
hơn cây chưa biến đổi,
04:53
then we have the acid test saying,
86
293665
3628
thông qua kiểm tra với acid, thấy rằng
04:57
does this actually provide a higher yield on our experimental farm?
87
297293
4755
liệu nó có thực sự giúp cánh đồng thực nghiệm tăng sản lượng không?
05:02
Now we've now made three different changes to photosynthesis,
88
302423
5005
Bây giờ ta đã thực hiện ba thay đổi khác nhau đối với quang hợp,
05:07
each individually increasing yield by over 20 percent.
89
307428
5631
mỗi thay đổi riêng lẻ giúp tăng năng suất hơn 20%.
05:14
And I'll just tell you about --
90
314227
1543
Và tôi sẽ nói về --
05:15
(Applause)
91
315770
1293
(Vỗ tay)
05:17
A couple of these in a little more detail.
92
317105
2794
Chi tiết hơn một chút về những thay đổi.
05:20
In one case, the digital twin said
93
320733
3087
Ở một trường hợp, bộ đôi kỹ thuật cho thấy
05:23
a protein we call SBPase
94
323820
2669
một loại protein, gọi là SBPase
05:26
should be far more abundant in the leaf than it is.
95
326489
3420
nên được có mặt trong lá với hàm lượng nhiều hơn.
05:29
So we put in extra copies of the genes coding for that protein.
96
329951
4212
Nên chúng tôi đã đưa thêm các bản sao của các gen mã hóa cho protein đó.
05:34
We made more of it, we got more photosynthesis,
97
334163
2294
Càng nhiều SBPase, càng nhiều quang hợp,
05:36
we got a higher yield.
98
336499
2086
sản lượng cũng tăng cao hơn.
05:38
Well, this was a bit of a mystery because ...
99
338626
2586
Chà, điều này hơi bí ẩn vì...
05:42
This protein is a tiny fraction of the leaf's total protein.
100
342213
5005
SBPase chỉ là một phần nhỏ trong tổng số protein của lá.
05:47
So why hadn’t evolution already done this?
101
347260
2836
Vậy tại sao tiến hóa chưa làm điều này?
05:50
A colleague pointed out to us that the ancestors of our crops
102
350555
3879
Một đồng nghiệp của chúng tôi chỉ ra rằng các vụ mùa xưa
05:54
evolved in the carbon dioxide concentration
103
354434
3253
tiến hóa ở nồng độ carbon dioxide
05:57
that is about half what it is today.
104
357687
2419
bằng khoảng một nửa so với ngày nay.
06:00
Aha!
105
360565
1168
Aha!
06:01
So we reran the model at this past CO2 concentration,
106
361733
4671
Vì vậy, chúng tôi chạy lại mô hình ở nồng độ CO2 trong quá khứ,
06:06
and we found now that the model was saying
107
366446
3753
kết quả thu được là
06:10
well you don't need any more of this protein.
108
370241
2169
ta không cần thêm loại protein này nữa.
06:12
So then we got curious, what about the future?
109
372452
3170
Nên chúng tôi tò mò, vậy còn trong tương lai thì sao?
06:15
In 2050, we're predicting
110
375663
2461
Vào năm 2050, chúng tôi dự đoán
06:18
a considerably higher carbon dioxide concentration.
111
378166
4337
nồng độ carbon dioxide đang cao hơn đáng kể.
06:22
When we ran it at that higher concentration,
112
382503
2336
Khi chúng tôi chạy mô hình ở nồng độ cao hơn,
06:24
it said the benefit of increasing this protein was even greater.
113
384881
4629
kết quả cho thấy lợi ích của việc tăng protein này thậm chí còn lớn hơn.
06:29
Well, we couldn't easily remove carbon dioxide
114
389844
3212
Không dễ để loại bỏ carbon dioxide ra khỏi
06:33
from the air around our crop,
115
393097
1710
môi trường xung quanh cánh đồng,
06:34
but we could add it.
116
394849
1376
nhưng ta có thể thêm vào.
06:36
And when we did this,
117
396267
1669
Và khi chúng tôi làm điều này,
06:37
the model prediction was proved that we did indeed get
118
397936
3628
mô hình dự đoán đã chứng minh ta đã thực sự
06:41
an even bigger boost in yield.
119
401606
2711
gia tăng được sản lượng còn tốt hơn.
