The dungeon master's riddle - Alex Rosenthal

630,901 views ・ 2024-10-22

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Nguyễn Phương Anh (Suri) Reviewer: Ngọc Châu Phạm
Đó là một ngày thứ Hai,
00:07
It’s a Monday,
0
7045
1001
00:08
which means yet another party of adventurers has broken into your lair,
1
8046
4254
một nhóm những kẻ mạo hiểm đã đột nhập vào sào huyệt của bạn,
00:12
here to slay your minions and steal your treasures.
2
12425
3295
tiêu diệt các tay sai và đánh cắp kho báu của bạn.
00:15
Judging by the trail of destruction,
3
15887
2043
Lần theo dấu vết của đống đổ nát còn sót lại,
00:17
you’re up against a fighter, a rogue, and a cleric.
4
17930
3295
bạn phải đối đầu với một chiến binh, một kẻ đánh thuê và một giáo sĩ.
00:21
The first two won’t be a problem for a powerful necromancer like you,
5
21726
4421
Hai kẻ đầu tiên không phải là chướng ngại
đối với một ma pháp sư quyền năng như bạn,
00:26
but the cleric’s spells are trouble.
6
26314
2544
nhưng phép thuật của vị giáo sĩ lại là vấn đề.
00:28
If they can cast even one on you, you’re a goner.
7
28983
3378
Nếu bạn trúng phép thuật từ họ, bạn sẽ bị tiêu diệt.
00:32
Which is why it's lucky that the party has fallen prey to one of your traps.
8
32570
5005
Đó là lý do tại sao thật may mắn
khi nhóm thám hiểm ấy đã thành con mồi rơi vào một trong những cái bẫy của bạn.
00:37
In order to enter your inner sanctum,
9
37867
2252
Để có thể đi vào bên trong chính điện của bạn,
00:40
each adventurer had to drink either a truth or lying potion.
10
40119
4588
mỗi nhà thám hiểm phải uống một lọ thuốc hoặc thật thà hoặc dối trá.
00:45
Then, foolishly, one picked up a cursed skull
11
45208
3837
Và, khá ngốc nghếch là có người đã nhặt một hộp sọ bị nguyền rủa
00:49
which immobilized all three adventurers’ limbs for 10 minutes
12
49128
4505
mà nó làm cả ba nhà thám hiểm đứng bất động trong 10 phút
00:53
or until you physically interact with one of them.
13
53633
3712
hoặc cho đến khi bạn chạm vào một trong số họ.
00:57
You rush to the scene bearing a magical ring that can render a cleric harmless
14
57762
5672
Bạn vội vã đến hiện trường, mang theo một chiếc nhẫn ma thuật
có thể khiến phép thuật của vị giáo sĩ trở nên vô dụng
01:03
and have no idea which adventurer is which.
15
63559
3671
và bạn không biết nhà thám hiểm nào là vị giáo sĩ đó.
01:07
Well, that’s okay—
16
67522
1418
Chà, không sao đâu -
01:09
the potions they drank will compel each to answer one question
17
69107
4379
những lọ thuốc họ đã uống sẽ buộc mỗi người phải trả lời một câu hỏi
01:13
with either the truth or a lie.
18
73486
2461
bằng việc nói thật hoặc nói dối.
01:16
You demand, “which one of you is the cleric?”
19
76697
3587
Bạn hỏi, “Ai trong các ngươi là giáo sĩ?”
01:20
Agan answers: Beorn is not both a lying-potion drinker and a cleric.
20
80701
5881
Agan trả lời: Beorn không uống thuốc nói dối và không phải là giáo sĩ.
01:27
Beorn says, either Agan drank a lying-potion or I am not a cleric.
21
87041
4963
Beorn nói, hoặc Agan đã uống một lọ thuốc nói dối hoặc tôi không phải là giáo sĩ.
01:32
And Cedar replies, the cleric drank a lying potion.
22
92296
3921
Và Cedar trả lời, vị giáo sĩ đã uống một lọ thuốc nói dối.
01:36
Quick! Who is the cleric?
23
96676
1877
Nhanh nào! Vị giáo sĩ là ai?
