The nightmare videos of childrens' YouTube — and what's wrong with the internet today | James Bridle

5,908,126 views ・ 2018-07-13

TED


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: Daban Q Jaff Reviewer: halo fariq
00:12
I'm James.
0
12777
1183
من .جه‌یمسم
00:13
I'm a writer and artist,
1
13984
1686
نوسه‌رو هونه‌رمه‌ندم
00:15
and I make work about technology.
2
15694
2341
.و لە بواری ته‌كنه‌لۆجیا كار ده‌كه‌م
00:18
I do things like draw life-size outlines of military drones
3
18454
3911
وێنەی ئامێرە سەربازییەکان دەکێشم
00:22
in city streets around the world,
4
22389
1828
،له‌ شه‌قامه‌كانی شارەکانیی جیهان
00:24
so that people can start to think and get their heads around
5
24241
2950
بۆ ئەوەی خەڵک بیربكه‌نه‌ وه‌ و سەیری ده‌وروبه‌ریان بكه‌ن بۆ
00:27
these really quite hard-to-see and hard-to-think-about technologies.
6
27215
3440
ئەو تەکنەلۆژیایەی کە قورسە .ببینرێت و بیری لێبکرێتەوە
00:31
I make things like neural networks that predict the results of elections
7
31494
3836
شه‌به‌كه‌ی نیوراڵ دروست ده‌كه‌م كه‌ ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردن پێشبینی ده‌كات
00:35
based on weather reports,
8
35354
1737
،له‌سه‌ر بنه‌مای ڕاپۆرتی ئاو هه‌وا
00:37
because I'm intrigued about
9
37115
1314
چونكه‌ خۆم بۆ مەڵاس دابوو
00:38
what the actual possibilities of these weird new technologies are.
10
38453
3924
ئه‌گه‌ره‌ ڕاسته‌قینه‌كانی .ئه‌و ته‌كنه‌لۆجیا سه‌یرانه‌ چین
00:43
Last year, I built my own self-driving car.
11
43405
2426
پار، ئۆتۆمبێلێکی خۆلێخۆری .تایبەت بە خۆم دروست کرد
00:45
But because I don't really trust technology,
12
45855
2526
به‌ڵام له‌به‌رئه‌وه‌ی بڕوام ،به‌ ته‌كنه‌لۆجیا نییه‌
00:48
I also designed a trap for it.
13
48405
1928
.ته‌لێكم بۆی دروستكرد
00:50
(Laughter)
14
50777
1086
(پێكه‌نین)
00:51
And I do these things mostly because I find them completely fascinating,
15
51887
4298
زۆر کات ئه‌و شتانه‌ ده‌كه‌م چونكه‌ چێژێکی ،ته‌واوی لێ دەبینم
00:56
but also because I think when we talk about technology,
16
56209
2602
به‌ڵام پێموایه‌ کاتێک سەبارەت ،بە ته‌كنه‌لۆجیا ده‌دوێین
00:58
we're largely talking about ourselves
17
58835
2619
به‌زۆری ده‌رباره‌ی خۆمان دەدوێین
01:01
and the way that we understand the world.
18
61478
2299
.و چۆن لە جیهان تێدەگەین
01:03
So here's a story about technology.
19
63801
2442
چیرۆكێك ده‌رباره‌ی ته‌كنه‌لۆجیا .هه‌یه‌
01:07
This is a "surprise egg" video.
20
67520
2830
.ئه‌وه‌ ڤیدیۆی " هێلكه‌ی سه‌رسامکار"ه‌
01:10
It's basically a video of someone opening up loads of chocolate eggs
21
70374
3348
ڤیدیۆی كه‌سێكه‌ هێلكه‌ چوكلاتیه‌كانی ده‌كاته‌وه‌
01:13
and showing the toys inside to the viewer.
22
73746
2126
له‌ ناویدا یاری یپێشانی بینه‌ران .ده‌دات
01:16
That's it. That's all it does for seven long minutes.
23
76461
2649
تەواو. بۆ حه‌وت .خوله‌ك تەها ئەوەندە ده‌كات
01:19
And I want you to notice two things about this.
24
79428
3051
.ده‌مه‌وێ لێره‌دا تێبینی دوو شت بكه‌ن
01:22
First of all, this video has 30 million views.
25
82503
4074
پێش هه‌موشت، ئه‌و ڤیدیۆیه‌ .٣٠ملیۆن بینه‌ری هه‌یه‌
01:26
(Laughter)
26
86601
1275
(پێكه‌نین)
01:28
And the other thing is,
27
88376
1166
،شته‌كه‌ی دیكه‌ش
01:29
it comes from a channel that has 6.3 million subscribers,
28
89566
3869
له‌ كه‌ناڵێكه‌وه‌ وه‌رگیراوه‌ ،٦.٣ ملیۆن سەبسکرایبەری هه‌یه‌
01:33
that has a total of eight billion views,
29
93459
2680
و بینه‌ری سه‌رجەم ،ڤیدیۆکانی هه‌شت بلیۆنه‌
01:36
and it's all just more videos like this --
30
96163
3106
و زۆر ڤیدیۆی تری هاوشێوه‌ی ئه‌وه‌ی تیایە
01:40
30 million people watching a guy opening up these eggs.
31
100256
3908
٣٠ملیۆن خه‌ڵك سه‌یری ئه‌و .كوڕه‌ ده‌كات كه‌ هێلكه‌كه‌ ده‌كاته‌وه‌
01:44
It sounds pretty weird, but if you search for "surprise eggs" on YouTube,
32
104188
4481
ئه‌وه‌ سه‌یر ده‌رده‌كه‌وێت، به‌ڵام ئه‌گه‌ر ،له‌ یوتیوب بۆ"هێلكه‌ی سه‌رسامی" بگه‌ڕێیت
01:48
it'll tell you there's 10 million of these videos,
33
108693
3523
ئه‌وا ١٠ ملیۆن ،له‌و جۆره‌ ڤیدیۆیانه‌ت پێده‌ڵێت
01:52
and I think that's an undercount.
34
112240
1657
وا بزانم ڕوو له‌ زیاد .بوونه‌
01:53
I think there's way, way more of these.
35
113921
1897
.پێموایه‌ ڕێگەی زیاتر بۆ ئه‌وه‌ هه‌یه‌
01:55
If you keep searching, they're endless.
36
115842
2242
.ئه‌گه‌ر به‌دوای بگه‌ڕێی، بێ كۆتان
01:58
There's millions and millions of these videos
37
118108
2159
ملیۆنان و ملیۆنان ڤیدیۆی ئاوا
02:00
in increasingly baroque combinations of brands and materials,
38
120291
3454
،كه‌ ڕێژەیەکی زۆر مارکە و مادەی هه‌یه‌
02:03
and there's more and more of them being uploaded every single day.
39
123769
3846
و زیاترو زیاتر له‌وجۆرانه‌ .ڕۆژانه‌ بڵاو ده‌كرێنه‌و
02:07
Like, this is a strange world. Right?
40
127639
3511
ئه‌وه‌ جیهانێكی سه‌یره‌، ڕاسته‌؟
02:11
But the thing is, it's not adults who are watching these videos.
41
131174
3383
به‌ڵام شتكه‌ ئه‌وه‌یه‌، ئه‌وانه‌ی .سه‌یری ده‌كه‌ن گەورە نین
02:14
It's kids, small children.
42
134581
2921
منداڵن، منداڵی .بچوك
02:17
These videos are like crack for little kids.
