What Bruce Lee can teach us about living fully | Shannon Lee

235,849 views ・ 2019-11-04

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

00:00
Translator: Leslie Gauthier Reviewer: Joanna Pietrulewicz
0
0
7000
Translator: Vy Anh Nguyễn Reviewer: Thu Ha Tran
Lý Tiểu Long là bố tôi
và ông ấy được biết đến nhiều nhất
là một võ sĩ và là ngôi sao phim hành động.
Tôi chắc hầu hết các bạn cũng biết rồi.
Ông ấy đã qua đời khi tôi mới bốn tuổi,
00:12
Bruce Lee is my father,
1
12792
1601
00:14
and he is best well-known as a martial artist
2
14417
2351
nhưng tôi vẫn nhớ rất sâu đậm về ông ấy.
00:16
and an action film star,
3
16792
1517
Tôi không có những ký ức dài và ký ức lưu trữ mà bạn có khi lớn hơn,
00:18
as I'm sure most of you know.
4
18333
2101
00:20
He died when I was four years old,
5
20458
2351
00:22
but I have a really deep memory of him.
6
22833
3560
nhưng những ký ức tôi có là cảm nhận của tôi về bố tôi.
00:26
I don't have those long-form, storied memories that you do when you're older,
7
26417
4059
Tôi vẫn còn nhớ nguồn năng lượng của ông,
00:30
but the memory that I do have is of the feeling of him.
8
30500
5292
sự hiện diện của ông,
tình cảm của ông,
sự an toàn ông đem lại,
sức mạnh
và những điều tỏa sáng từ những thứ ấy.
00:36
I remember his energy,
9
36625
2268
Và đối với tối, những kỷ niệm ấy thật sâu sắc và riêng tư.
00:38
his presence,
10
38917
1267
00:40
his love --
11
40208
1268
00:41
the safety of it,
12
41500
1268
00:42
the power of it,
13
42792
1266
Và đó là những kỷ niệm về phẩm chất của bản chất ông ấy.
00:44
the radiance of it.
14
44083
1542
00:46
And to me that memory is very deep and personal.
15
46458
4893
Nhiều người không biết rằng
00:51
And it is the memory of the quality of his essential nature.
16
51375
5417
bố tôi còn là một nhà triết học.
Tư tưởng của ông ấy luôn luôn tiến hoá
00:58
What a lot of people don't know about my father
17
58125
2226
và ông luôn sống theo tư tưởng ấy,
01:00
is that he was also a philosopher.
18
60375
2351
và điều khiến ông ấy trở nên khác biệt là ông ấy thực hành triết lý của mình
01:02
He had a very ever-evolving philosophy
19
62750
4559
thay vì chỉ ủng hộ nó.
01:07
that he lived,
20
67333
2518
Điều đó đã làm nên con người ông và ảnh hưởng đến chúng ta ngày nay.
01:09
and it is that distinction -- that he lived his philosophy
21
69875
3643
01:13
and didn't just espouse his philosophy --
22
73542
2642
Sự thông thái của ông đã cứu rỗi tôi không biết bao nhiêu lần:
01:16
that made him the force of nature that he was, and still engages us today.
23
76208
5667
khi anh tôi qua đời,
khi trái tim tôi tan nát,
bất cứ khi nào tôi gặp thử thách về tinh thần, thể chất, tâm hồn,
01:22
His wisdom has salvaged me many times in my life:
24
82833
4143
01:27
when my brother died,
25
87000
1934
cách bố tôi diễn đạt bản thân đã động viên tôi rất nhiều.
01:28
when my heart's been broken,
26
88958
1393
01:30
whenever I have faced a challenge to my mind, my body or my spirit,
27
90375
5559
Vậy nên hôm nay tôi đến đây không phải với tư cách nhà nghiên cứu
01:35
the way that he expressed himself has lifted me up.
28
95958
5625
cũng không phải là nhà giáo dục hay chuyên gia
không phải là huấn luyện viên cuộc sống,
mà là một học trò của Lý Tiểu Long
01:42
And so I come to you today not as a researcher
29
102542
2892
là con gái của ông ấy,
01:45
or an educator or a guru
30
105458
2393
và còn là học trò của chính cuộc đời tôi.
