What the World Can Learn From China’s Innovation Playbook | Keyu Jin | TED

Translator: Gia Bảo Nguyễn

So when I was born in China in the early 1980s,

Khi tôi được sinh ra ở Trung Quốc vào đầu những năm 1980,

my country was still a place of scarcity.

quê hương của tôi vẫn còn khá thiếu thốn.

We lived on rationed food, cooked from communal kitchens

Chúng tôi sống nhờ vào khẩu phần ăn được nấu ở những căn bếp công cộng

and even in Beijing had three nights of blackouts every week.

và ngay cả ở Bắc Kinh, việc mất điện vẫn diễn ra 3 ngày 1 tuần.

I remember reading poems with my father by candlelight.

Nhớ những ngày đọc thơ cùng bố dưới ánh nến tàn.

A special memory from times when Chinese people had little.

Đó là một kỉ niệm đẹp về một thời mà người Trung Quốc còn thiếu thốn.

And fast forward three decades,

Và sau đó khoảng ba thập kỷ,

China has turned into a country of abundance,

Trung Quốc đã trở thành một quốc gia phát triển,

especially when it comes to technological power.

đặc biệt là ở mảng công nghệ.

From high tech to business tech to everyday tech,

Từ công nghệ cao tới công nghệ kinh doanh rồi công nghệ hằng ngày,

there isn't anything you can't find, only things you can't imagine.

chẳng có thứ gì là không thể, trừ khi bạn chẳng tưởng tượng nổi.

I can buy a can of Coke by scanning my face.

Tôi có thể mua một lon Coca bằng cách nhận diện khuôn mặt.

A few years ago,

Một vài năm trước,

I called for toothpaste from my hotel room,

Tôi đã đặt một tuýt kem đánh răng từ phòng khách sạn

and it was delivered to me by a robot.

và nó đã được giao tới tôi bởi một con robot.

I've seen people live in remote Tibetan mountains blast off cool music

Tôi đã thấy người dân ở các dãy núi Tây Tạng xa xôi đánh những bản nhạc tuyệt vời

with Walkmans powered by solar cells

bằng máy Walkman chạy bằng năng lượng mặt trời

and Chinese solar technology light up homes for African kids

và công nghệ năng lượng mặt trời của TQ đã thắp sáng mái nhà cho trẻ em châu Phi

who used to study by candlelight, just like me when I was growing up.

những đứa bé đã từng học dưới ánh nến, như tôi thời còn nhỏ.

So this striking swell of innovation happened

Điều này làm cho quá trình đổi mới được diễn ra

even though China remains a developing country,

dẫu Trung Quốc vẫn là một quốc gia đang phát triển.

with just a little more than 10,000 dollars of per capita GDP.

với GDP bình quân đầu người chỉ hơn 10,000 đô la.

So today I want to offer you a different lens to look through,

Vậy nên hôm nay, tôi muốn mang tới cho các bạn một cái nhìn khác,

one that shows a unique model that has fostered innovation

về một mô hình độc đáo đã thúc đẩy sự đổi mới

and technological growth.

và cả sự phát triển về công nghệ.

Now the system is far from perfect.

Hiện tại hệ thống vẫn chưa hoàn chỉnh.

And like you, I worry about the rising tensions of a tech race and beyond.

Cũng như các bạn, tôi luôn đau đầu về sự phát triển của công nghệ và hơn thế.

But I also believe that, as in any relationship,

Nhưng tôi cũng tin rằng, trong bất kì mối quan hệ nào,

a better understanding of each other

việc thấu hiểu nhau càng rõ

is going to help us more likely to find common goals to work on

càng dễ giúp chúng ta tìm điểm chung trong mục tiêu để tiến tới

rather than a downward spiral that harms all.

hơn là kéo nhau đi xuống, khiến tất cả thục lùi.

So I'm an economist,

Và tôi - một nhà kinh tế học,

straddling multiple worlds, as it turns out.

đã đến nhiều nơi, học hỏi được nhiều thứ.

One foot in London, where I do my research.

Lúc thì đặt chân đến Luân Đôn, để làm nghiên cứu.

And one foot in China,

Và khi thì đến Trung Quốc,

where I spend time with my family and also do a bit of work.

để dành thời gian cho gia đình và tranh thủ làm ít việc.

