Fake News: Fact & Fiction - Episode 1: The meaning of ‘fake news’

Hello, I'm Hugo. And I'm Sam. Welcome to

Xin chào, tôi là Hugo. Và tôi là Sam. Chào mừng bạn đến với

Fake News: Fact and Fiction from BBC

Fake News: Fact and Fiction từ BBC

Learning English. In this series we're

Learning English. Trong loạt bài này, chúng ta đang

looking at a topic that's on the tip of

xem xét một chủ đề mà

everyone's tongues: fake news. Yes fake

mọi người thường nói: tin giả. Đúng là

news - we'll find out what it is and what it

tin giả - chúng ta sẽ tìm hiểu xem nó là gì và

isn't. We'll look at where it comes from

không phải là gì. Chúng tôi sẽ xem nó đến từ đâu

and how it can be dangerous and we'll

và nó có thể nguy hiểm như thế nào, đồng thời chúng tôi

also show you

cũng sẽ chỉ cho bạn

how you can become a fake news

cách bạn có thể trở thành người

detective with tips and suggestions for

điều tra tin giả với các mẹo và đề xuất để

developing your critical thinking skills.

phát triển kỹ năng tư duy phản biện của mình.

We're starting today with the look at the

Hôm nay chúng ta bắt đầu với việc xem xét

word fake itself - what does it actually

bản thân từ fake - nó thực sự

mean and how do we use it? Over to you,

có nghĩa là gì và chúng ta sử dụng nó như thế nào? Về phía anh,

Sam. Okay, well actually, thank you Hugo,

Sam. Được rồi, thật ra thì, cảm ơn bạn Hugo,

I want to show you something I prepared

tôi muốn cho bạn xem một thứ mà tôi đã chuẩn bị

earlier so it's really over to me, Sam

trước đó nên nó thực sự kết thúc với tôi, Sam

So what do we know about the word

Vậy chúng ta biết gì về từ

fake? The word fake is first recorded in

giả? Từ giả lần đầu tiên được ghi nhận

the late 18th century.

vào cuối thế kỷ 18.

It's slang used by criminals in

Đó là tiếng lóng được bọn tội phạm ở

London with meanings connected to their

Luân Đôn sử dụng với ý nghĩa liên quan đến

illegal activities. Today it can be an

các hoạt động phi pháp của chúng. Ngày nay, nó có thể là một

adjective, a noun or a verb and is used

tính từ, một danh từ hoặc một động từ và được sử dụng

when talking about things that are not

khi nói về những thứ không có

real, not genuine but are designed to

thật, không có thật nhưng được thiết kế để

make people think that they are real or are

khiến mọi người nghĩ rằng chúng có thật hoặc có

genuine. So where do we see this word?

thật. Vậy chúng ta thấy từ này ở đâu?

The news is full of stories of fakes - fake

Tin tức đầy rẫy những câu chuyện về hàng giả -

works of art, fake concert tickets, fake

tác phẩm nghệ thuật giả, vé buổi hòa nhạc giả,

documents and fake qualifications to

tài liệu giả và bằng cấp giả chỉ kể

name only a few. In some places you can

tên một số. Ở một số nơi, bạn có thể

buy fake designer goods even knowingly

mua hàng hiệu giả dù cố ý

or unknowingly. However those looking

hay vô tình. Tuy nhiên, những người tìm

for a bargain could end up with

kiếm một món hời có thể kết thúc với

dangerous fake goods

hàng giả nguy hiểm

or even fake medicines. All these kinds

hoặc thậm chí là thuốc giả. Tất cả những loại

of fakes can be called counterfeit.

hàng giả này có thể được gọi là hàng giả.

Being fake isn't always for criminal

Tuy nhiên, việc giả mạo không phải lúc nào cũng vì

reasons, though. People and how they act

lý do phạm tội. Con người và cách họ hành động

can be called fake too, like smiling,

cũng có thể được gọi là giả tạo, chẳng hạn như cười,

laughing being injured and even, even,

cười khi bị thương và thậm chí, thậm chí,

even, yes, not confident but want to ace

thậm chí, vâng, không tự tin nhưng muốn vượt qua

that job interview - fake it till you make it.

cuộc phỏng vấn xin việc - hãy giả tạo cho đến khi bạn thành công.

