Stocks, supplies and shortages #COVID-19

Stoklar, takviyeler ve eksiklikler #COVID-19

How are you?

Nasılsınız?

We really hope youíre keeping safe and healthy.

Sağlıklı ve güvende olmanızı umut ediyoruz.

Weíre both fine and weíre staying at home because of COVID-19.

İkimiz de iyiyiz ve COVID-19 yüzünden evde kalıyoruz.

We know many of you are too, so weíre going to tell you how weíre coping

Birçoğunuzun da evde olduğunu biliyoruz, bu yüzden size bununla nasıl başa çıkacağımızı anlatacağız

And we hope youíll share your stories with us too.

Umarız sizler de hikayelerinizi bizimle paylaşırsınız.

This videoís about vocabulary you can use to talk about your lives and how youíre affected

Bu videoda, hayatlarınız ve COVID-19'dan nasıl etkilendiğiniz hakkında konuşmak için kullanabileceğiniz kelimeler hakkında olacak.

by COVID-19.

Bu videoda, hayatlarınız ve COVID-19'dan nasıl etkilendiğiniz hakkında konuşmak için kullanabileceğiniz kelimeler hakkında olacak.

Weíll focus on language for talking about a big issue ñ stocks, supplies and shortages.

Bükük sorun olan malzemeler, takviyeler ve yokluktan bahsetmek için gerekli olan dile odaklanacağız.

A shortage is when there isnít enough of something thatís needed.

Yokluk, ihtiyaç duyulan bir şey yeterli olmadığında ortaya çıkar.

The most serious shortages are medical supplies and equipment.

En ciddi yokluk tıbbi malzeme ve teçhizattır.

Doctors, nurses and other essential workers need PPE ñ Personal Protective Equipment.

Doktorlar, hemşireler ve diğer başlıca çalışanların PPE Kişisel Koruyucu Ekipmana ihtiyacı vardır.

In particular, they need masks to protect their faces.

Özellikle yüzlerini korumak için maskeye ihtiyaçları vardır.

Goggles to cover their eyes.

Gözlerini örtmek için de gözlüklere.

Gowns to protect their bodies.

Vücutlarını korumak için koruyucu giysi.

And gloves to cover their hands.

Ve ellerini örtmek için de eldivenler.

Hospitals also need ventilators and respirators.

Hastaneler ayrıca ventilatör ve resipartor cihazlarına da ihtiyaç duyarlar.

They both help with breathing so whatís the difference?

Her ikisi de solunuma yardımcı oluyor, o zaman fark nedir?

A ventilator is a machine that helps a patient breathe.

Ventilatör hastaların nefes almasına yardımcı olan bir makinedir.

It pumps oxygen into the lungs if they're too ill or weak to breathe themselves.

Kendileri solunum yapamayacak kadar hasta veya zayıflarsa akciğerlere oksijen pompalar.

A respirator is a kind of mask, so itís a kind of PPE.

Respirator bir çeşit maskedir, bu yüzden bir çeşit Kişisel Koruyucu Ekipmanıdır.

The American Centers for Disease Control recommends that health workers wear N95 respirators that

Amerikan Hastalık Kontrol Merkezleri, sağlık çalışanlarının burun ve ağızlarına sıkıca oturan N95 solunum maskeleri

fit tightly around their nose and mouth.

takmalarını önermektedir.

Now ,there are some kinds of respirators that pump air, so theyíre a kind of ventilator

Artık, hava pompalayan bazı resipratorler var, bu yüzden onlar da bir çeşit vantilatördür.

too.

So sometimes the words respirator and ventilator can be synonyms and mean the same thing.

Yani bazen respirator ve ventilatör kelimeleri eş anlamlı olabilir ve aynı anlama gelebilir.

But normally, ventilators are machines that help patients breathe and respirators are

Normalde ventilatörler hastaların nefes almasına yardımcı olan makinelerdir fakat respiratorler ise koruyucu maskelerdir.

the protective masks.

OK.

evet

Another serious shortage in the US is testing.

ABD'deki bir diğer ciddi sıkıntı ise testtir.

Itís very hard to get tested for COVID-19 here.

