What You Need to Know About Carbon Removal | Gabrielle Walker | TED

Translator: Dinh Lieu Vu Reviewer: Ai Van Tran

So I'm going to talk to you about carbon removals,

Được rồi tôi sẽ nói về việc loại bỏ carbon,

and I’m going to start with this.

và sẽ bắt đầu bằng bức hình này.

This is a woolly pig.

Đây là một chú lợn lông xoăn.

(Laughter)

(Tiếng cười)

She's gorgeous, obviously,

Nó có bộ lông óng mượt,

and she’s also one part in a whole new set of approaches

và rõ ràng, nó là một phần trong toàn bộ kĩ thuật tiếp cận mới

for dealing with climate change.

cho việc xử lý biến đổi khí hậu.

They are all called carbon removals,

Người ta gọi loại bỏ carbon,

and they all involve taking CO2 out of the sky

gồm những công việc thu giữ khí CO2 ra khỏi khí quyển

and storing it somewhere safe.

và cất nó ở nơi nào đó an toàn.

I’ll come back to the woolly pig later,

Tôi sẽ trở lại với lợn lông xoăn sau,

but first, why do we need carbon removals?

nhưng đầu tiên, vì sao lại cần phải loại bỏ carbon?

Because I know what you’re thinking:

Tôi hiểu điều mọi người đang nghĩ:

isn’t it easier to stop putting the carbon in the atmosphere

dễ gì mà có thể dừng việc thải khí carbon ra khỏi bầu trời

in the first place?

ngay lập tức?

And the answer is yes, of course it is.

Nhưng dĩ nhiên là mọi thứ đều có thể.

We have to do everything we can as fast as we can

Chúng ta phải làm mọi thứ và làm nhanh nhất có thể

to stop carbon getting into the sky

để dừng việc thải carbon ra ngoài khí quyển,

and stop climate change getting worse.

ngăn khí hậu không trở nên tồi tệ hơn.

That should not be a controversial point of view at this meeting.

Đây không phải là đề tài mà cần tranh cãi ở đây.

But the problem is ...

Nhưng vấn đề là...

we’ve left it too late.

đã quá chậm trễ.

We can't now do it fast enough.

Giờ đây ta không có đủ thời gian để vớt vát.

I've been working on climate change for more than 20 years,

Tôi đã nghiên cứu về biến đổi khí hậu trong hơn 20 năm,

and I’ve talked about it in boardrooms and classrooms

tôi nhắc tới vấn đề này ở các cuộc họp,

and everywhere in between,

ở những bài giảng hay bất gì đâu,

and I was shocked when I found this out,

và tôi đã khá sốc khi hiểu ra,

but the science is utterly ...

trái lại với khoa học thì rất...

utterly clear.

hoàn toàn rõ ràng.

If we’re going to have a fighting chance of staying below 1.5 degrees,

Để có cơ hội ngàn vàng giữ nhiệt độ không tăng thêm 1.5 độ C,

that “safe limit,”

đó là “giới hạn an toàn,”

we have to have carbon removals,

chúng ta phải loại bỏ carbon,

and it looks like we’re going to need a lot.

và dường như chúng ta phải rất nỗ lực.

Scenarios from the Energy Transitions Commission,

Viễn cảnh từ Ủy Ban Chuyển Đổi Năng Lượng,

from the International Energy Agency,

Cơ Quan Năng Lượng Quốc Tế,

from the Intergovernmental Panel on Climate Change,

và Ủy Ban Liên Chính Phủ về Biến Đổi Khí Hậu,

have all shown that we’re going to need billions of tonnes of carbon removals

tất cả cho thấy rằng chúng ta sẽ cần phải

loại bỏ hàng tỉ tấn carbon

between now and 2050

từ giờ cho tới năm 2050

to give us a chance of staying below 1.5 degrees.

để ngăn nhiệt độ không vượt quá giới hạn 1.5 độ C.

We’re going to need both reductions and removals.

Chúng ta sẽ cần phải cắt giảm và loại bỏ carbon.

But there's another more heartening reason why we need carbon removals.

Ngoài ra còn những lý do khác sẽ khích lệ chúng ta loại bỏ carbon.

