10 Lessons I Learned From Being a Nerd | Jordan Dinwiddie | TED

Translator: Trang Do Nu Gia

Các bạn có muốn biết từ yêu thích của tôi là gì không?

Do you all want to know what my favorite word is?

(Laughter)

(Tiếng cười)

Đó là một từ bắt đầu bằng chữ “F”.

It's the F word.

(Audience: Yeah!)

(Khán giả: Yeah!)

Some people think it's a little dirty.

Có một số bạn nghĩ rằng nó hơi tục.

Others really like to throw it around.

Nhưng có một số bạn thì lại khá thích dùng nó.

Ồ, có phải bạn đang nghĩ đến từ “fuck” phải không?

Oh, y’all thought I meant “fuck”?

(Laughter)

(Tiếng cười)

Không, không, không, không, không.

No, no, no, no, no.

My favorite word is “fandom.”

Từ yêu thích của tôi chính là “fandom” (cộng đồng người hâm mộ).

This talk is about fandom

Buổi nói chuyện hôm nay là về fandom,

and how fandom can enrich your life

cách mà fandom giúp cuộc sống của bạn trở nên phong phú hơn

and build a community of people

và cách chúng tạo nên một cộng đồng gồm những người

that you might not have always talked to, right?

mà bạn có thể chưa từng nói chuyện cùng, phải không nào?

But I'm sure when you all think of fandom,

Nhưng tôi chắc rằng khi nghĩ về fandom,

y'all think nerds and cosplay and fan fiction and neck beards

các bạn đều nghĩ họ là những mọt sách, những fan truyện tranh và tiểu thuyết,

những neckbeard,

hay những người sống ở tầng hầm tối tâm.

and people in dark basements and stuff.

Và tất cả điều đó là sự thật.

And all that is true.

(Laughter)

(Tiếng cười)

But you also probably think about America's ass.

Nhưng có lẽ bạn cũng nghĩ về bờ mông nước Mỹ.

(Laughter)

(Tiếng cười)

I do.

Tôi cũng nghĩ vậy.

(Laughter and cheers)

(Tiếng cười và cổ vũ)

And yes, fandom is all of this stuff,

Vâng đúng vậy, fandom chính là tất cả những thứ này,

but it is actually a community of people that share a passion.

nhưng nó thực sự là một cộng đồng của những người có chung niềm đam mê.

Fandom is a community of people that share a passion.

Fandom là một cộng đồng của những người chia sẻ cùng một niềm đam mê.

Phải không nào?

Right?

But like all things, a there's a spectrum, right?

Nhưng giống như mọi thứ, ta luôn có một phổ phân loại, đúng không nào?

You have your casual fans, your fans, your hardcore fans,

Ta có những fan hâm mộ bình thường, những fan hâm mộ chung chung,

những fan cứng, và những fan cuồng.

and then you have your fanatics.

And it can get really ugly, just like that ugly thing.

Và nó có thể trở nên càng điên cuồng hơn, giống như những người fan đó.

Every time I see it, I run scared.

Mỗi lần nhìn thấy điều đó, tôi đều sợ hãi.

Xin lỗi tất cả những Phillies của tôi, điều đó thật xấu xí, phải không nào?

Sorry to all my Phillies fans, it's ugly, right?

But I want to talk about the difference between being a fan

Nhưng tôi muốn nói về sự khác biệt giữa việc là một fan hâm mộ

and being a fanatic, right?

và một fan cuồng. đúng chứ?

Fans want to bring in joy.

Fan là những người hâm mộ muốn mang lại niềm vui.

They want to share stuff as much as possible with you, right?

Họ muốn chia sẻ với bạn nhiều thứ nhất có thể, đúng không nào?

Fanatics are --

Còn những fan cuồng lại là --

And I know I watched Obi-Wan last night, so "Star Wars" is on the brain --

Vâng tôi biết mà, tôi đã xem Obi-Wan tối qua

nên “Chiến tranh giữa các vì sao” vẫn vang vẫn trong đầu tôi --

But fanatics are those "Star Wars" fans

Nhưng những fanatics chính là những fan “Chiến tranh giữa các vì sao”

that chased two grown women off of the internet

đã đuổi hai phụ nữ trưởng thành

because they gave the Millennium Falcon to a girl, right.

chỉ bởi vì họ đã tặng Millennium Falcon cho một cô gái, đúng chứ.

They weren't happy about that.

Họ không hài lòng về điều đó.

Those are fanatics.

Họ là những fan cuồng.

We want to be fans.

Chúng ta muốn trở thành những fan hâm mộ.

We don't want to be fanatics, right?

Chứ không phải là những fan cuồng phải không nào?

Because fans create worlds.

Bởi vì người hâm mộ tạo ra thế giới.

