What Makes a "Good College" — and Why It Matters | Cecilia M. Orphan | TED

Translator: Nguyễn Quỳnh Trang Reviewer: Thùy Anh Đinh

Because I'm a college professor,

Vì là một giáo sư đại học,

I'm going to start with a pop quiz.

nên tôi sẽ bắt đầu bằng một câu hỏi nhỏ nhé.

(Laughter)

(Cười)

I want you to think of the best college in the country,

Tôi muốn các bạn nghĩ đến ngôi trường đại học hàng đầu nước ta,

one that you would absolutely love to get into.

một ngôi trường mà bạn rất mong được nhận vào.

One that would change your life completely.

Một ngôi trường có thể thay đổi hoàn toàn cuộc đời bạn.

OK, do you have it?

Rồi, bạn đã nghĩ ra chưa?

I'm guessing if I went to the audience right now

Tôi đoán rằng nếu tôi đi xuống phía khán giả bây giờ

and asked 100 different people which college they chose,

và hỏi 100 người khác nhau rằng họ chọn trường nào,

I'd hear the same names over and over and over again.

tôi sẽ nghe được những cái tên giống nhau, lặp đi lặp lại.

And that's because we have a huge problem in higher education.

Và đó là bởi chúng ta có một vấn đề lớn trong giáo dục bậc cao.

We say we want colleges to be more equitable,

Chúng ta nói rằng ta muốn các trường đại học phải trở nên công bằng hơn

more transformational,

có nhiều thay đổi hơn,

more accessible.

nhiều khả năng tiếp cận hơn,

But we tend to obsess over a tiny group of colleges

Nhưng ta lại có xu hướng bị ám ảnh bởi một số ít những trường đại học

most of us could never get into.

mà phần lớn chúng ta sẽ không bao giờ được nhận vào.

And it's not because we aren't smart enough.

Và vấn đề không phải do chúng ta không đủ thông minh.

It's because there isn't enough space for all of us.

Mà là vì không có đủ chỗ cho tất cả chúng ta.

These schools intentionally cap the number of students that they accept.

Những ngôi trường này đã cố ý giới hạn số lượng sinh viên mà họ nhận vào.

It's why Akil Bello, an advocate for fairness in college admissions,

Đó là lý do tại sao Akil Bello, một người ủng hộ công bằng cho nhập học đại học

calls them something else.

gọi nó bằng một cái tên khác.

They're not prestigious universities.

Đấy không phải là các trường đại học danh giá.

They're highly rejective colleges.

Đấy là những trường có tỉ lệ từ chối rất cao.

(Laughter)

(Cười)

Places like Harvard, Stanford, Yale, Princeton, MIT.

Những nơi như Harvard, Stanford, Yale, Princeton, MIT.

And I'm not saying these schools are bad.

Tôi không bảo là những trường này tệ đâu nhé.

They're obviously major research institutions.

Chúng hiển nhiên là những viện nghiên cứu lớn.

But our cultural obsession

Nhưng nỗi ám ảnh về mặt văn hóa của chúng ta

with a limited group of highly rejective colleges

về một số ít những trường đại học có tỉ lệ từ chối cao

has major consequences.

đã gây ra một số hậu quả đáng kể.

I'm the first person in my immediate family to graduate from college.

Tôi là người đầu tiên trong gia đình tốt nghiệp đại học.

(Cheers and applause)

(Reo hò và vỗ tay)

And Portland State University,

Và Đại học Bang Portland,

a regional public university in Portland, Oregon,

một trường đại học công lập địa phương ở Portland, Oregon,

truly changed my life.

đã thực sự thay đổi cuộc đời tôi.

(Cheers and applause)

(Reo hò và vỗ tay)

But for a long time,

Nhưng trong một khoảng thời gian dài,

when someone at a networking event asked me where I went to college,

khi ai đó trong sự kiện giao lưu hỏi rằng tôi theo học ở trường đại học nào,

I worried that they'd judge my intellect

tôi đều lo lắng rằng họ sẽ đánh giá về trí thức và khát vọng của tôi

and my aspirations when I answered.

khi tôi trả lời.

