How Much Clean Electricity Do We Really Need? | Solomon Goldstein-Rose | TED Countdown

Translator: Dinh Lieu Vu Reviewer: Ly Nguyễn

Xin chào, mọi người thấy thế nào?

(Cổ vũ)

Mọi người sẵn sàng để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu chưa?

(Cổ vũ)

Hello, how is everyone feeling?

Hay lắm.

Bạn có biết pettawat giờ là gì không?

(Cheers)

Uh, đó là một đơn vị năng lượng như kilowatt giờ hoặc megawatt giờ.

Are you ready to solve climate change?

(Cheers)

Good.

Do you know what a pettawat hour is?

Tôi là một nhà hoạt động khí hậu từ năm 11 tuổi

Yeah, it's a unit of energy like kilowatt hour or megawatt hour.

và tôi ngành học kỹ thuật,

vì vậy tôi đã quen thuộc với những thuật ngữ đó

Kilowatt, megawatt, hay thậm chí gigawatt và terawatt.

I've been a climate activist since age 11

Nhưng tôi chưa bao giờ nghe nói tới petawatt giờ

and I studied engineering,

and so I was familiar with those terms.

cho đến khi tôi viết một cuốn sách về các giải pháp biến đổi khí hậu.

Kilowatt, megawatt, even gigawatt and terawatt.

Đó là bởi vì nó quá lớn.

Nhưng cái mà tôi muốn nói đến đấy là quy mô.

But I had never heard of a petawatt hour

until I wrote a book on climate change solutions.

Một petawatt giờ bằng một nghìn tỷ kilowatt giờ.

That's because it's so big.

Và ngày nay thế giới tạo ra khoảng 25 nghìn tỷ kilowatt

But that's the scale I want to talk about.

A petawatt hour is a trillion kilowatt hours.

giờ điện mỗi năm.

Hầu hết trong số đó là từ các nhà máy điện sử dụng nhiên liệu hóa thạch,

And today the world generates about 25 trillion kilowatt hours

và suy nghĩ tiến bộ là chúng ta phải thay đổi

of electricity each year.

hệ thống điện hiện tại bằng cách

thay thế các nhà máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch đó

Most of that is from fossil-fuel power plants,

bằng những nhà máy tạo ra điện sạch vào năm 2050.

and the dominant mindset is that we have to change

the current electricity system

Uhm, hơn một phần ba sản lượng điện của chúng ta được tạo ra từ tài nguyên sạch,

by replacing those fossil-fuel plants

with clean generation by 2050.

chủ yếu là từ thủy điện và hạt nhân,

cùng với gió và mặt trời,

và việc tạo ra điện sạch đang ngày càng phát triển.

Well, over one third of our electricity generation is already clean,

Các dự thảo từ chính sách hiện hành trên thế giới cho thấy rằng

mostly from hydro and nuclear,

along with wind and solar,

chúng ta đang đi đúng hướng để có khoảng 25 petawatt giờ

and clean generation is growing.

Projections based on current policies around the world show

từ việc tạo ra điện sạch vào năm 2050.

that we are on track to have about 25 petawatt hours

Gấp hai lần rưỡi lượng điện sạch đã được tạo ra

và bằng tổng sản lượng điện hiện giờ.

of clean electricity generation in 2050.

Điều này thật tuyệt.

That's two and a half times today's amount of clean generation

Các nhà máy truyền thống sẽ dần thay thế,

tạo nên một thế giới so với ngày nay,

and equal to today's total generation.

thế là ổn, khí hậu cũng sẽ ổn định dần.

So this is great.

Cảm ơn rât nhiều.

We can replace all our fossil fuel plants,

Nhưng mà tôi đã quên mất một chi tiết nhỏ.

have a clean version of today's world,

walk away, we've solved climate change.

Thực sự là chúng ta cần gấp 5 lần số đó.

Thank you very much.

Oh, but I did forget one tiny little detail.

Để làm rõ, ta cần và đang đi đúng hướng nhằm có

sản lượng điện sạch gấp hai lần rưỡi ngày nay

We actually need five times that much.

để chuyển sang dùng điện sạch thay hệ thống điện hiện giờ chúng ta đang có.

