Vishaan Chakrabarti: A vision of sustainable housing for all of humanity | TED Countdown

Translator: Dan Nguyen Reviewer: Trang Do Nu Gia

So, I was born in India.

Tôi sinh ra ở Ấn Độ.

This is just a small part of my big, beautiful family there.

Đây chỉ là một phần nhỏ trong đại gia đình xinh đẹp của tôi thôi.

I have, actually, 50, five zero, first cousins.

Thực sự thì tôi có đến 50, năm mươi, người anh chị em họ.

Most of us have a couple of kids.

Hầu hết chúng tôi đều có con.

And so all of this leads me to believe the United Nations

Tất cả điều này khiến tôi tin Liên Hợp Quốc

when they tell us that by 2100,

khi họ nói rằng đến năm 2100,

the world will have a population of almost 11 billion people.

thế giới sẽ đạt 11 tỷ người.

That is, three billion more people than the planet houses today.

Nghĩa là nhiều hơn 3 tỷ người so với dân số hiện tại trên hành tinh này.

To house all of those people,

Để chứa tất cả những người này,

we need to build about 2.4 trillion square feet

ta cần xây thêm 2,4 nghìn tỷ feet vuông

of new built space.

không gian mới.

Để dễ hình dung về mặt quy mô,

Now to give you a sense of scale,

that is the equivalent of adding to the planet a New York City,

thì nó tương tự với việc bạn phải xây thêm một thành phố New York trên hành tinh này

every month ...

vào mỗi tháng ...

for the next 40 years.

trong suốt 40 năm tới.

Now I'm a New Yorker and an architect,

Dân New York và kiến trúc sư như tôi

but this scares even me.

nghe đến còn thấy sợ.

But this is not a scary talk, I promise you.

Nhưng bài thuyết trình hôm nay thì không đáng sợ đâu. Tôi hứa đó.

(Laughter)

(Tiếng cười)

I think I know what you're probably thinking,

Tôi đoán mọi người đang nghĩ rằng,

which is, "We are already experiencing

“Ta đang phải gánh chịu

severe impacts from climate change.

những tác động nặng nề của biến đổi khí hậu rồi.

How can the world house another three billion people?

Làm sao thế giới có thể chứa nổi ba tỷ người nữa?

And how can their housing needs be part of the solution,

Và làm sao nhu cầu nhà ở của họ lại là giải pháp

rather than part of the problem?"

mà không phải là vấn đề?”

Could new housing be carbon-negative?

Liệu mô hình nhà ở mới có thể trở thành “carbon-negative” (âm carbon)?

Meaning that it offsets or sequesters more carbon than it produces.

Có nghĩa là lượng carbon bù đắp hoặc cô lập nhiều hơn lượng carbon thải ra.

Now, for our big, existing cities,

Các thành phố lớn hiện nay

there is a lot of hope in clean energy grids

đặt hy vọng khá lớn vào mạng lưới năng lượng sạch

fueled by renewables like solar, wind, nuclear and geothermal.

lấy từ các nguồn năng lượng tái tạo như mặt trời, gió và địa nhiệt.

But the fact is, we are still a ways away

Nhưng thực tế là vẫn còn rất lâu nữa

from getting fully clean power grids in our existing cities,

mới có được hệ thống năng lượng sạch hoàn toàn ở các thành phố này,

where most of this population growth is going to occur.

nơi diễn ra phần lớn sự tăng dân số.

And that's true because of the problems

Và điều đó đúng bởi nguyên nhân đến từ nhiều thứ,

with everything from transmission lines to the politics of nuclear energy.

từ đường dây truyền tải đến chính sách năng lượng hạt nhân.

So, clean grids are a really important part of the solution,

Mạng lưới sạch rất quan trọng trong giải pháp,

but they don't help us that much, right at this moment.

nhưng nó không giúp gì nhiều vào thời điểm này.

What we can do today,

Điều ta có thể làm hiện nay,

what we have existing technology for,

với công nghệ đang có,

is to build net-zero single-family homes.

là xây dựng các ngôi nhà đơn “net-zero” (khí thải bằng 0).

In sunny climates in particular, solar panels work very, very well,

Đặc biệt ở những vùng khí hậu nhiều nắng, tấm pin mặt trời hoạt động rất hiệu quả,

because it's a lot of roof area, relative to very few occupants.

vì diện tích mái lớn so với số người ở nhỏ.

But these things, they're hardly a panacea --

Nhưng những thứ này không phải là thần dược,

in part because they're very expensive to build,

một phần vì chi phí tốn kém,

but more problematically,

nhưng quan trọng hơn,

because they induce car-oriented sprawl.

là vì chúng thúc đẩy sự mở rộng về số lượng xe ô tô.