And if I had a third foot,

Và nếu tôi có cơ hội,

it would be in the US, where I was educated.

tôi sẽ đến Hoa Kỳ, nơi tôi từng du học.

So I can totally see why there's so much misunderstanding

Ở đó, tôi có thể thấy được nguyên nhân mà người ta hay hiểu lầm

and incomprehension about this megacountry

và khúc mắc về đất nước rộng lớn này

that has defied conventional wisdom.

những điều vốn thách thức cả những định kiến.

So let's start out with how China's innovating.

Giờ hãy bắt đầu nói về những cải cách của Trung Quốc.

Now, innovation isn't just about inventing the next new thing,

Cải cách không đơn thuần chỉ là sự sáng chế ra cái mới.

like the iPhone or 3D printing or sending people to Mars.

như Iphone hay máy in 3 chiều hay gửi người lên Sao Hỏa.

Technologies that go from zero to one.

Những công nghệ với bước tiến vượt bậc.

It could be new applications, business models,

Đó có thể là những ứng dụng mới, những mô hình kinh doanh mới,

better processes that lower costs.

những quy trình tốt hơn nhằm giảm thiểu chi phí.

These one-to-n innovations are just as important.

Những cải cách độc nhất này cũng không kém phần quan trọng.

Whatever makes us leaner, cleaner and more productive,

Bất cứ điều gì giúp ta giảm tải hơn, thoải mái và năng suất hơn,

all count.

đều được tính.

So TikTok might not be the first short-video app,

Tiktok có thể không phải là ứng dụng video ngắn đầu tiên,

but it has garnered more than a billion users around the world.

nhưng nó đã thu hút hơn 1 tỷ người dùng trên toàn thế giới.

The Chinese EV company, BYD, didn't make the first prototype.

Công ty xe điện Trung Quốc, BYD, tuy không phải công ty đi đầu.

But compared to Tesla's price point,

Nhưng nếu so với mức giá của Tesla,

the 15,000-dollars EV cabs that I've taken

những chiếc xe điện trị giá 15.000 đô mà tôi từng dùng

with half a million kilometers of range

và đã chạy hơn nửa triệu km

can meaningfully lead to lower emissions and mass adoption.

có thể làm giảm lượng khí thải và được sử dụng hàng loạt.

And in the same way,

Và theo cách tương tự,

Chinese mobile phones might not be as revolutionary as iPhone,

Điện thoai di động Trung Quốc có thể không đạt đến những thành tựu như IPhone,

but in African countries, their market share is well over half.

nhưng ở các nước Phi Châu, thị phần của họ chiếm hơn một nửa.

So this actually solves one big problem for developing countries,

Điều này thực sự đã giải quyết một vấn đề lớn của các nước đang phát triển,

which is the lack of access to suitable technologies that they can actually use.

đó là sự hạn chế tiếp cận với các công nghệ mà họ có thể dùng.

And even if China doesn't do many zero-to-one technologies yet --

Và thậm chí ở Trung Quốc cũng chưa có những công nghệ quá đột phá --

at least not yet --

đó là ở hiện tại --

it doesn't mean that it can't master high tech, right?

Điều đó không có nghĩa là họ không thể tối tân hóa công nghệ, đúng chứ?

It conducted the first quantum video call,

họ đã có cuộc gọi video lượng tử đầu tiên,

and it launched the first drone that can carry a passenger in air.

và họ cũng có chiếc drone đầu tiên có thể chở người lên không trung.

So let's go behind the scenes.

Hãy cùng bàn về những câu chuyện đằng sau.

Now, yes, many of you would say China's got money, markets, talent

Giờ, hẳn nhiều người sẽ nói rằng

Trung Quốc có tiền, có thị trường, người tài

and troves of data, which is so critical in this information age.

và 1 lượng lớn dữ liệu, vốn rất quan trọng trong thời đại thông tin như ngày nay.

But it wasn't just that.

Nhưng không chỉ có thế.

Part of the success was also a "whole nation" approach,

Thành công này một phần là nhờ cách tiếp cận của “cả đất nước”,

or what they call a "juguo" system.

hay còn được gọi là hệ thống “juguo”.

So turning an idea or scientific discovery into commercial success

Việc biến ý tưởng hay một phát kiến khoa học thành lợi ích thương mại

requires an innovation ecosystem.

cần sự đổi mới của cả một hệ sinh thái.

