Could We Treat Alzheimer's with Light and Sound? | Li-Huei Tsai | TED

Translator: Oanh Ta Reviewer: Thu Ha Tran

Hello, everyone.

Xin chào quý vị.

It is a tremendous pleasure to be here

Thật là vinh dự lớn khi được đứng đây

to share with you my story.

để chia sẻ với các bạn câu chuyện của tôi.

You’ve all heard of brainwaves.

Các bạn hẳn đều đã nghe đến sóng não.

For a long time, neuroscientists didn't know what they meant.

Một khoảng thời gian dài, các nhà thần kinh học không biết chúng có nghĩa là gì.

But we slowly come to understand their purpose.

Nhưng chúng ta dần dần hiểu được mục đích của chúng.

The brain generates waves with different paces or frequencies

Não bộ tạo ra các sóng có bước và tần số khác nhau

to transmit information and thoughts

để truyền thông tin và suy nghĩ

by coordinating the activity of nerve cells.

bằng cách điều phối hoạt động của các tế bào thần kinh.

These waves are a little like the effect

Những sóng này hơi giống với hiệu ứng

of the orchestra conductor waving a baton

khi chỉ huy dàn nhạc vẫy đũa chỉ huy

to keep the musicians synchronized.

để khiến các nhạc sĩ đồng thanh.

I'm going to talk today

Hôm nay tôi sẽ nói

about the waves that have the so-called gamma frequency.

về các sóng mà có tần số gọi là tần số gamma.

These gamma waves are particularly important

Những sóng gamma này đặc biệt quan trọng

for synchronizing brain activity to process new information

trong việc đồng bộ hoạt động của não để xử lý thông tin mới

from the senses and for learning and memory.

từ các giác quan và cho việc học tập và ghi nhớ.

You might be surprised to learn

Có lẽ bạn sẽ bất ngờ khi biết rằng

that when these gamma waves are weaker than they should be,

khi những sóng gamma này yếu hơn mức bình thường

this may contribute to Alzheimer's disease.

có thể góp phần gây bệnh Alzheimer.

Indeed, my laboratory and others have shown

Thực tế là, phòng thí nghiệm của tôi và những người khác đã cho thấy

that in people with Alzheimer's

rằng ở những người mắc Alzheimer

and in laboratory mice that model the disease,

và những con chuột thí nghiệm mô phỏng mắc bệnh,

gamma waves at the frequency of 40 hertz

sóng gamma có tần số 40 héc

have reduced power and synchrony than they should be.

yếu hơn và ít đồng đều hơn bình thường.

So back in 2015,

Vì vậy, quay lại năm 2015,

we got an idea.

chúng tôi có một ý tưởng.

What if we artificially boosted these waves?

Nếu chúng ta tăng cường các sóng này một cách nhân tạo thì sao?

Would that affect Alzheimer's disease?

Liệu nó có ảnh hưởng đến bệnh Alzheimer không?

We have to know the answer because we are an aging society.

Chúng ta phải biết câu trả lời vì chúng ta là một xã hội già hoá.

As we have made progress in treating many other health problems,

Vì chúng ta đã có những tiến bộ trong việc điều trị nhiều vấn đề sức khoẻ,

we've begun living long enough to develop others.

chúng ta bắt đầu sống đủ lâu để phát triển những bệnh khác.

In the last 20 years,

Trong 20 năm qua,

the Alzheimer's Association estimates

Hiệp hội Alzheimer ước tính

deaths from heart disease declined by about seven percent.

số ca tử vong do bệnh tim giảm khoảng 7%.

But the number of deaths from Alzheimer's disease

Nhưng số ca tử vong do bệnh Alzheimer

increased 145 percent.

tăng 145%.

One in three seniors in the US dies [from] Alzheimer’s disease

Cứ ba người cao tuổi ở Mỹ thì có một người chết vì Alzheimer

or another dementia, they say.

hoặc bệnh sa sút trí tuệ khác, họ nói.

And more than 11 million people

Và hơn 11 triệu người

provide unpaid care

chăm sóc không công

for their loved ones with Alzheimer's.

cho những người thân yêu mắc Alzheimer.

So this means that probably most of us in this room

Điều này có nghĩa là có lẽ đa số chúng ta ở đây

have known and loved someone with Alzheimer's.

có biết và yêu quý ai đó mắc Alzheimer.

I am no exception.

Tôi không phải là ngoại lệ.

One day when I was four,

Một ngày nọ khi tôi bốn tuổi,

I went out with my grandmother.

tôi ra ngoài với bà tôi.

