Al Gore: How to make radical climate action the new normal | TED Countdown

Translator: Hoang Phan Reviewer: Hoàng Trung Lê

Vậy cuộc khủng hoảng khí hậu, theo cách nghĩ của tôi về nó,

So the climate crisis, in my way of thinking about it,

is the most serious manifestation

là biểu hiện nghiêm trọng nhất

of an underlying collision between human civilization

của một vụ va chạm cơ bản giữa nền văn minh nhân loại

as we’ve presently organized it

như chúng ta hiện đang tổ chức nó

and the Earth's ecological systems.

và các hệ thống sinh thái của Trái đất.

And the system most in jeopardy

Và hệ thống đang gặp nguy hiểm nhất

is the very thin shell of atmosphere surrounding our planet,

là lớp vỏ rất mỏng của khí quyển bao quanh hành tinh của chúng ta,

because we're spewing 162 million tons of human-caused global warming pollution

vì ta đang thải ra 162 triệu tấn chất thải của con người gây ra sự nóng lên toàn cầu

into it every single day, as if this is an open sewer.

vào khí quyển mỗi ngày, như thể đây là một cống thoát nước.

It's not an open sewer.

Nó không phải là một cống xả thải.

It's so thin that if you could drive an automobile at autobahn speeds

Nó mỏng đến nỗi nếu bạn có thể lái xe ô tô ở tốc độ cho phép ở Đức

to the top of that blue shell,

đến trên cùng của lớp vỏ màu xanh lam đó,

you'd reach it in about five minutes.

bạn sẽ đến đó trong khoảng năm phút.

And that's where all the greenhouse gases are.

Và đó là chỗ của tất cả khí nhà kính.

The accumulated amount,

Số lượng khí thải tích tụ,

coming from the burning of fossil fuels primarily, CO2 --

đến từ sự đốt cháy chủ yếu là nhiên liệu hóa thạch, CO2 -

fastest-growing source of methane is from fossil fuels as well,

nguồn mêtan tăng nhanh nhất cũng từ nhiên liệu hóa thạch,

also, agriculture as you have heard --

ngoài ra, nông nghiệp như bạn đã nghe -

the accumulated amount traps as much heat now

lúc này, lượng khí tích tụ bẫy nhiệt nhiều

as would be released by 600,000 Hiroshima-class atomic bombs

như được hình thành từ 600.000 quả bom nguyên tử lớp Hiroshima

exploding every day.

bùng nổ mỗi ngày.

So the temperatures are going up at almost record levels every year.

Vì vậy, nhiệt độ đang tăng lên ở mức gần như kỷ lục hàng năm.

Last year was the hottest year in recorded history,

Năm ngoái là năm nóng nhất trong lịch sử được ghi lại,

according to NASA,

theo NASA,

and the scientists say it’s absolutely unequivocal that we are the cause of that.

và các nhà khoa học nói hoàn toàn rõ ràng rằng chúng ta là nguyên nhân của điều đó.

And we’re hearing Mother Nature and seeing the extreme events.

Và chúng ta đang nghe Mẹ thiên nhiên và nhìn thấy các sự kiện cực đoan.

The most anomalous extreme event since records began 200 years ago

Sự kiện cực đoan bất thường nhất kể từ khi ghi chép bắt đầu 200 năm trước

was in the Pacific Northwest of North America.

ở Tây Bắc Thái Bình Dương của Bắc Mỹ.

Forty nine and a half degrees,

Bốn mươi chín phẩy năm độ C,

121 degrees Fahrenheit in British Columbia.

hay 121 độ F ở British Columbia.