01:47
or even a life coach,
31
107875
2393
01:50
but as a student of Bruce Lee --
32
110292
2392
Vậy nên...
01:52
as his daughter,
33
112708
1476
câu hỏi mà tôi đặc biệt khuyến khích bạn suy ngẫm hôm nay là:
01:54
and also as a student of my own life.
34
114208
3542
Bạn là ai?
01:58
So ...
35
118625
1851
Để tôi nói rõ hơn.
02:00
my big burning question that I want you all to consider today is ...
36
120500
5101
Bất cứ khi nào ai đó hỏi mẹ tôi rằng bố tôi là người như thế nào,
02:05
how are you?
37
125625
1375
bà đều nói rằng: “Cách ông đứng trước máy ảnh,
02:07
Let me elaborate.
38
127792
1250
cách ông diễn trên những bộ phim
02:10
Whenever anyone would ask my mom what my father was like,
39
130167
4392
cách ông trả lời trong các buổi phỏng vấn
đều chính là con người thật của ông hết”.
02:14
she would say, "How he was in front of the camera,
40
134583
2393
Không có Lý Tiểu Long đa nhân cách.
02:17
how you saw him in his films,
41
137000
1559
02:18
how you saw him in his interviews
42
138583
2185
Lý Tiểu Long của công chúng giống Lý Tiểu Long đời tư.
02:20
was, in fact, exactly how he was."
43
140792
3476
Hay khi ông giảng dạy, diễn xuất hay ở nhà
02:24
There were not multiple Bruce Lees.
44
144292
2684
Lý Tiểu Long vẫn là Lý Tiểu Long.
02:27
There was not public Bruce Lee and private Bruce Lee,
45
147000
2726
02:29
or teacher Bruce Lee and actor Bruce Lee and family man Bruce Lee.
46
149750
4309
Và người đàn ông đó có một tập hợp các thực hành cuộc sống sâu sắc và dễ tiếp cận
02:34
There was just one unified, total Bruce Lee.
47
154083
4500
được gọi là tự khẳng định bản thân.
Bạn có thể đã nghe thuật ngữ này trước đây
02:39
And that Bruce Lee had a very deep, philosophical life practice
48
159417
4642
hay còn gọi là: làm thế nào để trở thành chính mình theo cách tốt nhất có thể.
02:44
called self-actualization.
49
164083
1976
Và ông ấy đã nói như thế này:
02:46
You've probably heard that term before.
50
166083
1858
02:48
It's also known as how to be yourself in the best way possible.
51
168917
4416
“Khi nhìn xung quanh, tôi luôn học được gì đó,
đó là hãy luôn là chính mình,
02:54
And that Bruce Lee said this:
52
174125
3018
thể hiện bản thân và tin vào chính mình.
02:57
"When I look around, I always learn something
53
177167
2142
Đừng tìm đến một người thành công và sao chép anh ta,
02:59
and that is to be always yourself,
54
179333
3143
mà hãy bắt đầu từ gốc rễ của sự tồn tại của bạn,
03:02
and to express yourself and have faith in yourself.
55
182500
3351
đó là: “Làm thế nào tôi có thể là chính mình?”
03:05
Don't go out and find a successful personality and duplicate it,
56
185875
3559
Nhiều người trong chúng ta đặt câu hỏi về tâm hồn mình,
03:09
but rather start from the very root of your being,
57
189458
2768
hoặc ít nhất là thường xuyên suy nghĩ và lo lắng
03:12
which is 'How can I be me?'"
58
192250
3434
về mục đích, đam mê, ảnh hưởng,
03:15
Many of us have done some soul-searching
59
195708
2935
giá trị
03:18
or at least some incessant thinking and worrying
60
198667
2267
03:20
about things like our purpose, our passion, our impact,
61
200958
5476
và “ý nghĩa tồn tại” của chúng ta.
Và đôi khi là những câu hỏi tại sao.
03:26
our values
62
206458
1667
Tại sao tôi ở đây? Tại sao tôi sống cuộc sống này?
03:29
and our "reason for being."
