How digital innovation can fight pandemics and strengthen democracy | Audrey Tang

Tłumaczenie: Wiktoria Medyńska Korekta: Rysia Wand

Audrey Tang: Very happy to be joining you,

Audrey Tang: Cieszę z połączenia,

and good local time, everyone.

witam, gdziekolwiek jesteście.

David Biello: So, tell us about --

David Biello: Powiedz nam o...

Sorry to --

Wybacz...

Tell us about digital tools and COVID.

Powiedz nam o narzędziach cyfrowych i COVID.

AT: Sure.

AT: Oczywiście.

Yeah, I'm really happy to share with you

Bardzo się cieszę, że mogę się podzielić tym,

how Taiwan successfully countered the COVID

jak Tajwan z powodzeniem poradził sobie z COVID,

using the power of digital democracy tools.

używając mocy narzędzi cyfrowej demokracji.

As we know, democracy improves as more people participate.

Jak wiemy, demokracja jest tym lepsza, im więcej ludzi bierze udział.

And digital technology remains one of the best ways to improve participation,

A technologia cyfrowa chyba najlepiej zwiększa zaangażowanie,

as long as the focus is on finding common ground,

póki szukamy wspólnej płaszczyzny,

that is to say, prosocial media instead of antisocial media.

to znaczy prospołecznościowych mediów zamiast antyspołecznościowych mediów.

And there's three key ideas that I would like to share today

Mamy trzy główne pomysły, którymi się z wami dziś podzielę,

about digital democracy that is fast, fair and fun.

dotyczące demokracji cyfrowej, szybkiej, sprawiedliwej i przyjemnej.

First about the fast part.

Najpierw o pierwszej części.

Whereas many jurisdictions began countering coronavirus only this year,

Podczas gdy wiele rządów rozpoczęło walkę z koronawirusem dopiero w tym roku,

Taiwan started last year.

Tajwan zaczął w zeszłym roku.

Last December, when Dr. Li Wenliang, the PRC whistleblower,

W grudniu, gdy dr. Li Wenliang, informator z Chin,

posted that there are new SARS cases,

opublikował post o tym, że są nowe przypadki SARS,

he got inquiries and eventually punishments

był przesłuchiwany, a wreszcie ukarany

from PRC police institutions.

przez chińskie instytucje policyjne.

But at the same time,

Ale w tym samym czasie

the Taiwan equivalent of Reddit, the Ptt board,

na tajwańskim odpowiedniku Reddita, platformie PTT,

has someone called nomorepipe

internauta o pseudonimie "nomorepipe"

reposting Dr. Li Wenliang's whistleblowing.

repostował informacje doktora Li.

And our medical officers immediately noticed this post

Nasze służby medyczne od razu zauważyły ten post

and issued an order that says

i wydały rozkaz,

all passengers flying in from Wuhan to Taiwan

żeby u wszystkich podróżnych z Wuhanu do Tajwanu

need to start health inspections the very next day,

rozpocząć badania już następnego dnia,

which is the first day of January.

czyli pierwszego dnia stycznia.

And this says to me two things.

To mówi mi dwie rzeczy.

First, the civil society trusts the government enough

Po pierwsze, społeczeństwo ufa rządowi na tyle,

to talk about possible new SARS outbreaks in the public forum.

by mówić publicznie o potencjalnych ogniskach zapalnych SARS,

And the government trusts citizens enough

a rząd ufa obywatelom na tyle,

to take it seriously and treat it as if SARS has happened again,

by wziąć to na poważnie i traktować tak, jakby SARS wrócił,

something we've always been preparing for, since 2003.

na co przygotowywaliśmy się od 2003 roku.

And because of this open civil society,

Dzięki otwartemu społeczeństwu obywatelskiemu,

according to the CIVICUS Monitor after the Sunflower Occupy,

według badań organizacji CIVICUS po Rewolucji Słonecznikowej,

Taiwan is now the most open society in the whole of Asia.

Tajwan jest teraz najbardziej otwartym społeczeństwem całej Azji.

We enjoy the same freedom of speech, of assembly,

Cieszymy się tą samą wolnością głosu, zrzeszania się,

[unclear] as other liberal democracies,

[niejasne] jak inne liberalne demokracje,

but with the emphasis on keeping an open mind

ale z naciskiem na dbanie o otwarty umysł,

to novel ideas from the society.

otwartość na nowatorskie pomysły społeczeństwa.

And that is why our schools and businesses still remain open today,

Dlatego nasze szkoły i miejsca pracy pozostają otwarte,

there was no lockdown,

nie było kwarantanny,

it's been a month with no local confirmed cases.

od miesiąca nie ma potwierdzonych lokalnych przypadków.

So the fast part.

Więc szybka część.

Every day, our Central Epidemic Command Center, or CECC,

Każdego dnia nasze Centrum Zarządzania w razie Epidemii, lub CECC,

holds a press conference, which is always livestreamed,

prowadzi konferencję prasową, zawsze nadawaną na żywo.

and we work with the journalists,

Pracujemy z dziennikarzami,

they answer all the questions from the journalists,

odpowiadają na wszystkie pytania

and whenever there's a new idea coming in from the social sector,

i kiedy tylko jest nowy pomysł od sektora społecznego,

anyone can pick up their phone and call 1922

każdy może zadzwonić pod 1922

and tell that idea to the CECC.

i opowiedzieć o tym CECC.

For example, there was one day in April

Na przykład w kwietniu

where a young boy has said he doesn't want to go to school

pewien chłopiec powiedział, że nie chce iść do szkoły,

because his school mates may laugh at him

bo koledzy mogą się z niego śmiać,

because all he had is a pink medical mask.

bo ma maseczkę tylko w kolorze różowym.

The very next day,

Zaraz następnego dnia

everybody in the CECC press conference started wearing pink medical masks,

wszyscy na konferencji prasowej CECC zaczęli nosić różowe maseczki medyczne,

making sure that everybody learns about gender mainstreaming.

zapewniając normalizację gender.

And so this kind of rapid response system

Ten system szybkiego reagowania

builds trust between the government and the civil society.

buduje zaufanie między rządem a społeczeństwem cywilnym.

And the second focus is fairness.

Po drugie: sprawiedliwość.

Making sure everybody can use their national health insurance card

Zapewnienie, by każdy mógł użyć swojej karty zdrowia,

to collect masks from nearby pharmacies,

do otrzymania masek z pobliskich aptek.

not only do we publish the stock level of masks of all pharmacies,

Nie tylko publikujemy ilość masek dostępnych we wszystkich aptekach,

6,000 of them,

a jest ich 6000,

we publish it every 30 seconds.

ale aktualizujemy ją co 30 sekund.

That's why our civic hackers, our civil engineers in the digital space,

Dzięki temu nasi cywilni hackerzy, cywilni inżynierowie w cyberprzestrzeni,

built more than 100 tools that enable people to view a map,

stworzyli ponad 100 narzędzi, które umożliwiają oglądanie mapy,

or people with blindness who talk to chat bots, voice assistants,

a osobom niewidomym

korzystanie z chat botów, asystentów głosowych.

all of them can get the same inclusive access to information

Każdy ma równy dostęp do informacji

about which pharmacies near them still have masks.

o tym, które apteki w pobliżu wciąż mają maseczki.

And because the national health insurance single payer

Ponieważ pojedynczy płatnik ubezpieczenia zdrowotnego

is more than 99.9 percent of health coverage,

pokrywa ponad 99,9 procent wydatków zdrowotnych,

people who show any symptoms

osoby z objawami

will then be able to take the medical mask,

będą mogły wziąć maseczkę medyczną,

go to a local clinic,

iść do lokalnej kliniki,

knowing fully that they will get treated fairly

wiedząc, że będą potraktowani sprawiedliwie,

without incurring any financial burden.

bez żadnych obciążeń finansowych.

And so people designed a dashboard

Utworzono tablicę,

that lets everybody see our supply is indeed growing,

która pozwala widzieć wzrost zaopatrzenia,

and whether there's over- or undersupply,

nadmiary czy niedobory,

so that we codesign this distribution system

przez co dystrybucję projektują

with the pharmacies, with the whole of society.

i apteki, i całe społeczeństwo.

So based on this analysis,

Bazując na analizach,

we show that there was a peak at 70 percent,

widać 70-procentowy szczyt,

and that remaining 20 percent of people were often young, work very long hours,

a pozostałe 20% ludzi, zwykle młodych i pracujących do późna,

when they go off work, the pharmacies also went off work,

kończy pracę już po zamknięciu aptek.

and so we work with convenience stores

Zaangażowaliśmy więc sklepy spożywcze,

so that everybody can collect their mask anytime,

by każdy mógł odebrać maskę w dowolnej chwili,

24 hours a day.

24 godziny na dobę.

So we ensure fairness of all kinds,

Zapewniamy sprawiedliwość różnego rodzaju,

based on the digital democracy's feedback.

dzięki informacji zwrotnej od cyfrowej demokracji.

And finally, I would like to acknowledge that this is a very stressful time.

Zaznaczam, że to bardzo stresujący czas.

People feel anxious, outraged,

Ludzie są zdenerwowani, oburzeni,

there's a lot of panic buying,

jest dużo kupowania w panice,

a lot of conspiracy theories in all economies.

dużo teorii spiskowych w różnych dziedzinach.

And in Taiwan,

Na Tajwanie

our counter-disinformation strategy is very simple.

mamy prostą strategię zapobiegania dezinformacji.

It's called "humor over rumor."

Nazywa się "humor nad plotką".

So when there was a panic buying of tissue paper, for example,

Paniczne wykupowanie papieru toaletowego

there was a rumor that says,

powodowała plotka mówiąca:

"Oh, we're ramping up mass production,

"Zwiększamy produkcję,

it's the same material as tissue papers,

to ten sam materiał co chusteczki,

and so we'll run out of tissue paper soon."

więc wkrótce zabraknie papieru".

And our premier showed a very memetic picture

Nasz premier pokazał zapadający w pamięć obraz,

that I simply have to share with you.

którym po prostu muszę się podzielić.

In very large print,

Wielkie litery.

he shows his bottom,

Premier pokazuje tyłek,

wiggling it a little bit,

trochę nim kręci,

and then the large print says

a wielki napis mówi:

"Each of us only have one pair of buttocks."

"Każdy ma tylko jeden tyłek".

And of course, the serious table shows

A poważna tabela pokazuje,

that tissue paper came from South American materials,

że papier powstaje z południowoamerykańskich materiałów,

and medical masks come from domestic materials,

a maseczki medyczne z rodzimych materiałów,

and there's no way that ramping up production of one

więc zwiększanie produkcji jednego

will hurt the production of the other.

nie może zaszkodzić produkcji drugiego.

And so that went absolutely viral.

Rozeszło się błyskawicznie.

And because of that, the panic buying died down

Paniczne wykupowanie ustało

in a day or two.

dzień czy dwa później.