In the tropics and subtropics,

Ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới,

the combination of temperature and humidity

sự kết hợp của nhiệt độ và độ ẩm

is now making larger areas literally uninhabitable,

bây giờ đang mở rộng các khu vực thực sự không thể sinh sống được,

the area so described is relatively small now,

khu vực được mô tả bây giờ là tương đối nhỏ,

but if we continue over the next few decades,

nhưng nếu chúng ta tiếp tục trong vài thập kỷ tới,

these areas are predicted to expand,

những khu vực này được dự đoán sẽ mở rộng,

and billions of people will be in areas where it is not safe to stay outside

và hàng tỷ người sẽ ở trong các khu vực nơi không an toàn khi ở bên ngoài

for more than a couple of hours.

trong hơn một vài giờ.

Already, the climate refugees and migrants

Đã có những người tị nạn khí hậu và những người di cư

are four times more from the climate crisis

gấp bốn lần từ cuộc khủng hoảng khí hậu

than from all the wars and conflicts going on right now.

hơn tất cả các cuộc chiến tranh và xung đột đang diễn ra ngay bây giờ.

And the respected “Lancet” commission

Và ủy ban “Lancet” uy tín

has predicted as many as a billion climate refugees in this century.

đã dự đoán nhiều như một tỷ những người tị nạn khí hậu trong thế kỷ này.

That's one of the reasons why we are seeing this wave

Đó là một trong những lý do tại sao chúng ta nhìn thấy làn sóng này

of populist authoritarianism.

của chủ nghĩa chuyên chế dân túy.

Sea level rise is also contributing, and of course,

Mực nước biển dâng cũng góp phần, và tất nhiên,

93 percent of the extra heat is absorbed in the oceans,

93 phần trăm lượng nhiệt dư được hấp thụ trong đại dương,

and the ocean temperatures are reaching record levels as well.

và nhiệt độ đại dương cũng đang đạt tới mức cao kỉ lục.

And that means more water vapor comes off the oceans,

Và điều đó có nghĩa là nhiều hơi nước khỏi đại dương,

and the warmer ocean temperature makes the cyclonic storms,

và nhiệt độ đại dương ấm hơn tạo ra các cơn bão xoáy,

like hurricanes and typhoons much stronger.

như các cơn bão đại dương và bão nhiệt đới mạnh hơn nhiều.

Hurricane Ida struck the Gulf Coast as a category four,

Bão Ida ập vào Vùng vịnh nam nước Mỹ với cấp bốn,

and as is so often the case,

và như thường lệ,

communities of color and poor people were disproportionately victimized.

các cộng đồng da màu và người nghèo đã trở thành nạn nhân một cách không tương xứng.

This storm continued on north and northeast

Cơn bão này tiếp tục đi sâu vào đất liền phía bắc và đông bắc

across North America to New York,

dọc Bắc Mỹ đến bang New York,

New Jersey and Pennsylvania,

New Jersey và Pennsylvania,

killed a lot of people and dropped rain bombs.

đã giết rất nhiều người và mưa như trút bom.

And in New York City

Và ở thành phố New York

some basement apartments were flooded.

một số căn hộ chung cư ở tầng hầm bị ngập.

And I appreciate this family giving me the right to show this video.

Và tôi cảm kích rằng gia đình này đã cho tôi quyền chiếu video này.

(Screams)

(Tiếng la hét)

He’s safe, the guy is screaming for his mother.

Anh ấy an toàn, anh ấy đang la hét gọi mẹ của mình.

He and his mother were both rescued by his brother,

Anh ấy và mẹ đều được giải cứu bởi anh trai của anh ấy,

who punched a hole through the roof from the floor above.

người đã đấm một lỗ xuyên qua mái nhà từ tầng trên.

These rain bombs are becoming much more frequent and much more extreme.

Những quả bom mưa này ngày càng thường xuyên và cực đoan hơn nhiều.

And actually the water coming off the oceans

Và thực sự là nước từ đại dương

is held in much greater volumes by the warmer air.

được giữ với khối lượng lớn hơn nhiều bởi không khí ấm hơn.

Atmospheric rivers are becoming larger.

Các con sông trong khí quyển đang trở nên lớn hơn.

Here's one, from Hawaii in the lower left

Đây là một, từ Hawaii ở phía dưới bên trái

to Silicon Valley in the upper right,

đến Thung lũng Silicon ở phía trên bên phải,

2,300 kilometers.