Now I research higher education

Hiện tại, tôi đang nghiên cứu về giáo dục bậc cao

to understand how our perceptions of which colleges are good

để tìm hiểu xem cách mà chúng ta nhận thức về trường đại học nào là tốt

shape important decisions we make about which schools to fund,

đã hình thành quyết định quan trọng khi ta chọn trường đại học để góp quỹ,

donate to, attend, and send our children to.

ủng hộ, theo học và gửi gắm con trẻ vào đó.

Regional public universities, or RPUs for short,

Những trường đại học công lập địa phương, hay viết tắt là trường RPU,

are the exact opposite of highly rejective colleges.

thì đối lập hoàn toàn với những trường với tỉ lệ từ chối cao.

You can spot them because their name tells you which communities they serve.

Bạn có thể nhận ra được vì tên trường cho bạn biết cộng đồng mà trường hướng tới

Western Colorado University,

Đại học Tây Colorado,

Northern Kentucky University,

Đại học Bắc Kentucky,

Eastern Washington University.

Đại học Đông Washington.

In New York, they're the SUNY and the CUNY schools.

Ở New York, những trường đó được gọi là trường SUNY và trường CUNY.

In California, they're the 23 CSU campuses.

Ở California, chúng là 23 trường CSU.

They’re called “normal schools” in China,

Ở Trung Quốc, chúng được gọi là “trường thường”.

“Fachschule” in Germany

“trường nghề” ở Đức

and “provincial colleges” in Canada and Italy.

và “trường tỉnh” ở Canada và Ý.

These are the universities that train the nurses

Đây là những trường đại học đào tạo y tá

who take care of you when you go to the hospital,

người sẽ chăm sóc bạn khi bạn phải nhập viện,

the school teachers who educate your children

những thầy cô sẽ dạy dỗ con cái bạn

and the small business leaders that create jobs in your home town.

và những nhà lãnh đạo kinh doanh nhỏ sẽ tạo thêm công việc cho quê nhà của bạn.

Regional public universities, or RPUs, pride themselves on accepting everyone

Trường đại học công lập địa phương, hay RPU, tự hào vì họ chấp nhận mọi người

or almost everyone who applies.

hoặc gần như tất cả những ai xin vào.

And RPU students are more likely to be first generation college students

Và sinh viên tại RPU sẽ thường là những lứa sinh viên đầu tiên của một gia đình

like I was,

giống như tôi,

students of color, low-income students,

những sinh viên da màu, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn,

veterans and adults balancing work and family while going to school.

cựu chiến binh và người lớn phải cân bằng giữa công việc và gia đình trong khi học.

And RPU students often don't have the test scores required

Và sinh viên tại trường RPU thường sẽ không bị yêu cầu về điểm số

to get into a highly rejective college.

để được nhập học như các trường có tỉ lệ từ chối cao.

Not because they aren't capable,

Không phải là vì họ không có khả năng,

but because they weren't given the same advantages as other students.

mà là do họ không được trao cho lợi thế tương tự như các sinh viên khác.

My mother was a brilliant woman who had an eighth-grade education,

Mẹ tôi là một người phụ nữ tuyệt vời, bà chỉ học hết lớp 8

and she died when she was just 43 years old

và bà mất khi mới chỉ 43 tuổi

of a totally preventable asthma attack

vì một cơn hen suyễn mà vốn đã có thể được ngăn chặn

because she lived in a rural, remote community

nhưng chỉ vì bà sống ở một vùng quê hẻo lánh xa xôi

and lacked access to health care.

và thiếu tiếp cận tới hệ thống y tế.

