Aparna Hegde: The life-saving tech helping mothers make healthy decisions | TED Fellows

Translator: Smita Kantak Reviewer: Abhinav Garule

[SHAPE YOUR FUTURE]

[तुमचे भविष्य घडवा]

Anita died in my presence while giving birth to life.

प्रसूतीकाळी अनिताचा मृत्यू झाला, त्यावेळी मी तिथे उपस्थित होते.

She bled to death and lost her child.

तिचा मृत्यू रक्तस्रावामुळे झाला, आणि तिचे बाळही मरण पावले.

The irony was that she had access to care.

विरोधाभास असा, की तिला वैद्यकीय मदत उपलब्ध होती.

In the first trimester of pregnancy,

गरोदरपणाच्या पहिल्या तीन महिन्यांत

she had visited the antenatal clinic of the hospital in Mumbai

तिने मुंबईच्या रुग्णालयातील प्रसूतिपूर्व क्लिनिकला भेट दिली होती.

where I was doing residency.

तिथे मी निवासी डॉक्टर होते.

But over four hours of waiting in the hot, sweaty,

पण तिला उकाडा, घाम यांचा सामना करत चार तासांपेक्षा जास्त थांबावे लागले,

dingy, overcrowded clinic

त्या कळकट क्लिनिकमधल्या गर्दीत.

just to get a minute with me,

तेही फक्त एक मिनिटभर

a harried, overworked resident doctor,

मला, एका वैतागलेल्या निवासी डॉक्टरला भेटण्यासाठी.

meant that she never came back,

मग ती कधीच परत आली नाही.

only to die in labor months later.

काही महिन्यांनी प्रसूतीदरम्यान तिचा मृत्यू झाला.

I was wracked with guilt.

मी अपराधाच्या भावनेत पोळून निघाले.

If only I had counseled her about the danger signs,

मी तिला धोक्याच्या सूचना समजावल्या असत्या,

why she needed to access regular care.

आणि नेहमी वैद्यकीय संपर्कात राहायला सांगितलं असतं,

Would she and her child have survived?

तर तिचे आणि बाळाचे प्राण वाचले असते का?

She did not die due to a terminal condition.

एखाद्या प्राणांतिक आजाराने तिचा मृत्यू झाला नव्हता,

She died because of underlying anemia,

तर तिच्या सुप्त प्रकारच्या ऍनिमियामुळे झाला होता.

an easily treatable, preventable condition.

या विकाराला प्रतिबंध करणे किंवा तो बरा करणे सहज शक्य आहे.

I saw these stories daily.

अशा कहाण्या मी रोज बघत होते.

Systemic, preventable problems resulting in mothers and children dying

टाळता येण्याजोग्या समस्यांमुळे होणारे मातांचे आणि बालकांचे मृत्यू.

in the most unjust of circumstances.

आणि त्याला कारणीभूत अत्यंत अन्यायकारक परिस्थिती.

In the next one hour,

पुढच्या एका तासामध्ये

three women will die while giving birth somewhere in India.

भारतात कुठेतरी तीन महिला प्रसूतीच्या वेळी मरण पावणार आहेत.

Two children under age five die every minute in India.

भारतात प्रत्येक मिनिटागणिक पाच वर्षांखालची दोन मुले मरण पावतात.

I am a practicing urogynecologist,

मी एक कार्यरत स्त्रीआरोग्यतज्ज्ञ आहे.

but very early in my medical training,

वैद्यकीय शिक्षणाच्या सुरुवातीलाच

I realized that hospital-based solutions were not enough.

माझ्या लक्षात आले, की रुग्णालयात होणारे उपाय पुरेसे नसतात.

And given the sheer scale of India's problems,

भारतातल्या समस्यांची प्रचंड व्याप्ती लक्षात घेता,

any solution that made a difference had to be scalable,

यशस्वी उपाय सापडला, तर तो प्रचंड मोठ्या प्रमाणावर करता यायला हवा.

accessible to the last woman and child directly in their homes,

वंचित महिला आणि बालकांना अगदी त्यांच्या घरात मिळायला हवा.

and yet cost-effective and resource-light.

शिवाय तो स्वस्त, कमी सामुग्रीत होणारा हवा.

And then the mobile phone came to India

मग भारतात मोबाईल फोन्स आले.

and within a few years everyone had a mobile phone.

काही वर्षांत प्रत्येकाजवळ मोबाईल फोन आला.

There are currently more mobile phones in India than toilets.