And when I looked up to her to say,

Và khi tôi ngước nhìn bà và nói:

"Let's go home,"

“Về nhà thôi bà,”

She said, "Home.

Bà nói: “Nhà.

Where is home?"

Nhà ở đâu nhỉ?”

So to see if we could treat Alzheimer's disease

Vì vậy để xem chúng ta có thể điều trị bệnh Alzheimer

by changing brainwaves,

bằng biến đổi sóng não hay không,

we tried out different approaches.

chúng tôi thử nhiều phương pháp khác nhau.

By working with my colleagues,

Nhờ làm việc với đồng nghiệp,

Emery Brown and Ed Boyden at MIT,

Emery Brown và Ed Boyden ở MIT,

we figured out that we could entrain

chúng tôi tìm ra rằng ta có thể tạo ra

or stimulate increased gamma waves

hoặc kích thích tăng sóng gamma

by simply showing mice lights blinking at that frequency.

đơn giản bằng cách cho chuột xem ánh đèn nhấp nháy với tần số đó.

This really works.

Việc này thật sự hiệu quả.

Showing mice 40-hertz flickering light --

Cho chuột xem ánh sáng nhấp nháy 40 héc

and we demonstrated later,

và chúng tôi đã chứng minh sau đó,

placing of 40-hertz buzzing sound -- creates a 40-hertz disco

để một nguồn âm 40 héc tạo ra nhịp điệu 40 héc

that increases the power and synchrony

thứ làm tăng sức mạnh và sự đồng đều

of these waves across the brain.

của các sóng này trong não.

The effect reaches key parts of the brain,

Hiệu ứng lan toả đến những phần quan trọng nhất của não,

such as the prefrontal cortex,

chẳng hạn như vỏ não trước trán,

where we do planning and reasoning

nơi chúng ta lên kế hoạch và lập luận

and the hippocampus where we create memories.

và hồi hải mã nơi chúng ta ghi nhớ.

So the light and sound stimulation approach

Vì vậy phương pháp kích thích ánh sáng và âm thanh

seems cool and flashy.

có vẻ hay ho và hào nhoáng,

Literally.

theo nghĩa đen.

But what amazes the most is that it produced profound

Nhưng điều ngạc nhiên nhất là nó mang lại lợi ích

and widespread benefits

sâu và rộng

in mice engineered to model this disease.

cho những con chuột thí nghiệm mô phỏng bệnh.

Mice exposed to gamma light and sound stimulation

Những con chuột tiếp xúc với kích thích ánh sáng và âm thanh gamma

had major reductions in protein build-ups,

giảm đáng kể sự tích tụ protein,

amyloid plaques and tau tangles

các mảng amyloid và các cụm protein tau,

that are hallmarks of Alzheimer's progression.

những dấu hiệu cho sự tiến triển của bệnh Alzheimer.

The stimulation preserved more of the connections

Kích thích có thể bảo vệ nhiều hơn các kết nối

or synapses that bind nerve cells into circuits.

hay xi-náp, thứ liên kết các tế bào thần kinh thành vòng.

More cells survived, so the brain decayed less.

Nhiều tế bào sống sót hơn, nên não bộ ít bị sa sút hơn.

The brain naturally has open spaces known as ventricles.

Bộ não vốn có một vùng mở gọi là não thất.

And in the brain of mice left untreated,

Và trong não của những con chuột không được điều trị,

these ventricles became very big.

não thất trở nên rất lớn.

But in the brain of mice exposed to gamma-wave stimulation,

Nhưng trong não của những con chuột tiếp xúc với kích thích sóng gamma,

these ventricles are closer to the size of healthy mice.

não thất có kích thước gần bằng con chuột khoẻ mạnh.

And consistent with all of these physical differences,

Và phù hợp với tất cả những khác biệt vật lý này,

Alzheimer's mice exposed to light and sound stimulation

những con chuột mắc Alzheimer tiếp xúc với kích thích ánh sáng và âm thanh

show better performance on learning and memory tests

cho thấy kết quả thử nghiệm học tập và ghi nhớ tốt hơn

than untreated mice did.

những con chuột không được điều trị.

We are still studying why stimulating gamma waves works.

Chúng tôi vẫn đang nghiên cứu tại sao kích thích sóng gamma lại hiệu quả.

But we have made some key observations.

Nhưng chúng tôi đã thực hiện một số quan sát quan trọng.

The brain has immune cells known as microglia

Não có các tế bào miễn dịch gọi là microglia

that are supposed to maintain health by removing waste.

được cho là duy trì sức khoẻ bằng cách loại bỏ chất thải.

These cells change their form and activity

Những tế bào này thay đổi hình dạng và hoạt động

following gamma wave stimulation.

theo kích thích sóng gamma.

