Can you solve the trickster god riddle? - Alex Rosenthal

380,155 views ・ 2024-11-19

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Ozay Ozaydin Gözden geçirme: Eren Gokce
00:06
Ragnarok has been raging for far too long;
0
6878
3879
Ragnarok çok uzun süredir devam ediyor;
00:11
many gods and heroes have fallen, and the rest can barely stand.
1
11007
4963
birçok tanrı ve kahraman öldü ve geri kalanlar zar zor ayakta durabiliyor.
00:16
Loki, his bright eyes dimmed by exhaustion,
2
16512
3337
Parlak gözleri yorgunluktan kararmış olan Loki buluşmak istiyor.
00:19
asks to meet.
3
19849
1376
00:21
He proposes that you and he settle the conflict with a game
4
21517
4672
Size ve kendisine, isimlerinizle kazınmış kutsal bir masanın üzerinde
00:26
atop a sacred table engraved with your names.
5
26189
3879
bir oyunla çatışmayı çözmenizi öneriyor.
00:30
It has the following rules:
6
30943
1919
Oyunun kuralları şöyle:
00:32
one player will carve any number of crosses into the table,
7
32987
4963
Oyunculardan biri masaya istediği sayıda haç kazıyacak
00:37
then play begins.
8
37992
2086
ve oyun başlayacak.
00:40
Each turn, the active player must carve a line
9
40828
3963
Her turda, aktif oyuncu kendisine
00:44
connecting two open ends without touching itself or another line.
10
44791
5797
veya başka bir çizgiye dokunmadan iki açık ucu birleştiren bir çizgi oymalıdır.
00:51
Then, he must carve a short segment across that new line
11
51089
4295
Ardından, bu yeni çizgi boyunca kısa bir parça oymalı
00:55
and pass the knife to the other player.
12
55384
2795
ve bıçağı diğer oyuncuya geçirmelidir.
00:58
Only crosses and end-of-turn segments are in play.
13
58471
4838
Sadece haçlar ve tur sonu bölümleri oyundadır.
01:03
Whoever makes the last valid move wins and will rule the new world.
14
63768
5505
Son geçerli hamleyi yapan kazanır ve yeni dünyayı yönetir.
01:09
Loki will let you carve however many crosses you want into the table,
15
69690
4880
Loki masaya istediğiniz kadar haç çizmenize izin verir,
01:15
then he’ll choose whether he goes first or second.
16
75071
4129
sonra da birinci mi yoksa ikinci mi olacağını seçer.
01:19
You’re certain the trickster is up to something,
17
79951
2669
Düzenbazın bir şeyler çevirdiğinden eminsiniz,
01:23
so how can you beat him?
18
83412
1585
peki onu nasıl yenebilirsiniz?
01:25
Pause here to figure it out yourself. Answer in 3
19
85164
3087
Kendiniz çözmek için burada durun. Cevap 3 sn sonra
01:28
Answer in 2
20
88251
2335
Cevap 2 sn sonra
01:30
Answer in 1
21
90586
1794
Cevap 1 sn sonra
01:32
Often the best way to analyze a game like this—
22
92713
3546
Genellikle John Conway tarafından Brüksel Lahanası adıyla
01:36
which was invented by John Conway under the name Brussels Sprouts—
23
96259
4170
icat edilen bu tür bir oyunu analiz etmenin en iyi yolu onu denemektir.
01:40
is to try it out.
24
100513
1293
01:42
Let’s start with the simplest case: a single cross.
25
102014
3629
En basit durumla başlayalım: Tek bir haç.
01:46
Here, no matter how we play, the game ends in three moves.
26
106018
4964
Burada, nasıl oynarsak oynayalım, oyun üç hamlede biter.
01:51
With two crosses, the game always ends in eight.
27
111440
4046
İki haç ile oyun her zaman sekiz hamlede biter.
01:55
And with three crosses, 13 moves.