And finally, we found out the person who spread the rumor in the first place

Potem odkryliśmy, że źródłem plotki

był dystrybutor papieru toaletowego.

was the tissue paper reseller.

And this is not just a single shock point in social media.

I to nie jest tylko pojedynczy szok w mediach.

Every single day,

Każdego dnia

the daily press conference gets translated

konferencja prasowa jest tłumaczona

by the spokesdog of the Ministry of Health and Welfare,

przez czworonożnego rzecznika Ministerstwa Zdrowia i Dobrobytu,

that translated a lot of things.

który przetłumaczył wiele rzeczy.

For example, our physical distancing is phrased as saying

Na przykład tak tłumaczy fizyczne dystansowanie:

"If you are outdoors, you need to keep two dog-lengths away,

"Na dworze utrzymuj odległość dwóch psów,

if you are indoor, three dog-lengths away," and so on.

w środku - trzech psów" i tak dalej.

And hand sanitation rules, and so on.

Albo zasady dezynfekcji rąk.

So because all this goes viral,

Dzięki popularności zapewniamy,

we make sure that the factual humor spreads faster than rumor.

że oparty na faktach humor rozchodzi się szybciej niż plotka.

And they serve as a vaccine, as inoculation,

To służy jako szczepionka ochronna

so that when people see the conspiracy theories,

przeciw teoriom spiskowym,

the R0 value of that will be below one,

żeby ich wartość R0 była poniżej jednego,

meaning that those ideas will not spread.

co oznacza, że się nie rozejdą.

And so I only have this five-minute briefing,

To było moje pięć minut,

the rest of it will be driven by your Q and A,

resztę czasu przeznaczam na wasze pytania.

but please feel free to read more

Możecie poczytać więcej

about Taiwan's counter-coronavirus strategy,

o tajwańskiej strategii przeciwkoronawirusowej

at taiwancanhelp.us.

na taiwancanhelp.us.

Thank you.

Dziękuję.

DB: That's incredible.

DB: To niesamowite.

And I love this "humor versus rumor."

To genialne: "Humor kontra plotka" .

The problem here in the US, perhaps,

Problem w tym, że w USA, zdaje się,

is that the rumors seem to travel faster than any response,

plotki podróżują szybciej niż jakakolwiek odpowiedź,

whether humorous or not.

humorystyczna czy nie.

How do you defeat that aspect in Taiwan?

Jak walczycie z tym aspektem w Tajwanie?

AT: Yeah, we found that, of course,

AT: Tak, odkryliśmy oczywiście,

humor implicitly means there is a sublimation

że humor wskazuje na sublimację

of upsetness, of outrage.

złości, oburzenia.

And so as you see, for example, in our premier's example,

W naszym przykładzie

he makes fun of himself.

premier robi z siebie żarty.

He doesn't make a joke at the expense of other people.

Nie żartuje kosztem innych ludzi.

And this was the key.

I to jest kluczowe.

Because people think it hilarious,

Ludzi to śmieszy,

they share it,

więc to udostępniają,

but with no malicious or toxic intentions.

bez nienawiści i złych intencji.

People remember the actual payload,

Ludzie pamiętają właściwy przekaz,

that table about materials used to produce masks,

tę tabelę o materiałach użytych do produkcji masek,

much more easily.

o wiele łatwiej.

If they make a joke that excludes parts of the society,

Gdybyśmy żartowali kosztem części społeczeństwa,

of course, that part of society will feel outraged

oczywiście ta część się oburzy,

and we will end up creating more divisiveness,

tworząc więcej podziałów

rather than prosocial behavior.

niż zachowań prospołecznych.

So the humor at no expense,

Humor bez urażania,

not excluding any part of society,

bez wykluczania części społeczeństwa,

I think that was the key.

myślę, że to jest klucz.

DB: It's also incredible

DB: To także niesamowite,

because Taiwan has such close ties to the origin point of this.

bo Tajwan ma tak bliskie więzy ze źródłem tego wszystkiego.

AT: PRC, yes.

AT: Chiny Ludowe, tak.

DB: The mainland.

DB: Kontynent.

So given those close economic ties,

Mając tak bliskie więzi ekonomiczne,

how do you survive that kind of disruption?

jak przetrwacie ten rodzaj zakłócenia?

AT: Yeah, I mean, at this moment,

AT: W tym momencie

it's been almost a month now with no local confirmed cases,

minął prawie miesiąc bez lokalnych potwierdzonych przypadków,

so we're doing fine.

więc dobrze nam idzie.

And what we are doing, essentially,

W skrócie,

is just to respond faster than pretty much anyone.

reagujemy szybciej niż ktokolwiek.

We started responding last year,

Zaczęliśmy reagowanie w zeszłym roku,

whereas pretty much everybody else started responding this year.

podczas gdy inni zaczęli reagować praktycznie w tym roku.

We tried to warn the world last year, but, anyway.

Próbowaliśmy ostrzec świat w zeszłym roku, ale nieważne.

So in any case,

Tak czy inaczej,

the point here is that if you start early enough,

najważniejsze to zacząć wcześnie,

you get to make sure that the border control

zapewnić kontrolę graniczną wszystkich wracających

is the main point where you quarantine all the returning residents and so on,

kierowanie na kwarantannę i tak dalej,

instead of waiting until the community spread stage,

zamiast czekać na zarażenia wśród ludności,

where even more human-right invading techniques

gdzie jeszcze więcej technik naruszających prawa człowieka

would probably have to be deployed one way or the other.

trzeba by tak czy inaczej zastosować.

And so in Taiwan, we've not declared an emergency situation.

Na Tajwanie nie ogłoszono stanu nadzwyczajnego.

We're firmly under the constitutional law.

Trzymamy się prawa konstytucyjnego.

Because of that, every measure the administration is taking

Z tego powodu każda metoda administracyjna

is also applicable in non-coronavirus times.

odnosi się też do czasów bez epidemii.

And this forces us to innovate.

To zmusza nas do innowacji.

Much as the idea of "we are an open liberal democracy"

Tak jak idea "jesteśmy otwartą demokracją liberalną"

prevented us from doing takedowns.

ustrzegła nas przed robieniem łapanek.

And therefore, we have to innovate of humor versus rumor,

W związku z tym musimy udoskonalać humor kontra plotkę,

because the easy path, the takedown of online speech,

ponieważ łatwa ścieżka, czyli łapanki,

is not accessible to us.

nie jest dla nas dostępna.

Our design criteria, which is no lockdowns,

To założenie, brak kwarantanny,

also prevented us from doing any, you know,

ustrzegł nas też

very invasive privacy encroaching response system.

od bardzo inwazyjnych reakcji naruszających prywatność.

So we have to innovate at the border,

Musieliśmy ulepszyć granice,

and make sure that we have a sufficient number of, for example,

zapewnić wystarczającą liczbę

quarantine hotels or the so-called "digital fences,"

kwarantannowych hoteli czy tzw. "płotów cyfrowych",

where your phone is basically connected to the nearby telecoms,

gdzie dany telefon łączy się z pobliskimi stacjami telekomunikacji,

and they make sure that if they go out of the 15-meter or so radius,

a oni pilnują, że jeśli oddalisz się o więcej niż 15 metrów,

an SMS is sent to the local household managers or police and so on.

to do lokalnych managerów, policji i tak dalej trafia SMS.

But because we focus all these measures at the border,

Ale ponieważ dobrze pilnujemy granicy,

the vast majority of people live a normal life.

znaczna większość ludzi wiedzie normalne życie.

DB: Let's talk about that a little bit.

DB: Porozmawiajmy o tym trochę.

So walk me through the digital tools

Przeprowadź mnie przez narzędzia cyfrowe

and how they were applied to COVID.

oraz ich zastosowanie podczas COVIDu.

AT: Yes.

AT: Tak.

So there's three parts that I just outlined.

Trzy części już opisałem.

The first one is the collective intelligence system.

Po pierwsze kolektywny system wywiadu.

Through online spaces

Przez przestrzenie online,

that we design to be devoid of Reply buttons,

które specjalnie nie mają przycisków "Odpowiedz",

because we see that, when there's Reply buttons,

ponieważ zauważyliśmy, że gdy są przyciski,

people focus on each other's face part, not the book part,

ludzie skupiają się na osobach, nie na przesłaniach.

and without "Reply" buttons,

Bez funkcji "Odpowiedz"

you can get collective intelligence

dostajemy zbiorową wiedzę,

working out their rough consensus of where the direction is going

przez wypracowanie trudnego konsensusu co do obranego kierunku

with the response strategies.

i rodzaju reakcji.

So we use a lot of new technologies,

Używamy wielu nowych technologii,

such as Polis,

takich jak Polis,

which is essentially a forum that lets you upvote and downvote

które w zasadzie jest forum do oddawania głosów

each other's feelings,

na uczucia innych,

but with real-time clustering,

zestawionego w czasie rzeczywistym.

so that if you go to cohack.tw,

Na stronie cohack.tw

you see six such conversations,

widać sześć takich konwersacji,

talking about how to protect the most vulnerable people,

mówiących o tym, jak chronić najbardziej narażonych ludzi,

how to make a smooth transition,

jak przechodzić bez wstrząsów,

how to make a fair distribution of supplies and so on.

jak sprawiedliwie rozprowadzać zasoby.

And people are free to voice their ideas,

Można wyrażać opinie,

and upvote and downvote each other's ideas.

głosować za i przeciw czyimś pomysłom.

But the trick is that we show people the main divisive points,

Sęk w tym, że pokazujemy główne różnice

and the main consensual points,

i główne punkty zgodne,

and we respond only to the ideas

a odpowiadamy tylko na pomysły,

that can convince all the different opinion groups.

które mogą przekonać wszystkie grupy o różnych opiniach.

So people are encouraged to post more eclectic, more nuanced ideas

Zachęcamy do umieszczania eklektycznych, zróżnicowanych idei

and they discover, at the end of this consultation,

i na końcu tej konsultacji okazuje się,

that everybody, actually, agrees with most things,

że każdy raczej zgadza się z większością rzeczy,

with most of their neighbors on most of the issues.

z większością sąsiadów w większości spraw.

And that is what we call the social mandate,

A to nazywamy mandatem społecznym

or the democratic mandate,

albo mandatem demokratycznym,

that then informs our development of the counter-coronavirus strategy

który dostarcza informacji do rozwoju strategii anty-koronawirusowej

and helping the world with such tools.

i daje narzędzia do pomagania światu.

And so this is the first part,

To jest pierwsza część,

it's called listening at scale for rough consensus.

nazywa się słuchaniem na skalę ogólnego konsensusu.

