Why You Should Talk About Your Anxiety at Work | Adam Whybrew | TED

Çeviri: Erva Nur Gözden geçirme: Emel Çırakoğlu

So I lead teams of data scientists

Ben veri bilimcilerden oluşan ekiplere liderlik ediyorum

and we solve business problems using difficult analytics.

ve iş problemlerini karmaşık analitikler kullanarak çözüyoruz.

And when I start working with someone new,

Yeni biriyle çalışmaya başladığımda

I ask them how I will know if they're struggling.

onlara zorlandıklarını nasıl anlayacağımı soruyorum.

And I don't mean struggling with a business problem

Burada bir iş probleminde

veya zor bir analitikte zorlanmaktan bahsetmiyorum

or with a difficult analytics.

They don't struggle with that.

Bunda zorlanmıyorlar.

I mean struggling with their mental health.

Mental olarak zorlanabilecekleri durumları kastediyorum.

And to make them feel comfortable to tell me,

Bana söylemekten çekinmemeleri için,

because I want them to tell me,

çünkü bana söylemelerini istiyorum,

I tell them how they will know if I'm struggling.

onlara eğer ben zorlanırsam bunu nasıl anlayabileceklerini söylüyorum.

So I might be just unrealistically calm,

Mesela ben aşırı sakin gözükürüm,

or they might get any kind of message from me at all

ya da sabah dokuzdan önce benden herhangi bir konuda mesaj alabilirler.

before nine in the morning.

Because I'm not a morning person,

Çünkü ben sabah insanı değilim

message before nine,

ve dokuzdan önce gelen bir mesaj da kötüye işarettir.

very bad sign.

Now, I do this because I have suffered from anxiety and depression

Bunu yapıyorum çünkü anksiyete ve depresyonla mücadele ettim

and it was horrible.

ve korkunçtu.

And if there was a magic button I could press

Eğer dünyayı bu iki şeyden kurtaracak sihirli bir buton olsaydı,

that would rid the world of those two things,

I'd press it straight away.

hiç düşünmeden o butona basardım.

Ama bu buton sadece benim için geçerli olsaydı

But if that button only worked for me,

if all it meant is that I wouldn't have got depressed,

ve sadece benim depresyona girmeyeceğimi garantileseydi

I'd leave it alone.

o butona basmazdım.

And that's because of some things that happened

Çünkü depresyonla mücadele ettiğim haftalar ve aylarda bazı şeyler oldu.

in the weeks and months as I was recovering from depression,

but also things that happened years later

Onu takip eden yıllarda, iş yerinde bundan bahsetmeye başladığımda

when I started talking about it at work,

and it improved my relationships with colleagues.

meslektaşlarımla olan ilişkimi kuvvetlendirdi.

So let's step back in time.

Şimdi zamanda geriye gidelim.

It's 2012,

Yıl 2012,

it's a Friday morning in May and the sun is out in London,

Mayıs ayında bir cuma sabahı ve Londra’da hava güneşli,

and I'm walking to work along the banks of the Thames.

ve ben Thames kıyılarında iş yerine doğru yürüyorum.

And all around there are British flags flying.

Her yerde İngiliz bayrakları dalgalanıyor.

And there's this quiet excitement in the city.

Şehirde sessiz bir heyecan var.

And that's because the Olympics were coming there in two month's time.

Çünkü Olimpiyatlara iki ay kalmış.

And that morning, like every other morning at the time,

Her sabah olduğu gibi o sabah da

I'd woken up about three hours earlier than normal

İş hakkında düşünmekten ve endişelenmekten

thinking and worrying about work.

normalde uyandığım saatten üç saat erken uyanıyorum.

And I'd got up just retching with anxiety

Kaygıdan midem bulanıyor ve tuvalete gidip kusuyorum.

and gone to the bathroom and been sick.

And I felt a bit better after that, made my way to work.

Ondan sonra kendimi biraz daha iyi hissedip işe gidiyorum.

But by the time I got to work, I could barely speak.

Ama iş yerine vardığımda zar zor konuşabiliyorum.

So I could just about order a cup of coffee.

Bazen sadece bir kahve sipariş edebiliyordum.

But apart from that, for the mornings, I was pretty much silent.

Ama bunun dışında sabahları pek sesim çıkmazdı.