63
209042
3226
Tôi ở đây để làm gì?
03:32
And that is sometimes considered our why.
64
212292
3351
Nếu chúng ta có thể nắm bắt dù chỉ một phần của thông điệp này,
03:35
Why am I here? Why this life?
65
215667
2226
nó sẽ giúp chúng ta tìm ra gốc rễ của mình,
03:37
What am I meant to be doing?
66
217917
3059
và nó sẽ cho chúng ta phương hướng,
03:41
If we can grab a little piece of that information,
67
221000
3809
đặc biệt là trong câu hỏi chúng ta là gì.
03:44
it can help to ground us and root us,
68
224833
3393
Những gì chúng ta thể hiện ra,
những gì chúng ta có.
03:48
and it can also point us in a direction,
69
228250
2226
Công việc, gia đình, sở thích của chúng ta, bất cứ điều gì.
03:50
and typically what it points us to is our what.
70
230500
3976
03:54
What we manifest in the world,
71
234500
1476
Nhưng có một số khoảng trống giữa “tại sao” và “cái gì”
03:56
what we have.
72
236000
1268
03:57
So our job, our home, our hobbies and the like.
73
237292
5559
mà chúng ta thường bỏ qua,
và đó là...
04:02
But there's this little space in between the why and the what
74
242875
3643
cách làm.
Làm thế nào chúng ta đạt được điều đó, và chất lượng của việc làm đó.
04:06
that often doesn't get our full attention,
75
246542
3059
04:09
and that is our ...
76
249625
1976
Điều tôi đang cố gắng nói là đây thực sự là phần quan trọng nhất,
04:11
how.
77
251625
1268
04:12
How we get there and the quality of that doing.
78
252917
3250
khi nói về sự phát triển cá nhân của chúng ta,
04:17
And I want to offer that this is actually the most important part of the equation
79
257500
6018
cảm giác trọn vẹn của chúng ta
và thậm chí là tác động lâu dài chúng ta tạo ra.
04:23
when it comes to our personal growth,
80
263542
2601
Việc “làm thế nào” là hành động kết nối bên trong và bên ngoài.
04:26
our sense of wholeness
81
266167
1934
04:28
and even the long-term impact that we make.
82
268125
4000
Đối với một nghệ sĩ võ thuật như bố tôi,
04:33
How is the action that bridges the gap from the internal to the external.
83
273958
6768
kết nối là khái niệm rất quan trọng.
Nó là cách bạn đi từ điểm A đến điểm B.
04:40
And bridging the gap is a very important concept
84
280750
3934
Nó là cách bạn đạt được mục tiêu của mình trong tình huống thiết yếu nhất.
04:44
for martial artists like my father.
85
284708
1726
04:46
It's how you get from point A to point B.
86
286458
2768
Và vì thế nó tạo nên sự khác biệt.
04:49
It's how you get from here to your target under the most vital of circumstances.
87
289250
4875
Bạn đạt mục tiêu như một người nghiệp dư không? Bạn cẩu thả không?
Bạn có hoang dã và hỗn loạn?
04:54
And so it makes all the difference.
88
294833
3268
Đôi khi may mắn, đôi khi xui xẻo?
04:58
Do you get there as an amateur? Are you sloppy?
89
298125
2684
Hoặc bạn có phải là một chiến binh?
05:00
Are you wild, chaotic,
90
300833
3060
Bạn có tự tin không?
Bạn có đủ tập trung không?
05:03
sometimes you get lucky, sometimes you're not lucky?
91
303917
2809
Bạn có tay nghề không?
Bạn có trực giác không?
05:06
Or are you a warrior?
92
306750
2018
Bạn có biểu cảm, sáng tạo và nhận thức?
05:08
Are you confident?
93
308792
1934
Vì vậy, hôm nay tôi muốn nói với các bạn về vấn đề “làm thế nào” trong cuộc sống.
05:10
Are you focused?
94
310750
1518
05:12
Are you skilled?
95
312292
1267
05:13
Are you intuitive?
96
313583
1268
05:14
Are you expressive, creative, aware?
97
314875
2684
Vì thế chúng tôi đã dành một chút
05:17
So I want to talk to you today about your how in your life.
