What Will the Dream Car of the Future Be Like? | Alex Koster | TED

Çeviri: Nefise Zehra Bayar Gözden geçirme: Ömer Faruk Zeren

So I'd love to talk a little bit about cars today.

Bugün biraz arabalardan bahsetmek istiyorum.

So cars have always been an irrational affair.

Arabalar her zaman mantık dışı bir mesele olmuştur.

If you think about it,

Şöyle bir düşünürseniz,

it makes no sense whatsoever to take two tons of metal

bir insanı A noktasından B noktasına taşımak için iki ton metal kullanmanın

to move a person from point A to point B.

hiçbir mantıklı yanı yoktur.

Nevertheless, we have 1.5 billion cars in the world today,

Buna rağmen, bugün dünyada 1,5 milyar otomobil var

and they have a very dear place in many of our hearts.

ve birçoğumuzun kalbinde çok değerli bir yere sahipler.

So for some of us, the car represents the ultimate engine of freedom.

Dolayısıyla bazılarımız için otomobil, özgürlüğün nihai motor gücünü temsil eder.

Like, blow it all off and drive away.

Her şeyi uçurup gitmek gibi.

And for others it is the coming of age.

Diğerleri içinse bu, reşit olmaktır.

Like, maybe you had your first kiss in a car.

Belki de ilk öpüşmeniz arabada olmuştur.

I see you smile.

Gülümsediğinizi görüyorum.

Or maybe the car even had a name.

Ya da belki arabanızın bir adı bile vardı.

So if we look to China, only 16 percent of people say

Çin’e baktığımızda, insanların sadece yüzde 16′sı araba

that a car does not increase your status significantly.

sahibi olmanın statünüzü çok da arttırmadığını söylüyor.

And in 2018, the world was watching

Ayrıca, 2018 yılında Suudi Arabistan’da kadınlar

when in Saudi women took to the steering wheel for the first time.

ilk kez direksiyon başına geçtiğinde tüm dünya bunu izledi.

Musicians aren't writing songs about microwaves or Fitbits,

Müzisyenler mikrodalgalar ya da Fitbit’ler hakkında şarkı yazmıyor ama

but Prince had his song "Little Red Corvette."

Prince’in “Little Red Corvette” adlı bir şarkısı var.

And Rihanna had a great number one Billboard chart song

Rihanna da “Shut Up and Drive” ile Billboard listelerinde bir numara olan

with "Shut Up and Drive."

harika bir şarkıya imza attı.

Now, when you look at car commercials, they typically look like this.

Şimdi, araba reklamlarına baktığınızda, genellikle şöyle görünürler.

Super romantic.

Aşırı romantik.

Basically, they take you in a very safe space,

Temelde hepsi sizi çok güvenli bir alana, fantastik,

fantastic, gorgeous landscape with your dear ones around you.

muhteşem bir manzaraya, sevdiklerinizle birlikte götürür

And you can basically drive forever into beautiful land.

ve sonsuza kadar bu güzel topraklarda araba sürebilirsiniz.

Now, of course, we all know that this is extremely glamorous

Elbette hepimiz bunun son derece göz alıcı olduğunu ancak

but doesn't really reflect reality.

gerçeği yansıtmadığını biliyoruz.

When you do buy a car today,

Bugün bir araba satın aldığınızda,

what this feels like usually is like this, right?

bu genelde böyle hissettirir, değil mi?

You stand in traffic, you look for parking space,

Trafikte durursunuz, park yeri ararsınız, geri dönüştürülmüş hava solursunuz,

you breathe recycled air, clearly not glamorous.

açıkça görüldüğü gibi göz alıcı değildir.

The other thing is,

Diğer bir husus ise,

if you put about 100 cars from all kinds of brands next to each other,

her türlü markadan yaklaşık 100 aracı yan yana koysak,

sanırım siz de aşağı yukarı hepsinin aynı göründüğü konusunda hemfikir olursunuz.

I guess you will probably also agree that they look more or less all the same.

Individuality is clearly dead.

Bireysellik açıkça ölmüştür.