We've also seen that the blood vessels in the brain

Chúng tôi cũng thấy rằng mạch máu trong não

respond to the stimulation.

phản ứng với kích thích.

These vessels widen their diameters to increase blood flow, for instance.

Chẳng hạn, những mạch máu này mở rộng đường kính để tăng cường lưu thông máu.

This improved circulation may play a key role

Sự tăng cường tuần hoàn này có thể cũng đóng một vai trò quan trọng

in flushing out waste as well.

trong việc loại bỏ chất thải.

So, mice are nice.

Vậy nên, chuột thì được rồi.

But people are the point.

Nhưng người mới là vấn đề.

So my group and others have begun testing

Vì thế nhóm của tôi và những người khác bắt đầu thử nghiệm

gamma light and sound stimulation in humans.

kích thích âm thanh và ánh sáng gamma lên con người.

We've developed a delivery device

Chúng tôi phát triển một thiết bị truyền tải

that our volunteers can use in their homes.

mà tình nguyện viên có thể sử dụng ở nhà.

It’s a poster-sized light box with a speaker underneath

Nó là một các hộp đèn cỡ áp phích có loa bên dưới

to produce synchronized 40-hertz sensory stimulation.

để tạo ra kích thích cảm biến đồng đều 40 héc.

A little tablet in the middle allows them to play videos

Một chiếc máy tính bảng nhỏ ở giữa để phát video

when they are getting stimulated.

khi họ được kích thích.

Recently, we have begun to see data

Gần đây, chúng tôi bắt đầu thấy dữ liệu

emerge from these pilot clinical studies.

xuất hiện từ các nghiên cứu lâm sàng sơ bộ này.

Annabelle Singer, a former member of our MIT team

Annabelle Singer, cựu thành viên của nhóm MIT chúng tôi

and now a professor at Georgia Tech,

và hiện là giáo sư ở Georgia Tech,

recently published encouraging results

gần đây công bố các kết quả đáng khích lệ

showing that gamma light and sound stimulation

cho thấy kích thích ánh sáng và âm thanh gamma

entrains stronger gamma waves in people.

tạo ra sóng gamma mạnh hơn ở người.

And their brains show increased connectivity and synchrony.

Và não của họ cho thấy sự liên kết và đồng bộ tăng lên.

My group has made some similar findings,

Nhóm tôi cũng có những khám phá tương tự,

including signs of preservation of brain volume

bao gồm cả dấu hiệu của việc bảo tồn khối lượng não bộ

and cognitive improvement.

và cải thiện nhận thức.

A private company we co-founded, Cognito Therapeutics,

Một công ty tư nhân mà chúng tôi đồng sáng lập, Cognito Therapeutics,

has also seen benefits in human testing,

cũng đã thấy những lợi ích trong thử nghiệm trên người,

including reduced brain atrophy and improvement in mental functioning.

bao gồm cả giảm teo não và cải thiện chức năng thần kinh.

While we still have more work to do

Trong khi chúng tôi còn nhiều việc phải làm

to determine the full clinical efficacy,

để xác định công hiệu lâm sàng đầy đủ,

we have provided a lot of evidence that this approach appears safe.

chúng tôi đã cung cấp nhiều bằng chứng rằng phương pháp này có vẻ an toàn.

Our participants use their devices consistently

Những người tham gia sử dụng thiết bị một cách kiên trì

and tolerate gamma wave stimulation well.

và chịu đựng tốt kích thích sóng gamma.

Unlike a drug,

Không giống thuốc,

this stimulation is completely non-invasive

kích thích này hoàn toàn không xâm lấn

and has minimal side effects,

và có rất ít tác dụng phụ,

which could make this approach very accessible.

điều khiến phương pháp này rất dễ tiếp cận.

We are now working to launch a new study

Chúng tôi đang làm việc để bắt đầu nghiên cứu mới

of whether gamma-wave stimulation can effectively delay

về việc liệu kích thích sóng gamma có thể làm chậm lại

the incidence of Alzheimer's disease.

sự khởi phát bệnh Alzheimer.

Given the prevalence of Alzheimer’s disease in our aging population

Vì sự phổ biến của bệnh Alzheimer ở người già

and how safe this gamma light and sound stimulation approach appears to be,

và vì sự an toàn của phương pháp kích thích âm thanh và ánh sáng gamma này,

I sometimes dream of a gamma society

thỉnh thoảng tôi mơ về một xã hội gamma

where we integrate gamma wave stimulation into our daily environment

nơi chúng ta kết hợp kích thích sóng gamma vào môi trường hàng ngày

through our lighting or even our video entertainment.

qua ánh sáng và thậm chí là video giải trí.

