The Dream of Digital Ownership, Powered by the Metaverse | Yat Siu | TED

Translator: Nguyễn Hà Thi Ân Reviewer: Duy Le

You've all seen the bombastic headlines.

Mọi người đều đã thấy các tiêu đề khoa trương.

"The metaverse is dead."

“Metaverse đã chết.”

But is it actually true?

Nhưng điều đó có đúng không?

I was certainly alarmed by the media reporting

Tôi đã bị cảnh báo bởi các phương tiện truyền thông đưa tin về

on the alleged demise of the industry in which I'm so involved in.

sự sụp đổ của ngành công nghiệp mà tôi đang tham gia.

So I thought I'd check in on the metaverse,

Vì vậy, tôi kiểm tra metaverse,

see how it was doing.

xem nó hoạt động như thế nào.

The metaverse is very young, after all, and we should keep an eye on it.

Metaverse còn rất mới, và chúng ta nên theo dõi nó.

And what I found was that the metaverse was very much the same metaverse

Và những gì tôi tìm thấy là metaverse này rất giống với metaverse

as last I checked,

mà tôi đã kiểm tra lúc trước,

except it had grown bigger and more impactful.

ngoại trừ việc nó đã phát triển lớn hơn và có tác động mạnh hơn.

I saw a place where millions of people who had been financially excluded

Tôi đã thấy một nơi mà hàng triệu người bị ảnh hưởng về tài chính

find employment and real economic opportunities.

để tìm được việc làm và cơ hội kinh tế thực sự.

I saw a place where participants, either singly or in groups,

Tôi đã thấy một nơi mà những người tham gia, đơn lẻ hay theo nhóm,

formed complex systems that very much resembled

hình thành các hệ thống phức tạp rất giống

the workings of modern capitalist societies.

với hoạt động của các xã hội tư bản hiện đại.

I saw a place last year that generated over 30 billion dollars

Vào năm ngoái tôi đã thấy nơi đã tạo ra hơn 30 tỷ đô la

of economic activity

bằng hoạt động kinh tế

and had treasuries maintained by those same communities

và có ngân khố được duy trì bởi những cộng đồng tương tự

to the tune of 12 billion dollars.

với mức 12 tỷ đô la.

Now, let's put that a little bit in context.

Bây giờ, hãy đặt nó trong một số ngữ cảnh.

The metaverse has reserves

Metaverse có mức dự trữ

just below that of the fiscal reserves of New Zealand

chỉ dưới mức dự trữ tài chính của New Zealand

and greater economic activity than the GDP of Cyprus,

và hoạt động kinh tế lớn hơn GDP của Cộng hòa Síp,

Iceland and 100 other countries.

Iceland và 100 quốc gia khác.

The metaverse seems to be doing OK,

Metaverse dường như đang hoạt động tốt,

but this may not be quite the metaverse that you're thinking of.

nhưng đây có thể không phải là metaverse mà mọi người nghĩ đến.

You might be thinking of the metaverse

Bạn có thể nghĩ về metaverse

as this 3D virtual-reality immersive space with additional sensory stimulation.

như không gian thực tế ảo 3D với sự bổ sung kích thích cho cảm giác .

No, what I'm talking about is the open metaverse,

Không, những gì tôi đang nói là metaverse mở,

powered by web3 and blockchain.

được cung cấp bởi web3 và blockchain.

The treasuries that I'm referring to

Ngân khố mà tôi đang đề cập đến

are the treasuries of DAOs.

là ngân khố của DAOs.

Twelve billion dollars within control of its communities

Mười hai tỷ đô la nằm trong tầm kiểm soát của các cộng đồng

without any central authority.

mà không có bất kỳ cơ quan trung ương nào.

The banking system underlying the open metaverse is DeFi.

Hệ thống ngân hàng nằm bên dưới metaverse mở là DeFi.

You might have heard of decentralized finance before,

Trước đây bạn có thể đã nghe về tài chính phi tập trung,

but you may not have known

nhưng bạn có thể không biết

that it is part and parcel of the open metaverse.

rằng nó là một phần của metaverse mở.