They also give us a chance --

Và đem đến cơ hội --

our only chance --

cơ hội duy nhất --

not just to stop the problem getting worse,

không chỉ ngăn mọi thứ trở nên tồi tệ hơn,

but to make it better.

mà còn giúp cải thiện.

Because even 1.5 degrees isn't actually safe.

Vì dưới 1.5 độ C cũng chưa hẳn an toàn.

We’re not there yet, and we’re already experiencing the fires and the floods

Chúng ta vẫn đang đối mặt với những đám cháy và các trận lũ lụt,

and the droughts and the storms.

hạn hán, và những cơn bão.

With carbon removals,

Việc loại bỏ carbon,

we can take our historical emissions out of the atmosphere.

có thể loại bỏ lượng khí thải trong quá khứ ra khỏi bầu khí quyển.

We can clean up the mess we’ve made,

Dọn dẹp mớ hỗn độn mà con người tạo ra

and we can give our world a chance to heal.

và đem đến cơ hội chữa lành Trái Đất.

So what do the removals look like?

Vậy thì loại bỏ bằng cách nào?

I’ve been talking to a lot of people about carbon removals,

Tôi đã trao đổi vấn đề loại bỏ carbon với rất nhiều người,

from business executives to climate activists,

từ các doanh nhân tới những nhà hoạt động môi trường

and they tend to go one of two ways.

và họ thường nghĩ đến một trong hai cách.

They either think of trees

Cây cối hoặc

or they think of big, futuristic machines.

máy móc đồ sộ của tương lai.

Nature versus tech;

Thiên nhiên với công nghệ;

green versus chrome.

lá xanh và hợp chất crôm.

But the more I’ve dug into carbon removals,

Nhưng càng đào sâu tìm hiểu,

the more I’ve realized this is not the right way to think about them.

tôi càng nhận ra đó vẫn chưa hẳn là cách nghĩ đúng.

Because the world is full of ways to store carbon.

Vì thế giới tràn ngập cách để xử lý carbon.

You can store it in trees,

Lưu trữ carbon nhờ thực vật,

you can store it in soils,

đất trồng,

you can store it in the ocean,

đem xuống đại dương,

you can store it in buildings,

cất giữ trong các tòa nhà,

you can store it in rocks,

nén vào sỏi đá hoặc

you can store it deep underground.

chôn cất nó sâu bên dưới lòng đất.

And every one of those approaches requires some combination of natural resources

Và mỗi phương pháp cần sự kết hợp

từ những nguồn tài nguyên thiên nhiên,

and human ingenuity

sự khéo léo của con người

and technology.

và công nghệ.

We’re going to need both nature and technology.

Con người sẽ cần kết hợp thiên nhiên và công nghệ.

I'll show you what I mean.

Tôi sẽ cho mọi người thấy.

So we start on the natural end of the spectrum with trees.

Chúng ta sẽ bắt đầu với nắng sáng cùng cây cối thiên nhiên.

Now, I still find it astonishing

Tới giờ, tôi vẫn thấy ngạc nhiên

that every single tree and plant on Earth

vì mọi cây cối và thực vật ở Trái Đất

has made its entire body directly from carbon in the air.

đều được cấu tạo trực tiếp từ carbon trong không khí.

They’re incredible carbon capture machines,

Cây xanh là cỗ máy hút carbon đáng kinh ngạc,

and we’re going to need a lot more of them.

và chúng ta sẽ cần rất nhiều cây xanh.

But we also have to do it right,

Nhưng phải thực hiện đúng cách,

because if you put trees in the wrong place ...

vì nếu trồng cây sai địa điểm...

they burn.

sẽ gây ra cháy rừng.

We have to put trees in places where they foster biodiversity,

Trồng cây ở những nơi đem lại sự đa dạng sinh học

where they don’t compete with food for land

nơi mà cây không phải cạnh tranh về đất và dinh dưỡng

and where science and technology tell us they are likely to survive

khi xét về khoa học và kĩ thuật thì cây có thể tồn tại

even in the face of climate change.

ngay cả khi đối mặt với khí hậu biến đổi.

