Lasting Conservation, Led by Indigenous Heritage | Adjany Costa | TED

Μετάφραση: Charalampia Raftogianni Επιμέλεια: Thanasis Zantrimas

Imagine if you live at the center of a global conservation spotlight,

Φανταστείτε ότι ζείτε στο επίκεντρο μιας παγκόσμιας διατήρησης,

but you have no voice.

αλλά δεν έχετε καθόλου φωνή.

Your aspirations are not valid,

Οι επιδιώξεις σας δεν είναι βάσιμες, και η γνώση σας δεν μετράει.

and your knowledge does not count.

Sadly, this happens very often in local communities of key ecosystems

Δυστυχώς, αυτό συμβαίνει συχνά σε τοπικές κοινότητες

βασικών οικοσυστημάτων σε όλο τον κόσμο.

around the world.

In conservation, my field of work,

Στη διατήρηση, τον τομέα εργασίας μου,

I call it community-based conservation washing,

εγώ το ονομάζω τοποκεντρικό ξέπλυμα συντήρησης,

which is basically when conservation organizations

το οποίο βασικά είναι όταν οι οργανισμοί διατήρησης

claim to work for communities

ισχυρίζονται ότι δουλεύουν για τις κοινότητες

only to inform and impose pre-designed conservation plans

μόνο για να ενημερώσουν και να επιβάλλουν προσχεδιασμένα πλάνα διατήρησης

instead of including them,

αντί να τους συμπεριλάβουν,

παραπλανώντας τα ΜΜΕ και τις επενδυτικές πηγές.

misguiding media and funding sources.

Think of greenwashing, and then apply it to conservation.

Σκεφτείτε την ψευδοπράσινη ταυτότητα και εφαρμόστε τη στη διατήρηση.

Hopefully we can all agree that approach is not right,

Ας ελπίσουμε ότι όλοι συμφωνούμε πως αυτή η προσέγγιση δεν είναι σωστή

and it needs to be tackled.

και πρέπει να αντιμετωπιστεί.

And how about we start

Και τι θα λέγατε να ξεκινούσαμε

by twisting classic community-based conservation questions upside down?

με το να αντιστρέφαμε τις κλασικές ερωτήσεις της τοποκεντρικής διατήτησης;

Say, instead of wondering how to bring science

Αντί να αναρωτιόμαστε πώς θα φέρουμε την επιστήμη

and policy to communities,

και την πολιτική στις κοινότητες,

how about we find a way to bring the voice

τι θα λέγατε να βρούμε έναν τρόπο να φέρουμε τη φωνή

and centenary knowledge of communities to research and policy making?

και την εκατοενταετή γνώση των κοινοτήτων στην έρευνα και τη χάραξη πολιτικής;

But see, the answer to such questions is never a one-size-fits-all solution,

Αλλά η απάντηση σε τέτοιες ερωτήσεις δεν είναι ποτέ μία ενιαία λύση,

because it needs to be tailored to the unique environmental,

γιατί πρέπει να προσαρμοστεί στις μοναδικές περιβαλλοντικές,

social and economic realities of each community.

κοινωνικές και οικονομικές πραγματικότητες της κάθε κοινότητας.

Let me give you some context.

Θα σας δώσω το πλαίσιο.

I get to work in one of the most incredible wetland systems on Earth.

Ξεκινώ τη δουλειά σε έναν από τους πιο εκπληκτικούς υγροβιότοπους στη Γη.

The sources of the Kavango Zambezi Transfrontier Conservation area,

Τις πηγές της Διασυνοριακής Περιοχής Προστασίας Καβάνγκο-Ζαμβέζη,

KAZA for short.

ΚΑΖΑ εν συντομία.

But now KAZA spreads through five countries

Αλλά τώρα η ΚΑΖΑ εξαπλώνεται σε πέντε χώρες

and is home to iconic African wildlife,

και είναι έδρα μιας εμβληματικής αφρικανικής άγριας ζωής,

incredible landscapes, like the Okavango Delta,

απίστευτων τοπίων, σαν το Δέλτα του Οκαβάνγκο,

and up to 2.5 million people.