43
137526
2154
.ئه‌و ڤیدیۆیانه‌ بۆ منداڵ شتێکی خۆشە
02:19
There's something about the repetition,
44
139704
2075
،شتێك هه‌یه‌ ده‌رباره‌ی دوباره‌كردنه‌وه‌
02:21
the constant little dopamine hit of the reveal,
45
141803
2468
،گەڕانەوەی پێشی سەرشێتانەی ڤیدیۆکان
02:24
that completely hooks them in.
46
144295
1866
.ئه‌وانه‌ به‌شێوه‌یه‌كی گشتی ئالودەن
02:26
And little kids watch these videos over and over and over again,
47
146185
4809
منداڵی بچوك ئه‌و ڤیدیۆیانه‌ ،چه‌ند جارێك دوباره‌ سه‌یر ده‌كه‌ن
02:31
and they do it for hours and hours and hours.
48
151018
2327
بۆ چه‌ند كاتژمێرێك و .كاتژمێرێك ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن
02:33
And if you try and take the screen away from them,
49
153369
2356
،ئه‌گه‌ر تۆ شاشه‌كه‌یان لێ بگۆڕی
02:35
they'll scream and scream and scream.
50
155749
1782
هاوار ده‌كه‌ن وهاوار .ده‌كه‌ن
02:37
If you don't believe me --
51
157555
1262
ئه‌گه‌ر بڕوا به‌من ناكه‌ی
02:38
and I've already seen people in the audience nodding --
52
158841
2607
خه‌ڵكم بینیوه‌ له‌ ئاماده‌بووه‌كان سه‌ر ده‌له‌قێنن
02:41
if you don't believe me, find someone with small children and ask them,
53
161472
3391
ئه‌گه‌ر باوه‌ڕناكه‌ی له‌ منداڵێك ،و كه‌سێك بپرسه‌
02:44
and they'll know about the surprise egg videos.
54
164887
2340
و ده‌رباره‌ی ڤیدیۆی .هێلكه‌ی سه‌رسامی ده‌زانن
02:47
So this is where we start.
55
167251
2070
.لێرەوە دەستپێدەکەین
02:49
It's 2018, and someone, or lots of people,
56
169345
3642
،ئه‌وه ٢٠١٨ یه‌، كه‌سێك یا چه‌ندین كه‌س
02:53
are using the same mechanism that, like, Facebook and Instagram are using
57
173011
3941
هه‌مان ڕێچکە، وه‌ك، فه‌یسبوك و ئینستگرام به‌كار دێنن
02:56
to get you to keep checking that app,
58
176976
1989
،تا به‌رده‌وام به‌رنامه‌كه‌ به‌كاربێنن
02:58
and they're using it on YouTube to hack the brains of very small children
59
178989
3985
و له‌ یوتیوب به‌كاری دێنن تا مێشكی منداڵی بچوك هاك بكه‌ن
03:02
in return for advertising revenue.
60
182998
1958
.بۆ بەدەست هێنانی قازانج لە رێگەی رێکلام
به‌لایه‌نی كه‌مەوە .هیوا ده‌خوازم ئەم کارە بکەن
03:06
At least, I hope that's what they're doing.
61
186346
2001
03:08
I hope that's what they're doing it for,
62
188371
1955
،هیوا ده‌خوازم بۆ قازانج ئەم کارە بکەن
03:10
because there's easier ways of making ad revenue on YouTube.
63
190350
5308
چونكه‌ ڕێگەی ئاسانتر له‌ یوتیوب .بۆ بەدەست هێنانی داهات ڕیكلام هەیە
03:15
You can just make stuff up or steal stuff.
64
195682
2332
.ده‌توانی شته‌كان دروست بکەی یا بیدزی
03:18
So if you search for really popular kids' cartoons
65
198038
2635
ئه‌گه‌ر به‌دوای كارتۆنی به‌ناوبانگی منداڵان بگه‌ڕێی
03:20
like "Peppa Pig" or "Paw Patrol,"
66
200697
1654
،"وه‌ك "پیپا پیگ" یا "پاو پتڕۆڵ
03:22
you'll find there's millions and millions of these online as well.
67
202375
3147
هه‌روه‌ها به‌ ملیۆنه‌ها .ڤیدیۆی سەرهێڵی ده‌دۆزیه‌وه‌
03:25
Of course, most of them aren't posted by the original content creators.
68
205546
3352
بێگومان، زۆیان له‌لایه‌ن دروستكه‌ری .سه‌ره‌كی بڵاو نه‌كراونه‌ته‌وه‌
03:28
They come from loads and loads of different random accounts,
69
208922
2999
له‌ ئه‌كاونته‌ هه‌ڕه‌مه‌كه‌ ،جیاوازه‌كانه‌وه‌ دێن
03:31
and it's impossible to know who's posting them
70
211945
2240
كه‌ مه‌حاڵه‌ بزانی كێ بڵاویان ده‌كاته‌وه‌
03:34
or what their motives might be.
71
214209
1822
.و پاڵنه‌ره‌كه‌یان چییه‌
03:36
Does that sound kind of familiar?
72
216428
1930
ئاشنان بەمە؟
03:38
Because it's exactly the same mechanism
73
218382
1980
چونكه‌ ئه‌وه‌ هه‌مان میكانزمه‌
03:40
that's happening across most of our digital services,
74
220386
2600
كه‌ له‌ خزمه‌تگوزاری ژمێریاری ،زۆربه‌مان ڕووده‌دات
03:43
where it's impossible to know where this information is coming from.
75
223010
3207
ئەستەمە بزانیت ئه‌و .زانیاریانه‌ له‌كوێوه‌ دێن
03:46
It's basically fake news for kids,
76
226241
1829
،هه‌واڵێكی فێڵاویه‌ بۆ منداڵ
03:48
and we're training them from birth
77
228094
2161
و ڕاهینانیان پێده‌كه‌ین له‌ له‌دایك بوونه‌وه‌
03:50
to click on the very first link that comes along,
78
230279
2506
بۆئه‌وه‌ی كلیك له‌سه‌ریه‌كه‌م لینك ،بكات دیته‌ پێشی
03:52
regardless of what the source is.
79
232809
1953
.به‌بێ گوێدان به‌سه‌رچاوه‌كه‌ی
03:54
That's doesn't seem like a terribly good idea.
80
234786
2603
.له‌وه‌ ناچێت ئه‌وه‌ بیرۆكه‌یه‌كی باش بێت
03:58
Here's another thing that's really big on kids' YouTube.
81
238399
2710
لێره‌ شتێكی به‌ڕاستی گه‌وره‌ .هه‌یه‌ له‌ یوتیوبی منداڵ
04:01
This is called the "Finger Family Song."
82
241133
1928
."كه‌ پێیده‌ڵێن "گۆرانی په‌نجه‌ی خێزانی
04:03
I just heard someone groan in the audience.
83
243085
2018
.ناڵه‌ی كه‌سێكم بیست له‌ ئاماده‌بوه‌كان
04:05
This is the "Finger Family Song."
84
245127
1624
."ئه‌وه‌"گۆرانی په‌نجه‌ی خێزانیه‌
04:06
This is the very first one I could find.
85
246775
1930
.ئه‌وه‌ یه‌كه‌مه‌ ده‌توانم بیدۆزمه‌وه‌
04:08
It's from 2007, and it only has 200,000 views,
86
248729
2829
ئه‌وه‌ له‌ساڵی٢٠٠٧، ته‌نها ٢٠٠ هه‌زار ،بینه‌ری هه‌بوو
04:11
which is, like, nothing in this game.