The collaboration of universities, national labs and industries,

Sự hợp tác giữa các trường đại học, viện nghiên cứu và khu công nghiệp,

not to mention enormous amount of funding

chưa kể đến là lượng quỹ khổng lồ

that covers long and uncertain investment cycles.

để dự rù cho những kế hoạch đầu tư dài hạn và rủi ro.

Now, many of you might think

Giờ, đa số các bạn sẽ nghĩ

that groundbreaking technologies are the products of stars,

rằng công nghệ đột phá thường là sản phẩm của những người xuất sắc.

the likes of Steve Jobs or Elon Musks.

như Steve Jobs hay Elon Musk.

But every time you use the internet,

Nhưng mỗi khi bạn dùng internet,

the GPS or yell at your Alexa,

GPS hay la mắng Alexa,

you have the US government to thank for.

thì hẳn bạn sẽ cần cảm ơn chính phủ Hoa Kỳ đấy.

We often forget that the Apollo program, the Manhattan Project,

Ta hay quên là chương trình Apollo, dự án Manhattan,

even Japan's rise to semiconductor stardom,

hay cả sự lên ngôi của Nhật trong lĩnh vực bán dẫn,

were all horizontal systems with critical state backing.

đều là những hệ thống ngang với sự hỗ trợ đắc lực từ nhà nước.

Now, China's "juguo" system is an entire nation

Hiện tại, hệ thống “juguo” của Trung Quốc là đưa toàn bộ quốc gia

behind one strategic goal.

đặt dưới một mục tiêu chiến lược.

Mobilizing national resources, casting the net wide,

Huy động nguồn lực quốc gia, tiếp cận mở rộng,

not tallying costs.

không màng đến chi phí.

And it’s the same system that’s used to reap

Và hệ thống này cũng đã được áp dụng

as many Olympic gold medals as possible.

trong việc gặt hái huy chương vàng tại Olympic.

And so thanks to this ecosystem,

Và nhờ có hệ sinh thái này,

China became the largest consumer and producers of EVs

Trung quốc đã trở thành nhà tiêu thụ và sản xuất số một về xe điện

in less than a decade.

trong gần 1 thập kỉ qua.

With more cars sold there

Với lượng xe hơi bán ra ở đây

than in the rest of the world combined in 2020.

còn hơn cả phần còn lại của thế giới cộng lại vào năm 2020

Now in the West,

Hiện ở phương Tây,

we often talk about "nudging" consumers to make better choices.

ta thường nói về việc”thúc đẩy” người tiêu dùng để lựa chọn tốt hơn.

But in China, mass adoption of next-gen transportation happened like that.

Nhưng ở Trung Quốc, đó lại là cách để triển khai hàng loạt phương tiện mới.

Well, in part thanks to the state rolling out four million charging stations

Một phần là nhờ có chính phủ đã xây 4 triệu trạm sạc.

around the country,

khắp cả nước,

coordinating supply chains from battery makers to control systems

điều phối chuỗi cung ứng từ nhà cung cấp sạc đến hệ thống kiểm soát

and manufacturers.

và nhà sản xuất.

Today, there are 140,000 chargers in the US in the entire country.

Hiện tại, đã có đến 140,000 trạm sạc ở Hoa Kì trên khắp cả nước.

So that is kind of, the "whole nation" approach.

Và đó chính là, cách tiếp cận “toàn quốc”.

But that's not actually the story I want to tell you.

Nhưng đó không phải là chuyện mà tôi muốn đề cập.

There's an even more nuanced story that happens on the ground.

Còn nhiều chuyện tinh tế hơn đã xảy ra.

We call it the “mayor economy,”

Chúng tôi gọi đó là “nền kinh tế thị trưởng,”

and it's a decentralized economic model

và đó là một mô hình kinh tế phi tập trung

that galvanizes creativity from the ground up.

giúp thúc đẩy sự sáng tạo từ dưới lên.

And contrary to popular perception,

Và trái với các nhận định phổ biến,

it isn't a centralized approach dominated by an almighty state.

đó không phải là cách tiếp cận tập trung bị kiểm soát bởi nhà nước toàn quyền.

And so here's how it works.

Và đây là cách mà nó hoạt động.

So Nio is one of the top three EV companies in China.

Nio là một công ty xe điện thuộc top 3 tại Trung Quốc.

