Meditations on the intersection of humanity and technology | Olivia Arthur

Transcriber: Ivana Korom Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Translator: Thị Mỹ Hạnh Cao Reviewer: Thu Ha Tran

Như phần lớn những người

may mắn được khỏe mạnh,

suốt cuộc đời tôi đã không quan tâm nhiều đến cơ thể mình,

thứ tôi phụ thuộc vào để có thể di chuyển

Like many people

không kể đến những cú đánh

who have been fortunate enough to be more or less healthy,

và không phàn nàn quá nhiều nếu tôi không nghỉ ngơi đầy đủ.

I spent most of my life never thinking much about my body.

Nhưng tôi dần thay đổi khi mang thai.

Something that I relied on to get me around,

Đột nhiên, cơ thể tôi phải vận hành một công việc khó tin.

not to mind the occasional bash

and not to complain too much if I wasn't getting enough rest.

Điều đó đã khiến tôi phải chú ý đến nó

But that all changed for me when I became pregnant.

và chăm sóc, để nó có thể làm tốt công việc.

Tôi là một nhiếp ảnh gia tư liệu được 20 năm

Suddenly, my body was this machine performing an incredible task.

nhưng chưa bao giờ tôi tự hướng camera về bản thân cho tới lúc đó.

That was something that I had to take notice of

and look after, so that it could do its job.

Đột nhiên, tôi thấy mình bị hấp dẫn bởi cách

I've been a documentary photographer for nearly 20 years now

mà chúng ta cảm nhận về cơ thể

but I never turned the camera on myself until that time.

và cách chúng ta bày tỏ sức mạnh hay nỗi sợ,

And then suddenly, I found myself fascinated

sự can đảm hay nhút nhát mà ta mang trong mình.

by how we feel about our bodies

Tôi đã dành nhiều năm nghiên cứu mối quan hệ

and how we express strength or fear,

của chúng ta với chính cơ thể mình.

courage or shyness in the way we carry ourselves.

Gần đây,

tôi khám phá ra nhiều ranh giới mới trong cơ thể người,

I spent several years making work that examined the relationship

sự biến đổi của cơ thể cùng công nghệ

that we have to our bodies as humans.

khi mà cả hai đều đang tiến hóa song song,

More recently, though,

và những lằn ranh giữa hai bên đã dần mờ đi.

I've been exploring a new frontier in the human body.

A transformation of bodies with technology.

Tôi bắt đầu ghi lại quá trình tiến hóa thành một loài người mới

As humans evolve along with technology,

và trả lời cho câu hỏi bấy lâu nay:

and the lines between the two become increasingly blurred,

Liệu ta có thể thấy được tính người trong máy móc không?

I set out to document our evolution into a new kind of human

Thị giác có lẽ là giác quan cá nhân và gần gũi nhất với chúng ta,

and to play with that age-old question:

là cửa sổ tâm hồn, theo cách gọi cổ điển.

Can we ever see a real humanness in machines?

Chúng ta kết nối, nhận ra nhau

Sight is perhaps the most personal and intimate of our senses.

và giao tiếp với nhau thông qua đôi mắt.

Classically called the window to the soul.

Nếu mất đi một bên, rất có thể ta phải thay thế bằng

một bên mắt giả để khuôn mặt giống như thường.

We connect with each other, recognize each other

Nhà làm phim Rob Spence đã tiến một bước xa hơn

and communicate with each other through our eyes.

khi ông lắp máy quay vào một bên mắt giả,

If we lose an eye, we might wear a dummy replacement

để thu lại tầm nhìn của chính mình.

so that our face resembles what it did before.

Rob là một phần của mạng lưới người máy

Filmmaker Rob Spence took that a step further

và nói với tôi rằng ông rất tò mò

when he installed a video camera in his replacement eye

khi nhận được những lá thư ghét bỏ từ người mà

so that he could record his vision.

cảm thấy bị de dọa bởi khả năng đặc biệt này của ông.

Rob is part of a known network of cyborgs

Liệu quyền thay đổi cơ thể

and he told me that he found it curious

không quan trọng bằng quyền được riêng tư ư?

when he started to receive hate mail from people

who felt threatened by him having this extra ability.

