4 Proven Ways to Kick Your Procrastination Habit | Ayelet Fishbach | TED

Çeviri: Aysima Köse Gözden geçirme: Ömer Faruk Zeren

Summer break has ended for many of us

Çoğumuz için yaz tatili bitti,

and you are back at work or at school

okulumuza ve işlerimize döndük,

and have many goals you want to accomplish.

ve ulaşmak istediğimiz birçok hedefimiz var.

This might be a time of motivational struggle.

Bu, motive olmakta zorlandığımız bir zaman olabilir.

You find yourself having trouble doing your work,

İşinizi yapmakta, egzersiz yapmakta ve sağlıklı beslenmekte zorlanabilirsiniz.

exercising and eating healthily,

so you blame yourself for not having more willpower

Daha iradeli olmadığınız için veya çok fazla ertelediğiniz için

or for procrastinating too much.

kendinizi suçlayabilirsiniz.

According to behavioral science,

Davranış bilimine göre, iradeniz hakkında endişelenmeyi bırakabilir

you can stop worrying about your willpower

and quit calling yourself “procrastinator.”

ve kendinize ″erteleyici″ demeyi kesebilirsiniz.

To stay motivated,

Motive kalmak için, içinde bulunduğunuz koşulları

you need to change your circumstances and outlook,

ve bakış açınızı değiştirmelisiniz,

not your personality.

kişiliğinizi değil.

I'm Ayelet Fishback, a behavioral scientist at the University of Chicago.

Ben Ayelet Fishbach, Şikago Üniversitesinde davranış bilimciyim.

I've been studying what it takes to be successful in goal pursuit

Bir akademisyen, anne ve göçmen olarak

20 yılı aşkın süredir hedefe ulaşmada nasıl başarılı olunacağını araştırıyorum.

for over 20 years as an academic, a parent and an immigrant.

I've also struggled with motivation myself.

Kendim de motivasyon konusunda zorluklar yaşadım.

Let me offer a few interventions

İş, okul ve birçok yerde verimliliğinizi arttıracak birkaç öneride bulunayım.

that can increase your productivity at work, school and beyond.

When monitoring progress,

İlerlemenizi takip ederken geriye bakmak, ileri gitmek için bir adımdır.

looking back is often the way to move forward.

For any goal, you can look back at what you have achieved,

Herhangi bir hedef için geriye bakıp neler başardığınızı,

as well as forward at what is still left to do.

ve ileriye bakıp neler kaldığını görebilirsiniz.

When Minjung Koo and I surveyed people standing in a long line

Minjung Koo ve ben, Güney Kore’de bir lunaparkta

uzun süre sırada bekleyen insanlar üzerinde bir anket yaptık

for an amusement park ride in South Korea,

ve öğrendik ki, insanlar geriye dönüp ne kadar ilerlediklerini gördüklerinde

we found that when they looked back and saw how far they'd come,

they were more motivated to wait.

beklemek için motive oluyorlar.

Back at the University of Chicago, when uncommitted students look back

Şikago Üniversitesinde öğrenciler sınava çalışırken

at the materials that they have already covered for a final exam,

bitirdikleri konulara dönüp baktıklarında,

their motivation to keep studying increased.

çalışmaya devam edecek motivasyonları artıyor.

Beware of long middles.

Orta kısımlara dikkat edin.

We call it the middle problem.

Biz buna orta problemi diyoruz.

We are highly motivated at the beginning,

Başlangıçta motivasyonumuz yüksek olur,

we want to reach our goal and we want to do it right.

hedefimize ulaşmak ve bunu düzgünce yapmak isteriz.

Over time, our motivation declines as we lose steam.

Ama zaman içinde hevesimiz azalır ve motivasyonumuzu kaybederiz.

To the extent that our goal has a clear end point,

Hedefimizin sonu açıkça görünmeye başlayana kadar bu böyledir.

as in the case of graduating with a diploma,

Diploma alıp mezun olma konusunda olduğu gibi,

our motivation will pick up again toward the end.

motivasyonumuz sonlara doğru tekrar artar.

In one experiment,

Rima Touré-Tillery ve ben bir deneyde gördük ki,

Rima Touré-Tillery and I found that people literally cut corners

insanlar bir projenin ortasındayken resmen kolaya kaçıyorlar.

in the middle of a project.

We handed our participants a pair of scissors

Katılımcılarımıza birer makas verdik,

and asked them to cut out several identical shapes with many corners.

ve onlardan birçok köşesi olan eş şekiller kesmelerini istedik.

They cut through more corners in the middle of the task.

Görevin ortasında, düzgün köşeler kesmediler.

This solution?

Bunun çözümü nedir?

Keep middles short.

Orta kısımları kısa tutun.

A weekly healthy eating goal is better than a monthly eating healthy goal

Haftalık bir sağlıklı yeme hedefi, aylık bir sağlıklı yeme hedefinden daha iyidir,

as it offers fewer days to cheat on your diet.

çünkü kaçamak yapacak daha az gününüz olur.

It's hard to learn from feedback, especially negative one.

Eleştirilerden ders almak zordur, özellikle de olumsuz olanlardan.

Emotionally, failure bruises the ego.

Duyusal açıdan, başarısızlık egoyu zedeler.

We tune out, missing the information feedback offers.

Eleştiriyi duymazdan geliriz, ondan gelen bilgiyi kaçırırız.

Cognitively, people also struggle.

İnsanlar bilişsel açıdan da zorlanır.

The information in negative feedback is less direct

Olumsuz eleştiriden gelen bilgi,

olumlu eleştiriden gelen bilgiden daha dolaylıdır.

than the information in positive feedback.

Whereas success points us to a winning strategy,

Başarı bize bir kazanma stratejisi gösterir,

from failure, people need to infer what not to do.

fakat başarısızlıktan, ne yapılmayacağını çıkarmalıyız.

To increase learning from negative feedback,

Olumsuz eleştiriden ders almayı kolaylaştırmak için,

try giving advice to others who might be struggling with a similar problem.

benzer bir sorun yaşayan bir başkasına tavsiye vermeyi deneyin.