So now next to this crisis of the brand and of car industry,

Şimdi markanın ve otomobil endüstrisinin bu krizinin yanında,

there are three major technology trends that are hitting the industry massively.

sektörü büyük ölçüde etkileyen üç büyük teknoloji trendi var.

The first one is well-known,

Bunlardan ilki,

which is the shift from fossil energy to clean energy.

çok iyi bilinen fosil enerjiden temiz enerjiye geçiştir.

That one is actually well underway, well understood.

Bu aslında iyi bir şekilde ilerliyor, bunu biliyoruz.

By 2028, we expect that pure battery electric vehicles

2028 yılına kadar saf bataryalı elektrikli araçların en çok

will be the most sold type.

satılan tür olmasını bekliyoruz.

But I'd like to focus more on the other two.

Ama ben daha çok diğer ikisine odaklanmak istiyorum.

So one of them is the shift from mechanical to software.

Bunlardan biri mekanikten yazılıma geçiş.

And what it does is you don't actually have anymore a fixed product,

Ve aslında artık sabit bir ürün yok, gelişmeye, öğrenmeye,

but it will continue to evolve, to learn, to change.

değişmeye devam edecek olan ürünler var.

It's a bit like a touch screen instead of a keyboard.

Klavye yerine dokunmatik ekran gibi bir şey.

The other one is you add AI on top,

Diğeri ise bunun üzerine yapay zeka eklediğinizde

and it means that you will have the ability to switch

insan operatörden makine operatörüne geçebilme

from human operator to machine operated,

imkanına sahip olacağınız ve robotun sürücü olarak

and the robot takes over as the driver.

görevi devralacağı anlamına geliyor.

Now, of course, car companies have also understood these trends,

Elbette otomobil şirketleri de bu trendleri anladılar

and they are working to incorporate some of the capabilities into the cars.

ve bazı özellikleri otomobillere dahil etmek için çalışıyorlar.

But I think we have a way longer way to go

Ama bence önümüzde gidilecek

and we will soon see the emergence of what I call the “software dream car”

çok daha uzun bir yol var ve yakında, geçmişte sahip olduğunuz

as opposed to the freedom dream car

özgürlük rüya arabasının ya da

or the other mechanical dream car that you had in the past.

diğer mekanik rüya arabanın aksine, benim “yazılım rüya arabası” olarak

So actually, you may be surprised I'm actually not a car guy,

adlandırdığım şeyin varlığını göreceğiz. Yani işin aslı, belki şaşıracaksınız

so I don't have petrol running in my veins or something.

ama ben bir araba adamı değilim, yani damarlarımda benzin falan akmıyor.

So I’m actually a software engineer,

Ben aslında bir yazılım mühendisiyim

and I had the pleasure to work in many other industries before,

ve daha önce telekom, medya, telefonlar, TV’ler, dronlar, aklınıza gelen her şey

including telecoms, media, phones, TVs, drones, whatever comes to your mind,

dahil olmak üzere birçok başka sektörde çalışma şerefine nail oldum ve bunların

and all of them have already gone through the disruption of software.

hepsi zaten yazılımın yarattığı yıkımdan nasibini aldı.

And it made massive changes to all of those industries.

Ve tüm bu sektörlerde büyük değişiklikler meydana getirdi.

So I'm now very proud that I can work with auto companies

Bu yüzden, henüz bu yolculuğun başında olan otomobil şirketleriyle

who are just at the beginning of this journey.

çalışabildiğim için gurur duyuyorum.

Now we have been approached, my team and myself, just very recently,

Kısa bir süre önce ekibim ve ben, ikonik otomobil markalarından

biri tarafından bu yazılım rüyası otomobilin

by one of the iconic car brands

to think through the future of that software dream car.

geleceğini şekillendirmek üzere görüşmeye çağrıldık.

How does it look like?

Nasıl görüneğine dair yani.

So we actually co-created something,

Birlikte ortaklaşa bir şey tasarladık

and we reached out to a bunch of people,

ve otomobil mühendisleri ve tasarımcılarla

working with the auto engineers and the designers for sure.

birlikte çalışarak birçok insana ulaştık.