सध्या भारतात मोबाईल फोन्सची संख्या शौचालयांपेक्षा जास्त आहे.

The idea then struck me.

मग माझ्या मनात एक कल्पना आली.

Why not use a simple technological tool like a mobile phone,

मोबाईल फोनसारखे सोपे तंत्रज्ञान वापरून,

which is available in almost every Indian household

जे जवळपास प्रत्येक भारतीय घरात उपलब्ध आहे,

to bridge the yawning systemic gaps in health care?

आरोग्य सेवेतली मोठमोठी भगदाडं बुजवता येतील का?

Maybe we could have simply called Anita weekly

कदाचित दर आठवड्याला आम्ही अनिताला एक साधा फोन करून

with critical lifesaving information.

तिचा जीव वाचवणारी महत्त्वाची माहिती देऊ शकलो असतो.

On the other hand,

दुसरीकडे,

maybe we could have provided mobile-phone-based training

मोबाईल फोनवरून आरोग्यसेविकेला शिक्षण देता आले असते,

to the health worker who could have diagnosed Anita's anemia

तर तिने अनिताच्या ऍनिमियाचे निदान केले असते.

in the community itself.

तिथेच, तिच्या राहत्या वस्तीत.

Thus was born my NGO ARMMAN.

यातून माझ्या ARMMAN या NGOचा जन्म झाला.

Our programs, mMitra and Kilkari,

mMitra आणि Kilkari या आमच्या उपक्रमांद्वारे

are free, weekly voice call services.

दर आठवड्याला मोफत फोनकॉल्स केले जातात.

They provide preventive information directly to women

त्याद्वारे प्रतिबंधात्मक उपायांची माहिती

through pregnancy and infancy

गरोदरपणा आणि बालक संगोपन या काळात महिलांना दिली जाते,

in their chosen time slot and language.

त्यांच्या सोयीच्या वेळी, त्यांच्या पसंतीच्या भाषेत.

There are multiple tries for every message,

प्रत्येक संदेश पाठवण्याचा प्रयत्न अनेकदा केला जातो.

a missed-call system,

यात मिस्ड कॉल पद्धत आहे,

and mMitra also has a call center.

आणि mMitraचे कॉल सेंटर सुद्धा आहे.

If only Anita had received this service.

अनिताला ही सेवा मिळाली असती तर?

In the second month of pregnancy itself,

गरोदरपणाच्या दुसऱ्याच महिन्यात

it would have told her about the need to take an iron pill daily

तिने अनिताला सांगितले असते की, लोह पुरवणारी गोळी

from the third month of pregnancy.

तिसऱ्या महिन्यापासून रोज घ्यावी.

When the third month arrived,

तिसरा महिना लागताच

it would have sent her a reminder

तिने अनिताला आठवण करून दिली असती,

and counseled her on how to take the iron pills.

आणि ही गोळी कशी घ्यायची ते समजावले असते.

For example, the need to avoid tea, coffee to improve the absorption of iron

उदा. रक्तात लोह नीट शोषले जाण्यासाठी चहा, कॉफी न घेणे.

and stress on why it is so necessary to prevent anemia.

ऍनिमिया टाळण्याची इतकी गरज का, यावर भर दिला असता.

Two weeks later,

दोन आठवड्यांनंतर,

it would have spoken about how to tackle the adverse effects of iron pills,

लोह गोळ्यांच्या दुष्परिणामांवर उपाय सांगितले असते.

like constipation.

उदाहरणार्थ, मलावरोध.

If she had any query,

तिला काही शंका असल्या असत्या,

she could have reached out to our call center staff.

तर तिला आमच्या कॉल सेंटरशी संपर्क साधता आला असता.

These are simple voice calls.

हे साधे बोलण्याचे फोन कॉल्स आहेत.

As a typical doctor,

एक डॉक्टर म्हणून

I expected them to just inform

माझी अपेक्षा होती की या कॉल्सनी माहिती पुरवावी.

and hopefully lead to better health behaviors.

त्यातून आरोग्यदायी वर्तन घडेल अशी मला आशा होती.

However, the one unexpected transformational benefit

पण माझ्या अपेक्षेपलिकडचे एक परिवर्तन घडून आले.

that has completely blown my mind is this:

त्याने मी थक्क झाले.

Information is empowerment.

ज्ञान म्हणजे सबलीकरण.