98
317583
4959
chúng tôi dành ít thời gian cho khủng khoảng hiện sinh
suy nghĩ về: “Tại sao tôi lại ở đây? Tôi ở đây để làm gì?”,
05:23
So we do a little bit of --
99
323333
2643
thay vào đó chúng tôi dành nhiều nỗ lực cho câu hỏi “Chúng ta là gì?”
05:26
we spend a little time in existential crisis
100
326000
2518
công việc, sự nghiệp, bạn đời chúng ta có
05:28
over "Why am I here? What am I meant to be doing?"
101
328542
2976
05:31
and we put a ton of effort into our what --
102
331542
3809
và sở thích mà chúng ta theo đuổi.
05:35
our job, our career, our partner that we have
103
335375
4309
Nhưng điều tôi muốn bạn nhớ là
cái “làm thế nào”
05:39
and the hobbies we pursue.
104
339708
3768
là biểu hiện của cái “tại sao”
05:43
But I want us to consider
105
343500
2059
trong mỗi “cái gì” của chúng ta
05:45
that our how is the expression of our why
106
345583
7185
cho dù chúng ta có nhận ra điều đó hay không.
Tôi sẽ cho bạn một ví dụ.
05:52
in every what,
107
352792
2142
Giả sử tôi có giá trị là sự tử tế.
05:54
whether we're aware of it or not.
108
354958
1625
Bản thân tôi tử tế,
05:57
And so let's take an example.
109
357833
2810
tôi cảm thấy lòng tốt đến một cách tự nhiên
06:00
Let's say that I have a value of kindness.
110
360667
4059
và tôi muốn nhìn thấy nhiều sự tử tế trên thế giới.
Vậy sự tử tế đó
06:04
I'm all about kindness,
111
364750
1643
hay giá trị đó nằm ở kết quả
06:06
I feel really natural being kind,
112
366417
2934
hay nó nằm ở quá trình?
06:09
I want to see more kindness in the world.
113
369375
2809
Bạn có đang cố trở nên tử tế khi thật khó để trở nên tử tế không?
06:12
Is that kindness --
114
372208
1518
06:13
is that value in the result
115
373750
2768
Bạn có thể làm điều bạn không muốn làm một cách tử tế không,
06:16
or is it in the doing?
116
376542
1583
chẳng hạn như đuổi việc ai đó?
06:19
Are you trying to be kind when it's hard to be kind?
117
379042
3625
Bạn có thể kết thúc một mối quan hệ trong sự thiện chí không?
Nếu sự tử tế là một giá trị
06:23
Can you do something you don't want to do kindly,
118
383875
2809
thì bạn có cố gắng thể hiện nó
06:26
like fire someone?
119
386708
1976
06:28
Can you leave a relationship with kindness?
120
388708
2560
trong mọi việc bạn làm
06:31
If kindness is the value,
121
391292
2851
và luôn cố gắng với việc đó không?
06:34
then are you trying to express it
122
394167
3267
Hay bạn chỉ làm điều đó khi nó dễ dàng?
06:37
in the whole spectrum of your doing --
123
397458
2810
Vì vậy tôi muốn chúng ta nghĩ một chút về điều đó
06:40
and trying to do that?
124
400292
2750
bạn biết đấy, khi về nhà,
06:44
Or are you just doing it when it's easy?
125
404458
2250
chúng ta dịu dàng, quan tâm và yêu thương con mình,
06:47
So I want us to think about that for a moment
126
407208
3185
nhưng khi đi làm,
06:50
and consider, you know, if we come home
127
410417
3059
chúng ta lại coi thường
06:53
and we're kind and generous and loving with our kids,
128
413500
4518
và thiếu tôn trọng trợ lý của mình
và đối xử với họ như hạ nhân,
06:58
but then we go to work
129
418042
1559
06:59
and we are dismissive
130
419625
3268
thì sự tồn tại giá trị của chúng ta đã bị phá vỡ.
07:02
and rude to our assistant
131
422917
2892
07:05
and we treat them like a subhuman,
132
425833
1935
Vì vậy, điều tôi muốn nói với bạn là những gì chúng ta là trong cuộc sống
07:07
then there is a fragmentation in the beingness of our value.
