Climate Action’s Hidden Opportunities for Women | Zineb Sqalli | TED

Çeviri: Burak Yildiz Gözden geçirme: Esra Çakmak

What if our efforts to build a better planet

Peki ya daha iyi bir gezegen inşa etme zahmetleriniz bu odanın

benefited half of this room more?

yarısından fazlasına fayda sağlarsa ne olur?

What if we reduced our emissions

Peki emisyonlarımızı azaltsak ama kadınlarla erkekler

but increased the gap between men and women?

arasındaki mesafeyi artırsak ne olur?

What if by 2050 we reach net zero,

Ya 2050′de net sıfıra ulaşırsak, ancak kadınların

but women had a lower chance than men to find a decent job?

düzgün bir iş bulma şansı erkeklerden daha düşükse ne olur?

Disturbing, right?

Rahatsız edici, değil mi?

And yet, this is exactly what my colleagues and I found

Hâl böyleyken, meslektaşlarım ve ben son yıllarda

while studying the links between women and climate

kadınlar ve iklim arasındaki bağlantıları incelerken

over the last years.

tam da bunu bulduk.

Our research has shown that climate action,

Yaptığımız araştırma, iklim hareketinin şu anki hâliyle

as it is unfolding,

toplumsal cinsiyet eşitliğini

could set gender equality back by 15 years.

15 yıl geriye götürebileceğini göstermiştir.

I'm going to say that again.

Bunu tekrar söyleyeceğim.

So climate action, not climate change,

Dolasıyla emisyonlarımızı azaltmak

climate action,

amacıyla gösterilen

meaning all the efforts that are being made

tüm zahmetleri ifade etmekte olan iklim hareketi,

to reduce our emissions,

yani iklim değişikliği değil,

to adapt our lives to a warmer planet,

hayatımızı daha sıcak bir gezegene adapte etmek,

could actually set gender equality back by 15 years.

aslında cinsiyet eşitliğini 15 yıl geriye götürebilir.

I know what you must be thinking.

Aklınızdan ne geçiyor biliyorum.

This is a total buzzkill.

Bu tamamen keyif kaçırıcı bir şey.

(Laughter)

(Kahkaha)

So the climate challenge is not big enough,

Yani iklim sorunu yeterince büyük değil,

you’re adding solving gender equality to the equation?

bu denkleme de cinsiyet eşitliğini çözmeyi mi ekliyorsunuz?

I get the feeling.

İçimde bir his var.

But the good news is, if we do it right,

Fakat iyi bir haber şu ki, bunu doğru düzgün yaparsak

we have a unique chance to advance both the climate agenda

hem iklim gündemini hem de cinsiyet eşitliğini öncülük etmek için

and gender equality.

emsalsiz bir fırsatımız var.

How?

Nasıl mı?

By being intentional about it.

Bu konuda bilinçli davranarak.

But first, let's go back to that 15-year setback risk I mentioned.

Ama önce, bahsettiğim 15 yıllık gerileme riskine geri dönelim.

I give it to you, it's counterintuitive to say that climate action

Size şunu söyleyeyim, hepimiz için daha yaşanabilir bir gelecek inşa etmeyi

that aims at building a more viable future to all of us

amaçlayan iklim hareketinin aslında toplumsal cinsiyet eşitliği üzerinde

could actually have a negative impact on gender equality.

olumsuz bir etkisi olabileceğini söylemek mantığa aykırıdır.

So let me explain.

Öyleyse açıklamama izin verin.

Obviously women, as well as men,

Apaçık ki erkekler kadar kadınlar da,

women even more than men,

hatta erkeklerden daha fazla kadınlar,

will benefit from living in a more sustainable planet.

daha sürdürülebilir bir gezegende yaşamaktan fayda sağlayacaklar.

Their health, their education, their livelihoods will improve.

Sağlıkları, eğitimleri ve geçim kaynakları iyileşecektir.

But what I'm saying is that there is also a risk

Fakat demek istediğim şu ki,

that women might miss out

kadınların yeşil ekonominin

on the green economy's massive investments

devasa yatırımlarını ve iş fırsatlarını kaçırma

and job opportunities.

riski de vardır.

