How Targeted Ads Might Just Save Your Life | Sandersan Onie | TED

Translator: Linh Pham Reviewer: Quan Nguyen

Sometimes I’ll be scrolling through my social media on my phone,

Thỉnh thoảng tôi lướt mạng xã hội trên điện thoại

and I'll get an ad.

và sẽ lướt thấy quảng cáo

But how on Earth do they know that sometimes I snore so loudly

Nhưng làm thế nào mà họ biết tôi hay ngáy rất to

my brother needs to wear earplugs the next room over?

anh trai tôi còn phải đeo bịt tai ở phòng bên cạnh

I think we're all familiar with this not-so-secret habit

Tôi nghĩ tất cả chúng ta đều đã quen với tính chất lộ liễu này

of the tech industry,

của ngành cộng nghệ,

where they use these complex algorithms to get to know who we are,

nơi họ dùng những thuật toán phức tạp để biết thông tin cá nhân của chúng ta,

what we like, what we don't like.

biết chúng ta thích và ghét gì.

Also, they can tailor ads to us and sell us things.

Hơn nữa họ còn thiết kế quảng cáo cho phù hợp để bán hàng cho ta.

But what if we could use this technology for good?

Nhưng nếu ta có thể sử dụng những công nghệ này với mục đích tốt?

When I was diagnosed with depression in 2015,

Khi tôi được chuẩn đoán bị trầm cảm năm 2015,

I had multiple intense suicidal episodes.

Tôi đã có nhiều giai đoạn cố gắng tự tử dữ dội.

Đến một thời điểm, điều đó thật sự đã trở nên quá tồi tệ

At one point, it actually got so bad

that I spent the whole day planning out how I would die later that evening.

Tôi dành cả ngày để lên kế hoạch cho cái chết của tôi ngay buổi tối cùng ngày.

I was probably less than an hour away from ending my life

Tôi đã suýt chút nữa kết liễu cuộc đời mình trong chưa đầy một giờ đồng hồ

when something saved me.

đến khi có điều gì đó đã cứu lấy tôi.

What was it?

Nó là gì nhỉ?

Someone reached out.

Ai đó đã đưa tay ra.

I now know that I'm not alone,

Tôi bây giờ biết rằng mình không đơn độc,

where in Australia, suicide is the leading cause of death

Khi ở Úc, tự tử là nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong

for individuals aged between 15 to 44 years old.

với độ tuổi từ 15 đến 44 tuổi.

And for every single suicide death,

Và cứ mỗi một cái chết do tự tử,

đã có từ 25 đến 30 vụ cố tự tử trước đó.

there are 25 to 30 times the number of attempts.

Our recent research has even shown us

Nghiên cứu gần đây của chúng tôi thậm chí còn cho thấy

that less than half of people who attempt suicide

rằng ít hơn một nửa số người cố gắng tự tử

will actually reach out for help prior,

sẽ thật sự kiếm tìm sự trợ giúp từ trước đó,

meaning that if we are to reach them,

có nghĩa rằng nếu chúng ta muốn tiếp cận họ

we need to meet them where they are.

chúng ta cần biết rằng họ ở đâu.

I'm now a researcher who tries to understand, how can we do this?

Tôi hiện đang là một nhà nghiên cứu cố gắng hiểu làm sao ta có thể làm như vậy?

And the research tells us that people,

Và nghiên cứu cho chúng tôi thấy,

most people who attempt suicide

phần lớn những người cố gắng tự tử

or even think of suicide,

hoặc đã từng nghĩ đến việc tự tử,

don't actually want to die.

không thật sự muốn chết.

In fact, they're looking for any reason to continue on living.

Thực tế, họ đang tìm mọi lý do để sống tiếp.

But what that tells us is that any sort of interruption,

Nhưng nó nói lên rằng, bất kể sự làm dán đoạn nào

whether it's a tap on the shoulder,

dù là một cái vỗ vai,

a text message or even an internet pop-up,

một tin nhắn hay kể cả một quảng cáo bật lên từ cửa sổ web,

could potentially save someone's life.

cũng có thể cứu lấy mạng sống của bất kỳ ai.

So for me, the question then becomes, how do we do this in a better way?

Vậy nên tôi nghĩ, câu hỏi bây giờ sẽ là làm sao để làm điều đó một cách tốt hơn?

How can we reach out in a more effective, rapid and far-reaching manner?