I grew up in poverty

Tôi lớn lên trong cảnh nghèo đói

and my test scores were lower

và điểm số của tôi thấp hơn những bạn khác

because I prepared for the SATs by showing up on test day

vì tôi chuẩn bị cho các kì thi SAT bằng cách có mặt vào ngày thi

with a sharpened number-two pencil and a calculator,

chỉ với một chiếc bút chì 2B và máy tính cầm tay

rather than taking expensive test prep courses.

thay vì tham gia các khóa luyện đề đắt đỏ.

People sometimes talk about regional public universities in negative ways

Đôi khi, mọi người nhắc đến đại học công lập địa phương một cách tiêu cực

by calling some “the 13th grade”

bằng cách gọi trường là “lớp 13”

or saying, “anyone can get in,” as if that’s a bad thing.

hay nói rằng “ai mà chả đỗ”, như thể đó là một điều tệ lắm.

Or saying they're not real universities.

Hoặc cho rằng đó chẳng phải trường đại học thực thụ.

But shouldn't colleges be judged by how many people they include

Nhưng chẳng phải trường đại học nên được đánh giá bởi số học sinh được nhận vào

and raise to the same level of academic excellence

và bởi việc trường giáo dục mọi người đạt một trình độ học vấn tương đương nhau

rather than by how many people they exclude?

thay vì đánh giá bởi lượng học sinh mà trường loại bỏ hay sao?

By how well they address the pressing challenges

Bởi việc trường đã giải quyết tốt những thách thức đầy áp lực

facing their local communities?

mà cộng đồng tại địa phương phải đối mặt chứ nhỉ?

Take Adams State University in southern rural Colorado.

Hãy lấy Đại học Bang Adams vùng nông thôn phía nam Colorado làm ví dụ.

Thirty-eight percent of the university’s students are Latinx

38% học sinh tại đây là người Latinh

and half are first in their families to go to college.

và một nửa trong số đó là người đầu tiên trong gia đình học đại học.

This is Colorado's most affordable university,

Đây chính là trường đại học có học phí thấp nhất ở Colorado,

and it's one of just a few in the entire country

và đó chỉ là một trong số ít ỏi các trường đại học trên cả nước

to offer graduate degrees to students who are currently incarcerated

đồng ý cấp bằng đại học cho những sinh viên vừa bị bắt giam

and working to change their lives.

và đang cố gắng làm việc để thay đổi cuộc đời họ.

It contributes 83.5 million dollars each year to the local economy.

Trường đã đóng góp 83,5 triệu đô mỗi năm cho nền kinh tế tại địa phương.

Regional public universities like Adams State University

Những trường đại học công lập địa phương như Đại học Bang Adams

generate more upward mobility than any other type of college.

thường tạo ra nhiều sự tiến bộ hơn bất cứ ngôi trường đại học nào khác.

But you'll never find it

Nhưng bạn sẽ không thấy tên trường

on a list of America's most prestigious universities.

trong danh sách những trường đại học danh giá nhất nước Mỹ.

And it doesn't get the funding it deserves.

Và trường cũng không hề nhận được nguồn quỹ tương xứng.

Ironically, the colleges that already have the largest endowments

Thật trớ trêu khi những trường đại học vốn đã có khối tài sản lớn nhất

tend to receive the biggest charitable donations.

lại thường được nhận số tiền quyên góp cao nhất.

Recently, Michael Bloomberg gave Johns Hopkins University

Gần đây, Michael Bloomberg đã quyên góp cho Đại học Johns Hopkins

a donation of 1.8 billion dollars.

số tiền 1,8 tỉ đô.

And this is an incredibly generous gift.

Và đó là một món quà hào phóng đáng kinh ngạc.

But before the donation,

Nhưng trước khi nhận khoản quyên góp,

Johns Hopkins had an endowment of 3.8 billion dollars,

Johns Hopkins đã có khối tài sản lên đến 3,8 tỉ đô rồi,

and it rejects 89 percent of all students who apply.

và trường từ chối 89% số học sinh đăng ký.