But then we also looked at the professors in neuroscience and biomechanics,

Ama aynı zamanda nörobilim ve biyomekanik alanındaki profesörlere,

creative artists, people from science fiction

yaratıcı sanatçılara, bilim kurgudan lüks endüstrilere kadar

all the way to luxury industries.

her alandan insanlara da danıştık.

And we brought it all together in a multidisciplinary perspective,

Tüm bunları multidisipliner bir bakış açısıyla bir araya getirdik ve ben de

and I'd like to share some of that today.

bugün bunlardan bazılarını paylaşmak istiyorum.

So I hope you are ready for that.

Umarım buna hazırsındır.

Off we go.

Hadi bakalım.

So let's start at the center of the description.

O halde tanımdan başlayalım.

This is really the core functionality of the car,

Bu gerçekten otomobilin temel işlevi

ve tabii ki sizi etrafta gezdiren bir yapay zeka sürücü mevcut olacak.

and obviously it will have an AI driver driving you around.

Now that AI driver needs to be a factor of ten better than any human,

Şimdi bu yapay zeka sürücüsünün bir insandan on kat daha iyi olması gerekir

which means less than one fatality per one billion miles traveled.

ki bu da kat edilen her bir milyar mildeki ölüm sayısının birin altında olması demek.

This is a very hard problem,

Bu çok ciddi bir sorun

and the industry has been littered with failures over the past 20 years

ve sektör son 20 yıldır bu alandaki başarısızlıklarla dolup taşmıştır.

to get this done.

But we are very close.

Ama biz çok yaklaştık.

And when it does happen,

Ve bu gerçekleştiğinde,

it will become only one part of the functionality of the vehicle.

aracın işlevselliğinin yalnızca bir parçası olacaktır.

The other part of the vehicle

Aracın geri kalan kısmı aslında

is actually going to be the in-car experience all around you

araç içi deneyim olacak çünkü artık yapay zekalı sürücü

because you will now be driven by the AI driver.

tarafından yönlendirileceksiniz.

So this is going to be shaped by augmented reality and virtual reality.

Yani bu, arttırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik tarafından şekillendirilecek.

Now to show a little bit how this could feel like,

Şimdi bunun nasıl bir his olabileceğini biraz göstermek için,

I'd like to just give a glimpse from a movie

belki birçoğunuzun izlemiş olduğu bir filmden,

that maybe many of you have seen, "Blade Runner 2049."

“Blade Runner 2049 “dan bir kesit sunmak istiyorum.

Fantastic movie,

Harika bir film,

I hope you all loved it, the ones who saw it.

umarım izleyen herkes sevmiştir.

Now there's one character in there, he's the bad guy,

Filmde kötü bir karakter var, kötü bir adam,

so I love to talk about him, it's Wallace.

bu yüzden onun hakkında konuşmayı seviyorum, adı Wallace.

And he actually is vision impaired, so he can't see by himself.

Ve aslında görme engelli, yani kendi başına göremiyor.

But he has a set of floating sensors in a room,

Ancak bir odada bir dizi yüzer sensörü var ve bu ona

and that gives him the ability to see from multiple angles at the same time.

aynı anda birden fazla açıdan görme olanağı sağlıyor.

Now, it's a bit creepy because it's shown with little bugs floating around.

Bu biraz ürkütücü çünkü etrafta yüzen küçük böcekler gösteriliyor.

So I don't think that's how it's going to be implemented

Ben de yazılımın rüya arabada tam olarak bu şekilde

in the software dream car exactly.

uygulanacağını düşünmüyorum.

But you get the idea that also in the software dream car,

Ancak, yazılım rüyası arabasında da,

you will be able to actually get like an overlay picture

etrafınızda her türlü bilgi ve eğlenceye sahip olacak

to the normal reality that will have all kinds of information

normal gerçekliğe ek bir resim elde edebileceğiniz

and entertainment around you.

fikri oluşuyor.

And you will come to expect

Ve fiziksel dünyada bir hedefe doğru

that when you drive in the physical world to a destination,

araç kullanırken aynı zamanda sanal dünyada da

that you will also want to be in the virtual world

mevcut olmayı istemeniz bekleniyor.

during the same time.

And the vehicle will be the thing,

Ve sizi her iki yere de götüren şey,

the device that takes you to both places.

bu araç olacak.