Làm thế nào để chúng ta đưa tay ra giúp đỡ một cách hiệu quả, nhanh và sâu hơn?

Well, we have great hotlines and emergency services in Australia,

Chúng tôi có những đường dây nóng và dịch vụ khẩn cấp tuyệt vời ở Úc

but they still require the individual to take the first step.

nhưng chúng vẫn yêu cầu các cá nhân phải tìm đến sự trợ giúp đầu tiên.

But another thing is,

Còn một điều khác,

how on Earth are we supposed to know what a person’s thinking

Làm thế nào mà chúng ta biết được một người đang nghĩ gì

or feeling if they're not speaking up?

hay đang cảm thấy thế nào nếu họ không lên tiếng cơ chứ?

One way is through their search behaviors.

Có một cách đó là thông qua thói quen tra cứu của họ.

Because you and I both know

Bởi tôi và các bạn đều biết rằng

we've searched things up on the internet

chúng ta đã tra cứu những thứ trên mạng

that we would never ask another living soul.

mà sẽ không bao giờ hỏi nó với người khác.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Our struggles about suicide are no exception.

Những chống chọi của chúng ta về việc tự tử không phải ngoại lệ.

And the research actually supports this.

Và nghiên cứu đã thực sự cho thấy điều đó.

For example, in one study,

Lấy ví dụ, trong một nghiên cứu

the investigators went up to these individuals

các điều tra viên đã tiếp cận những người

who had recently attempted suicide

mà gần đây cố gắng tự tử

and asked to see their anonymized search history.

và yêu cầu được xem lịch sử tìm kiếm ẩn danh của họ.

And in fact, these individuals had searched up keywords

Thực tế, những người này đã tìm kiếm những từ khóa

pertaining to suicide means and methodology

liên quan đến phương tiện và phương pháp tự tử

as well as surrounding hopelessness and loneliness.

cũng như xoay quanh sự tuyệt vọng và sự cô đơn.

Another finding that supports this

Một phát hiện khác củng cố quan điểm này

and has been found in many different countries,

và đã được tìm thấy ở rất nhiều quốc gia

for example, in Japan, US and Taiwan,

ví dụ như ở Nhật Bản, Hoa Kỳ và Đài Loan,

is that the volume of internet searches for suicide-related terms

số lượng tìm kiếm trên internet đối với các thuật ngữ liên quan đến tự tử

actually correlates with the national suicide rate.

thực sự tương quan với tỷ lệ tự sát ở quốc gia đó.

In a completely different field,

Trong một lĩnh vực hoàn toàn khác,

they found that us Australians,

họ tìm thấy rằng người Úc chúng tôi,

we spent about 40 hours a week on the internet.

dành khoảng 40 giờ mỗi tuần trên mạng internet.

And 93 percent of the time it starts on a search page.

Và 93 phần trăm thời gian là ở một trang tìm kiếm.

So could it be that the search page be an ideal place to intervene?

Vậy trang tìm kiếm có lẽ là nơi lý tưởng để can thiệp vào chuyện này?

That's why in many countries, including Australia,

Đó là lý do rất nhiều quốc gia bao gồm cả Úc,

if you search up suicide-related terms on the internet,

Nếu bạn tìm kiếm những từ khóa liên quan đến tự tử trên mạng,

you'll see a hotline banner, which is great,

bạn sẽ thấy một biểu ngữ đường dây nóng, một thứ tuyệt vời,

but the research shows

nhưng nghiên cứu lại cho thấy

that not everybody on the verge of taking their life

không phải tất cả những người đang trên bờ vực

wants to call a hotline.

tự kết liễu đời mình muốn gọi đường dây nóng

It's not as easy as picking up a phone and calling.

Nó không đơn giản như việc nhấc máy lên gọi điện.

Internationally, many countries still don't have a sustainable hotline,

Trên thế giới, nhiều quốc gia vẫn chưa có đường dây nóng bền vững

and even in Australia,

và thậm chí Úc,

if you put in a combination of keywords in the search bar,

nếu bạn kết hợp các từ khóa trên thanh tìm kiếm,

you're not going to be shown the hotline banner,

bạn sẽ không nhận được biểu ngữ đường dây nóng,

but you're going to get information that might actually aid a suicide attempt.

nhưng bạn sẽ nhận được những thông tin hỗ trợ việc tự sát

So what if we could use the same algorithms

Vậy sẽ thế nào nếu chúng ta có thể sử dụng thuật toán tương tự

that these tech companies use to tailor ads to us

mà các công ty công nghệ dùng để thiết kế quảng cáo riêng cho chúng ta

to be able to identify and reach out to individuals thinking of suicide?

