3 Steps to Better Connect With Your Fellow Humans | Amber Cabral | TED

Translator: Trang Phạm Reviewer: An Bình Nguyễn

OK, so my name is Amber Cabral, and I teach people how to be good humans.

Tôi là Amber Cabral, chuyên hướng dẫn mọi người cách trở thành người tốt.

What that essentially comes down to

Về cơ bản,

is I work with a lot of well-recognized brands

tôi hợp tác với nhiều thương hiệu nổi tiếng

on something that is a pretty consistent challenge day-to-day.

để giải quyết một thách thức thường gặp hằng ngày.

And what that really comes down to is:

Đó là:

how do we help people who are different from one another

làm thế nào để giúp những người khác biệt

experience a sense of belonging and support in the workplace?

cảm thấy hòa nhập và được hỗ trợ tại nơi làm việc?

Now we've all had that moment.

Hẳn ai cũng từng có lúc như vậy.

We've been at work and we're like, "Ah, I just don't feel like I fit here."

Ở nơi làm việc, ta có cảm giác “Tôi nghĩ mình không phù hợp với nơi này”.

And so I help organizations kind of start to figure out

Vì vậy, tôi giúp các tổ chức xác định

how to make the connections necessary for that to work.

cách tạo những quan hệ kết nối cần thiết.

Now support sounds easy.

Việc hỗ trợ nghe có vẻ dễ dàng.

Like we think we can just do that, because we do it all the time.

Ta nghĩ mình làm được vì quen rồi.

We support people we love and care about.

Ta hỗ trợ người thân và những ai mà mình quan tâm.

We support people that we think we understand,

Ta hỗ trợ những người mà ta cho là mình hiểu,

even if we don't know them.

kể cả khi không thân quen.

But when it comes to people that we, like, don't know at all

Nhưng đối với những người hoàn toàn xa lạ

or we don't have that connection with,

hoặc không có quan hệ kết nối gì,

well, then we kind of get a little weird about it.

ta thường cảm thấy hơi ngại ngần.

And what we really need to do is pay attention to those differences,

Việc ta cần làm là chú ý đến sự khác biệt

because there's magic in those differences,

vì điều kỳ diệu ẩn sau đó

there's something in there

có thể tạo cơ hội

that we actually have an opportunity to learn and grow from.

để ta học hỏi và phát triển.

But we've kind of been taught to politely ignore

Tuy nhiên, ta được dạy là nên lịch sự phớt lờ

when we're different from one another.

khi mình khác biệt.

We don't actually pay attention to it.

Thành ra chẳng ai để ý đến chúng.

And here’s the thing: differences are inevitable.

Nhưng khác biệt là chuyện đương nhiên.

Look around this room.

Hãy nhìn quanh phòng xem.

Think about your travel into this room today.

Trên đường đến đây,

You encountered all kinds of differences.

mỗi người lại có trải nghiệm riêng.

We have different backgrounds, different ideas, different perspectives.

Chúng ta có lý lịch, ý tưởng và quan điểm khác nhau.

We have different identities, we have different abilities, all of it.

Chúng ta có danh tính và khả năng khác nhau.

And it's going to continue to be that way forever.

Mãi mãi là như vậy.

But we still have this moment

Nhưng đôi lúc, ta vẫn

where we want to pull back when differences happen.

thu mình lại khi thấy sự khác biệt.

And what I want to encourage you to do is instead of pull back,

Tôi muốn thay vì lùi bước, các bạn

maybe take a moment and notice those differences.

nên chú ý đến những khác biệt đó,

And not so that it's awkward or weird.

không phải để thấy ngượng ngùng hay kỳ lạ.

You know we try to do that thing where we see a thing,

Đôi khi, ta cố tình phớt lờ sự khác biệt

but we try to act like we don't see the thing.

như thể không thấy chúng.

Đừng làm thế!

Like, don't do that!

Hãy chú ý đến những khác biệt

But definitely please, let's be aware of the differences,

because the magic that's in those will help us move forward.

vì điều kỳ diệu ẩn sau đó sẽ giúp ta tiến bước.