Once the story is over, once the movie is done,

Khi câu chuyện kết thúc, một khi bộ phim được hoàn thành

they want to keep it going.

họ muốn nó được tiếp tục.

So they start to create cosplay, fan fiction, video games.

Vì vậy, họ bắt đầu tạo ra việc cosplay, những tiểu thuyết do fan viết,

những trò chơi điện tử.

I mean, I myself have a lot of feelings and fandoms,

Ý tôi là, bản thân tôi có rất nhiều cảm xúc và fandom,

so I have a newsletter that I write whenever I remember to write it.

vì vậy tôi có một bản tin tự viết mà bất cứ khi nào nhớ thì tôi mới viết.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And also, because we're friends here,

Và vì chúng ta là đều là bạn bè với nhau,

tôi cũng tham gia vào việc cosplay nữa.

I cosplay.

(Laughter)

(Tiếng cười)

I'm not new to this, I'm true to this, right.

Tôi không phải là người mới, tôi thành thật với các bạn về điều này.

I wanted to still still engage with all of the worlds that I love,

Tôi vẫn muốn tiếp tục tham gia với tất cả những thế giới mà tôi yêu thích,

even though the movie was over.

mặc dù bộ phim đã kết thúc.

Fans aren't gatekeepers.

Người hâm mộ không phải là những người canh giữ.

Y'all can clap.

Các bạn có thể vỗ tay.

(Applause)

(Vỗ tay)

Tất cả chúng ta đều có người bạn như thế, người mà sẽ xem chúng ta xem phim

We all have that friend that watches us watch a movie

because they want us to like the same part that they like.

vì họ muốn chúng ta thích cùng một phần mà họ thích.

(Laughter)

(Tiếng cười)

That is a fan.

Đó mới là một fan hâm mộ.

Fanatics are those people who quiz me when I come into a comic book store

Những fan cuồng là những người sẽ hỏi tôi khi tôi đến một cửa hàng truyện tranh,

thinking because I look like this,

nghĩ rằng vì tôi trông như thế này,

that I can't know about comics, right?

nên tôi không thể biết gì về truyện tranh, phải không nào?

And fans learn life lessons from some of the nerdiest places, right?

Và những người hâm mộ thường học các bài học cuộc sống từ những nơi mọt sách nhất,

đúng chứ?

So for a quick example, how many Blazers fans are here?

Một ví dụ ngắn gọn thôi, có bao nhiêu người hâm mộ Blazers ở đây vậy ạ?

(Cheers and applause)

(Tiếng reo hò và vỗ tay)

Right.

Đúng vậy.

Y'all are really patient people, I'm sure.

Các bạn thực sự là những người kiên nhẫn, tôi chắc chắn như thế.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Y'all will continue to be patient.

Các bạn vẫn sẽ tiếp tục kiên nhẫn.

Với số bảy đó, các bạn đều có một sự lựa chọn thật tệ cho tất cả mọi người.

With that number seven pick, y’all got, sucks for y’all.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Or if you were an Oregon women's Ducks fan, which we all should be --

Hay nếu bạn là fan Ducks của Oregon nữ, điều mà tất cả chúng ta nên làm --

(Cheers and applause)

(Tiếng reo hò và vỗ tay)

You probably understand the importance of women in power,

Bạn có thể hiểu tầm quan trọng của phụ nữ nắm quyền,

the value of women in sports

giá trị của phụ nữ trong thể thao

and you're probably just overall a much better person.

và có lẽ về tổng thể thì bạn là một người tốt.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Because fandom when harnessed is greater than any box office number.

Vì fandom đã được toi luyện sẽ lớn mạnh hơn bất kỳ con số phòng vé nào.

Right, fandom when harnessed is greater than any box office number.

Đúng vậy, fandom khi được khai thác sẽ lớn hơn bất kỳ con số phòng vé nào.

You meet people who you might have not necessarily always talk to, right?

Bạn gặp những người mà bạn có thể không nhất thiết phải luôn nói chuyện.

You learn from so many different people

Bạn học hỏi từ rất nhiều người khác nhau

and you learn a lot of things from these things that you love so much.

và bạn học được rất nhiều điều từ những thứ mà bạn vô cùng yêu thích.

Whether or not you realize it, right?

Cho dù bạn có nhận ra điều đó hay không?

Think about what you put on your locker when you were a teenager

Hãy nghĩ về những gì bạn đặt trên tủ khóa của mình khi bạn còn là một thiếu niên,

or in your three-ring binder

hoặc trong cuốn sổ còng,

or even on your phone background right now.

hoặc thậm chí trong hình nền điện thoại của bạn ngay bây giờ.