To be clear, we need and we're on track to have

two and a half times today's amount of clean generation

Nhưng thay đổi hệ thống hiện tại là không đủ.

to switch to a clean version of our current electricity system.

Chúng ta cần gấp 5 lần con số đó,

tất cả đều là điện sạch,

hoặc gấp 12 lần sản lượng điện sạch hiện nay,

But changing the current system isn't enough.

We need five times that,

để thực sự tránh đi các tác động tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu.

all of it clean,

or 12 times today's clean electricity production,

Tôi nhắc lại nhé?

Để tránh các tác động xấu của biến đổi khí hậu,

to actually avoid the worst impacts of climate change.

chúng ta phải gia tăng sản lượng điện sạch ngày nay lên gấp 12 lần.

Can I repeat that?

To avoid the worst impacts of climate change,

Có bốn lý do chính giải thích tại sao chúng ta cần nhiều như vậy.

we have to multiply today's clean electricity production by 12 times.

Đầu tiên, mục tiêu của các nhà khoa học về việc giải quyết biến đổi khí hậu là:

There are four main reasons we need that much.

việc đạt được mức phát thải âm trên toàn cầu vào khoảng năm 2050.

First, let’s keep in mind scientists’ goalpost for addressing climate change:

Hầu hết chúng ta đều biết rằng để làm như vậy,

chúng ta sẽ phải điện khí hóa toàn bộ các loại xe,

achieving net-negative emissions globally by around 2050.

hệ thống sưởi và một số quy trình công nghiệp.

Thiết bị điện thì hiệu quả hơn so với thiết bị sử dụng nhiên liệu.

Most of us know that to do so,

we'll have to electrify a whole range of vehicles,

Vì vậy, việc điện khí hóa thực sự làm giảm tổng cầu năng lượng trên thế giới,

heating systems and some industrial processes.

nhưng nó lại gia tăng nhu cầu sản xuất điện.

Electric equipment is more efficient than fuel-based equipment.

Ở thế giới năng lượng hiện tại,

So electrification actually lowers total global energy demand,

khi điện khí hóa 60%, đó là tham vọng,

but it increases electricity generation needed.

sẽ bổ sung đủ nhu cầu

thì chúng ta sẽ cần khoảng 40 petawatt giờ

In our current energy world,

cho tổng sản lượng điện vào năm 2050.

electrifying 60 percent, which is ambitious,

would add enough demand

Thứ hai, sẽ không ổn để thay thế các nguồn năng lượng hiện nay

that we would need roughly 40 petawatt hours

bằng một loại năng lượng sạch.

of total electricity generation by 2050.

Ngày nay trên thế giới,

Second, it's not OK to simply replace today's world with a clean version.

hơn 700 triệu người không có điện để dùng.

Hàng tỷ người khác chỉ được tiếp cận với số lượng điện nhỏ

In today's world,

hoặc nguồn cung cấp điện không thường xuyên.

over 700 million people don't have access to electricity.

Nhu cầu năng lượng trên các quốc gia công nghiệp hóa dồi dào sẽ tăng chậm hơn

Billions more have access only to small amounts

trong vài thập kỷ tới với hiệu suất ngày càng cao.

or to unreliable supply that often cuts out.

Nhưng nhu cầu năng lượng ở các nước đang phát triển sẽ tiếp tục tăng mạnh,

Energy demand in rich industrialized countries will grow more slowly

over the next few decades with increased efficiency.

đặc biệt là nếu chúng ta có thể làm cho điện rẻ hơn.

Điều này có lợi.

But energy demand in developing countries will continue to grow dramatically,

Tiếp cận năng lượng đang giúp nâng cao đời sống thoát khỏi đói nghèo,

thúc đẩy khả năng tiếp cận với giáo dục,

especially if we can make electricity cheaper.

thương mại, chăm sóc sức khỏe và giảm tỷ lệ sinh.

This is good.

Energy access is lifting people out of poverty,

Cả vì lý do đạo đức và thực tế,

driving access to education,

chúng ta ở các nước giàu hơn cần phải nhận thức

commerce, health care and lower birth rates.

giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu

tất yếu sẽ tập trung vào

Both for moral and practical reasons,

việc mở rộng có quy mô trong khả năng tiếp cận năng lượng

those of us in richer countries need to realize that addressing climate change

ở các nước đang phát triển.

will necessarily center

Vì vậy việc sản xuất điện sẽ phải phát triển hơn nữa

on a massive expansion of energy access in developing countries.

và ngày càng rẻ hơn

để điều tiết sự phát triển kinh tế trên toàn cầu.