Lauren Eskreis-Winkler, Angela Duckworth and I found that when students,

Lauren Eskreis-Winkler, Angela Duckworth ve ben keşfettik ki

job seekers and overweight individuals

öğrenciler, iş arayan kişiler ve kilolu insanlar

gave others advice on how to succeed in studying,

başkalarına ders çalışma, iş bulma ve sağlıklı yeme konusunda tavsiye verdiğinde

finding a job and eating healthily,

kendileri de bu tavsiyeye uyma konusunda motive oldular.

they were more motivated to follow through.

Support intrinsic motivation.

İç motivasyonunuzu destekleyin.

You're intrinsically motivated when you pursue an activity

Kendisi zaten bir sonmuş gibi hissettiren aktiviteler yaptığınızda,

that feels like an end in itself.

içsel olarak motive olursunuz.

You do something for the sake of doing it.

Bir şeyi sevdiğiniz için yaparsınız.

If you wish you had a few more minutes to finish your walk by the end of the day,

Keşke yürüyüşümü bitirmek için birkaç dakikam daha olsaydı dediğinizde,

you're intrinsically motivated.

içsel motivasyonla hareket ediyorsunuzdur.

If you can't wait to go home, you aren't.

Eğer bir an önce eve gitmek istiyorsanız, etmiyorsunuzdur.

To increase intrinsic motivation,

İçsel motivasyonu artırmak için, yapmaktan hoşlandığınız aktiviteler seçerek başlayın

start with selecting activities that you enjoy pursuing.

A workout that you actually enjoy

Gerçekten zevk aldığınız bir antrenmanın

is more likely to become part of your routine.

rutininizin bir parçası olma ihtimali daha yüksektir.

Often people choose the wrong activity.

İnsanlar genelde yanlış aktiviteyi seçerler.

In an experiment, Kaitlin Woolley and I asked people to choose

Kaitlyn Woolley ve ben bir deneyde

insanlara Beatles’tan ″Hey Jude″u dinlemeyi mi,

between listening to the song “Hey Jude” by the Beatles

gürültülü bir alarm dinlemeyi mi seçeceklerini sorduk.

and listening to a loud alarm.

Seems like an obvious choice, right?

Sonucu belli gibi, değil mi?

But the majority of the people chose the alarm because it paid more.

Ama insanların çoğunluğu alarmı seçti, çünkü daha fazla para alacaklardı.

Later, these people regretted their choice.

Sonradan seçimlerinden pişman oldular.

Whether you look back, cut the middle, give advice, support intrinsic motivation,

Geriye de baksanız, orta kısmı da kısaltsanız, tavsiye de verseniz,

içsel motivasyonunuzu da destekleseniz şunu unutmayın:

keep in mind,

başarıya ulaşmak için kendinizi değiştirmeniz gerekmez.

success does not require changing yourself.

To stop procrastinating,

Ertelemeyi engellemek için, durumunuzu ve bakış açınızı değiştirin.

modify your situation and outlook.

Whitney Pennington Rodgers: Thank you so much, that was wonderful.

Whitney Pennington Rodgers: Çok teşekkürler, bu harikaydı.

Bahsettiğiniz bazı kısımların detayına girmek isterim.

And I'd love to get into some of the pieces that you suggested.

I think maybe one place to really start is this idea of intrinsic motivation.

Bence içsel motivasyonla başlayabiliriz.

So could you talk a little bit about intrinsic motivation?

İçsel motivasyondan biraz daha bahsedebilir misiniz?

What is it and why is it so important?

Nedir ve neden bu kadar önemlidir?

AF: Yes, intrinsic motivation is critical for success,

AF: Evet, içsel motivasyon başarı için çok önemlidir

çünkü içsel motivasyon, aktiviteyi yapmaktan elde ettiğimiz şeylerdir.

because intrinsic motivation is the things

that we are getting from doing the activity.

An activity is purely intrinsically motivating

Bir aktivite, kendisi bir sonmuş gibi hissettirdiğinde,

″Neden bunu yapıyorum?″ sorusunu sormanıza gerek bile kalmadığında,

when it's an end in itself,

when it doesn't even make sense to ask, "Why do I do it?"

içsel olarak motive edicidir.

I do it because I like doing it.

Bunu yapıyorum çünkü seviyorum.

Well, when we try to motivate ourselves,

Yani, kendimizi motive etmeye çalıştığımızda,

usually we have some goals that are not purely intrinsically motivating.

genelde içsel olarak motive edici olmayan hedeflerimiz vardır.

Like, I need to finish this project at work,

Bu projeyi bitirmeliyim veya bu ders için çalışmalıyım gibi.

or I need to study for this class.

But still, there is some level of intrinsic motivation.

Ama yine de, bir dereceye kadar içsel motivasyon vardır.

It might be interesting, OK?

Aktivite ilginç olabilir,

It might be fun.

eğlenceli olabilir,

enerji verici olabilir.

It might be energizing.

And the more I feel like doing this thing is an end in itself,

Ve ne kadar bunu yapmanın kendisi zaten bir sonmuş gibi hissederseniz,

the more motivated people are going to be.

o kadar motive olursunuz.

Now, let me also add that this is not intuitive for people.

Şunu da ekleyeyim, bu sezgisel değildir.

I've mentioned that when we ask people to choose between two activities,

İnsanlardan iki aktiviteden birini seçmelerini istediğimizde,

they went for the activity that paid more

daha çok para alacakları aktiviteyi seçtiklerini söylemiştim.

and not for the one that they were more likely to enjoy

Zevk alacakları aktiviteyi değil.

and actually stick at that job later.

Daha sonra da işi bırakamıyorlar.

We see that there are two mispredictions.

Burada iki tane yanlış tahmin olduğunu görüyoruz.

People think that other people don't care

İnsanlar,

diğer insanların içsel motivasyonu o kadar da önemsemediğini düşünür,

about intrinsic motivation as much as they do,

and they think that they themselves will not care about intrinsic motivation

ve kendilerinin de içsel motivasyonu önemsemeyeceğini düşünür,

as much as they end up caring.

ama eninde sonunda önemserler.

