The 5 Tenets of Turning Pain Into Power | Christine Schuler Deschryver | TED

Translator: Cam Van Reviewer: Nguyen Hue

The history of the country I come from,

Lịch sử của đất nước mà tôi đến từ đó

the Democratic Republic of Congo,

Cộng hòa Dân chủ Congo,

has been one of colonizing, disempowering,

là một trong những quốc gia bị thuộc địa hóa,

extracting resources

làm mất quyền lực, khai thác tài nguyên

and removing the people's agency

và loại bỏ quyền tự quyết của nhân dân

over their bodies, their land, their hearts, their destinies.

đối với thể chế của người dân, đất đai của họ,

trái tim của họ, số phận của họ.

The reason for this unrelenting violence

Lý do cho bạo lực không ngừng này

is an ongoing proxy war for the country's vast mineral resources,

là một cuộc chiến tranh ủy nhiệm đang diễn ra đối với

các nguồn tài nguyên khoáng sản khổng lồ của đất nước,

which are essential to the production of your computers, phones and electronics.

vốn cần thiết,

cho sản xuất máy tính, điện thoại và thiết bị điện tử của bạn.

In Congo, rape is a weapon of war

Ở Congo, hiếp dâm là vũ khí chiến tranh

used by militias to rip apart our communities,

được dân quân sử dụng để xé nát các cộng đồng của chúng tôi,

resulting in catastrophic sexual violence,

dẫn đến bạo lực tình dục thảm khốc,

political upheaval, displacement and disease.

biến động chính trị, di dời và bệnh tật.

But the Democratic Republic of Congo is also a place of extreme beauty,

Nhưng Cộng hòa Dân chủ Congo cũng là một nơi có vẻ đẹp cực kỳ đẹp,

lush greenery and lakes and forests,

cây xanh tươi tốt, hồ và rừng,

where anything can grow if you plant it.

nơi bất cứ thứ gì cũng có thể lớn nếu bạn trồng nó.

Our people are beautiful, fierce, generous.

Người dân chúng tôi xinh đẹp, dữ dội, hào phóng.

And our women are formidable, creative.

Và phụ nữ của chúng tôi rất đáng gờm, sáng tạo.

When they dance, they change the world.

Khi họ nhảy, họ thay đổi thế giới.

After my best friend was murdered in 1998,

Sau khi người bạn thân của tôi bị sát hại vào năm 1998,

I devoted my life to the women of Congo

tôi đã cống hiến cuộc đời mình cho phụ nữ Congo

and to ending the sexual terrorism that plagues our country.

và cho chấm dứt khủng bố tình dục đang hoành hành đất nước chúng tôi.

City of Joy, located in Bukavu, in eastern DRC,

City of Joy, nằm ở Bukavu, phía đông DRC,

is a transformational leadership community

là một cộng đồng lãnh đạo chuyển đổi

for women survivors of gender violence

dành cho phụ nữ sống sót sau bạo lực giới tính,

that serves 90 women ages 18 to 30

phục vụ 90 phụ nữ từ 18 đến 30 tuổi

at a time for six months.

tại một thời điểm trong sáu tháng.

Women are selected based on their leadership potential

Phụ nữ được lựa chọn dựa trên tiềm năng lãnh đạo của họ

by our graduates who are spread across the country,

do các sinh viên tốt nghiệp, những người trải rộng khắp đất nước,

turning pain to power.

biến nỗi đau thành quyền lực.

City of Joy returns women to their bodies, educates them about their rights

City of Joy đưa phụ nữ trở lại cơ thể của họ,

giáo dục họ về các quyền của họ

and develops them as leaders who will one day take back their country.

và phát triển họ như những nhà lãnh đạo,

một ngày nào đó sẽ lấy lại đất nước của họ.

City of Joy is a physical place,

City of Joy là một địa danh vật lý

but it is also a desire, a vision, a metaphor for turning pain into power.

nhưng nó cũng là một mong muốn, một tầm nhìn,

một phép ẩn dụ để biến nỗi đau thành quyền lực.

And by power we mean care, compassion, community.

Và bằng quyền lực, chúng tôi có nghĩa là sự quan tâm, lòng trắc ẩn, cộng đồng.

We opened a sanctuary for healing

Chúng tôi đã mở một thánh đường trị liệu

and a revolutionary center

và một trung tâm cách mạng

in the most impoverished, impossible place in the world,

ở nơi nghèo khó nhất, bất khả thi nhất trên thế giới,

and we were able to succeed at our mission.

và chúng tôi đã có thể thành công trong sứ mệnh của mình.