06:44
So this told us that evolution has just not had time
120
404359
4170
Vì vậy, điều này cho thấy rằng quá trình tiến hóa không có thời gian
06:48
to keep pace with the changes we have made
121
408571
3295
theo kịp với thay đổi mà ta đã thực hiện
06:51
in crop environments.
122
411866
1919
trong môi trường cây trồng.
06:54
Now, another change we've made in crop environments
123
414160
3170
Giờ, chúng tôi thực hiện thay đổi khác tới môi trường trồng
06:57
is to grow our crops at ever-increasing densities.
124
417330
3962
là tăng mật độ cây trồng lên,
07:01
This means that there's a lot of shading within the crop.
125
421334
3879
tức tạo ra nhiều bóng râm giữa các cây.
07:05
So over the course of a day,
126
425213
1918
Nên trong một ngày,
07:07
the leaves are going in and out of shade due to clouds,
127
427131
4088
lá cây chuyển từ sáng sang tối do những đám mây di chuyển,
07:11
due to the passage of the sun across the sky,
128
431219
2878
do ánh mặt trời chiếu ngang qua bầu trời,
07:14
but most importantly,
129
434138
1961
nhưng quan trọng nhất là,
07:16
shadows cast by other leaves.
130
436099
2544
bóng do những chiếc lá khác tạo ra.
07:18
Now, for photosynthesis,
131
438685
2752
Giờ, đối với quá trình quang hợp,
07:21
when the leaf goes into the shade,
132
441437
1710
khi lá vào bóng râm,
07:23
it's rather like you coming out of the sunshine,
133
443147
3546
giống như khi bạn đi từ nơi có ánh sáng mặt trời,
07:26
going into the shade of a room,
134
446734
2461
tới nơi có bóng râm của một căn phòng,
07:29
and it takes time for your eyes to adjust to that change.
135
449195
4046
và mắt bạn cần thời gian để thích nghi với sự thay đổi đó.
07:33
The same is true of photosynthesis,
136
453241
2043
Điều này cũng đúng với quang hợp,
07:35
except it adjusts rather more slowly than your eyes.
137
455284
4171
ngoại trừ việc nó điều chỉnh chậm hơn mắt của bạn.
07:39
Over the course of the day,
138
459789
2294
Trong một ngày, sự điều chỉnh chậm
07:42
this slow adjustment costs productivity an estimated 20 to 40 percent.
139
462083
6965
làm tiêu tốn năng suất ước tính từ 20 đến 40 phần trăm.
07:49
So again, using our digital twin and also other information,
140
469090
5923
Nên, một lần nữa, bằng việc sử dụng bộ đôi kỹ thuật số và các thông tin khác,
07:55
we identified three proteins that we should regulate.
141
475013
4421
chúng tôi xác định được ba loại protein mà chúng tôi nên điều chỉnh.
07:59
So we added extra copies of the genes for those proteins,
142
479475
3629
Chúng tôi đã thêm các bản sao của các gen cho các protein đó,
08:03
got more of them,
143
483104
1543
tạo thêm chúng,
08:04
the leaves adapted faster to fluctuations in light.
144
484689
4838
giúp lá thích nghi nhanh hơn với sự dao động của ánh sáng.
08:09
And in soybean on our farm
145
489569
3003
Đậu tương chúng tôi trồng trong trang trại
08:12
we got more than 20 percent increase in seed yield.
146
492613
5214
đã tăng hơn 20 phần trăm sản lượng hạt.
08:19
(Applause)
147
499412
2711
(Vỗ tay)
08:22
So how do we now get from these improvements
148
502123
5088
Vậy làm thế nào để chúng ta, từ những cải tiến này
08:27
to seed
149
507253
2377
khi gieo hạt
08:29
which will give greater yields where it is most needed?
150
509630
5089
có thể cho năng suất cao hơn ở những nơi cần nó nhất?
08:34
And I'll just give you one ongoing example.
151
514761
2919
Để tôi cho bạn thêm một ví dụ.
08:39
We've been working with TJ Higgins,
152
519307
3670
Chúng tôi đang làm việc với TJ Higgins,
08:42
a plant biotechnologist from Australia,
153
522977
2836
nhà công nghệ sinh học thực vật từ Úc,
08:45
who's been working in Nigeria really for almost 20 years,
154
525813
5339
người đã làm việc ở Nigeria trong gần 20 năm,
08:51
developing insect-resistant cowpea.
155
531152
3420
phát triển đậu đũa kháng côn trùng.