Vì thế khi tôi chụp ảnh Rob,

ông quay lại hình ảnh tôi nhờ vào con mắt ấy

Was his right to change his body

và thu lại chúng trên một chiếc máy thu đặc biệt.

less important than their right to their privacy?

Và có lẽ để thích ứng tốc độ mà chúng ta di chuyển

So as I photographed Rob,

he filmed me using the camera in his eye,

và tạo ra hình ảnh thời nay,

tôi muốn thực hiện công việc này chậm rãi và có chủ đích.

and we recorded it on a special receiver.

Hầu hết các hình ảnh được quay trên một máy quay khổ lớn.

But perhaps in response to the speed with which we all move

and make images these days

Chúng to lớn và vướng víu

chỉ lấy được một khung hình một lần trước khi bạn đổi sang máy film.

I wanted to make this work in a way that was slow and purposeful.

Để kiểm tra độ lấy nét

Most of these images are shot on a large-format camera.

bạn phải đặt đầu mình dưới một tấm áo đen

These are big and cumbersome,

và dùng một chiếc kính lúp.

Vì vậy khi tôi chụp ảnh Rob bằng kỹ thuật cũ này

taking only one frame at a time before you have to change the film.

anh thu hình với máy quay đặt trong mắt

To check the focus,

you have to put your head under a black cloth

đâu đó ở phía cuối đối nghịch với quang phổ công nghệ.

and use a magnifying glass.

So as I photographed Rob using this very old technology,

Nhưng tôi muốn đi sâu hơn

và khám phá nhiều hơn về việc thay thế một bộ phận trên cơ thể

he filmed me using the camera in his eye,

bằng công nghệ.

somewhat the opposite end of the technology spectrum.

Tại phòng thí nghiệm MIT,

họ đang tiến hành những thí nghiệm hiện đại với cơ sinh điện tử

But I wanted to delve deeper

and explore more of what it could mean to lose a part of ourselves

tạo ra chi cơ giới hóa cho người cụt.

Khởi xướng ban đầu bởi Hugh Herr

and replace it with technology.

At MIT Media Lab

một người cụt cả hai chi có khả năng kiểm nghiệm thiết bị ngay trên cơ thể mình

they are doing some of the most cutting-edge work in biomechatronics,

Ông tạo ra một đôi chân có thể đi bộ,

developing motorized limbs for amputees.

chạy và thậm chí là nhảy

Originally set up by Hugh Herr,

a double amputee who was able to develop and test the equipment on himself.

mà trông không hề máy móc chút nào.

Dáng đi gần giống với dáng chân và tay của con người

He went on to create a set of legs that can walk,

vì động cơ giúp người mang một lực đẩy từ dưới sàn

run and even jump

without seeming to be mechanical at all.

để di chuyển về phía trước từ mắt cá chân.

Công nghệ này,

The gait more closely resembles that of a human foot and leg

tiếp tục được cải tiến bởi Matt Carney cùng đồng nghiệp ở MIT

because the motor gives the wearer a push off the floor

nó trông khá ấn tượng,

to move the foot forwards from the ankle.

với bộ phận nhân tạo được nối trực tiếp với xương của người cụt để cố định

The technology here,

các cảm biến nhận các mạch trong cơ bắp của người cụt

continuing to be developed by Matt Carney and his colleagues at MIT,

và phát tín hiệu cho các chi cử động.

is really quite impressive,

with the prosthesis connecting directly into the amputee's bone for stability,

Cuối cùng, người mang có thể nghĩ về cử động bàn chân

và bàn chân sẽ cử động.

and sensors reading pulses from the amputee's muscles

Nhìn vào chúng thôi ta đã thấy ấn tượng rồi.

to tell the limb how to move.

Nhưng dĩ nhiên, các phần nhân tạo không thể tự cử động.

Ultimately, the wearer should be able to think about moving their foot

Để cho thấy mối quan hệ của chúng với con người,

and the foot would move.

tôi muốn chỉ ra cách chúng cho phép người cụt di chuyển dễ dàng và lưu động.

They're impressive to look at by themselves.

But of course, the prostheses don't move on their own.

Nhưng làm sao để chụp được dáng?

In order to show their relationship to humans,

Ở điểm này, tôi lấy cảm hứng từ các công trình và hình ảnh

I wanted to show how they enable amputees to move with ease and fluidity.

của Eadweard Muybridge

người nổi tiếng với seri hình chụp một con ngựa đang chạy, vào năm 1878

But how do you photograph gait?