The second part I already covered is the distribute ledger,

Druga część, o której już wspomniałem, to rejestr dystrybucji,

where everybody can go to a nearby pharmacy,

gdzie każdy może iść do pobliskiej apteki,

present their NHI card, buy nine masks, or 10 if you're a child,

za okazaniem KUZ kupić 9 maseczek lub 10 dla dziecka

and see the stock level of that pharmacy on their phone

i zobaczyć na telefonie, jak ilość na stanie tej apteki

actually decreasing by nine or 10 in a couple of minutes.

właśnie spadła o dziewięć lub 10 w parę minut.

And if they grow by nine or 10,

A jeśli wzrośnie o dziewięć lub 10,

of course, you call the 1922,

rzecz jasna, dzwonisz na 1922

and report something fishy is going on.

i zgłaszasz, że coś tu śmierdzi.

But this is participatory accountability.

Ale to jest ochotnicza odpowiedzialność.

This is published every 30 seconds.

Jest to publikowane co 30 sekund.

So everybody holds each other accountable,

Wszyscy się nawzajem pilnują,

and that massively increases trust.

a to ogromnie zwiększa zaufanie.

And finally, the third one, the humor versus rumor,

Po trzecie humor kontra plotka.

I think the important thing to see here

Trzeba tu zauważyć,

is that wherever there's a trending disinformation or conspiracy theory,

że na rozgłaszaną dezinformację albo teorię spiskową

you respond to it with a humorous package

odpowiada się ładunkiem humoru

within two hours.

w ciągu dwóch godzin.

We have discovered, if we respond within two hours,

Jeśli odpowiemy w dwie godziny,

then more people see the vaccination than the conspiracy theory.

więcej osób zobaczy szczepienie niż teorię spiskową.

But if you respond four hours or a day afterwards,

Ale jeśli odpowiemy cztery godziny lub dzień później,

then that's a lost cause.

wtedy sprawa przegrana.

You can't really counter that using humor anymore,

Nie da się już wtedy odparować humorem,

you have to invite the person who spread those messages

trzeba zaprosić osobę, która rozpowszechnia te plotki

into cocreation workshops.

do warsztatów współpracy.

But we're OK with that, too.

Z tym też dajemy sobie radę.

DB: Your speed is incredible.

DB: Niesamowita prędkość.

I see Whitney has joined us with some questions.

Widzę, że Whitney dołączyła do nas z jakimiś pytaniami.

Whitney Pennington Rodgers: That's right,

Whitney Pennington Rodgers: Zgadza się,

we have a few coming in already from the audience.

mamy już kilka nadchodzących z widowni.

Hi there, Audrey.

Cześć, Audrey.

And we'll start with one from our community member Michael Backes.

Pytanie od jednego z naszych członków, Michaela Backesa.

He asks how long has humor versus rumor been a strategy

Pyta, od jak dawna stosujecie strategię "humor kontra plotka".

that you've implemented.

Excuse me.

Przepraszam.

"How long has humor versus rumor strategy been implemented?

"Od jak dawna stosujecie tę strategię?

Were comedians consulted to make the humor?"

Czy konsultowano się z komikami przy tworzeniu humoru?"

AT: Yes, definitely.

AT: Tak, zdecydowanie.

Comedians are our most cherished colleagues.

Komicy to nasi najbardziej cenieni koledzy.

And each and every ministry has a team of what we call participation officers

Każde ministerstwo ma zespół specjalistów od zaangażowania,

in charge of engaging with trending topics.

odpowiedzialnych za adresowanie popularnych tematów.

And it's a more than 100 people-strong team now.

Zespół ma już ponad 100 osób.

We meet every month and also every couple of weeks

Spotykamy się co miesiąc i co parę tygodni,

on specific topics.

by rozmawiać na konkretne tematy.

It's been like that since late 2016,

Tak było od późnego roku 2016,

but it's not until our previous spokesperson, Kolas Yotaka,

ale dopiero, gdy nasz poprzedni rzecznik prasowy, Kolas Yotaka,

joined about a year and a half ago,

dołączył do nas półtora roku temu,

do the professional comedians get to the team.

profesjonalni komicy dołączyli do zespołu.

Previously, this was more about inviting the people who post, you know,

Przedtem raczej zapraszano ludzi, którzy publikują cytaty typu:

quotes like "Our tax filing system is explosively hostile,"

"Nasz system rozliczeń podatkowych zieje ogniem"

and gets trending,

i stają się popularni.

and previously, the POs just invited those people.

Dawniej ich po prostu zapraszano.

Everybody who complains

Każdy, kto narzeka

about the finance minister's tax-filing experience

na stronę podatkową ministerstwa finansów

gets invited to the cocreation of that tax filing experience.

jest zapraszany do jej współtworzenia.

So previously, it was that.

Tak było przedtem.

But Kolas Yotaka and the premier Su Tseng-chang said,

Ale Kolas Yotaka i premier Su Tseng-chang spytali,

wouldn't it be much better and reach more people

czy nie zwiększyłoby zasięgu

if we add some dogs to it or cat's pictures to it?

dodanie do tego obrazków jakichś psów czy kotków?

And that's been around for a year and a half.

Mamy to od półtora roku.

WPR: Definitely, I think it makes a lot of difference, just even seeing them

WPR: Jasne, sam ich widok wiele zmienia,

without being part of the thought process behind that.

nawet jeśli się tego nie wymyśliło.

And we have another question here from G. Ryan Ansin.

Inne pytanie od C. Ryana Ansina.

He asks, "What would you rank the level of trust

Pyta: "Jak oceniłbyś poziom zaufania społecznego przed pandemią

your community had before the pandemic,

in order for the government to have a chance

potrzebnego, żeby rząd miał szansę

at properly controlling this crisis?"

na odpowiednie kontrolowanie kryzysu?

AT: I would say that a community trusts each other.

AT: Powiedziałbym, że obywatele ufają sobie nawzajem.

And that is the main point of digital democracy.

A to główny punkt demokracji cyfrowej.

This is not about people trusting the government more.

Tu nie chodzi o zwiększenie zaufania ludzi do rządu.

This is about the government trusting the citizens more,

Chodzi o zwiększenie zaufania rządu do ludzi.

making the state transparent to the citizen,

zwiększenia przejrzystości państwa dla obywatela,

not the citizen transparent to the state,

nie obywatela dla państwa,

which would be some other regime.

co byłoby jakimś innym reżimem.

So making the state transparent to the citizens

Przejrzystość państwa dla ludzi

doesn't always elicit more trust,

nie zawsze wzbudza więcej zaufania,

because you may see something wrong, something missing,

bo wtedy widać, kiedy coś jest nie tak, czegoś brakuje,

something exclusively hostile to its user experience,

coś wyjątkowo wrednego w użytku

an so on, of the state.

i tak dalej, ze strony państwa.

So it doesn't necessarily lead to more trust from the government.

Więc to niekoniecznie prowadzi do większego zaufania do państwa.

Sorry, from the citizen to the government.

Przepraszam, zaufania obywatela do rządu.

But it always leads to more trust between the social sector stakeholders.

Ale zawsze zwiększa zaufanie w zainteresowanych grupach społecznych.

So I would say the level of trust between the people

Powiedziałbym, że poziom zaufania między ludźmi,

who are working on, for example,

którzy współpracują,

medical officers,

na przykład służbą zdrowia,

and people who are working with the pandemic responses,

urzędnikami odpowiedzialnymi za reagowanie na pandemię,

people who manufacture medical masks,

producentami maseczek medycznych

and so on,

i tak dalej,

all these people,

między takimi ludźmi

the trust level between them is very high.

poziom zaufania jest ogromny.

And not necessarily they trust the government.

Niekoniecznie ufają oni rządowi,

But we don't need that for a successful response.

ale to nie jest konieczne do udanej reakcji.

If you ask a random person on the street,

Przypadkowy przechodzień na ulicy powie,

they will say Taiwan is performing so well because of the people.

że Tajwan radzi sobie dobrze dzięki ludziom.

When the CECC tells us to wear the mask,

Gdy CECC każe nam nosić maseczki,

we wear the mask.

nosimy maseczki.

When the CECC tells us not to wear a mask,

Gdy CECC każe nam nie nosić maseczek,

like, if you are keeping physical distance,

jeśli utrzymujemy fizyczny dystans,

we wear a mask anyway.

i tak nosimy maseczki.

And so because of that,

Z tego powodu myślę,

I think it's the social sector's trust between those different stakeholders

że to zaufanie społeczne różnych grup

that's the key to the response.

to jest klucz do reagowania.

WPR: I will come back shortly with more questions,

WPR: Wrócę niedługo z większą ilością pytań,

but I'll leave you guys to continue your conversation.

rozmawiajcie dalej.

AT: Awesome.

AT: Wspaniale.

DB: Well, clearly, part of that trust in government

DB: Wygląda na to, że części tego zaufania do rządu

was maybe not there in 2014 during the Sunflower Movement.

nie było tu w 2014 roku podczas Rewolucji Słoneczników.

So talk to me about that

Opowiedz mi o tym

and how that led to this, kind of, digital transformation.

i o tym, jak to doprowadziło do czegoś w rodzaju cyfrowej transformacji.

AT: Indeed.

AT: Oczywiście.

Before March 2014, if you asked a random person on the street in Taiwan,

Przed marcem 2014 roku przypadkowy obywatel

like, whether it's possible for a minister -- that's me --

spytany o coś typu: "czy minister" - czyli ja -

to have their office in a park, literally a park,

"mógłby mieć biuro w parku", dosłownie w parku.

anyone can walk in and talk to me for 40 minutes at a time,

Każdy może przyjść porozmawiać przez 40 minut,

I'm currently in that park, the Social Innovation Lab,

jestem tu teraz, w Laboratorium Innowacji Socjalnych.

they would say that this is crazy, right?

Wtedy uznaliby to za szaleństwo, prawda?

No public officials work like that.

Żaden urzędnik publiczny tak nie pracuje.

But that was because on March 18, 2014,

Ale to dlatego, że w marcu 2014 roku

hundreds of young activists, most of them college students,

setki młodych aktywistów, w większości studentów uczelni,

occupied the legislature

okupowało legislaturę,

to express their profound opposition to a trade pact with Beijing

by wyraziła swój głęboki sprzeciw wobec paktu handlowego z Pekinem,

under consideration,

który właśnie rozważano,

and the secretive manner in which it was pushed through the parliament

i utajnionego sposobu, w jaki był przepychany przez parlament

by Kuomintang, the ruling party at the time.

przez Kuomintang, rządzącą wtenczas partię.

And so the protesters demanded, very simply,

Demonstranci wymagali po prostu,

that the pact be scraped,

by pakt był odrzucony,

and the government to institute a more transparent ratification process.

a rząd ustanowił bardziej przejrzysty proces ratyfikacyjny.

And that drew widespread public support.

To wywołało szerokie publiczne wsparcie.

It ended a little more than three weeks later,

Skończyło się w niecałe trzy tygodnie,

after the government promised and agreed

po tym, jak rząd obiecał i zgodził się

on the four demands [unclear] of legislative oversight.

na cztery warunki [niejasne] nadzoru legislacyjnego.