2.300 km.

What was happening in Silicon Valley when this satellite picture was made?

Điều gì đang xảy ra ở Thung lũng Silicon khi bức ảnh vệ tinh này được tạo ra?

Well, that's what happens when these rain bombs drop,

Chà, đây là những gì xảy ra khi những quả bom mưa này rơi xuống,

and the average atmospheric river now contains as much moisture

và sông khí quyển trung bình bây giờ chứa nhiều độ ẩm

as 25 Mississippi Rivers.

như 25 dòng sông Mississippi.

They’re creating what you could call “atmospheric tsunamis” in some areas.

Chúng tạo ra những gì bạn có thể gọi là “Sóng thần trong khí quyển” ở một số nơi.

The downpours get much bigger and much more frequent,

Những trận mưa như trút nước ngày càng lớn và thường xuyên hơn nhiều,

four times more frequent now than in 1980.

hiện nay thường xuyên hơn gấp bốn lần so với năm 1980.

One of them dropped on Germany

Một trong số chúng đã rơi xuống Đức

and neighboring countries in July,

và các nước lân cận vào tháng 7,

killed more than 200 people.

giết chết hơn 200 người.

Look at the before and after.

Hãy thử nhìn ảnh trước và sau.

This is an example of what we're doing to our planet.

Đây là một ví dụ về những gì chúng ta đang làm với hành tinh của chúng ta.

Ten days ago, in part of Italy,

Mười ngày trước, ở một phần của Ý,

there were 74 centimeters that fell in 12 hours,

mưa rơi 74 cm trong 12 giờ,

29 inches of rain in 12 hours.

hay 29 inch trong 12 giờ.

One year ago, October 3rd,

Một năm trước, ngày 3 tháng 10,

as much rain fell here in the UK as there is water in Loch Ness.

mưa rơi ở cả Vương quốc Anh nhiều như lượng nước ở hồ Loch Ness.

And as a result, the insurance industry is now seeing record recoveries,

Và kết quả là ngành bảo hiểm hiện đang đạt các mức khôi phục kỉ lục,

and those recoveries I showed you from last year may get a tiny bit larger,

và những phục hồi mà tôi đã cho bạn thấy từ năm ngoái có thể lớn hơn một chút,

depending on the outcome of this lawsuit.

tùy thuộc vào kết quả của vụ kiện này.

The owners and operators of this giant replica of Noah's Ark have

Các chủ sở hữu và người điều hành của bản sao khổng lồ thuyền Noah này

sued their insurance company for a million dollars in flood damages.

đã kiện công ty bảo hiểm của họ một triệu đô la thiệt hại do lũ lụt.

Hard to make some of this stuff up.

Rất khó để bịa ra chuyện này.

(Laughter)

(Tiếng cười)

The same extra heat is pulling the moisture out

Cùng một nhiệt lượng dư đang rút hơi ẩm

of the first meter of the soil,

của mét đất đầu tiên,

creating the worst droughts in memory.

tạo ra những đợt hạn hán tồi tệ nhất trong kí ức.

93 percent of the American West is in drought now,

93% miền Tây nước Mỹ bây giờ đang trong tình trạng hạn hán,

100 percent of California,

100% của California,

half of California is in the most extreme form of drought,

một nửa California đang trong kiểu hạn hán khắc nghiệt nhất,

and the same heat is also draining the reservoirs,

và lượng nhiệt tương tự cũng đang rút nước các hồ chứa,

evaporating the reservoirs.

làm bay hơi các bể chứa.

Lake Mead is down to levels not seen since they started filling it

Mực nước hồ Mead đã xuống chưa từng thấy kể từ khi con người bắt đầu đổ đầy nó

in the 1930s.

vào những năm 1930.

In Brazil, the same thing is happening.

Ở Brazil, điều tương tự cũng đang diễn ra.

In Eastern Europe,

Ở Đông Âu,

the Czech Republic has been going through the worst drought in at least 500 years.