87
251582
1976
.كه‌ وه‌ك هیچ نه‌بێ له‌ناو یاریه‌كه‌
04:13
But it has this insanely earwormy tune,
88
253582
2852
،به‌ڵام تۆنێکی ناخۆشی شێتانەی هه‌یه‌
04:16
which I'm not going to play to you,
89
256458
1682
،من بۆتانی ناژه‌نم
04:18
because it will sear itself into your brain
90
258164
2008
چونكه‌ میشك داخ ده‌كات
04:20
in the same way that it seared itself into mine,
91
260196
2395
،به‌هه‌مان شێوه‌ هی منیش داخ ده‌كات
04:22
and I'm not going to do that to you.
92
262615
1770
من ئه‌وه‌ ناكه‌م بۆ .ئێوە
04:24
But like the surprise eggs,
93
264409
1344
،وه‌ك هێلكه‌ی سه‌رسامی
04:25
it's got inside kids' heads
94
265777
2164
ده‌چیته‌ ناو مێشكه‌ی منداڵ
04:27
and addicted them to it.
95
267965
1607
.و ئاڵوده‌ی ده‌بن
04:29
So within a few years, these finger family videos
96
269596
2531
له‌چه‌ند ساڵێكی كه‌مدا ئه‌م ڤیدۆیی په‌نجه‌ی خێزانییه‌
04:32
start appearing everywhere,
97
272151
1303
لە هەموو جێیەک .بڵاوبووەوە
04:33
and you get versions in different languages
98
273478
2029
بە چەند زمانێکی جیاواز .دەیبینیتەوە
04:35
with popular kids' cartoons using food
99
275531
2121
بە بەکارهێنانی خواردن و .کارتۆنی بەناوبانگ
04:37
or, frankly, using whatever kind of animation elements
100
277676
2550
یان، به‌كارهیێنانی هه‌ر جۆره‌ توخمێكی هه‌ست بزوێن
04:40
you seem to have lying around.
101
280250
2252
.تا درۆبكه‌ن له‌گه‌ڵ ده‌وروبه‌ر
04:43
And once again, there are millions and millions and millions of these videos
102
283002
5197
و جارێكی دیكه‌، ملیۆن و ملیۆنانی ئه‌م ڤیدۆیانه‌
04:48
available online in all of these kind of insane combinations.
103
288223
3435
به‌رده‌سته‌ له‌هه‌موجۆره‌ .شته‌ تێكه‌ڵاویه‌كان
04:51
And the more time you start to spend with them,
104
291682
2228
له‌ كاتی زیاتر ده‌ستبه‌به‌كار ،هێنانیان ده‌كه‌ی
04:53
the crazier and crazier you start to feel that you might be.
105
293934
3694
شێتانه‌و شێتانه‌ ده‌ست پێده‌كه‌ی .تا هه‌ست بكه‌ی كه‌تۆ له‌وانه‌بیت
04:57
And that's where I kind of launched into this,
106
297652
3333
،وئه‌مه‌ ئه‌وشوێنه‌یه‌ كه‌ ده‌ستم پێكرد
05:01
that feeling of deep strangeness and deep lack of understanding
107
301009
3666
هەستی نامۆییەکی زۆر و تێنەگەیشتنێکی زۆر
05:04
of how this thing was constructed that seems to be presented around me.
108
304699
4175
كه‌ چۆن ئه‌م شته‌ دروستكرا بۆ .پیێشكه‌شكردنی ده‌وروبه‌رم
05:08
Because it's impossible to know where these things are coming from.
109
308898
3167
چونكه‌ مه‌حاڵه‌ بزانیت .ئه‌و شتانه‌ له‌كوێوه‌ دێن
05:12
Like, who is making them?
110
312089
1241
كێ ئه‌وانه‌ی دروستكردووه‌؟
05:13
Some of them appear to be made of teams of professional animators.
111
313354
3143
ده‌رده‌كه‌وێت له‌لایه‌ن تیمی .شاره‌زای هه‌ستبزوێن دروستكرابن
05:16
Some of them are just randomly assembled by software.
112
316521
2882
كه‌ به‌ هه‌ره‌مه‌كی له‌ .به‌رنامه‌كان كۆیانده‌كه‌نه‌وه‌
05:19
Some of them are quite wholesome-looking young kids' entertainers.
113
319427
4253
هه‌ندێكیان سه‌یركردنێكی به‌تامیان .هه‌یه‌ منداڵ چێژی لێده‌بینێ
05:23
And some of them are from people
114
323704
1552
و هه‌ندێك له‌ لایه‌ن خه‌ڵكێكه‌
05:25
who really clearly shouldn't be around children at all.
115
325280
3007
.كه‌ به‌ڕاستی نایه‌وێ له‌لایی منداڵ بێ
05:28
(Laughter)
116
328311
1615
(پێكه‌نین)
05:30
And once again, this impossibility of figuring out who's making this stuff --
117
330987
4640
جارێكی دیكه‌، كێ ئه‌و ئه‌سته‌مییه‌ دروست ده‌كات
05:35
like, this is a bot?
118
335651
1156
ئه‌وه‌ ڕۆبۆته‌؟
05:36
Is this a person? Is this a troll?
119
336831
2647
یا كه‌سێكه‌؟ یا عه‌ره‌بانه‌یه‌؟
05:39
What does it mean that we can't tell the difference
120
339502
2382
مانای چییه‌ كه‌ چیتر ناتوانین جیاوازی
05:41
between these things anymore?
121
341908
1583
لە نێوان ئەو شتانە بکەین؟
05:43
And again, doesn't that uncertainty feel kind of familiar right now?
122
343515
4848
دوباره‌، دوو دڵ نیت له‌ ئێستادا هه‌ست به‌ئاشنابوون بكه‌ی؟
05:50
So the main way people get views on their videos --
123
350145
2580
ڕێگای سه‌ره‌كی تا خه‌ڵك ڤیدیۆكانیان سه‌یربكه‌ن
05:52
and remember, views mean money --
124
352749
1707
له‌بیرت بێبت، بینه‌ر واته‌ پاره‌
05:54
is that they stuff the titles of these videos with these popular terms.
125
354480
4742
ئه‌وه‌یه‌ ناونیشانی ڤیدیۆكه‌و .وشه‌ گرینگه‌كان ده‌خه‌نه‌ڕوو
05:59
So you take, like, "surprise eggs"
126
359246
1687
"وه‌ك، "هێلكه‌ی سه‌رسامی
06:00
and then you add "Paw Patrol," "Easter egg,"
127
360957
2066
،"یان "پاو په‌تڕۆل "،" ئه‌سته‌ر ئێگ
06:03
or whatever these things are,
128
363047
1393
،یان هه‌ر شتێكی له‌وجۆره‌
06:04
all of these words from other popular videos into your title,
129
364464
2893
له‌ ناونیشانه‌كه‌ی وشه‌ی ،ڤیدیۆ به‌ناوبانگه‌كان به‌كاربێنی
06:07
until you end up with this kind of meaningless mash of language
130
367381
2968
هه‌تا له‌گه‌ڵ ئه‌و زمانه‌ تێكه‌ڵه‌ بێمانایه‌ كۆتای پێدێنی
06:10
that doesn't make sense to humans at all.
131
370373
2498
ئه‌وه‌ به‌هیچ شێوه‌یه‌ك .بۆ مرۆڤ ناشێت
06:12
Because of course it's only really tiny kids who are watching your video,
132
372895
3546
چونكه‌ به‌دڵنیایه‌وه‌ ته‌نها ،منداڵی بچوك سه‌یری ئه‌وانە ده‌كه‌ن
06:16
and what the hell do they know?
133
376465
1827
ئەوان چی دەزانن؟
06:18
Your real audience for this stuff is software.
134
378316
3007
ئاماده‌بونی ڕاسته‌قینه‌ .بۆ ئه‌و شته‌ به‌رنامه‌یه‌كه‌
06:21
It's the algorithms.