01:38
Answer in 3
24
98636
2336
Hãy trả lời trong 3
01:40
Answer in 2
25
100972
2544
2
01:43
Answer in 1
26
103516
2085
1
01:45
In order to find the cleric in this puzzle,
27
105852
2377
Để tìm ra vị giáo sĩ trong câu đố này,
01:48
originally crafted by master logician Raymond Smullyan,
28
108271
3712
được sáng tạo ra bởi bậc thầy logic học Raymond Smullyan,
01:52
we’ll need to also figure out who drank what.
29
112066
2961
chúng ta cần tìm ra ai đã uống gì.
01:55
There are several paths to the solution,
30
115278
2252
Có vài cách để giải quyết vấn đề này,
01:57
but Cedar’s statement is more straightforward than the other two,
31
117697
3587
nhưng lời nói của Cedar đơn giản hơn hai người còn lại,
02:01
so let’s start there.
32
121409
1460
thế nên hãy bắt đầu từ bà ta.
02:03
If Cedar’s telling the truth, she can’t be the cleric,
33
123119
3462
Nếu Cedar nói thật, bà ấy không thể là giáo sĩ,
02:06
since then the cleric would also have to be a liar.
34
126581
2877
vậy nên, vị giáo sĩ phải là một kẻ nói dối.
02:09
But if she’s lying, she also can’t be the cleric,
35
129667
3045
Nhưng nếu Cedar nói dối, bà ấy cũng không thể là giáo sĩ,
02:12
because then the cleric should have told the truth.
36
132837
2711
bởi vì khi đó, vị giáo sĩ lẽ ra phải nói sự thật.
02:15
So the cleric must be Agan or Beorn.
37
135756
3462
Vì vậy, giáo sĩ phải là Agan hoặc Beorn.
02:19
Let’s assume that Cedar is telling the truth,
38
139677
2711
Giờ hãy giả sử rằng Cedar đang nói thật,
02:22
meaning the cleric is lying.
39
142388
2252
có nghĩa là vị giáo sĩ đang nói dối.
02:25
If Agan is also telling the truth,
40
145516
2252
Nếu Agan cũng đang nói thật,
02:27
Beorn must be the lying cleric by the process of elimination.
41
147935
4129
Beorn hẳn là vị giáo sĩ đang nói dối bởi phương pháp loại trừ.
02:32
But Agan’s statement contradicts this by saying that Beorn
42
152440
4045
Nhưng lời nói của Agan mâu thuẫn với điều này vì đã nói rằng Beorn
02:36
can’t be both lying and a cleric, leaving no possible cleric.
43
156485
4338
không thể vừa nói dối vừa là giáo sĩ, thành ra không có ai là giáo sĩ
02:42
If, on the other hand, Agan is lying,
44
162241
2836
Mặt khác, nếu Agan nói dối,
02:45
then her statement means Beorn is a lying cleric.
45
165244
4213
thì tuyên bố của bà ấy có nghĩa là Beorn là giáo sĩ đã uống thuốc nói dối.
02:50
Now we need to look at Bjorn’s sentence.
46
170291
2502
Bây giờ chúng ta cần xem lại câu nói của Beorn.
02:52
And this is where things get tricky, because the way it’s structured,
47
172877
3670
Và đây là lúc mọi thứ trở nên phức tạp, bởi vì cách nó được truyền tải
02:56
it can be confusing understanding what a lie would be.
48
176547
3671
có thể gây nhầm lẫn khi hiểu một lời nói dối sẽ là gì.
03:00
So let's simplify.
49
180843
1293
Vậy, hãy đơn giản hóa lại.
03:02
Beorn stated two facts, and said that exactly one of them is true.
50
182678
4838
Beorn đã nói hai điều, rằng chính xác một trong hai cái là thật.
03:07
So if Beorn is telling the truth,
51
187767
2461
Vì vậy, nếu Beorn đang nói sự thật
03:10
it could be that 1 is true and 2 is false, or 1 is false and 2 is true.
52
190311
6298
có thể là 1 đúng và 2 sai, hoặc 1 là sai và 2 là đúng.
03:17
And if Beorn is lying, it means that 1 and 2 are both true or both false.
53
197151
5756
Và nếu Beorn nói dối, điều đó có nghĩa là 1 và 2 đều đúng hoặc cả hai đều sai.