Armed with this information,

या ज्ञानामुळे सबळ होऊन

women like Anita are upending patriarchal family dynamics,

अनितासारख्या महिला पितृसत्ताक कुटुंबपद्धती बदलताहेत.

challenging entrenched mores

पूर्वापार समजुतींना आव्हाने देताहेत

and demanding care.

आणि आरोग्यसेवांची मागणी करताहेत.

Karnam, the wife of a deeply conservative preacher,

तरन्नुम नावाच्या एका पुराणमतवादी धर्मोपदेशकाच्या पत्नीने

convinced her husband to adopt family planning

कुटुंबनियोजनाचे महत्त्व पतीला पटवले.

because mMitra told her

कारण mMitraने तिला सांगितले, की

that spacing between pregnancies is necessary.

दोन प्रसूतींमध्ये अंतर ठेवणे गरजेचे आहे.

And the change is intergenerational.

हा बदल पुढच्या पिढयांपर्यंत पोहोचत आहे.

Punita, form a deeply conservative family,

एका कट्टर पुराणमतवादी कुटुंबातील पुनिताने

sent her daughter to an English medium school.

आपल्या मुलीला इंग्रजी माध्यमाच्या शाळेत घातले आहे.

In addition to the big pictured messages,

अशा परिणामांचे हे मोठे चित्र दिसते.

the most underprivileged of women want to know

त्याचबरोबर वंचित महिलाही प्रश्न विचारताहेत.

when their child will understand color,

बाळ रंग कधी ओळखू लागेल?

how to ensure psychosocial stimulation of the child,

बाळाला मनोसामाजिक अनुभव कसे मिळवून द्यावेत?

when their child will develop fingers in their womb and so on.

गर्भाशयातील बाळाची बोटे कधी विकसित होतील? आणि असे अनेक प्रश्न.

Like any woman would.

इतर कोणत्याही महिलेप्रमाणे.

Our services respect that.

आमच्या सेवासंस्था याकडे आदराने पाहतात.

Over 20 million women in over 16 states in India

२०१४ पासून भारताच्या १६ हून अधिक राज्यांमधल्या

have enrolled for these services since 2014.

वीस दशलक्षांवर महिलांनी या सेवांमध्ये नाव दाखल केले आहे.

This is testament to how easily scalable and replicable these solutions are

या सेवासुविधा सहजपणे, मोठ्या प्रमाणावर, जगात अनेक ठिकाणी मिळू शकतात

anywhere in the world.

याचा हा पुरावा आहे.

Similarly, our mHealth-based refresher training program

तसाच, आमचा mHealth वर आधारित पुनः प्रशिक्षणाचा उपक्रम,

for government frontline health workers called Mobile Academy

सरकारी आरोग्य कर्मचाऱ्यांसाठी Mobile Academy द्वारे

has trained over 130,000 health workers in 13 states in India.

१३ राज्यांतील १.३ लाख कर्मचाऱ्यांना प्रशिक्षण देण्यात आले आहे.

Both Kilkari and Mobile Academy, in collaboration with the government,

Kilkari आणि Mobile Academy शासनाच्या सहकार्याने

will extend through the country in the next three to five years.

पुढच्या तीन ते पाच वर्षांत देशात सर्वत्र पोहोचणार आहेत.

Our goal is to be able to reach

आमचे ध्येय आहे,

over 15 million women and their children every year,

दरवर्षी दीड कोटीहून अधिक महिला आणि मुलांपर्यंत पोहोचणे.

and that would mean

आणि याचा अर्थ,

over half of the mothers and children born every year

वार्षिक जन्मदरापैकी अर्ध्या मुलांना आणि मातांना

have the information they need.

ही महत्त्वाची माहिती मिळेल.

And this massive scale is only possible

या प्रचंड मोठ्या प्रमाणावर हे शक्य झाले,

because so many of our partners,

कारण आमच्या अनेक सहकर्मींनी,

be it NGOs, hospitals and the government,

म्हणजे NGO, रुग्णालये किंवा शासन यांनी

recognize the value of this approach

या दृष्टीकोनाचे महत्त्व ओळखले.

and provided the scaffold on which we grew.

त्यांनी आधार दिल्यामुळे आमची प्रगती झाली.

Our quest in the next five years is to adopt multimedia approaches,

पुढच्या पाच वर्षांसाठी आमचे ध्येय आहे, विविध माध्यमे वापरणे,

and given the massive amounts of data we have,

आणि उपलब्ध असलेला प्रचंड मोठा डेटा पाहता,

use the power of AI and predictive analytics

AI आणि भावी विश्लेषण वापरून,

to better serve our mothers and children.