And sometimes what is fake

Và đôi khi những gì là giả

is more ethical. For example, if you wear

là đạo đức hơn. Ví dụ, nếu bạn mặc áo

fur is it real or fake? Fake fur is

lông thú thì nó là thật hay giả? Lông thú giả được

regarded to be more ethical so much so

coi là đạo đức hơn nhiều đến

that real fur is sometimes labelled as

nỗi lông thú thật đôi khi bị coi là

fake. So knowing what is real and what is

giả. Vì vậy, biết đâu là thật, đâu là

fake and what is fake fake can be tricky.

giả và đâu là giả, thật có thể rất khó.

How do we choose what to buy, where to

Làm thế nào để chúng ta chọn mua gì,

go, even where to stay? Many of us look

đi đâu, thậm chí là ở đâu? Nhiều người trong chúng ta xem các

at reviews online but even then we have

bài đánh giá trực tuyến nhưng ngay cả khi đó chúng ta cũng

to watch out for fakes. The digital world

phải coi chừng hàng giả. Thế giới kỹ thuật số

of social media and the internet are

của mạng xã hội và internet là

places where it can be very difficult to tell

những nơi rất khó để phân biệt

what is fake and what is real and that

đâu là giả và đâu là thật và điều đó

brings us to perhaps the most common

đưa chúng ta đến cụm từ có lẽ phổ biến nhất

phrase associated with the word fake

liên quan đến từ

these days - fake news

giả ngày nay - tin

Fake news - do you hear what I am

giả Tin giả - làm bạn nghe những gì tôi đang

saying?

nói?

Something different here...Yes, so

Có gì đó khác biệt ở đây...Phải, vậy

obviously those were fake ears.

rõ ràng đó là đôi tai giả.

And that's a fake laugh but it's a comedy

Và đó là một tiếng cười giả tạo nhưng đó là một bộ phim hài

classic fake ears really just to

kinh điển về đôi tai giả thực sự chỉ để

demonstrate that not everything fake is

chứng minh rằng không phải mọi thứ giả tạo đều

bad. And can I say that laugh was a

xấu. Và tôi có thể nói tiếng cười đó là tiếng

counterfeit laugh? That's a really good

cười giả tạo không? Đó thực sự là một

question actually but no. So we use the

câu hỏi hay nhưng không. Vì vậy chúng ta dùng

word counterfeit to describe real

từ giả để mô tả những

objects, real things that are fakes or

vật thật, những thứ thật mà là giả hay

for example documents money, paintings,

tài liệu ví dụ như tiền, tranh,

jewellery, they can all be counterfeit but

đồ trang sức, tất cả đều có thể làm giả nhưng

a laugh no matter how fake or false is

một tiếng cười dù giả hay giả thế nào cũng

not counterfeit no. And you, have you had

không phải là giả. Còn bạn, bạn đã

any experience with fake things? So I did

có trải nghiệm nào với đồ giả chưa? Vì vậy, tôi

have a friend who was setting up his own

có một người bạn đang thành lập doanh nghiệp của riêng

business and he did ask me to write him

mình và anh ấy đã yêu cầu tôi viết cho anh ấy

a fake review online. What happened?

một bài đánh giá giả trên mạng. Chuyện gì đã xảy ra thế?

Ah no comment. What about you? I

À miễn bình luận. Thế còn bạn?

