Where do international laws come from? - An animated explainer

Here's a question: are all laws written down?

Oto pytanie: czy wszystkie prawa są spisane? Czy są

Are they written in stone?

wyryte w kamieniu?

Well, when it comes to international law,

Cóż, jeśli chodzi o prawo międzynarodowe,

some are but many aren't.

niektóre są, ale wiele nie.

Let's start with the easy one.

Zacznijmy od łatwego.

The written laws are usually what we call 'treaties'.

Prawa spisane są zwykle tym, co nazywamy „traktatami”. Są to

These are documents that countries sign, a bit like a contract.

dokumenty, które kraje podpisują, trochę jak umowa.

We also call them things like 'conventions' or 'protocols',

Nazywamy je również „konwencjami” lub „protokołami”,

like the Geneva Convention or the Kyoto Protocol.

takimi jak konwencja genewska lub protokół z Kioto.

But – what about the rules that aren't written down?

Ale – co z zasadami, które nie są spisane?

Well, you know the term 'unwritten rule'?

Cóż, znasz termin „niepisana zasada”?

We might say there's an unwritten rule

Można powiedzieć, że istnieje niepisana zasada,

that you should say sorry if you bump into someone,

że jeśli na kogoś wpadniesz, powinieneś przeprosić

or give up your seat for an elderly person.

lub ustąpić miejsca starszej osobie.

Countries also follow unwritten rules.

Kraje również przestrzegają niepisanych zasad.

We call them 'customs' or 'norms'

Nazywamy je „zwyczajami” lub „normami”,

and they give us the legal term 'customary law'.

a oni nadają nam prawniczy termin „prawo zwyczajowe”.

This covers things that most countries already believe,

Obejmuje to rzeczy, w które większość krajów już wierzy, takie

like not invading another country.

jak brak inwazji na inny kraj.

All states in the international community

Wszystkie państwa w społeczności międzynarodowej

have to stick to customary law,

muszą trzymać się prawa zwyczajowego,

even if they haven't explicitly said yes.

nawet jeśli nie powiedziały wprost „tak”.

And many customs do eventually get written down,

I wiele zwyczajów ostatecznie zostaje spisanych, na przykład

such as those in the UN Charters.

w Kartach ONZ.