All of this open metaverse is powered by blockchain

Tất cả các metaverse mở này được cung cấp bởi blockchain

and comprises part of what we describe as web3,

và bao gồm một phần của những gì chúng tôi mô tả là web3,

which we firmly believe will be the future iteration of the internet,

mà chúng tôi tin chắc sẽ là sự lặp lại trong tương lai của internet,

which is currently still mostly in the web2 stage.

hiện vẫn chủ yếu ở giai đoạn web2.

To access the open metaverse, you don't need fancy VR goggles,

Để truy cập metaverse mở, bạn không cần kính VR cầu kì,

you just need plain old boring 2D screens.

bạn chỉ cần màn hình 2D nhàm chán đơn giản.

Và bạn có thể bước vào một vũ trụ phong phú,

And you can enter a rich,

thriving universe of capitalist economic societies

phát triển của các xã hội kinh tế tư bản

that have virtual worlds, businesses, enterprises, experiences

có thế giới ảo, doanh nghiệp, tập đoàn, kinh nghiệm

with millions of digital citizens.

với hàng triệu công dân kỹ thuật số.

Our lives already have a very strong virtual component.

Cuộc sống của chúng ta đã có một thành phần ảo rất mạnh.

In Asia, where I live,

Ở châu Á, nơi tôi sống,

we spend over nine hours a day online.

chúng tôi dành hơn chín giờ mỗi ngày để trực tuyến.

That is most of our waking hours.

Đó là hầu hết thời gian trong ngày của chúng ta.

And perhaps for most of us,

Và có lẽ đối với hầu hết chúng ta,

just think about what it is you do the first thing in the morning.

chỉ cần nghĩ về những gì cần làm đầu tiên vào buổi sáng.

But in this virtual reality,

Nhưng trong thực tế ảo này,

we are like serfs, toiling on the lands of medieval lords.

ta giống như người nông nô, làm việc vất vả trên đất của lãnh chúa thời trung cổ.

We have no ownership, no rights to speak of.

Chúng tôi không có quyền sở hữu, không có quyền phát ngôn.

Our digital existence can be removed on any of these platforms

Sự tồn tại kỹ thuật số của chúng ta có thể bị xóa trên bất kỳ nền tảng nào

at a moment's notice without any due process.

tại thời điểm thông báo mà không cần bất kỳ quy trình nào.

Whenever we are online,

Bất cứ khi nào chúng ta trực tuyến,

we accrue value to networks that don't belong to us.

chúng ta tích lũy giá trị cho các mạng lưới không thuộc về chúng ta.

We are farmed for our time, attention and creativity

Chúng ta được trang bị thời gian, ý thức và sự sáng tạo

and in so doing, generate large quantities of data.

và khi có như vậy, chúng ta sẽ tạo ra một lượng lớn dữ liệu.

And data is the most valuable of resources.

Và dữ liệu là nguồn tài nguyên quý giá nhất.

For starters, it's powering all of the AI

Để bắt đầu, nó cung cấp năng lượng

that we've been hearing so much about.

cho tất cả AI mà ta thường nghe nói đến.

No data,

Không dữ liệu,

no ChatGPT,

không ChatGPT,

no self-driving cars.

không xe tự lái.

The entire foundation of the AI industry is built on top of our data.

Toàn bộ nền tảng của ngành công nghiệp AI được xây dựng dựa trên dữ liệu của ta.

And not just AI.

Và không chỉ AI.

Every industry covets our data.

Mọi ngành đều khao khát dữ liệu của chúng ta.

Data is the new labor.

Dữ liệu là nền lao động mới.

And we're not being fairly compensated for it.

Và ta không được đền bù xứng đáng cho điều đó.

We create it,

Chúng ta tạo ra nó,

but it is exclusively owned by the publishers and platforms today.

nhưng ngày nay nó thuộc sở hữu độc quyền của các nhà xuất bản và các nền tảng.