And coffee was about the extent of my diet,

Öğünüm genelde kahveden ibaretti

so I'd pretty much given up eating.

bu yüzden yemek yemeyi neredeyse bırakmıştım.

And that's probably not what you would have expected

Bayrakların dalgalandığı ve Olimpiyatların kapıda olduğu

if you'd been walking past me on that sunny Friday morning

o güneşli Cuma sabahında yanımdan geçmiş olsaydınız

with the flags flying and the Olympics coming.

muhtemelen bunlar aklınızın ucundan bile geçmezdi.

And after a couple of weeks things hadn't got any better

Ondan sonraki birkaç hafta içerisinde işler daha iyiye gitmemişti.

and so I decided I shouldn't go to work.

Bu yüzden işe gitmemem gerektiğine karar verdim.

So I phoned the team and told them,

Ekibi aradım ve onlara söyledim.

and a few days later, I got professional help.

Birkaç gün sonra da profesyonel yardım aldım.

And what a difference that made.

Bu inanılmaz bir fark yarattı.

So my psychologist gave me really simple, practical advice.

Aslında psikoloğum bana gerçekten basit, pratik tavsiyeler verdi.

Things like, you really need to eat

Yemek yemeye gerçekten ihtiyacınız var, gibi tavsiyeler,

because feeling anxious and feeling hungry

çünkü anksiyete ve açlık oldukça benzer hisler.

are very similar feelings in your body.

Another bit of advice was,

Bir başka tavsiye de şuydu:

don't get up and go to the bathroom and be sick.

Ayağa kalkınca tuvalete gidip kusmak yerine

Get up, go to the kitchen, make a cup of tea, read a book.

kalkınca mutfağa gidin, bir bardak çay koyun ve kitap okuyun.

So I did that, helped a bit with the morning vomiting.

Ben de bunu yaptım ve sabahki bulantılarıma iyi geldi.

I had to learn how to switch off from work.

İşten nasıl uzaklaşacağımı öğrenmek zorundaydım.

Now anyone can stop working.

Yani herkes çalışmayı bırakabilir.

That's easy.

Bu kolay.

The difficult thing is stopping thinking about work.

Zor olan, iş hakkında düşünmeyi bırakmaktır.

And to do that,

Bunu yapmak için,

I would imagine a green force field around the house

evin etrafında yeşil bir kuvvet alanı olduğunu hayal ettim.

that would keep thoughts of work out.

bu alan işle ilgili düşünceleri dışarıda tutuyordu.

And I still switch that force field on

Hala zaman zaman bu kuvvet alanını devreye sokuyorum.

from time to time.

It helps me put off until tomorrow things that I could do today.

Bugün yapabileceğim şeyleri yarına ertelememe yardımcı oluyor.

If I do them tomorrow, they'll be a bit rushed.

Eğer yarın yaparsam belki biraz aceleye gelecek.

They will be less good, but they'll be good enough.

O kadar da iyi olmayacaklar ama yeterince iyi olacaklar.

And my wife, who saw this change in my working patterns,

Çalışma düzenimdeki bu değişikliği gören karım kovulacağımı düşünüyordu.

was convinced I was going to get fired.

I actually have been promoted twice since then.

Fakat o zamandan beri iki kez terfi aldım.

Now I also had to learn how to enjoy spending time with my wife

Bir de eşim, ailem ve arkadaşlarımla keyifli vakit geçirmeyi öğrenmeliydim.

and with my family and friends.

And it sounds easy, but it really wasn't at first.

Bu kolay gözükebilir ama ilk başta gerçekten değildi.

So I remember going out for a pizza with the family,

Mesela ailemle pizza yemeye gittiğimizde

and all I wanted to do was lie on the floor,

benim tek yapmak istediğim yerde uzanıp top şeklini almak ve söylenmekti.

curl up into a ball and groan.

Now, fortunately for everyone in the pizza restaurant,

Neyse ki pizzacıdaki herkesin sağlığı için bunu yapmadım.

I didn't do that.

But it was still really awkward

Ama yine de gerçekten garipti.

because all I could think of to talk about was how miserable I was.

Çünkü konuşmayı düşünebildiğim tek şey ne kadar sefil olduğumdu.

Anyway, with a bit of practice, it got less awkward.

Her neyse, biraz pratikle daha az garip hale geldi.