And here are two examples of that.

İşte buna iki örnek verelim:

By 2030,

2030 yılına kadar

65 million green jobs will be created.

65 milyon yeşil iş sağlanacaktır.

The highest-paid, more stable ones will require what’s called STEM education:

En yüksek ücretli, daha istikrarlı olanlar bilim, teknoloji, mühendislik

science, technology, engineering and mathematics.

ve matematik gibi STEM eğitim denilen hususlar gerekecektir.

Today, women represent 35 percent of STEM students globally.

Günümüzde kadınlar, küresel çapta STEM öğrencilerinin

yüzde 35′ini temsil etmektedir.

So they might be less qualified to access these green jobs.

Dolayısıyla bu yeşil işlere ulaşmaya daha az nitelikli olabilirler.

Second example:

İkinci örnek:

by 2030, companies in highly emitting sectors --

2030 yılına kadar, yüksek emisyonlu sektörlerdeki şirketler --

such as energy, building materials, industrial goods --

enerji, inşaat malzemeleri, endüstriyel ürünler gibi --

will be spending as much as 500 billion dollars

çalışanlarını eğitmek için yeni yeşil beceriler konusunda

to train their employees in new green skills.

500 milyar dolar kadar harcama yapacak.

Now, these industries are historically male-dominated,

Şimdi, bu sektörler tarih açısından erkek egemen sektörlerdir,

so mechanically, women are less likely to participate in these retrainings,

dolayısıyla teknik olarak, kadınların bu eğitimlere katılma olasılığı

widening the skill gap between men and women

daha düşüktür ve bu da geleceğin işlerine erişim konusunda erkekler ve kadınlar

again in accessing the jobs of the future.

arasındaki beceri farkını yeniden genişletmektedir.

So, see, the risk is real.

Yani, bakın, risk gerçektir.

Women might miss out on these opportunities and investments,

Kadınlar, başlangıçtaki amaçları bu olmasa bile,

or at least miss out on part of them,

bu fırsatları ve yatırımları

even if this wasn't the initial intent.

ya da en azından bir kısmını kaçırabilir.

So what is it that we need to do

Peki bu iki büyük zorluğu aynı anda çözen

to have a climate action

bir iklim hareketine sahip olmak için

that solves these two major challenges at the same time:

ne yapmamız gerekiyor?

gender equality and sustainability?

Toplumsal cinsiyet eşitliği ve sürdürülebilirlik.

Well, we need to do something that seems very simple,

Pekala, çok basit görünen ama çoğu zaman gözden kaçan

yet very often overlooked.

bir şey yapmamız gerekiyor.

When investing in green projects

Yeşil projelere yatırım yaparken

and developing green products, crafting green legislations,

ve yeşil ürünler geliştirirken, yeşil kanunlar hazırlarken

we need to make sure that women as well as men will equally benefit.

erkeklerin yanı sıra kadınların da eşit şekilde faydalanacağından emin olmalıyız.

Not more, not less.

Ne eksik ne fazla.

Just equally.

Eşit derecede.

Might seem obvious.

Yeterince açık gibi görünüyor.

You might even think, "Isn't that what we're already doing?"

Hatta ″Zaten yaptığımız da bu değil mi?″ diye düşünebilirsiniz.

But history has showed us that time and time again,

Fakat tarih bize defalarca

even though this is what we think we're doing,

yaptığımızı düşündüğümüz durum bu olsa da,

this is not what is actually happening,

gerçekte bu değildir,

at least not naturally, organically,

en azından doğası gereği, organik olarak,

not without an explicit intent.

belirgin bir niyet olmadan göstermiştir.

So we need to take this intent into climate action.

O hâlde, bu niyeti iklim hareketine dönüştürmemiz gerekiyor.

We need to naturally, systematically,

Yeşil ekonominin tüm yatırımlarına, projelerine ve mevzuatına doğal,

intentionally embed what you could call a gender lens

sistematik ve bilinçli toplumsal cinsiyet merceği

in all of the green economy’s investments, projects and legislations.

diyebileceğimiz bir bakış açısı yerleştirmemiz gerekiyor.