Maybe we will have a better world

Có lẽ chúng ta sẽ có một thế giới tốt hơn

and a brighter future

và một tương lai tươi sáng hơn

if we can keep our brainwaves,

nếu chúng ta có thể để sóng não,

and therefore our mind and memory, well stimulated.

và cả tư duy và trí nhớ, được kích thích tốt.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)

Chris Anderson: Thank you so very much.

Chris Anderson: Cảm ơn cô rất nhiều.

I actually would have so many questions,

Thực ra tôi có rất nhiều câu hỏi,

but the clock is not our friend.

nhưng thời gian không cho phép.

I'm going to ask you one.

Tôi sẽ chỉ hỏi một câu thôi.

The cause of Alzheimer's,

Nguyên nhân gây bệnh Alzheimer,

like, the implication of what you're saying,

như, cô muốn nói,

is that it's possible that an actual causal factor

có thể nguyên nhân thực sự

is this falloff in the gamma brainwaves.

là sự suy yếu sóng não gamma.

Is that how you see it or what is the picture?

Đó có phải cách cô nhìn nhận không hay tổng thể ở đây là gì?

Li-Huei Tsai: You know, obviously,

Li-Huei Tsai: Anh biết đấy, rõ ràng là,

the causes for Alzheimer's disease are very complex.

nguyên nhân gây bệnh Alzheimer rất phức tạp.

There are a lot of genetic factors and environmental factors.

Có nhiều yếu tố di truyền và môi trường.

But one thing is that this compromise of the gamma waves

Nhưng có một điều là sự suy yếu của sóng gamma

happens very early in the course of the disease.

xảy ra rất sớm trong quá trình của bệnh.

And you know, as I alluded to earlier,

Và anh biết đấy, như tôi đã hàm ý từ trước,

it has tremendous effects on many different cell types,

nó có tác động lớn lên nhiều loại tế bào khác nhau,

many different functions in the brain.

nhiều chức năng khác nhau của não.

So it is very likely

Vì vậy rất có thể

that these impaired gamma waves leads to the build up

những sóng gamma bị suy yếu này dẫn đến việc hình thành

of the protein aggregates and pathology.

tích tụ protein và bệnh lý.

But I would also like to mention

Nhưng tôi cũng muốn nói

that this impairment of these other cell types

rằng sự suy yếu của những loại tế bào khác

and other processes in the brain

và quá trình khác trong não

can also impact the strength of the gamma waves.

cũng có thể tác động đến độ mạnh yếu của sóng gamma.

So if you think about the pathophysiology of the disease,

Vì vậy nếu anh nghĩ đến sinh lý bệnh học của bệnh này,

it's like a runaway train that eventually crashes.

nó giống như một con tàu đang chạy mà kiểu gì cuối cùng cũng bị đụng.

So I think that this light and sound approach,

Vì vậy tôi nghĩ phương pháp âm thanh và ánh sáng này,

what it does is to give a break of this process

điều nó làm là chặn đứng quá trình này

and give the brain an opportunity to heal.

và cho bộ não cơ hội chữa lành.

CA: So you are not necessarily arguing that gamma-ray therapy

CA: Vậy là cô không hẳn tuyên bố rằng liệu pháp tia gamma

would be a complete prevention of Alzheimer's,

sẽ ngăn ngừa hoàn toàn Alzheimer,

but that it could, in combination with other things

mà nó có thể kết hợp với những thứ khác

it could play an absolutely critical role.

nó có thể có vai trò quan trọng mấu chốt.

LHT: It depends on when do you start the treatment.

LHT: Nó tuỳ vào khi nào anh bắt đầu điều trị.

So if you start early --

Vì thế nếu bắt đầu sớm --

so that’s why we are now testing

đó là lý do bây giờ chúng tôi đang kiểm tra

whether this approach can delay the incidence of the disease.

liệu phương pháp này có thể làm chậm lại sự khởi phát của bệnh.

CA: If you start early enough, you really believe,

CA: Nếu cô bắt đầu đủ sớm, cô thực sự tin

chỉ riêng phương pháp này có thể làm chậm đáng kể sự khởi phát Alzheimer.

that alone could delay materially the onset of Alzheimer's.

LHT: We'll see, we're starting a clinical trial.

LHT: Chúng ta sẽ thấy, chúng tôi đang bắt đầu thử nghiệm lâm sàng.

CA: Thank you so much, thank you for your work.

CA: Cảm ơn cô rất nhiều, cảm ơn vì công việc của cô.

(Applause)

(Vỗ tay)