A poll released after the occupation

Ankieta opublikowana po okupacji

showed that more than 75 percent remained dissatisfied

wykazała, że ponad 75 procent pozostało niezadowolonych

with the ruling government,

z obecnego rządu,

illustrating the crisis of trust that was caused by a trade deal dispute.

co ilustrowało kryzys zaufania wywołany dysputą o umowie handlowej.

And to heal this rift and communicate better

Aby zakleić tę rysę i lepiej się komunikować

with everyday citizens,

z obywatelami,

the administration reached out to the people who supported the occupiers,

administracja zwróciła się do ludzi, którzy wspierali protestujących,

for example, the g0v community,

na przykład społeczności g0v,

which has been seeking to improve government transparency

która dążyła do ulepszenia przejrzystości rządu

through the creation of open-source tools.

przez tworzenie narzędzi open-source.

And so, Jaclyn Tsai, a government minister at the time,

Wobec tego Jaclyn Tsai, ówczesny minister rządu,

attended our hackathon

przyszedła na nasz hackathon

and proposed the establishment of novel platforms

i zaproponowała ustanowienie nowatorskich platform

with the online community to exchange policy ideas.

wraz ze światem online, by wymieniać się pomysłami politycznymi.

And an experiment was born called vTaiwan,

Tak zrodził się eksperyment o nazwie vTaiwan,

that pioneerly used tools such as Polis,

który początkowo używał narzędzi takich jak Polis,

that allows for "agree" or "disagree" with no Reply button,

które pozwalają na "zgadzam się" i "nie zgadzam", bez opcji odpowiedzi,

that gets people's rough consensus on issues such as crowdfunding,

co prowadzi do konsensusu w tematach takich jak finansowanie społecznościowe,

equity-based crowdfunding, to be precise,

finansowanie oparte na kapitale, dla ścisłości,

teleworking and many other cyber-related legislation,

praca zdalna i wszelkie inne przepisy dotyczące cyberprzestrzeni,

of which there is no existing unions or associations.

gdzie nie istnieją związki czy stowarzyszenia.

And it proved to be very successful.

To był strzał w dziesiątkę.

They solved the Uber problem, for example,

Rozwiązali na przykład problem Ubera,

and by now, you can call an Uber --

teraz można zamówić Ubera,

I just called an Uber this week --

sam zamówiłem Ubera w tym tygodniu,

but in any case, they are operating as taxis.

ale w każdym razie działają jak taksówki.

They set up a local taxi company called Q Taxi,

Założyli lokalną spółkę taxi, zwaną Q Taxi,

and that was because on the platform, people cared about insurance,

a to dlatego, że na platformie, ludzie martwili się o ubezpieczenie,

they care about registration,

o rejestrację,

they care about all the sort of, protection of the passengers, and so on.

o ochronę pasażerów i tak dalej.

So we changed the taxi regulations,

Zmieniliśmy przepisy dla taksówek

and now Uber is just another taxi company

i teraz Uber jest po prostu kolejną firmą taksówkową,

along with the other co-ops.

między innymi spółdzielniami.

DB: So you're actually, in a way,

DB: Czyli w pewnym sensie

crowdsourcing laws that, well, then become laws.

używacie crowdsourcingu do legislacji, którą potem zamieniacie w prawo.

AT: Yeah, learn more at crowd.law.

AT: Tak, zobacz więcej na crowd.law.

It's a real website.

To prawdziwa strona.

DB: So, some might say that this seems easier,

DB: Niektórzy powiedzą, że to łatwe,

because Taiwan is an island,

bo Tajwan jest wyspą,

that maybe helps you control COVID,

co może pomaga wam kontrolować COVID,

helps promote social cohesion,

pomaga promować jedność społeczną,

maybe it's a smaller country than some.

może jest mniejszym krajem niż inne.

Do you think that this could be scaled beyond Taiwan?

Myślisz, że dałoby się to zastosować poza Tajwanem?

AT: Well, first of all,

AT: Zacznijmy od tego,

23 million people is still quite some people.

że 23 miliony ludzi to wciąż całkiem sporo.

It's not a city,

To nie jest miasto,

as some usually say, you know, "Taiwan is a city-state."

niektórzy mówią "Tajwan to miasto-państwo".

Well, 23 million people, not quite a city-state.

23 miliony ludzi, nie całkiem miasto-państwo.

And what I'm trying to get at,

Zmierzam do tego,

is that the high population density and a variety of cultures --

że zagęszczenie populacji i różnorodność kulturowa,

we have more than 20 national languages --

a mamy ponad 20 języków narodowych,

doesn't necessarily lead to social cohesion, as you said.

niekoniecznie prowadzi do jedności społecznej, jak mówisz.

Rather, I think, this is the humbleness of all the ministers

Moim zdaniem, jest to raczej pokora wszystkich ministrów

in the counter-coronavirus response.

w reakcji na koronawirusa.

They all took on an attitude of "So we learned about SARS" --

Wszyscy starali się wyciągnąć wnioski z SARS.

many of them were in charge of the SARS back then,

Wielu z nich zajmowało się wtedy SARS,

but that was classical epidemiology.

ale to była klasyczna epidemiologia.

This is SARS 2.0, it has different characteristics.

To jest SARS 2.0, ma inną charakterystykę.

And the tools that we use are very different,

Narzędzia, jakich używamy, są całkiem inne

because of the digital transformation.

z powodu transformacji cyfrowej.

And so we are in it to learn together with the citizens.

Uczymy się razem z obywatelami.

Our vice president at the time,

Nasz ówczesny wiceprezydent,

Dr. Chen Chien-jen, an academician,

dr Chen Chien-jen, członek akademii,

literally wrote the textbook on epidemiology.

dosłownie napisał podręcznik o epidemiologii.

However, he still says,

Mimo to stwierdził:

"You know, what I'm going to do is record an online MOOC,

"Zamierzam nagrać masowy otwarty kurs online,

a crash course on epidemiology,

szybki kurs epidemiologii",

that shares with,

w którym wzięło udział...

I think, more than 20,00 people enrolled the first day,

już pierwszego dnia zapisało się ponad 20 000 osób,

I was among them,

ja też,

to learn about important ideas,

by uczyć się o kwestiach

like the R0 and the basic transmission

takich jak R0 i prosta transmisja

and how the various different measures work,

i jak działają różne pomiary.

and then they asked people to innovate.

Potem poproszono ludzi o innowacje.

If you think of a new way that the vice president did not think of,

Jeśli wpadniesz na sposób, na który nie wpadł wiceprezydent,

just call 1922,

po prostu zadzwoń na 1922,

and your idea will become the next day's press conference.

a twój pomysł stanie się konferencją prasową następnego dnia.

And this is this colearning strategy,

To jest strategia wspólnej nauki,

I think, that more than anything enabled the social cohesion,

która, moim zdaniem, najbardziej umożliwiła zjednoczenie społeczeństwa,

as you speak.

o którym mówisz.

But this is more of a robust civil society than the uniformity.

Chodzi bardziej o silniejsze społeczeństwo obywatelskie

niż ujednolicenie.

There's no uniformity at all in Taiwan,

Nie ma ujednolicania w Tajwanie,

everybody is entitled to their ideas,

każdy ma prawo do swoich idei,

and all the social innovations,

a wszystkie innowacje,

ranging from using a traditional rice cooker

od używania tradycyjnych garnków do ryżu do dezynfekowania masek

to revitalize, to disinfect the mask,

to pink medical mask, and so on,

aż do różowych maseczek medycznych.

there's all variety of very interesting ideas

Jest cały zbiór bardzo ciekawych pomysłów,

that get amplified by the daily press conference.

które rozważa się na codziennej konferencji prasowej.

DB: That's beautiful.

DB: To piękne.

Now -- oh, Whitney is back,

Teraz... o, Whitney wróciła,

so I will let her ask the next question.

więc pozwolę jej zadać następne pytanie.

WPR: Sure, we're having some more questions come in.

WPR: Jasne, mamy trochę więcej pytań.

One from our community member Aria Bendix.

Aria Bendix pyta: "Jak sprawiacie, że cyfrowe kampanie działają szybko,

Aria asked, "How do you ensure that digital campaigns act quickly

without sacrificing accuracy?

bez porzucania precyzji?

In the US, there was a fear of inciting panic about COVID-19

W USA obawiano się wzbudzenia paniki na temat COVID-19

in early January."

na początku stycznia".

AT: This is a great question.

AT: To jest dobre pytanie.

So most of the scientific ideas about the COVID are evolving, right?

Większość naukowych idei o COVID się rozwija.

The efficacy of masks, for example, is a very good example,

Efektywność maseczek jest bardzo dobrym przykładem,

because the different characteristics of previous respiratory diseases

bo różne cechy poprzednich chorób układu oddechowego

respond differently to the facial mask.

różnicują efektywność maseczek.

And so, our digital campaigns

Zatem nasze kampanie cyfrowe

focus on the idea of getting the rough consensus through.

skupiają się na dochodzeniu do ogólnego konsensusu.

So basically, it's a reflection of the society,

Jest to po prostu refleksja społeczeństwa,

through Polis, through Slido, through the joint platform,

przez Polis, przez Slido, przez wspólną platformę,

the various tools that vTaiwan has prototyped,

różne narzędzia, które wprowadził vTaiwan,

we know that people are feeling a rough consensus about things

wiemy, że opinie w sumie się pokrywają,

and we're responding to the society, saying,

a my odpowiadamy społeczeństwu słowami:

"This is what you all feel

"Tak to tym myślicie,

and this is what we're doing to respond to your feelings.

a my w ten sposób na to odpowiadamy".

And the scientific consensus is still developing,

Wiedza o tym nadal się rozwija,

but we know, for example,

ale wiemy, na przykład,

people feel that wearing a mask mostly protects you,

że ludzie czują, że noszenie maseczek chroni głównie noszącego,

because it reminds you to not touch your face

bo przypomina o niedotykaniu twarzy

and wash your hands properly."

i odpowiednim myciu rąk".

And these, regardless of everything else,

Bez względu na wszystko inne

are the two things that everybody agrees with.

z tymi dwiema rzeczami każdy się zgadza.

So we just capitalize on that and say,

Kładziemy na to nacisk i mówimy:

"OK, wash your hands properly,

"OK, myjcie odpowiednio ręce

and don't touch your face,

i nie dotykajcie twarzy,

and wearing a mask reminds you of that."

a noszenie maski wam o tym przypomni".

And that lets us cut through

To pozwala nam oszczędzić sobie

the kind of, very ideologically charged debates

naładowanych ideologicznie debat

and focus on what people generally resonate with one another.

i skupić się na tym, o czym ludzie zwykle rozmawiają między sobą.

And that's how we act quickly without sacrificing scientific accuracy.

W ten sposób działamy szybko bez poświęcania rzetelności naukowej.

WPR: And this next question sort of feels connected to this as well.