28
115695
3170
Üç haçla, 13 hamlede.
01:58
That’s a bad sign if it continues—
29
118948
2461
Eğer böyle devam ederse bu kötüye işaret -
02:01
however many crosses you carve, Loki could choose the turn order and win.
30
121409
5547
ne kadar haç yaparsanız yapın, Loki dönüş sırasını seçebilir ve kazanabilir.
02:07
But this pattern doesn’t necessarily mean that every game is fixed—
31
127290
4588
Ancak bu model her oyunun sabit olduğu anlamına gelmez -
02:12
perhaps 10 or 15 or 100 crosses has some winnable condition.
32
132086
5798
belki de 10, 15 ya da 100 haç kazanılabilir bir duruma sahiptir.
02:18
So let's try to understand what's happening.
33
138426
2461
Öyleyse neler olduğunu anlamaya çalışalım.
02:21
We can start by looking at the final states of a few games.
34
141179
4170
Birkaç oyunun son durumlarına bakarak başlayabiliriz.
02:25
As chaotic as they seem, there’s something interesting here.
35
145892
3712
Her ne kadar kaotik görünseler de, burada ilginç bir şey var.
02:29
Every game ends with a number of distinct regions,
36
149854
3795
Her oyun, her biri tam olarak bir çizginin girdiği
02:33
each with exactly one line poking in.
37
153816
3170
bir dizi farklı bölgeyle sona eriyor.
02:37
The one cross game has four— these three, and the one outside the blob.
38
157236
5464
Tek çarpı oyununda dört tane var- bu üç ve blobun dışında bir tane.
02:42
Two crosses produces eight regions, and three crosses, 12.
39
162950
5214
İki çarpı sekiz bölge, üç çarpı ise 12 bölge üretiyor.
02:48
That makes sense;
40
168372
1293
Bu mantıklı;
02:49
each cross started with exactly four points that we could carve from—
41
169665
4213
her bir haç, oyabileceğimiz tam olarak dört nokta ile başladı -
02:54
we can think of those as lives.
42
174045
2419
bunları can olarak düşünebiliriz.
02:56
Each turn removes two ends, then adds two more.
43
176756
4546
Her tur iki ucu kaldırır, sonra iki tane daha ekler.
03:01
But when one is stuck by itself in an enclosure,
44
181385
3295
Ancak bir tanesi bir muhafaza içinde
tek başına kaldığında kullanılamaz hâle geliyor
03:04
it’s unusable and we lose a life.
45
184680
2461
ve bir can kaybediyoruz.
03:07
By the end of the game
46
187516
1419
Oyunun sonunda
03:08
all but one of those lives has been claimed by an enclosed shape,
47
188935
4379
bu canlardan biri hariç hepsi kapalı bir şekil tarafından sahiplenilmiş olur
03:13
with the last poking out into the great blank beyond.
48
193481
3920
ve sonuncusu da ötedeki büyük boşluğa doğru uzanır.
03:17
And when do we make an enclosed shape? Almost always.
49
197860
3879
Peki ne zaman kapalı bir şekil yaparız? Neredeyse her zaman.
03:21
In this game, we closed one off there, and there, and there.
50
201864
4546
Bu oyunda, şurada, şurada ve şurada bir tane kapattık.
03:26
Sometimes they immediately claim a life,
51
206827
3087
Bazen hemen bir can alırlar,
03:29
but sometimes it happens later to two at once,
52
209997
3712
ama bazen daha sonra bir bölgeyi ikiye böldüğümüzde olduğu gibi
03:33
like when we divide a region in half.
53
213793
2878
aynı anda ikisine birden olur.
03:36
But even that move added one more region than we previously had—
54
216837
4380
Ancak bu hamle bile daha önce sahip olduğumuzdan bir bölge daha ekledi -
03:41
we turned one into two.
55
221384
2252
birini ikiye dönüştürdük.
