How Wind Energy Could Power Earth ... 18 Times Over | Dan Jørgensen | TED Countdown

Translator: Dũng Trần Việt Reviewer: Ngoc Nguyen

"How many times must a man look up

“Phải ngước nhìn bao nhiêu lần,

Before he can see the sky?"

người ta mới có thể thấy được bầu trời?”

That's a quote from a famous song by Bob Dylan.

Đó là một câu trích trong bài hát nổi tiếng của Bob Dylan.

I love that line because it reminds me

Tôi rất thích câu hát này vì nó nhắc nhở tôi:

that sometimes what we need is actually right there in front of us.

điều ta cần, đôi khi, lại nằm ngay trước mắt ta.

I will argue that that is also the case with climate change.

Tin rằng với biến đổi khí hậu cũng vậy.

We can actually replace some of the biggest sources of the problem,

Có thể thay thế nguồn chính gây biến đổi khí hậu:

oil, coal and gas,

dầu mỏ, than đá và khí đốt,

with something we have in abundance:

bằng thứ ta có rất nhiều:

wind.

gió.

In my country, Denmark, we are doing just that.

Nước Đan Mạch của tôi, đang làm vậy.

Now we are a small country with a small population.

Chúng tôi là một đất nước nhỏ, có dân số ít.

If you haven't visited yet, please do so.

Nếu chưa từng đến, mời bạn đến chơi.

We are all friendly people.

Chúng tôi đều là những người thân thiện.

As long as you don't criticize our national football team.

Miễn bạn đừng nói xấu đội tuyển bóng đá quốc gia của chúng tôi.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Nothing makes a Dane proud

Không gì khiến người Đan Mạch

tự hào hơn việc biết rằng điều chúng tôi làm

like the knowledge that something we have done

makes a positive difference in the world.

tạo nên những thay đổi tích cực trên thế giới.

Historically speaking, we’ve made a difference before.

Theo lịch sử, chuyện này đã xảy ra trước đây.

1,000 years ago, countrymen of mine controlled most of northern Europe.

1.000 năm trước, tổ tiên chúng tôi cai trị hầu hết Bắc Âu.

I'm sure you've heard of them.

Hẳn bạn đã nghe về họ.

Big, strong guys, helmets, beards, long hair.

Những người to khỏe, đội mũ, để râu, tóc dài:

The Vikings.

Người Viking.

Now I will make the case today

Hôm nay, tôi sẽ chứng minh

that in order for us to fight climate change,

để chống lại biến đổi khí hậu,

ta thực sự cần học từ người Viking.

we actually need to learn from the Vikings.

But before we get to that, please indulge me.

Nhưng trước khi đến phần này, hãy nghe tôi,

We have to go somewhere else.

ta cần đến một nơi khác.

I have to say go back in time.

Cần đưa bạn quay ngược thời gian,

Not all the way back to the Viking age in the heydays of Harald "Bluetooth,"

không phải trở về kỷ nguyên vàng của người Viking,

triều đại vua Harald “Bluetooth”,

but to the 1970s

nhưng những năm 1970

during the oil crisis in Denmark.

trong cuộc khủng hoảng dầu mỏ ở Đan Mạch.

Not to a Viking fortress,

Ta không đến pháo đài Viking,

but to a small workshop, in a barn, in a farm,

mà đến một xưởng nhỏ, trong nhà kho của một trang trại,

in a village in Denmark.

nằm trong một ngôi làng của Đan Mạch.

Meets Henrik Stiesdal.

Gặp Henrik Stiesdal.

He’s not an accomplished, experienced engineer.

Anh không phải là một kỹ sư giỏi, giàu kinh nghiệm.

He's 19 years old, a young man.

Chỉ là một thanh niên 19 tuổi,

He set himself a challenge.

tự đặt ra cho mình một thử thách.

He thought,

Anh nghĩ:

"What if I could make a wind turbine that could produce electricity?"

“Có thể tạo ra tuabin gió sinh điện không? ”

Bạn biết gì không?

And you know what?

He did.

Anh đã làm được.

How do I know?

Làm sao tôi biết?

Because that's it.

Vì nó đây.

Not a model, not a replica.

Không phải là mô hình hay bản sao.

This is the actual one that Henrik made.

Đây là tuabin gió Henrik đã làm.

He was kind enough to lend it to me.

Anh đã có lòng tốt cho tôi mượn.

It says M1 on it.

Ký hiệu M1 trên đó,

That stands for "mølle one,"

viết tắt của từ “mølle one”,

"mølle et" which translates into "turbine number one."

“mølle et” dịch là “tuabin số một”.