Now, if you don’t want that CO2 from the burning trees

Nếu lo ngại cháy rừng tạo ra khí CO2

to get into the sky,

và bay vào bầu trời,

you can actually burn the wood deliberately in a power station,

thì có thể chủ động đun gỗ ở nhà máy điện,

capture the CO2

thu giữ lại khí CO2

and bury it in a process known as BECCS,

và xử lý chôn cất bằng quy trình BECCS,

which also gives you energy as a sideline.

và đem lại sản phẩm phụ chính là điện.

But if you want to keep the carbon locked up in the wood,

Ngược lại nếu muốn carbon vẫn được giữ ở trong gỗ,

there are technological ways to do that as well,

sẽ có những biện pháp bằng công nghệ để thực hiện việc này,

like this one.

như tòa nhà này.

Look at this.

Nhìn vào đây.

A whole new movement to use wood as a building material

Một phong trào mới sử dụng gỗ làm vật liệu xây dựng

in modern, high-rise buildings.

cho các tòa nhà cao tầng hiện đại.

That’s a good idea for at least three reasons.

Đó là một ý tưởng hay với ít nhất ba lý do.

First of all, it keeps the carbon locked up in the wood.

Đầu tiên, là ta vẫn giữ được carbon trong gỗ.

Secondly, it displaces high-emitting materials like concrete.

Thứ hai, là thay thế được vật liệu xây dựng gây ô nhiễm cao

như bê tông.

And thirdly, the buildings are gorgeous.

Và thứ ba, đem lại tính thẩm mĩ cho tòa nhà.

Now you can also use technology to help carbon stay locked up in soil.

Hay giờ đây, có thể dùng công nghệ để giữ carbon ở lại trong đất trồng.

Storing carbon in soil sounds like a good idea,

Việc giữ carbon ở trong đất trồng nghe thực sự hay,

and it is a good idea.

và thực là ý tưởng tuyệt vời.

The question is how long does the carbon stay there?

Thắc mắc ở chỗ có thể giữ carbon ở trong đất bao lâu?

Because if you change your agricultural practices for one year, two years,

Vì nếu thay đổi quy trình sản suất nông nghiệp

từ một đến hai năm,

that’s fine.

thì không vấn đề gì.

But if you ever go back to the old ways,

Nhưng nếu quay trở lại cách cũ trước đây,

the carbon goes back up into the sky.

carbon sẽ bay trở lại vào khí quyển.

That’s why this stuff can help.

Và thứ này có thể giúp.

It’s called biochar,

Đây gọi là than sinh học,

and you make it by taking wood and burning it in the absence of oxygen

nhờ việc đốt cháy gỗ ở điều kiện thiếu ôxy

until you get this.

để tạo ra được thứ này.

It locks the carbon up in the wood,

Nó giữ lại carbon trong gỗ,

and now it can’t burn away.

và không thể cháy thêm được nữa.

Now, it turns out that biochar is very good for soils.

Và hóa ra than sinh học lại rất là tốt đối với đất trồng.

In fact, Indigenous people in the Amazon have been using it for generations

Thực ra, người bản địa ở vùng Amazon đã sử dụng nó qua nhiều thế hệ

to improve the quality of their soil.

để cải thiện đất canh tác của họ.

We can do that on a much bigger scale,

Chúng ta cũng có thể nhân rộng quy mô,

improve the soil

giữ lại carbon

and lock up carbon.

và cải thiện đất.

That’s nature

Thiên nhiên

and technology

và công nghệ

and Indigenous wisdom,

cùng hiểu biết của cư dân,

all in one sweet package.

tất cả gói lại làm một.

Now you can use technology as well ...

Hoặc là bạn có thể dùng công nghệ…

to speed up natural processes.

để tăng tốc quá trình tự nhiên.

So this is basalt.

Đây là đá ba-zan.

It’s a volcanic rock.

Một loại đá núi lửa.

You can find it more or less everywhere on Earth,

Ta có thể thấy ít hoặc nhiều tùy nơi trên Trái Đất,

and it naturally takes up CO2 in a process called chemical weathering.

và theo cách tự nhiên nó hấp thụ CO2 nhờ quá trình phân rã hóa học.

Unfortunately, it takes thousands of years to do it.

Thật không may, quá trình này tốn hàng ngàn năm.