Dựa trên những gì mình nghiên cứu và học hỏi,

And I'm going to give you some techniques

based on just my own study and my own learnings

tôi xin đưa ra một số kỹ thuật

mà tôi nghĩ sẽ là cầu nối khi chúng ta tiến bước,

that I think will help you be able to bridge some of those connections

as we move forward, alright?

được chứ?

So the first step ...

Bước đầu tiên...

The first step -- there are three.

Có tổng cộng 3 bước.

Let me warn you because sometimes we need to know that. Alright.

Xin báo trước như vậy.

The first step is to acknowledge that we all have some privilege.

Bước đầu tiên là thừa nhận rằng tất cả chúng ta đều có đặc quyền.

Now that word might have landed on some of you, like, ich.

Từ này có thể khiến một số người khó chịu.

Right? But really.

Nhưng đúng là vậy đấy.

And I want to demonstrate it for you for just a moment.

Tôi muốn minh họa đôi chút.

Sáng nay khi thức dậy, nước bạn dùng có nóng và sạch không?

Did you wake up this morning with hot, clean running water?

Did you think about it?

Bạn từng nghĩ về điều đó chưa?

Did you wonder if your shower was going to be your ideal temperature,

Bạn có tự hỏi liệu nước tắm có đạt nhiệt độ lý tưởng

hay liệu mình có nước sạch để pha trà hoặc cà phê buổi sáng không?

or if you'd have clean water for your morning coffee or tea?

Likely the answer is no.

Khả năng cao là hầu hết mọi người ở đây

For most of us in this room.

sẽ trả lời là không.

But I think we can all agree

Nhưng tôi nghĩ ta đều đồng tình rằng

that access to water is indeed a privilege.

có nước để dùng là một đặc quyền.

In fact, a little more than a quarter of the world's population

Trên thực tế, hơn 1/4 dân số thế giới

does not have access to safely managed drinking water at home.

không được tiếp cận với nguồn nước uống an toàn tại nhà.

So while it might be our norm,

Vì vậy, đó có thể là điều bình thường với ta

it is indeed a privilege.

nhưng thật ra lại là một đặc quyền.

Đây là hình thức biểu hiện của đặc quyền.

And this is how privilege shows up.

We don't see it. It's regular to us.

Ta không thấy vì đó là điều hiển nhiên,

It's a part of who we are. We don't even think about it.

thuộc một phần của cuộc sống nên ta còn không mảy may nghĩ đến.

But if we take a moment and we actually pay attention,

Nhưng nếu dành chút thời gian thực sự chú ý tới đặc quyền của mình,

what being aware of our privilege does for us

ta sẽ thấy

những gì mình có thể dễ dàng tiếp cận.

is it helps us to see where we have access.

It helps us see where we have ease.

And access and ease give us power.

Khả năng tiếp cận dễ dàng này mang đến cho chúng ta sức mạnh.

Something as simple as being able to speak the language of our communities

Đơn giản như việc nói được ngôn ngữ của cộng đồng mình

gives us privilege,

cũng là một đặc quyền

and that privilege gives us power.

và đặc quyền đó mang đến cho chúng ta sức mạnh.

So you may be wondering:

Có thể bạn đang thắc mắc

how do I figure out my privileges if they're regular?

làm thế nào để nhận ra các đặc quyền hiển nhiên của mình?

They're everywhere.

Chúng có ở mọi nơi.

OK, let me give you a simple question you can ask yourself.

Để tôi gợi ý một câu đơn giản mà bạn có thể tự hỏi mình.

What about me or my experience

Điều gì về bản thân hoặc kinh nghiệm của bạn

có thể được coi là điển hình?

might someone look at and consider to be typical?

It could be my upbringing.

Có thể là cách bạn được nuôi dạy,

It could be the language I speak.

ngôn ngữ,

It could be the way my body works. It could be my style of dress.

cơ địa, phong cách ăn mặc

It could be any of those elements.

hay bất kỳ yếu tố nào trong số đó.

But it's hidden in the things that we think of as everyday and regular.

Vì điều này ẩn chứa trong những thứ ta thường gặp hằng ngày.

That's where we're going to find our privilege.

Nhờ vậy, ta sẽ tìm thấy đặc quyền của mình.

So that leads me to the second step.