haven't bought anything fake or

Tôi chưa mua bất cứ thứ gì giả hay

counterfeit but I think we've seen you

nhái nhưng tôi nghĩ chúng tôi đã thấy bạn

know fake t-shirts, fake shoes, bags

biết áo phông giả, giày giả, túi giả

everywhere right. But now let's turn to

ở khắp mọi nơi phải không. Nhưng bây giờ hãy chuyển sang

fake news itself. Yes. So the words fake

tin giả. Đúng. Vì vậy, từ fake

and news as we know have existed

và news như chúng ta biết đã tồn tại

separately for a very long time but as a

riêng biệt trong một thời gian rất dài nhưng với tư cách là một

journalist Hugo, when did you start seeing

nhà báo Hugo, bạn bắt đầu thấy

them together being used as a thing. I

chúng được sử dụng cùng nhau như một sự vật từ khi nào. Tôi

think we all became more familiar with it

nghĩ rằng tất cả chúng ta đã trở nên quen thuộc hơn với nó

in the 2016 election campaign in the US

trong chiến dịch bầu cử năm 2016 ở Hoa Kỳ

because Donald Trump was a big fan of it

bởi vì Donald Trump là một người hâm mộ lớn của nó

to essentially dismiss

về cơ bản loại bỏ

anything he didn't like but you may be

bất cứ điều gì ông ấy không thích nhưng bạn có thể

surprised to find out that he wasn't

ngạc nhiên khi biết rằng ông ấy

actually the first one to use it. Earlier

thực sự không phải là người người đầu tiên sử dụng nó. Trước đó

I was joined by Mike Wendling from BBC

tôi đã tham gia cùng Mike Wendling từ BBC

Trending. He's written a piece called 'The

Trending. Anh ấy đã viết một tác phẩm có tên là '

almost complete history of fake news' and

Lịch sử gần như đầy đủ của tin giả' và

he was here to explain more about the

anh ấy ở đây để giải thích thêm về

recent history of this term.

lịch sử gần đây của thuật ngữ này.

So people may be surprised that Donald

Vì vậy, mọi người có thể ngạc nhiên rằng Donald

Trump wasn't you know the first one to

Trump không phải là người đầu tiên

use it back in the election in 2016. No

sử dụng nó trong cuộc bầu cử năm 2016. Không

actually it was his opponent Hillary

thực sự chính đối thủ của ông ấy là Hillary

Clinton who was the first person to utter

Clinton mới là người đầu tiên thốt

the words fake news and she was

ra từ tin giả và cô ấy đang

describing a process by which people

mô tả một quá trình mọi

were inventing stories and they were

người bịa ra những câu chuyện và

going viral on social media. These stories

chúng lan truyền trên mạng xã hội. Những câu chuyện

were fake, they were being written... there

này là giả, chúng được viết ra...

was a famous example that was

có một ví dụ nổi tiếng đã

uncovered by BuzzFeed where these

được BuzzFeed phát hiện ra rằng những

stories were being

câu chuyện này được

written by people in Macedonia and those

viết bởi những người ở Macedonia và những

people weren't necessarily interested in

người đó không nhất thiết quan tâm đến

Trump or interested in bashing Hillary

Trump hay quan tâm đến việc chỉ trích Hillary

Clinton. What they were interested in was

Clinton. Điều họ quan tâm là

money. Through Facebook they could

tiền. Thông qua Facebook, họ có thể

draw people into their websites and then

thu hút mọi người vào trang web của mình và sau đó

make money off of advertising and

kiếm tiền từ quảng cáo và

that's why they wrote these

đó là lý do tại sao họ viết những câu chuyện

sensationalised completely made-up

hoàn toàn bịa đặt giật gân này

stories that we now have come to know

mà ngày nay chúng ta

as fake news.

gọi là tin giả.

And misinformation you know fake news

Và thông tin sai lệch mà bạn biết là tin tức giả mạo

has existed for many many

đã tồn tại trong nhiều

years right but now the difference is

năm nhưng bây giờ sự khác biệt là

social media and how easy it is to you

mạng xã hội và bạn

know spread this kind of disinformation.

biết loại thông tin sai lệch này lan truyền dễ dàng như thế nào.

That's right - there's always been

Đúng vậy - luôn có

mistakes, propaganda, spin, or just lies by

những sai lầm, tuyên truyền, quay cóp hoặc chỉ là những lời nói dối của

political candidates, that has always

các ứng cử viên chính trị, điều đó luôn

existed. This is a new type of

tồn tại. Đây là một loại

information and a new type of how

thông tin mới và một loại

information spreads online and what that

thông tin mới lan truyền trực tuyến và điều đó

means is that it can be spread faster

có nghĩa là nó có thể được lan truyền nhanh

than ever before by people who might be

hơn bao giờ hết bởi những người có thể

anonymous or might be thousands of

ẩn danh hoặc có thể ở

kilometres away. So it's really a

cách xa hàng nghìn km. Vì vậy, đó thực sự là một

challenge for

thách thức đối với

media organisations, social media

các tổ chức truyền thông, các tổ chức truyền thông xã

organisations and really all of us to

hội và thực sự là tất cả chúng ta để

try and figure out how to separate the

cố gắng tìm ra cách tách biệt

truth from the fiction. And you can find

sự thật khỏi hư cấu. Và bạn có thể tìm

out more about Mike's work on the BBC

hiểu thêm về công việc của Mike trên

Trending blog on the BBC News website

blog Xu hướng của BBC trên trang web BBC News

and also on the BBC World Service. Mike

và cả trên BBC World Service. Mike

thanks for joining us. Thank you.

cảm ơn vì đã tham gia cùng chúng tôi. Cảm ơn bạn.