That is a world of web2 we live in today,

Đó là một thế giới của web2 mà chúng ta đang sống ngày nay,

but web3 and blockchain can change that

nhưng web3 và blockchain có thể thay đổi

because unlike web2,

bởi vì không giống như web2,

we can now finally have true digital ownership.

chúng ta cuối cùng cũng có thể có quyền sở hữu kỹ thuật số thực sự.

Ownership of things gives us corresponding economic freedoms.

Quyền sở hữu mọi thứ mang lại cho chúng ta các quyền tự do kinh tế tương ứng.

The freedom to transact, to do with as we please.

Quyền tự do giao dịch, tùy theo ý muốn của chúng ta.

It also allows us to partake in all the network effects

Nó cũng cho phép chúng ta tham gia vào tất cả các hiệu ứng mạng

related to the ownership of these things.

liên quan đến quyền sở hữu này.

Think about all the businesses that have been created

Hãy nghĩ về tất cả các doanh nghiệp đã được tạo ra

just because we own things,

chỉ vì chúng ta sở hữu những thứ,

such as the cars we have, houses we live in,

chẳng hạn như những chiếc xe chúng ta có, nhà chúng ta sống,

or even the phones.

hoặc thậm chí là điện thoại.

Ownership also speaks to our identity.

Quyền sở hữu cũng nói lên bản sắc của chúng ta.

We buy and purchase things because of what it means to us.

Chúng ta mua đồ vì ý nghĩa của nó đối với chúng ta.

Self expression, ownership of these things,

Tự thể hiện bản thân, quyền sở hữu những thứ này,

such as fashion, jewelry, and yes,

chẳng hạn như thời trang, trang sức và vâng,

even NFTs.

thậm chí cả NFT.

A lot of people struggle with web3 and NFTs

Rất nhiều người phải chật vật với web3 và NFT

because they see the prices at the higher end of things.

vì họ thấy giá ở mức cao hơn.

They look at this bored ape and say,

Họ nhìn con khỉ buồn chán và nói,

"How can this be more valuable than this Birkin bag,

“Làm thế nào điều này có thể giá trị hơn túi Birkin,

which is an actual, real item?"

đó thực sự là một mặt hàng?”

But people don't buy this Birkin bag because they want to put stuff in it.

Nhưng mọi người không mua túi Birkin này vì họ muốn để đồ vào đó.

(Laughter)

(Cười)

Ninety-nine percent of its value is entirely virtual network effects

Chín mươi chín phần trăm giá trị của nó hoàn toàn là các hiệu ứng mạng ảo

upheld by the community of Birkin bag lovers

được duy trì bởi cộng đồng những người yêu thích túi Birkin,

who find them desirable and valuable.

những người thấy chúng đáng mong muốn và có giá trị.

Its utility is a very distant second.

Tiện ích của nó xếp thứ hai rất xa.

And this is perhaps true for almost everything that we purchase

Và điều này có lẽ đúng với hầu hết mọi thứ mà chúng ta mua

in the real world.

trong thế giới thực.

Owning the story,

Sở hữu câu chuyện,

owning a part of the culture,

sở hữu một phần văn hóa,

being a part of the community that forms part of our identity

trở thành một phần của cộng đồng hình thành phần bản sắc của chúng ta

is why we buy things.

là lý do tại sao chúng ta mua đồ.

The same is true for the open metaverse.

Điều tương tự cũng đúng với metaverse mở.

Ownership, identity, culture and community

Quyền sở hữu, bản sắc, văn hóa và cộng đồng

are far more important considerations for most of us

là những cân nhắc quan trọng hơn nhiều đối với hầu hết chúng ta

than just its utility.

chứ không chỉ là tiện ích của nó.

And if this still feels far-fetched to you, consider this.

Và nếu điều này vẫn còn xa vời với bạn, hãy xem xét điều này.

Last year,

Năm ngoái,

the video game industry generated over 100 billion dollars of sales

ngành công nghiệp trò chơi điện tử đã tạo ra hơn 100 tỷ đô la

in virtual goods.

doanh thu hàng hóa ảo.