Tiếp theo là bước thứ hai:

Ta cần sẵn sàng nhận ra sự khác biệt của mọi người

The second step is we need to be willing to recognize the differences in folks

and want to get to know them across those differences.

và qua đó chủ động tìm hiểu họ.

Let me learn about your experiences so that I can develop empathy for you.

Hãy cho phép tôi tìm hiểu về trải nghiệm của bạn để đồng cảm với bạn.

That learning about the experiences part, it's not just so that we can be curious.

Quá trình học hỏi này không chỉ để thỏa trí tò mò.

We love stories, alright? That's great. Keep loving the stories.

Ta thích các câu chuyện phải không? Rất tốt. Hãy cứ như vậy.

Nhưng việc tìm hiểu về trải nghiệm của mọi người

But also getting to know about folks' experience

gives us a bit of perspective that we might not otherwise have.

còn giúp ta có thêm góc nhìn mới mẻ.

And so what we want to think about is, you know,

Điều ta cần suy nghĩ là

considering the impact that having those kinds of connections

xem xét tác động của các quan hệ kết nối này

can show for us.

đối với mình.

Even as a simple example,

Ngay cả với một ví dụ đơn giản

như tôi đã đề cập rằng ta khó vượt qua sự khác biệt để kết nối.

I mentioned we struggle to connect across differences.

But think about this: a couple days ago, maybe a month ago,

Nhưng hãy thử nghĩ xem: khoảng vài ngày hoặc một tháng trước,

I saw online where Snoop Dogg, yes, the rapper Snoop Dogg,

tôi thấy trên mạng, Snoop Dogg, vâng, rapper Snoop Dogg,

posted on his LinkedIn --

đăng bài trên LinkedIn.

Tại sao anh ấy dùng LinkedIn thì tôi chịu.

which why he's on LinkedIn, I have no idea --

(Laughter)

(Cười)

That he really valued his relationship with Martha Stewart.

Anh ấy thực sự coi trọng mối quan hệ giữa mình và Martha Stewart.

Now most of us have seen that relationship,

Đa số chúng ta đều biết mối quan hệ đó

và thành thật thì ta thấy

and if we're being honest, we kind of notice

that there's some differences between them

có một số khác biệt giữa họ

that make that connection kind of unlikely, right?

khiến họ như thể khó hòa hợp, phải không?

OK. But you know what?

OK, nhưng bạn biết gì không?

Anh ấy nhấn mạnh rằng “Tôi học được rất nhiều

He pointed out specifically, “I learn so much from this friendship.

I get so much value out of this relationship."

và nhận được vô vàn giá trị từ tình bạn này”.

And it was the willingness of being able to connect across differences

Chính tinh thần sẵn sàng bỏ qua sự khác biệt để kết nối

là thứ đa số chúng ta sẽ lịch sự phớt lờ

that most of us would kind of politely ignore,

or would assume were not available to us.

hoặc cho rằng mình không thể có.

So learning about the experiences of others is about hearing the stories.

Tìm hiểu về trải nghiệm của người khác không chỉ là lắng nghe câu chuyện

Yes, but it's also about having empathy and connection,

mà còn là đồng cảm, kết nối

and being able to broaden our view.

và mở rộng tầm nhìn.

Now I have another example where this happens,

Xin đưa ra một ví dụ khác

and this is the workplace,

tại nơi làm việc,

because I care a lot about how this shows up in the workplace,

vì tôi quan tâm nhiều đến cách điều này xuất hiện tại nơi làm việc,

because we all, you know, at least for now, until the AI gets us,

do ta đều phải đi làm, ít nhất bây giờ là vậy,

have to go into the workplace.

cho đến khi bị AI thay thế.

(Laughter)

(Cười)

OK, so when we're thinking about the workplace,

OK, tại nơi làm việc,

một trong những hoạt động không thể thiếu là phỏng vấn.

one of the things that always happens is interviews.

I've had this conversation with a lot of my clients

Tôi đã trò chuyện với nhiều khách hàng

because clients are always thinking

vì họ luôn quan tâm đến

about how are we attracting and retaining talent.

cách thu hút và giữ chân nhân tài.

Họ luôn đặc biệt quan tâm đến người da đen, da nâu, trẻ tuổi.