Its cars are driven everywhere on the streets of Beijing and Shanghai.

Xe của họ được phân phối rộng khắp từ Bắc Kinh đến Thượng Hải.

Now, two years after it was listed on Nasdaq in 2018,

Hiện tại, 2 năm sau khi được điểm tên trong Nasdaq vào 2018,

it was on the verge of bankruptcy.

họ đang đứng trên bờ vực bị phá sản.

Now, at this point,

Giờ thì, ở thời điểm này,

the local government of Hefei,

chính quyền địa phương ở Hợp Phì,

a small town in eastern China with five million people,

một thị trấn nhỏ ở phía đông Trung Quốc với dân số 5 triệu người,

convinced it to move its headquarters there.

đã thuyết phục họ chuyển trụ sở đến đấy.

The local government injected a billion dollars

Chính quyền địa phương đã chi cả tỷ đô la

in exchange for a 25-percent stake,

để đổi lấy 25 phần trăm cổ phần,

arranged more loans for the company

sắp xếp thêm các khoản vay cho công ty

and most importantly,

và quan trọng hơn hết,

organized an entire supply chain around Nio.

đó là xây hẳn một chuỗi cung ứng xung quanh Nio.

It took only a year before Nio's production grew by 81 percent,

Chỉ mất một năm để Nio tăng đáng kể mức sản lượng lên đến 81%,

its market cap went from four to 100 billion dollars.

vốn hóa thị trường của họ đã tăng từ 4 đến 100 tỷ đô la.

And the local government of Hefei cashed out within a year,

Và chính quyền địa phương Hợp Phì đã hoàn vốn chỉ sau 1 năm,

and Nio's life was saved.

và Nio đã được cứu.

And so for every local government behind a Nio,

Và vì vậy, đối với mỗi chính quyền địa phương đứng sau Nio,

there's another mayor behind a competitor.

cũng có một thị trưởng khác đứng sau một đối thủ.

And there are literally hundreds of EV companies vying for survival

Và sự thật là đang có hàng trăm công ty xe điện phải cạnh tranh kịch liệt

in ruthless competition.

trong cuộc chơi không khoan nhượng này.

So,

Nên là,

if you are actually a promising tech company,

Nếu bạn đang có một công ty công nghệ đầy hứa hẹn,

local governments will move mountains to help.

chính quyền địa phương sẽ làm hết sức để hỗ trợ.

Remove red tape, check.

Loai bỏ các quy chế rườm rà, được.

Find you more financing, check.

Tìm kiếm nguồn tài chính, được.

Get a job for your spouse, check.

Tìm việc cho đối tác của bạn, được luôn.

Piece of cake.

Dễ như ăn bánh.

They are a one-stop shop, as they like to call themselves.

Họ như một cửa hàng với đủ loại sản phẩm, đó cũng là cách họ tự gọi mình.

Now in the vigorous bid for Amazon's second headquarters,

Hiện trong cuộc đấu thầu đầy cạnh tranh cho trụ sở thứ hai của Amazon,

there were some creative offers.

có vài lời đề nghị khá độc đáo.

One state sent a giant cactus as a gift.

Một chính quyền đã gửi tặng hẳn một cây xương rồng khổng lồ.

Another state offered to rename a town Amazon.

Chính quyền khác thì lại đòi đổi hẳn tên thị trấn sang Amazon.

But it basically came to some tax breaks,

Nhưng về cơ bản điều đó có thể gây ra tổn thất về thuế,

not quite like what the Chinese mayors had to offer.

không như những gì mà các thị trưởng Trung Quốc đã đề nghị.

But of course,

Nhưng dĩ nhiên,

the US government is no stranger to supporting big-shot companies

chính quyền Hoa Kỳ cũng có sự hỗ trợ với các công ty đột phá

like SpaceX and Tesla, offering billions in benefits.

như SpaceX và Tesla, đưa ra các đề nghị hàng tỉ đô.

But in China, it's really this marriage between hyper-charged local officials

Nhưng ở Trung Quốc, sự kết hợp giữa những chính quyền địa phương nhiệt tình

and intrepid entrepreneurs of all ilk

và các doanh nghiệp đầy táo bạo ở mọi lĩnh vực

that is at the heart of its model.

chính là cốt lõi của mô hình này.

And here's why.