WPR: Następne pytanie w pewien sposób się z tym łączy.

It's a question from an anonymous community member.

To od anonimowego członka grupy.

"Pragmatically, do you think any of your policies

"Czy któryś z waszych przepisów

could be applied in the United States under the current Trump administration?"

dałoby się zastosować w USA podczas prezydentury Trumpa?".

AT: Quite a few, actually.

AT: Właściwie to kilka.

We work with many states in the US and abroad

Kilka krajów i stanów w USA pracuje z nami

on what we call "epicenter to epicenter diplomacy." (Laughs)

nad czymś, co nazywamy: "dyplomacją epicentrum do epicentrum". (Śmiech)

So what we're doing essentially is,

Zajmujemy się głównie tym,

for example, there was a chat bot in Taiwan

że na przykład chat bot w Tajwanie

that lets you, but especially people under home quarantine,

pozwalał ludziom, zwłaszcza na kwarantannie,

to ask the chat bot anything.

zadawać pytania.

And if there is a scientific adviser

Jeśli naukowy doradca odpowiedział już

who already wrote a frequently asked question,

na jakieś często zadawane pytanie,

the chat bot just responds with that,

chat bot to powtarzał,

but otherwise, they will call the science advisory board

a jeśli nie, dzwonił do naukowego panelu doradczego,

and write an accessible response to that,

gdzie pisano przystępną odpowiedź,

and the spokesdog would translate that into a cute dog meme.

a psi rzecznik przerobiłby to w uroczy psi mem.

And so this feedback cycle

Ten cykl informacji zwrotnej,

of people very easily accessing, finding, and asking a scientist,

gdzie łatwo znaleźć i zapytać specjalistów

and an open API that allows for voice assistance

oraz otwarte API pozwalające na asystenta głosowego,

and other third-party developers to get through it,

i dające dostęp programistom zewnętrznym

resonates with many US states,

przemawia do wielu stanów w USA.

and I think many of them are implementing it.

Chyba wiele z nich to wprowadza.

And before the World Health Assembly, I think three days before,

Przed Światowym Zgromadzeniem Zdrowia, chyba trzy dni wcześniej,

we held a 14 countries [unclear] lateral meeting,

mieliśmy spotkanie 14 krajów,

kind of, pre-WHA,

coś w stylu pre-ŚZZ,

where we shared many small, like, quick wins like this.

gdzie dzieliliśmy się wieloma małymi sukcesami jak ten.

And I think many jurisdictions took some of that,

Wiele jurysdykcji część przejęło,

including the humor versus rumor.

włącznie z "humor versus plotka".

Many of them said

Wielu mówiło,

that they're going to recruit comedians now.

że będą teraz rekrutować komików.

WPR: (Laughs) I love that.

WPR: (Śmiech) Fantastyczne.

DB: I hope so.

DB: Mam nadzieję.

WPR: I hope so too.

WPR: Też mam taką nadzieję.

And we have one more question, which is actually a follow-up,

Mamy jeszcze jedno pytanie, właściwie kontynuację,

from Michael Backes, who asked a question earlier.

od Michaela Backesa, który zadał pytanie wcześniej.

"Does the Ministry plan to publish their plans in a white paper?"

"Czy Ministerstwo zamierza oficjalnie opublikować plany techniczne?"

Sounds like you're already sharing your plans with folks,

Z obywatelami już się dzielicie,

but do you have a plan to put it out on paper?

ale czy będzie z tego oficjalny plan techniczny?

AT: Of course.

AT: Oczywiście.

Yeah, and multiple white papers.

Tak, wiele planów technicznych.

So if you go to taiwancanhelp.us,

Jeśli przejdziesz na taiwancanhelp.us,

that is where most of our strategy is,

tam jest większość naszej strategii,

and that website is actually crowdsourced as well,

a ta strona jest właściwie również sponsorowana przez obywateli.

and it shows that more than five million now, I think,

Pokazuje ona teraz chyba ponad pięć milionów

medical masks donated to the humanitarian aid.

masek medycznych podarowanych na cele charytatywne.

It's also crowdsourced.

Też sponsorowanych przez ludzi.

People who have some masks in their homes,

Ludzie, którzy mają jakieś maseczki w domu,

who did not collect the rationed masks,

którzy nie odbierali racjonowanych masek,

they can use an app, say,

mogą użyć aplikacji,

"I want to dedicate this to international humanitarian aid,"

żeby oddać je na cel humanitarny,

and half of them choose to publish their names,

a połowa z nich ujawnia nazwiska,

so you can also see the names of people who participated in this.

więc można zobaczyć nazwiska osób, które brały w tym udział.

And there's also an "Ask Taiwan Anything" website,

Jest również strona "Ask Taiwan Anything",

(Laughs)

(Śmiech)

at fightcovid.edu.tw,

na fightcovid.edu.tw,

that outlines, in white paper form, all the response strategies,

która pokazuje, w formie raportu, wszystkie strategie reakcji,

so check those out.

więc sprawdźcie to sobie.

WPR: Great.

WPR: Świetnie.

Well, I will disappear and be back later with some other questions.

Znikam i będę z powrotem z kilkoma innymi pytaniami.

DB: A blizzard of white papers, if you will.

DB: Zamieć raportów, można powiedzieć.

I'd like to turn the focus on you a little bit.

Chciałbym skupić się trochę na tobie.

How does a conservative anarchist become a digital minister?

Jak konserwatywny anarchista staje się ministrem cyfryzacji?

AT: Yeah, by occupying the parliament, and through that.

AT: Przez okupowanie parlamentu.

(Laughs)

(Śmiech)

More interestingly,

Co ciekawsze,

I would say that I go working with the government,

powiedziałbym, że chodzę pracować z rządem,

but never for the government.

ale nigdy dla rządu.

And I work with the people, not for the people.

I pracuję z ludźmi, nie dla ludzi.

I'm like this Lagrange point

Jestem jak punkt Langrange'a,

between the people's movements on one side

między ruchem ludowym z jednej strony,

and the government on the other side.

a rządem z drugiej.

Sometimes right in the middle,

Czasem dokładnie pośrodku,

trying to do some coach or translation work.

próbując robić jako trener czy tłumacz.

Sometimes in a kind of triangle point,

Czasem w czymś w rodzaju wierzchołka trójkąta,

trying to supply both sides with tools for prosocial communication.

próbując zapewnić obu stronom narzędzia do komunikacji prospołecznej.

But always with this idea

Ale zawsze z zamysłem

of getting the shared values out of different positions,

wyciągania wspólnych wartości od różnych pozycji,

out of varied positions.

od szeroko zakrojonych pozycji.

Because all too often,

Ponieważ zbyt często

democracy is built as a showdown between opposing values.

demokracja jest budowana jako ostateczna rozgrywka przeciwnych wartości.

But in the pandemic, in the infodemic,

Ale w pandemii, w infodemii,

in climate change,

w zmianach klimatycznych,

in many of those structural issues,

w wielu tych strukturalnych sprawach,

the virus or carbon dioxide doesn't sit down and negotiate with you.

wirus czy dwutlenek węgla nie usiądzie, by z tobą ponegocjować.

It's a structural issue that requires common values

To sprawa strukturalna wymagająca wspólnych wartości,

built out of different positions.

wybudowanych z różnych pozycji.

And so that is why my working principle is radical transparency.

Dlatego podstawą mojej pracy jest radykalna przejrzystość.

Every conversation, including this one,

Każda konwersacja, włącznie z tą,

is on the record,

jest nagrywana,

including the internal meetings that I hold.

jak i wewnętrzne spotkania, jakie prowadzę.

So you can see all the different meeting transcripts

Można zobaczyć różne zapisy spotkań

in my YouTube channel, in the SayIt platform,

na moim kanale na YouTubie, na mojej platformie Saylt,

where people can see, after I became digital minister,

tam można zobaczyć, po tym, jak zostałem ministrem,

I held 1,300 meetings with more than 5,000 speakers,

prowadziłem 1 300 spotkań z ponad 5 000 mówcami,

with more than 260,000 utterances.

z ponad 260 000 wypowiedziami

And every one of them has a URL

Każda ma URL,

that becomes a social object that people can have a conversation on.

który staje się społecznym tematem, na który ludzie rozmawiają.

And because of that,

Z tego powodu

for example, when Uber's David Plouffe visited me to lobby for Uber,

na przykład gdy David Plouffe odwiedził mnie, by lobbować na temat Ubera,

because of radical transparency,

przez radykalną przejrzystość

he is very much aware of that,

jest bardzo tego świadomy,

and so he made all the arguments based on public good,

więc oparł wszystkie argumenty o dobro publiczne,

based on sustainability, and things like that,

o zrównoważenie i tego typu rzeczy,

because he knows that the other sides would see his positions

bo wiedział, że inne strony zobaczą jego pozycje

very clearly and transparently.

bardzo jasno i przejrzyście.

So that encourages people to add on each other's argument,

To zachęca ludzi do wzmacniania wzajemnych argumentów

instead of attacking each other's person,

zamiast atakowania siebie nawzajem jako osób,

you know, credits and things like that.

uznanie i tego typu sprawy.

And so I think that, more than anything,

Myślę, że najważniejsza jest zasada

is the main principle of conserving the anarchism of the internet,

zachowania internetowego anarchizmu,

which is about, you know,

dotycząca tego,

nobody can force anyone to hook to the internet,

że nie da się nikogo zmusić do podłączenia się do Internetu

or to adhere to a new internet protocol.

ani do trzymania się do nowego protokołu.

Everything has to be done using rough consensus and running code.

Wszystko trzeba robić ze zgodą i uruchomionym kodem.

DB: I wish you had more counterparts all around the world.

DB: Chciałbym, żebyś miał więcej odpowiedników na świecie.

Maybe you wish you had more counterparts all around the world.

Może ty też byś o tym marzył.

AT: That's why these ideas are worth spreading.

AT: Dlatego warto rozprzestrzeniać te idee.

DB: There you go.

DB: Otóż to.

So one of the challenges that might arise with some of these digital tools

Jednym z wyzwań, mogących się pojawić przy tych narzędziach cyfrowych,

is access.

jest dostęp.

How do you approach that part of it

Jak do tego podejść

for folks maybe who don't have the best broadband connection

wobec osób bez najlepszego połączenia

or the latest mobile phone or whatever it might be that's required?

albo najnowszego telefonu komórkowego i tym podobnych?

AT: Well, anywhere in Taiwan,

AT: W każdym punkcie Tajwanu,

even on the top of Taiwan, almost 4,000 meters high,

nawet na szczycie Tajwanu, na wysokości 4 000 metrów,

the Saviah, or the Jade Mountain,

Saviah lub Góra Jadeitowa,

you're guaranteed to have 10 megabits per second

masz zapewnione 10 megabitów na sekundę,

over 4G or fiber or cable,

ponad 4G lub kablówkę,

with just 16 US dollars a month, an unlimited plan.

za 16 amerykańskich dolarów miesięcznie, nielimitowany plan.