để chứng minh rằng có một thời điểm khi cả bốn chân của con ngựa

At this point, I was inspired by the work and photographs

đều đồng thời không chạm đất.

of Eadweard Muybridge,

who is famous for his series of images of a running horse, made in 1878,

Ông tiếp tục tạo hàng trăm seri hình chụp chuyển động ở động vật và con người.

to prove that there's a moment when all four of the horse's feet

Đó là công trình đột phá

đưa ra một trong những cơ hội đầu tiên để nghiên cứu về chuyển động giải phẫu học

are off the ground at the same time.

He went on to make hundreds of series of images of animals and humans in motion.

Tôi muốn thử và tạo ra nhiều loại hình về nghiên cứu chuyển động

It was groundbreaking work

đi, chạy, nhảy, và sử dụng công nghệ này ở những người tàn tật

and gave us one of the first opportunities to study the anatomy of motion.

và nghĩ về chúng như một nghiên cứu chuyển động con người nâng cao.

So I wanted to try and create similar kinds of motion studies

of amputees walking, running, jumping, using this technology,

Một trong những điều tôi học được ở MIT

and to think of them as motion studies of an enhanced human motion.

là tầm quan trọng khó tin của sự cân bằng

và sự phức tạp của hệ thống phản ứng và cơ bắp

cho phép ta đứng trên hai chân.

One of the things I learned at MIT

Những ai trong chúng ta đã có con sẽ ghi nhớ với sự hoài niệm

was the incredible importance of balance

khoảnh khắc khi các con bước những bước đi đầu tiên.

and the complex system of reactions and muscles

Nhưng điều mà ta thấy dễ thương đó

that enable us to stand on two feet.

thực ra là một thành tựu khó tin của cân bằng và bất cân bằng.

Those of us with children will remember with fond nostalgia

Điều này nghe hơi nản chí.

the moment our kids take their first steps.

Đây là con gái tôi Lorelei khi tập đứng lần đầu tiên

But what we think of as endearing

mà không cần sự giúp đỡ.

is actually an incredible feat of balance and counterbalance.

Bé chỉ đứng được một vài giây.

It can be quite daunting.

Khiêu vũ, cụ thể thì

This is my daughter Lorelei standing for the first time

chính là về cân bằng và thành thạo sự dẻo dai của chuyển động.

without any support.

Pollyanna đã mất một bên chân trong một tai nạn khi cô ấy mới hai tuổi.

It lasted only a few seconds.

Cô đã học được cách nhảy múa với sự trợ giúp của chân giả

Dance, in particular,

is all about balance and mastering the fluidity of movement.

và bây giờ cô ấy hoàn toàn có thể thi đấu bên cạnh các bạn khác.

Pollyanna here lost her leg in an accident when she was just two years old.

Nhưng kỹ năng di chuyển xung quanh với hai chân

She's learned to dance with the aid of a blade prosthesis

và định hình trên mặt đất gồ ghề

and she now competes in a class alongside nonamputees.

lại thực sự rất khó để phỏng theo.

But the skill of moving around on two legs

Tại đại học kỹ thuật Munich nơi họ phát triển LOLA,

and navigating often uneven ground

một rô bốt hình người hai chân có thể di chuyển cả hai chân

is incredibly difficult to replicate.

và tìm được lối đi vượt qua các chướng ngại vật.

Over at Munich's technical university they've developed LOLA,

Cô sải bước trông rất mạnh mẽ và ấn tượng.

Nhưng chuyển động lại có chút nặng nề và máy móc

a biped humanoid robot that can move on two legs

và cũng không thanh thoát hay tự nhiên như con người.

and make her way around a series of obstacles.

As she strides along, she looks powerful and impressive.

Sau cùng, cô ấy bị tắt nguồn

và treo lên trên cùng với dây cáp trông như bị bỏ rơi.

But her movement is also somewhat clunky and mechanical

Và trong khoảnh khắc đó, tôi thấy cô giống với con người

and not as spontaneous or unpredictable as that of humans.

hơn là khi thấy cô đang di chuyển.

At the end of it all, when she switched off,

Tôi thấy tiếc khi cô ấy bị tắt nguồn.

she hung down on her cables and looked kind of forlorn.