135
381347
1156
.كه‌ ئالۆگریتمه‌كانه‌
06:22
It's the software that YouTube uses
136
382527
1855
به‌رنامه‌یه‌كه‌ یوتیوب به‌كاری ده‌هێنێت
06:24
to select which videos are like other videos,
137
384406
2483
،تا ڤیدیۆ هاوشێوه‌كان هه‌ڵبژێرێت
06:26
to make them popular, to make them recommended.
138
386913
2243
.تا ئه‌وان به‌ناوبانگ و په‌سند بكات
06:29
And that's why you end up with this kind of completely meaningless mash,
139
389180
3461
و له‌به‌ر ئه‌وه‌یه‌ تۆ ،به‌بێمانایی كۆتای پێده‌هێنیت
06:32
both of title and of content.
140
392665
2071
.له‌ ناونیشان و ناوه‌ڕۆكه‌كه‌ی
06:35
But the thing is, you have to remember,
141
395792
1894
،به‌ڵام، ئه‌وشته‌ی ده‌بێت له‌ بیرت بێت
06:37
there really are still people within this algorithmically optimized system,
142
397710
4478
تا ئێستاش خه‌ڵك هه‌ن له‌ ناو ئالگۆڕیزمی گه‌شبینی
06:42
people who are kind of increasingly forced to act out
143
402212
2790
زۆر میهره‌بانن ناچاركران نواندن بكه‌ن
06:45
these increasingly bizarre combinations of words,
144
405026
3066
له‌ تێكه‌ڵكردنی وشه‌ ،به‌شێوه‌یه‌كی سه‌یر
06:48
like a desperate improvisation artist responding to the combined screams
145
408116
5173
وه‌ك هونه‌رمه‌ندێكی بێ هیوا و كاردانه‌وه‌ی بۆ تێكه‌ڵكردنی
06:53
of a million toddlers at once.
146
413313
2203
.ملیۆنێك منداڵ به‌یه‌ك جار
06:57
There are real people trapped within these systems,
147
417168
2468
خه‌ڵكی باش له‌ناو ،سیسته‌مه‌كه‌ به‌ ته‌ڵه‌وه‌ بونه‌
06:59
and that's the other deeply strange thing about this algorithmically driven culture,
148
419660
4055
ئه‌وە شتێكی تری سه‌یر و ،شاراوه‌یه‌ ده‌رباره‌ی ئالگۆڕیزم
07:03
because even if you're human,
149
423739
1381
،چونكه‌ ئه‌گه‌ر تۆ مرۆڤ بیت
07:05
you have to end up behaving like a machine
150
425144
2145
پێویسته‌ وه‌ك ئامێرێك ڕه‌فتار بكه‌یت
07:07
just to survive.
151
427313
1800
.ته‌نها بۆ خۆپاراستن
07:09
And also, on the other side of the screen,
152
429137
2100
هه‌روه‌ها، له‌سه‌ر لایه‌كی دیكه‌ی ،شاشه‌كه‌
07:11
there still are these little kids watching this stuff,
153
431261
2947
ته‌نها منداڵی بچوكن سه‌یری ،ئه‌و شتانه‌ ده‌كه‌ن
07:14
stuck, their full attention grabbed by these weird mechanisms.
154
434232
4206
ئه‌و میكانزمه‌ سه‌یرانه‌ .سه‌رنجیان ڕاده‌كێشن
07:18
And most of these kids are too small to even use a website.
155
438768
2798
ئه‌و منداڵانه‌ زۆر بچوكن .بۆ به‌كارهێنانی ئه‌و ماڵپه‌ڕانه‌
07:21
They're just kind of hammering on the screen with their little hands.
156
441590
3276
.به‌و ده‌سته‌ بچوكه‌یان شاشه‌كه‌ ده‌كوتن
07:24
And so there's autoplay,
157
444890
1217
،ئەوتۆپلەی هەیە
07:26
where it just keeps playing these videos over and over and over in a loop,
158
446131
3579
،یاریه‌كه‌ به‌رده‌وام ده‌كا زیاترو زیاتر
07:29
endlessly for hours and hours at a time.
159
449734
2059
به‌رده‌وام بۆ چه‌ند كاتژمێرێك له‌یه‌ك .كات
07:31
And there's so much weirdness in the system now
160
451817
2843
و ئێستا زۆر شتی نامۆ له‌ سیسته‌مه‌كه‌ هه‌یه‌
07:34
that autoplay takes you to some pretty strange places.
161
454684
3009
كه‌ ئەوتۆپلەی ده‌تبات بۆ .زۆر شوێنی جوان و سه‌یر
07:37
This is how, within a dozen steps,
162
457717
2488
،به‌شێوه‌یه‌ك له‌ ناو ده‌رزه‌نێك هه‌نگاو
07:40
you can go from a cute video of a counting train
163
460229
3158
ده‌توانی له‌ ناو ڤییدێۆیه‌كی شه‌مه‌نده‌فه‌ری ژماردن بڕۆی
07:43
to masturbating Mickey Mouse.
164
463411
2442
.بۆ ده‌سپه‌ڕ لێدان له‌ میكی ماوس
07:46
Yeah. I'm sorry about that.
165
466529
2288
.به‌ڵێ، من دڵگرانم ده‌رباره‌ی ئه‌وه‌
07:48
This does get worse.
166
468841
1700
.ئه‌وه‌ خراپتری ده‌كات
07:50
This is what happens
167
470565
1282
كه‌ ڕوده‌دات
07:51
when all of these different keywords,
168
471871
3086
،كاتێك ئه‌و كیبۆڕده‌ جیاوازانه‌
07:54
all these different pieces of attention,
169
474981
2461
،هه‌موو ئه‌و پارچه‌ جیاوازانه‌ی سه‌رنج
07:57
this desperate generation of content,
170
477466
2807
،ئه‌و نه‌وه‌ بێ هیوایانه‌ له‌ ناوه‌ڕۆك
08:00
all comes together into a single place.
171
480297
2582
هه‌موو به‌یه‌كه‌ه‌وه‌ له‌یه‌ك شوێن .كۆبونه‌ته‌وه‌
08:03
This is where all those deeply weird keywords come home to roost.
172
483871
4472
ئەو کیبۆردانە لە ماڵەکانماندا .ڕەگیان داکوتاوە
08:08
You cross-breed the finger family video
173
488367
2391
به‌ ڤیدیۆی په‌نجه‌ی خێزانی تێده‌په‌ڕی
08:10
with some live-action superhero stuff,
174
490782
2088
،له‌گه‌ڵ هه‌ندێ پاڵه‌وانی نایاب ده‌ژی
08:12
you add in some weird, trollish in-jokes or something,
175
492894
3256
هه‌ندێك شتی سه‌یر زیاد ده‌كه‌یت ،وه‌ك نوكته‌ یان شتی تر
08:16
and suddenly, you come to a very weird place indeed.
176
496174
3366
.له‌ناكاو ده‌چیت بۆ شوێنێكی سه‌یر
08:19
The stuff that tends to upset parents
177
499564
2113
ئه‌و شته‌ی دایك و باوك پێی نیگه‌ران ده‌بن
08:21
is the stuff that has kind of violent or sexual content, right?
178
501701
3331
ئه‌و شته‌ یا جۆرێكی توند و تیژیه‌ یاخود جنسیه‌، وایه‌؟
08:25
Children's cartoons getting assaulted,
179
505056
2822
منداڵه‌ كارتۆنیه‌كان ده‌بن .بە شتی نەشیاو
08:27
getting killed,
180
507902
2018
،به‌ كوشتن
08:29
weird pranks that actually genuinely terrify children.