And that can explain a lot of the professional choices

Ve bu; yaptığımız mesleki seçimlerin, seçtiğimiz antrenman programının,

that we make that are not ideal,

choosing the wrong workout regimen,

″sağlıklı″ diyetin neden yanlış olduğunu açıklar.

the wrong healthy diet for ourselves

Çünkü sadece sona ulaşmada bir araç olan şeyi değil,

because we don't quite appreciate how important it is

to choose something that is not only a means to an end,

kendisi bir sonmuş gibi hissettiren şeyi seçmenin öneminin farkında değiliz.

but also feels like the end by itself.

WPR: Since we're talking about some of the things you shared in the talk,

WPR: İlk konuşmanızda paylaştığınız şeyler hakkında konuştuğumuza göre,

I'd love to also go back to another piece you mentioned there,

bahsettiğiniz bir başka şeye de dönmek isterim,

which is just about negative feedback.

olumsuz eleştiriye.

And you said that it's hard for people to learn from negative feedback.

İnsanların olumsuz eleştiriden ders çıkarmasının zor olduğunu söylediniz.

So could you talk a little bit more about that and what sort of feedback,

Bundan biraz daha bahsedebilir misiniz, tam olarak nasıl bir eleştiri?

how we can lean more into this,

Ve size göre olumlu eleştiriden nasıl faydalanabiliriz?

the positive feedback as you describe?

AF: Absolutely.

AF: Tabii ki.

So let me first say that I don't say

Öncelikle şunu söyleyeyim,

olumsuz eleştiriden bir şey olmaz demiyorum,

that there is not much in negative feedback.

There is.

olur.

There are important lessons in negative feedback.

Olumsuz eleştiride önemli dersler vardır.

However, it's hard to learn those lessons.

Ama bu dersleri öğrenmek zordur.

And it's hard, first, because emotionally, negative feedback feels bad.

Zordur, çünkü duygusal açıdan, olumsuz eleştiri kötü hissettirir.

So we disengage, we tune out.

Bu yüzden kulağımız tıkalıdır.

In one of the studies that we ran,

Yaptığımız bir çalışmada şunu öğrendik,

we found that people don't remember the feedback

insanlar olumsuz eleştiriyi ve hatta buna verdikleri cevabı bile hatırlamıyor.

and don't even remember their answer when it's negative.

They just disengage with a task, they don't learn.

İşleriyle ilişkilerini kesiyorlar, bir şey öğrenmiyorlar.

The other reason that it's harder to learn from negative feedback

Olumsuz eleştiriden ders çıkarmayı zorlaştıran bir diğer sebep ise bilişsel.

is much more cognitive.

It's not what we expected to hear.

Çünkü bu duymayı beklediğimiz şey değil.

And so, you know, if you did something,

Mesela bir şey yaptıysanız,

expecting something to happen and then it happened,

bir şeyin olmasını beklediyseniz ve o şey olduysa,

like, you kind of had a prediction

bir tahmininiz doğru çıkmışsa, bunu hatırlarsınız.

that was supported with what later happened,

and you remember it.

When you get negative feedback, it's often not what you expected.

Ama olumsuz eleştiri aldığınızda, bu genelde beklediğiniz bir şey değildir.

And that can be a very confusing experience for people.

Bu, insanlar için çok kafa karıştırıcı bir deneyim olabilir

And so they just don't learn.

ve bu yüzden ders almazlar.

It is cognitively a harder task to learn from what's not.

Ne olmaması gerektiğini öğrenmek bilişsel açıdan zor bir görevdir.

It's learning by elimination.

Bu, eleme yaparak öğrenmektir.

So negative feedback is important.

Yani, olumsuz eleştiri önemlidir.

There are often unique lessons in negative feedback,

Olumsuz eleştiride eşsiz dersler vardır,

not to mention that if we don't learn from negative feedback,

ve eğer ondan ders çıkarmazsak, birçok bilgiyi kaçırmış oluruz.

we're probably missing just a lot of the information that is out there.

Bu yüzden o dersi çıkarabilmemiz lazım.

And so we need to be able to do that.

And I mentioned giving advice,

Bir de tavsiye vermekten bahsetmiştim,

like, one of the strategies that we can use to learn from negative feedback.

olumsuz eleştiriden ders çıkarmak için kullanabileceğimiz taktiklerden biri.

We also need to realize

Ayrıca şunun da farkında olmalıyız ki,

that it is so much easier to learn from positive feedback.

olumlu eleştiriden ders çıkarmak çok daha kolaydır.

So, you know, whenever we can teach someone through positive feedback,

Birine bir şeyi olumlu eleştiriyle öğretmeye çalıştığımızda,

they are probably going to be more attentive

büyük ihtimalle daha özenli olacak ve daha iyi öğreneceklerdir.

and better able to learn.

WPR: And you talk about that in the way of giving advice

WPR: Yani tavsiye verirken,

and that sort of, puts you in the space of thinking positively towards someone

bir bakıma kendinizi o insan hakkında olumlu düşünürken buluyorsunuz,

and maybe potentially receiving more positive feedback yourself.

ve kendiniz de olumlu bir eleştiri almış oluyorsunuz.

AF: Yes, and not only it puts you in a position of power

AF: Evet ve bu sizi sadece faydalı bir şey yaptığınız, insanlara yardım ettiğiniz

bilinçli bir konuma koymakla kalmıyor,

and doing something useful for the feedback,

helping another person,

aynı zamanda sizi ne öğrendiğinizle ilgili düşünmeye zorluyor.

it also forces you to think about what you have learned, OK?

I know when we ask people to give advice,

Özellikle de zorluk yaşayan insanlardan tavsiye istediğimizde

in particular people that are struggling,

their immediate response is like, "What do I know?"

ilk cevapları ″Ben ne bilirim ki?″

"Why would you ask me?

″Bana neden soruyorsun, ben işsizim.″

I'm unemployed."

Well, not me, but the person we are asking.

Ben değil tabii, sorduğumuz kişi.