03:43
The only time we don’t create a new enclosure
56
223928
3628
Yeni bir muhafaza yaratmadığımız tek zaman,
03:47
is when we connect two separate clusters, like this.
57
227556
4296
bunun gibi iki ayrı kümeyi birleştirdiğimiz zamandır.
03:52
A cluster might involve a single cross or a blob that’s formed around multiple.
58
232144
5631
Bir küme bir ya da birden fazla haçın etrafında oluşan bir damla içerebilir.
03:58
We never end up with an enclosed region without a line,
59
238150
3838
Hiçbir zaman çizgisiz bir kapalı bölgeyle sonuçlanmayız,
çünkü ne zaman bir bölge oluştursak,
04:02
because whenever we make a region, we carve a new segment,
60
242071
3337
yarısı içeri giren yeni bir parça oyarız.
04:05
half of which pokes in.
61
245533
1793
04:07
We also never end with a region with multiple lines,
62
247535
3628
Ayrıca hiçbir zaman birden fazla çizgiye sahip bir bölge elde edemeyiz,
04:11
because then we could connect them and divide the region further.
63
251163
3796
çünkü o zaman onları birleştirebilir ve bölgeyi daha da bölebiliriz.
04:15
So back to the single cross game.
64
255584
3129
Tek haç oyuna geri dönelim.
04:18
We start with four lives in one giant region.
65
258963
3462
Dev bir bölgede dört canla başlıyoruz.
04:22
After we carve the first line, we have two regions.
66
262675
3545
İlk çizgiyi oyduktan sonra iki bölgemiz oluyor.
04:26
After the second line, three regions.
67
266304
2544
İkinci çizgiden sonra, üç bölge.
04:28
And after the third, four, so we’re done.
68
268973
3003
Üçüncüden sonra dört, yani işimiz bitti.
04:32
Adding a second cross gives us four more lives,
69
272476
4046
İkinci bir çarpı işareti eklemek bize dört can daha verir
04:36
and also a free move that doesn’t make an enclosure,
70
276605
4338
ve ayrıca bu iki kümeyi birleştirmeyi seçtiğimizde
04:41
whenever we choose to connect these two clusters.
71
281027
3586
bir muhafaza oluşturmayan serbest bir hareket sağlar.
04:45
The third cross adds four more lives and another free move.
72
285197
5089
Üçüncü çarpı dört can ve bir serbest hareket daha ekler.
04:50
So that’s why the total number of turns goes up by five each time—
73
290494
4463
İşte bu yüzden toplam tur sayısı her seferinde beş artıyor -
04:55
four extra lives plus one free move.
74
295166
3461
dört ekstra can artı bir serbest hamle.
04:58
All of which is to say: Loki, true to form, has rigged the game.
75
298794
5297
Tüm bunların anlamı: Loki, her zamanki gibi oyuna hile karıştırmış.
05:04
The only way to win is to trick the trickster...
76
304425
3170
Kazanmanın tek yolu hileciyi kandırmak...
05:07
and there is something he overlooked.
77
307803
2795
ve gözden kaçırdığı bir şey var.
05:10
Let's say you carve one cross.
78
310931
2461
Diyelim ki bir haç oydunuz.
05:13
Loki chooses to go first, anticipating a quick and easy win on turn three.
79
313768
6339
Loki ilk hamleyi yapmayı seçiyor ve üçüncü turda hızlı
ve kolay bir galibiyet bekliyor.
05:20
So when, on your first move,
80
320441
2878
Böylece ilk hamlenizde adınızdaki son harfe kadar
05:23
you carve a line all the way to the last letter in your name,
81
323527
4630
bir çizgi oyduğunuzda,
05:28
his triumphant sneer passes through shock, dismay, and rage.
82
328324
5672
muzaffer alaycılığı şok, dehşet ve öfkeye dönüşür.
05:34
But rules are rules, and a cross is a cross.
83
334246
4421
Ama kural kuraldır ve çarpı da çarpıdır.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7