I got a bit less self-absorbed and I learned to enjoy other people again.

Biraz daha az kendime kapıldım ve insanlarla keyif almayı öğrendim.

And one day, about a few weeks after I first got professional help,

Bir gün, profesyonel yardım almaya başladıktan birkaç hafta sonra,

I woke up in the morning feeling fine,

kendimi iyi hissederek uyandım.

just feeling normal.

Normal hissediyordum.

And I have done every day since then.

O zamandan beri de böyleyim.

Now, some people can do a really good job at work

Bazıları kaygılı veya depresyondayken iş yerinde oldukça başarılı olabilir.

when they're anxious or depressed.

And I am not one of those people.

Ama ben o insanlardan biri değilim.

So I really did a terrible job.

Bu yüzden oldukça berbat bir iş çıkardım.

The team had to carry me.

Ekip beni taşımak zorunda kaldı.

It's really very difficult to contribute if you can't speak all morning.

Çünkü tüm sabah konuşamıyorsanız katkıda bulunmanız epey zor oluyor.

It was the first time I'd ever really failed at anything.

Bu, bir şeyde ilk kez gerçekten başarısız oluşumdu.

And I can't tell you how comforting it is now

Şimdi bir şeyde, hatta oldukça önemli bir şeyde başarısız olabileceğimi bilmenin

to know that I can fail at something,

even something quite important,

ne kadar rahatlatıcı olduğunu anlatamam.

life will go on and I'll be fine.

Hayat devam edecek ve ben de iyi olacağım.

And because I'd done such a terrible job at work,

İş yerinde oldukça kötü bir performans sergilediğim için

I didn't want anyone to know about it.

kimsenin bunu bilmesini istemedim.

It was this kind of shameful secret.

Bu utanç verici bir sırdı.

So the strange thing is

O yüzden iş yerinde bunun hakkında konuşmaya başladığımda

what happened when I did start talking about it at work,

olanlar çok garipti.

and it started very privately.

İlk başta olabildiğince gizli tutuyordum.

So if I was working with someone

Mesela birlikte çalıştığım kişinin zorlandığını görürsem

and it seemed like they were struggling,

I'd tell them some of my story.

onlara hikayemin bir kısmını anlatıyordum.

That seemed to help a bit.

Sanırım bunun biraz yardımı dokunuyordu.

It wasn't as awkward and horrible as I thought it might be.

Düşündüğüm kadar garip ve korkunç da değildi.

So I got a bit braver and I said to our HR team,

Bu yüzden cesaretimi biraz daha topladım ve HR ekibimize şöyle söyledim:

"If you come across someone who's struggling with their mental health,

“Mental olarak zorlanan biriyle karşılaşırsanız ve yardımım dokunabilirse

I'll be happy to talk to them one-on-one if you think it would help."

onlarla bire bir konuşmaktan mutluluk duyarım”

I did that a few times and I still do.

Bunu birkaç kez yaptım ve hala yapıyorum.

And what that meant was

Bu sayede HR ekibi, mental olarak zorlandığınızda

when the HR team were putting together a booklet

about what to do if you're struggling with your mental health,

ne yapmanız gerektiğine dair bir kitapçık hazırlarken

benden ve diğer bazı insanlardan

they asked me and some other people to share our stories anonymously.

hikayelerimizi anonim olarak paylaşmamızı istediler.

And I did that.

Bunu yaptım.

But when I sent the message,

Ama mesajı gönderdiğimde adımı da eklemelerini istedim.

I asked them to print my name next to it.

Now, have you ever sent a message and thought,

Hiç bir mesaj gönderip sonra da

“Ah, acaba bu iyi bir fikir miydi?” diye düşündüğünüz oldu mu?

"I wonder if that was a good idea?"

So that was what I felt.

Tam olarak böyle hissetmiştim.

And I was quite scared, it was going to hundreds of people,

Oldukça korkmuştum, mesaj yüzlerce insana gidiyordu,

there was no going back. It was in writing.

Geri dönüş de yoktu. Artık yazılmıştı.

İnsanların bunların tekrar yaşanacağını düşüneceklerinden ve benimle

And I was worried people would think it would happen again

and they wouldn't want to work with me.

çalışmak istemeyeceklerinden endişeliydim.