Dựa trên những dự thảo về sự phát triển toàn cầu vào năm 2050,

So electricity generation will have to grow even more

lượng điện năng cần thiết sẽ tăng lên 60 petawatt giờ mỗi năm.

and get cheaper

to accommodate global economic development.

Based on projections of global development by 2050,

Lý do thứ ba có thể gây tranh luận nhiều,

nhưng nó cần được nói đến nhiều hơn trước công chúng.

generation needed rises to 60 petawatt hours per year.

Thực tế là

tất cả mọi thứ đều khó để điện khí hóa được vào năm 2050.

The third reason is a bit more debatable,

Ví dụ, máy bay tầm xa

but it needs to be talked about more in public discourse.

vẫn cần tỉ trọng nhất định năng lượng của nhiên liệu lỏng.

It has to do with the fact

that not everything can be electrified by 2050.

Tương tự với một vài quy trình công nghiệp khác.

Giờ đây, nhiều mô hình đã từ bỏ vấn đề này với hai giả định quá mức lạc quan:

Long-range airplanes, for instance,

are still going to need the energy density of a liquid fuel.

rằng tất cả các nhà máy tiếp tục đốt nhiên liệu hóa thạch

Similar for some industrial processes.

nhưng sử dụng công nghệ thu hồi carbon,

Now, many models waive this issue away with two overoptimistic assumptions:

điều này gây tốn kém chi phí và sẽ chỉ xảy ra khi được chính phủ ủy thác,

that all those factories continue burning fossil fuels but use carbon capture,

và tất cả các phương tiện tầm xa sử dụng nhiên liệu sinh học bền vững,

điều này chỉ bền kéo dài nếu đượ mọi quốc gia cho phép,

which costs extra and will only happen where governments mandate it,

and that all those long-range vehicles use sustainable biofuel,

và chính quyền địa phương của quốc gia đó,

thực thi bắt buộc các tiêu chuẩn nghiêm ngặt lên trên vấn đề sinh vật

which is only sustainable if every supplying country,

để tránh phá rừng và các tác động khác

and its local governments,

có thể làm tăng lượng khí thải từ nông nghiệp.

fully enforces strict standards for biomass

Một số lượng carbon thu giữ tại các nhà máy

và năng lượng sinh học bền vững

to avoid deforestation and other impacts

sẽ hoàn toàn là một phần của bức tranh đó.

that could increase emissions from agriculture.

Tôi cũng đã tham gia chính trị,

Some amount of carbon capture at factories and sustainable bioenergy

và tôi chắc chắn rằng chúng ta nên lập kế hoạch

từ chính sách còn đang dở dang.

will absolutely be part of the picture.

Và điều đó có nghĩa là chúng ta cần lên kế hoạch

But I’ve been in politics,

xây dựng nhiều nhà máy phát điện hơn nữa.

and I am sure that we should plan for imperfect policy.

Chúng ta có thể tận dụng việc phát điện bổ sung này để tổng hợp nhiên liệu

And that means we need to plan

có carbon trung tính hoặc hoàn toàn không chứa carbon như:

for building even more electricity generation.

We can use this additional generation to synthesize fuels

hydro, amoniac, nhiên liệu máy bay tổng hợp

và các loại khác.

Điều này là một ước tính khó khăn,

that are truly carbon neutral or entirely carbon free:

nhưng để có thể tự tin giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu,

hydrogen, ammonia, synthetic jet fuel and others.

chúng ta nên hướng mục tiêu thúc đẩy dây chuyền

This is a much rougher estimate,

tăng lên khoảng 90 petawatt giờ mỗi năm.

but to be confident of minimizing climate change impacts,

Cuối cùng, lý do thứ tư là

chúng ta không chỉ cần lượng khí thải bằng 0

we should aim to push our line up to around 90 petawatt hours per year.

mà còn cần lượng mức phát thải xuống con số âm vào năm 2050.