181
509944
3343
گاڵته‌ی سه‌یر كه‌ له‌ ڕاستیدا .به‌ گشتی منداڵ ده‌تۆقێنن
08:33
What you have is software pulling in all of these different influences
182
513311
3675
هه‌موو ئه‌و كاریگه‌رییه‌ جیاوازانه
08:37
to automatically generate kids' worst nightmares.
183
517010
2961
ئۆتۆماتیكیه‌ن دروستده‌بێت .له‌سه‌ر خه‌وی ناخۆشی منداڵ
08:39
And this stuff really, really does affect small children.
184
519995
2701
ئه‌وه‌ به‌ڕاستی كاریگه‌ری زۆر .هه‌یه‌ له‌سه‌ر منداڵی بچوك
08:42
Parents report their children being traumatized,
185
522720
2866
باوان ڕاپۆرت له‌سه‌ر كۆسپی ده‌رونی ،منداڵ ده‌ده‌ن
08:45
becoming afraid of the dark,
186
525610
1392
،وه‌ك بوونی ترس له‌ تاریكی
08:47
becoming afraid of their favorite cartoon characters.
187
527026
3050
یا ترس له‌كارێكته‌ره‌كانی .ئه‌و كارتۆنه‌ی حه‌زیان لێیه‌
08:50
If you take one thing away from this, it's that if you have small children,
188
530524
3611
ئه‌گه‌ر منداڵی بچوكت هه‌یه‌ ،ده‌ته‌وێت له‌ یه‌ك شت لایان بده‌یت
08:54
keep them the hell away from YouTube.
189
534159
1996
.له‌ یوتیوب دوریان بخه‌وه‌
08:56
(Applause)
190
536743
3949
(چەپڵە)
09:02
But the other thing, the thing that really gets to me about this,
191
542504
3096
،به‌ڵام شتێكی دی، ده‌رباره‌ی ئه‌وه‌
09:05
is that I'm not sure we even really understand how we got to this point.
192
545624
4629
من دڵنیانیم كه‌ ئێمه‌ به‌ڕاستی .چۆن ده‌گه‌ین به‌وخاڵه‌
09:10
We've taken all of this influence, all of these things,
193
550951
2931
،ئێمه‌ هه‌موو ئه‌و شت ،و ده‌سه‌ڵاته‌مان به‌ده‌ست هێنا
09:13
and munged them together in a way that no one really intended.
194
553906
2953
به‌شێوه‌یه‌ك .هیچ كه‌س به‌و شێوه‌ نه‌یتوانیوه‌
09:16
And yet, this is also the way that we're building the entire world.
195
556883
3156
تاوه‌كو ئێستاش، ئه‌و ڕێگەیه‌یه‌ كه‌ .جیهانی له‌سه‌ر بنیات ده‌نێین
09:20
We're taking all of this data,
196
560063
1773
،ئێمه‌ هه‌مو ئه‌و داتایانه‌ ده‌به‌ین
09:21
a lot of it bad data,
197
561860
1447
،به‌شێكی زۆریان خراپن
09:23
a lot of historical data full of prejudice,
198
563331
3029
به‌شێكی زۆری داتای مێژوین ،كه‌ پڕیه‌تی له‌ لایه‌ن گری كویرانه‌
09:26
full of all of our worst impulses of history,
199
566384
2837
،و پریه‌تی له‌ مه‌یلی خراپی ئێمه‌ بۆ مێژوو
09:29
and we're building that into huge data sets
200
569245
2049
و ئه‌وانمان كردوه‌ به‌ داتای گه‌وره‌و زۆر
09:31
and then we're automating it.
201
571318
1423
.دواتر ده‌یكه‌ینه‌ ئۆتۆماتیكی
09:32
And we're munging it together into things like credit reports,
202
572765
3502
و هه‌مویانمان به‌ده‌ست هێناوه‌ ،شتێكمان لێدروستكردوه‌ وه‌ك ڕاپۆرتی كارد
09:36
into insurance premiums,
203
576291
1634
،یان بیمه‌ی دڵنیای
09:37
into things like predictive policing systems,
204
577949
2693
،یان وه‌ك سیسته‌می پێشبینی كراوی پۆلیسی
09:40
into sentencing guidelines.
205
580666
1762
.یان بڕیاردان له‌سه‌ر یاسا گشتیه‌كان
09:42
This is the way we're actually constructing the world today
206
582452
2821
ئه‌مه‌ ئه‌و ڕێگەیه‌یه‌ ئه‌وڕۆ دونیای له‌سه‌ر دروست ده‌كه‌ین
09:45
out of this data.
207
585297
1151
.له‌و داتایانه‌
09:46
And I don't know what's worse,
208
586472
1698
،و نازانم چ خراپه‌یه‌كی هه‌یه‌
09:48
that we built a system that seems to be entirely optimized
209
588194
3228
كه‌ ئێمه‌ سیسته‌مێكی وامان دروستكردوه‌ کە تەواو لە گونجاو دەچێت
09:51
for the absolute worst aspects of human behavior,
210
591446
2808
،بۆ خراپترین لایه‌نی ئه‌خلاقی مرۆڤ
09:54
or that we seem to have done it by accident,
211
594278
2425
یان ئێمه‌ ئه‌وه‌مان به‌ هەڵکەوت ،دروست كردوه‌
09:56
without even realizing that we were doing it,
212
596727
2207
به‌بێ ئه‌وه‌ی بزانین ،ئه‌وه‌مان دروست كردوه‌
09:58
because we didn't really understand the systems that we were building,
213
598958
3382
له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ئێمه‌ له‌و سیسته‌مه‌ ،تێناگه‌ین كه‌ دروستمان كردوه
10:02
and we didn't really understand how to do anything differently with it.
214
602364
3683
و له‌وه‌ش تێنه‌گه‌یشتوین چۆن هه‌رشتی .بكه‌ین به‌شێوه‌یه‌كی جیاواز له‌وه‌
10:06
There's a couple of things I think that really seem to be driving this
215
606769
3365
لێره‌دا دوشت هه‌یه‌ كه‌ من پێم وایه‌ ڕۆڵیان هه‌بووه‌
10:10
most fully on YouTube,
216
610158
1189
،به‌تایبه‌تی له‌ یوتیوب
10:11
and the first of those is advertising,
217
611371
1827
،یه‌كه‌میان ڕیكلامه‌
10:13
which is the monetization of attention
218
613222
2837
كه‌ به‌ مه‌به‌ستی پاره‌ په‌یداكردنه‌
10:16
without any real other variables at work,
219
616083
3136
،به‌بێ هیچ جیاوازیه‌كی تر له‌ كار
10:19
any care for the people who are actually developing this content,
220
619243
3885
هیچ گرنگیدانێك به‌و خه‌ڵكه‌ی ،كه‌ له‌ ڕاستیدا ئه‌و كاره‌ پیشده‌خه‌ن
10:23
the centralization of the power, the separation of those things.
221
623152
3636
،كۆكردنه‌وه‌ و ده‌سه‌ڵات .و جیاكردنه‌وه‌ی ئه‌و شتانه‌
10:26
And I think however you feel about the use of advertising
222
626812
3144
من پێم وایه‌ هه‌ستده‌كه‌ی له‌چۆنیه‌تی به‌كارهێنانی ڕیكلامدا
10:29
to kind of support stuff,
223
629980
1238
،له‌ پشتگیری ئه‌و ستافه‌دا
10:31
the sight of grown men in diapers rolling around in the sand
224
631242
3067
دیمه‌نی بینینی پیاوێكی به‌ده‌رپێی منداڵان له‌ناو خۆڵ بێوبچێت
10:34
in the hope that an algorithm that they don't really understand
225
634333
2983
به‌هیوای ئه‌وه‌ی ئه‌لگۆریزم كه‌ ته‌واو لێی تێناگه‌ن
10:37
will give them money for it
226
637340
1315
پاره‌یان پێ بدات بۆ ئه‌وه‌
10:38
suggests that this probably isn't the thing
227
638679
2037
پیشنیار ده‌كات ئه‌وه‌ ئه‌و شته‌ نییه‌
10:40
that we should be basing our society and culture upon,
228
640740
2563
بتوانین كۆمه‌وڵگە وكلتوره‌كه‌مانی ،له‌سه‌ر بنیاتبنێین
10:43
and the way in which we should be funding it.