Something somewhere has inspired you

Một thứ gì đó ở một nơi nào đó đã truyền cảm hứng cho bạn

or guided you along this journey called life, right?

hoặc đã dẫn lối bạn trên hành trình gọi là cuộc sống này, phải không?

So I'm going to give you all ten things --

Vì vậy, tôi sẽ nói cho các bạn nghe về tất cả mười điều này--

I have a lot of fandoms, I have a lot of them,

Tôi tham gia vào rất nhiều fandom, vô cùng nhiều,

but I'm going to give you ten things that my fandoms have taught me.

nhưng tôi sẽ cung cấp cho bạn mười điều mà fandom của tôi đã dạy tôi.

Number one, Storm from the "X-Men,"

Thứ nhất, Storm trong “X-Men”,

tất cả các bạn nên vỗ tay ngay bây giờ.

y'all should be clapping right now.

(Tiếng vỗ tay và cổ vũ)

(Applause and cheers)

She is the leader of the X-Men.

Cô ấy là thủ lĩnh của X-Men.

Là một cô gái da đen trẻ trung, khi nhìn thấy người phụ nữ

As a young Black girl seeing this tall,

beautiful Black woman with all this white hair

da đen, cao, xinh với mái tóc trắng

and a very operatic voice leading the way,

và giọng hát vô cùng “opera” này,

it was very impactful for a Fox Kids Saturday morning.

điều đó rất có tác động đối với một đứa bé “Fox Kids” vào sáng thứ Bảy.

That's my son.

Đó là con trai tôi.

(Applause and laughter)

(Tiếng vỗ tay và tiếng cười)

“Chiến tranh giữa các vì sao” dạy tôi rằng

“Star Wars” taught me that my world can be as big as a galaxy far, far away.

thế giới của tôi có thể rộng lớn như một thiên hà vô cùng xa xôi.

Whether that is real or fake.

Cho dù đó là thật hay giả.

My world can be much bigger than just the six blocks that I call my home.

Thế giới của tôi có thể to lớn hơn nhiều so với sáu dãy nhà nơi tôi sống.

Wonder Woman --

Wonder Woman --

(Tiếng reo hò và vỗ tay)

(Cheers and applause)

-- dạy tôi rằng cơ thể tôi dù nhìn ở bất kỳ tác phẩm điêu khắc nào,

Taught me that my body at any sculpt, at any shape is beautiful, right?

ở bất kỳ hình dạng nào thì cũng rất xinh đẹp, đúng không nào?

Wonder Woman đã dành cả cuộc đời của cô ấy --

Wonder Woman spent her entire life --

Y'all can clap.

Các bạn có thể vỗ tay.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)

Wonder Woman đã dành cả cuộc đời của mình để tập luyện cho trận chiến.

Wonder Woman spent her entire life training for battle.

Cô ấy không tập luyện đề trở thành người mẫu cỡ 0.

She was not going to be a size zero.

She was going to have quadriceps and deltoids.

Cô ấy tập luyện để có được cơ đùi trước và cơ vai.

I learned that word a couple of weeks ago, deltoid.

Tôi đã học được từ đó vài tuần trước, deltoid.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And she was going to look strong

Và cô ấy trông vô cùng mạnh mẽ

and look beautiful while doing it.

và xinh đẹp khi thực hiện điều đó.

Được rồi, đến với điều thứ tư.

Alright, the fourth one.

(Cheers and applause)

(Tiếng cổ vũ và vỗ tay)

Venus và Serena, như những cô gái da đen khác --

Venus and Serena, as any Black girl, specifically --

We were forced to watch them,

Chúng tôi bị bắt buộc phải xem họ,

whether or not we liked tennis or not.

dù có thích quần vợt hay không.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Đó cũng là bởi vì nó luôn được chiếu trên truyền hình

It's also because it came on cable so you didn't have to, like, look for it.

vậy nên bạn không cần phải tìm kiếm nó.

But my North Star as a big sister has always been these two.

Nhưng Sao Bắc Cực của tôi với tư cách là một người chị lớn luôn là hai người này.

Because when the world was against them, they always had each other.

Bởi vì khi thế giới chống lại họ, họ luôn có nhau.

So whether or not I am being a good sister in the moment,

Vì vậy, cho dù tôi có là một người chị tốt ở thời điểm này hay không,

that is what I always look towards.

điều đó vẫn là điều mà tôi luôn hướng tới.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)

Được rồi.

All right.

Giày thể thao đã dạy tôi tầm quan trọng của chất lượng và chi tiết --

Sneakers taught me the importance of quality and detail, and nerds --

Những người hâm mộ giày sneaker, tất cả các bạn đều là mọt sách.

Sneaker heads, you all are nerds.

Nobody cares about quality leather from 1987 to 2022 except y'all.