Now, if I turn it up a little bit and I look at the next layer,

Şimdi konuyu biraz daha açıp bir sonraki aşamaya bakacak olursak,

I want to talk

performans ve kalite

about the performance and the quality.

hakkında konuşmak isterim.

The software dream car will have basically a computing power

Rüya otomobilin yazılımı temelde sahip olduğunuz diğer cihazlardan

that is about ten times faster than any other device that you have.

yaklaşık on kat daha hızlı bir bilgi işlem gücüne sahip olacaktır.

And it better does, right?

Böyle iyi olur, değil mi?

Because I guess we all got very impatient when we push a button in our cars

Çünkü sanırım hepimiz arabalarımızda bir düğmeye basıp

and like, nothing happens for five seconds.

beş saniye boyunca hiçbir şey olmadığında çok sabırsızlanıyoruz.

So you will get really furious if it takes more than a split second

Tabiri caizse, sanal gerçeklikten gerçek gerçekliğe geçmek

to switch from virtual reality to real reality, so to say.

bir saniyeden fazla sürerse gerçekten öfkelenirsiniz.

And what you really want is it should feel more

Ve gerçekten isteyeceğiniz şey,

like a well-orchestrated dance between the human and the machine

insan ve makine arasında hassas, çok hızlı, anında iyi organize edilmiş

on precision, very fast, immediate.

bir dans gibi hissetmektir.

And the same is true then again, for the AI driving.

Aynı şey yapay zeka sürüşü için de geçerli.

If it feels like a choppy ride,

Sanki 2020′lerden kalma bir

like if you are in an Uber from the 2020s,

Uber’deymişsiniz gibi sarsıntılı bir yolculuk hissi veriyorsa,

this is not the experience you want to have.

bu yaşamak istediğiniz deneyim olamaz.

You want it to be smooth, getting beside the traffic

Trafiğe takılmadan,

and not like getting stuck all the time.

akıcı bir şekilde ilerlemek istersiniz.

Then let me go through the last layer on top of this,

O zaman en heyecan verici bulduğum

which is the one that I find most exciting

son aşamaya geçeyim

because this is bringing together the full experience.

çünkü bu, tüm deneyimi bir araya getiriyor.

And the comparison I'd like to make is a bit like a photograph.

Karşılaştırma yapmak istediğim şey ise biraz fotoğrafa benziyor.

A photograph can become a piece of art.

Bir fotoğraf sanat eserine dönüşebilir.

And it does so because it makes you stop, start thinking, search also for meaning.

Bu da sizi durmaya, düşünmeye ve anlam aramaya ittiği içindir.

And you will have a similar impression with the software dream car

Rüya araba yazılımı ile de benzer bir izlenim edineceksiniz

because it will be able, when you have downloaded that NFT photograph,

çünkü o NFT fotoğrafını indirdiğinizde, umarım bir maymunun değil,

hopefully not of a monkey or so,

başka türden güzel bir fotoğrafın,

but some other kind of nice photograph,

ve onu aracın dışına koymak istediğinizde,

and you want to put it on the outside of the vehicle,

bunu gerçekten yapabileceksiniz,

well, you will actually be able to do that, no problem.

hiç sorun olmayacak.

Otomobilin işlevselliğini değiştirmek istediğinizde ve yaratıcılık gerektiren

When you are creative and you want to change the functionality of the car,

well, you can program it, download it,

bir iş yaptığınızda onu programlayabilir,

and it will do what you want to do.

indirebilir ve yapmak istediğinizi yapabilirsiniz.

So again, you are in control of both the interior

Yani yine aracın hem iç

and the exterior experience of the vehicle.

hem de dış deneyiminin kontrolü sizde.

You will also have sensors in all the surfaces,

Ayrıca tüm yüzeylerde sensörler bulunacak,

so you can basically imagine

böylece aracın kaslarınızdaki gerginliği

the car will be able to sense any tensions in your muscles

ve yoldaki tümsekleri algılayabileceğini

but also any bumps in the road, and it can adjust to both of them.

ve her ikisine de uyum sağlayabileceğini hayal edebilirsiniz.