και πάνω από 2,5 εκατομμύρια ανθρώπους.

Οι πηγές της στην ανατολική Ανγκόλα είναι η καρδιά, οι πνεύμονες

Its sources in eastern Angola are the heart, the lungs

and the backbone of the entire KAZA,

κι η ραχοκοκαλιά ολόκληρης της ΚΑΖΑ,

yet they’re unprotected.

όμως, είναι απροστάτευτες.

In one of the many research trips I've done to the area,

Σε ένα από τα ερευνητικά ταξίδια που έχω κάνει εκεί,

I met Mama Lerógio,

συνάντησα τη Μαμά Λερόζιο,

the oldest lady of a Luchaze village,

τη γηραιότερη κυρία του χωριού Λουτσάζε,

and she was genuinely surprised to still see me alive.

και ειλικρινά απόρησε που με είδε ακόμα ζωντανή.

She told me the story of the Mukissi,

Μου είπε την ιστορία του Μουκίσι,

this mythical, giant snake-like creature

αυτού του μυθικού πλάσματος που μοιάζει με φίδι

that protects the rivers and thus life.

που προστατεύει τα ποτάμια και, κατά συνέπεια, τη ζωή.

And she told me that if the Mukissi spared me, my life,

Και μου είπε ότι αν ο Μουκίσι μου χάριζε τη ζωή,

after spending four months in dugout canoes

αφού περνούσα τέσσερις μήνες σε μονόξυλα,

from the sources to the Okavango delta in Botswana,

από τις πηγές μέχρι το Δέλτα του Οκαβάνγκο στην Μποτσουάνα,

it meant it trusted me.

αυτό σήμαινε ότι με εμπιστευόταν.

And if it did, so could they, the Luchaze people.

Κι έτσι, θα με εμπιστεύονταν κι οι κάτοικοι του Λουτσάζε.

But see, most Luchaze children do not know of the Mukissi

Αλλά τα περισσότερα παιδιά στο Λουτσάζε δεν γνωρίζουν για τον Μουκίσι

or any other local tale.

ή οποιαδήποτε άλλη τοπική ιστορία.

And that is because the 40-plus year-long war they have endured

Κι αυτό γιατί ο σαραντάχρονος πόλεμος που υπέμειναν

has created a gap in storytelling

έχει δημιουργήσει ένα κενό στη διήγηση ιστοριών

and has stripped away ownership of their heritage.

και έχει αφαιρέσει την κυριότητα από την κληρονομιά τους.

So now the ancient wisdom,

Έτσι, τώρα η αρχαία σοφία

which is key to stewardship,

που είναι το κλειδί για τη διαχείριση,

is locked in the older, disappearing generations.

έχει περιοριστεί στις παλιότερες γενιές που χάνονται.

And so we started this journey to bring back these stories

Κι έτσι, αρχίσαμε αυτό το ταξίδι για να φέρουμε πίσω αυτές τις ιστορίες

as an effort to restore pride and ownership.

σαν μία προσπάθεια να αποκαταστήσουμε την υπερηφάνεια και την κυριότητα.

Oral storytelling has always played a fundamental role,

Η προφορική αφήγηση ιστοριών πάντα παίζει έναν καθοριστικό ρόλο,

not only in African culture but in conservation efforts, too.

όχι μόνο στην αφρικανική κουλτούρα αλλά και σε προσπάθειες διατήρησης.

We also do mapping exercises

Κάνουμε επίσης ασκήσεις χαρτογράφησης

to help villagers visualize the influence and impact not only of their land,

βοηθώντας τους χωρικούς να φανταστούν όχι μόνο την επίδραση της γης τους,

but also of their daily actions beyond their geographic reach.

αλλά και των καθημερινών τους πράξεων πέρα από τα γεωγραφικά τους όρια,

To give them a sense of importance

για να τους δώσουμε αίσθημα σπουδαιότητας

to counteract how they felt abandoned all these years.