Không ai quan tâm đến chất lượng da giày từ năm 1987 đến 2022,

ngoại trừ tất cả các bạn.

Y'all need to just accept it.

Tất cả các bạn chỉ cần chấp nhận nó.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Fan của bộ truyện “Harry Potter” --

"Harry Potter" fan fiction --

(Cheers and applause)

(Tiếng reo hò và vỗ tay)

Taught me that I could write myself into any story.

dạy tôi rằng tôi có thể tự viết bất cứ câu chuyện nào.

Those books are about this big

Những cuốn sách đó là về những người da đen to lớn có cái gì cơ?

and Black people had about what, eight words?

Tám từ thôi.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So I wanted to fill in those gaps and I was very good at it too.

Tôi muốn lấp đầy những khoảng trống đó và tôi cũng rất giỏi trong việc đó.

Also wrote some smut, you can look for that later.

Tôi cũng viết một số truyện thể loại smut, bạn có thể tìm kiếm nó sau.

(Laughter)

(Tiếng cười)

“Sailor Moon” ...

“Thủy thủ Mặt Trăng”...

(Cheers and applause)

(Tiếng cổ vũ và vỗ tay)

Taught me the power of female friendships.

dạy tôi sức mạnh của tình bạn nữ.

That's it.

Chính là nó đấy.

(Applause)

(Vỗ tay)

And now, this isn't really a lesson,

Và bây giờ, cái này không thực sự là một bài học,

but my father is a massive nerd

nhưng cha tôi là một siêu mọt sách

and he would see me glomming on to these superheroes, Storm,

và khi ông ấy thấy tôi xem những siêu anh hùng này, như Storm,

and he would be like, "Well, what about Black Panther?

ông ấy sẽ nói rằng “Chà, còn Black Panther thì sao?

What about Luke Cage? What about Misty Knight?"

Còn Luke Cage thì sao? Còn Misty Knight thì sao?”

And in doing that, he was trying to teach me, yes,

Và bằng việc này, ông ấy đã cố gắng dạy tôi rằng

you can love everything that is current, but you have to know about your past.

bạn có thể yêu mọi thứ hiện tại, nhưng bạn phải biết về quá khứ của mình.

And so showing me all of these Black superheroes from the '70s,

Và vì thế nên ông ấy đã cho tôi xem tất cả những siêu anh hùng da đen

from the '60s,

từ những năm 70, những năm 60,

và điều này đã dẫn lối cho cuộc sống như này của tôi.

kind of led me through life.

And now I'm a nerd here talking to you all here, so blame him.

Và bây giờ tôi là một mọt sách đứng ở đây để nói chuyện với tất cả các bạn,

Boy bands.

tất cả là từ ông ấy.

(Applause)

Những ban nhạc nam.

(Tiếng vỗ tay)

B2K specifically, taught me to scream really loud.

Đặc biệt là B2K, họ đã dạy tôi hét thật to.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Then Chyna ...

Sau đó là Chyna...

(Cheers and applause)

(Tiếng cổ vũ và vỗ tay)

Taught me that I can be the ninth wonder of the world,

đã dạy tôi rằng tôi có thể là kỳ quan thứ chín của thế giới,

that I can stand in a ring or an office room

rằng tôi có thể đứng trong một vũ đài hoặc một phòng văn phòng

or here on this red carpet

hoặc ở đây trên thảm đỏ này

and take command, right?

và nắm quyền chỉ huy, đúng không nào?

Because in a lot of rooms,

Bởi vì trong rất nhiều căn phòng,

I will probably be the only woman.

có lẽ tôi sẽ là người phụ nữ duy nhất.

I will probably be the only Black person.

Có lẽ tôi sẽ là người da đen duy nhất.

I'm for damn sure probably going to be the only Black woman.

Tôi dám chắc rằng tôi sẽ là người phụ nữ da đen duy nhất.

So people are going to look at me anyway.

Dù sao mọi người cũng sẽ nhìn tôi.

I should have something to say.

Tôi nên có điều gì đó để nói.

I should be able to take center stage.

Tôi có thể sẽ đứng ở vị trí trung tâm.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)

So listen, don't be afraid of the F word.

Vì vậy, hãy nghe đây, đừng sợ chữ F.

Because when you love what you love out loud,

Bởi vì khi bạn dám yêu những gì bạn yêu một cách công khai,

that is audacious.

nó là sự táo bạo.

When you love what you love unapologetically,

Khi bạn dám yêu những gì bạn yêu một cách không hối tiếc,

nó thật đẹp.

it is beautiful.

Vì thế, hãy cứ tiếp tục nào các bạn, là một người fan hâm mộ.

All right, so fuck it, y'all, be a fan.

(Cheers and applause)

(Tiếng reo hò và vỗ tay)