Cộng hòa Séc đang trải qua đợt hạn hán tồi tệ nhất trong ít nhất 500 năm.

And in the southern cone of Africa,

Và ở phần hình nón phía nam Châu Phi,

100 million people are experiencing food insecurity

100 triệu người đang gặp phải tình trạng mất an ninh lương thực

primarily because of the extended droughts.

chủ yếu bởi vì hạn hán kéo dài.

Và khi nhiệt độ tăng lên, các vụ cháy trở nên tồi tệ hơn rất nhiều

And when the temperatures go up, the fires get a lot worse

and the worst fires in California and western US history

và những đám cháy tồi tệ nhất trong lịch sử của California và miền tây Hoa Kỳ

have been in the last two years.

đã xảy ra trong hai năm qua.

Also in Siberia, in Australia,

Cũng như ở Siberia, ở Úc,

in southern Europe.

ở Nam Âu.

It doesn’t have to ruin your golf game.

Nó không cần phải phá trận đấu gôn của bạn.

And this is a serious point,

Và đây là một điểm nghiêm trọng,

because we can't let these conditions become the new normal.

vì chúng ta không thể để những tình trang này trở thành bình thường mới.

It's not fine.

Nó không ổn.

And this is an example of why it's not fine.

Và đây là một ví dụ tại sao nó không ổn.

A lightning strike hitting a natural gas leak

Một tia sét đánh vào một vụ rò rỉ khí đốt tự nhiên

in the middle of the Gulf of Mexico.

ở giữa Vịnh Mexico.

Lightning gets more common with the climate crisis.

Sét phổ biến hơn trong cuộc khủng hoảng khí hậu.

We're relying on dead plants and animals,

Chúng ta đang dựa vào thực vật và động vật chết,

leaving their residue in the atmosphere

để lại dư lượng của chúng trong khí quyển

to threaten the species that are still alive,

đe dọa các loài vẫn còn sống,

and 50 percent of them are in danger of extinction in this century.

và 50% trong số chúng đang gặp nguy cơ tuyệt chủng trong thế kỷ này.

And as we push into previously wild areas of the world,

Và khi chúng ta khai phá các khu vực đã từng hoang dã trên thế giới

we encounter millions of new viruses

chúng ta gặp phải hàng triệu loại virus mới

that we have not dealt with in the past.

mà chúng ta chưa từng đối mặt trong quá khứ.

Five new infectious diseases every year, emerging,

Năm bệnh truyền nhiễm mới mỗi năm, đang nổi lên,

three quarters of them from animals, like the COVID-19 pandemic.

3/4 trong số đó là từ động vật, như đại dịch COVID-19.

Which raises some of the same questions that are raised by the climate crisis.

Điều này đặt ra một số câu hỏi tương tự như khủng hoảng khí hậu đặt ra.

When the world’s leading scientists

Khi các nhà khoa học hàng đầu thế giới

are setting their hair on fire to get our attention,

đang đốt cả tóc của họ để thu hút sự chú ý từ chúng ta,

should we listen to them?

ta có nên lắng nghe họ không?

Check.

Rồi.

Can our interconnected global civilization suddenly be turned upside down?

Nền văn minh toàn cầu được liên kết của chúng ta có thể đột nhiên bị đảo lộn?

Check.

Rồi.

Are the poor and marginalized populations of the world the most affected?

Những người nghèo và người bị thiệt thòi trên thế giới bị ảnh hưởng nhiều nhất?

Check.

Rồi.

Can science and technology give us nearly miraculous solutions in record time?

Khoa học và công nghệ có thể cung cấp giải pháp thần kì trong thời gian kỷ lục?

Check.

Rồi.

Will we deploy those solutions in time?

Liệu chúng ta có triển khai kịp thời các giải pháp đó không?

That is the question.

Đó là câu hỏi.