Và đây là lí do.

So the local government of Hefei,

Chính quyền địa phương Hợp Phì,

the one that made a killing with Nio,

bên mà đã kiếm được không ít từ Nio á,

well, it wasn't just after the return on investment, per se.

họ không chỉ theo đuổi lợi nhuận lớn từ việc đầu tư thôi đâu.

But it was by luring companies like Nio

Mà đó còn là cách để thu hút các công ty như Nio

that it’s looking to create a mini Silicon Valley of sorts.

nhằm mục đích tạo ra một thung lũng Silicon mini.

An industrial clutter, a talent pool,

Một nền công nghiệp hỗn tạp, một nguồn nhân tài,

a flourishing retail and service industry

một nền bán lẻ và công nghiệp dịch vụ phát triển

that gets them more jobs, more tax revenues.

thứ tạo thêm việc làm, tăng doanh thu từ thuế,

Và đoán xem?

And guess what?

Thậm chí làm bất động sản và nhà đất mà họ có đáng giá hơn,

Even the real estate and land they own are suddenly worth more,

all because of the economics of agglomeration and multiplier effects,

tất cả là nhờ vào nền kinh tế hội tụ và hiệu ứng cấp số nhân,

because the local mayors are actually an equity stakeholder of the entire city.

vì các thị trưởng địa phương vốn là các cổ đông nắm cổ phần trong toàn thành phố.

So in sum,

Nên là tổng thể,

it's this political centralization

sự tập trung chính trị

and economic decentralization

và sự phân chia của nền kinh tế

that is actually a simple representation of China's model.

đã trở thành biểu tượng đơn thuần cho mô hình của Trung Quốc.

It's the same model used to urbanize, to grow and now to innovate.

Mô hình tương tự đã được dùng để đô thị hóa, phát triển và giờ là để cải cách.

Now, for all of its successes,

Thì, tất cả những thành tựu ấy,

there were huge costs, I admit.

đều phải trả cái giá rất đắt, tôi phải thừa nhận.

Waste left in the wake,

Chất thải bị bỏ lại,

inefficient investments, wrong bets.

những cuộc đầu tư kém hiệu quả, đặt sai chỗ.

Now, some of these challenges are being addressed, thankfully,

Vài vấn đề trong số này đã được giải quyết, may thay.

như suy thoái môi trường,

like environmental degradation,

but there are others that remain in urgent need of fixing.

nhưng vẫn còn vài thứ cần được sửa chữa cấp bách.

So I'm not suggesting that there's some universal recipe

Nên tôi cũng không muốn kiến nghị về một công thức chung nào cả

or that it's perfect

hay rằng nó hoàn hảo

or that it can be easily replicated.

hay rằng nó có thể nhân rộng dễ dàng.

But what we do know is that there's more than one way of making things work.

Nhưng điều mà ta đều biết là có rất nhiều cách để triển khai vấn đề.

And recognizing that there is some wisdom to China's approach

Việc thừa nhận rằng cách tiếp cận của Trung Quốc là khôn ngoan

doesn't mean endorsing all of it.

không có nghĩa là tôi ủng hộ tất cả.

But I guess there's something to learn from each other.

Nhưng tôi nghĩ là có vài thứ mà ta có thể học hỏi lẫn nhau.

And for one,

Và hơn hết,

China didn't sit on the tarmac waiting for a technological takeoff.

Trung Quốc không hề ngồi ngoài để chờ đợi sự ban phát công nghệ.

Instead, it was the big push from the ground up.

Thay vào đó, họ xây đắp mọi thứ từ gốc rễ.

So I came to the US as an exchange student in 1997,

Tôi đã đến Hoa Kỳ với tư cách là du học sinh vào năm 1997,

and I was mesmerized.

và tôi đã bị cuốn hút.

I saw enormous possibility between the East and the West,

Tôi đã thấy một viễn cảnh lớn lao giữa phương Đông và phương Tây,

as they competed, collaborated and spurred each other forward.

khi họ tranh đua, hợp tác và thúc đẩy nhau để phát triển.

I still believe in this,

Tôi vẫn tin vào điều đó,

even though frost has set in

thậm chí là khi có một làn sương mờ vây lắp

and there may be chill in the air for some time

và đôi lúc bầu không khí lạnh buốt vẫn bao trùm

between the two largest economies in the world.

giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế trên thế giới.