They’re always thinking about specifically Black folks, brown folks, young folks.

Ta cần kết nối những nhóm người này.

And we want to make sure that we're bridging those connections.

Nhưng nơi làm việc

không phải lúc nào cũng chào đón nhiều bản sắc như vậy.

But we know that our workplaces

aren't always inviting to those diverse identities.

Khách hàng cho rằng vấn đề nằm ở nhân lực,

Now what my clients hear is a pipeline problem.

But what I hear is an empathy problem.

nhưng theo tôi thì đó là sự đồng cảm.

I'll give an example of what that looks like.

Ví dụ như

Candidates go into an interview.

khi đi phỏng vấn,

One of the questions is,

ứng viên nhận được yêu cầu

"I'd like you to tell me about how you navigate ambiguity."

“Hãy kể về cách bạn giải quyết một tình huống mơ hồ”.

Most of the candidates tell a story about working in a previous position,

Đa số họ sẽ kể về kinh nghiệm làm việc trước đó,

having to solve a problem,

khi thiếu nguồn lực hoặc thông tin,

not having a lot of resources or information,

họ phải giải quyết một vấn đề

bằng cách phán đoán dựa trên hiểu biết của bản thân

making some educated guesses

and ultimately solving said problem amazingly.

rồi cuối cùng giải quyết thành công

Alright? Creating a fantastic new product.

và đạt thành quả tuyệt vời, đúng chứ?

We've heard this story. We work with those people. OK, great.

Câu chuyện này và những người như vậy đều quen thuộc.

But there's one candidate,

Nhưng có một ứng viên

khi nhận được câu hỏi đó

and when that question hits them,

what they do is they tell a story about a 1989 Honda Accord.

đã kể câu chuyện về chiếc Honda Accord 1989.

It's a car that their father gave them before they went away to college.

Họ được bố tặng cho ô tô đó trước khi lên đại học.

And it ran great.

Chiếc xe chạy tốt,

But the gas gauge didn't work.

nhưng đồng hồ đo xăng hỏng.

So they talk about -- feels real, right?

Nghe chân thật nhỉ?

(Cười)

(Laughter)

Các bạn sẽ thấy quen thuộc.

Y’all know this person, too.

Đồng hồ đo xăng hỏng.

So the gas gauge didn't work.

So they had to develop a process

Vì vậy, họ đã tìm cách

to make sure that they were able to track their miles

tự đo quãng đường đi

so that they would know when they needed to fill up again.

để tránh hết xăng giữa đường.

Right?

Thấy quen không?

They had to navigate the ambiguity

Họ không biết

of having no idea what was in their gas tank

còn bao nhiêu xăng trong bình

and make sure that they didn't run out of gas,

và phải đảm bảo rằng

and they managed to do that.

xăng không bị hết giữa đường.

"I track my miles so that I know exactly when I need to fill up,

“Tôi đo quãng đường đi để biết chính xác khi nào cần đổ xăng

so that I don't have to worry about running out of gas."

nhằm tránh hết xăng giữa đường".

How often would we hear a story like that in the workplace

Đã bao lần ta nghe câu chuyện này ở nơi làm việc

and discount that person?

và đánh giá thấp ứng viên đó?

How often would we dismiss or not even consider the candidate

Đã bao lần ta bỏ qua hay thậm chí không cân nhắc ứng viên

because they didn't give us a business example,

vì họ không đưa ra ví dụ về công việc

hoặc thấy họ không hợp với văn hóa công ty.

or we didn’t hear it as a culture fit.

When if we’re really honest with ourselves,

Thành thật thì

the candidate with the Honda Accord not only navigated the ambiguity

ứng viên đi chiếc Honda Accord không chỉ xử lý tình huống

of not having any gas in the car,

không biết rõ xe còn bao nhiêu xăng,

they also did something in their day-to-day life.

mà còn thể hiện khả năng giải quyết vấn đề hằng ngày.

It wasn't just for work.

Không chỉ liên quan đến công việc.

This is one of the things I had to figure out how to do to survive.

Đây là một trong những thứ tôi phải tìm cách xoay sở.

Đó là bản năng có sẵn. Hãy thử nghĩ theo hướng đó.