Zayıf ve şımarık olduğumu düşüneceklerinden endişeliydim,

I was worried they'd think I was weak and self-indulgent,

and maybe some people do.

Belki bazıları düşündü de.

And I was worried

Bunların hiçbirini düşünmeseler de

that even if they didn't think either of those things,

daha sonra benimle konuşurken akıllarında olacağından endişeliydim.

it would just be on their minds when they were talking to me later on.

Hiç de böyle olmadı.

That's not what happened.

What actually happened was people got in touch

Olan şey şu: İnsanlar benimle iletişme geçti ve

to say there was really comforting to have someone quite senior say,

kıdemli birinin şu tarz şeyler söylemesini çok rahatlatıcı bulduklarını ifade ettiler

"I had this experience.

“Bu deneyimi yaşadım.

It was horrible.

Korkunçtu.

I got through it,

Üstesinden geldim. Hala buradayım ve iyiyim.″

I'm still here and I'm doing fine."

And gradually I started talking about it to larger and larger audiences.

Yavaş yavaş bunun hakkında daha büyük kitlelere konuşmaya başladım.

So there's a podcast about it.

Bununla ilgili bir podcast de var.

We did a session for people who were struggling during lockdown,

Karantina sırasında zorluk çeken insanlar için bir seans yaptık,

and if you're not sick of hearing about me being sick in the mornings,

ve sabahları kustuğumu duymaktan hala bıkmadıysanız

you can read about it on two websites.

iki web sitesinde okuyabilirsiniz.

And one day, about ten years after that sunny day in London,

Bir gün, Londra’daki o güneşli günden yaklaşık on yıl sonra,

I stood up in front of 600 of my colleagues

600 meslektaşımın önünde ayağa kalktım ve onlara hikayenin tamamını anlattım.

and told them the full story.

And after that,

Bundan sonra,

people from all levels of the company, right up to the very top,

şirketin her seviyesinden insanlar, en tepeye kadar, yanıma gelip

took me aside and shared

böyle bir şey yaşadıklarını ya da hala yaşamakta olduklarını paylaştılar.

that they had either been through something like that,

or they were going through something like that at the time.

And then I'd say the most common emotion

Bunu dedikten sonra onlarda en sık gördüğüm duygu rahatlamaydı.

that I picked up from them was relief,

that they were just relieved that someone was talking about it openly.

Birinin bu konu hakkında açıkça konuşması onları rahatlatmıştı.

One person actually took me aside on the stairs more than a year later,

Yaklaşık bir yıl sonra bir kişi beni merdivenlerde bir kenara çekti,

to say that it had given him that push he needed and wanted

o sıralar bazı şeylerle başa çıkmakta zorlandığını ve bunun

to go and get some help for some things

ihtiyaç duyduğu yardımı istemesi için motivasyon verdiğini söyledi.

he was struggling with at the time.

Now, one of the people in that audience of 600

Bu 600 kişilik kitledeki kişilerden biri şirkette yeniydi.

was new to the company.

And she said to me,

Bana dedi ki,

"Hearing that talk made me feel like this was my kind of place."

“Bu konuşmayı duymak bana uygun bir yerde olduğumu hissettirdi.”

And I think she actually got to the bottom of what it made me feel like.

Sanırım bana bunun özünde nasıl hissettirdiğini de ortaya çıkarmış oldu.

So if I could stand up in front of all my colleagues

Tüm meslektaşlarımın önünde ayağa kalkıp

and tell them this story that had been terribly embarrassing

bu üzücü ve o zamanlar utanç verici bulduğum hikayeyi anlatmak,

and upsetting and shameful,

felt shameful at the time,

and I was fine,

ve sonrasında iyi hissetmek

well, it made it feel like my kind of place too.

bana da doğru yerde olduğumu hissettirmişti.

And we know from Amy Edmondson's work on psychological safety

Amy Edmondson’ın psikolojik güvenlik hakkındaki çalışmalarından biliyoruz ki

that that feeling improves the performance of teams.

bu his, ekiplerin performansını arttırıyor.

Now, I didn't stand up and tell 600 people about vomiting in the morning

Yani, ben 600 kişiye sabahları kustuğumu performansları artsın diye anlatmamıştım.

to improve their performance,

but if it does, I'll take it, that's great.

Ama olur da arttırırsa ne âlâ.