And I don't care if the cars are electric or autonomous --

Và tôi không quan tâm đó là xe điện hay tự lái --

sprawl is sprawl,

mở rộng là mở rộng,

and it leads to a loss of wetlands,

nó dẫn đến tình trạng mất đất ngập nước,

a loss of forests,

mất rừng,

a loss of farms and a loss of community.

mất ruộng đất và mất cộng đồng.

Vì lẽ đó mà có thể các bạn đang nghĩ rằng giải pháp cho nhu cầu xây dựng nhà ở

So maybe you're thinking the right answer to house our coming building boom

trong kỳ bùng nổ xây dựng sắp tới của chúng ta

are towers.

chính là các tòa tháp.

And look, I've actually been called "Professor Skyscraper."

Và hãy nhìn đi, tôi thật sự được gọi là “Giáo sư nhà chọc trời”.

I love a great tower.

Tôi yêu tòa nhà cao tầng.

But the reality is we are very far away from developing carbon-negative towers.

Nhưng thực tế là còn lâu ta mới phát triển được những tòa nhà cao tầng âm carbon.

And the reason is,

Và lí do là bởi

towers are energy-intensive to build and operate.

xây dựng và vận hành các tòa nhà cao tầng tốn rất nhiều năng lượng.

They house a lot of people, which is great,

Chúng chứa được nhiều người, điều đó tuyệt,

but they have very little roof area to effectively use solar,

nhưng diện tích mái quá ít để dùng năng lượng mặt trời hiệu quả,

and similarly, like, wind turbines at the top --

và tương tự, chằng hạn như gắn tuabin gió trên đỉnh --

all of that stuff barely makes a dent.

tất cả những thứ đó chẳng nhằm nhò gì.

On top of that, most skyscrapers are built out of steel and concrete,

Trên hết, hầu hết các nhà chọc trời được xây bằng thép và bê tông,

which have a very high degree of embodied energy.

các loại vật liệu có năng lượng tiêu tốn rất cao.

Now, I hold out a lot of hope

Giờ, tôi trông cậy rất nhiều

for a technology known as "mass-timber construction,"

vào công nghệ có tên “xây dựng bằng gỗ khối”,

which would allow us to build tall towers

nó cho phép xây dựng các tòa nhà cao tầng

out of environmentally friendly and fire-retardant wood

từ gỗ thân thiện với môi trường và gỗ chống cháy

that's actually a carbon sink,

mà thực chất là một bể carbon,

but we are a ways away from widespread adoption of that technology.

nhưng ta còn lâu mới có thể nhân rộng việc sử dụng công nghệ đó được.

I also hold out hope for the idea that windows could harness solar power,

Tôi cũng trông chờ vào sáng kiến là cửa sổ có thể tận dụng năng lượng mặt trời,

but the idea that we have effective and affordable solar glass

nhưng ý tưởng về kính mặt trời hiệu năng cao giá rẻ

in the near future,

trong tương lai gần,

that’s even more nascent than mass timber.

còn xa vời hơn cả ý tưởng gỗ khối.

So for towers to really be sustainable,

Vậy nên để các tòa tháp thật bền vững

we need those clean energy grids that we spoke about,

ta cần hệ thống năng lượng sạch đã nói đến,

but we don't have them available to us today.

nhưng hiện nay ta đâu có chúng.

So we have a paradox.

Thế là ta có một nghịch lý.

How do we house all of these people,

Làm sao chứa nổi tất cả những người này,

how do we build urban carbon-negative housing

làm sao xây dựng nhà ở đô thị âm carbon

in a means that's technologically attainable and broadly affordable --

sử dụng công nghệ dễ kiếm và giá thành rẻ --

and do that today?

và hiện thực hóa được điều đó ngay hôm nay?

Because I'm tired of talking about 2050.

Vì tôi quá chán nói về năm 2050 rồi.

(Cheers and applause)

(Hoan hô và vỗ tay)

I believe that the answer is hiding in plain sight,

Tôi tin rằng đáp án nằm ngay trước mắt,

that there is what I call a “Goldilocks” scale

rằng có thứ gì đó gọi là quy mô “Goldilocks”

that sits between the scale of housing and towers:

nằm giữa quy mô nhà ở và tòa tháp:

two- to three-story housing

nhà ở hai đến ba tầng

that should actually look very familiar to most of you,

mà hầu hết các bạn đều thấy rất quen,

because we built the most beloved parts of our cities with it.

vì ta xây dựng các khu phố tuyệt nhất theo cách đó.

The row houses of Boston,

Những dãy nhà ở Boston,

the hutong districts of Beijing,

hồ đồng ở Bắc Kinh,

most of the fabric of Edinburgh.

phần lớn kiến trúc ở Edinburgh.

What we now build in this scale are largely cheap suburban townhomes.