It's innate. It's in my body. Think about if we considered it that way.

Nghĩ xem nếu việc lắng nghe câu chuyện của mọi người

Think about if we considered getting to know folks' stories

and having empathy for them

và đồng cảm với họ

as a part of the way that we evaluate

trở thành một phần

where they have an opportunity to thrive and grow,

trong cách chúng ta đánh giá cơ hội phát triển của họ,

instead of just listening for the things that we always listen for.

thay vì chỉ chăm chú vào những tiêu chuẩn thông thường.

That leads me to the third step. OK?

Cuối cùng là bước ba.

Đó là tạo điều kiện để người khác hưởng đặc quyền như mình.

The third step is extending your privilege to others.

So I have another story.

Xin kể một câu chuyện nữa.

I was on a call the other day with a client.

Hôm nọ, tôi gọi điện cho một khách hàng.

She is the head of HR for a pretty big company.

Cô ấy là giám đốc nhân sự của một công ty khá lớn.

It was she and I and one of her colleagues on the call.

Có 3 người tham gia cuộc gọi: cô ấy, tôi và một đồng nghiệp của cô ấy.

And as we were having the discussion, about 10 minutes in,

Sau khoảng 10 phút thảo luận,

she chimes in and says, "Wait, I'm going to hop off for a moment.

cô ấy chợt nói “Khoan, tôi xin phép ra ngoài một lát

I need to go change my top. I'll be back."

để thay áo. Tôi sẽ quay lại ngay”.

A few minutes pass by.

Vài phút sau,

She returns to the call, and she's in a plain black shirt.

cô ấy quay lại, chỉ mặc một chiếc áo màu đen trơn,

đã tháo khuyên tai và tẩy trang.

She's taken her earrings off, makeup's gone.

So I ask, like, "Why'd you change clothes?"

Tôi hỏi “Vì sao cô thay áo?”

She says, "Oh, I'm getting my home appraised today.

Cô ấy trả lời “À, hôm nay có người qua thẩm định giá nhà tôi

So I'm actually going to pretend to be the cleaning lady,

nên tôi định giả làm người lau dọn

and my neighbor across the street

và để hàng xóm bên kia đường

is going to come over and pretend to be me. She's white."

giả làm tôi vì đó là người da trắng”.

I'm nodding my head because I know what's going on.

Tôi gật đầu vì hiểu lý do.

The colleague on the call says,

Còn người đồng nghiệp kia thì thắc mắc

"Wait, what do you mean? I don't understand."

“Ủa, là sao? Tôi không hiểu”.

So my client proceeds to explain about the stories about Black folks' homes

Thế là khách hàng của tôi giải thích rằng

nhà thường bị định giá thấp

being appraised for less

when there's evidence that the homeowners are Black.

nếu chủ nhà là người da đen.

The colleague on the call is, like, almost outraged.

Người đồng nghiệp kia bức xúc

Like, "What? Is that a real thing? I can't believe this is happening."

“Cái gì? Thật hả? Không thể tin nổi”.

Còn tôi thì thấy biết ơn người hàng xóm kia

Meanwhile, I am feeling grateful to the neighbor

for being able to identify her privilege,

vì đã nhận ra đặc quyền của họ,

for being able to empathize with my client,

đồng cảm và sẵn sàng tạo điều kiện

and for being willing to extend the privilege of her race

để khách hàng của tôi hưởng đặc quyền tương tự

in that situation.

trong tình huống đó.

Ba bước tôi vừa nêu

The three steps that I just covered with you

are what most of us want when we think about support.

là những gì đa số chúng ta muốn nghĩ đến về việc hỗ trợ.

I want someone to identify their privilege.

Tôi muốn một người nhận ra đặc quyền của họ,

I want somebody to actually hear my circumstances and experience,

thật sự nghe tình huống và trải nghiệm của tôi

and empathize with me.

cũng như đồng cảm với tôi.

Tôi muốn bạn tạo điều kiện để người khác hưởng đặc quyền như mình

And then I want you to extend your privilege

respectfully and impactfully

một cách lịch sự và hiệu quả

trong mối quan hệ đó.

in the ways that you're able to in that relationship.

Now I have a little secret.