And the fun fact is that all of the things that they purchased

Và sự thật là tất cả những thứ họ chủ yếu mua

were predominantly cosmetic and whimsical in nature.

là mỹ phẩm và những thứ kì quái khác.

Skins, trinkets, decorative items.

Đồ da, nữ trang rẻ tiền, đồ trang trí.

Things that make your virtual identities shine.

Những điều làm cho danh tính ảo của bạn tỏa sáng.

Just ask your kids what they want for the next presents.

Chỉ cần hỏi con bạn những gì chúng muốn cho món quà tiếp theo.

But everything you purchase in those worlds in video games today,

Nhưng tất cả mọi thứ bạn mua ở thế giới đó trong các trò chơi điện tử ngày nay,

we don't own.

chúng tôi không sở hữu.

That's 100 billion dollars of rental goods.

Đó là 100 tỷ đô la hàng hóa cho thuê.

NFTs can change that

NFT có thể thay đổi điều đó

because now we can actually own these virtual goods.

vì bây giờ chúng ta thực sự có thể sở hữu hàng hóa ảo này.

When you own an NFT, such as virtual land in the metaverse,

Khi bạn sở hữu một NFT, chẳng hạn như đất ảo trong metaverse,

you become a stakeholder.

bạn trở thành một bên liên quan.

You become an owner.

Bạn trở thành chủ sở hữu.

Any time you own an asset in web3,

Bất cứ khi nào bạn sở hữu tài sản trong web3,

it represents a stake in that network that you wish to participate in.

nó đại diện cho một cổ phần trong mạng mà bạn muốn tham gia.

Imagine every time you shared something on Instagram,

Hãy tưởng tượng mỗi khi bạn chia sẻ điều gì đó trên Instagram,

for value you generated,

để tạo ra giá trị,

you would receive a small stake in the network

bạn sẽ nhận được một cổ phần nhỏ

that would be that social network.

trong mạng xã hội đó.

Think of the open metaverse as the construction of new economies

Hãy nghĩ về metaverse mở như việc xây dựng các nền kinh tế mới

and new societies

và các xã hội mới

with a strong foundation of digital property rights.

với nền tảng vững chắc về quyền sở hữu tài sản kỹ thuật số.

This presents us with a remarkable opportunity

Điều này cho chúng ta một cơ hội đáng kể

to shift away from this current form of shareholder capitalism

để chuyển từ hình thức chủ nghĩa tư bản cổ đông hiện tại

that has left so many people behind,

đã bỏ lại rất nhiều người phía sau,

to this newer form of stakeholder capitalism

sang hình thức chủ nghĩa tư bản cổ đông mới này,

in which every participant can now also become an owner.

trong đó mọi người tham gia giờ đây cũng có thể trở thành chủ sở hữu.

This, to me,

Đối với tôi, đây

is what tokenization and web3 is all about.

chính là ý nghĩa của việc token hóa và web3.

That is the meaning of the open metaverse.

Đó là ý nghĩa của metaverse mở.

Tokenization is perhaps also

Token hóa có lẽ cũng là

the best way in which we can protect our digital intellectual property rights.

cách tốt nhất để ta có thể bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ kỹ thuật số của mình.

When Getty Images sued the creators of Stable Diffusion,

Khi Getty Images kiện những người tạo ra Stable Diffusion,

they did so because they could tell that they were using their images

họ đã làm vậy vì họ biết rằng họ đang sử dụng hình ảnh của mình

to train their AI models.

để đào tạo mô hình AI của họ.

But they could only do so because Stable Diffusion was sloppy.

Nhưng họ chỉ có thể làm như vậy vì Stable Diffusion rất cẩu thả.

You could see the Getty Images watermark all over the generated images.

Bạn có thể thấy hình mờ Getty Images trên tất cả hình ảnh được tạo ra.

(Laughter)

(Cười)

Most of us won't be so lucky.

Hầu hết chúng ta sẽ không may mắn như vậy.