που θα αντικρούσει την αίσθηση της εγκατάλειψής τους όλα αυτά τα χρόνια.

And we also help give them back the power of decision

Επίσης, τους βοηθάμε δίνοντάς τους πίσω τη δύναμη της λήψης αποφάσεων

by instigating curiosity

με το να υποκινούν την περιέργεια

on alternative livelihoods that they can trial on.

για εναλλακτικούς τρόπους βιοπορισμού που μπορούν να δοκιμάσουν.

All of this in an effort to bring back ownership of their heritage

Όλο αυτό σε μία προσπάθεια να φέρουμε πίσω την κυριότητα της κληρονομιάς τους

και να τους κάνουμε διαχειριστές της δικής τους γης

and make them stewards of their own land

and also of their own future.

και, επίσης, του δικού τους μέλλοντος.

But see, through the years,

Με την πάροδο των χρόνων όμως,

that trust that I've mentioned before, grew stronger.

αυτή η εμπιστοσύνη, στην οποία αναφέρθηκα πριν, έγινε ισχυρότερη.

So now they scold me, they teach, they feed, they protect me,

Έτσι, τώρα με επιπλήττουν, με διδάσκουν, με τρέφουν, με προστατεύουν,

they tell me secrets of their traditions.

μου λένε μυστικά της παράδοσής τους.

Children tease me and call me names,

Τα παιδιά με πειράζουν μου βγάζουν παρατσούκλια,

but I will never be one of them.

αλλά ποτέ δεν θα είμαι ένας από αυτούς.

And thus they will never fully, truly trust me.

Έτσι, δεν θα με εμπιστευτούν ποτέ απόλυτα.

But that is the point of this whole talk.

Αλλά αυτό είναι το μήνυμα όλης αυτής της ομιλίας.

They're not supposed to trust me, you

Δεν θα εμπιστευτούν εμένα, εσάς ή οποιονδήποτε άλλο

or anyone else coming in with a grand plan to save the world.

που θα έρθει με ένα μεγάλο σχέδιο για να σώσει τον κόσμο.

They're supposed to trust themselves.

Πρέπει να εμπιστευτούν τους εαυτούς τους.

Real community-based conservation

Η αληθινή διατήρηση που βασίζεται στην κοινότητα

goes much beyond ensuring an elder has a ceremonial seat at the table

πάει παραπέρα, εξασφαλίζοντας σε έναν γηραιό μια εθιμοτυπική θέση

and is interviewed.

και ότι δέχεται συνέντευξη.

It fosters fierce independence, doesn't further dependency.

Προάγει την έντονη ανεξαρτησία, δεν προωθεί την εξάρτηση.

Lasting conservation comes from within.

Η μακρόχρονη διατήρηση προκύπτει βαθιά μέσα μας.

Από την πίστη, από το να ανήκουμε κάπου και από τα όνειρα.

From believing, from belonging, from dreaming.

So whether you are a conservationist yourself

Οπότε, είτε είσαι ένας οικολόγος,

or a donor or a media outlet,

είτε ένας δωρητής, είτε ένα ΜΜΕ, είτε απλώς περίεργος,

or maybe just plain curious,

let's be vessels for that,

ας γίνουμε οι μεταφορείς γι′ αυτό,

for stewardship, for ownership,

για τη διαχείριση, για την κυριότητα,

for pride.

για την υπερηφάνεια.

Don’t just tick the boxes.

Μην τικάρετε απλώς στα κουτάκια.

Ask the difficult questions.

Κάντε τις δύσκολες ερωτήσεις.

And always wonder:

Και πάντα να αναρωτιέστε:

Are we working for communities

Δουλεύουμε για τις κοινότητες

or with communities?

ή μαζί με τις κοινότητες;

Thank you.

Ευχαριστώ.

(Επευφυμίες και χειροκρότημα)

(Applause)