Burada COVID-19 için test yaptırmak oldukça zor.

We lack the tests we need.

İhtiyacımız olan testlerden yoksunuz.

Thereís a lack of testing.

Test noksanlığı var.

Notice the word ëlackí here.

Burada "eksiklik" kelimesine dikkat edin.

We use it when there isnít enough of something and you can use it as a verb or a noun.

Bir şey yeterli olmadığında kullanırız ve fiil veya isim olarak kullanabilirsiniz.

Thereís another thing we lack at the moment.

Şu anda yokluğunu çektiğimiz başka bir şey daha var.

Whatís that?

Nedir?

Good news.

İyi haber

Evet

Yes.

Haberler çok kötü.

The news is so bad.

But personally, we want you to know that Vicki and I are fine.

Ancak şahsen, Vicki'nin ve benim iyi olduğumuzu bilmenizi istiyoruz.

And weíd like to say thank you to everyone who's been wishing us good health in the comments.

Yorumlarda bize sağlık dileyen herkese teşekkür etmek istiyoruz.

Thank you all.

Hepinize teşekkürler.

Weíve been isolating for nearly a month now, so we havenít left the house.

Neredeyse bir aydır izole durumyadız, bu yüzden evden çıkmadık.

And weíre lucky because in Philadelphia we can order online and get food and other things

Ve şanslıyız çünkü Philadelphia'da online sipariş verip, yiyecek ve diğer şeyleri teslim alabiliyoruz.

delivered.

Itís called contact-less delivery because they just leave it on your doorstep.

Buna temassız teslimat deniyor, çünkü teslimat sadece kapınıza bırakılıyor.

Aynısını yapabilir misin?

Can you do the same?

I know itís harder for my family in England.

İngiltere'deki ailem için daha zor olduğunu biliyorum.

But it can take a while to get a delivery here now.

Ancak şimdi teslimatın gelmesi biraz daha uzun zaman alabilir.

Lots of people are ordering online so there are delays

Pek çok kişi online sipariş veriyor, bu yüzden gecikmeler oluyor.

It took two weeks to snag a delivery.

Bir teslimatın yapılması iki hafta sürdü.

Snag ñ thatís an interesting use of the word snag.

"beklenmedik engel ya da güçlük" bu engel kelimesinin ilginç bir kullanımı.

Really?

Sahi mi?

It means we were lucky to get a delivery.

Bu, teslimatı aldığımız için şanslı olduğumuz anlamına geliyor.

That meaning is more common in American than British English.

Bu anlam Amerikan İngilizcesi olarak İngiliz İngilizcesinde olduğundan daha yaygındır.

Well Iím glad we snagged it.

Evet, tökezlediğimize memnunum.

Our stocks were running low and our refrigerator was empty.

Stoklarımız tükeniyordu ve buzdolabımız boştu.

We ran out of fresh fruit and vegetables.

Taze meyve ve sebzeleri tüketmiştik.

Tükettiğin zaman, fazla kalmıyor.

When you run low, you donít have many.

And when you run out, you donít have any.

Ve tükendiğinde, hiç yok.

We need to learn to order early.

Erken sipariş vermeyi öğrenmemiz lazım.

But weíve stocked up now.

Ama şimdi stokladık.

Now, what about that word ëstockí?

Peki ya "stoklamak" kelimesi?

It has a lot of different meanings.

Bir çok anlamı var.

We have the stock market.

menkul kıymetler borsamız var.

For example, the stock market fell when the corona virus hit.

Örneğin, korona virüsü darbesi borsayı düşürdü.

Here stock means a share in a company.

Burada "stok" senedi bir şirkette hisse anlamına gelir.

And stock can be a liquid too that we use in cooking.

Ve "stok", yemek pişirmede kullandığımız bir sıvı anlamına gelebiliyor.

This is stock.

Bu "stok"

Itís a liquid you make by boiling meat or vegetables and you can use it to make soup.

Et veya sebzeleri kaynatarak elde ettiğiniz bir sıvıdır ve çorba yapmak için kullanabilirsiniz.

But more often, stock is a supply of something.

Ancak çoğunlukla, stok bir şeyin kaynağıdır.

Companies might do stocktaking.