And of course, this was just the first one he made.

Dĩ nhiên, đây mới chỉ là cái tuabin đầu tiên anh làm.

Later, he managed to build a big one

Sau đó, anh lại tạo ra một cái tuabin lớn,

that could supply his family with cheap, affordable electricity

có thể cấp điện giá rẻ và hợp lý cho gia đình anh

in the middle of the crisis.

giữa cuộc khủng hoảng.

And soon after that,

Ngay sau đó,

other farms asked Henrik to build a turbine for them as well.

những trang trại khác cũng nhờ Henrik làm tuabin cho họ.

And he did.

Anh cũng làm.

And eventually he actually sold the design

Cuối cùng, anh bán bản thiết kế

to a company called Vestas.

cho một công ty có tên là Vestas.

You might have heard of them

Bạn có thể đã nghe danh họ,

because they are the biggest turbine producer in the world today.

vì hiện nay, họ là nhà sản xuất tuabin lớn nhất thế giới.

So this is how Henrik’s invention

Câu chuyện này lý giải vì sao phát minh của Henrik

became a sort of the prototype for many, many of the wind turbines

gần như trở thành mẫu tua bin đầu tiên của nhiều loại tuabin gió,

that you'll see all over the planet today.

ngày nay, thấy khắp nơi trên khắp thế giới.

Now a lot of things have happened since Henrik and other pioneers

Nhiều chuyện đã xảy ra từ khi Henrik và các nhà phát minh khác

đặt những viên gạch đầu tiên trong công cuộc tạo tuabin phát điện

took the first steps back in the 1970s.

ở những năm 1970.

In 1991,

Năm 1991, chúng tôi xây dựng

we built the first offshore wind farm in the world called Vindeby.

trang trại điện gió ngoài khơi đầu tiên trên thế giới

gọi là Vindeby.

Eleven turbines, 54 meters tall.

Mười một tuabin, cao 54 mét.

That was considered a landmark.

Được xem là một thắng cảnh.

They were huge.

Thời đó là rất lớn,

Today, of course, they seem pretty tiny.

nhưng, ngày nay, dĩ nhiên, chúng trông khá nhỏ.

This is Kriegers Flak.

Đây là Kriegers Flak.

Còn đó là trang trại điện gió ngoài khơi lớn nhất Đan Mạch hiện nay.

That's the biggest offshore wind farm in Denmark now.

72 turbines,

72 tuabin,

188 meters tall, each of them.

mỗi cái cao 188 mét.

To give you a comparison,

Để tôi cho bạn một so sánh,

that's twice the height of the Statue of Liberty.

cao gấp đôi Tượng Nữ thần Tự do.

Every time one of those turbines has one rotation of the blades,

Một tuabin quay một vòng

it creates enough electricity to charge more than 1,400 cell phones.

tạo ra năng lượng đủ để sạc hơn 1.400 chiếc điện thoại di động.

The park itself covers the electricity demand of 600,000 households.

Trang trại tạo ra điện đủ cung cấp cho 600.000 hộ gia đình.

So the story of wind power in Denmark

Câu chuyện năng lượng điện gió ở Đan Mạch

is the story about how one turbine,

kể về cách một tuabin trong một trang trại

on one farm

sparked a transformation that influenced the whole country.

tạo ra thay đổi trên khắp đất nước.

We, of course, now hope,

Dĩ nhiên, hiện nay, chúng tôi hy vọng,

small as we may be,

dù nhỏ,

that we can spark a transformation that will also affect other countries.

chúng tôi vẫn có thể tạo ra thay đổi trên nhiều quốc gia.

Chúng tôi là người đi đầu trong lĩnh vực năng lượng xanh.

We are a green frontrunner,

but we need to do more because at the same time,

Nhưng cần làm nhiều hơn nữa vì cùng lúc,

we rank number one in the EU,

chúng tôi đứng đầu Liên minh châu Âu,

or at least as one of the biggest oil producers, in the EU.

hoặc ít nhất, là một trong những quốc gia sản xuất dầu nhiều nhất Liên minh châu Âu.

This has to change.

Nó cần phải thay đổi.

And it will.

Và sẽ thay đổi.

Last year, the Danish government and the Danish parliament

Năm ngoái, chính phủ và quốc hội Đan Mạch

made an important decision.

đưa ra một quyết định quan trọng.

We’ve decided to put an end date on extraction of oil and gas in 2050

Chúng tôi quyết định dừng khai thác dầu mỏ và khí đốt vào năm 2050

and immediately cancel all future licensing rounds.

và lập tức dừng cấp phép khai thác trong tương lai.

