Steven Sharp Nelson: How to find peace with loss through music | TED

Transcriber:

Translator: Thu Thuy Reviewer: Dinh Lieu Vu

(Chơi bản “Cello Suite No. 1 in G Major, Prelude” của Bach)

(Plays Bach's "Cello Suite No. 1 in G Major, Prelude")

(Chơi bản “Cello Song” của The Piano Guys”)

(Plays The Piano Guys' "Cello Song")

(Vỗ tay và cổ vũ)

(Cheers and applause)

(Kết thúc vỗ tay)

Cám ơn mọi người. Cám ơn mọi người rất nhiều.

Như Victor Borge từng nói,

“Tôi muốn cảm ơn bố mẹ

(Applause ends)

vì đã khiến buổi biểu diễn này có thể sảy ra,

và lũ nhóc nhà tôi vì đã khiến nó trở nên ý nghĩa.”

Thank you. Thank you so much.

As Victor Borge used to say,

(Tiếng cười)

"I'd like to thank my parents for making this performance possible,

Có rất nhiều người ngoài đời

khiến mục đích sống của chúng ta có thể hiện thực –

and my children for making it necessary."

và ý nghĩa.

(Laughter)

Tôi muốn đưa các bạn lên một hành trình âm nhạc

So many people in our lives make our life purpose possible --

mà kết nối bạn đến với một trong những người như thế,

ai đó bạn thương yêu quý mến,

and necessary.

ai đó bạn muốn dành chút thời gian để yêu thương,

I'd like to take you on a musical journey

ai đó mà bạn ước rằng họ vẫn bên cạnh mình.

that connects you with one of those people,

someone you love dearly,

Đây là mẹ tôi.

someone you wanted to have a little more time to love,

Bà ấy đẹp nhỉ?

Và cậu nhóc này. (Hắng giọng)

someone you wish was still with you.

This is my mom.

Vâng. Tôi e đó chính là mình.

Isn't she beautiful?

Giờ thì, đừng để vẻ ngoài với nụ cười ngạo

And then there's this guy. (Clears throat)

và bộ tóc Beatles siêu phong cách đánh lừa bạn:

Tôi từng phiền lòng.

Yeah. I'm afraid that's me.

Nhưng mọi người thấy đấy, tôi đã rất hạnh phúc khi ở bên mẹ.

Now, don't let that childlike grin and superstylish Beatles haircut fool you:

Bà là một trong những ca sĩ trữ tình cao giọng tuyệt vời nhất từng biểu diễn,

I was trouble.

tài năng không kể xiết với giọng hát của một thiên thần.

But as you could see, I was happy when I was with my mom.

Bà đã có thể đứng giữa sân khấu ở bất kì đâu –

She's one of the greatest lyrical sopranos that's ever lived,

bất kì đâu trên khắp thế giới –

nhưng bà đã gác lại

ineffably gifted with the voice of an angel.

để làm mẹ của tôi.

She could have had center stage anywhere -- anywhere in the world --

Bà cho tôi sân khấu này với bạn ngày hôm nay.

Bà ấy đã ở bên mỗi khi tôi cảm thấy lo lắng

but she gave that up

nhất là các buổi biểu diễn lớn,

to be my mom.

tour diễn khắp thế giới cùng The Piano Guys,

She gave me this stage with you today.

hay khi tôi rời sân khấu

và vật lộn với bất lực trước sự lo lắng và trầm cảm.

She's been by my side when I've been particularly nervous

for a big performance,

touring the world with The Piano Guys,

Hay khi tôi cảm thấy như mình bị khống chế

or when I've been off the stage

bởi con quỷ độc ác được biết đến phổ biến chính là sự bất mãn

and struggling and at the mercy of anxiety and depression.

mà nhiều người trong chúng ta đang chiến đấu.

Or when I felt like I'm under the thumb

Một cách tử tế bà hối thúc tôi tiến lên

of this perniciously pervasive demon known as inadequacy

ngay khi tôi cảm thấy bản thân muốn từ bỏ.

that so many of us are fighting.

Vì lẽ đó giờ tôi đã là nhạc sĩ,

She's gently nudged me forward

không chỉ bởi vì thứ mà mẹ đã từ bỏ vì tôi,

right at the moment when I've felt like giving up.

mà còn là thứ mà bà tiếp tục đem đến.

Và sự ủng hộ ấy sâu sắc và đem lại nhiều sức mạnh.

So I'm a musician today, not only because of what she gave up for me,

Vì sao ư?

but also because of what she continues to give me.

Bởi vì nó đến từ một nơi mà chúng ta ít biết.

And that support is profound and especially powerful.

Không lâu sau khi tấm ảnh lúc đầu mọi người xem được chụp,

Why?

Because it comes from a place about which we know very little.

mẹ tôi đột ngột ngã xuống sàn nhà, trong một cơn tai biến rất đáng sợ.

Not long after that first picture I showed you was taken,

Trong khoảnh khắc dữ dội như thế.

Bố đã vội vã đưa mẹ tới phòng cấp cứu:

my mother fell to the floor of our home suddenly, in this really scary seizure.

u não.