08:55
Cowpea is probably not what you think it is.
156
535323
3712
Đậu đũa có lẽ không như những gì bạn nghĩ.
09:00
Cowpea is actually a nitrogen-fixing crop
157
540369
4380
Đậu đũa là loại cây trồng cố định nitơ
09:04
related to soybean,
158
544791
2294
giống như đậu tương,
09:07
and it produces, like soybean, a protein-rich seed.
159
547085
4337
và nó cũng tạo ra hạt giàu protein, như đậu tương.
09:11
It is, in fact the most important vegetable protein source in West Africa,
160
551464
5464
Thực tế, nó là nguồn cung cấp protein thực vật quan trọng nhất ở Tây Phi,
09:16
and it is often referred to as the “poor man’s meat.”
161
556928
4129
và nó thường được gọi là “thịt của người nghèo”.
09:21
A problem with cowpea is that a pod boring insect
162
561057
4046
Một vấn đề với đậu đũa là côn trùng đục vỏ
09:25
can completely destroy a family's entire crop.
163
565144
4672
có thể phá hủy hoàn toàn toàn bộ vụ mùa của một gia đình.
09:30
So TJ's ...
164
570525
2419
Và...
09:34
genetically modified cowpea that is insect-resistant
165
574987
3921
đậu đũa biến đổi gen có khả năng kháng côn trùng của TJ
09:38
is very powerful,
166
578950
1877
rất mạnh,
09:40
and TJ and his colleagues work with governments in West Africa
167
580868
4546
TJ và các đồng nghiệp của ông làm việc với các chính phủ ở Tây Phi
09:45
to put in place regulatory frameworks for genetically modified crops.
168
585414
5673
để đưa ra các khuôn khổ pháp lý cho cây trồng biến đổi gen.
09:51
And now this insect-resistant cowpea is available to farmers in Nigeria,
169
591087
6381
Giờ đây loại đậu đũa kháng côn trùng này đã có sẵn cho nông dân ở Nigeria,
09:57
where it's become very popular.
170
597510
1960
và trở nên rất phổ biến.
09:59
This year, it was also released in Ghana.
171
599470
4088
Năm nay, nó cũng được phân phối tại Ghana.
10:03
So what we are now doing with TJ
172
603599
2503
Vì vậy, việc chúng tôi đang làm với TJ
10:06
is stacking our photosynthetic improvements
173
606144
3545
là lồng ghép những cải tiến quang hợp của chúng tôi với
10:09
on top of his insect resistance --
174
609730
2545
khả năng chống chịu côn trùng của anh ấy
10:12
this is all royalty-free --
175
612275
2711
miễn phí --
10:15
so that these farmers will have access to seed,
176
615027
4630
để giúp nông dân tiếp cận với hạt giống,
10:19
which will produce a crop which is insect-resistant
177
619699
3670
tạo ra loại cây trồng có khả năng chống côn trùng
10:23
and delivers a higher yield.
178
623369
2795
và mang lại năng suất cao hơn.
10:26
So I hope I've shown to you that ...
179
626914
3045
Tôi hy vọng đã chỉ ra cho bạn thấy rằng
10:31
by boosting photosynthesis
180
631460
2545
bằng cách thúc đẩy quá trình quang hợp,
10:34
we can relieve the risk of food insufficiency
181
634046
6674
chúng ta có thể giảm nguy cơ thiếu thức ăn
10:40
for some of the most vulnerable.
182
640761
2128
cho đối tượng dễ bị tổn thương nhất.
10:42
We can protect the environment
183
642889
2377
Chúng ta có thể bảo vệ môi trường
10:45
by preventing the need to go onto yet more land
184
645266
4838
bằng cách ngăn chặn nhu cầu phải sử dụng thêm đất
10:50
to produce our food.
185
650104
1835
để sản xuất lương thực
10:51
And the possibility that we might even be able to remove carbon dioxide
186
651981
5631
Và khả năng chúng ta thậm chí có thể loại bỏ carbon dioxide
10:57
from the atmosphere.
187
657653
1544
khỏi khí quyển.
10:59
A 21-century Green Revolution,
188
659739
2961
Cuộc Cách Mạng Xanh thế kỷ 21,
11:02
one we so urgently need.
189
662742
2544
là cuộc cách mạng mà ta đang rất cần.
11:05
Thank you.
190
665328
1167
Xin cảm ơn.
11:06
(Applause)
191
666495
3796
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7