(Applause)

(Vỗ tay)

That wasn't an easy decision.

Đó không phải là một quyết định dễ dàng.

When we made the decision,

Khi đưa ra quyết định,

we were the biggest oil producer in the EU.

chúng tôi là quốc gia sản xuất dầu đứng đầu Liên minh châu Âu.

But the reason we made it, even though it was expensive,

Nhưng chúng tôi làm vậy, vì dù tốn kém,

was because we need to show the world

cần cho thế giới thấy

that there are actually alternatives to oil and gas.

có những nguồn năng lượng khác ngoài dầu mỏ và khí đốt.

Now, some of you are probably thinking that sounds very good,

Vài người có thể nghĩ nghe rất hay,

but how will you do it?

nhưng làm thế nào để thực hiện?

What do you do the days when the wind doesn't blow?

Phải làm sao trong những ngày không có gió?

And what about the parts of our energy system that cannot be electrified?

Còn những thiết bị không dùng điện thì sao?

Surely you cannot fly a jet plane without jet fuels?

Rõ ràng, không thể lái máy bay mà không có xăng.

Surely you cannot sail a big container ship without bunker oil?

Hẳn cũng chẳng thể lái tàu chở hàng khổng lồ mà không có dầu.

But actually, you can.

Thực ra là có thể.

This is an electrolyzer.

Đây là máy điện phân.

The photo is from a visit I paid a factory in Denmark a few weeks ago.

Ảnh được chụp khi tôi đến thăm một nhà máy của Đan Mạch vài tuần trước.

Đây không phải là mẫu thử hay mô hình trong phòng thí nghiệm.

So it's not a prototype, it's not a model in a lab.

Đây là một chiếc máy đang hoạt động, một sản phẩm được thương mại hóa.

It's a functioning machine, it's a commercial product.

What does it do?

Nó có chức năng gì?

It transforms electricity into hydrogen.

Biến đổi điện thành hydro.

And that, friends, that's the game changer.

Do đó, nó làm thay đổi mọi thứ.

Because it makes it possible for us

Vì nó giúp ta

to solve two problems we have with wind energy.

giải quyết hai vấn đề của năng lượng gió.

One, we can now store the energy for when the wind is not blowing.

Thứ nhất, giờ ta có thể dự trữ năng lượng khi không có gió.

And two,

Thứ hai,

we can now decarbonize parts of our energy system

có thể giảm khí thải cacbon khi sản xuất năng lượng,

that we couldn't decarbonize before.

điều trước giờ chưa từng làm được.

Because the hydrogen can be transformed into green fuels.

Vì có thể biến hydro thành nhiên liệu sạch.

Imagine that.

Hãy tưởng tượng.

The wind in the North Sea is transformed by a turbine into electricity.

Dùng tuabin biến gió ở Biển Bắc thành điện năng.

The electrolyzer transforms that into hydrogen,

Rồi dùng máy điện phân biến chúng thành hydro,

and the hydrogen is then made into green, sustainable fuels

sau đó, dùng hydro tạo ra nhiên liệu tái tạo sạch

that we can use to sail our ships and fly our planes.

dùng cho tàu bè hoặc máy bay.

I know it sounds like science fiction, but actually it's just science.

Nghe như phim khoa học viễn tưởng, nhưng thực ra, chỉ là khoa học thôi.

Now in order for us to do that at a scale that we need,

Để nhân rộng đến quy mô cần thiết,

we will need a lot of renewable energy.

cần nhiều năng lượng tái tạo.

We will need to massively expand our offshore wind capacity.

Cần mở rộng quy mô trang trại điện gió ngoài khơi.

And in Denmark, we're doing just that.

Cũng là điều Đan Mạch đang thực hiện.

A very important part of that strategy

Phần rất quan trọng của chiến lược này

is to build the world's first energy island.

là xây dựng đảo năng lượng đầu tiên trên thế giới.

This is a simulation of what it may end up looking like.

Đây là mô hình phối cảnh của nó.

80 kilometers out in the sea,

80 kilômet ngoài khơi,

the size of 64 football fields,

kích thước của 64 sân bóng đá,

the biggest infrastructure investment in Danish history.

nó là cơ sở hạ tầng lớn nhất được đầu tư trong lịch sử Đan Mạch.

We're changing literally the map of our country.

Chúng tôi đang thay đổi bản đồ đất nước mình.

Hundreds of wind turbines around it.

Hàng trăm tuabin gió được đặt khắp đảo.

When fully scaled,

Hoạt động hết công suất,

it'll be able to generate 10 gigawatts of green electricity.

có thể tạo ra mười gigawatt điện sạch.