229
643327
2160
بەو ڕێگه‌یه‌ی بتوانین .پشتگیری دارای بكه‌ین
10:45
And the other thing that's kind of the major driver of this is automation,
230
645511
3519
و خاڵی دوه‌م كه‌ ڕۆڵی هه‌یه‌ ،له‌و به‌ ئۆتۆماتیك كردنه‌
10:49
which is the deployment of all of this technology
231
649054
2329
كه‌ بڵاوكردنه‌وه‌ی ئه‌و هه‌مو ته‌كنه‌لۆجیایه‌یه‌
10:51
as soon as it arrives, without any kind of oversight,
232
651407
2521
،به‌خێراترین شێوه‌ ده‌رده‌كه‌ون ،به‌بێ هیچ چاودێریه‌ك
10:53
and then once it's out there,
233
653952
1412
،و له‌ده‌ره‌وه‌ی ئه‌وێ
10:55
kind of throwing up our hands and going, "Hey, it's not us, it's the technology."
234
655388
3843
شێوازی به‌رزكردنه‌وه‌ی ده‌ستمان ".ڕۆیشتنمان، "ئێمه‌ نین ته‌كنه‌لۆجیایه‌
10:59
Like, "We're not involved in it."
235
659255
1642
".وه‌ك "ئێمه‌ تێوه‌ نه‌گلاوین
11:00
That's not really good enough,
236
660921
1767
،ئه‌وه‌ زۆر باش نییه‌ یان به‌س نییه‌
11:02
because this stuff isn't just algorithmically governed,
237
662712
2710
چونكه‌ ئه‌و ستافه‌ به‌شێوه‌یه‌كی ،ڕێكخراو به‌ڕیوه‌ نابرێت
11:05
it's also algorithmically policed.
238
665446
2498
.له‌ڕوی ڕێكخراوه‌وه‌ چاودێری ده‌كرێت
11:07
When YouTube first started to pay attention to this,
239
667968
2848
كاتێك یوتیوب ده‌ست ده‌كات ،به‌وه‌ی گرنگی پێبده‌یت
11:10
the first thing they said they'd do about it
240
670840
2087
یه‌كه‌م شت ده‌یڵێن شتێكی له‌باره‌وه‌ ده‌كه‌ن
11:12
was that they'd deploy better machine learning algorithms
241
672951
2695
ده‌یانه‌وێ ئامێری باشترفیربونی ئه‌لگۆریزم بڵاوبكه‌نه‌وه‌
11:15
to moderate the content.
242
675670
1329
.بۆ نوێگه‌ری ناوه‌رۆكه‌كه‌
11:17
Well, machine learning, as any expert in it will tell you,
243
677023
3485
باش، ئامێری فێربون، وه‌ك ،هه‌رئه‌زمونێك به‌تۆ ده‌ڵێت
11:20
is basically what we've started to call
244
680532
1896
بەو ناوە دەستمان پێکرد
11:22
software that we don't really understand how it works.
245
682452
2588
سۆفتوێر كه‌ له‌سه‌ره‌تاوه‌ .نازانین چۆن كارده‌كات
11:25
And I think we have enough of that already.
246
685064
3983
.پێموایه‌ ئێستا به‌شی پێویستمان هه‌یه‌
11:29
We shouldn't be leaving this stuff up to AI to decide
247
689071
3166
پێویست ناكات ئه‌م ستافه‌ جێبێڵین بۆ ئه‌ی ئای تا بڕیار بدات
11:32
what's appropriate or not,
248
692261
1251
،كه‌ چی گونجاوه‌ یان نا
11:33
because we know what happens.
249
693536
1436
.چونكه‌ ده‌زانین چی ده‌بیت
11:34
It'll start censoring other things.
250
694996
1688
.ده‌ست ده‌كات به‌ سه‌رژمێری شته‌كان
11:36
It'll start censoring queer content.
251
696708
1783
.سه‌رژمێری ناوه‌ڕۆكی سه‌یرو نائاسای
11:38
It'll start censoring legitimate public speech.
252
698515
2237
.و سه‌رژمێری قسه‌ی دروستی گشتی
11:40
What's allowed in these discourses,
253
700776
1925
،ئه‌وه‌ی له‌و گفتوگۆیانه‌ ڕێگه‌ پێدراوه‌
11:42
it shouldn't be something that's left up to unaccountable systems.
254
702725
3097
نابێت شتێك بێت كه‌ به‌رز بكرێته‌وه‌ .بۆ سیسته‌مێكی نه‌ژمێردراو
11:45
It's part of a discussion all of us should be having.
255
705846
2947
ئه‌مه‌ به‌شێكه‌ له‌ گفتوگۆیه‌ك .كه‌ پێویسته‌ هه‌مانبیت
11:48
But I'd leave a reminder
256
708817
1308
بیرهێنه‌ره‌وه‌یه‌ك جێدێڵم
11:50
that the alternative isn't very pleasant, either.
257
710149
2753
جێگرەوەیەکی .زۆر بەهێز نییە
11:52
YouTube also announced recently
258
712926
1535
یوتیوب ئاشكرای كردوه‌
11:54
that they're going to release a version of their kids' app
259
714485
2767
به‌ نیازن ڤێرژنێك بڵاو بكه‌نه‌وه‌ تایبەت بە منداڵان
11:57
that would be entirely moderated by humans.
260
717276
2407
كه‌ ڕۆڵی نێوانگیری ببینێت .له‌لایه‌ن مرۆڤه‌وه‌
12:00
Facebook -- Zuckerberg said much the same thing at Congress,
261
720134
3618
فه‌یسبوك--زوكبێرگ له‌كۆبونه‌وه‌دا ،زۆرشتی هاوشێوه‌ی وت
12:03
when pressed about how they were going to moderate their stuff.
262
723776
2987
كاتێك باسی چونیه‌تی ڕۆڵی .نیوه‌نگیری ستافه‌كه‌یانی كرد
12:06
He said they'd have humans doing it.
263
726787
1747
گوتی كه‌سانێك هه‌ن ئه‌وانه‌ .ده‌كه‌ن
12:08
And what that really means is,
264
728558
1459
،مه‌به‌ستی ئه‌وه‌ بوو
12:10
instead of having toddlers being the first person to see this stuff,
265
730041
3223
پێش ئه‌وه‌ی منداڵه‌كان یه‌كه‌م ،كه‌س بن ئه‌و ستافه‌ ببینن
12:13
you're going to have underpaid, precarious contract workers
266
733288
2788
،ده‌بێ كرێیه‌كی كه‌مت دابێ وه‌ك عه‌قدێكی ئیشكردن
12:16
without proper mental health support
267
736100
1726
به‌بێ یارمه‌تی ته‌ندروست باشی عه‌قڵی
12:17
being damaged by it as well.
268
737850
1376
.خراپ ده‌بێت
12:19
(Laughter)
269
739250
1096
(پێكه‌نین)
12:20
And I think we can all do quite a lot better than that.