And I am not just talking about projects targeting women

Burada yalnızca kadınları hedef alan projelerden, kadınlara yönelik fonlardan

or funds dedicated to women

ya da iklim müzakerelerinden

or a gender day in climate negotiations.

toplumsal cinsiyet gününden bahsetmiyorum.

I am talking about gender as an intentional forethought

Her yeşil projede, yeşil yatırımda,

in every green project, every green investment,

yeşil mevzuatta bilinçli bir öngörü olarak

every green legislation.

toplumsal cinsiyetten bahsediyorum.

Let's take an example.

Bir örnek verelim.

Green cities.

Yeşil kentler.

Green cities are a great illustration

Yeşil kentler, bu toplumsal cinsiyet merceğini

of how we could integrate this gender lens

nasıl birleştirebileceğimizin ve iklim hareketinin

and have climate action boost gender equality

toplumsal cinsiyet eşitliğini arkada bırakmak yerine

instead of setting it back.

nasıl arttırdığının harika bir örneğidir.

From Chicago to Shanghai,

Chicago’dan Şanghay’a,

from Copenhagen to Rio,

Kopenhag’dan Rio’ya kadar çoğu büyük şehrin

most large cities have ambitious programs to become greener.

daha yeşil hâle gelmek için iddialı programları var.

Two trillion dollars will have to be spent every year

Kentsel altyapının iyileştirilmesi ve daha sürdürülebilir

for the next 20 years

hâle getirilmesi için

to upgrade urban infrastructure

önümüzdeki 20 yıl boyunca her yıl

and make it more sustainable.

2 trilyon dolar harcanması gerekecektir.

And this covers housing, energy

Bu da konut, enerji güvenliği, toplu taşıma

safety, public transportation, green spaces, you name it.

ve yeşil alanları kapsamaktadır, adını siz koyun.

With the right approach,

Doğru yaklaşımla

these cities can become greener

bu şehirler daha yeşil ve kadınlara

and more inclusive of women.

daha kapsayıcı bir hâle gelebilir.

Now greener, they sort of know how to do that.

Şimdi daha çevreciler, bunu nasıl yapacaklarını bilirler.

They have already initiated multiple projects,

Halihazırda birden fazla proje başlattılar

and there is already a lot of research in that field.

ve bu alanda zaten çok fazla araştırma mevcuttur.

But becoming more inclusive of women,

Ancak kadınları daha kapsayıcı hâle gelme konusunda

we hear less about that.

çok az şey duyuyoruz.

This is less documented.

Fazla belgelendirilmemiştir.

And yet there is a great story that can serve as an inspiration.

Yine de ilham kaynağı olabilecek harika bir hikâye var.

This story takes place in the beautiful city of Vienna,

Bu hikâye Avusturya’nın güzel şehri

in Austria.

Viyana’da geçiyor.

In the '90s,

90′lı yıllarda

planning officials in Vienna realized

Viyana’daki planlama yetkilileri,

that women were less satisfied with transportation systems

kadınların ulaşım sistemlerinden erkeklere göre çok az memnun olduğunu

than men.

fark etti.

Because these systems are designed for people going between home and work,

Çünkü bu sistemler ev ile iş arasında, banliyöler ile şehir merkezleri arasında

between suburbs and city centers

çoğunlukla belirlenen zamanlarda gidip gelen

at mostly set times.

insanlar için tasarlanmıştır.

But women,

Ancak kadınlar,

although they make up the majority of public transportation users,

toplu taşıma kullanıcılarının çoğunluğunu oluşturmalarına rağmen,

women's trips are nothing like that.

kadınların yolculukları hiç de öyle değildir.

They are much more fragmented, they are much shorter,

Çok daha bölük pörçükler, çok daha kısa sürelidir,

they require multiple transportation modes,

kadınlar için birden fazla ulaşım türü gerekir ve bu ulaşım türlerinin

and they don't necessarily happen during rush hour.

trafiğin yoğun olduğu saatlerde gerçekleşmesi gerekmez.