"I'm unemployed,

″Ben işsizim, nasıl işe girileceğini bana neden soruyorsun?″

Why would you ask me about how to get a job?"

And you kind of need to remind them,

Ve onlara şunu hatırlatmanız gerekir,

"Well, you know how to get a job because you've been doing that,

″Sen nasıl işe girileceğini biliyorsun, çünkü bununla uğraşıyordun,

because you've been struggling."

mücadele ediyordun.″

And that forces the person to think about what they have learned.

Ve bu, o kişiyi ne öğrendiğini düşünmeye zorlar.

And so we're kind of tackling both the emotional barrier to learning

Ve böylece öğrenmenin karşısındaki hem duygusal bariyeri,

hem de bilişsel bariyeri yıkmış oluyoruz.

and the cognitive barrier to learning.

WPR: We have a question here from TED Member Mariam.

WPR: TED Üyesi Mariam’dan bir sorumuz var.

They ask, "How do we find perseverance and grit

″Zaman gerektiren hayal ve hedefler için gereken

for the dreams and goals that take time?"

azim ve dayanıklılığı nasıl bulabiliriz?″

So how do we redefine the timelines

Zaman çizelgesini nasıl değiştirebilir ve hayatımıza sokabiliriz?

and bring that into our life?

AF: Oh, Mariam, that’s a real problem, right?

AF: Ah Mariam, bu büyük bir problem değil mi?

Because ...

Orta...

Because of the middle problem, right?

Orta kısım sorunundan değil mi?

Because we are excited when we start on something,

Çünkü bir şeye başladığımızda heyecanlı oluruz,

we are excited when we are about to achieve an important milestone

bir dönüm noktasına,

veya nihai hedefe ulaşmak üzere olduğumuzda heyecanlı oluruz.

or the ultimate goal.

And in the middle, we lose steam.

Ama orta kısımda, hevesimizi kaybederiz.

We lose our motivation.

Motivasyonumuzu kaybederiz.

And what I would say is, break your goal into sub-goals.

Buna tavsiyem, hedefinizi alt hedeflere ayırın.

Saving for retirement is, you know, my ultimate example.

Mesela emeklilik için para biriktirmek benim nihai hedefim.

Saving for retirement is really a hard goal

Bu gerçekten zor bir hedef, çünkü henüz bu hedefe ulaşmaktan çok uzaktayken

because you need to start working on this goal

when you are so far from completing the goal, OK?

bu hedef için çalışmaya başlamanız gerekiyor.

When it seems like it's going to be a different person,

Farklı bir insan olacaksınız,

that they don't really know that you would benefit from pursuing this goal.

ve bu hedef size hala bir fayda getirecek mi bilmiyorsunuz.

But you can think about your annual savings,

Ama yıllık birikimlerinizi,

bu yıl ne kadar biriktirdiğinizi düşünebilirsiniz,

how much did you save this year for retirement,

toplam ne kadar biriktireceğinizi değil.

not how much you're going to save in total.

Exercising goal.

Ya da egzersiz.

People talk about a weekly exercising goal.

İnsanlar haftalık egzersiz hedefinden bahsediyor.

Now, clearly you do not just want to exercise this week.

Tabii ki, sadece bir hafta egzersiz yapmayı düşünmüyorsunuz.

You will have that goal again next week.

Aynı hedef haftaya da olacak.

Well, you set the weekly exercise goal so it has a beginning and an end

Haftalık egzersiz hedefi koyuyorsunuz ki, başı sonu belli olsun,

and very short middle.

ve ortası kısa olsun.

School is an interesting one

Okul bu açıdan çok ilginç,

because it is actually easier in higher education

çünkü yükseköğrenim aslında daha kolay,

where we break the year more clearly into terms which are relatively short.

yılı belli başlı dönemlere bölüyoruz ve bu dönemler nispeten kısa.

So there is not much of a middle.

Bu yüzden çok fazla orta kısım yok.

And for kids, they have the long year,

Çocuklarınsa önlerinde uzun bir yılları var ve bu zor.

which is kind of hard,

like, you start in September so maybe you are excited on the first week

Düşünsenize Eylül’de başlıyorsunuz, belki ilk hafta heyecanlı olursunuz,

and then you will be again excited in June

daha sonra Haziran’da okul bitmek üzereyken yine heyecanlı olursunuz.

when the school year is about to end.

But there's such a long middle.

Ama ortası çok uzundur.

Break it into a weekly goal,

Hedefinizi haftalık, aylık hedeflere bölün.

a monthly goal,

something that has a short middle and that is not long-term.

ortası kısa olan, uzun sürmeyen bir şey olsun.

People are not good at pursuing something where the benefits are very far.

İnsanlar çok uzakta olan bir şeyi kovalamakta iyi değildir.

WPR: I mean, in your research,

WPR: Peki araştırmanızda farklı geçmişlere sahip insanların,

have you found that people of different backgrounds, you know,

by age or gender or race,

farklı cinsiyetten veya ırktan insanların

that they experience motivation differently

motivasyonunda farklılıklar olduğunu gördünüz mü,

or that there are certain strategies that are more helpful?

yoksa herkes için geçerli belli taktikler mi var?

AF: There is a lot of research on developmental effects.

AF: Gelişimsel etkilerle ilgili birçok araştırma var.

You brought up several other variables that just get me thinking

Birçok etken söyledin, bin türlü şey düşünüyorum şu an.

in like, ten different directions right now.

Birçok etken söyledin, bin türlü şey düşünüyorum şu an.

So let me focus on the age.

Önce yaşa odaklanalım.

There are some really interesting developmental effects.

Gerçekten çok ilginç gelişimsel etkiler var.

Self-control develops with age,

İrade, yaşla beraber gelişiyor.

so the ability to put aside something

Yani, yapacak daha önemli bir şeyiniz olduğu için başka bir şeyi kenara koymak

because there is something more important that you want to do,

that's something that develops into your 20s

20lerinizde gelişen bir beceri.

and that suggests that maybe there is another reason

Bu da gençlere ″erteleyici″ demememiz,

why we should stop calling our teenagers “procrastinators”

ve iradesiz oldukları gerekçesiyle onları suçlamamamız için bir başka sebep.

and blaming them for lack of self-control.