270
740370
2601
من پێم وایه‌ ده‌توانین زۆر له‌وه‌ .باشتر بكه‌ین
12:22
(Applause)
271
742995
2499
(چەپڵە)
12:26
The thought, I think, that brings those two things together, really, for me,
272
746068
4613
،ئه‌و بیرۆكه‌، پێموایه‌ دوو شت ،بۆمن پێكه‌وه‌ ده‌نیت
12:30
is agency.
273
750705
1420
بریکار
12:32
It's like, how much do we really understand -- by agency, I mean:
274
752149
3157
چه‌ند له‌ ئێمه‌ له‌ بریکار :تێده‌گه‌ین، مه‌به‌ستم
12:35
how we know how to act in our own best interests.
275
755330
4390
ئێمه‌ چۆن ده‌زانین چۆن كارده‌كه‌ین .به‌پێی ئه‌و توانایه‌ی هه‌مانه‌
12:39
Which -- it's almost impossible to do
276
759744
1787
كه‌--ئه‌وه‌ی ئه‌سته‌مه‌ كردنی
12:41
in these systems that we don't really fully understand.
277
761555
3485
له‌م سیسته‌مه‌ كه‌ ئێمه‌ به‌ته‌واوی .لێی تێناگه‌ین
12:45
Inequality of power always leads to violence.
278
765064
3071
و نه‌بونی یا كه‌می هێز سه‌رده‌كێشێت .بۆ توندو تیژی
12:48
And we can see inside these systems
279
768159
1685
و ئێمه‌ ده‌زانین له‌م سیسته‌مانەدا
12:49
that inequality of understanding does the same thing.
280
769868
2611
كه‌می یا نه‌بونی تێگه‌شتن .هه‌مان شت ده‌كات
12:52
If there's one thing that we can do to start to improve these systems,
281
772503
3779
ئه‌گه‌ریه‌ك شت هه‌بێت كه‌ ،بۆ به‌ره‌و پێشبردنی ئه‌و سیسته‌مه‌ بیكه‌م
12:56
it's to make them more legible to the people who use them,
282
776306
2718
كه‌ وای لێبكه‌م زیاتر ڕونبێت ،بۆ ئه‌وانه‌ی به‌كاری دێنن
12:59
so that all of us have a common understanding
283
779048
2196
له‌به‌رئه‌وه‌ی تێگه‌شتنی هاوبه‌شمان هه‌یه‌
13:01
of what's actually going on here.
284
781268
1851
.كه‌ لێره‌ چی ده‌گوزه‌رێت
13:03
The thing, though, I think most about these systems
285
783970
2968
شتێك، پێموایه‌ زۆرترین شت ده‌رباره‌ی ئه‌م سیسته‌مه‌
13:06
is that this isn't, as I hope I've explained, really about YouTube.
286
786962
3857
كه‌ به‌ هیوام توانیبێتم به‌ته‌واوه‌تی ،ده‌رباره‌ی یوتیوب ڕوونم كردبێته‌وه‌
13:10
It's about everything.
287
790843
1312
.و هه‌موو شتێكه‌
13:12
These issues of accountability and agency,
288
792179
2444
،ئه‌و بابه‌ته‌ به‌رپرسیاریه‌تی و بریكاریه‌
13:14
of opacity and complexity,
289
794647
2225
،هی ناڕونی و ئاڵۆزی
13:16
of the violence and exploitation that inherently results
290
796896
3177
توندوتیژی وبه‌ركارهێنان كه‌ سه‌رچاوه‌ ده‌گرێت
13:20
from the concentration of power in a few hands --
291
800097
2794
له‌كۆكردنه‌وه‌ی ده‌سه‌ڵات له‌هه‌ندێك ده‌ستی كه‌مدا
13:22
these are much, much larger issues.
292
802915
2579
.ئه‌وانه‌ ،كێشه‌ی زۆر زۆر گه‌وره‌ن
13:26
And they're issues not just of YouTube and not just of technology in general,
293
806395
3687
به‌ته‌نها بۆ یوتیوب كێشه‌ نین ،و نه‌ بۆ ته‌كنه‌لۆجیا به‌گشتی
13:30
and they're not even new.
294
810106
1265
.كێشه‌یه‌كی نوێ نییه‌
13:31
They've been with us for ages.
295
811395
1461
.ماوه‌یه‌كی زۆره‌ له‌گه‌ڵمانن
13:32
But we finally built this system, this global system, the internet,
296
812880
4390
له‌كۆتایدا ئه‌و سیسته‌مه‌ جیهانیه‌مان ،دروست كرد، ئینته‌رنێت
13:37
that's actually showing them to us in this extraordinary way,
297
817294
3019
كه‌ به‌ڕیگه‌یه‌كی له‌ ڕاده‌ به‌ده‌ر ،پیشانی ئێمه‌ی ده‌ده‌ن
13:40
making them undeniable.
298
820337
1547
.كه‌ حاشا هه‌ڵنه‌گر بن
13:41
Technology has this extraordinary capacity
299
821908
2820
ته‌كنه‌لوجیا ئه‌و توانا زۆره‌ی هه‌یه‌
13:44
to both instantiate and continue
300
824752
3973
بۆ هه‌ردوو نوێنه‌رایه‌تی و به‌رده‌وامی
13:48
all of our most extraordinary, often hidden desires and biases
301
828749
4248
،ئێمه‌ به‌ ڕاده‌یه‌كی زۆر حه‌زه‌ شاراوه‌ ولایه‌نگیریمان به‌ كۆد
13:53
and encoding them into the world,
302
833021
1866
،ده‌خاته‌ پێش چاوی دونیا
13:54
but it also writes them down so that we can see them,
303
834911
3474
به‌ڵام له‌ هه‌مانكاتیش ده‌یاننوسێته‌وه‌ ،بۆیه‌ به‌ ئاسانی ده‌یبینین
13:58
so that we can't pretend they don't exist anymore.
304
838409
3330
كه‌ ناتوانین پیشانیان بده‌ین ،چونكه‌ له‌ هیچ كوێ بونیان نییه‌
14:01
We need to stop thinking about technology as a solution to all of our problems,
305
841763
4319
بیرنه‌كه‌ینه‌وه‌ له‌ ته‌كنه‌لۆجیا هه‌موو ،كێشه‌كانمان چاره‌سه‌ر ده‌كات
14:06
but think of it as a guide to what those problems actually are,
306
846106
3757
به‌ڵام وه‌ك نیشانه‌یه‌ك بۆدیاریكردنی ،جۆری كێشه‌كه‌ بیریلێبكه‌وه‌
14:09
so we can start thinking about them properly
307
849887
2144
ده‌توانین به‌ دروستی بیریان لێبكه‌ینه‌وه‌
14:12
and start to address them.
308
852055
1766
.و ده‌ست به‌ ناسینیان بكه‌ین
14:13
Thank you very much.
309
853845
1335
.زۆر سوپاستان ده‌كه‌م
14:15
(Applause)
310
855204
5192
(چه‌پڵه‌ لێده‌ده‌ن)
14:21
Thank you.
311
861733
1188
.سوپاستانده‌كه‌م
14:22
(Applause)
312
862945
2869
(چەپڵە)
14:28
Helen Walters: James, thank you for coming and giving us that talk.
313
868839
3178
هیلان واڵته‌رز: جیمس، سوپاس بۆ .پێدانی ئه‌و قسانەت
14:32
So it's interesting:
314
872041
1189
:كه‌وایه‌ سه‌رنج ڕاكێشه‌
14:33
when you think about the films where the robotic overlords take over,
315
873254
3495
كاتێك كه‌ سه‌یری فیلمێك ده‌كه‌یت ،ڕۆبۆتێكی گه‌وره‌ شتێك به‌ده‌ست ده‌هێنێت
14:36
it's all a bit more glamorous than what you're describing.