133
427792
5041
thực sự là những gì chúng ta đang có.
Điều đó có nghĩa là, nếu tôi là kiểu người
07:14
And so I want us to consider that how we are in our lives
134
434083
4643
đi xuống phố và mỉm cười chào mọi người
07:18
is in fact how we are.
135
438750
2268
và nói “xin chào” khi tôi đi ngang qua họ trên vỉa hè,
07:21
Meaning, if I am the kind of person
136
441042
2601
thì đó chính là tôi.
07:23
that walks down the street and smiles at people
137
443667
4351
Nhưng nếu tôi là loại người chọc ghẹo sau lưng anh trai mình
07:28
and says "hi" as I walk past them on the sidewalk,
138
448042
2476
mỗi khi có cơ hội,
07:30
then that is how I am.
139
450542
1684
07:32
But if I'm also the kind of person who makes fun of my brother
140
452250
6184
thì đó cũng chính là tôi.
Cuối cùng, chúng ta hành xử thế nào
07:38
every chance that I get behind his back,
141
458458
3351
là một trò chơi ghép hình hoàn chỉnh xác định chúng ta là ai.
07:41
that is also the kind of person that I am.
142
461833
3185
Vì vậy, điều tôi đang muốn nói là, làm thế nào để chúng ta kết hợp những mảnh này
07:45
And ultimately how we are
143
465042
3101
07:48
makes up the totality of the picture of who we are.
144
468167
3458
nếu chúng ta có những mảnh ghép.
Tôi muốn biết làm thế nào chúng ta thể hiện chúng ta là ai
07:52
And so I want to talk about how do we unite these pieces
145
472792
4976
với tư cách là con người duy nhất của chúng ta.
07:57
if we have any fragmentation.
146
477792
1476
Làm thế nào để chúng ta nhận ra toàn bộ con người mình?
07:59
I want to understand how we embody ourselves
147
479292
4392
Bố tôi từng nói: “Mọi mục tiêu không có con đường đều là ảo tưởng.
08:03
as our one and only self.
148
483708
3143
Con đường không phải là kết thúc -
08:06
How do we actualize the whole self?
149
486875
3309
nó chỉ là con đường
Chúng ta là con đường.
08:10
My father said, "All goals apart from the means are an illusion.
150
490208
3435
Tôi là con đường tôi bắt đầu,
08:13
There will never be means to ends --
151
493667
2517
và khi nó kết thúc,
tôi sẽ là thành quả.
08:16
only means.
152
496208
1268
Vì vậy, bạn có thể đào tạo và thực hành một cách có hệ thống,
08:17
And I am means.
153
497500
2643
08:20
I am what I started with
154
500167
1559
nhưng bạn không thể thực sự sống một cách máy móc
08:21
and when it is all over,
155
501750
1309
bởi vì cuộc sống là một quá trình không phải là mục tiêu.
08:23
I will be all that is left."
156
503083
2226
08:25
So you can employ a systematic approach to training and practicing,
157
505333
3185
Đó là một con đường không phải là một kết thúc”.
08:28
but you can't employ a systematic approach to actually living
158
508542
2892
Vì vậy, muốn “được giác ngộ”
08:31
because life is a process not a goal.
159
511458
3851
ý tôi là tự khẳng định bản thân,
08:35
It is a means and not an end.
160
515333
3476
muốn trở nên hoàn thiện, hoặc muốn nắm bắt toàn bộ
08:38
So "to obtain enlightenment" --
161
518833
2976
“trọng tâm của chúng ta không phải là các
08:41
and I'm going to say self-actualize,
162
521833
4018
khía cạnh riêng biệt”
tất cả chúng ta --
08:45
to be self-actualized or to obtain wholeness --
163
525875
3476
“Việc trở thành một con người toàn diện gắn liền với con người của chúng ta,
08:49
"emphasis should fall NOT on the cultivation
164
529375
2476
08:51
of the particular department" --
165
531875
1558
vì vậy chúng ta nên tập trung vào con người toàn diện mà chúng ta sẽ trở thành,
08:53
all of our whats --
166
533457
1811
và làm thế nào để thống nhất những phần cụ thể này.”