để có thể nhận diện và tiếp cận những cá nhân có ý định tự sát?

And we use information, their age, gender, language and geography,

Và chúng ta sử dụng thông tin, tuổi tác, giới tính, ngôn ngữ và vị trí địa lý,

to do so in a deeply personal and engaging way.

để làm vậy theo một cách lôi cuốn và cá nhân sâu sắc.

So what does this look like?

Vậy thì hình dung nó như thế nào?

Imagine, Amy, a 22-year-old girl living in Sydney.

Hãy tưởng tượng, Amy, một cô gái 22 tuổi sống ở Sydney.

She lives with her housemates, and despite her cheerful demeanor,

Cô ở với bạn cùng nhà, và mặc dù cô luôn có một thái độ vui vẻ,

she's recently been having thoughts of suicide.

nhưng gần đây cô có những ý định tự tử.

She's tried talking to her family members,

Cô ấy cô gắng giãi bày với gia đình,

but they haven't been particularly helpful.

nhưng họ lại không giúp gì được cho cô.

And today she turned to the search page to find a way to end it all.

Và hôm nay, cô ấy vào trang tìm kiếm để tìm cách chấm dứt tất cả.

And as she's searching, the algorithm triggers,

Và trong khi cô ấy tìm kiếm, thuật toán kích hoạt,

and on the very first line,

và hiện lên ở dòng đầu tiên,

she sees an ad that leads her to a landing page.

là một quảng cáo dẫn cô ấy đến một trang đích.

And that landing page is designed to lead her away from a suicide attempt.

Và chính trang đích đó được thiết kế để đưa cô ấy ra xa khỏi những nỗ lực tự sát.

Now, on that page,

Giờ đây, trên trang web đó,

she's not met with overly fluffy language or with directives,

cô ấy sẽ không bắt gặp những ngôn từ sáo rỗng hay những câu lệnh như

"You have to do this, you have to do that,"

“Bạn phải làm thế này, bạn phải làm thế kia”

but rather, she's met with stories of other people

nhưng thay vào đó, cô ấy sẽ thấy được câu chuyện của những người khác

những người đã từng trải qua hoàn cảnh giống như cô

who've been where she is.

And after hearing their stories,

Và sau khi nghe được những câu chuyện đó,

she finally decides to seek help

cô ấy cuối cùng cũng tìm đến sự giúp đỡ

through one of the many options available.

thông qua một trong rất nhiều lựa chọn có sẵn.

We work together with a group of people that have thought of suicide,

Chúng tôi làm việc cùng nhau trong một nhóm những người từng có ý định tự tử,

that have attempted suicide

đã từng cố gắng tự tử

as well as lost someone to suicide,

cũng như đã mất người thân do tự sát,

where together, we come up with a list of keywords

nơi chúng tôi cùng nhau tạo nên một danh sách từ khóa

that people are likely to search.

mà mọi người rất có thể sẽ tìm kiếm.

We come up with what the ad is going to say,

Chúng tôi tạo ra những gì quảng cáo sẽ nói

and we come up with the look and feel of the landing page.

và nghĩ ra với cái nhìn và cảm nhận của trang đích.

Now, these ads and landing pages need to be as engaging as possible.

Giờ đây, những quảng cáo và trang đích đó cần trở nên lôi cuốn nhất có thể.

Why is that?

Tại sao vậy?

Because we don't know if we're only minutes away from an attempt.

Bởi chúng ta sẽ không biết chỉ khi cách vài phút khỏi một nỗ lực.

That's why my team and I are using extensive targeting,

Đó là lý do nhóm chúng tôi nhắm đến mục tiêu diện rộng,

for example, age, language, gender and geography,

ví dụ như, tuổi tác, ngôn ngữ, giới tính và vị trí địa lý,

to be able to reach out to these individuals

để có thể tiếp cận những cá nhân này

in a deeply personal way

một cách cá nhân sâu sắc

where we can use the tailoring

nơi chúng tôi sử dụng công cụ thiết kế riêng

to show different ads and landing pages to different people.

để hiển thị các quảng cáo và trang đích khác nhau đến nhiều người khác.