They are still developing it.

Çünkü hala gelişiyorlar.

At a later age,

Daha ileri yaşlarda, insanların kaynaklarının, fiziksel kaynaklarımızın

we see that as people's resources,

our physical resources are on the decline,

gerilediğini görüyoruz.

Bu da başka zorluklar ortaya çıkarıyor.

then there are new challenges.

And I briefly touch the idea

Bazı hedefleri birleştirmeniz,

that you often need to find a compromise between several goals,

veya aynı anda birkaç hedefi nasıl sürdüreceğinizi bulmanız gerekiyor.

and you need to think about how you pursue several goals at the same time.

In research, we often look at this in terms of finding activities

Araştırmalarda, buna aktivite açısından bakıyor

ve onları çoklu-son olarak adlandırıyoruz.

and we refer to them as multi-final.

Aynı anda birkaç hedefe ulaşılıyor.

They achieve more than one goal.

It's like, my example is

Örneğin, evden işe yemek götürmek.

bringing lunch from home to your office.

Hem daha sağlıklı, hem vakit kazandırıyor, hem de daha lezzetli.

This is healthier and saves you time

and it's often better food, at least for me, OK?

En azından benim için öyle.

So you achieve several goals at the same time.

Böylece aynı anda birçok hedefe ulaşmış oluyorsunuz.

With older age,

Yaşlandıkça aktivite seçerken daha fazla düşünmeniz gerekiyor.

often you need to give more thought into how to choose activities

Aynı anda hem insanlarla iletişim kurmanız hem günlük egzersizinizi yapmanız,

that allow you to interact with other people

while also getting your daily exercise,

while also maybe enjoying the fresh air outside,

hem mesela temiz havanın tadını çıkarmanız gerekiyor.

just bringing more to the same activity

Aynı aktivitenin içine daha fazla şey katıyorsunuz,

because maybe there's just less resources.

çünkü daha az kaynağınız var.

We also see that you need to drop some goals in your life.

Ayrıca bazı hedeflerden de vazgeçmeniz gerekiyor.

And you know, we always drop goals when they are no longer useful for us.

Bilirsiniz, artık bize faydası olmayan hedefleri bırakırız.

So maybe you used to run

Mesela önceden koşu yapıyordunuz,

and at one point that didn't feel right for your body,

ama bir noktadan sonra artık vücudunuza iyi gelmemeye başladı.

you were able to do it and you had to switch to a different exercise.

Başka bir egzersize geçmelisiniz.

And people often have crises when they need to switch

İnsanlar genelde hedef değiştirmeleri gerektiği zaman bunalımlar yaşıyor

from one goal to another,

but goals need to be dropped.

ama bazı hedeflerin bırakılması gerekir.

WPR: Well, TED Member Ron asks a question about progress.

WPR: TED Üyesi Ron’un ilerlemeyle ilgili bir sorusu var.

They want to know,

Diyorlar ki,

“What do you do if you look back over the last week or month,

″Geriye dönüp geçen haftaya veya aya baktığınızda,

and you're disappointed in the progress you've made.

ilerlemeniz istediğiniz gibi değilse,

How do you move forward from that feeling?"

bu durumda nasıl ilerleyebilirsiniz?″

AF: So you can choose whether to look back or to look forward, Ron, right?

AF: Geriye veya ileriye bakmayı seçebilirsiniz, değil mi, Ron?

At any point, it's completely up to you.

Bu tamamen size kalmış.

You can look at what you achieved.

Neler başardığınıza bakabilirsiniz veya neler kaldığına bakabilirsiniz.

You can look at what is still missing.

And you can kind of try to see what’s motivating for you.

Sizi neyin motive edeceğini bulmaya çalışabilirsiniz.

If you are disappointed with the progress that you have made,

Eğer ilerlemenizden memnun değilseniz,

now you have the choice how to frame your disappointment.

memnuniyetsizliğinizin sebebini bulmalısınız.

Sorumluluk sahibi olmadığınızdan mı, yeterince ilerleme kaydetmediğinizden mi?

Is it lack of commitment or lack of progress?

Now let's think about it.

Şimdi bunları bir düşünelim.

If it's lack of progress,

Eğer yeterince ilerleme kaydetmediğinizdense,

then, you know, your disappointment is healthy, OK?

bu haklı bir memnuniyetsizlik.

That suggests that you should do more.

Daha fazla çalışmanız gerektiğini gösteriyor.

You have not made progress,

so let's just double the effort, let's work harder.

Yeterince ilerleme kaydetmediniz, o zaman iki katı çalışın.

If your interpretation is lack of commitment,

Ama eğer sorumluluk sahibi olmadığınızdansa,

well, that's not great,

bu iyi bir şey değil.

because now you assume that you did not make progress

Çünkü asla ilerleme kaydedemeyeceğinizi sanırsınız.

because probably you cannot make progress and will never make progress.

Ve bu şekilde bir kafa yapısının çok da sağlıklı olmadığını biliyoruz.

And we can see how that kind of thinking is not very healthy.

And so what we find in studies

Ve araştırmalarımızda gördük ki, insanlar eski başarısızlıklarının sebebini bulunca,

is that when people frame past failures,

ya da yeterince ilerleme kaydedememek gibi aksiliklerin farkına varınca,

or some setbacks as lack of progress,

that increases motivation.

motivasyonları artıyor.

"I did not exercise yesterday, I should definitely exercise today."

″Dün egzersiz yapmadım, bugün kesinlikle yapmalıyım.″

When they think about this lack of commitment,

Bu tarz bir sorumsuzluk olduğunda, bir sorun vardır.

this is where we see problem.

"I did not exercise yesterday.

″Dün egzersiz yapmadım, demek ki bu bana göre değil.

I might not have it in me.

Maybe I will never be able to be the person that I wanted to be."

Belki de asla istediğim gibi bir insan olamayacağım.