Sẽ còn tồn đọng lại một số khí thải phi năng lượng,

Finally, the fourth reason is that we need not only net-zero

đặc biệt là từ nông nghiệp.

Và chúng ta sẽ giảm CO2 trong khí quyển

but net-negative emissions in 2050.

để bù đắp cho việc đó.

There will be some non-energy emissions that remain, especially from agriculture.

Nhưng chúng ta cũng cần phải sử dụng tất cả

các phương pháp loại bỏ carbon có thể có của mình

And we'll have to pull CO2 from the atmosphere

ở khả năng tối đa của chúng ta

to make up for those.

để loại bỏ nhiều CO2 nhất vào mỗi năm,

But we also need to use all our possible carbon-removal methods

đạt được nhiều nhất có thể lượng phát khí thải âm,

hạ thấp mức độ khí thải nhà kính trong khí quyển

at their maximum capacity

to remove more CO2 each year,

để cuối cùng khôi phục khí hậu ổn định.

getting as far as possible into net-negative emissions,

Một trong những phương pháp loại bỏ carbon mà chúng tôi sẽ phải sử dụng

drawing down levels of greenhouse gases in the atmosphere

là hút khí trực tiếp: từ các dải quạt lọc CO2 từ không khí.

to eventually restore a stable climate.

Và làm cho tới khi nào khôi phục được nhiệt độ

One of the carbon-removal methods we’ll have to use is direct air-capture:

ở mức an toàn trong vòng vài thập kỷ,

chứ không phải hàng thế kỷ,

arrays of fans filtering CO2 from the air.

sẽ đòi hỏi nhiều hơn nữa từ việc sản xuất điện.

And doing enough of this to restore safe temperatures within decades,

Một lần nữa, con số chính xác phụ thuộc vào mức độ tham vọng của chúng ta.

not centuries,

Nhưng để không lo lắng về tốc độ loại bỏ carbon,

will require yet more electricity generation.

chúng ta có lẽ cần tổng cộng 120 petawatt giờ mỗi năm.

Again, the exact amount depends on quite how ambitious we're able to be.

But for a comfortable rate of carbon removal,

Như vậy khoảng chừng 5 lần tổng hệ thống điện toàn cầu hiện nay,

we would need perhaps 120 petawatt hours per year total.

gấp 12 lần sản lượng điện sạch hiện nay

So roughly five times today's total global electricity system,

và điều đó thực sự có thể đạt được mức phát thải âm trên toàn cầu.

Và còn có một lý do bổ sung để xem xét.

12 times today's clean electricity production,

Bởi vì điện sạch sẽ cung cấp năng lượng cho rất nhiều

and that can actually achieve net-negative emissions globally.

phần còn lại của quá trình chuyển đổi như điện khí hóa, phát triển toàn cầu,

And there's a bonus reason to consider.

nhiên liệu tổng hợp và cô đọng,

Because clean electricity is going to power so much

để đạt được mức phát thải âm vào năm 2050,

of the rest of the transition: electrification, global development,

chúng ta thực sự nên xây dựng càng nhiều càng tốt

synthesized fuels and sequestration,

các nhà máy phát điện mới

vào lúc bắt đầu quá trình chuyển đổi, hãy hành động ngay lúc này.

to achieve net-negative emissions by 2050,

Điều này sẽ đảm bảo năng lượng điện sạch sẽ sớm phong phú

we should really build as much as possible

of that new electricity generation

và đủ rẻ

để còn thời gian cho các quá trình chuyển đổi khác dựa vào điện

at the beginning of the transition, starting now.

This will make sure that clean electricity is abundant

để triển khai hoàn toàn vào năm 2050.

Và khi chúng ta nói về nguồn điện dồi dào với mức giá rẻ,

and cheap soon enough

to still leave time for all of the other transitions that rely on it

là chúng ta đang nói đến việc xóa bỏ đói nghèo nhanh hơn,

to fully roll out by 2050.

tăng khả năng tiếp cận việc khử muối trong nước,

And when we talk about abundant and cheap electricity,

tăng cường chuỗi cung ứng y tế,

và nhiều hơn thế nữa.

we're talking about eliminating poverty faster,

Việc khử carbon và mở rộng quy mô sản xuất điện

powering access to water desalination,

cũng sẽ là dự án phát triển toàn cầu lớn nhất từ trước đến nay.

strengthening medical supply chains,

so much more.