So in Australia, for example,

Ví dụ như ở Úc,

what we found is that individuals who are in their teens, perhaps,

chúng tôi nhận thấy những thiếu niên

will resonate,

có thể sẽ cộng hưởng,

and different imagery and different wording will resonate with them

với những hình ảnh và từ ngữ khác nhau

than say, somebody in their 40s or 50s.

hơn là với những người ở độ tuổi 40, 50.

For example, what we found

Ví dụ, chúng tôi thấy được

is that the younger generation actually really like the calming

rằng thế hệ trẻ

thật ra rất thích sự giải trí điềm tĩnh và xao nhãng.

and distracting resources.

They really like the breathing exercises.

Họ rất thích các bài tập thở.

Whereas the older generation,

Trong khi đó, thế hệ trước đó,

they don’t want to see any of that,

họ không muốn xem những thứ đó,

and they prefer direct, no-nonsense, straight-to-the-point language.

và họ tuyệt đối thích ngôn ngữ thẳng thắn, không sáo rỗng, trực diện vào vấn đề.

Vậy trong trường hợp của Amy, đó là những gì cô ấy nhận được.

So in Amy's case, that's what she'll see.

But imagine Robert,

Giờ hãy tưởng tượng Robert,

a 55-year-old man living in rural Queensland.

một người đàn ông 55 tuổi sống ở vùng quê Queensland.

Due to the recent economic downturn,

Do cuộc suy thoái kinh tế gần đây,

he's been under a tremendous amount of stress.

ông đã phải sống trong căng thẳng tột độ.

And because he's the breadwinner and the man of the family,

Và bởi ông ấy là trụ cột gia đình,

he feels that he cannot talk to anyone.

ông cảm thấy mình không thể giãi bày với bất cứ ai.

Something we know that is not true.

Chúng ta biết đó chính là thứ không đúng sự thật.

And so he turns to the search page

Và thế là ông ấy lên trang tìm kiếm

to find out what would happen to his life insurance policy

để tìm hiểu điều gì sẽ xảy đến với

hợp đồng bảo hiểm nhân thọ của ông

in the event of a suicide,

trong trường hợp ông tự tử, bởi ông vẫn nghĩ cho gia đình của mình.

because he's still thinking about his family.

And as he goes there,

Và trong khi ông ấy tìm kiếm,

because his age group indicated they want direct,

bởi nhóm tuổi của ông cho thấy họ thích sự thẳng thắn,

no-nonsense, problem-solving language,

không ngôn từ sáo rỗng, giải quyết vấn đề,

that's what he'll be shown.

đó là những gì ông ấy nhận được.

And on every single landing page, there's a welcome video.

Và trên mỗi một trang đích, đều có một video trào mừng.

And the person welcoming you to that welcome video

Và người chào đón bạn

is somebody from your age group.

là một người cùng lứa tuổi với bạn.

This is so that for every single person in that dark time,

Điều này là vì với mỗi người đang trong thời kỳ tăm tối,

they'll be shown an ad and landing page tailored as closely as possible to them.

họ sẽ nhận được các quảng cáo và trang đích phù hợp với họ nhất.

Now we've run this trial in Australia and what did we find?

Hiện tại chúng tôi đã cho chạy thử nghiệm ở Úc và chúng tôi tìm được gì?

In just 19 days,

Chỉ trong vỏn vẹn 19 ngày,

our campaign reached over 120,000 people

chiến dịch của chúng tôi đã tiếp cận được hơn 120.000 người

searching up distress and suicide-related keywords.

tìm kiếm những từ khóa liên quan đến lo âu và tự tử.

Now when they're on the page,

Giờ đây, khi mọi người đến trang web

we want them to consume content

chúng ta muốn họ tiêu thụ nội dung

that is likely to lead them away from a suicide attempt

mà có khả năng đưa họ ra khỏi ý định tự sát

and that is going to promote help-seeking.

và điều này sẽ thúc đẩy việc tìm kiếm sự giúp đỡ.

Now, the industry standard for engagement is approximately three percent.

Hiện giờ, tiêu chuẩn của ngành công nghiệp với lượt tiếp cận là khoảng 3 phần trăm.

That is, three percent of individuals who land on the page

Nghĩa là 3 phần trăm những cá nhân đến với trang web

will engage with the page in a meaningful way.

sẽ thật sự tương tác với trang một cách lành mạnh.