We have inequitable vaccine distribution in the world,

Chúng ta phân phối vắc xin bất bình đẳng trên thế giới,

and it threatens everyone in the world.

và nó đe dọa tất cả mọi người trên thế giới.

We also have solutions to the climate crisis,

Chúng ta cũng có các giải pháp đối với cuộc khủng hoảng khí hậu,

but they're not equitably distributed.

nhưng chúng không được phân phối công bằng.

Worldwide, 90 percent of all of the new electricity generation

Trên toàn thế giới, 90% tất cả các hình thức phát điện mới

installed last year was renewables.

được lắp đặt năm ngoái là năng lượng tái tạo.

Almost all of it from solar and wind.

Hầu như tất cả đều từ năng lượng mặt trời và gió.

Just one year before the Paris Agreement,

Chỉ một năm trước Hiệp định Paris,

solar and wind electricity was cheaper than fossil electricity

điện mặt trời và điện gió rẻ hơn điện từ nhiên liệu hóa thạch

in only one percent of the world.

chỉ ở một phần trăm thế giới.

Five years later, two thirds of the world.

Năm năm sau, 2/3 thế giới.

Three years from now, it will be the cheapest source

Ba năm kể từ bây giờ, nó sẽ là nguồn rẻ nhất

in 100 percent of the world.

ở 100 phần trăm thế giới.

Coal is not getting cheaper.

Than không ngày càng rẻ đi.

Gas is not getting cheaper.

Khí đốt không phải là ngày càng rẻ hơn.

Nuclear has been getting more expensive.

Hạt nhân ngày càng đắt hơn.

Wind is cheaper than all three,

Gió rẻ hơn cả ba,

and solar is continuing to plummet in cost and is the cheapest of all now

và năng lượng mặt trời đang tiếp tục giảm mạnh về chi phí và là rẻ nhất hiện nay

because the cost of making the solar panels and the windmills

bởi vì chi phí làm tấm pin mặt trời và tua bin gió

continues to come down.

tiếp tục đi xuống.

By the way, the famous coal museum in Kentucky

Nhân tiện, bảo tàng than nổi tiếng ở Kentucky

just installed solar panels on its roof

vừa lắp đặt các tấm pin mặt trời trên mái nhà của họ

in order to save in its operating budget.

để tiết kiệm ngân sách hoạt động của họ.

(Applause)

(Vỗ tay)

Now we're getting battery storage.

Giờ chúng ta đang dữ trữ năng lượng tốt hơn.

I’ll rescale this graph to show you the predicted emergence

Tôi sẽ điều chỉnh lại biểu đồ này để giúp bạn thấy sự bùng nổ trong dự đoán

of a new one-trillion-dollar industry in the next few decades

của một ngành công nghiệp nghìn tỷ đô mới trong vài thập kỷ tới

and green hydrogen on top of that.

và hydro xanh là ngành đứng đầu.

The car batteries are getting cheaper

Pin ô tô ngày càng rẻ

as demand continues to increase.

khi nhu cầu tiếp tục tăng.

And within less than two years in some model categories,

Và trong vòng chưa đầy hai năm trong một số hạng mục xe,

the EVs will be cheaper

xe điện sẽ rẻ hơn

than their internal combustion engine counterparts

các dòng xe dùng động cơ đốt trong

and within four years in all model categories.

và trong vòng bốn năm với tất cả các loại xe.

So, the oil and gas industry

Nên ngành công nghiệp dầu khí

has been the worst investment in global markets for more than a decade,

đã là khoản đầu tư tệ nhất trên thị trường toàn cầu trong hơn một thập kỷ,

while the clean energy companies are really becoming more profitable.

trong khi các công ty năng lượng sạch đang thực sự trở nên có lợi nhuận hơn.

Now the oil and gas companies say

Bây giờ các công ty dầu khí tuyên bố

that they're going to invest a lot more in renewables and CCS.

họ sẽ đầu tư nhiều hơn vào năng lượng tái tạo cùng thu giữ và tích trữ cacbon.