It's up to you.

Bu size kalmış.

The framing is something that you can choose.

Sebebinizi kendiniz seçebilirsiniz.

WPR: Well, one member asks about procrastinating for fear of failing.

WPR: Bir üyemiz başarısızlık korkusundan dolayı ertelemek hakkında soruyor.

Do you have any tips for dealing with that?

Bunun için bir tavsiyen var mı?

AF: Yes, there is some literature on what we call “self-handicapping.”

AF: Evet, ″kendi kendini engelleme″ dediğimiz bir terim var.

And self-handicapping is an interesting phenomenon.

Bu ilginç bir olgu.

It's like the student that purposely did not sleep the night before the exam

Mesela öğrenci sınavdan bir önceki gece bilerek uyumuyor.

so that if she doesn't do well, she can blame the circumstances.

Böylece eğer sınavı kötü geçerse suçu şartlara atabilir.

She can say, "Well, I was too tired to do well."

″Sınavım kötü geçti çünkü çok yorgundum,″ diyebilir.

And we see that sometimes people do that

İnsanlar bazen bunu yapıyor, çünkü denemekten korkuyorlar.

İnsanlar bazen bunu yapıyor, çünkü denemekten korkuyorlar.

because they're afraid to try

because they are afraid about what failure might mean for who they are.

Başarısızlığın onlara ne etkisi olacağından korkuyorlar.

I think that as a society,

Bence toplum olarak, aksiliklerle daha iyi geçinmeliyiz.

we should probably just have healthier relationships with setbacks.

Bence toplum olarak, aksiliklerle daha iyi geçinmeliyiz.

There is a lot of work in motivation science

Motivasyon biliminde,

başarısızlıktan veya aksiliklerden nasıl ders çıkaracağımıza dair birçok şey var.

about how to learn from failure, how to learn from a setback.

Probably the basic thing is to understand that there are lessons in there, OK?

Yapılabilecek en basit şey, çıkarılacak dersler olduğunu anlamaktır.

That that was not a wasted experience.

Bu boşa giden bir deneyim değildi.

That made me the person that I am, that enriched me somehow.

Bu beni ben yaptı, beni bir şekilde zenginleştirdi.

Think about it.

Bir düşünün.

If you try to cook something, and you burn the dish, well,

Bir şey pişirmeye çalışıp yaktıysanız,

you don't have dinner, but you learned something about cooking, OK?

yemeğiniz olmayabilir ama bir şey öğrenmiş olursunuz.

And think about what you have learned.

Bunun hakkında düşünürsünüz.

WPR: Yeah, yeah.

WPR: Evet, evet.

Well, I mean, I'm sure we have a lot of people on

Eminim ki bir ekipte veya gruplar halinde çalışan birçok insan vardır.

who are part of teams or, you know, working in groups

and TED Member Colm,

ve TED Üyesi Colm,

they ask about how you can motivate and unstick a group of people, a team.

birbirine bağlı olmayan bir grup insanı, bir ekibi nasıl motive edeceğimizi soruyor

They lead multiple medium-sized teams

Birçok orta boyutta ekibi yönetiyorlar,

and sometimes can sense that they're feeling a lack of motivation

ve bazen ekip üyeleri arasında bir motivasyon eksikliği sezebiliyorlar.

among the team members.

AF: Yeah, well, the larger the team, the larger the problem with motivation.

AF: Evet, ekip ne kadar büyük olursa o kadar motivasyon sorunu olur.

Basically, this is what we call “social loafing.”

Biz buna ″sosyal kaytarma″ diyoruz.

When there are many people that can do the work,

Bir işi yapabilecek birçok insan olduğunda,

then we all tend to leave the work to someone else.

işi başkasına yıkma eğilimimiz oluyor.

And we see these effects really increasing very rapidly

Ve bu etki ekip büyüdükçe hızla büyüyor.

with the size of the team.

So there will be less social loafing in a team of two people

Yani iki kişilik bir ekipte,

on kişilik bir ekipten daha az sosyal kaytarma olacaktır.

and much more when it's a team of ten.

We know that since basically

Fransız bir mühendis olan Ringelmann’ın araştırmaları sayesinde bunu biliyoruz.

Ringelmann, a French engineer, ran studies,

Fransız bir mühendis olan Ringelmann’ın araştırmaları sayesinde bunu biliyoruz.

so in some studies with men pulling a rope at the beginning of the 20th century,

20. yüzyılın başlarında bir araştırmada birkaç adam halat çekiyordu

as you can imagine,

ve tahmin edebileceğiniz gibi,

when several men pull a rope together,

birkaç kişi bir halatı çektiğinde daha az çaba harcıyorlardı,

they invest less effort,

than when they do it by themselves.

kendi başlarına yaptıklarında daha çok çaba harcıyorlardı.

And we see it in studies all the time.

Çalışmalarda hep bununla karşılaşıyoruz.

The simplest solution:

En basit çözüm şu:

make sure that you can identify people's contributions.

İnsanların katkılarını saptayabildiğinizden emin olun.

Bu sadece bir katkılar yığını değil.

That it's not one pile of contribution.

Her insanın ne kadar katkı sağladığını bilmeliyiz.

We know how much each person did.

We can say that, Whitney, this is how much you did,

Whitney sen şu kadar çalıştın,

and Ayelet, this is how much you did.

Ayelet sen bu kadar çalıştın diyebilmeliyiz.

We even see this with donation.

Bağışlarda bile bununla karşılaşıyoruz.

So, you know, sometimes you give money to charity

Bilirsiniz, bazen bir hayır kurumuna bağış yaparsınız,

and it all goes into some like, large bucket,

ve her şey aynı büyük havuza gider,

and your 10-dollar contribution feels like a drop in the ocean.

ve sizin 10 dolarlık katkınız okyanusta bir damla gibi kalır.

Other times, some organizations and charity campaigns,

Ama bazen bazı organizasyonlar ve hayır kampanyaları,

they make sure that they list each donation.

her bağışı ayrı ayrı listeler.