Một khối u lớn.

Such an intense moment.

Các bác sĩ không rõ mẹ còn bao nhiêu thời gian–

My dad rushed her to the ER:

một, hai, có lẽ là ba năm trước khi chúng tôi mất bà.

brain tumor.

Nhưng với sức mạnh bản thân và một loạt phép màu không kể siết,

A big one.

The doctors didn't know how long we'd have with her --

bất chấp tiên lượng của bác sĩ bà đã chiến đấu với khối u

one, two, maybe three years before we'd lose her.

But due to her strength and a series of indescribable miracles,

trong 18 năm.

(Vỗ tay)

Cảm ơn mọi người.

she defied that prognosis and fought that brain tumor

Tôi sẽ kể lại với mẹ. Cám ơn.

for 18 years.

(Applause)

Thank you.

Bà đã đấu tranh với khối u não trong 18 năm, nhưng nghĩ mà xem:

I'll let her know. Thank you.

vài năm trong số đó thực sự khó khăn, như bạn có thể hình dung.

Nhưng chúng tôi đã học để biết hơn mỗi ngày.

She fought that brain tumor for 18 years, but think about it:

Khi màn chào sân khấu cuối của mẹ bắt đầu,

some of those years were really rough, as you can imagine.

tôi đã không thể vỗ tay,

But we learned to be grateful for every day.

bởi vì tôi chưa sẵn sàng cho kết thúc đó.

Vậy nên sau khi bà qua đời,

Now, when her final curtain call came, I couldn't applaud,

có đôi lúc tôi trở nên giận giữ, chua xót, phẫn uất,

because I wasn't ready for it to end.

mơ hồ trước những năm tháng tự đánh cắp từ bản thân,

So after she passed away, I spent some time being angry, bitter, resentful,

khi có cơ hội tôi chưa bao giờ hiểu được giọng hát của người phụ nữ xinh đẹp ấy;

confused at these years that were stolen from me,

nghe giọng hát căng tràn của mẹ không hề đau đớn;

at the chance I never had to know the soprano in this beautiful woman;

cùng bà biểu diễn – ôi trời, tôi sẽ thích lắm,

chỉ cần tôi chơi cellô bên cạnh mẹ,

to hear her sing in full voice without pain;

chỉ cần thấy vẻ đẹp trên gương mặt của mẹ khi hát.

Ôi, tôi sẽ yêu cơ hội ấy biết bao.

to perform with her -- oh, I would have loved that,

Tôi không bao giờ có cơ hội đó.

just me playing the cello right next to her,

Tôi đã vật lộn, thực sự là vậy.

just looking up at her beautiful face singing.

Oh, I would have loved that chance.

Nhưng rồi, tôi đã khám phá ra,

I never got that chance.

có thứ gì đó đã thúc ép tôi trên sân khấu này,

So I struggled with this, I really did.

nói chuyện với mọi người hôm nay.

But then, I discovered something,

Phải chăng hầu hết

các giai điệu tuyệt vời của cuộc sống hay được viết

something that has compelled me to be on this stage,

giữa các bản giao hưởng tối tăm nhất từ cuộc đấu tranh của đời người?

talking with you today.

Và trong bản giao hưởng ám muội ấy, tôi đã tìm thấy sự phục hồi vì Mẹ –?

Isn't it true that our life's most sublime melodies tend to be written

during the dark symphonies of our struggle?

Điều mà đã khiến tôi bị tổn thương lại là thứ chữa lành cho tôi:

And in this dark symphony, I found the healing for Mother --?

sức mạnh của âm nhạc.

The very thing that had wounded me was the same thing that healed me:

Bạn thấy đó, từ đó, tôi đã dành khoảng thời gian rất đặc biệt với mẹ.

the power of music.

Nhờ âm nhạc, tôi đã khám phá ra rằng

người ra đi không hề biến mất,

You see, since then, I've spent some very special time with my mom.

và những thiếu sót sự trống vắng họ để lại bên trong chúng ta

Through music, I've discovered

không có nghĩa là phải lấp đầy bởi ai đó hoặc thứ gì đó khác.

that the people we've lost aren't lost at all,

and the holes their absence leaves inside us

Thay vì vậy, đó là những nơi xác định, được chú ý,

are not meant to be filled by someone or something else.

có ý nghĩa để chúng ta nương tựa,

kết nối lại và đoàn tụ với những người ta yêu thương,

Instead, they are intentional, mindful places,

tìm thấy họ ở đó, vẫn quan tâm, vẫn dành thời gian

meant for us to go to take refuge,

và bằng cách nào đó, vẫn cuốn vào đời thường nhỏ nhặt của chúng ta.

to reconnect and to reunite with our loved ones,

to find them there, still interested, still invested

Đó là nơi tôi tìm thấy mẹ.

and somehow, still involved in the details of our lives.

Giờ thì, tôi không thể chứng minh bằng khoa học;

không thể.

That is where I found my mom.