Bề ngoài cô có vẻ lạnh lùng và máy móc,

And in that moment, I saw her as more human

nhưng khi bị tổn thương, cô giống như người thực vậy.

than I had done when she was walking along.

I felt almost sorry that she had been switched off.

Alex Lewis là một người liệt cả tứ chi

Her exterior might be cold and mechanical,

cậu mất hết tứ chi và một phần khuôn mặt khi mắc Chi Liên cầu khuẩn,

but when vulnerable, she looked more real to me.

là một trong những người nghị lực nhất mà tôi từng gặp.

Alex Lewis is a quadruple amputee

Hành trình hồi phục của cậu ấy vô cùng khó khăn.

who lost his limbs and part of his face when he fell ill with strep A.

Bây giờ, tay cậu phải gắn chip để mở cửa trước,

One of the most inspiring people I have ever met.

hai cánh tay bằng máy,

một xe lăn để di chuyển xung quanh.

His journey to recovery has been an incredibly tough one.

Tùy vào việc cậu đang làm,

ném bóng cho chó, lái xe lăn, hay chèo thuyền,

He now has a chip in his arm to open his front door,

a set of mechanical arms,

cậu có các cặp bàn tay khác nhau gắn vào cuối cánh tay.

and a handcycle to get around.

Depending on what he is doing,

Đó là một hành trình gian nan,

be it throwing a ball for the dog, riding his handcycle, or even canoeing,

nhưng những khó khăn Alex đối mặt đã cho cậu tham vọng trở thành siêu nhân.

he has a different set of hands that he attach to the end of his arms.

Cậu thành thật bảo tôi rằng

It's been a very tough journey,

thử thách là điều tốt đẹp nhất từng xảy đến với cậu.

but the hardships he's faced have given Alex a superhuman ambition.

Hiện tại cậu tiếp tục các cuộc thám hiểm, leo núi ở Châu Phi,

He genuinely told me

cậu dự định đạp xe vòng quanh Mông Cổ

that his ordeal is the best thing that ever happened to him.

và hợp tác cùng Cao đẳng Hoàng Gia Luân Đôn

cùng phát triển tay cơ giới hóa

He now goes on expeditions, climbing mountains in Africa,

như những đôi chân họ đang thực hiện tại MIT.

he's planning to cycle across Mongolia,

Có thể anh có ít khả năng vận động hơn trước

and he works with London’s Imperial College,

nhưng hiểu rõ những khuyết điểm ấy

helping to develop a motorized hand,

đã khiến tinh thần Alex mạnh mẽ hơn

much like the legs they are developing at MIT.

và mở ra cho cậu một thế giới với nhiều cơ hội hơn.

He may be less physically able than before,

Nó khiến tôi nhận ra rằng

but understanding his weaknesses

has made Alex emotionally very strong

những cảm xúc và hiểu biết hạn chế của chúng ta về thể chất

and opened up a world of opportunity for him.

là một phần quan trọng khiến ta mạnh mẽ.

Tại Osaka,

It made me realize

that our emotions and understanding the limits of our physicality

tôi gặp giáo sư Ishiguro,

người tạo ra những con rô bốt với những khuôn mặt và biểu cảm kỳ lạ.

are also a huge part of what makes us strong.

Đầu tiên, tôi gặp Geminoid,

In Osaka

một rô bốt được tạo ra giống ông như tạc.

I meet professor Ishiguro,

Trên tấm lưới, bạn có thể thấy ba bức hình của con rô bốt,

who makes robots with uncannily human faces and expressions.

một hình là của giáo sư.

First, I meet Geminoid,

Bạn đoán được ai là ai không?

the robot he created in his own likeness.

Ibuki là một trong những tác phẩm gần đây

On the grid here you can see three pictures of the robot,

một rô bốt giống với một cậu bé 10 tuổi

one of the professor.

có thể vẫy tay và thể hiện một loạt biểu cảm khác nhau.

Can you tell which is which?

Trong số đó, tôi nhận thấy một nhược điểm nhất định

One of his more recent creations is Ibuki,

khiến Ibuki trông giống như thật.

a robot made to look like a ten-year-old boy,

who can wave and show a range of facial expressions.

Khi cậu tức giận hay buồn, nó đem lại sự đồng cảm.