Yes, it’s the fastest-growing --

Đúng, ngành đó đang phát triển nhanh nhất

they’ve tripled their investments all the way up to four percent.

họ đã tăng đầu tư gấp ba lần lên đến bốn phần trăm tổng đầu tư.

Ninety-six percent of the money they’re spending

Chín mươi sáu phần trăm số tiền còn lại họ đang chi tiêu

is still going into oil and gas and coal.

vẫn vào dầu khí và than đá.

(Applause)

(Vỗ tay)

The impression they've given us is not an honest impression,

Ấn tượng mà họ đã tạo ra cho chúng ta không phải là một ấn tượng đúng,

not for the first time.

không phải lần đầu tiên.

And they're telling a different story to Wall Street.

Và họ đang kể lể một câu chuyện khác với Phố Wall.

They still have planes, trains, a few automobiles and ships,

Họ vẫn có máy bay, xe lửa, một vài ô tô và tàu thủy,

but they're telling Wall Street and financial markets

nhưng họ đang nói với Phố Wall và thị trường tài chính

they're going to make it up in plastics,

họ sẽ bù lại bằng ngành nhựa,

which is 75 percent of their third-largest market,

là 75% thị trường lớn thứ ba của họ,

petrochemicals.

hóa dầu.

How's that working out for us?

Điều đó có đối với chúng ta như thế nào?

Not so well.

Không tốt lắm.

Banning single-use plastics is one of the many things that we have to do.

Cấm nhựa sử dụng một lần là một trong số nhiều điều mà chúng ta phải làm.

We have to shift to sustainability.

Chúng ta phải chuyển sang tính bền vững.

And here's the good news,

Và đây là tin tốt,

the sustainability revolution is the single biggest business opportunity

cuộc cách mạng bền vững là cơ hội kinh doanh lớn nhất duy nhất

in the history of the world.

trong lịch sử thế giới.

It has the scale of the industrial revolution

Nó có quy mô của cuộc cách mạng công nghiệp

coupled with the speed of the digital revolution.

cùng với tốc độ của cuộc cách mạng kỹ thuật số.

And what we're seeing is that we have to seize this opportunity,

Và những gì chúng ta đang thấy là chúng ta phải nắm bắt cơ hội này,

but we need reforms in the current version of capitalism.

nhưng chúng ta cần cải cách trong phiên bản hiện tại của chủ nghĩa tư bản.

Capitalism does a lot of things great.

Chủ nghĩa tư bản làm được rất nhiều điều tuyệt vời.

It balances supply and demand and allocates resources efficiently

Nó cân bằng cung và cầu và phân bổ các nguồn lực một cách hiệu quả

and often unlocks a higher fraction of the human potential.

và thường mở rộng hơn những tiềm năng của con người.

And by the way, the alternatives on the left and right

Và nhân tiện, các lựa chọn thay thế của cánh tả và hữu ở nghị viện

explored in the 20th century didn't work out very well.

được khảo sát trong thế kỷ 20 không hoạt động quá tốt.

But in order to see how we need to change capitalism,

Nhưng để xem chúng ta cần thay đổi chủ nghĩa tư bản như nào,

we have to pull out our focus.

chúng ta phải hết sức tập trung.

And let me present an analogy.

Và hãy để tôi trình bày một phép so sánh.

The electromagnetic spectrum from the long radio waves

Phổ sóng điện từ ở khoảng sóng vô tuyến bước sóng dài

to the short gamma rays and all the things in between,

và tia gamma bước sóng ngắn và tất cả những sóng ở giữa,

phần ánh sáng khả kiến mà chúng ta có thể nhìn thấy bằng mắt của mình

the portion of visible light that we can see with our eyes

makes up only 0.1 percent of the total.

chỉ chiếm 0,1% tổng số các sóng.

For the eight years I worked in the White House,

Trong tám năm tôi đã làm việc trong Nhà Trắng,

I got a daily report from the intelligence community

Tôi nhận được một báo cáo hàng ngày từ bộ phận tình báo

that collected from all parts of the spectrum,

được thu thập từ tất cả các phần của một phổ rộng lớn,

and it was a much more accurate picture.

và đó là một bức tranh chính xác hơn nhiều.