Some may fear China's juggernaut innovation.

Vài người lo sợ về những cải cách vĩ cuồng của Trung Quốc.

Some may not like competition, which is rarely comfortable.

Vài người thì lại không thích tranh đấu, thứ vốn chẳng mấy dễ chịu.

But having someone in your rearview mirror

Nhưng việc có ai đó luôn đối nghịch với bạn

helps you keep up the pace.

sẽ giúp bạn duy trì được đà phát triển.

Japan's technological rise in the 1980s

Sự trỗi dậy công nghệ ở Nhật vào những năm 1980

pushed the US to overhaul its innovation system

đã thúc đẩy Mỹ phải đại tu hệ thống đổi mới của họ

and regain the lead in the 1990s.

để rồi lấy lại vị thế vào những năm 1990.

The US subsequently did the same for Japan,

Mỹ sau đó đã làm điều tương tự với Nhật Bản,

and as a result, we all have cheaper and better products.

và kết quả là, ta có được những sản phẩm vừa rẻ lại vừa xịn hơn.

Today, Chinese EV company BYD is pushing Tesla to new heights and vice versa.

Hiện, công ty xe điện BYD của Trung đang đẩy Tesla đến đỉnh cao mới và ngược lại

Tesla opted for a Chinese battery maker,

Tesla đã chọn nhà chế suất pin từ Trung Quốc,

which is pushing the German government to do more in that space.

điều đó cũng thúc đẩy chính quyền Đức phải đẩy mạnh hơn ở mảng đó.

And it's that mutual learning

Và chính nhờ có sự học hỏi lẫn nhau

and constant threat of being overtaken

cùng nỗi sợ bị chiếm hữu vị thế

that pushes the technology frontier further and beyond.

đã đẩy công nghệ đến những khía cạnh xa vời và vĩ mô hơn.

But one thing's for sure, true,

Có một điều chắc chắn, đó là,

it just doesn't happen in geographical isolation.

điều này sẽ chẳng thể xảy ra nếu có sự bế quan tỏa cảng.

So ...

Nên là ...

I’ve come here, and I imagine the possibilities

Tôi đã đến đây, và tôi đã mường tượng về những viễn cảnh

between the two countries,

giữa hai quốc gia,

and I understand that there are national security concerns

và tôi cũng hiểu là vẫn còn đó những nỗi lo về an ninh quốc gia

that countries will have to respect.

mà các đất nước sẽ cần phải tôn trọng.

But not everything is about national security.

Nhưng vấn đề không chỉ nằm ở an ninh quốc gia.

The trillion dollars or more at stake with the economic disengagement

Hàng tỷ đô la đang đứng trên bờ vực bị thất thoát khi có sự chia rẻ kinh tế

between the two largest countries

giữa hai nước lớn nhất thế giới

can do so much as eradicate malaria, end world hunger,

có thể được dùng để trừ bệnh sốt rét, xóa bỏ nạn đói trên thế giới,

conserve biodiversity and more.

bảo tồn hệ sinh thái và hơn thế nữa.

So let's not forget that there are more sacred things in life.

Nên là đừng quên rằng vẫn còn đó những điều thiêng liêng hơn trong đời.

Such as a brighter future for our children and a cleaner Earth.

Như là một tương lai sáng lạn cho những đứa trẻ và một Trái Đất sạch đẹp hơn

Let's not forget that in the developing world,

Đừng quên là trong thế giới đang phát triển này,

there's still so much unnecessary misery.

vẫn còn tồn tại những nỗi đau không đáng có.

And that its people also have the right to enjoy the dignity in life

Và rằng con người luôn có quyền tận hưởng cuộc đời bằng sự tự tôn

as those who are more fortunate.

giống như những người may mắn hơn mình.

And so for all of this to happen,

Và để hiện thức hóa tất cả điều này,

it seems to me

với tôi mà nói

that what we ultimately need is the cheapest and best technologies,

điều mà ta thực sự cần chính là các công nghệ rẻ nhất nhưng cũng phải xịn nhất,

rather than worry about where they come from

hơn là cứ mãi lo lắng về xuất xứ của chúng

or who will dominate.

hay rằng ai mới là kẻ thống trị.

Thank you.

Cám ơn mọi người.

(Applause)

(Vỗ tay)