And actually, on the top of the mountain, it's faster,

Właściwie na szczycie góry jest szybciej,

fewer people use that bandwidth.

mniej ludzi go używa.

And if you don't, it's my fault.

Jeśli nie, to moja wina.

It's personally my fault.

To osobiście moja wina.

In Taiwan, we have broadband as a human right.

W Tajwanie łącze szerokopasmowe to prawo człowieka.

And so when we're deploying 5G,

Zatem wdrażamy 5G,

we're looking at places where the 4G has the weakest signal,

patrzymy na miejsca, gdzie 4G ma najsłabszy sygnał

and we begin with those places in our 5G deployment.

i zaczynamy z naszym wdrażaniem 5G właśnie tam.

And only by deploying broadband as a human right

Dzięki traktowaniu tego jako prawa człowieka

can we say that this is for everybody.

możemy powiedzieć, że jest to dla wszystkich.

That digital democracy actually strengthens democracy.

Cyfrowa demokracja tak naprawdę umacnia demokrację.

Otherwise, we would be excluding parts of the society.

Inaczej wykluczalibyśmy część społeczeństwa.

And this also applies to, for example,

To też odnosi się do tego,

you can go to a local digital opportunity center

że można iść do centrum możliwości cyfrowych,

to rent a tablet that's guaranteed

by wynająć tablet z gwarancją,

to be manufactured in the past three years,

że nie ma więcej niż trzy lata

and things like that,

oraz tego typu rzeczy,

to enable, also, the different digital access

by umożliwić również różny cyfrowy dostęp

by the digital opportunity centers, universities and schools,

przez centra możliwości cyfrowych, uniwersytety i szkoły,

and public libraries, very important.

oraz biblioteki publiczne, bardzo ważne.

And if people who prefer to talk in their town hall,

Jeśli ludzie wolą rozmawiać w ratuszu,

I personally go to that town hall with a 360 recorder,

osobiście tam idę z kamerą 360

and livestream that to Taipei and to other municipalities,

i nagrywam to na żywo dla Taipei i innych gmin,

where the central government's public servants can join

gdzie urzędnicy rządu mogą dołączyć

in a connected room style,

w stylu połączenia zbiorczego,

but listening to the local people who set the agenda.

ale słuchając miejscowych, którzy ustalili porządek obrad.

So people still do face-to-face meetings,

Czyli nadal są spotkania twarzą w twarz,

we're not doing this to replace face-to-face meetings.

nie próbujemy ich zastąpić.

We're bringing more stakeholders

Umożliwiamy dostęp

from central government in the local town halls,

rządowi centralnemu do lokalnych ratuszy

and we're amplifying their voices

i wzmacniamy ich głosy,

by making sure the transcripts, the mind maps, and things like that

zapewniając, by transkrypty, mapy myśli i tego typu rzeczy

are spread through the internet in real time,

umieszczano w Internecie w realnym czasie,

but we don't ever ask the elderly to, say,

ale nigdy nie prosimy starszych osób o coś w rodzaju:

"Oh, you have to learn typing, otherwise you don't do democracy."

"Naucz pisać na klawiaturze albo nie włączasz się w demokrację".

It's not our style.

To nie nasz styl.

But that requires broadband.

Ale to wymaga dobrego łącza.

Because if you don't have broadband, but only a very limited bandwidth,

Bo jeśli nie masz łącza szerokopasmowego, tylko bardzo ograniczone,

you are forced to use text-based communication.

musisz używać komunikacji opartej na tekście.

DB: That's right.

DB: Zgadza się.

Well, with access, of course,

Oczywiście z dostępem

comes access for folks who maybe will misuse the platform.

mowa też o dostępie dla tych, którzy będą źle używać platformy.

You talked a little bit about disinformation

Mówiłeś trochę o dezinformacji

and using humor to beat rumor.

i używaniu humoru, by pobić plotki.

But sometimes, disinformation is more weaponized.

Ale czasem dezinformacja jest mocniej uzbrojona.

How do you combat those kinds of attacks, really?

Jak walczycie z tego typu atakami?

AT: Right, so you mean malinformation, then.

AT: Masz na myśli błędne informacje.

So essentially, information designed to cause intentional public harm.

Informacje stworzone, by specjalnie wyrządzić publiczną krzywdę.

And that's no laughing matter.

To nie jest temat do żartów.

So for that, we have an idea called "notice and public notice."

Na to mamy pomysł o nazwie: "zauważ i zwróć uwagę innych".

So this is a Reuters photo,

To jest zdjęcie z Reuters,

and I will read the original caption.

przeczytam oryginalny nagłówek.

The original caption says

Oryginalny nagłówek głosi:

"A teenage extradition bill protester in Hong Kong

"Nastolatek w Hong Kongu protestuje przeciw ustawie ekstradycyjnej

is seen during a march to demand democracy and political reform in Hong Kong."

podczas marszu dla demokracji i politycznej reformy w Hong Kongu".

OK, a very neutral title by the Reuters.

Bardzo neutralny tytuł Reutera.

But there was a spreading of malinformation

Rozprzestrzeniała się jednak dezinformacja

back last November,

w listopadzie zeszłego roku,

just leading to our presidential election,

przed naszymi wyborami prezydenckimi,

that shows something else entirely.

która pokazywała zupełnie co innego.

This is the same photo -- that says

To to samo zdjęcie, które mówi:

"This 13-year-old thug bought new iPhones,

"Ten 13-letni bandyta kupił nowe IPhone'y,

game consoles and brand-name sports shoes,

konsole do gier i markowe buty sportowe,

and recruiting his brothers to murder police

rekrutował braci do mordowania policji

and collect 200,000 dollars."

i zebrał 200 000 dolarów".

And this, of course, is a weapon designed to sow discord,

To jest oczywiście broń zaprojektowana, by wichrzyć

and to elicit in Taiwan's voters a kind of distaste for Hong Kong.

i wzbudzić w tajwańskich głosujących pewien niesmak do Hong Kongu.

And because they know that this is the main issue.

Bo wiadomo, że o to głównie chodzi.

And had we resorted to takedowns,

Gdybyśmy uciekli się do usuwania,

that will not work,

nic z tego nie będzie,

because that would only evoke more outrage.

bo oburzenie tylko by wzrosło.

So we didn't do a takedown.

Więc nie usuwaliśmy tego.

Instead, we worked with the fact checkers

Zamiast tego pracowaliśmy z kontrolerami faktów

and professional journalists

i dobrymi dziennikarzami,

to attribute this original message back to the first day that it was posted.

by odnieść tę oryginalną wiadomość do dnia pierwszej publikacji.

And it came from Zhongyang Zhengfawei.

To wyszło od Zhongyang Zhengfawei,

That is the main political and legal unit of the central party,

głównego działu politycznego i prawnego w partii centralnej,

in the Central Communist Party, in CCP.

w Centralnej Partii Komunistycznej, w CPK.

And we know that it's their Weibo account that first did this new caption.

Wiemy, że to ich konto Weibo zrobiło ten nowy nagłówek.

So we sent out a public notice

Dlatego wysłaliśmy publiczną informację,

and with the partners in social media companies,

a partnerzy w kampaniach medialnych,

pretty much all of them,

prawie wszyscy,

they just put this very small reminder

publikowali obok tę małą przypominajkę,

next to each time that this is shared with the wrong caption,

za każdym razem, gdy to zdjęcie udostępniano ze złym nagłówkiem.

that says "This actually came from the central propaganda unit

Notka mówiła: "Fabrykacja centralnej jednostki propagandowej

of the CCP.

CPK.

Click here to learn more. To learn about the whole story."

Kliknij tu, by dowiedzieć się więcej, poznać całą historię".

And that, we found, that has worked,

Odkryliśmy, że to zadziałało,

because people understand this is then not a news material.

bo ludzie zrozumieli, że to nie nowy materiał informacyjny,

This is rather an appropriation of Reuters' news material

tylko przerobiony materiał informacyjny Reutersa

and a copyright infringement

i naruszenie praw autorskich;

and I think that's part of the [unclear].

i myślę, że to część [niejasne].

In any case, the point is that when people understand

Gdy ludzie rozumieją,

that this is an intentional narrative,

że to zamierzona narracja,

they won't just randomly share it.

nie będą jej bezmyślnie udostępniać.

They may share it, but with a comment that says

Mogą to udostępnić, ale z komentarzem mówiącym:

"This is what the Zhongyang Zhengfawei is trying to do to our democracy."

"Tak pogrywa z naszą demokracją Zhongyang Zhengfawei".

DB: Seems like some of the global social media companies

DB: Wygląda na to, że część globalnych korporacji mediów społecznościowych

could learn something from notice and public notice.

mogłaby się czegoś nauczyć z "zauważ i zwróć uwagę innym".

AT: Public notice, that's right.

AT: Zwróć uwagę, otóż to.

DB: What advice would you have

DB: Jaką radę miałbyś

for the Twitters and Facebooks and LINEs and WhatsApps,

dla Twitterów i Facebooków, i LINE'ów, i WhaatsAppów,

and you name it, of the world?

i innych tego świata?

AT: Yeah.

So, just before our election,

AT: Tuż przed naszymi wyborami

we said to all of them

powiedzieliśmy do nich wszystkich,

that we're not making a law to kind of punish them.

że nie tworzymy prawa, by ich jakoś ukarać.

However, we're sharing this very simple fact

Pokazujemy jednak bardzo prosty fakt,

that there is this norm in Taiwan

że w Tajwanie jest norma,

that we even have a separate branch of the government,

że mamy nawet osobną gałąź rządu,

the control branch,

gałąź kontroli,

that published the campaign donation and expense.

która opublikowała datki i wydatki z kampanii.

And it just so occurred to us

I wtedy do nas dotarło,

that in the previous election, the mayoral one,

że w poprzednich wyborach, tych prezydenckich,

there was a lot of candidates

było wielu kandydatów,

that did not include any social media advertisements

którzy nie uwzględnili kosztów reklam w mediach społecznościowych

in their expense to the Control Yuan.

w spisie kosztów dla Control Yuan.

And so essentially, that means that there is a separate amount

To oznacza osobne sumy

of political donation and expense that evades public scrutiny.

politycznych dotacji i wydatków, które umykają kontroli publicznej.

And our Control Yuan published their numbers

Control Yuan opublikowała liczby

in raw data form,

w formie surowych danych,

that is to say, they're not statistics,

to znaczy, że nie są to statystyki,

but individual records of who donated for what cause,

ale indywidualne zapiski,

kto przeznaczył na co, kiedy, gdzie,

when, where,

and investigative journalists are very happy,

i dziennikarze śledczy są bardzo szczęśliwi,

because they can then make investigative reports

bo mogą robić śledcze raporty

about the connections between the candidates

o połączeniach między kandydatami

and the people who fund them.

i ich sponsorami.