We found an engagement rate of over 22 percent.

Chúng tôi nhận được tỷ lệ tương tác trên 22 phần trăm.

That's over seven times the industry average,

Gấp hơn bảy lần so với bình quân ngành,

nó cho thấy một nhu cầu thực sự cho loại hình can thiệp này.

suggesting there's a real need for this type of intervention.

Furthermore, we're also developing pages for Aboriginal

Hơn thế nữa, chúng tôi cũng phát triển các trang web cho dân bản địa Úc

and Torres Strait Islanders

và người dân quần đảo eo biển Torres

as well as Mandarin-speaking populations in Australia.

cũng như những người nói tiếng quan thoại tại Úc

Now we're doing this in several different countries in several different ways.

Hiện tại chúng tôi đang thực hiện với nhiều quốc gia theo nhiều cách khác nhau.

For example, in Indonesia, where I'm from,

Ví dụ như ở Indonesia, quê hương của tôi,

mental health stigma is so bad

sức khỏe tinh thần bị miệt thị rất gay gắt

that your own family might put you in a makeshift cage

đến mức chính gia đình của bạn cũng có thể nhốt bạn vào một cái lồng tạm bợ

for having a mental disorder.

vì gặp phải rối loại sức khỏe tinh thần.

And there are over 21 unique regional dialects.

Và có đến hơn 21 thổ ngữ địa phương.

Now we're using geographic targeting

Chúng tôi đang nhắm mục tiêu theo vị trí địa lý

to show different dialect pages to different locations.

để biểu thị các thổ ngữ khác nhau cho từng vùng miền.

For example, if you live in Semarang in central Java,

Lấy ví dụ nếu bạn sống ở Semarang trong trung tâm Java,

you'll see the ad and landing page in bahasa Java.

bạn sẽ thấy quảng cáo và trang đích bằng tiếng bahasa Java.

If you live in Palembang,

Nếu bạn sống ở Palembang,

you're going to see the page in bahasa Palembang.

trang sẽ hiển thị chữ bahasa Palembang.

Now our pages are already being used in Kidul Mountain,

Hiện tại các trang web của chúng tôi đã được đưa vào sử dụng ở núi Kidul,

which is an area with some of the highest suicide rates

vùng có một số tỷ lệ tự sát cao nhất

in the entire country.

trên cả nước.

Và chúng tôi nhận được những báo cáo cộng hưởng rất tích cực

And we're getting reports that it's resonating really well

with people.

với mọi người

Why is that?

Tại sao lại như vậy?

Because when you speak the national language,

Bởi khi bạn nói tiếng phổ thông,

you speak to their minds.

bạn chỉ đang nhắm đến tâm trí họ.

But when you speak the regional language,

Nhưng khi bạn nói tiếng địa phương,

the language they spoke growing up,

ngôn ngữ họ nói trỗi dậy

you speak to their hearts.

bạn đang nói với nỗi lòng của họ.

I'd like to leave you with this.

Tôi sẽ để các bạn tự suy nghĩ về nó.

We have an entire industry with the technology,

Chúng ta có cả một ngành công nghiệp công nghệ,

the data and the means to reach out to people who need it.

những dữ liệu và phương tiện để tiếp cận đến những người cần nó.

Rather than just tailor ads to them and sell them things.

Hơn là chỉ thiết kế riêng quảng cáo và bán hàng cho họ.

And this cannot replace.

Và điều này không thể thay thế,

the role of relationships and communities.

vai trò của các mối quan hệ và cộng đồng.

But given that most people still don't seek help prior to a suicide attempt,

Nhưng dù vậy phần lớn mọi người vẫn không tìm kiếm sự giúp đỡ trước khi định tự sát,

this could play an important piece of the puzzle

điều này có thể tạo nên một mảnh ghép quan trọng của vấn đề

in making sure that every single person in their dark time

đảm bảo rằng mọi cá nhân trong thời kỳ tăm tối

is met with an outstretched hand the same way someone saved me.

đều nắm được lấy một bàn tay dang ra giúp đỡ giống như cách ai đó đã cứu tôi.

Whether it’s a tap on the shoulder,

Cho dù nó là cái vỗ vai,

a text message

một dòng tin nhắn

or even an internet ad.

hay thậm chí là một quảng cáo trên mạng.

Thank you.

Cảm ơn các bạn.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)