But you can speed up the process if you grind up the rock

Nhưng giờ chỉ cần tăng tốc quá trình đó bằng cách nghiền nhỏ đá

and spread it on fields,

và dải lên trên những cánh đồng,

and then you can speed it up to just a couple of years.

rồi chờ đợi vài năm.

And like biochar, it’s good for the soil.

Giống với than sinh học, đá cũng tốt cho đất trồng.

You get minerals in the soil where you need them.

Nó giúp đất trồng có khoáng chất.

And when it washes off into the sea,

Hay khi thả trôi ra biển,

it can also help with another big bugbear of climate change:

đá có thể giải quyết vấn đề đáng băn khoăn của biến đổi khí hậu:

ocean acidification.

đó là acid hóa đại dương.

And if we did this on two-thirds of the world’s croplands,

Và nếu rải đá trên 1/3 diện tích đất trồng trọt khắp thế giới,

we could potentially take up to four billion tonnes of carbon

rất có thể sẽ hấp thụ được khoảng bốn tỉ tấn carbon

from the atmosphere every year,

ra khỏi bầu khí quyển mỗi năm,

which is a very big chunk of what we need.

đó là con số hóc búa cần phải giải quyết.

Now, these approaches so far,

Cho tới giờ,

like planting trees,

việc trồng cây

take a lot of land to be able to get them to scale.

sẽ cần nhiều diện tích đất để có thể nhân rộng quy mô.

But there is one approach

Nhưng còn một cách khác

where you can actually do it in a very small amount of land,

mà thực sự không tốn diện tích đất,

but still get to scale.

mà vẫn có thể mở rộng.

It’s called direct air capture,

Đấy là kĩ thuật hút không khí trực tiếp,

and it basically involves massive electric fans blowing a lot of air

nôm na nó là những quạt hút gió được chạy bằng điện rồi thổi gió

over a carbon capture device.

vào thiết bị thu hồi carbon.

Now, OK, this does look like a big, futuristic machine.

Thì đây, trông nó giống như một cỗ máy tương lai đồ sộ.

I admit that.

Mà đúng thế thật.

But it’s still marrying technology with a natural process --

Nhưng đây vẫn là công nghệ kết hợp với quá trình tự nhiên –

geology --

cụ thể là địa chất –

because when you’ve captured the CO2,

vì khi ta thu được CO2,

you bury it deep underground.

ta sẽ chôn sâu nó dưới lòng đất.

This is an artist’s impression of a plant that’s being designed

Đây là một dấu ấn sáng tạo về một nhà máy được thiết kế

by Carbon Engineering in Texas.

bởi Carbon Engineering tại Texas.

And its aim is that it will take up

Nhà máy này hướng đến việc hấp thụ

one million tonnes of CO2 from the atmosphere every year.

một triệu tấn khí CO2 có trong khí quyển mỗi năm.

And I love this bit --

Và tôi thích điều này –

where does it go?

CO2 sẽ đi về đâu?

They put it deep underground in the same geological formations

Người ta sẽ chôn nó dưới lòng đất ở tầng địa chất

that the Texas oil was originally squeezed out of.

nơi mà dầu thô ở Texas lúc trước nằm ở đó.

I love the poetry of this.

Mọi thứ sẽ trở lại như xưa.

It’s like reversing the valve

Nó giống như van dẫn đảo ngược

and putting the CO2 back where it came from.

đưa CO2 quay trở lại nơi nó đã bắt đầu.

And recent studies have shown that if you do that,

Và những nghiên cứu gần đây cho thấy nếu tiếp tục,

98 percent of it will still be there in 10,000 years.

98% carbon sẽ ở lại lòng đất thêm 10 nghìn năm.

When you put it down,

Đưa carbon xuống lòng đất

it stays down.

chôn cất nó ở đó.

This is still a little bit futuristic.

Mọi thứ vẫn còn khá là viễn tưởng.

It’s still in the planning and design stages,

Nhà máy này vẫn đang ở giai đoạn thiết kế và lên kế hoạch,

but this carbon capture plant started operating this year.

dự kiến năm nay sẽ đi vào hoạt động.

A smaller scale,

Một thứ khác nhỏ hơn

but it’s already doing it.

mà đã hoạt động.

This is Climeworks and Carbfix in Iceland.