But they cannot work with the same material

Ale nie dostali takiego materiału

from the global social media companies.

z globalnych mediów społecznościowych.

So I said, "Look, this is very simple.

Dlatego powiedziałem: "To bardzo proste.

This is the social norm here,

To jest tu normą społeczną,

I don't really care about other jurisdictions.

nie interesują mnie inne jurysdykcje.

You either adhere to the social norm that is set by the Control Yuan

Albo dostosowujecie się do norm ustalonych przez Control Yuan

and the investigative journalists,

i dziennikarzy śledczych,

or maybe you will face social sanctions.

albo czekają was sankcje społeczne.

And this is not the government mandate,

To nie jest mandat rządu,

but it's the people fed up with, you know, black box,

tylko ludzie mają dość sekretów

and that's part of the Sunflower Occupy's demands, also.

i to również część żądań Rewolucji Słoneczników.

And so Facebook actually published in the Ad Library,

Facebook faktycznie opublikował w Bibliotece Reklam

I think at that time, one of the fastest response strategies,

jedną z najszybszych chyba strategii odpowiedzi,

where everybody who has basically any dark pattern advertisement

gdzie każdy z szemraną polityką reklamową,

will get revealed very quickly,

będzie ujawniony bardzo szybko,

and investigative journalists work with the local civic technologists

a dziennikarze śledczy pracują z lokalnymi technikami cywilnymi,

to make sure that if anybody dare to use social media in such a divisive way,

by zapewniać, że jeśli ktoś spróbuje korzystać z mediów w podstępny sposób,

within an hour, there will be a report out condemning that.

w godzinę będzie o nim raport.

So nobody tried that during the previous presidential election season.

Nikt już nie próbował tego podczas poprzednich wyborów prezydenckich.

DB: So change is possible.

DB: Zatem zmiana jest możliwa.

AT: Mhm.

AT: Mhm.

WPR: Hey there, we have some more questions from the community.

WPR: Mamy jeszcze parę pytań.

There is an anonymous one

Jest anonimowe,

that says, "I believe Taiwan is outside WHO entirely

które brzmi: "Skoro Tajwan jest całkowicie poza WHO

and has a 130-part preparation program --

i ma 130-częściowy program przygotowawczy,

developed entirely on its own --

stworzony całkowicie samodzielnie,

to what extent does it credit its preparation

w jakim stopniu przypisuje zasługę skutecznego przygotowania

to building its own system?"

posiadaniu własnego systemu?".

AT: Well, a little bit, I guess.

AT: Myślę, że troszkę.

We tried to warn the WHO,

Chcieliśmy ostrzec WHO,

but at that point --

ale, gdy już o tym mowa:

we are not totally outside, we have limited scientific access.

nie jesteśmy całkowicie wykluczeni mamy limitowany dostęp naukowy.

But we do not have any ministerial access.

Ale nie mamy żadnego dostępu ministerialnego.

And this is very different, right?

A to duża różnica, prawda?

If you only have limited scientific access,

Jeśli masz tylko limitowany dostęp naukowy,

unless the other side's top epidemiologist happens to be the vice president,

o ile najlepszy epidemiolog drugiej strony nie jest wiceprezydentem,

like in Taiwan's case,

jak w przypadku Tajwanu,

they don't always do the storytelling well enough

nie zawsze opowiadają wystarczająco dobrze o tym, co się dzieje,

to translate that into political action as our vice president did, right?

by to przetłumaczyć na polityczną akcję, tak, jak nasz wiceprezydent, prawda?

So the lack of ministerial access, I think,

Myślę, że brak dostępu ministerialnego,

is to the detriment of the global community,

jest uszczerbkiem dla społeczności światowej,

because otherwise, people could have responded as we did

bo inaczej kraje mogłyby zareagować tak, jak my,

in the first day of January,

pierwszego dnia stycznia,

instead of having to wait for weeks

zamiast czekać tygodniami,

before the WHO declared that this is something,

aż WHO zadeklaruje, że to coś istnieje,

that there's definitely human to human transmission,

że ewidentnie przechodzi z człowieka na człowieka,

that you should inspect people coming in from Wuhan,

że należy sprawdzać ludzi przyjeżdżających z Wuhanu,

which they eventually did,

co w końcu zaczęli robić,

but that's already two weeks or three weeks after what we did.

ale już dwa czy trzy tygodnie po nas.

WPR: Makes a lot of sense.

WPR: To ma dużo sensu.

DB: More scientists and technologists in politics.

DB: Więcej naukowców i techników w polityce.

That sounds like that's the answer.

To brzmi jak odpowiedź.

AT: Yeah.

AT: Tak.

WPR: And then we have another question here from Kamal Srinivasan

WPR: Mamy jeszcze inne pytanie od Kamala Srinivasana

about your reopening strategy.

o strategię wtórnego otwierania.

"How are you enabling restaurants and retailers to open safely in Taiwan?"

"Jak umożliwiacie restauracjom i sklepom otwierać się bezpiecznie w Tajwanie?"

AT: Oh, they never closed, so ... (Laughs)

AT: Nigdy się nie zamknęły, więc... (Śmiech)

WPR: Oh!

WPR: Och!

AT: Yeah, they never closed,

AT: Tak, nigdy;

there was no lockdown, there was no closure.

nie było kwarantanny, nie było zamknięcia.

We just said a very simple thing in the CECC press conference,

Po prostu powiedzieliśmy jedną prostą rzecz na konferencji prasowej CECC,

that there's going to be physical distancing.

że będzie dystansowanie fizyczne.

You maintain one and a half meters indoors

Utrzymujesz półtora metra w pomieszczeniach

or wear a mask.

albo nosisz maseczkę.

And that's it.

I to tyle.

And so there are some restaurants that put up, I guess, red curtains,

Są restauracje, które zakładają jakieś czerwone kurtyny,

some put very cute teddy bears and so on, on the chairs,

niektóre kładą bardzo urocze pluszowe misie i tym podobne na krzesłach,

to make sure that people spread evenly,

by upewnić się, że ludzie siadają równomiernie,

some installed see-through glass or plastic walls

jedni zainstalowali ścianki z przeźroczystego szkła lub plastikowe

between the seats.

pomiędzy siedzeniami.

There's various social innovations happening around.

Wiele społecznych innowacji dzieje się dookoła.

And I think the only shops that got closed for a while,

Myślę, że jedyne zakłady, które na chwilę się zamknęły,

because they could not innovate quick enough to respond to these rules,

bo nie mogły wystarczająco szybko dostosować się do tych zasad,

was the intimate escort bars.

to były bary agencji towarzyskich.

But eventually, even they invented new ways,

Ale w końcu nawet oni coś wymyślili,

by handing out these caps that are plastic shielding,

przez rozdawanie plastikowych osłon,

but still leaves room for drinking behind it.

które wciąż zostawiają miejsce, by za nimi pić.

And so they opened with that social innovation.

Otwarli się z tą innowacją.

DB: That's amazing.

DB: To niesamowite.

WPR: It is, yeah, it's a lot to learn from your strategies there.

WPR: Można się wiele nauczyć z tych waszych strategii.

Thank you, I'll be back towards the end with some final questions.

Dzięki, wrócę pod koniec z finalnymi pytaniami.

DB: I'm very happy to hear that the restaurants were not closed down,

DB: Dobrze słyszeć, że restauracje się nie zamknęły,

because I think Taipei has some of the best food in the world

bo myślę, że Taipei ma jedną z najlepszych kuchni świata

of any city that I've visited,

ze wszystkich miast, jakie zwiedziłem,

so, you know, kudos to you for that.

więc wiesz, chwała wam za to.

So the big concern when it comes to using digital tools for COVID

Wielkim zastrzeżeniem, gdy mowa o cyfrowych narzędziach przy COVID

or using digital tools for democracy

lub o używaniu cyfrowych narzędzi w demokracji,

is always privacy.

jest zawsze prywatność.

You've talked about that a little bit,

Mówiłeś o tym trochę,

but I'm sure the citizens of Taiwan

ale jestem pewien, że obywatele Tajwanu

are perhaps equally concerned about their privacy,

są pewnie równie przejęci swoją prywatnością,

especially given the geopolitical context.

szczególnie biorąc pod uwagę kontekst geopolityczny.

AT: Definitely.

AT: Zdecydowanie.

DB: So how do you cope with those demands?

DB: Jak radzicie sobie z tymi wymogami?

AT: Yeah, we design with not only defensive strategy,

AT: Tworzymy nie tylko strategię obronną,

like minimization of data collection,

jak minimalizacja zbierania danych,

but also proactive measures,

ale również proaktywne pomiary,

such as privacy-enhancing technologies.

takie jak technologie wzmacniające prywatność.

One of the top teams that emerged out of our cohack,

Jeden z najlepszych zespołów, jaki wyłonił się z naszych cohacków,

the TW response from the Polis,

odpowiedź TW z Polis,

how to make contact tracing easier,

jak ułatwić śledzenie kontaktów,

focused not on the contact tracers,

skupiał się nie na kontrolerach kontaktu,

not on the medical officers, but on the person.

nie na pracownikach medycznych, ale na pacjencie.

So they basically said, "OK, you have a phone,

Mówili: "Masz telefon,

you can record your temperatures,

możesz sprawdzać temperaturę,

you can record your whereabouts and things like that,

rejestrować miejsca pobytu i tym podobne,

but that is strictly in your phone.

ale to jest tylko w twoim telefonie.

It doesn't even use Bluetooth.

On nawet nie używa Blootootha.

So there's no transmission.

Nie ma transmisji.

Technology uses open-source,

Technologia używa open-source,

you can check it, you can use it in airplane mode.

możesz to sprawdzić, używać w trybie samolotowym.

And when the contact tracer eventually tells you

Jeśli kontroler kontaktu jednak powie ci,

that you are part of a high-risk group,

że jesteś częścią grupy wysokiego ryzyka,

and they really want your contact history,

i naprawdę chcą twoją historię kontaktów,

this tool can then generate a single-use URL

to narzędzie może wygenerować jednorazowy URL,

that only contains the precise information,

zawierający tylko precyzyjną informację,

anonymized,

anonimową,

that the contact tracers want.

której chcą kontrolerzy kontaktu.

But it will not, like in a traditional interview,

Ale to nie pozwoli spytać,

let you ask --

jak w tradycyjnym wywiadzie...

they ask a question, they only want to know your whereabouts,

to oni zadają pytanie, chcą tylko znać twoje miejsca pobytu,

but you answer with such accuracy

ale ty odpowiadasz z taką dokładnością,

that you end up compromising other people's privacy.

że kompromitujesz innych ludzi.

So basically, this is about designing

Więc chodzi o takie projektowanie,

with an aim to enhance other people's privacy,

które zwiększy prywatność innych,

because personal data is never truly personal.

bo dane osobowe nie są nigdy naprawdę osobiste.