Here's the analogy.

Đây là sự tương tự.

The value spectrum is something we too frequently look at

Phổ giá trị là một cái gì đó chúng ta quá thường xuyên xem xét

through the very narrow aperture of short-term profits

thông qua khẩu độ rất hẹp của lợi nhuận ngắn hạn

for one stakeholder, the shareholders.

cho một bên liên quan, các cổ đông.

But this leaves out negative externalities,

Nhưng điều đó đã bỏ qua những tiêu cực bên ngoài,

as the economists call them, like the pollution.

như các nhà kinh tế học gọi chúng, như sự ô nhiễm.

That's why we need a price on carbon and a price on plastic pollution.

Đó là lý do sao chúng ta cần một cái giá cho cacbon và một cái giá cho ô nhiễm nhựa

It also leaves out positive externalities.

Nó cũng bỏ qua những yếu tố tích cực bên ngoài.

So we’re chronically underinvesting in education and health care

Vậy, chúng ta đang thường xuyên ít đầu tư vào giáo dục và hệ thống y tế

and environmental protection, pandemic preparedness.

và bảo vệ môi trường, sự sẵn sàng cho đại dịch.

We're ignoring the depletion of resources like topsoil

Chúng ta đang làm ngơ sự cạn kiệt tài nguyên như lớp đất mặt

and underground water aquifers.

và các tầng chứa nước ngầm dưới đất.

And we’re ignoring the distribution of incomes and net worths

Và chúng ta đang làm ngơ việc phân phối thu nhập và giá trị ròng

to the point where one percent of the people

đến mức một phần trăm dân số

have almost half of the world's wealth.

có gần một nửa tài sản của thế giới.

That's one of the other factors that's driving populist authoritarianism.

Đó là một trong những yếu tố nữa thúc đẩy chủ nghĩa chuyên quyền dân túy.

We have to take account of the environmental effects

Chúng ta phải tính đến các tác động môi trường

and the effects on people and their families

và những ảnh hưởng đến con người và gia đình của họ

và cộng đồng nơi họ sống

and the communities where they live

và các cộng đồng trong chuỗi cung ứng của họ

and the communities in their supply chain

and the ethics in the C-suites.

và đạo đức của các lãnh đạo tập đoàn lớn.

And we have to realize that hyper inequality

Và chúng ta phải nhận ra siêu bất bình đẳng

is a threat to both capitalism and to democracy.

là một mối đe dọa cho cả chủ nghĩa tư bản và nền dân chủ.

There is an emergent form called multistakeholder capitalism,

Có một hình thức mới nổi được gọi là chủ nghĩa tư bản đa bên,

and it is driving a lot of new decisions.

và nó đang thúc đẩy rất nhiều quyết định mới.

For example, in asset management,

Ví dụ, trong quản lý tài sản,

almost half of all the assets in the world under management

gần một nửa số tài sản trên thế giới được quản lý

are now in portfolios committed to net-zero.

hiện đang có trong danh mục cam kết với trung hòa cacbon.

One reason is that the Paris Agreement set the direction of travel,

Một lý do là Hiệp định Paris thiết lập hướng đi,

where every country in the world committed to net-zero.

nơi mọi quốc gia trên thế giới cam kết với trung hòa cacbon.

So just last May,

Vì vậy, chỉ tháng 5 vừa qua,

the G7 nations banned financing of coal plants overseas.

các quốc gia G7 cấm tài trợ cho các nhà máy than ở nước ngoài.

And just three weeks ago, China did, which is good,

Và chỉ ba tuần trước, Trung Quốc đã làm vậy, điều đó là tốt,

because they were financing most of them.

bởi vì họ đã tài trợ hầu hết trong số đó.

I hope that they will cut down on the coal chain

Tôi hy vọng rằng họ sẽ cắt giảm chuỗi cung ứng than

in China domestically as well.