Đây là hãng Climeworks và Carbfix ở Iceland.

They're using geothermal heat to power it,

Họ dùng năng lượng địa nhiệt để vận hành,

and they’re putting the CO2 into the Icelandic basaltic rock.

nén CO2 vào bên trong đá ba-zan Iceland.

So one issue, though, with direct air capture,

Nhưng vấn đề là việc hút không khí trực tiếp

is it takes a lot of energy to power those fans.

cần rất nhiều điện năng để vận hành quạt.

And that energy obviously has to be green.

Và rõ ràng phải dùng năng lượng sạch.

It has to be clean;

Phải là điện sạch,

you can’t use fossil fuels for it.

không sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

But it also makes it much more expensive than other techniques.

Ngược lại sẽ tốn chi phí hơn so với những kĩ thuật khác.

And it takes energy to cook wood and to grind rock,

Và sẽ tốn năng lượng để đốt củi, nghiền đá,

and so all of those approaches I’m talking about

vậy nên những cách tiếp cận mà tôi nói tới ở đây

are currently much more expensive than planting trees.

hiện tại đắt hơn nhiều so với việc trồng cây.

But we can do something about that.

Nhưng ta có thể làm gì đó.

We can invest in it now,

Giờ chúng ta có thể đầu tư,

do the research and development

nghiên cứu và phát triển

and get them down the cost curve to make them affordable.

và giảm giá thành để có được giá cả phải chăng.

It worked for solar power;

Khai thác điện mặt trời;

it worked for wind;

khai thác gió;

it can work for carbon removals, too.

hoặc từ những phương pháp loại bỏ carbon.

Remember, we have to get to very big scale:

Hãy nhớ rằng, chúng ta phải đạt được quy mô cực lớn:

billions of tonnes of carbon removals by 2050.

hàng tỉ tấn carbon cần được loại bỏ vào năm 2050.

But we can all help by reducing our emissions as much as possible

Nhưng tất cả đều có thể kết hợp nhờ giảm khí thải nhiều nhất có thể

and figuring out how to remove the rest.

và tìm cách để loại bỏ phần carbon còn lại.

I’m not talking conventional offsets.

Tôi không nói tới sự bù trừ tiêu chuẩn.

You know, I put a tonne of CO2 in the air,

Mọi người biết đấy, tôi thải ra một tấn CO2,

and I pay you not to put your tonne in the air,

và trả tiền để ai đó để họ không phát sinh CO2 thay tôi

but my tonne’s still there.

thì lượng khí thải của tôi vẫn còn đó.

No, what I mean is I put a tonne of CO2 in the air,

Không, một tấn khí CO2 đó,

I pay someone to take a tonne out of the air, now or in the near future,

tôi sẽ trả tiền cho người nào giúp tôi loại bỏ chúng ra khỏi khí quyển,

and we can get to zero and beyond.

và tương lai không xa,

chúng ta sẽ đưa CO2 về con số 0.

What goes up must now come down.

Khí thải tăng lên giờ phải giảm nó xuống.

And if we all do that,

Nếu tất cả chúng ta làm vậy,

if we all make that commitment,

nếu chúng ta cam kết,

then the people trying to make removals happen will have the finance

thì những người đang cố gắng loại bỏ carbon sẽ có nguồn tài chính,

and the courage

sự khuyến khích

and the confidence to be able to get to the scale that we need.

và lòng tin để có thể đạt được mục tiêu mà con người hướng đến.

I don’t know which of all of these approaches,

Tôi không rõ đâu sẽ là cách tiếp cận trong những cách trên,

in the end,

mà sau cùng,

are going to be the ones that we’ll have to use

sẽ được dùng để giúp chúng ta

to get us to the scale we need.

đạt được quy mô mong muốn.

But I do know that we’re going to need a whole spread of them,

Nhưng chắc chắn chúng ta sẽ cần nhân rộng những kĩ thuật này,

with nature and technology working hand in hand

thiên nhiên và công nghệ kết hợp chặt chẽ với nhau

to take CO2 out of the sky

để loại bỏ CO2

ra khỏi bầu trời xanh.

and keep it out.

Which brings me neatly back ...