Và tính chất tinh thần đã giúp tôi đặt bước chân đầu tiên,

Now, I can't prove this to you with science;

nhưng sau cùng, bạn vẫn phải tự bước trên con đường của mình.

there's no chance.

And spirituality helped me take the first step,

Và âm nhạc, sức mạnh của âm nhạc,

but ultimately, you just have to go there yourself in your own way.

có thể tác động như một người dẫn dắt đối với bạn

trên hành trình hệ trọng và lạ thường này.

And music, the power of music, can act as a guide for you

Nếu sẵn lòng, tôi muốn cùng bạn đến đó ngay giờ đây.

on this incredible, important journey.

Và tôi muốn chia sẻ điều này tới mọi người

bởi vì có chăng sau này mọi người sẽ cần đến,

If you're willing, I'd like to go there together right now.

khi một mình tĩnh lặng,

và có trong tay bài hát của riêng cho bạn,

And I want to show this to you because if you need to use this later on,

tôi muốn cho bạn thấy nó hiệu quả ra sao.

Tôi muốn bạn nhắm mắt lại nếu có thể, xin mời.

when you're on your own in a quiet place,

and you've got a song that's personal to you,

Lựa một người yêu thương bạn muốn kết nối.

I want to show you how this can work.

I'd like you to close your eyes if you would, please.

Có thể là ai đó bạn đang nghĩ đến như tôi nói.

Choose a loved one you want to connect with.

Tôi muốn bạn hình dung một nơi yêu thích,

một nơi thoải mái.

It could be someone you've already been thinking about as I've been talking.

Đó có thể là nơi bạn và người đó tha thiết cùng nhau.

I want you to picture a favorite place,

Giờ thì hình dung người bạn yêu thương đang ngồi hoặc đứng đối diện trước mặt.

a relaxing place.

It could be a place that you both adored together.

Tưởng tượng chi tiết nhất có thể; điều này quan trọng.

Họ đang mặc gì?

Now picture your loved one sitting or standing across from you.

Thái độ, biểu cảm của họ ra sao?

Make this as detailed as you can; it's important.

Có phải là một nụ cười?

What are they wearing?

Trông họ có lo âu?

What is their posture, their expression?

Hay niềm hi vọng có ánh lên trong đôi mắt họ?

Tôi muốn bạn nắm giữ hình ảnh này trong tâm trí,

Is it a smile?

Is it a look of concern?

và bạn có thể làm vậy liên tục khi nhắm mắt lại,

Or is hope written in their eyes?

hoặc có thể nhìn; tùy bạn muốn.

Nhưng tôi muốn bạn sống ở nơi đó

I want you to hold this image in your mind,

trong khi tôi chơi thêm một bản nhạc nữa.

and you could do so continually with your eyes closed,

Đó là bản nhạc tôi chưa từng biểu diễn trước công chúng.

or you can open them; it's up to you.

Vì sao ư? Bởi vì tôi sợ rằng

But I want you to live in this place

tôi sẽ không chơi nó một cách công bằng được.

while I play for you one more piece of music.

Đó là bản nhạc yêu thích của mẹ tôi.

It's a piece I've never performed in public.

Và khi tôi biểu diễn, tôi muốn bạn có một cuộc nói chuyện

Why? Because I feared that I wouldn't do it justice.

với con người đẹp đẽ trước mặt bạn.

Tôi muốn bạn nắm tay họ, trao nhau cái ôm lâu dài,

It's my mom's favorite.

And as I play, I want you to have a conversation

xin họ tha thứ

with this beautiful person across from you.

hay sau cùng hãy hào phóng cho đi nếu họ cần.

I want you to hold their hand, share a long hug,

Hãy xin giúp đỡ việc gì đó mà bạn đang phải vật lộn.

ask for forgiveness

or finally give of it freely if you need to.

Chí ít, hãy bày tỏ lòng biết ơn vì họ đã khiến bạn tồn tại

Ask for help with something you're struggling with.

và quan trọng ra sao.

At the very least, express gratitude for how they've made you possible

Hãy bày tỏ tình yêu.

Mẹ tôi là nữ ca sĩ giọng cao,

and necessary.

Express love.

với giọng hát của thiên thần.

My mother is a soprano,

Và giọng hát đó với tôi vẫn ngọt ngào

và ngân vang cùng sự cuốn hút tuyệt vời.

with the voice of an angel.

Và khi tôi biểu diễn, hy vọng bạn có thể

And that voice for me is still sweet

nghe thấy giọng hát thiên thần của riêng mình

and rings with a resounding relevance.

và hãy để âm nhạc tìm lại ai đó mà chúng ta đã xa cách.

And as I play, I hope you can hear the voice of your own angel

and let music find someone you've lost.

(Chơi bản ” Nessun dorma” của Puccini)

(Plays Puccini's "Nessun dorma")

(Chơi bản ” Nessun dorma” của Puccini)

(Plays Puccini's "Nessun dorma")

(Chơi bản ” Nessun dorma” của Puccini)

(Plays Puccini's "Nessun dorma")

(Cổ vũ và vỗ tay)

(Cheers and applause)