316
876773
3279
ئه‌وه‌ تۆزێك خۆشیه‌ به‌ .به‌راورد به‌وه‌ی باستكرد
14:40
But I wonder -- in those films, you have the resistance mounting.
317
880076
3749
به‌ڵام من له‌و فیلمانه‌ ترسم .له‌وه‌یه‌ ڕێگریت هه‌بێت
14:43
Is there a resistance mounting towards this stuff?
318
883849
3216
ئایا هیچ ڕێگریه‌ك هه‌یه‌ له‌به‌رده‌م ئه‌و ستافه‌؟
14:47
Do you see any positive signs, green shoots of resistance?
319
887089
3796
ئایا هیچ ئاماژه‌یه‌كی پۆزەتیڤ به‌ره‌و پێش چون ده‌بینیت، له‌و ڕێگریه‌؟
14:52
James Bridle: I don't know about direct resistance,
320
892507
2416
جه‌یمس: من هیچ ،ده‌رباره‌ی ڕێگری ڕاسته‌وخۆ نازانم
14:54
because I think this stuff is super long-term.
321
894947
2264
چونكه‌ ستافه‌كه‌ نایابن .و هه‌رواش ده‌مێننه‌وه‌
14:57
I think it's baked into culture in really deep ways.
322
897235
2510
هه‌ستده‌كه‌م به‌باشی و قوڵی .تێكه‌ڵی كه‌لتوربوونه‌
14:59
A friend of mine, Eleanor Saitta, always says
323
899769
2132
،هاوڕێیه‌كم، ئیلینه‌ سایتا هه‌میشه‌ ده‌ڵێت
15:01
that any technological problems of sufficient scale and scope
324
901935
3609
هه‌ر كێشه‌یه‌كی ته‌كنه‌لۆجیا له‌ بوارێكی پێویستدا
15:05
are political problems first of all.
325
905568
2267
.پێش هه‌ر شتێك كێشه‌یه‌كی سیاسیه‌
15:07
So all of these things we're working to address within this
326
907859
2785
هه‌موو ئه‌و شتانه‌ی ئیشی له‌سه‌ر ده‌كه‌ین تا بیانناسێنین
15:10
are not going to be addressed just by building the technology better,
327
910668
3274
ناتوانرێ ته‌نها به‌ ،بونیادنانی ته‌كنه‌لجیا باشتر بناسرێن
15:13
but actually by changing the society that's producing these technologies.
328
913966
3464
بەڵکو بە گۆڕینی ئەو کۆمەڵگەیەی .کە تەکنەلۆژیا بەرهەمدێنێت
15:17
So no, right now, I think we've got a hell of a long way to go.
329
917454
3027
پێم وایه‌ ڕێگه‌یه‌كی زۆر قورس .و دوور له‌ ڕێمان دایه‌
15:20
But as I said, I think by unpacking them,
330
920505
1986
وه‌ك وتم، به‌هۆی قسه‌كردن ،له‌سه‌ریان
15:22
by explaining them, by talking about them super honestly,
331
922515
2697
وزیاتر ڕونكردنه‌وه‌یان ،به‌شێوه‌یه‌كی ڕاستگۆییانه‌
15:25
we can actually start to at least begin that process.
332
925236
2505
ده‌توانین ده‌ست بكه‌ین .به‌ دروستكردنی ئه‌و پڕۆسه‌
15:27
HW: And so when you talk about legibility and digital literacy,
333
927765
3562
و كاتێك تۆ ده‌دوێیت له‌سه‌ر ،ڕوونی خوێنده‌واری
15:31
I find it difficult to imagine
334
931351
1591
قورسه‌ بیهێنمه‌ پێش چاوی خۆم
15:32
that we need to place the burden of digital literacy on users themselves.
335
932966
3680
ئه‌و خوێنده‌واریه‌ ژماره‌یه‌ك ئه‌ركی .بخه‌ینه‌ ئه‌ستۆی به‌كارهێنه‌ران خۆیان
15:36
But whose responsibility is education in this new world?
336
936670
4562
به‌ڵام به‌رپرسیاریه‌تیه‌كه‌ی ده‌كه‌وێته‌ ئه‌ستۆی په‌روه‌رده‌؟
15:41
JB: Again, I think this responsibility is kind of up to all of us,
337
941256
3612
جیمس: پێموایه‌ ئه‌م به‌رپرسیاریه‌ته‌ ،په‌یوه‌سته‌ به‌ هه‌مومانه‌وه‌
15:44
that everything we do, everything we build, everything we make,
338
944892
2984
،له‌ هه‌موو شتێك كه‌ ده‌یكه‌ین ،و دروستی ده‌كه‌ین
15:47
needs to be made in a consensual discussion
339
947900
3692
ده‌بێت دروستبكرێت به‌ شێوه‌ی داتاو گفتوگۆی له‌باره‌وه‌ بكرێت
15:51
with everyone who's avoiding it;
340
951616
1940
;له‌گه‌ڵ هه‌ر كه‌سێك خۆشی دوور بگرێت
15:53
that we're not building systems intended to trick and surprise people
341
953580
4341
كه‌ پڕۆگرامێك دروست ناكه‌ین خه‌ڵك فریو بدات یا توشی سه‌رسوڕمانیان بكات
15:57
into doing the right thing,
342
957945
2300
،به‌ شێوه‌یه‌ك تا دروستترین شت بكه‌ن
16:00
but that they're actually involved in every step in educating them,
343
960269
3236
به‌ڵام له‌ ڕاستیدا تێوه‌گلاون له‌هه‌ر ،هه‌نگاوێكی په‌روه‌رده‌ كردنیان
16:03
because each of these systems is educational.
344
963529
2278
چونكه‌ هه‌ریه‌ك له‌و پڕۆگرامانه‌ .په‌روه‌رده‌ین
16:05
That's what I'm hopeful about, about even this really grim stuff,
345
965831
3102
ئه‌وه‌ش تاكه‌ هۆیه‌ ده‌رباره‌ی ئه‌و ،بابه‌ت و گروپه دڵخۆشی كردوم
16:08
that if you can take it and look at it properly,
346
968957
2262
،ئه‌گه‌ر بتوانی به‌جوانی لێی بڕوانیت
16:11
it's actually in itself a piece of education
347
971243
2089
له‌ناو خۆیدا هه‌ندێك په‌روه‌رده‌ی هه‌ڵگرتوه‌
16:13
that allows you to start seeing how complex systems come together and work
348
973356
3762
كه‌ ڕێگه‌ت ده‌دات ببینیت پڕۆگرامه‌كان چه‌ند ئاڵۆزن و پێكه‌وه‌ كارده‌كه‌ن
16:17
and maybe be able to apply that knowledge elsewhere in the world.
349
977142
3501
له‌وانه‌یه‌ هه‌ر زانیاریه‌كت ده‌ست .بكه‌وێ له‌ هه‌ر كوێیه‌كی جیهان بێت
16:20
HW: James, it's such an important discussion,
350
980667
2115
،پێشكه‌شكار: جه‌یمس ،گفتوگۆیه‌كی گرینگبوو
16:22
and I know many people here are really open and prepared to have it,
351
982806
3227
و ده‌زانم خه‌ڵكێكی زۆر لێره‌ن مێشكیان ،كراوه‌یه‌ و وه‌ری ده‌گرن
،سوپاس ئه‌و به‌یانیه‌ له‌گه‌ڵمان بوویت
16:26
so thanks for starting off our morning.
352
986057
1859
16:27
JB: Thanks very much. Cheers.
353
987940
1400
.جه‌یمس: سوپاس
16:29
(Applause)
354
989364
1651
(چەپڵە)
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7