By contrast, Adams State University,

Ngược lại, Đại học Bang Adams,

which prides itself by accepting the top 99 percent of students,

một nơi tự hào vì đã nhận gần như 99% học sinh,

has an endowment of just 63,000 dollars.

chỉ có khối tài sản ở mức 63.000 đô.

Not million, not billion,

Không phải hàng triệu, hay hàng tỉ

63,000 dollars.

chỉ 63.000 đô.

Shockingly low.

Thấp một cách bất ngờ.

Now, Johns Hopkins produces vital research.

Hiện tại, Johns Hopkins đang thực hiện nhiều nghiên cứu quan trọng.

But let's imagine, if Michael Bloomberg had spread that donation

Nhưng thử tưởng tượng xem nếu Michael Bloomberg chia đều khoản tiền ấy

across the 430 RPUs in the country,

cho 430 trường RPU trên khắp cả nước,

each would have received four million dollars.

mỗi trường sẽ nhận được 4 triệu đô.

Now imagine if your net worth went from being 63,000 dollars

Cứ tưởng tượng nếu như tài sản ròng của bạn tăng từ 63.000 đô

to four million dollars.

lên tới 4 triệu đô.

Your life would be pretty different, wouldn't it?

Cuộc sống của bạn sẽ khác đi khá nhiều đấy, nhỉ?

Unfortunately, the government only makes this issue worse.

Thật không may là chính phủ chỉ làm cho vấn đề này tồi tệ thêm.

In the United States and throughout the world,

Ở Mỹ, và trên khắp thế giới,

far more public funding goes to highly rejective colleges

có rất nhiều những khoản trợ cấp xã hội dành cho các trường với tỉ lệ từ chối cao

than to regional public universities.

nhiều hơn là trao cho các trường công lập địa phương.

Because of this, RPUs have become more expensive,

Chính vì vậy, các trường RPU dần có học phí đắt hơn,

which hurts low-income students

gây trở ngại cho những sinh viên có hoàn cảnh khó khăn

and has caused student loan debt to skyrocket.

và khiến cho khoản nợ học phí của sinh viên tăng mạnh.

If I were 18 years old right now,

Nếu bây giờ tôi mới chỉ 18 tuổi,

I honestly don’t know if I could afford to go to college

tôi thật lòng không biết liệu mình có thể chi trả nổi để đi học đại học hay không

given how much tuition has increased

khi học phí đã tăng lên nhiều thế này

and how little public funding has kept up.

và nguồn quỹ công lập thì ít ỏi như vậy.

If we really want more low-income students to go to college,

Nếu chúng ta thực sự muốn nhiều học sinh khó khăn có thể học đại học,

if we really want equity in higher education,

nếu chúng ta thực sự muốn có công bằng trong giáo dục bậc cao,

thì ta cần phải làm như những gì ta nói

we need to put our money where our mouth is

and fund regional public universities.

và quyên góp cho các trường đại học công lập địa phương.

Now, many of us have been on the receiving end

Hiện tại, rất nhiều người trong số chúng ta

of calls from our alumni association,

nhận được những cuộc gọi từ hội cựu sinh viên,

and I don't think the ink was dry on my diploma when my phone rang.

và tôi nghĩ khi chuông điện thoại reo, bằng đại học của tôi vẫn chưa ráo mực .

For my generous friends who may have gone to a highly rejective college,

Với những người bạn hào phóng của tôi mà đã theo học ở các trường danh giá,

and don't worry, I'm not mad at you --

và đừng lo, tôi không giận bạn đâu -

(Laughter)

(Cười)

But instead of giving to your alma mater,

Nhưng thay vì quyên góp tiền cho trường cũ của bạn,

which is probably already very wealthy,

nơi mà chắc hẳn đã rất giàu có rồi,

consider giving it to the colleges that really need it.

xin hãy cân nhắc về việc quyên góp cho những ngôi trường thực sự cần,

To the RPUs that truly serve their communities.

cho những trường RPU mà thực sự phục vụ cho cộng đồng của họ.