All of this because women combine their work trips

Tüm bunlar, kadınların iş seyahatlerini ev ve bakım sorumluluklarıyla

with their domestic and caregiving responsibilities.

birleştirmelerinden kaynaklanıyor.

And this, transportation, is a major factor when it comes to women’s labor

Bu, ulaşım kadın emeği ve ekonomiye katılımı

and participation [in] the economy.

söz konusu olduğunda önemli bir faktördür.

They also noticed something else.

Ayrıca başka bir şeyi daha fark ettiler.

Before the age of nine,

Dokuz yaşından önce,

boys and girls would equally go to parks.

erkekler ve kızlar eşit şartlar altında parklara giderdi.

But when girls reach the age of nine, something strange happens.

Fakat kızlar dokuz yaşına geldiklerinde, garip bir şey gerçekleşiyor.

They almost disappeared from public parks.

Adeta halka açık parklardan kayboldular.

So they did some research and they confirmed that, no,

Bu yüzden biraz araştırma yaptılar ve bunu doğruladılar,

it’s not that all of a sudden, when girls turn nine,

hayır, mesele kızların dokuz yaşına geldiklerinde birdenbire

they no longer are interested in public parks.

halka açık parklara ilgi duymamaları değil.

It's again, because of the way these parks are designed

Yine, bu parkların tek bir büyük açık alan

with their single large open space and multiple football cages,

ve çok sayıda futbol kafesi ile tasarlanma şekli nedeniyle,

boys feel welcomed,

erkekler tarafından hoş karşılanıyor,

girls feel they need to compete for space.

kızlar ise yer kapmak için rekabet etmeleri gerektiğini düşünülüyor.

So they just stopped going there.

Bu yüzden oraya gitmeyi bıraktılar.

So bottom line, through these two examples and many more,

Uzun lafın kısası,

they realized that the gender-neutral approach that the city had

bu iki ve daha fazla örnekle, kentin sahip olduğu ve dünyadaki çoğu kentin

and that most cities in the world have,

sahip olduğu cinsiyet ayrımı gözetmeyen yaklaşımın

this gender-neutral approach can actually be a women-blind one.

aslında kadın körü bir yaklaşım olabileceğini fark ettiler.

So they decided to intentionally design a gender-equal urban planning program.

Yani bilerek cinsiyet eşitliğine dayalı bir kentsel planlama programı

tasarlamaya karar verdiler.

So they surveyed men and women

Böylece kentte nasıl yaşadıklarını

to better understand the way they live in the city.

daha iyi anlamak için kadın ve erkekleri araştırdılar.

They brought in female architects and urban planners

Kadın mimarları ve kentsel tasarımcıları erkek meslektaşlarının

to participate alongside their male colleagues,

yanı sıra şehrin yeniden tasarımına

to participate [in] the city’s redesign.

katılmaları için getirdiler.

They added gender assessment in social housing

Sosyal konut ve altyapı sözleşmelerine toplumsal cinsiyet

and infrastructure contracts.

değerlendirmesini eklediler.

So see, just like that, every step was made

Gördüğünüz gibi, her adım kadınların da erkekler kadar

with the intention, the explicit intention,

fayda sağlayacağından emin olmak amacıyla

to make sure that women will benefit as well as men.

belirgin olan bir niyetle atılmıştır.

Again, not more, not less, as well as men.

Yine de erkekler kadar ne eksik ne fazla.

So in parks they have added foot paths to divide up space.

Bu yüzden parklarda alanı bölmek için patikalar eklediler.

They have integrated a wider range of activities

Voleybol gibi daha geniş bir etkinlik

such as volleyball.

yelpazesini birleştirdiler.

And just like that,

İşte böyle,

teenage girls came back to parks.

genç kızlar parklara geri döndü.

And this has benefited teenage girls, but not only them.

Bu, genç kızlara fayda sağladı, fakat sadece onlara değil.

Every year since 2009,

2009′dan beri her yıl,

except for COVID years,

COVID yılları dışında,

Vienna has been named the best city in the world to live in.

Viyana, yaşamak için dünyanın en iyi şehri seçilmiştir.