Decarbonizing and scaling electricity generation

Vì vậy, nếu chúng ta muốn tránh điều tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu,

will also be the biggest global development project ever.

chúng ta cần phải loại bỏ tư duy bảo thủ

về việc chỉ thay thế quá trình sản xuất nhiên liệu hóa thạch.

So if we want to avoid the worst of climate change,

Quan điểm của tôi là, điều đó thiếu đi mất quy mô.

we need to discard that dominant mindset

Công việc của chúng ta không phải là thay đổi hệ thống điện toàn cầu hiện tại.

about merely replacing fossil fuel generation.

My point is, that misses the scale.

mà là xây dựng một hệ thống điện toàn cầu mới.

Our project is not changing the current global electricity system.

Những hành động chính trị được thực hiện chắp vá trong hệ thống hiện tại

sẽ không đưa chúng ta đến với viễn cảnh mong đợi vào năm 2050.

Our project is building a new global electricity system.

Những lý luận về nguồn điện sạch mà chúng ta nên sử dụng

Political action that tinkers around within the current system

thì không giúp ích được gì.

will never get us where we need to be by 2050.

Chúng ta cần tất cả:

từ thủy điện, năng lượng mặt trời, gió, hạt nhân, hạt nhân tiên tiến,

Arguments over which sources of clean electricity we should use are unhelpful.

địa nhiệt tiên tiến,

lệnh thu giữ carbon trên các nhà máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

We need all of them:

hydro, solar, wind, nuclear, advanced nuclear,

Nếu bạn nhìn vào tiềm năng bổ sung từ những yếu tố trên,

bạn sẽ thấy chúng ta cần mọi thứ nhiều nhất có thể

advanced geothermal,

mandates for carbon capture on remaining fossil plants.

và chúng ta vẫn có thể sẽ thiếu hụt.

If you look at the potential rates of addition for each of these,

Việc này không thay đổi hệ thống điện.

you'll see we need everything as much as possible

Mà ta đang xây dựng một hệ thống điện mới.

and we may still fall short.

Lớn 1/5 lần so với tổng hệ thống hiện nay

It's not changing the electricity system.

và hoàn toàn xanh sạch.

It's building a new electricity system.

Như các bạn thanh niên trẻ thường hay nói,

One five times bigger than today's total system

dự án này có thể so sánh với

sự bùng nổ sản xuất trong Thế chiến II

and 100 percent clean.

hơn bất cứ thứ gì mà thế giới đã làm trước đó.

As fellow youth activists often say,

Xây dựng những thứ mới mà chúng ta chưa từng có trước đây,

the project is much more comparable

to the World War II-era manufacturing boom

với số lượng lớn, để tạo ra một hệ thống hoàn toàn mới.

than anything the world has done since.

Building new things that we've barely ever built before,

Thực tế, tư duy này không chỉ dừng lại ở việc sản xuất điện.

in massive amounts, to create a new system entirely.

Nhiều người thì thận trọng với hành động cải thiện khí hậu đầy tham vọng

In fact, this mindset goes beyond electricity-generation itself.

bởi vì họ thấy dự án như này chẳng có gì tiến triển.

Không chỉ thế.

Many people are wary of ambitious climate action

Việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu

because they see the project as changing the familiar current world.

tức là xây dựng nên một thế giới mới.

Một thế giới trong đó năng lượng lành mạnh hơn,

That's not it.

không còn gây ô nhiễm không khí mà chúng ta hít thở

Addressing climate change means building a new world.

và nơi nó rẻ hơn cũng như mọi người trên toàn cầu

A world in which energy is healthier,

đều có thể tiếp cận với nó.

Một thế giới có thu nhập cao hơn,

doesn't pollute the air we breathe

cuộc sống lâu hơn và tốt lành hơn,

and where it's cheaper and everyone globally has access to it.

bình đẳng hơn.

Một thế giới đáng sống.

A world with higher incomes,

Chúng ta hãy cùng nhau chung tay góp sức,

longer and better lives,

cám ơn các bạn nhiều.

greater equality.

(Vỗ tay)

A better world.

Thank you, and let's make it happen.

(Applause)