Tôi có một bí mật nhỏ.

A confession, if you will.

Hay nếu muốn, bạn có thể coi đó là lời thú nhận.

There is a word I've been avoiding in this conversation.

Có một từ mà tôi tránh dùng trong buổi trò chuyện này.

So I mentioned at the top of this, you know, dialogue

Ở phần đầu cuộc hội thoại này,

that I work with lots of well-recognized brands.

tôi nói rằng mình hợp tác với nhiều thương hiệu nổi tiếng.

And what I didn't tell you is that the work I do is DEI,

Tôi đã không tiết lộ rằng mình làm trong lĩnh vực DEI,

or diversity, equity and inclusion.

nghĩa là đa dạng, công bằng và hòa nhập.

And the word that I’ve been avoiding is “allyship.”

Từ tôi tránh dùng là “quan hệ đồng minh”.

The three steps that we just talked through

Ba bước mà ta vừa tìm hiểu

is what allyship looks like in action.

là hình thức biểu hiện của quan hệ đồng minh.

Now I'll be honest, I avoided it because I just wanted you to hear my talk.

Thú thật, tôi tránh nó vì muốn các bạn nghe bài nói của tôi.

I know right now the media is all the rage.

Tôi biết ngành truyền thông đang làm mưa làm gió.

DEI is dying, right? And allyship is on its way with it.

DEI đang dần trở thành dĩ vãng nhỉ? Quan hệ đồng minh cũng vậy.

Nhưng hãy dành chút thời gian để nghĩ rằng

But I want us to just for a moment

consider that maybe allyship isn't grand historical gestures

có lẽ quan hệ đồng minh không phải là những cử chỉ to tát trong lịch sử,

or another big program, or huge financial commitments.

một chương trình hoành tráng hay các cam kết tài chính khổng lồ.

I mean, we need those too, but --

Đúng là ta cũng cần những yếu tố đó...

(Laughter)

(Cười)

It doesn’t have to just be that.

nhưng không nhất thiết như vậy.

It doesn't have to just be those really big, visible things.

Không chỉ dừng lại ở những thứ to lớn và hữu hình.

It can be the small things,

Đó có thể là những điều nhỏ bé

the things that we see and encounter every day.

mà ta thấy và gặp hằng ngày.

Allyship is understanding that the system is such

Quan hệ đồng minh là hiểu được rằng hệ thống hiện tại

that the way your neighbor is experiencing a home appraisal

có thể khiến trải nghiệm thẩm định giá nhà của hàng xóm

and the way you might be

khác với trải nghiệm của bạn,

could be different,

and being willing to step in and interrupt that impact.

sẵn sàng lên tiếng và can thiệp,

It could also be recognizing that access to job opportunities

nhận ra rằng cơ hội việc làm

isn't necessarily fair just because you got in.

không phải lúc nào cũng công bằng chỉ vì bạn được tuyển dụng,

It's left-handed scissors.

như cây kéo dành cho người thuận tay trái,

It's considering food allergies.

cân nhắc đến tình trạng dị ứng thực phẩm,

It's being willing to accept correction when you mispronounce someone's name

sẵn sàng sửa lỗi khi gọi sai tên

hoặc xác định nhầm giới tính ai đó.

or misgender them.

It's all of those things that you encounter every single day.

Đây đều là những chuyện bạn gặp thường ngày.

And I think when we think of it as just the big things,

Theo tôi, nếu nghĩ đó là chuyện to tát,

we miss an opportunity to step into what we independently,

ta sẽ bỏ lỡ cơ hội trở thành đồng minh

individually have the ability to do to be allies.

mà mỗi người đều có khả năng thực hiện.

And I know that word may still not sit well with a lot of you.

Tôi biết từ “quan hệ đồng minh” có thể khiến nhiều người lấn cấn.

But whether you call it support, love, friendship, solidarity,

Nhưng dù bạn gọi đó là “hỗ trợ”, “tình thương”, “tình bạn” hay “đoàn kết”,

whatever you'd like to call it,

sao cũng được,

let's start taking the kinds of everyday actions

hãy bắt đầu thực hiện những hành động hằng ngày

that really bring it to life.

để hiện thực hóa nó.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)