This may look like a miracle,

Điều này có thể giống như một phép màu,

but it is based on a set of hard-earned guiding principles.

nhưng nó dựa trên một tập hợp các nguyên tắc hướng dẫn khó kiếm được.

I share them with you in the hope that they may inspire you.

Tôi chia sẻ chúng với bạn với hy vọng rằng họ có thể truyền cảm hứng cho bạn.

[They] are:

Chúng là:

rebirth is possible.

tái sinh là có thể.

Firstly, we believe that there is no woman,

Thứ nhất, chúng tôi tin rằng không có người phụ nữ nào,

no matter how hurt or violated, broken or lost,

bất kể bị tổn thương hay bị xâm phạm, tan vỡ hay mất mát đến đâu,

who cannot be restored.

không thể được phục hồi.

This, like all the tenets, is a living principle,

Điều này, giống tất cả các nguyên lý, là một nguyên tắc sống động,

repeated often at City of Joy.

được lặp đilặp lại thường xuyên tại City of Joy

We learn from experience

Chúng tôi học được từ kinh nghiệm

that women who have survived the most violence

rằng những phụ nữ sống sót sau bạo lực nhiều nhất

can, with support and training, become the most visionary leaders.

có thể, với sự hỗ trợ và đào tạo, trở thành những nhà lãnh đạo

Most women who come to City of Joy have been marginalized

Hầu hết phụ nữ đến City of Joy đều bị gạt ra ngoài lề

due to the stigma surrounding rape.

do sự kỳ thị xung quanh việc hiếp dâm.

Jane Mukunilwa was one of those women, born in the village of Lulingu,

Jane Mukunilwa là một trong những người phụ nữ đó,

one of the worst places for women.

một trong những nơi tồi tệ nhất đối với phụ nữ.

In 2005, after being physically and psychologically destroyed

Năm 2005, sau khi bị phá hủy về thể chất và tâm lý

through gang rape,

thông qua cưỡng hiếp tập thể,

Jane underwent nine surgeries to repair the damage that was done to her body.

Jane đã trải qua chín cuộc phẫu thuật để sửa chữa những phá hủy

đã gây ra cho cơ thể cô.

During a long hospital stay,

Trong một thời gian dài nằm viện,

Jane committed herself to helping other women

Jane tự cam kết giúp đỡ những người phụ nữ khác

who had undergone similar atrocities,

đã trải qua những hành động tàn bạo tương tự,

and she imagined creating a shelter of sorts for them.

và cô tưởng tượng sẽ tạo ra một nơi trú ẩn cho họ.

During a chance encounter in May 2007,

Trong một cuộc gặp gỡ tình cờ vào tháng 5 năm 2007,

Jane revealed her deepest desire to V, formerly Eve Ensler,

Jane đã tiết lộ mong muốn sâu sắc nhất của mình với V, trước đây là Eve Ensler,

to build a place for women survivors

để xây dựng một nơi cho những phụ nữ sống sót

to live together

sống cùng nhau

so that they could heal, transform and lead.

để họ có thể chữa lành, chuyển đổi và lãnh đạo.

Jane was in the first class of women at City of Joy,

Jane nằm trong lớp phụ nữ đầu tiên tại City of Joy,

where she proved that change is possible

nơi cô đã chứng minh rằng sự thay đổi là có thể xảy ra

even after one's life has seemingly been destroyed.

ngay cả sau khi cuộc sống của một người dường như đã bị phá hủy.

Jane arrived at City of Joy illiterate,

Jane đến Thành phố Joy, mù chữ,

and she graduated able to read and write,

và cô tốt nghiệp có khả năng đọc và viết,

with the skills to rebuild her life.

với kỹ năng để xây dựng lại cuộc sống của mình.

She was able to buy a plot of land and build a small house.

Cô đã có thể mua một mảnh đất và xây dựng một ngôi nhà nhỏ.

She joined the staff

Cô gia nhập đội ngũ nhân viên

and is a strong role model for other women living there.

và là hình mẫu mạnh mẽ cho những phụ nữ khác sống ở đó.

When she arrived, her name was Jeanne.

Khi cô ấy đến, tên cô ấy là Jeanne.

(Applause)

(Vỗ tay)

When she arrived, her name was Jeanne.

Khi cô ấy đến, tên cô ấy là Jeanne.

She renamed herself Jane.

Cô đã tự đổi tên mình là Jane.

Jane is now a powerful leader and a woman of magnificent energy,

Jane bây giờ là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ

và là một người phụ nữ có năng lượng tuyệt vời,

vision and life force.

tầm nhìn và sức sống.

Two: grassroots women know what they need.

Hai: phụ nữ bình thường biết những gì họ cần.