Hiện nay ta đang xây dựng đa số nhà đô thị giá rẻ theo quy mô này.

They're banal, they're not sustainable, they're not walkable,

Chúng nhạt nhẽo, không bền vững, không thể đi bộ,

they're certainly not beautiful.

và chắc chắn không đẹp.

But could they provide a hint of a framework

Nhưng biết đâu chúng có thể gợi ý giải pháp

for a human-scale way of solving this problem

cho vấn đề quy mô con người

that is great for both the climate and our societies.

mà vừa tốt cho cả khí hậu lẫn xã hội.

This Goldilocks framework hits the sweet spot

Khung Goldilocks này cân bằng hài hòa

between the number of people it can house

giữa số lượng người nó có thể chứa

and the amount of roof area we need

và số diện tích mái mà chúng ta cần

to provide them and their communities [with] power.

để cung cấp năng lượng cho dân cư và cộng đồng.

It can be built out of simple local materials, like wood or brick,

Ta có thể xây từ vật liệu tại chỗ đơn giản như gỗ hoặc gạch,

both of which have relatively low embodied energy

cả hai đều có năng lượng tiêu tốn tương đối thấp

and could be built by local workers.

và có thể xây bởi công nhân địa phương.

And the solar panels up above could be supplemented

Và tấm pin mặt trời bên trên có thể kết hợp với

with state-of-the-art battery systems

hệ thống pin công nghệ cao

that level out solar supply and user demand.

giúp cân đối năng lượng tạo ra và nhu cầu tiêu thụ.

Similarly, we can have electric, state-of-the-art air conditioning

Tương tự, ta có thể có điều hòa và hệ thống sưởi

and heating systems --

công nghệ cao chạy bằng điện --

this exists today.

vốn đã có sẵn rồi.

They can create thermal storage.

Chúng có thể tạo ra kho nhiệt.

What that means is it can produce ice or hot water off-peak,

Nói cách khác, nó có thể tạo ra đá hoặc nước nóng vào giờ thấp điểm

for use on-peak.

và sử dụng vào giờ cao điểm.

This housing could compost food scraps and solid waste,

Kiểu nhà ở này có thể biến thực phẩm thừa và rác thải rắn

and turn it into usable soils or protein for animal feed.

thành đất sử dụng được hoặc đạm cho thức ăn động vật.

And I think, most importantly,

Và tôi nghĩ, quan trọng nhất,

this kind of housing could provide affordable, communal, equitable housing

kiểu nhà ở này có thể cung cấp nhà ở giá rẻ, bình dân, hợp lý

for communities in dire need of it.

cho các cộng đồng có nhu cầu.

And I work with a lot of these communities,

Và tôi đã làm việc với nhiều cộng đồng thế này

and I know how much demand there is for this out there.

nên tôi biết nhu cầu cho loại hình này ngoài kia rất lớn.

Speaking of communities ...

Nói đến cộng đồng,

I want to emphasize that this is not a one-size-fits-all solution.

tôi muốn nhấn mạnh rằng đây không phải là giải pháp cho tất cả.

This is a framework. It's a template.

Đây chỉ là khung sườn. Một mô hình mẫu.

We can work with communities

Ta có thể làm việc với các cộng đồng

to make this housing appealing, visually and socially,

để khiến kiểu nhà ở này hấp dẫn hơn, về thẩm mỹ và tính xã hội,

make it socially and racially mixed,

đa dạng sắc tộc và văn hóa,

integrated into the lives of existing communities.

tích hợp vào trong đời sống các cộng đồng hiện tại.

And when it's built into our cities,

Và khi tích hợp nó vào trong thành phố,

what it means is that it's dense enough to support mass transit,

mật độ dân đủ cao để duy trì phương tiện giao thông đại chúng

like light-rail, express busses, bikes.

như đường sắt nhẹ, xe buýt tốc hành và xe đạp.

There are networks that plug into jobs, schools, parks

Có các mạng lưới kết nối chỗ làm, trường học, công viên

and other daily destinations in our cities.

và những địa điểm thường ngày khác trong thành phố.

This housing is compact enough

Kiểu nhà ở này đủ nhỏ gọn

that it leaves room for lots of trees and ground cover.

để có đủ chỗ cho nhiều cây xanh và mặt đất.

That means that we can lower stormwater impacts;

Nghĩa là ta có thể giảm tác động nước mưa bề mặt;

we can reduce the heat island effect;

giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị;

we can lower the demand for air conditioning.

giảm nhu cầu sử dụng điều hòa.

And for every family that lives in an apartment like this,

Khi một hộ gia đình chuyển vào sống trong căn hộ thế này,

it's one less house destroying farms and forests.

nghĩa là bớt đi được một hộ phá hoại ruộng đất và rừng xanh.