So you can see that Whitney gave 10 dollars,

Whitney’in 10 dolar verdiğini görebilirsiniz.

and this is much more motivating

Bu daha motive edicidir

and likely takes care of the problem

ve genelde aynı hedef için çalışan bir grup insan sorununu çözer.

with having a large group of people working together toward the goal.

WPR: I think sort of, in the same bucket of thinking

WPR: Grupları motive etmede olumlu ve olumsuz yöntemlerle bağlantılı olarak

about positive and negative ways to motivate in groups,

TED Member Hahnsol asks, from an individual perspective,

TED Üyesi Hahnsol,

bireysel açıdan olumlu ve olumsuz motivasyonun farkını soruyor.

about the difference between positive and negative motivation.

″Bunu yapmak istiyorum″ ile

You know, "I want to do this"

″Bunu yapmazsam sorun olur″ arasındaki fark.

versus "I need to do this to avoid trouble."

Is there one that's better than the other

Bir insanı motive etmede biri diğerinden daha mı iyidir?

in terms of keeping a person motivated?

AF: I would say that yes.

AF: Cevabım evet.

"Do" goals are better than "do not" goals.

″Bunu yap″ hedefleri ″bunu yapma″ hedeflerinden daha iyidir.

Approach goals are better than avoidance goals.

Ulaşmayı hedeflemek kaçınmayı hedeflemekten daha iyidir.

What do I mean by that?

Ne demek istiyorum?

When you invite people to bring more positive thoughts to their lives,

Bir insanı olumlu düşünmeye davet etmek,

olumsuz düşünmemelerini söylemekten daha kolaydır.

this is much easier than when you tell them

not to think about something negative.

Böylece olumsuz düşüncelerden uzaklaşırlar.

Push away negative thoughts.

When you invite people to bring more healthy foods to their their diet,

Bir insanı daha sağlıklı yemeye davet etmek,

that's easier than removing foods from their diet.

sağlıksız yiyecekleri kesmekten daha kolaydır.

"Do not" goals are problematic,

″Bunu yapma″ hedefleri sorunludur.

in particular when we think about the long run,

Özellikle de bir şeyleri sadece bugün veya bu hafta değil,

when we think about doing things more than today and this week.

uzun vadede yapmayı düşünüyorsak.

There are two reasons.

Bunun iki sebebi var.

One reason is that this approach, these "to do" goals,

İlk sebep şu: ″bunu yap″ hedefleri, ne yapmanız gerektiğini aklınıza getiriyor

tend to just bring to mind what you need to do,

fakat ″bunu yapma″ hedefleri, ne yapmamanız gerektiğini aklınıza getiriyor.

whereas the "do not" goals tend to bring to mind what you should not do.

So if you think that you should stop doing something

Ve eğer bir şeyi yapmayı bırakmanız gerektiğini düşünürseniz,

or stop thinking about something,

başarılı olup olmadığınızı nereden bilebilirsiniz?

how do you know if you are successful?

You ask yourself, "Do I still have this forbidding thought?"

Kendinize ″bu kısıtlayıcı düşünceye hala sahip miyim?″ dersiniz

Well, by asking, you bring it to mind, OK?

ve yine aklınıza gelmiş olur.

The other reason is just reactive, OK?

Diğer sebep tepkiseldir.

When I tell you that you should not eat something,

Size bir şeyi yememeniz gerektiğini söylersem, onu yemek istersiniz.

this is exactly the thing that you want to eat.

Like, don't look to the right.

Ya da mesela, sağa bakmayın.

Well, everybody's now looking to the right, right?

Şu an herkes sağa bakıyor, değil mi?

Let me also say that the one big advantage of avoidance goals,

Şunu da söyleyeyim, kaçınılan hedeflerin, ″bunu yapma″ hedeflerinin

of "do not" goals, is that they seem urgent.

büyük bir avantajı vardır, acil gibi görünürler.

If I tell you that you should stop eating red meat,

Kırmızı et yemeyi bırakmanızı söylesem,

then it seems more urgent than let's say, eat more green vegetables.

yeşil sebze yiyin demekten daha acil görünür.

And so avoidance goals have their place in our life,

Yani kaçınılan hedeflerin hayatımızda yeri vardır,

they seem urgent.

acil gibi görünürler.

Now, the question was also about like, needs vs. wants,

Ayrıca soru bir yandan da ihtiyaçlar ve istekler hakkındaydı,

which somewhat overlap with the approach/avoidance,

ulaşma/kaçınmayla biraz örtüşüyor, ama tamamen değil.

but not totally.

There are things that we feel like we're absolutely required to do

Kesinlikle yapmamız gerektiğini hissettiğimiz şeyler vardır,

like, we might feel

Mesela lise diploması için ″Bunu yapmalıyım,

that a high school degree is like, "I need to do it.

bunu yapmam şart″ deriz.

This is absolutely a must."

Whereas, a higher education, "I want to do that."

Ancak üniversite diploması için ″Bunu istiyorum″ deriz.

Like, that might be an extra bonus.

Fazladan bir bonus gibidir.

That might be a wonderful thing to do.

Harika bir şeydir.

And then we find that there are different emotions

Bu farklı hedeflerle ilişkili farklı duygular vardır.

Bu farklı hedeflerle ilişkili farklı duygular vardır.

that are associated with these different goals.

So, you know, whereas success on a need,

Bir ihtiyacımızda başarılı olmak,

successfully pursuing a need

onun peşinden gitmek,

is more likely to be associated with feeling relieved

hafiflemiş hissettirir.

and "Oh, I did this."

″Neyse ki bunu başardım.″

Success on a "want" goal, an aspiration,

İstediğimiz bir hedefin, bir tutkunun peşinden gitmekse bizi gururlandırır.

is more likely to make us proud

Yapmamız gerekenden daha fazlasını yaptığımızı hissederiz.

and make us feel that we have done more than we should have done.

WPR: TED Member Jo-Neal is just curious about sticking to a schedule

WPR: TED Üyesi Jo-Neal, bir programa bağlı kalmanın,

and how important that is to reaching a goal

bir hedefe ulaşmakta ne kadar önemli olduğunu merak ediyor ve

and tips for doing that.

bu konuda tavsiye istiyor.