03:23
This is equivalent to the XOR, or exclusive OR, function in Boolean algebra,
54
203157
5672
Nó tương đương với XOR, hay exclusive OR, mà nền tảng là đại số Boolean,
03:28
a branch of mathematics that deals with logical operations.
55
208913
3879
một nhánh của toán học liên quan đến các vận hành logic.
03:33
Boolean algebra is the underpinning of the electronic logic gates
56
213292
4338
Đại số Boolean là nền tảng của các cổng logic điện tử cho phép máy tính hoạt động,
03:37
that allow computers to function,
57
217630
1877
03:39
using 1′s and 0′s instead of true and false.
58
219507
3754
sử dụng số 1 và 0 thay vì đúng và sai.
03:43
So now let’s assess Beorn’s statement based on what we know.
59
223844
4088
Vì vậy, bây giờ ta hãy đánh giá câu nói của Beorn
dựa trên những gì chúng ta biết.
03:48
We’re assuming that Agan is a liar, making 1 true and 2 false—
60
228349
5047
Hãy giả định rằng Agan là một kẻ nói dối, khiến 1 đúng và 2 sai -
03:53
because Beorn would be the cleric.
61
233396
2377
bởi vì Beorn sẽ là giáo sĩ.
03:56
But in that case, Beorn would be telling the truth,
62
236065
3337
Nhưng trong trường hợp đó, Beorn sẽ nói sự thật,
03:59
which contradicts the idea that the cleric is a liar.
63
239402
3295
điều này mâu thuẫn với ý tưởng rằng giáo sĩ là một kẻ nói dối.
04:02
In other words, if Cedar is telling the truth,
64
242905
3212
Nói cách khác, nếu Cedar đang nói sự thật,
04:06
Agan can't be telling the truth or lying.
65
246200
3295
Agan không thể nói sự thật hoặc nói dối.
04:09
Therefore, Cedar must be lying, so the cleric is telling the truth.
66
249870
4797
Do đó, Cedar phải nói dối, vì vậy vị giáo sĩ đang nói sự thật.
04:15
So again, let’s consider the possibilities for Agan.
67
255459
3671
Vì vậy, một lần nữa, hãy xem xét các khả năng có thể xảy đến cho Agan.
04:19
She can’t be lying, because then Beorn would be a lying cleric,
68
259630
3629
Bà ấy không thể nói dối, bởi vì khi đó Beorn sẽ là một giáo sĩ nói dối,
04:23
which we know isn't possible.
69
263342
2044
mà chúng ta biết là không thể.
04:25
So Agan must be telling the truth,
70
265845
2627
Vì vậy, Agan hẳn đang nói sự thật,
04:28
and we’re back to our truth table for Beorn.
71
268472
2962
và chúng ta quay trở lại đánh giá bảng sự thật dành cho Beorn.
04:32
Statement 1 is false.
72
272101
1835
Câu 1 là sai.
04:34
And if the second were false, Beorn would be a lying cleric;
73
274020
3628
Và nếu điều thứ hai là sai, Beorn sẽ là một giáo sĩ nói dối;
04:37
again, impossible.
74
277648
1460
một lần nữa, là không thể.
04:39
So statement 2 is true, making both Agan and Beorn truthtellers,
75
279317
5296
Vì vậy, tuyên bố 2 là đúng, khiến cả Agan và Beorn trở thành những người nói sự thật
04:44
and Agan the cleric.
76
284697
2002
và Agan chính là vị giáo sĩ.
04:47
You slide the ring onto her finger,
77
287408
2169
Bạn đeo chiếc nhẫn vào ngón tay của bà ấy
04:49
polymorph all three into skeletal mice—
78
289577
3295
hô biến cả ba thành những con chuột xương xẩu -
04:52
temporarily, of course, you’re not a monster—
79
292872
2294
tạm thời, dĩ nhiên, bạn không phải là quái vật -
04:55
and send them on their merry way.
80
295166
2043
và tống khứ họ ra khỏi đó.
04:57
But in that moment, was there a... connection?
81
297418
3712
Nhưng trong khoảnh khắc đó, liệu có mối quan hệ nào xảy ra không?
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7