(Applause)

(Vỗ tay)

They don't need direction or coercion from outside funders.

Họ không cần sự chỉ đạo hay ép buộc từ các nhà tài trợ bên ngoài.

They need resources and respect.

Họ cần nguồn lực và sự tôn trọng.

The women of Congo envisioned the City of Joy,

Phụ nữ Congo mường tượng ra Thành phố Niềm Vui,

and they are the ones who run it.

và họ là những người điều hành nó.

Our sisters in the West help by providing resources

Các chị em của chúng ta ở phương Tây giúp đỡ bằng cách cung cấp các nguồn lực

and sharing our story

và chia sẻ câu chuyện

by being wings at our back.

bằng cách là đôi cánh ở phía sau chúng tôi.

Because of this, we have been able to take risks,

Bởi vì điều này, chúng tôi đã có thể chấp nhận rủi ro,

become innovators.

trở thành những nhà đổi mới.

City of Joy is modeling a new kind of program for survivors,

City of Joy đang mô hình hóa một loại chương trình mới

cho những người sống sót,

one that has moved from social service to social justice.

một chương trình đã chuyển từ dịch vụ xã hội sang công bằng xã hội.

Three: women heal in community.

Ba: phụ nữ chữa lành trong cộng đồng.

Women cannot heal outside community,

Phụ nữ không thể chữa lành bên ngoài cộng đồng,

for as long as the community remains ill or sexist or violent,

miễn là cộng đồng vẫn bị bệnh hoặc phân biệt giới tính hoặc bạo lực,

women remain oppressed and unseen.

phụ nữ vẫn bị áp bức và vô hình.

At City of Joy, women come to understand

Tại City of Joy, phụ nữ hiểu rằng

that their healing is intertwined with their sisters' healing.

sự chữa lành của họ đan xen với sự chữa lành của chị em họ.

For example, there is no individual therapy at City of Joy,

Ví dụ, không có liệu pháp cá nhân tại City of Joy,

only group therapy.

chỉ có liệu pháp nhóm.

As your sister changes and grows,

Khi em gái của bạn thay đổi và lớn lên,

you change and grow.

bạn thay đổi và phát triển.

As she is able to tell her story, it encourages you to tell yours.

Khi cô ấy có thể kể câu chuyện của mình, nó cỗ vũ bạn kể câu chuyện của mình.

As you watch your sister let go of her anger or sadness,

Khi bạn nhìn em gái buông bỏ cơn giận hoặc buồn bã của cô ấy,

you begin to let go of yours.

bạn bắt đầu buông bỏ cơn giận của mình.

The collective healing of women leads to radical political awakening.

Việc chữa lành tập thể cho phụ nữ dẫn đến sự thức tỉnh chính trị triệt để.

It teaches women how to lead

Nó dạy phụ nữ cách lãnh đạo

by learning how to lead by investing in the whole community.

bằng cách học cách lãnh đạo bằng cách đầu tư vào toàn cộng đồng.

Four: the Earth is a central part of our healing.

Bốn: Trái đất là một phần trung tâm của sự chữa lành của chúng ta.

I grew up with a deep love and respect of the Earth,

Tôi lớn lên với một tình yêu sâu sắc và sự tôn trọng đối với Trái đất,

and a vision for connecting the healing of women

và một tầm nhìn để kết nối sự chữa lành của phụ nữ

with the healing of the Earth.

với sự chữa lành của Trái đất.

City of Joy was able to acquire a 350-hectare farm,

City of Joy đã có được một trang trại rộng 350 ha,

which became a centerpiece for our healing.

trở thành trung tâm cho việc chữa bệnh của chúng tôi.

Turning pain to power to planting.

Biến nỗi đau thành sức mạnh để trồng trọt.

There, women learn how to grow cassava,

Ở đó, phụ nữ học cách trồng sắn,

rice, avocados, mangoes, sweet potatoes, beans.

gạo, bơ, xoài, khoai lang, đậu.

They learn to take care of pigs and cows,

Họ học cách chăm sóc lợn và bò,

to harvest nine tilapia ponds

thu hoạch chín ao cá rô phi

and dry fish,

và cá khô,

to make honey from beehives,

làm mật ong từ tổ ong,

to advance their understanding of permaculture.

để nâng cao hiểu biết của họ về nuôi trồng lâu dài.

The farm is a living classroom,

Trang trại là một lớp học sống động,

and we have witnessed the profound healing of survivors

và chúng tôi đã chứng kiến sự chữa lành sâu sắc của những người sống sót

as they connect with and cherish the Earth.

khi họ kết nối và trân trọng Trái đất.