AF: Yeah, thanks for asking about schedule.

AF: Evet, program hakkında soru sorduğunuz için teşekkürler.

Many people like to have a "to do" list

Birçok insanın bir yapılacaklar listesi var ve onun üzerinden gidiyorlar.

and kind of, going by the "to do" list.

Just a personal anecdote.

İşte benden bir hikaye.

When I was debating the many covers for my book,

Kitabım için kapak düşünürken,

yayıncının önerdiklerinden birinde yapılacaklar listesi vardı.

one of them has a "to do" list that was proposed by the publisher.

And I said, “Well, I can’t have a ‘to do’ list on the cover

Ve dedim ki ″Kapakta yapılacaklar listesi olamaz, çünkü ben onları önermiyorum

because I don’t recommend ‘to do’ lists,

and I don’t write about ‘to do’ lists.”

ve onlar hakkında yazmıyorum.″

And so you kind of know how I feel

Yani yapılacaklar listenize ve programınıza bağlı kalmak konusunda

about sticking to your "to do" list and the schedule.

ne düşündüğümü tahmin edebilirsiniz.

It's good to write down what you want to do.

Neler yapmak istediğinizi yazmak güzeldir.

And I actually suggest drawing your goal system

Hatta ben hedeflerinizi çizmenizi tavsiye ederim,

so your different goals and relationship between them,

farklı hedefler arasındaki ilişkileri, onların birbirine katkısını,

whether they help or suppress each other,

hangisinin diğerinden üstün geldiğini çizin,

just that you understand your priorities.

böylece önceliklerinizi anlarsınız.

But then the idea about goals, the beauty about goals,

Hedeflerin olayı, hedeflerdeki güzellik

is that they get you going.

sizi harekete geçirmeleridir.

They they give you purpose,

Size amaç verirler,

they make you intrinsically motivated,

sizi içsel olarak motive ederler,

they make you engage,

işe odaklanmanızı, diğer insanlarla bağ kurmanızı sağlarlar.

you get to connect to other people over goals.

You get to feel good.

İyi hissedersiniz,

Whether you have actually reached all these goals

yapılacaklar listenizdeki tüm hedeflere ulaşmasanız bile.

on your "to do" list?

Often, who cares, OK?

Zaten kimin umrunda?

It doesn't really matter.

Gerçekten önemi yok.

It matters that you made progress.

Önemli olan ilerleme kaydetmeniz.

So I'm not a fan of strictly making sure that you checked everything on the list.

Yapılacaklar listesine sıkı sıkıya bağlı kalmaktan hoşlanmıyorum.

WPR: We’re wrapping up here, and actually there was just one question

WPR: Artık toparlıyoruz, ama az önceki konuyu takip eden bir soru daha var,

as a follow up from before, which was just about, if not "to do" list,

eğer yapılacaklar listesi yapmıyorsak, ne gibi bir alternatif olabilir?

what's sort of an alternative to that approach?

AF: A goal system.

AF: Bir hedef sistemi.

Now a goal system is basically you writing down the main goals

Hedef sistemi,

şu anda ulaşmak istediğiniz ana hedefleri yazdığınız bir sistemdir.

that you currently want to pursue, OK?

So it doesn't need to be in your entire life,

Bütün hayatınız için olmayabilir ama bu zamanda, bu yılda

but in this time, in the year,

like what are the things that are important for me?

sizin için önemli olan şeyler neler?

And it could be like, in terms of my social relationship, work,

Sosyal ilişkiler, iş veya kendi projeleriniz olsun,

projects at home,

başarmak istediğiniz şeyler nelerdir?

what are the things that you want to achieve, OK?

And then what are the activities

Ve bu hedeflerden herhangi birine yardımcı olan aktiviteler nelerdir?

that serve any of these goals

and understand the relationship between these goals,

Bu hedefler arasındaki ilişkiyi anlamalı,

between these activities,

being particular on the look for activities

ve aynı anda birkaç hedefe ulaşmanıza yardımcı olan aktiviteler aramalısınız.

that help you achieve several goals simultaneously.

These are the things that you want to do.

Yapmanız gereken şeyler bunlar.

WPR: And just as we're wrapping up here,

WPR: Toparlarken şunu sorayım,

if there's one thing for folks to take away from this conversation,

izleyiciler bu konuşmadan bir mesaj alacak olsa,

what do you feel like is the big piece of advice

hayatlarında uygulamaları gereken tavsiye ne olurdu?

that everyone should apply to their lives?

AF: You motivate yourself by changing the situation

AF: Durumu ve durumun sebebini değiştirerek kendinizi motive edersiniz.

and the framing of the situation.

Bu, başka bir insan olmayı hayal etmekle ilgili değil.

It's not about fantasizing that you will be a different person.

Çevrenizdekileri ve bunları nasıl gördüğünüzü değiştirmekle,

It's really about changing what surrounds you and how you see that,

çevrenizdekilere karşı bakış açınızı bulmakla ilgili.

how you find your outlook of what's around you.

This is basically the lesson, by the way, from the social sciences,

Bu sosyal bilimlerden alınan bir ders,

sadece motivasyonla hakkında değil,

so this is not just for motivation,

this is how we explain people's behavior

bulundukları duruma karşı insanların nasıl davrandığını açıklamakla hakkında.

in terms of the situation that they are responding to.

And it's very applicable to staying motivated.

Ve motive kalmaya da uygulanabilir.

WPR: Thank you so much, Ayelet, for joining us today.

WPR: Bize katıldığın için çok teşekkürler, Ayelet.

AF: Thanks, everyone, for having me.

AF: Beni ağırladığınız için teşekkürler.

Thank you, Whitney, for all these wonderful questions.

Teşekkürler Whitney, tüm o harika sorular için.

[Want to support TED?]

[TED’i desteklemek ister misin?]

[Become a TED Member!]

[TED Üyesi ol!]

[Learn more at ted.com/membership]

[Bilgi için ted.com/membership]