Điều đó làm tôi nhớ lại…

to the woolly pigs.

những chú lợn lông xoăn.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Now, these woolly pigs live on an estate on the Isle of Mull,

Giờ đây, những chú lợn này đang sống ở một đồn điền trên đảo Mull,

which is owned by Jim Mann’s Future Forest Company.

sở hữu bởi công ty Jim Mann’s Future Forest.

And I know they don’t look very dangerous,

trông chúng không nguy hiểm cho lắm,

but they are actually the closest you can get

nhưng chúng thực sự là loài lợn rừng bản địa Scotland

to a native Scottish wild boar

gần gũi nhất có thể nhìn thấy

without having to have a dangerous animals license.

mà không phải xin giấy phép động vật hoang dã.

And they do what the Scottish wild boars used to do.

Cũng giống như những loài lợn rừng bản địa khác,

They rootle up the undergrowth left over from selective grazing.

ở môi trường chăn thả có chọn lọc.

They let the seed bank come to the surface

Chúng phát tán hạt giống lên trên bề mặt

so that native trees can start to grow

để cây bản địa có thể phát triển

and start to take up CO2 from the sky.

và bắt đầu hút khí CO2 khỏi bầu trời xanh.

They're also planting trees in this lovely place.

Người ta cũng trồng cây xanh ở nơi thơ mộng này.

Native broadleaf like oak and this beech tree,

Loài cây thuốc bản địa có tán là rộng như sồi và cây chi cử

and it’s plenty wet enough on the Isle of Mull

với môi trường đủ ẩm ướt

that they’re not likely to burn.

khó mà có thể cháy được.

So that’s so far, so natural

Đó là về thiên nhiên.

But they also have machines.

Còn về máy móc thì sao.

This one is getting ready to cook wood for biochar to go on the soils,

Đây là thiết bị có sẵn sàng cho việc đốt gỗ làm than sinh học,

and they’ve also got a quarry with basalt.

và họ cũng có cả một mỏ đá ba-zan.

They’re quarrying basalt rock.

Họ khai thác đá ba-zan.

They’ve got machines to grind up the rock,

Họ có máy móc để nghiền đá,

and they’ve got machines to spread it on the fields.

có thiết bị để rải đá vụn lên những cánh đồng.

That's three carbon removals approaches in one beautiful place.

Đó là những kĩ thuật loại bỏ carbon trên một hòn đảo xinh đẹp.

Now, it’s just one estate,

Đấy chỉ là một đồn điền,

but all of these approaches and more are hugely scalable.

nhưng tất cả những kĩ thuật này đều có thể mở rộng quy mô.

The world is full of places where you can plant trees

Thế giới đầy chỗ để bạn có thể trồng cây,

and put carbon in soil

đưa carbon vào đất trồng,

and grind up rock and spread it

nghiền đá rồi trải ra khắp nơi

and capture CO2 from the air

hay hút khí CO2

and find places to store it underground.

rồi đem chôn sâu dưới lòng đất.

All of those things.

Tất cả điều này.

And there’s hundreds --

Cùng hàng trăm –

thousands of people working right now

hàng ngàn người giờ đây đang làm việc

to get those carbon removals approaches out of the textbook

để đưa những kĩ thuật loại bỏ carbon đi từ lý thuyết

and into practice,

vào thực tế,

and to help us --

và giúp chúng ta –

God help us --

trời phật phù hộ --

reverse the damage we have done

để lấy lại những gì con người đã làm với hành tinh này

and start the process of climate healing.

và bắt đầu quá trình phục hồi khí hậu.

And when I sat on that hillside,

Và khi ngồi trên sườn đồi,

and I saw the pigs rootling

coi đàn lợn lông xoăn đang hũi đất kiếm ăn,

and the trees growing

cây cối xanh tươi,

and the machines getting ready to cook and grind,

máy móc đang làm việc,

I loved it ...

tôi thích lắm…

because I experienced an emotion

vì tôi cảm nhận được

that those of us who work on climate change

điều mà ai trong chúng ta hiểu về biến đổi khí hậu

very rarely experience.

đều hiếm khi trải qua.

I felt hope.

Tôi thấy được niềm tin.

Thank you.

Cám ơn mọi người.

(Applause and cheers)

(Vỗ tay và cổ vũ)