Last year, billionaire philanthropist MacKenzie Scott

Năm ngoái, nhà thiện nguyện, tỉ phú MacKenzie Scott

gave 1.5 billion dollars to 73 different colleges and universities

đã trao tặng 1,5 tỉ đô cho 73 trường cao đẳng và đại học

that serve low-income students

phục vụ cho những sinh viên khó khăn

and students of color.

và sinh viên da màu.

Xavier University of Louisiana,

Đại học Xavier của Louisiana,

có thể không phải là một cái tên quen thuộc,

maybe not a household name,

but did you know that they send more Black graduates to medical school

nhưng liệu bạn có biết rằng họ đã giúp cho sinh viên da màu theo học trường y

than any other college in the country?

nhiều hơn tất cả các trường khác trên cả nước không?

She gave them 20 million dollars.

Bà ấy đã tặng họ 20 triệu đô.

And guess what?

Và đoán xem?

That was the largest gift they had ever received.

Đó là một món quà lớn nhất mà trước giờ họ từng được nhận.

And that was true for most of the schools on her list.

Và điều đó đều đúng cho tất cả các trường trong danh sách của bà.

Places like Long Beach City College,

Những nơi như Đại học Thành phố Long Beach

the University of Central Florida,

Đại học Central Florida,

CSU Northridge.

CSU Northridge.

Many of these schools are regional public universities

Rất nhiều trong số các trường này là trường đại học công lập địa phương

that so rarely get large donations that her gift was transformative.

họ hiếm khi được nhận một khoản tiền lớn mang tính chuyển đổi nhiều như món quà ấy.

There's no better way to make a difference in higher education

Không có cách nào để tạo ra sự thay đổi trong giáo dục bậc cao tốt hơn

than to give to the colleges

là quyên góp cho các trường đại học

that change the lives of their students and communities.

mà thay đổi cuộc đời của sinh viên và cộng đồng của họ.

But this isn't all about money.

Nhưng vấn đề không chỉ ở mỗi tiền bạc.

We all have the power

Chúng ta đều có sức mạnh

to change the way we think about

để thay đổi cách chúng ta nghĩ

and talk about regional public universities,

và nói về các trường đại học công lập địa phương

or stop people when they frame them in negative ways.

hoặc ngăn chặn mọi người có định kiến tiêu cực như vậy về trường.

So when you hear someone saying,

Nên khi bạn nghe ai đó nói rằng,

"Oh, anyone can get into that school,"

“Ôi dào, ai mà chẳng được nhận vào trường đó,”

push them on why that's a bad thing.

hãy hỏi họ tại sao đấy lại là điều tồi tệ.

You don't have to be rude about it.

Bạn không cần phải sỗ sàng gì cả.

You could just say,

Bạn chỉ cần nói,

"Wow, that's amazing

“Chà, thật tuyệt vời khi

that that school gives so many people the opportunity to go to college."

ngôi trường ấy giúp cho rất nhiều người có cơ hội học đại học.”

I'm living proof

Tôi là một nhân chứng sống

that no matter where you were born

rằng bất kể bạn sinh ra ở đâu

or how much money your parents have,

hay bố mẹ bạn có bao nhiêu tiền,

you should have the opportunity to go to a college

bạn đều xứng đáng có cơ hội được học đại học

that supports your growth

nơi sẽ ủng hộ cho sự phát triển

and fosters your dreams.

và nuôi dưỡng ước mơ của bạn.

When we change the way we define prestige

Khi chúng ta thay đổi cách ta định nghĩa về sự danh giá

and fund regional public universities,

và quyên góp cho những trường đại học công lập địa phương,

we will make higher education equitable once and for all.

ta sẽ giúp cho giáo dục bậc cao trở nên công bằng ngay bây giờ và mãi mãi.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Cheers and applause)

(Reo hò và vỗ tay)