So Sam, what did you make about what

Vì vậy, Sam, bạn đã làm gì về những gì

Mike was saying there? I thought it was

Mike đã nói ở đó? Tôi nghĩ nó

really really interesting and he mentioned

thực sự rất thú vị và anh ấy đã đề cập đến

words like spin and propaganda which we

những từ như quay cóp và tuyên truyền mà chúng

are going to talk about more in a later

ta sẽ nói nhiều hơn trong

programme but one word I wanted to pick up

chương trình sau nhưng một từ mà tôi muốn chọn

today was the term 'viral' that he used. So

hôm nay là thuật ngữ 'lan truyền' mà anh ấy đã sử dụng. Vi-

viral is the adjective and it comes from

rút là tính từ và nó xuất phát

the noun virus which as you know is a

từ danh từ vi-rút mà như bạn biết là một

medical term and as you also know a

thuật ngữ y tế và như bạn cũng biết

virus can spread really, really quickly

vi-rút có thể lây lan rất nhanh

so when we use something viral when we

nên khi chúng ta sử dụng thứ gì đó có tính vi-rút khi chúng ta

use the term viral, to go viral online, it

sử dụng thuật ngữ vi-rút, để lan truyền trực tuyến ,

basically means it spreads really really

về cơ bản nó có nghĩa là nó lan truyền rất

quickly across the Internet. Yes we all

nhanh trên Internet. Vâng, tất cả chúng ta đều

know about it, very interesting. Now

biết về nó, rất thú vị. Bây giờ,

before we wrap up for today, Sam, remind

trước khi chúng ta kết thúc ngày hôm nay, Sam, hãy nhắc

us about the word fake. OK, absolutely.

chúng ta về từ giả mạo. OK, hoàn toàn.

So fake means not real it is not genuine

Vì vậy, giả mạo có nghĩa là không có thật, nó không phải là chính hãng

and grammatically the word fake can be a

và về mặt ngữ pháp, từ giả mạo có thể là một

verb. So you can fake a smile, you can

động từ. Vì vậy, bạn có thể giả vờ cười, bạn có thể

fake a laugh, as Hugo did before, you

giả vờ cười, như Hugo đã làm trước đây, bạn

can also fake being confident. It can

cũng có thể giả vờ tự tin. Nó

also be a noun so a picture is a fake,

cũng có thể là một danh từ nên một bức ảnh là đồ giả, ví dụ như

the diamond ring my grandmother left me

chiếc nhẫn kim cương mà bà tôi để lại cho tôi

was a fake for example, and it is

là đồ giả, và nó

commonly used as an adjective so I was

thường được sử dụng như một tính từ nên trước đó tôi đã

talking earlier about the fake review

nói về bài đánh giá giả mạo

which I of course didn't write and also

mà tôi tất nhiên là không viết và

if you're unlucky you might buy fake

nếu không may, bạn có thể mua phải

tickets for a concert or things like

vé giả cho một buổi hòa nhạc hoặc những thứ tương

that. If we're talking about fake objects

tự. Ví dụ, nếu chúng ta đang nói về các đối tượng giả mạo

like documents, money or copies of

như tài liệu, tiền hoặc bản sao của các

well-known brands for example you can

thương hiệu nổi tiếng, bạn cũng có thể

also use the word counterfeit. Thank you,

sử dụng từ giả mạo. Cảm ơn bạn,

Sam and that's all from us today. Do

Sam và đó là tất cả từ chúng tôi ngày hôm nay.

join us again next time on Fake News:

Lần sau hãy tham gia cùng chúng tôi trên Fake News:

Fact and Fiction.

Fact and Fiction.

Thank you, bye-bye. Goodbye.

Cảm ơn, tạm biệt nhé. Tạm biệt.