And the whole farm is stunningly beautiful,

Và toàn bộ trang trại đẹp đến kinh ngạc,

which is as healing in itself.

bản thân nó cũng chữa lành.

Five: art, theater, music, dance are critical to recovery.

Năm: nghệ thuật, sân khấu, âm nhạc, khiêu vũ rất quan trọng để phục hồi.

At City of Joy, song is the delivery system

Tại City of Joy, bài hát là hệ thống phân phối

for many of our principles and ideas.

nhiều nguyên tắc và ý tưởng của chúng tôi.

We sing together and dance throughout every day.

Chúng tôi hát cùng nhau và nhảy múa suốt cả ngày.

As we move our bodies,

Khi chúng ta di chuyển cơ thể,

we move the trauma out and bring in new energy.

chúng ta di chuyển chấn thương ra ngoài và mang lại năng lượng mới.

Dance is central to healing,

Khiêu vũ là trung tâm của việc chữa bệnh,

as it allows women to feel the expanse of their power and energy,

vì nó cho phép phụ nữ cảm nhận sự mở rộng của sức mạnh và năng lượng của họ,

to begin to love their bodies,

bắt đầu yêu cơ thể của họ,

to move in community, to express their creativity,

di chuyển trong cộng đồng, thể hiện sự sáng tạo của họ,

to share community tribal dances,

chiasẻ các điệu nhảy bộ lạc trong cộng đồng

and thus remove cultural barriers.

và do đó loại bỏ các rào cản văn hóa.

To date, 1987 women have graduated from the City of Joy.

Đến nay, 1987 phụ nữ đã tốt nghiệp từ the City of Joy

(Applause)

(Vỗ tay)

They are now leaders in their communities, educators, journalists,

Bây giờ họ là những nhà lãnh đạo trong cộng đồng của họ,

university students, entrepreneurs of small businesses,

sinh viên đại học, doanh nhân của các doanh nghiệp nhỏ,

initiators of collectives, restaurant owners,

người khởi xướng tập thể, chủ nhà hàng,

farmers and advocates, etc.

nông dân và những người ủng hộ, v.v.

1987 women have healed, studied and become empowered,

1987 phụ nữ đã chữa lành, học tập và được trao quyền,

and have joined into a network of love and revolution

và đã tham gia vào một mạng lưới tình yêu và cách mạng

in over 64 villages and urban areas

ở hơn 64 làng và khu đô thị

in the Democratic Republic of Congo.

ở Cộng hòa Dân chủ Congo.

One --

(Applause)

(Vỗ tay)

1987 women have released massive trauma

Vào năm 1987 phụ nữ đã trải qua những chấn thương lớn

and horrific memories.

và những ký ức khủng khiếp.

They have danced, sang, learned their rights, performed plays,

Họ đã nhảy múa, hát, học các quyền của mình, diễn các vở kịch,

developed agricultural skills

phát triển kỹ năng nông nghiệp

and come to love their bodies.

và yêu thích cơ thể của họ.

1987 women have become leaders in their communities

Năm 1987, phụ nữ đã trở thành những nhà lãnh đạo trong cộng đồng của họ

and are no longer stigmatized for being raped.

và không còn bị kỳ thị vì bị hãm hiếp.

1987 women

Năm 1987 phụ nữ

have turned poison into medicine,

đã biến chất độc thành thuốc,

isolation into community,

cô lập thành cộng đồng,

shame into self-love,

xấu hổ thành tình yêu bản thân,

silence into story.

im lặng thành câu chuyện.

(Applause)

(Vỗ tay)

Khi chúng tôi đặt tên cho khu trú ẩn của chúng tôi là City of Joy

When we named our sanctuary City of Joy,

we were told it was inappropriate to use the word "joy"

chúng tôi được bảo là không phù hợp khi sử dụng từ “niềm vui”

when women had experienced so many horrific rapes and atrocities.

khi phụ nữ đã trải qua quá nhiều vụ cưỡng hiếp và tàn bạo khủng khiếp.

But we learned the opposite is true.

Nhưng chúng tôi đã học được điều ngược lại là đúng.

Joy is possibility, gratitude,

Niềm vui là khả năng, lòng biết ơn

and the bodily expression of freedom

và là biểu hiện thể xác của tự do

when pain has turned to power.

khi nỗi đau đã biến thành quyền lực.

Joy is the opposite of violence,

Niềm vui trái ngược với bạo lực,

a far more powerful force in the world.

một sức mạnh mạnh mẽ hơn nhiều trên thế giới.

Love ignited in action.

Tình yêu bùng cháy trong hành động.

Thank you.

Cảm ơn bạn.

(Applause)

(Vỗ tay)