Şirketler stoklama yapabilir.

Thatís when they count their inventory and all the materials they use to manufacture

Envanterlerini ve ürünlerini üretmek ve işlerini yapmak için kullandıkları tüm malzemeleri o zaman sayıyorlar

their products and do business.

And the word 'stock' can be a verb too.

Ve 'stok' kelimesi de bir fiil olabilir.

If a store stocks something, then it has it for sale.

Bir mağaza bir şey stokluyorsa, o zaman bu satılıktır.

And they might stock the shelves - keep them full.

Raflara stok yapıp doldurabilirler.

And if a store has an item available for sale, then we say itís ëin stockí.

Ve bir mağazada satışa sunulan bir ürün varsa, stokta olduğunu söylüyoruz.

And if there arenít any for sale, then the store is 'out of stock'.

Ve satışta bir şey yoksa, mağazada 'stokta yok' demektedir.

Hereís a message I had from Amazon this week.

İşte bu hafta Amazon'dan aldığım bir mesaj. 'Stok eksikliği nedeniyle, siparişinizden aşağıdaki ürünü sağlayamıyoruz. Öğeyi iptal ettik ve sıkıntıdan dolayı özür dileriz."

Itís quite formal English because it was a written message.

Oldukça resmi bir İngilizce çünkü yazılı bir mesajdı.

If I were saying this, Iíd probably say something like ëThis item is out of stock, so we canít

Bunu ben söylüyor olsaydım, muhtemelen böyle bir şey söylerdim. Bu ürün stokta yok, bu yüzden sağlayamıyoruz.

get it.

Weíve cancelled your order and weíre sorry.

Siparişinizi iptal ettik ve üzgünüz.

What were they out of?

Olmayan neydi?

Contact lens solution.

lens solusyonu

So you canít clean your contact lenses?

Yani zaman lenslerini temizliyemiyorsun?

No but it's not a big problem, yet.

hayır, ama şimdilik çok sorun değil.

With the corona virus, lots of people have been ëstocking upí on things ñ buying them

Korona virüsü ile birçok insan, ihtiyaçlarını çok miktarda satın alıp stokluyor.

in large quantities.

Like hand sanitizer and toilet paper.

El dezenfektanı ve tuvalet kağıdı gibi.

People have been panic-buying because theyíre worried about a shortage.

İnsanlar paniğe kapılıyor çünkü bir kıtlıktan endişe ediyorlar.

Theyíre hoarding them.

Onları istifliyorlar.

Now hoarding is another interesting verb.

Şimdi de "istifleme" başka bir ilginç fiildir.

It has negative connotations.

Olumsuz çağrışımları var.

Itís when you have a secret stack of something that you donít want to share.

Paylaşmak istemediğiniz şeyleri gizlice stoklamanızdır.

Hereís another phrase we use with the word stock.

"stok" kelimesi ile kullandığımız başka bir ifade.

We could say a supermarket is well-stocked.

Bir süpermarketin iyi stoklandığını söyleyebiliriz.

That means the shelves are full of different things.

Bu, rafların farklı ürünlerle dolu olduğu anlamına gelir.

We have a well-stocked refrigerator.

İyi stoklanmış bir buzdolabımız var.

We can order food online and get it delivered so weíre not worried about running out.

Online yemek siparişi verebilir ve teslim alabiliriz, böylece tüketme konusunda endişemiz kalmaz.

But drinks are a different story.

Ama içecekler başka hikaye.

Yes, we donít know what we have so we want to ëtake stockí.

Elimizde ne kadar olduğunu bilmiyoruz, o yüzden stok sayımı yapmak istiyoruz.

We want to evaluate our situation because we canít buy any more.

Durumumuzu değerlendirmek istiyoruz çünkü daha fazla satın alamıyoruz.

Yeah.

Evet

The reason dates back to the 1920s when there was prohibition in America and nobody could

Bunun sebebi, Amerika'da hiç kimsenin alkol alamadığı veya satamadığı 1920'lerdeki yasağa dayanıyor.

buy or sell alcohol.