Now, what’s actually surprising maybe: the technology is all there,

Şimdi, aslında şaşırtıcı olan belki de şu: teknoloji tümüyle mevcut,

it's not the barrier.

engel bu değil.

We have all the LiDARs, the radars, the cameras, the holograms.

Tüm LiDAR’lara, radarlara, kameralara, hologramlara sahibiz.

We have quantum computers.

Kuantum bilgisayarlarımız var.

We even have brain-computer interfaces,

Beyin-bilgisayar arayüzlerimiz bile var

and they are operational for many years.

ve uzun yıllar boyunca çalışabiliyorlar.

People have chips implanted, and it works.

İnsanlar çip taktırıyor ve işe yarıyor.

So why don't we see those software dream cars on the road?

Peki neden bu yazılım rüyası arabalarını yollarda göremiyoruz?

Well, it's a big step, right,

Bu büyük bir adım, doğru,

if we look at the automotive companies,

otomotiv şirketlerine bakarsak,

they obviously have managed to get cars on the road for more than 100 years.

100 yıldan uzun bir süredir arabaları yollara çıkarmayı başarıyorlar.

But this step here requires so much new technology understanding data

Ancak buradaki adım o kadar çok yeni teknoloji,

veri işleme ve hızlı inovasyon yeteneği

and the ability to innovate fast

gerektiriyor ki, bu onlar için ileriye doğru atılmış büyük bir adım.

that it is a huge step forward for them.

And you have about 15 million people working directly in the industry globally,

Ve küresel olarak doğrudan sektörde çalışan yaklaşık

plus another 50 to 100 that are in adjacent industries.

15 milyon insanın yanında yan sektörlerde çalışan 50 ila 100 kişi daha var.

And many of them will have to change, retrain, get into the new world.

Ve bunların birçoğu değişmek, eğitilmek, yeni dünyaya uyum sağlamak zorunda.

So it's a long way to go.

Yani katedilecek uzun bir yol var.

And then you have the tech companies well, those guys, they go wild.

Bir de teknoloji şirketleri var, onlar da çılgına dönüyorlar.

They have also made us already addicted to smartphones

Ayrıca bizi akıllı telefonlara, medyaya vb.

and media and so on.

bağımlı hale getirdiler.

So I'm sure they can make us addicted as well to their car,

Eminim bizi arabalarına da bağımlı hale getirebilirler,

but they shy away from the liabilities because at the end of the day,

ancak sorumluluklardan kaçınıyorlar çünkü günün sonunda bu bir

this is a life and death product.

ölüm kalım meselesi.

So you need to be really careful about this.

Bu yüzden bu konuda çok dikkatli olmalısınız.

So as we think about the future,

Geleceği düşündüğümüzde, bunun kısa bir süre içinde

I'm totally convinced this will happen very soon, it's around the corner.

gerçekleşeceğine kesinlikle inanıyorum, eli kulağında.

Now the question will be: Is this now good or bad?

Burada asıl soru şu olacak: Bu durum iyi mi yoksa kötü mü?

And that's a fair challenge.

Bu adil bir meydan okuma.

Now, if we put it all together, it's actually complicated.

Şimdi, hepsini bir araya getirirsek, aslında karmaşık.

Because first of all,

Çünkü her şeyden önce,

that car will mostly be available for the rich few initially.

bu araba başlangıçta çoğunlukla zengin azınlık için mevcut olacak.

Ayrıca, daha önce de söylediğim gibi, özellikle mekanik işlerde çalışan

Also, as I said before, it will upend the lives of many people

that are especially in mechanical jobs.

birçok insanın hayatını alt üst edecek.

You will have plenty of new jobs coming along,

Karşınıza çok sayıda yeni iş çıkacak,

but they tend to be in totally different places

ancak bunlar tamamen farklı alanlarda

and also in different skills.

ve farklı becerilerde olacak.

And also what's going to happen if you make a product more attractive,

Ayrıca bir ürünü daha cazip hale getirirseniz,

you will actually have many more of those on the street rather than fewer.

sokakta bunlardan daha az değil, çok daha fazla olacaktır.

So the good thing is, again,

Yani iyi olan şey, yine,

you take out the human in the driving

sürüşten insanı çıkarıyorsunuz,

so it becomes a little bit more controlled and safe.

böylece biraz daha kontrollü ve güvenli hale geliyor.