Now, it's not just the gendered approach,

Şimdi, yalnızca cinsiyetçi bir yaklaşım değil bu,

but it clearly contributed because for the first time,

fakat açıkça katkıda bulundu çünkü ilk defa,

the specific needs of the other half of the population

nüfusun diğer yarısının özel ihtiyaçları

were taken into account.

dikkate alındı.

Now, what does Vienna's story tell us?

Şimdi, Viyana’nın hikâyesi bize ne anlatıyor?

It tells us that if we want women to benefit from a green city project,

Kadınların yeşil şehir projesinden, kentleşme projesinden

from an urbanism project, or from any project,

veya her projeden faydalanmasını istiyorsak

it needs intention.

amaca ihtiyacımızın olduğunu söylüyor.

And intention means at least these three ingredients:

Amaç, en azından bu üç bileşen demektir:

upfront and ascending women specific needs,

önde ve yükselen kadınların özel ihtiyaçları

even if the project is not specifically targeting women;

proje özellikle kadınları hedef almasa bile

involving women in the design of the project;

ve gerektiğinde düzenleme yapabilmek için

and specifically measuring the impact of the project on women

projenin kadınlar üzerindeki etkisini

to be able to adjust if necessary.

özellikle ölçülmesi.

So this way, with this approach,

Yani bu yolla, bu yaklaşımla,

we could correct the biases

her yerde var olan cinsiyet ayrımı

that are behind the gender-neutral urban planning programs

gözetmeyen şehir planlama programlarının ardındaki

that exist everywhere.

önyargıları düzeltebiliriz.

And we could duplicate Vienna’s intentional experience

Viyana’nın bilinçli deneyimini

in every green city.

her yeşil olan kentte çoğaltabiliriz.

And I left the best part for the end.

En güzel kısmı sona bıraktım.

When involved in urban planning,

Şehir planlamasına dahil olduğunuzda,

women proved to be active agents of sustainability.

kadınlar sürdürülebilirliğin aktif aktörleri olduklarını kanıtladılar.

Statistically, the most sustainable cities

İstatistiklere göre, en sürdürülebilir kentler

are also the ones with the highest representation of women

aynı zamanda politika oluşturma ve liderlik pozisyonlarında kadınların

in policy making and leadership positions.

en yüksek oranda temsil edildiği kentlerdir.

Yani bu cinsiyetçi yaklaşım,

So this gendered approach will not only make green cities more inclusive of women,

yeşil şehirleri sadece kadınları daha kapsayıcı hâle getirmekle kalmayacaktır,

it will also make them greener.

aynı zamanda onları daha yeşil hâle getirecektir.

Treating women exactly like men,

Politika yapıcılardan ve liderlerden birçok kez duyduğum gibi,

as I have heard multiple times from policymakers and leaders,

kadınlara tıpkı erkekler gibi davranmak,

is not what will get us to gender equality

bizi cinsiyet eşitliğine götürecek olan değil;

because it turns a blind eye to the biases that we all have,

çünkü hepimizin sahip olduğu önyargılara göz yumuyor

and it tends to perpetuate pre-existing inequalities

ve önceden var olan eşitsizlikleri sürdürme eğilimindedir

and could even be widening them.

ve hatta bunları genişletiyor olabilir.

Urbanism is just one example

Kentleşme, yeşil ekonominin

of how the green economy will revolutionize the way we move,

harekete geçme, çalışma ve yemek yeme şeklimizde nasıl devrim yaratacağının

work, eat.

yalnızca bir örneğidir.

If we intentionally embed a gender lens in the way we will sustainably rebuild,

Eğer sürdürülebilir biçimde yeniden inşa edebileceğimiz şekilde

toplumsal cinsiyet merceğini bilinçli bir biçimde

rethink all of these aspects,

yerleştirirsek ve tüm bu yönleri tekrar düşünürsek

we can advance gender equality at the same time,

aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliğini de geliştirebiliriz

and this will in turn have a positive impact on the planet.

ve bu da gezegen üzerinde olumlu bir etki yaratacaktır.

See, we can save the world all at once, after all.

Ne de olsa dünyayı tek seferde kurtarabiliriz.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)