Our collaborating engineers at Thornton Tomasetti have assured us that this is

Các kỹ sư hợp tác của chúng tôi tại Thornton Tomasetti đã chắc chắn rằng

the lowest-carbon-footprint-per-person means of habitation,

đây là môi trường sống vừa có dấu chân carbon thấp nhất trên đầu người,

while also providing a sustainable use of land on our planet.

vừa mang lại khả năng sử dụng đất bền vững trên hành tinh.

I want you to imagine with me that we deployed this Goldilocks framework

Ta hãy cùng tưởng tượng rằng ta đã triển khai khung Goldilocks này

in two places that I love dearly,

ở hai địa điểm mà tôi rất thích,

New York and Calcutta.

New York và Calcutta.

Very different places,

Hai địa điểm khác nhau

but they have these big, booming downtowns,

nhưng đều có các khu trung tâm sầm uất

but they also have these growing outskirts

bên cạnh những khu ngoại ô phát triển

that experience a lot of sprawl.

ngày càng mở rộng.

So they have sites like this that are near mass transit.

Chúng có những địa điểm như thế này gần các khu vận tải công cộng.

But imagine if, on these sites, instead of building sprawl,

Nhưng thử hình dung, trên những điểm này, thay vì xây dựng theo hướng bành trướng,

we built this Goldilocks framework.

ta xây những khung Goldilocks này.

Now, that would manifest in two very, very different ways.

Việc này sẽ thể hiện theo hai cách rất khác biệt.

Different materials, different cultural expressions.

Vật liệu khác nhau, thể hiện văn hóa khác nhau.

But it would give us carbon-negative, transit-rich, joyous places

Nhưng nó sẽ mang lại những khu sinh sống âm carbon, đi lại thuận tiện, hạnh phúc

for people to live and raise their families.

cho mọi người đang sống và chăm lo cho mái ấm của họ.

Now, you may be thinking,

Các bạn có thể đang nghĩ,

"So this is his big idea?

“Sáng kiến lớn của ông ấy đây ư?

Small-scale housing,

Nhà ở quy mô nhỏ,

solar panels above, light-rail below,

pin mặt trời trên mái, đường sắt bên dưới

known technologies throughout,

công nghệ khắp nơi,

all organized into these affordable green neighborhoods?"

mọi thứ tích hợp trong khu sống xanh giá rẻ này sao?”

Even if you believed me that this was carbon-negative,

Ngay cả khi bạn tin tôi rằng nó âm carbon,

how many of our 11 billion people could this possibly house?

bao nhiêu người trong 11 tỷ dân có thể sống trong đây?

It's such a modest model.

Đó chỉ là mô hình đơn giản.

Well, it turns out, if all of us lived at this scale,

Hóa ra, nếu tất cả chúng ta sống theo cách này,

all 11 billion of us would use up

11 tỷ dân sẽ dùng hết

a landmass equivalent to the size of France.

diện tích đất đai tương đương nước Pháp.

Now, I have a feeling that the French don't want us all invading their country.

Tôi có linh cảm Pháp không muốn ta xâm chiếm nước của họ.

(Laughter)

(Tiếng cười)

But I make this point to make a larger point,

Nhưng tôi nêu ra vấn đề này để nhấn mạnh điểm quan trọng hơn,

which is, we can all live in this transit-rich,

đó là ta có thể sống trong mô hình đầy đủ phương tiện giao thông,

carbon-negative, affordable way,

âm carbon, giá rẻ này

and leave the vast majority of the planet for nature,

và nhường phần lớn hành tinh cho tự nhiên,

for agriculture, for clean oceans.

cho nông nghiệp, cho đại dương sạch.

We can do this.

Chúng ta có thể làm được.

We know that residential energy use is so voracious

Vì chúng tôi biết rằng các hộ gia đình dùng rất nhiều năng lượng

that this model offsets so much carbon,

nên mô hình này bù đắp rất nhiều carbon,

it actually more than offsets all of the cars in the world.

nó thực sự còn có thể bù đắp cho tất cả xe hơi trên thế giới.

The impact of this would be staggering.

Những tác động của nó có thể gây sửng sốt.

So yes, we can go to 11 --

Vâng đúng vậy, chúng ta có thể đạt đến 11 --

11 billion people.

11 tỉ người.

We don’t need to fear our neighbors.

Chúng ta không cần phải sợ hàng xóm của mình.

We don’t have a lack of land or technology.

Chúng ta không thiếu đất hay công nghệ.

We just have a lack of vision,

Chúng ta chỉ thiếu tầm nhìn,

because the answers are hiding in plain sight.

bởi đáp án đang ở trước mắt ta.

Thank you very much.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.

(Cheers and applause)

(Hoan hô và vỗ tay)