Now 10 gigawatts,

Hiện nay, mười gigawatt điện,

that's enough to cover the demand of 10 million households.

đủ cung cấp cho 10 triệu hộ gia đình.

That's far more than we need in Denmark, which is good news,

Nhiều điện hơn Đan Mạch cần, đó là một tin tốt,

because then we can use it to make the hydrogen,

vì có thể dùng chúng để tạo ra hydro,

to make the green fuels,

rồi nhiên liệu sạch,

and we can export it to other countries

cũng có thể xuất khẩu sang nước khác,

and thereby help them decarbonize their energy systems.

qua đó, giúp giảm khí thải cacbon trong hệ thống năng lượng của họ.

Some of you are probably thinking,

Vài người có thể nghĩ:

"What does this have to do with the Vikings?"

“Thế thì liên quan gì đến người Viking?”

But do you know what it was that made the Vikings so successful?

Nhưng bạn có biết điều gì làm nên thành công của người Viking không?

How they managed to go to Greenland?

Làm thế nào họ đến được Greenland?

How they managed to sail to America 500 years before Christopher Columbus?

Làm thế nào dong thuyền đến Mỹ trước Christopher Columbus những 500 năm?

Their secret?

Bí mật của họ là gì?

They exploited the wind.

Khai thác gió.

They put tremendous effort into making efficient sails,

Họ nỗ lực rất nhiều để tạo ra những cánh buồm chất lượng,

and it took as a long time for them to make a sail as it did to build a ship,

thời gian chế tác cánh buồm dài ngang thời gian đóng tàu,

and it was just as important.

chúng quan trọng ngang nhau.

And that brings me to my main point.

Đưa ta đến mấu chốt vấn đề.

We need, as the Vikings did 1,000 years ago,

Cần làm như người Viking 1.000 năm trước.

to change the world by finding new and more efficient ways

Để thay đổi thế giới cần tìm ra cách mới và hiệu quả hơn

of exploiting the energy.

để khai thác năng lượng.

This time, with slightly better haircuts --

Lần này, có kiểu tóc đẹp hơn một chút -

(Laughter)

(Tiếng cười)

and the motivation that lies in the fact

và động lực chính là

that this may be our biggest chance

đây có thể là cơ hội lớn nhất của ta

of making a positive difference in fighting climate change.

tạo ra biến đổi tích cực trong công cuộc chống lại biến đổi khí hậu.

Now, some people will probably tell you

Vài người có thể nói

that a small country cannot make a big difference.

một quốc gia nhỏ không thể tạo nên sự khác biệt lớn.

I beg to differ.

Tôi lại nghĩ khác.

When a young man like Henrik

Một thanh niên như Henrik

could make a difference for a whole country,

có thể tạo ra sự khác biệt cho cả một quốc gia,

why not also believe that a country like Denmark

tại sao lại không tin một đất nước như Đan Mạch

can make a difference for a whole world?

có thể tạo ra sự khác biệt cho toàn thế giới?

We can't do it alone, but we can do a lot.

Chúng tôi không thể làm một mình, nhưng có thể làm rất nhiều.

By innovating,

Bằng cách đổi mới,

by creating new technology and new solutions,

tạo ra công nghệ và giải pháp mới,

by exploiting something that is much bigger than ourselves,

khai thác thứ lớn hơn ta nhiều,

the forces of nature.

sức mạnh của thiên nhiên.

If you ask the International Energy Agency,

Nếu bạn hỏi Cơ quan Năng lượng Quốc tế,

they will tell you that offshore wind

họ sẽ cho bạn biết

điện năng tạo ra từ gió biển

has the potential to cover the current electricity demand

so với nhu cầu điện hiện tại của thế giới, không phải như nhau,

of the entire world, not once,

not twice,

không phải gấp hai lần,

18 times.

mà là 18 lần.

So when you go to Denmark,

Nên khi đến Đan Mạch,

you’ll meet a Dane.

gặp người Đan Mạch,

After you have said something nice about our football team,

sau khi khen đội bóng đá của chúng tôi,

(Tiếng cười)

(Chuckles)

try and ask her,

hãy thử hỏi:

"How do you think we should solve the climate crisis?"

“Bạn nghĩ làm sao để giải quyết khủng hoảng khí hậu?”

Chances are, she will say,

Khả năng, họ nói,

"The answer, my friend, is literally blowing in the wind."

“Câu trả lời, bạn tôi, thực tế, cuốn trong gió.”

(Laughter)

(Tiếng cười)

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)

[Take action on climate change at countdown.ted.com]

[Tham gia countdown.ted.com, hành động để chống lại biến đổi khí hậu]