And when they changed the law so you could buy alcohol again, Pennsylvania, the state

Ve tekrar alkol alabilmeniz için yasayı değiştirdiklerinde, yaşadığımız eyalet olan Pennsylvani' daki,

we live in, took control of all the liquor stores.

tüm likör mağazalarının kontrolünü ele geçirdiler.

When the COVID crisis started, the governor closed down all the non-essential businesses,

COVID krizi başladığında, vali tüm zorunlu olmayan işleri kapattı,

but he left the liquor stores open.

ancak likör mağazalarını açık bıraktı.

So other businesses complained and they said ëHey!

Diğer işletmeler şikayet etti ve Hey dediler!

Thatís not fair!í So then he closed down the liquor stores tooÖ

Bu hiç adil değil! Sonra likör dükkanlarını da kapattı.

And people REALLY complained about that.

Ve insanlar bu durumdan GERÇEKTEN şikayet ettiler.

So they opened up an online store and as soon as they didÖ

Bu yüzden bir online mağaza açtılar ve

... the website crashed!

web sitesi anında çöktü.

But luckily we have some alcohol in the house.

Neyse ki evde alkolümüz var.

Weíve got..

var..

Weíve got some red wine.

Biraz kırmızı şarabımız var.

We like red wine.

Kırmızı şarabı seviyoruz.

Thereís a bottle of port there, and I think itís full.

Orada bir şişe porto şarabı var ve bence dolu.

Oh my goodness.

Aman tanrım.

Thereís a little tiny bit of martini.

Bi parça martini var.

Another bit of port.

Diğer bir porto şarabı daha.

Oh look, thereís some English sherry.

Oh bak, biraz İngiliz sherry var.

Oh, very nice.

Oh çok güzel.

A pre-dinner drink one night.

Bir gece akşam yemeği öncesi içki.

Some pickled onions.

Biraz soğan turşusu.

Urgh!

An English delicacy.

Bir İngiliz leziz yiyeceği

ErmÖ And then we have this Frangelico liqueur.

Ve sonra bu Frangelico likörü var.

Where did we get that?

Bunu nereden aldık?

I have no idea.

Fikrim yok.

I think itíll give us a headache.

Sanırım biraz başımızı ağrıtacak.

Weíve also got this.

Bi de bu var.

Ah, cachacas.

Ah, cachacas.

You mix this with lime juice and a lot of sugar and it makes a caipirinha.

Bunu limon suyu ve çok fazla şekerle karıştırıyorsunuz ve bir caipirinha oluyor.

You get those in Brazil.

Bunlar Brezilya'dan alıyorsun.

And weíve got a little bit of campari but I havenít got any soda water.

Bi parça camparimiz var ama sodamız yok.

Iíll have to get some.

Biraz almam gerekecek.

And then a bit more wine.

Biraz daha şarap

Is it.. ohÖ Itís scotch whiskey.

İskoç viskesi.

I think weíll be all right for a little while.

yakında iyi olucaz.

Do you have plenty to eat and drink too?

Bol yiyeceğinizin ve içeceğiniz var mı?

We hope so.

Bizde öyle umuyoruz.

And are you like us and looking through your cupboards and finding food and drink there

Sizde bizim gibi misiniz, ve dolaplarınızı inceleyip orada unutmuş olduğunuz

that youíd forgotten you had?

yiyecek ve içecekleri mi buldunuz?

Are you staying at home too?

Siz de evde kalıyor musunuz?

What are you doing through this COVID-19 crisis?

COVID-19 krizinde neler yapıyorsunuz?

Weíd love to hear about your experiences, so please write and tell us in the comments.

Deneyimlerinizi duymak isteriz, bu yüzden lütfen yorumlarda bize yazın ve anlatın.

Or make a video about them.

Ya da bununla ilgili bir video yapın.

You can post it on YouTube and send the link here.

YouTube'a yükleyebilir ve bağlantıyı buraya gönderebilirsiniz.

Weíd love to know how youíre getting on.

Nasıl geçiyor bilmek isteriz.

Please keep safe everyone and donít forget to call your grandpa and grandma.

Lütfen herkesi güvende tutun ve büyükbabanızı ve büyükannenizi aramayı unutmayın.

Bye.

Hoşçakalın.

Bye-bye

Güle güle