It's always social, it's always intersectional.

Są zawsze społeczne, są zawsze między przestrzeniami.

If I take a selfie at a party,

Jeśli zrobię selfie na imprezie,

I inadvertently also take pretty much everybody else's

pośrednio zrobię również zdjęcie wszystkim innym,

who are in the picture, the surroundings, the ambiance, and so on,

którzy są na zdjęciu, otoczenie i tak dalej,

and if I upload it to a cloud service,

a jeśli załaduję to do "chmury",

then I actually decimate the bargaining power,

właściwie dziesiątkuję siłę przetargową,

the negotiation power of everybody around me,

siłę negocjacji wszystkich wokół,

because then their data is part of the cloud,

bo wtedy ich dane są częścią chmury,

and the cloud doesn't have to compensate them

a chmura nie musi im tego rekompensować

or get their agreement for it.

ani dostawać na to zgody.

And so only by designing the tools

Przez samo tworzenie narzędzi,

with privacy enhancing as a positive value,

mających jako wartość pozytywną zwiększanie prywatności,

and not enhancing only the person's own privacy,

a nie tylko zwiększanie prywatności pojedynczej osoby,

just like a medical mask, it protects you,

tak jak maseczka medyczna, chroni ciebie,

but mostly it also protects others, right?

ale głównie chroni innych.

So if we design tools using that idea,

Jeśli tworzymy narzędzia zgodnie z tą ideą,

and always open-source and with an open API,

zawsze open-source i z otwartym API,

then we're in a much better shape

wtedy wyglądamy o wiele lepiej,

than in centralized or so-called cloud-based services.

niż scentralizowane lub tak zwane serwisy oparte na chmurze.

DB: Well, you're clearly living in the future,

DB: Zdecydowanie żyjesz w przyszłości

and I guess that's quite literal,

i to całkiem dosłownie,

in the sense of, it's tomorrow morning there.

w sensie, że jest tam jutrzejszy poranek.

AT: Twelve hours.

AT: Dwanaście godzin.

DB: Yes.

DB: Tak.

Tell me, what do you see in the future?

Powiedz mi, co widzisz w przyszłości?

What comes next?

Co będzie dalej?

AT: Yes, so I see the coronavirus as a great amplifier.

AT: Widzę koronawirusa jako wielki wzmacniacz.

If you start with an authoritarian society,

W społeczeństwie autorytarnym

the coronavirus, with all its lockdowns and so on,

koronawirus, zamknięcia i tak dalej,

has the potential of making it even a more totalitarian society.

może ten totalitaryzm zwiększyć.

If people place their trust, however,

Jeśli jednak ludzie pokładają ufność

on the social sector,

w sektorze społecznym,

on the ingenuity of social innovators,

w pomysłowości innowatorów społecznych,

then the pandemic, as in Taiwan,

wtedy pandemia, jak w Tajwanie,

actually strengthens our democracy,

właściwie umacnia naszą demokrację,

so that people feel, truly, that everybody can think of something

tak, że ludzie faktycznie czują, że każdy może wpaść na coś,

that improves the welfare of not just Taiwan,

co zwiększy dobrobyt nie tylko Tajwanu,

but pretty much everybody else in the world.

ale wszystkich ludzi na świecie.

And so, my point here

Zmierzam do tego,

is that the great amplifier comes if no matter you want it or not,

że to będzie się wzmacniało, czy tego chcemy czy nie,

but the society, what they can do, is do what Taiwan did after SARS.

ale społeczeństwo może zrobić to, co zrobił Tajwan po SARS.

In 2003, when SARS came,

W 2003 roku, gdy przyszło SARS,

we had to shut down an entire hospital,

musieliśmy zamknąć cały szpital,

barricading it with no definite termination date.

barykadując go bez limitu czasowego.

It was very traumatic,

To było bardzo traumatyczne,

everybody above the age of 30 remembers how traumatic it was.

każdy po trzydziestce pamięta, jak traumatyczne to było.

The municipalities

Gminy

and the central government were saying very different things,

i rząd centralny mówiły zupełnie różne rzeczy

and that is why after SARS,

i dlatego po SARS

the constitutional courts charged the legislature

trybunały konstytucyjne wymogły od legislatury,

to set up the system as you see today,

ustanowienie nowego systemu, jaki dzisiaj widzicie.

and also that is why,

Rrównież dlatego,

when people responding to that crisis back in 2003

gdy ludzie zaczęli reagować na kryzys w 2003 roku,

built this very robust response system that there's early drills.

zbudowano ten bardzo silny system szybkiej reakcji na wydarzenia.

So just as the Sunflower Occupy,

Tak jak Rewolucja Słoneczników,

because of the crisis in trust let us build new tools

ponieważ kryzys zaufania pozwolił nam zbudować nowe narzędzia,

that put trust first,

które stawiały zaufanie jako pierwsze,

I think the coronavirus is the chance for everybody who have survived

myślę, że koronawirus jest szansą

dla każdego, kto przetrwał pierwszą falę,

through the first wave

to settle on a new set of norms that will reinforce your founding values,

by osiąść na nowym zestawie norm, które wzmocnią podstawowe wartości,

instead of taking on alien values in the name of survival.

zamiast przyjmować obce wartości w imię przetrwania.

DB: Yeah, let's hope so,

DB: Miejmy taką nadzieję

and let's hope the rest of the world is as prepared as Taiwan

i miejmy nadzieję, że reszta świata będzie tak przygotowana jak Tajwan

the next time around.

na następny raz.

When it comes to digital democracy, though,

Jeśli mowa o demokracji cyfrowej

and digital citizenship,

i cyfrowym obywatelstwie,

where do you see that going,

dokąd, twoim zdaniem, to zmierza,

both in Taiwan and maybe in the rest of the world?

na Tajwanie i w reszcie świata?

AT: Well, I have my job description here,

AT: Mam tu opis swojego stanowiska,

which I will read to you.

który wam przeczytam.

It's literally my job description and the answer to that question.

To dosłownie opis mojego stanowiska i odpowiedź na to pytanie.

And so, here goes.

When we see the internet of things,

Skoro widzimy internet rzeczy,

let's make it the internet of beings.

zróbmy internet ludzi.

When we see virtual reality,

Skoro widzimy rzeczywistość wirtualną,

let's make it a shared reality.

zróbmy z niej wspólną rzeczywistość.

When we see machine learning,

Skoro widzimy nauczanie maszynowe,

let's make it collaborative learning.

zróbmy z niego wspólną naukę

When we see user experience,

Skoro widzimy doświadczenie użytkownika,

let's make it about human experience.

zróbmy z niego doświadczenie ludzkie.

And whenever we hear the singularity is near,

A kiedy zbliża się osobliwość,

let us always remember

zawsze pamiętajmy

the plurality is here.

o istnieniu różnorodności.

Thank you for listening.

Dziękuję za uwagę.

DB: Wow.

DB: Wow.

I have to give that a little clap,

Muszę temu przyklasnąć,

that was beautiful.

to było piękne.

(Laughs)

(Śmiech)

Quite a job description too.

Niezły opis stanowiska.

So, conservative anarchist,

Konserwatywny anarchista,

digital minister, and with that job description --

minister cyfryzacji, z takim opisem zawodu

that's pretty impressive.

- to całkiem imponujące.

AT: A poetician, yes.

AT: Poetyckie, tak.

DB: (Laughs)

DB: (Śmiech)

So I struggle to imagine

Trudno mi sobie wyobrazić

an adoption of these techniques in the US,

zastosowanie tych technik w USA,

and that may be my pessimism weighing in.

ale to może być mój pesymizm.

But what words of hope do you have for the US, as we cope with COVID?

Jakie słowa nadziei masz dla USA, kiedy walczymy z COVIDem?

AT: Well, as I mentioned, during SARS in Taiwan,

AT: Jak wspomniałem, podczas SARS w Tajwanie

nobody imagined we could have CECC and a cute spokesdog.

nikt nie wyobrażał sobie, że moglibyśmy mieć CECC i uroczego psiego rzecznika.

Before the Sunflower movement, during a large protest,

Przed ruchem Słoneczników, podczas dużego protestu,

there was, I think, half a million people on the street, and many more.

było jakieś pół miliona ludzi na ulicy.

Nobody thought that we could have a collective intelligence system

Nikt nie przypuszczał, że można mieć system zbiorowej inteligencji,

that puts open government data

który dzięki otwarciu danych rządowych

as a way to rebuild citizen participation.

odbuduje obywatelskie uczestnictwo.

And so, never lose hope.

Nigdy nie traćcie nadziei.

As my favorite singer, Leonard Cohen -- a poet, also -- is fond of saying,

Mój ulubiony piosenkarz, również poeta, Leonard Cohen, lubi mawiać:

"Ring the bells that still can ring

"Dzwoń dzwonami mogącymi dzwonić

and forget any perfect offering.

i zapomnij o doskonałej ofierze.

There is a crack in everything and that is how the light gets in."

We wszystkim jest pęknięcie i w ten sposób wchodzi światło".

WPR: Wow.

WPR: Wow.

That's so beautiful,

To takie piękne,

and it feels like such a great message to, sort of, leave the audience with,

brzmi jak wielki przekaz, z którym warto pozostawić widownię

and sharing the sentiment

i czuję,

that everyone seems to be so grateful for what you've shared, Audrey,

że każdy jest bardzo wdzięczny za wszystko, czym się podzieliłeś, Audrey,

and all the great information and insight into Taiwan's strategies.

i wszystkie ważne informacje, spojrzenie na strategie Tajwanu.

AT: Thank you.

AT: Dziękuję.

WPR: And David --

WPR: I David...

DB: I was just going to say, thank you so much for that,

DB: Chciałem tylko powiedzieć: wielkie dzięki za to,

thank you for that beautiful job description,

dzięki za ten piękny opis stanowiska

and for all the wisdom you shared in rapid-fire fashion.

i za całą mądrość, którą pokazałeś tak szybko.

I think it wasn't just one idea that you shared,

Podzieliłeś się nie jednym pomysłem,

but maybe, I don't know, 20, 30, 40?

ale może dwudziestoma, trzydziestoma, czterdziestoma?

I lost count at some point.

Pogubiłem się w pewnym momencie.

AT: Well, it's called Ideas Worth Spreading,

AT: To się nazywa Idee Warte Szerzenia,

it's a plural form.

to liczba mnoga.

(Laughter)

(Śmiech)

DB: Very true.

DB: Bardzo prawdziwe.

Well, thank you so much for joining us.

Wielkie dzięki za dołączenie do nas.

WPR: Thank you, Audrey.

WPR: Dzięki, Audrey.

DB: And I wish you luck with everything.

DB: I życzę ci powodzenia ze wszystkim.

AT: Thank you, and have a good local time.

AT: Dzięki, trzymajcie się.

Stay safe.

Bądźcie bezpieczni.