In those expressions, I saw a certain vulnerability

Và khi cậu cười, tôi cũng muốn cười lại với cậu.

that made Ibuki feel very real to me.

Tôi bị Ibuki thu hút như thể mình bị thu hút bởi một đứa trẻ.

When he was angry or sad, it resonated.

Và cuối cùng

tôi cảm thấy mình muốn cảm ơn cậu, hoặc được bắt tay với cậu.

And when he smiled, I wanted to smile back.

I feel I was drawn to Ibuki as I might have been to a real child.

Vì vậy nếu hiểu rõ giới hạn của thể chất của chúng ta

And at the end of it all,

có thể giúp chúng ta mạnh mẽ hơn

I felt I wanted to thank him or reach out and shake his hand.

và việc thấy được những nhược điểm trong biểu cảm của Ibuki

khiến tôi cảm thấy cậu giống một con người.

So if understanding the limits of our physicality

Vậy chúng ta rút ra được điều gì?

can help to make us stronger,

Tại Tokyo, tôi gặp giáo sư Takeuchi,

then seeing the vulnerability in Ibuki's expressions

người phát triển một dạng cơ tổng hợp

made him feel more human to me.

có thể phản ứng với một xung điện

So where do we go from here?

và mở rộng hoặc teo lại như cơ bắp thật.

In Tokyo, I meet professor Takeuchi

Khi làm như vậy, chi nhỏ ở đây sẽ di chuyển qua lại.

who's developed a form of synthetic muscle

Nó chỉ nhỏ xíu như vậy thôi,

that can respond to an electric pulse

nhưng hình dung các khả năng

and expand or contract just like a real muscle.

nếu các chi tổng hợp được tạo ra từ đây.

As it does so, the little limb here moves back and forth.

Sẽ ra sao nếu được kết hợp cùng công nghệ

Now this sample is only tiny,

đọc các xung thần kinh từ đoạn cuối một chi của người cụt?

but imagine the possibilities

if synthetic limbs could be made out of this.

Nó có thể phản ứng lại để chạm hay cảm nhận vật nóng hay sắc nhọn

And what if that could be combined with the technology

và gửi tín hiệu trở lại bộ não

that reads nerve pulses from the end of an amputee's limb?

như những gì nó làm với cơ thể.

Perhaps it could respond to touch and feel something hot or sharp,

Nắm rõ được những nhược điểm này cũng giúp công nghệ mạnh mẽ hơn.

sending a message back up to our brains,

Trong suốt quá trình thực hiện công việc,

just like it does in our body.

tôi gặp được nhiều người tuyệt vời,

Understanding those vulnerabilities would make the technology stronger too.

họ cùng lúc sử dụng và tạo ra công nghệ.

Tôi nhìn ra được nhiều khả năng

làm sao chúng ta có thể hàn gắn và phát triển cơ thể.

Throughout the course of making this work,

I've met some incredible people,

Tuy nhiên tôi cũng đã mỉm cười với một con rô bốt

both using and creating technology.

khi nhìn thấy một cô bé chạy nhảy trên một thanh gươm

I've seen crazy possibilities

for how we'll mend and enhance our bodies.

bắt tay với một người đàn ông không tay

But I've also smiled at a robot,

những con người dạt dào cảm xúc hơn chúng ta.

seen a young girl leap through the air on a blade

Tôi bị bỏ lại trong sợ hãi của sự phức tạp của cơ thể người.

and shaken the hand of a man with no hands

Nhưng tôi cũng nhận ra rằng không chỉ cơ thể chúng ta,

who towers emotionally above us all.

dù có một phần máy hay không,

mới giúp chúng ta khỏe mạnh,

I'm left in awe of the complexity of the human body.

mà còn do những cảm xúc và nắm rõ được nhược điểm của bản thân.

But I also feel that it's not just our bodies,

Nhưng tôi thích nghĩ về những công trình này như

bionics or not,

các nghiên cứu mà ta có thể lật lại

that make us strong,

but our emotions and understanding our weaknesses.

và quan sát lại thật kỹ lưỡng.

Một điểm trong quá trình tiến hóa

But I'd like to think of these works as studies,

trước khi thời gian xa rời chúng ta.

something that we can come back to

Xin cảm ơn.

and carefully observe.

A point in our evolution

before time runs away with us all.

Thank you.