And then what about that “Little Red Corvette” from Prince

Peki ya biraz önce dinlediğimiz Prince’in “Little Red Corvette”

that we had a bit earlier?

şarkısına ne demeli?

Well, it's also going to be quite different

Aynı zamanda bu oldukça farklı olacak

because the software dream car

çünkü rüya otomobil yazılımı

will quite literally be able to read your mind,

tam anlamıyla zihninizi okuyabilecek

which is kind of scary.

ki bu biraz korkutucu.

But at the same time,

Ancak aynı zamanda,

it also is really good at predicting what you want to have

sahip olmak istediklerinizi ve tercihlerinizi tahmin etmede

and your preferences, which is kind of nice.

de gerçekten çok iyi, bu da güzel bir şey.

And also the camera that you will have in the car

Ayrıca araçta bulunan kamera, küçük çocuğun aşırı ısınmış

will actually be able to also detect when that little child has been left

araçta bırakıldığını da tespit edebilecek ve araç camları açabilecek

in the overheated vehicle

klimayı çalıştırabilecek,

and the vehicle is able to basically open the windows,

klimayı çalıştırabilecek,

put on the air conditioning,

acil servisi arayabilecek

call emergency services and save lives,

ve kendi yöntemleriyle

in their own way.

hayat kurtarabilecektir.

Now, the other big thing I want to point out is,

Şimdi, işaret etmek istediğim diğer önemli şey,

remember individuality, which is dead today?

günümüzde ölü olan bireyselliği hatırlamanız.

I think if we now look into the future,

Eğer şimdi geleceğe bakarsak,

we will actually see that the software dream car will enable you

aslında yazılım rüyası otomobilin dijital ve fiziksel olarak kendi kendinize

to really escape into a world that you can shape on yourself,

şekillendirebileceğiniz bir dünyaya gerçekten kaçmanızı

both digitally and physically.

mümkün kılacağını görebiliriz.

It is really up to you to make it your personal experience,

Sanal dünyada ve gerçek dünyada bunu

again, in the virtual world and in the real world.

kişisel deneyiminiz haline getirmek gerçekten size kalmış.

It's going to be possible in a way

Bu, yakın geçmişte gördüğünüz her şeyin

that is way further than anything that you have seen in any recent past.

çok ötesinde bir biçimde mümkün olacak.

So if we take this all together,

Tüm bunları bir araya getirdiğimizde,

I guess the question comes down to:

sanırım soru şu hale geliyor:

Are you guys technology optimists or pessimists?

Sizler teknoloji konusunda iyimser misiniz yoksa kötümser mi?

And really what matters to me is over the next 20 years,

Ve benim için asıl önemli olan, önümüzdeki 20 yıl içinde,

when this software dream car will come to the real world,

bu yazılım rüyası otomobil gerçeğe dönüştüğünde,

it will be a bit like a white sheet of paper.

tıpkı beyaz bir kâğıt gibi olacak.

It’s not good or bad [in] itself,

Kendi başına iyi ya da kötü değil,

but it is the largest real-life experiment of AI and humans interacting

yapay zeka ve insanların her gün etkileşim halinde olduğu

on a daily basis.

en büyük gerçek hayat deneyi.

So I would encourage all of you to embrace it, see the beauty,

Bu nedenle hepinizi onu benimsemeye,

but also shape it

güzelliğini görmeye ama aynı zamanda

and drive it in a way that it is good for the wider humanity.

onu şekillendirerek insanlığın yararına yönlendirmeye teşvik ediyorum.

And I can only speak for myself to say

Kendi adıma konuşacak olursam,

that I'm really excited about what the future holds for us.

gelecekte bizi nelerin beklediği konusunda gerçekten heyecanlıyım.

But I guess for all of you, the question will be

Ama sanırım hepimizin aklındaki merak

when Rihanna will release a song in '28,

Rihanna’nın ’28’de ne zaman “Shut up and program your future self.”

"Shut up and program your future self."

adlı bir şarkı yayınlayıp yayınlamaması.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Thank you very much.

Çok teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)