Blockchain can help solve the provenance of our digital property

Blockchain có thể giúp giải quyết nguồn gốc tài sản kỹ thuật số

and lay the foundation of protecting our rights.

của chúng ta và đặt nền tảng cho việc bảo vệ quyền lợi của chúng ta.

In this web3 future,

Trong tương lai web3 này,

all of us can get to earn and own a piece of the equity

tất cả chúng ta đều có thể kiếm được và sở hữu một phần vốn chủ sở hữu

on these networks that we construct and grow.

trên mạng lưới này mà ta xây dựng và phát triển.

All the data that we generate today ...

Tất cả dữ liệu mà chúng ta tạo ra ngày hôm nay...

should be paying us an income.

nên trả cho chúng ta một khoản thu nhập.

And all the other benefits that property rights may bring.

Và tất cả những lợi ích khác mà quyền sở hữu tài sản có thể mang lại.

That is why web3 is so often described as the internet of ownership.

Đó là lý do tại sao web3 thường được mô tả là internet của quyền sở hữu.

And ownership has always been a key pillar to prosperity.

Và quyền sở hữu luôn là trụ cột chính cho sự thịnh vượng.

There is a clear correlation between property rights

Có một mối tương quan rõ ràng giữa quyền sở hữu tài sản

and the wealth of nations.

và sự giàu có của các quốc gia.

Countries such as Canada and the US

Các quốc gia như Canada và Mỹ

that enjoy strong property rights

được hưởng quyền sở hữu mạnh mẽ

have very high GDPs, high wealth,

có GDP rất cao, giàu có,

strong entrepreneurial and capitalist activities

hoạt động kinh doanh và tư bản mạnh mẽ

compared to those countries that have very low property rights,

so với các quốc gia có quyền sở hữu rất thấp,

that tend to have low GDPs

có xu hướng có GDP thấp

and also tend to be the poorest in the world.

và cũng có xu hướng nghèo nhất trên thế giới.

Countries with strong property rights

Các quốc gia có quyền sở hữu mạnh mẽ

also have correspondingly much higher freedoms.

cũng có quyền tự do cao hơn nhiều.

True digital property rights

Quyền sở hữu tài sản kỹ thuật số

provides us with a chance to create a fairer,

mang đến cho ta cơ hội tạo ra một hình thức chủ nghĩa tư bản công bằng,

more inclusive form of capitalism.

toàn diện hơn.

One that can still provide all the incentives

Một nền kinh tế vẫn có thể cung cấp tất cả các động lực

to help entrepreneurship and innovation flourish,

để giúp tinh thần kinh doanh và đổi mới phát triển mạnh mẽ,

as capitalism has done for centuries before.

như chủ nghĩa tư bản đã làm trong nhiều thế kỷ trước.

This can already be seen in the digital context.

Điều này đã có thể được nhìn thấy trong bối cảnh kỹ thuật số.

Last year, NFTs generated over 24 billion dollars of sales.

Năm ngoái, NFT đã tạo ra doanh thu hơn 24 tỷ đô la.

The majority of that went to the creators and owners of these NFTs.

Phần lớn trong số đó thuộc về những người sáng tạo và chủ sở hữu của các NFT này.

Web2 platforms, such as Spotify,

Các nền tảng Web2, chẳng hạn như Spotify,

paid only a third of that to its creators in that same year.

chỉ trả một phần ba số tiền đó cho người sáng tạo trong cùng năm đó.

George Washington famously wrote,

George Washington nổi tiếng đã viết,

"Freedom and property rights are inseparable.

“Tự do và quyền sở hữu là không thể tách rời.

You can't have one without the other."

Ta không thể có cái này mà không có cái kia.”

The same is true for the virtual realm.

Điều tương tự cũng đúng với thế giới ảo.

In order to ensure our digital freedom,

Để đảm bảo quyền tự do kỹ thuật số của mình,

that we not be slaves to either platforms

rằng ta không phải là nô lệ của bất kỳ nền tảng nào

or any of the future AIs,

hoặc bất kỳ AI nào trong tương lai,

we must also have true digital property rights.

chúng ta cũng phải có quyền sở hữu kỹ thuật số thực sự.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)