How Can We Escape Soaring Energy Bills? Stop Using Fossil Fuels | Tessa Khan | TED

Translator: Duy Tùng Nguyễn Reviewer: My Den

In the decades since the world became dependent on oil and gas,

Trong nhiều thập kỉ kể từ khi thế giới trở nên phụ thuộc vào dầu mỏ và khí đốt,

we’ve been through cycle after cycle of boom and bust, of crisis and recovery.

chúng ta đã trải qua chu kì bùng nổ và suy thoái, khủng hoảng và phục hồi.

In the 1970s, the 90s and now in 2022, with Russia’s war against Ukraine,

Những năm 1970, 1990 và hiện tại năm 2022, trong cuộc chiến giữa Nga với Ukraine,

we find ourselves once again in the grip of soaring fossil fuel prices

một lần nữa chúng ta nhận thấy rõ mình bị kìm bởi giá nhiên liệu hóa thạch tăng cao.

that have exposed so many countries to deep social and economic strife.

Điều này đã đẩy rất nhiều quốc gia vào xung đột kinh tế và xã hội sâu sắc.

Instead of the usual cycle of crisis and then return to a fragile status quo,

Thay vì một chu kì khủng hoảng bình thường và sau đó trở lại với trạng thái mỏng manh

this can and must be the last time that we are left so vulnerable.

điều này có thể và chắc chắn sẽ là lần cuối chúng ta dễ bị như vậy

Let me tell you why.

Tôi sẽ cho bạn biết lý do.

In the last year, we've reached unprecedented clarity

Trong năm vừa qua, chúng ta đã đi đến sự rõ ràng chưa từng có

about the fact that there is no room for new fossil fuel infrastructure

về việc không có chỗ cho cơ sở hạ tầng nhiên liệu hóa thạch mới

if we are to have a decent shot

khi ta có một cơ hội chắc chắn

of limiting the warming of our climate to 1.5 degrees.

nhằm hạn chế sự nóng lên của khí hậu ở mức 1,5 độ.

These warnings have sounded against a terrifying backdrop of climate chaos:

Những cảnh báo này đã vang lên chống lại một bối cảnh đáng sợ của biến đổi khí hậu:

Europe’s rivers running dry,

những dòng sông Châu Âu đang dần khô cạn,

apocalyptic flooding in Pakistan,

trận lụt tận thế ở Pakistan,

savage wildfires, heat and drought across the world.

trận cháy rừng kinh hoàng, nắng nóng và hạn hán trên toàn thế giới.

The devastation wrought by our warming climate

Sự tàn phá gây ra bởi khí hậu nóng lên của chúng ta

driven by the burning of oil, gas and coal

được thúc đẩy bởi việc đốt cháy dầu, khí đốt và than đá.

can no longer be ignored.

không thể bị phớt lờ được nữa.

At the same time,

Cùng lúc này,

a new reality, also driven by our dependency on fossil fuels,

một thực tế mới, cũng được thúc đẩy bởi sự lệ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch,

has been playing out in some of the richest countries in the world.

đã và đang diễn ra ở một số quốc gia giàu có nhất trên thế giới.

In the UK, millions of people

Ở Anh, hàng triệu người

are coming face to face with the desperate reality

đang đối mặt với thực tế tuyệt vọng

behind the term "fuel poverty."

phía sau thuật ngữ “nghèo nhiên liệu”.

We've had stories about pensioners riding public buses all day to stay warm,

Chúng tôi có chuyện về người già hưu trí đi xe buýt công cộng cả ngày để giữ ấm,

of local councils opening warm banks

về những hội đồng địa phương mở những nơi giữ ấm

for people who can't afford to heat their homes.

cho những người không có đủ khả năng để làm ấm nhà của mình.

Before the UK government announced

Trước khi chính phủ Vương quốc Anh ra thông báo

that it was going to freeze the unit price of energy

họ sẽ đóng băng giá năng lượng

in what is considered to be the single most expensive policy announcement

và điều này nằm trong tuyên bố chính sách được coi là đắt giá nhất

since the Second World War,

kể từ Chiến tranh Thế giới thứ 2,

40 percent of people living in the UK were expected to be in fuel poverty

dự tính 40% người dân ở Vương quốc Anh sẽ chịu cảnh thiếu nhiên liệu

by the end of this year.

vào cuối năm nay.

Even with that price freeze,

Thậm chí trong thời kì đóng băng giá này,

6.7 million households will struggle to pay their energy bills.

6.7 triệu hộ gia đình vẫn phải chật vật để chi trả các hóa đơn tiền điện.

How did we get here?

Tại sao chúng ta lại lâm vào bước đường này?

Why is the situation so acute?

Tại sao tình hình lại trở nên gay gắt như vậy?

The answer is gas.

Câu trả lời chính là do khí đốt.

The UK is exceptionally reliant on gas.

Vương quốc Anh phụ thuộc rất nhiều vào khí đốt.

The vast majority of our homes are gas-heated,

Hầu hết các ngôi nhà được sưởi ấm bằng năng lượng khí đốt,

and a big chunk of our electricity is generated by gas-fired power stations.

và phần lớn điện được sản xuất từ các nhà máy năng lượng khí đốt.

With that comes extreme vulnerability to international gas prices

Với những thiệt hại cực lớn đối với giá dầu khí thế giới

that are now projected to stay unusually high until at least 2025.

được dự đoán sẽ ở mức cao bất thường ít nhất là đến năm 2025.

In the UK and indeed across Europe, this is a moment of huge peril.

Ở Vương Quốc Anh và trên khắp châu Âu, điều này là một mối nguy hiểm lớn.

And of huge opportunity.