ở trong Trung Quốc nữa.

And now more than half of all the greenhouse gas emissions

Và bây giờ, hơn một nửa khí thải nhà kính

and two thirds of global GDP

và 2/3 GDP toàn cầu

is coming from countries that have set net-zero targets.

đến từ các quốc gia đã đặt mục tiêu trung hòa cacbon.

So here's the hope.

Vì vậy, đây là hy vọng.

Once we reach net-zero,

Khi chúng ta đạt đến trung hòa cacbon,

then with a lag time of as little as three to five years,

sau đó với một thời gian trễ ít nhất là ba đến năm năm,

the temperatures in the world will stop going up.

nhiệt độ trên thế giới sẽ ngừng tăng.

And once we reach net-zero within as little as 25 to 30 years,

Và một khi chúng ta đạt trung hòa cacbon trong vòng ít nhất là 25 đến 30 năm,

half of the human-caused CO2 will fall out of the atmosphere.

một nửa lượng CO2 do con người gây ra sẽ rơi khỏi bầu khí quyển.

It is as if we have a switch

Nó giống như thể chúng ta có một công tắc

that we can flip in order to stop the climate crisis.

mà chúng ta có thể bật để dừng cuộc khủng hoảng khí hậu.

Regrettably, some damage has been done,

Đáng tiếc, một số thiệt hại không thể được cứu vãn,

but we can stop the temperatures from going up

nhưng chúng ta có thể dừng nhiệt độ tăng lên

and start the healing process.

và bắt đầu quá trình chữa lành.

But we all have to flip this switch

Nhưng tất cả chúng ta phải bật công tắc này

known as reaching net-zero.

được gọi là đạt đến trung hòa cacbon.

The young people are telling us that we have to,

Thế hệ trẻ đang nói với chúng ta rằng chúng ta phải làm vậy,

and they're marching in every country in the world.

và họ đang diễu hành ở mọi quốc gia trên thế giới.

And what's the response?

Và phản ứng là gì?

As recently as this morning we heard,

Gần đây nhất như sáng nay, chúng ta đã nghe thấy,

"Well, it may be impossible."

“Chà, có thể là không thể.”

Well, it's not impossible.

Chà, không phải là không thể.

Nelson Mandela said, “It always seems impossible until it’s done.”

Nelson Mandela nói, “Có vẻ như luôn luôn không thể cho đến khi nó được thực hiện.”

That's what they told the abolitionists.

Đó là những gì họ nói với những người theo chủ nghĩa bãi nô.

"It's impossible to eliminate slavery."

“Không thể xóa bỏ chế độ nô lệ.”

That's what they told the women's suffragettes.

Đó là những gì họ đã nói những phụ nữ đấu tranh cho quyền bầu cử.

"It's impossible to have equal rights for women."

“Không thể có quyền bình đẳng cho phụ nữ.”

In the civil rights movement in my country

Trong phong trào dân quyền ở đất nước tôi

and the anti-apartheid movement in South Africa and more recently,

và phong trào chống phân biệt chủng tộc ở Nam Phi và gần đây,

the lesbian and gay liberation and equal rights movement.

sự giải phóng với cộng đồng đồng tính nữ và nam và phong trào bình quyền.

We can do this.

Chúng ta có thể làm được việc này.

This is the biggest emergent social movement in all of history.

Đây là phong trào vận động xã hội lớn nhất nổi lên trong toàn bộ lịch sử.

We can do this.

Chúng ta có thể làm được việc này.

And if anybody thinks that we don't have the political will,

Và nếu ai đó nghĩ rằng chúng ta không có ý chí chính trị,

remember, political will is itself a renewable resource.

hãy nhớ, ý chí chính trị bản thân nó là một nguồn tài nguyên tái tạo.

Thank you very much.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.

(Cheers and applause)

(Tiếng hoan hô và vỗ tay)

Thank you.

Cảm ơn các bạn.