08:55
"which then merges into the totality of who we are as a total human being,
167
535292
4226
08:59
but rather, on the total human being
168
539542
3309
Bạn là chính bạn.
09:02
that then enters into and unites those particular departments."
169
542875
5518
Bản thân bạn
nếu bạn có chút nhận thức,
và bạn muốn thực hành,
09:08
You are your how.
170
548417
1333
nếu bạn muốn bước vào không gian chiến đấu
09:11
You --
171
551208
1351
xung quanh
09:12
if you have some consciousness
172
552583
2268
cách bạn thể hiện bản thân trong mọi khía cạnh của cuộc sống,
09:14
and you want to bring some practice,
173
554875
1768
09:16
if you want to step into that warrior space
174
556667
3267
thì bạn có thể trở thành một nghệ sĩ trong cái đó.
09:19
around your how --
175
559958
1810
09:21
how you express in every aspect of your life --
176
561792
5142
Bạn phải bước vào nó, sở hữu nó,
09:26
then you get to be the artist of that expression.
177
566958
4893
thực hành nó
và thông qua hành động của bạn,
09:31
You get to step into that and claim it
178
571875
5601
đặt ý nghĩa của sự tồn tại của bạn vào những gì bạn có.
09:37
and exercise it
179
577500
1559
09:39
and bring that beingness through your doingness
180
579083
5685
Ở đó, bạn sẽ trải nghiệm sự phát triển sâu sắc nhất của mình,
09:44
into your havingness.
181
584792
1833
bạn sẽ tìm thấy cảm giác trọn vẹn
09:47
And there you will find the most profound of your growth,
182
587500
5226
và cuối cùng, bạn sẽ để lại tác động lâu dài đến môi trường xung quanh.
09:52
you will find a sense of wholeness
183
592750
3309
Bố tôi là chính ông.
09:56
and ultimately, you will leave a lasting impact on your environment.
184
596083
4667
Trong mọi ngóc ngách của cuộc đời,
10:01
My father was his how.
185
601917
3226
ông ấy sống với nỗi ám ảnh về việc mình là ai.
Ông ấy không chỉ là một chàng trai kung fu trong những năm 70,
10:05
He applied the execution of who he was
186
605167
5309
10:10
to every aspect of his life.
187
610500
2643
ông ấy đã làm việc rất chăm chỉ để nhận ra nội tâm của mình
10:13
He was way more than that kung fu guy from the '70s.
188
613167
4875
và thể hiện nó với thế giới.
10:18
He was someone who worked very hard at actualizing his inner self
189
618833
5518
Tất cả điều đó đã cắm rễ sâu, không ngừng truyền cảm hứng chúng ta,
10:24
and expressing it out into the world.
190
624375
2434
thu hút chúng ta,
gây hứng thú cho chúng ta,
10:26
And that laid the foundation for what continues to inspire us,
191
626833
5643
cuốn hút chúng ta theo ông ấy.
Ông ấy là một mẫu người sống hết mình.
10:32
engage us,
192
632500
1268
10:33
excite us
193
633792
1267
Ông ấy nói: “Chính tôi là con đường.”
10:35
and attract us to him.
194
635083
2518
10:37
He was the embodied example of living fully.
195
637625
4125
Chỉ có con đường.
Vì vậy, tôi sẽ hỏi bạn một lần nữa.
10:42
He said, "I am means."
196
642625
4434
Cảm ơn bạn đã lắng nghe, và tôi muốn các bạn suy nghĩ một chút về việc
10:47
And there are only means.
197
647083
1792
đối với bạn,
10:49
So I'm going to ask you one more time.
198
649917
1833
trong quá trình hành động của bạn,
bạn là ai?
10:53
Thank you for listening, and please consider,
199
653125
3309
Cảm ơn các bạn.
(Vỗ tay)
10:56
for you,
200
656458
1476
10:57
across the spectrum of your doing,
201
657958
3143
11:01
how are you?
202
661125
1601
11:02
Thank you.
203
662750
1268
11:04
(Applause)
204
664042
4083
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7