Và cũng là một cơ hội lớn.

As a climate change lawyer and campaigner

Là luật sư và vận động về biến đổi khí hậu

working in the UK and across the global North,

hoạt động ở châu Âu và các nước phía Bắc,

conversations around fossil fuels in the recent past,

các thảo luận về nhiên liệu hóa thạch trong thời gian qua,

including about our domestic significant oil and gas industry here in the UK,

bao gồm nền công nghiệp dầu khí đáng kể trong nước của chúng ta - Vương Quốc Anh,

those conversations have until recently been about the impacts of climate change

những cuộc thảo luận về biến đổi khí hậu này vẫn tiếp tục trong thời gian gần đây

that are wreaking havoc in other parts of the world,

về việc chúng đang tàn phá nhiều khu vực trên thế giới,

or about impacts that are portrayed as fleeting in the UK.

hay về những tác động đang được khắc họa thoáng qua tại Vương Quốc Anh.

It's been very easy for politicians

Điều này rất dễ dàng để các chính trị gia

and a media focused on short-term news cycles to dismiss.

và phương tiện truyền thông tập trung vào những chu kỳ tin tức ngắn hạn bỏ qua.

But that has now changed forever.

Nhưng điều đó đã thay đổi vĩnh viễn.

The only way to address our energy affordability crisis

Cách duy nhất để giải quyết khủng hoảng giá năng lượng

is to address its root cause,

chính là giải quyết gốc rễ của vấn đề

and that is our dependency on fossil fuels.

và đó là sự lệ thuộc của chúng ta vào nhiên liệu hóa thạch.

That's now common cause, not just across the climate movement,

Hiện nay, đấy không chỉ là nguyên nhân phổ biến trong vận động vì môi trường,

but across sectors working on inequality and poverty as well.

mà còn ở các lĩnh vực khác liên quan tới thiếu bình đẳng và nghèo đói.

Renewable energy sources,

Năng lượng tái sinh,

which are our only path away from climate catastrophe,

là con đường duy nhất của chúng ta để tránh khỏi thảm họa môi trường,

sources like solar and wind,

các nguồn như từ mặt trời hay gió,

those are now nine times cheaper than gas as a source of electricity in the UK.

chúng là nguồn điện rẻ hơn tới chín lần so với khí ga tại Anh.

Moreover, we know that we can significantly reduce

Hơn nữa, chúng ta biết mình có thể giảm thiểu đáng kể

our energy demand here

nhu cầu năng lượng của mình bằng cách nâng cấp ngôi nhà của mình,

by upgrading our homes,

which are among the coldest and leakiest in Europe.

nơi được đánh giá là một trong những nơi lạnh lẽo và rò rỉ nhất Châu Âu.

While politicians and the fossil fuel industry's proxies might in this moment,

Trong khi các chính trị gia và đại diện của ngành nhiên liệu hóa thạch có thể làm,

and indeed are in this moment,

và chắc chắn đang làm tại thời điểm này,

trying to double down on fossil fuel production

nhằm gia tăng sản lượng sản xuất nhiên liệu hóa thạch

as a solution to our sky-high energy bills,

như là một giải pháp cho giá năng lượng cao đột biến,

they are about to find out in short order

họ sắp hiểu ra trong một thời gian ngắn

that in a moment of acute crisis like this,

rằng trong những giai đoạn khủng hoảng như này,

when millions of people are experiencing the impact

khi hàng triệu người đang hứng chịu tác động

in such a material and tangible way,

về vật chất một cách rõ ràng,

there is no room for peddling false hope.

thì không hề có một khoảng nào dành cho nuôi hy vọng hão huyền.

There is nowhere to hide.

Chẳng có nơi nào để chạy trốn.

And while oil and gas companies continue to record record profits

Và khi các công ty dầu mỏ và khí ga tiếp tục ghi nhận lợi nhuận kỉ lục

off the same forces that are driving families all over the UK into despair,

từ chính những điều đã làm các gia đình trên khắp nước Anh phải tuyệt vong,

it will become even more clear, incontrovertibly clear,

thì mọi thứ trở nên rõ ràng hơn, đến mức không thể chối cãi,

that boom times for the oil and gas industry

là thời kỳ bùng nổ của ngành dầu mỏ và khí ga

are bad times for the rest of us.

chính là thời điểm tồi tệ cho chính chúng ta.

Across the UK, there are new movements emerging to make sure

Khắp nước Anh, các cuộc vận đông mới được tiến hành nhằm đảm bảo

that we are never put in this position again.

ta sẽ không bao giờ bị đặt vào tình huống như thế này một lần nữa.

From campaigns like Warm This Winter to Enough is Enough,

Từ các chiến dịch như Sự Ấm Áp Mùa Đông đến Đủ là Đủ,

to movements to stop the opening up of new oil and gas fields,

và các phong trào để ngăn cản việc mở thêm những mỏ dầu và khí ga mới,

like Stop Rosebank,

như Ngăn Rosebank,

to litigation and targeted advocacy,

kiện tụng và vận động có mục tiêu,

there is a wave of action coming to make sure that this is the last cycle.

một làn sóng hành động đang đến nhằm đảm bảo đây là vòng xoáy cuối cùng.

This is the last time.

Đây sẽ là lần cuối cùng.

This can and must be the last alarm bell to sound

Đây có thể và sẽ là tiếng chuông cảnh tỉnh cuối cùng

about the true cost of our reliance on fossil fuels

về cái giá đích thực do sự lệ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch

before we step into a more safe, more just future for us all.

trước khi ta bước vào một tương lai an toàn và có thật hơn cho tất cả.

Thank you.

Cảm ơn mọi người.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)