माता आणि बालकांना अधिक चांगली सेवा पुरवणे.

And our tech platform and the networks we build are nimble.

आमचे तंत्रज्ञान आणि नेटवर्क्स अतिशय लवचिक आहेत.

When COVID-19 struck,

कोविड-१९ च्या काळात

lockdown was announced overnight.

रातोरात लॉकडाऊन लावण्यात आला.

Among the worst affected were the underprivileged women and children

त्यामुळे वंचित महिला आणि मुले यांना सर्वात जास्त झळ पोहोचली.

in the slums of Mumbai and Delhi,

कारण मुंबई आणि दिल्लीच्या झोपडपट्ट्या

which were declared as containment zones.

कंटेनमेंट विभाग ठरवण्यात आल्या.

However, pregnancy and infancy can't wait for a lockdown.

पण गर्भारपण आणि प्रसूती लॉकडाऊनसाठी थांबून राहू शकत नाही.

When there's an emergency like bleeding, care is needed immediately.

रक्तस्रावासारखी आणीबाणी आली, तर तात्काळ मदतीची गरज असते.

And we were right there and ready.

अशावेळी आम्ही तिथेच होतो, मदतीला तत्पर होतो.

We repurposed our tech platform within a matter of days.

काही दिवसांतच आमचे तंत्रज्ञान या गरजेसाठी तयार झाले.

We created a virtual clinic for antenatal pediatric care

गर्भाच्या प्रसूतीपूर्व आरोग्यासाठी आम्ही प्रतिरूप क्लिनिक तयार केले.

manned by qualified doctors.

त्यात पात्रताप्राप्त डॉक्टर्स उपलब्ध होते.

Our call-center staff arranged logistic support, like ambulances.

आमच्या कॉल सेंटरच्या कर्मचाऱ्यांनी रुग्णवाहिका उपलब्ध करून दिल्या.

We also sent COVID-specific information covering pregnancy and infancy

गर्भारपण आणि प्रसूतीकाळात महत्त्वाची कोविडविषयक माहिती

to over 300,000 pregnant women and mothers through voice calls.

आम्ही तीन लाखांहून अधिक गरोदर महिला, मातांना फोन कॉल्समधून पाठवली.

But why should you care about our mothers and children?

माता आणि बालकांची काळजी इतकी महत्त्वाची का?

The pandemic has made us confront this most implacable of truths.

या महामारीमुळे एक कठोर सत्य आपल्या समोर आले आहे.

A robust primary health care system is an absolute pillar

बळकट प्राथमिक आरोग्यसेवा हा निःसंशयपणे

of a functioning and efficient society.

प्रगत आणि कार्यक्षम समाजाचा पाया आहे.

Improvement in maternal and child health

माता आणि बालकांच्या आरोग्यात सुधारणा होताच

leads to horizontal development of health systems

त्याबरोबर आरोग्ययंत्रणांचा विकास होतो,

and improved primary health care.

आणि प्राथमिक आरोग्यसेवेत सुधारणा होते.

A village that can look after its mothers and children well

जे गाव माता आणि बालकांच्या आरोग्याची काळजी घेऊ शकते,

can look after all other conditions by ripple effect.

ते त्याबरोबर इतर आजारांचीही काळजी घेऊ शकते.

And pregnancy is not a disease.

गर्भारपण हा विकार नव्हे.

Childhood is not an ailment.

बालपण म्हणजे आजार नव्हे.

Dying due to natural life event is not acceptable,

आयुष्यातील नैसर्गिक घटनेमुळे मृत्यू येता कामा नये.

and we know why our mothers and children die.

माता आणि बालकांच्या मृत्यूंची कारणे आपल्याला ठाऊक आहेत.

Yet we invest so little in preventing their deaths.

तरीही ते मृत्यू टाळण्यासाठी आपण अत्यंत कमी प्रयत्न करतो.

There can be no global progress

वैश्विक प्रगती हवी असेल तर

until all our mothers and children do well.

आपल्या सर्व माता आणि बालके सुदृढ झाली पाहिजेत.

I implore you to add your voices to ours.

मी तुम्हांला आवाहन करते, की आमच्या आवाजात तुमचाही आवाज मिसळा.

To amplify this message loud and clear.

हा संदेश स्पष्ट आणि जोरात ऐकू येऊ द्या.

That maternal and child health is a human right.

माता आणि बालकांचे आरोग्य हा मूलभूत मानवी हक्क आहे.

Thank you.

धन्यवाद.