It is possible to go too far with this,

Tabii bu aşırıya da kaçabilir.

and I know that because I did.

Bunu biliyorum çünkü başıma geldi.

So I got some great anonymous feedback that said,

Aldığım bazı müthiş anonim geri bildirimlerde şöyle yazıyordu:

"Adam is always talking to me

“Adam, depresyonda veya endişeli olmadığımdan emin olmak için

to make sure I'm not depressed or anxious.

her zaman benimle konuşuyor.

He never talks to me about work or my career."

Benimle hiç iş ya da kariyer üzerine konuşmuyor.”

So after that I changed a bit what I talk to people about.

Bundan sonra insanlarla konuştuğum şeyleri biraz değiştirdim.

Now, I'm not saying that if you've suffered from mental illness,

Şimdi çıkıp da mental bir rahatsızlığınız varsa iş yerinde herkese anlatın demiyorum

you should tell everyone at work all about it.

If you're experiencing it now,

Böyle bir durum varsa

you probably won't regret telling someone you trust.

güvendiğiniz birine söylediğinizde muhtemelen pişman olmayacaksınız.

If you've recovered, you may find, like me,

Eğer bunu atlattıysanız, benim yaptığım gibi insanlara anlatmanın

that telling people about it goes better than you expect.

beklediğinizden daha iyi sonuçlar verdiğini görebilirsiniz.

There's no guarantees and there's still plenty of prejudice around.

Hiçbir garanti yok ve hala çok fazla önyargı var.

Nor am I saying that if you are suffering from anxiety or depression,

Ben de anksiyete veya depresyondan muzdaripseniz

you should be really thankful

benim elde ettiğim faydaları elde edeceğiniz için

because of all these terrific benefits you're going to get that I got,

minnettar olmanız gerektiğini iddia etmiyorum.

ya da bunun karakteriniz için iyi olduğunu.

and it's good for your character.

I'm not saying that at all.

Demek istediğim kesinlikle bu değil.

It's really horrible

Gerçekten korkunç bir deneyim.

and I feel for you.

Sizi anlayabiliyorum.

If you are lucky enough to be able to get professional help,

Profesyonel yardım alabilecek kadar şanslıysanız

lütfen alın.

please do.

I cannot tell you how much of a difference that has made to my life.

Hayatımda ne kadar fark yarattığını anlatamam.

If you can't get professional help, look for free resources online.

Profesyonel yardım alamıyorsanız, ücretsiz çevrim içi kaynaklar arayın.

And in either case, remember

Her iki durumda da,

that you're not the first person to have gone through something like this,

böyle bir şeyi yaşayan ilk kişinin siz olmadığınızı,

that depression and anxiety are treatable.

depresyon ve anksiyetenin tedavi edilebilir ve

And that you are not alone.

yalnız olmadığınızı unutmayın.

Now on that sunny Friday morning in London,

Londra’daki o güneşli Cuma sabahı,

I had no idea that within a few months

bundan birkaç ay sonra kaygı duymadan önceki halimden

I would have recovered to something better than I was

daha iyi bir kişiye dönüşeceğimi tahmin bile edemezdim.

before I started to get anxious.

And when I felt really worried,

HR ekibine hikayemin yanına adımın yazılmasıyla ilgili

sending the message to the HR team about printing my name next to my story,

bir mesaj gönderirken endişelendiğimde,

I had no idea what would follow from that

hem de sonuçlarından tamamen bihaberken,

and how beneficial it would be for me and for other people.

bunun kendim ve diğer insanlar için ne kadar faydalı olacağı

aklımın ucundan bile geçmezdi.

There's no guarantees that anyone else will experience the same thing.

Başka birinin aynı şeyi deneyimleyeceğinin garantisi yok.

And that's why if there was this magic button

İşte bu yüzden dünyayı anksiyete ve depresyondan kurtarmaya yarayan

for ridding the world of anxiety and depression,

sihirli bir buton olsaydı

I'd press it straight away.

hemen basardım.

But unfortunately that button is still an imaginary button.

Ama maalesef bu buton yalnızca hayali bir buton.

It's not real.

Gerçek değil.

And while it stays like that,

Öyle kaldığı sürece de bu konuyu konuşmaya devam etsek iyi olur.

I think we would all do better by talking about it.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)