My Quest to End the Horror of Gun Violence in the US | Lucy McBath | TED

Translator: An Nguyen Reviewer: Thái Hưng Trần

In the blink of an eye, life can change forever.

Trong chớp mắt, cuộc sống có thể thay đổi mãi mãi.

One single moment can redefine everything that we know and believe.

Một khoảnh khắc có thể thay đổi toàn bộ thế giới quan của chúng ta.

In 2012,

Năm 2012,

I would face the most devastating moments of my life

tôi phải đối mặt với giai đoạn đau khổ nhất trong cuộc đời

when my son, Jordan, was shot and killed in a hate-driven shooting.

khi con trai tôi, Jordan, bị bắn chết trong một vụ xả súng do thù ghét cá nhân.

My story, Jordan’s story, had began as one of loss.

Câu chuyện của tôi và Jordan, đã bắt đầu với sự mất mát.

But I refused to let it in there.

Nhưng tôi từ chối sống mãi trong nỗi đau đó

A life of loss, a story of loss, became one of transformation,

Sự mất mát chuyển hóa thành đòn bẩy, để thôi thúc tôi thay đổi,

of finding my voice

để tôi cất lên tiếng nói của mình

and turning my pain into purpose.

và biến nỗi đau của tôi thành động lực.

My story would become my most important tool

Tôi sẽ dùng câu chuyện của mình như một minh chứng quan trọng

in fighting this nation's gun laws.

trong việc chống lại luật sử dụng súng tại quốc gia này.

Our personal stories have such power to be able to bridge the deepest divisions

Những câu chuyện đời thường có sức mạnh để kết nối những quan điểm trái ngược nhất

and to inspire change and to bring people together.

và truyền cảm hứng cho sự thay đổi và gắn kết mọi người lại với nhau.

After losing my son, I left my 30-year career at Delta Airlines,

Sau khi mất con trai, tôi từ bỏ sự nghiệp 30 năm tại Delta Airlines

and I began a new career as an activist

Và bắt đầu một chương mới với tư cách là một nhà hoạt động

fighting to change our nation's gun laws.

đấu tranh để thay đổi luật sử dụng súng tại đất nước ta

And that trajectory led me to winning a seat in Congress,

Và hướng đi đó đã giúp tôi giành được một ghế tại Quốc hội,

which was once held by Newt Gingrich.

nơi từng thuộc về Newt Gingrich.

I just have to say, though, that everything that I have done,

Tuy nhiên, tôi muốn nói rằng trong tất cả những gì mình đã làm,

there was nothing more important to me than being a mother.

không có gì quan trọng hơn là làm mẹ.

It all began with me just wanting to simply be a mother.

Tất cả bắt đầu với việc tôi chỉ muốn trở thành một người mẹ.

As a flight attendant,

Là một tiếp viên hàng không, tôi có thể điều chỉnh lịch trình của mình

I had the ability to be able to manipulate my schedule in such a way

that I could be home for my son every single night.

để ở nhà với con trai mỗi đêm.

And I have to be honest

Và tôi phải thành thật

that dealing with all those drunk passengers on the aircraft

rằng việc đối phó với tất cả những hành khách say xỉn trên máy bay

prepared me far better for a career in Congress

đã giúp tôi sẵn sàng hơn bao giờ hết cho cương vị mới ở Quốc hội

than it ever should have.

But during the Great Recession, you know,

Nhưng trong thời kỳ Đại suy thoái,

Jordan and I had to find fun activities that we could do

Jordan và tôi đã phải tìm những hoạt động thú vị mà chúng tôi có thể làm

that would not break my budget.

mà không vượt quá ngân sách của tôi.

So we spent a lot of time in our local skating rink

Chúng tôi dành nhiều thời gian ở sân trượt băng địa phương,

where you could get pizza for a dollar a slice.

nơi bạn có thể mua pizza với giá $1 một lát.

And as Jordan got older and he began to recognize girls,

Và khi Jordan lớn lên và bắt đầu để ý các cô gái,

he would say, "Mama, go over there and skate with the adults.

nó sẽ nói, “Mẹ ơi, mẹ đi trượt băng với những người khác đi.

You go skate with them, and let me skate by myself.”

Mẹ đi trượt băng với họ, và để con trượt băng một mình.”

So off he would go, trying to be so cool and so suave,

Rồi nó đi, cố gắng trở nên thật ngầu và tinh tế,

and I would run up to him and I'm like,

và tôi sẽ chạy đến chỗ nó và nói,

"Oh, Jordan, my baby, I love you, oh, my baby!"

“Ôi, Jordan, cục cưng, mẹ yêu con”

And he would do everything that he could to get away from his crazy mama.

Và nó sẽ làm mọi thứ có thể để thoát khỏi người mẹ điên rồ của mình.

You know, Jordan and I had just such a special bond,

Jordan và tôi có một mối quan hệ đặc biệt như vậy,

and it would be these intimate moments

và chính những kỷ niệm đặc biệt đó đã thúc đẩy tôi

of our former life

that would fuel my new journey to Congress.

trong hành trình mới tai Quốc hội.

A decade ago.

Một thập kỷ trước.

Jordan was with his father in Jacksonville, Florida,

Jordan ở cùng cha mình ở Jacksonville, Florida, vào Lễ Tạ ơn.

for Thanksgiving.

And it was Black Friday, the day after Thanksgiving,

Và đó là Black Friday, một ngày sau Lễ Tạ ơn,

and Jordan was so excited because he was going to go shopping with his boys.

và Jordan rất phấn khích vì anh ấy sẽ đi mua sắm với các bạn của mình.

He was going to go shopping at the mall,

Nó sẽ đi mua sắm ở trung tâm thương mại,

and they were going to buy clothes and pick up girls

Chúng sẽ mua quần áo và đón các cô gái

and just do all the things that these teenagers would do

và làm tất cả những điều mà những thanh thiếu niên sẽ làm

when they're finding their newfound independence.

khi họ được thoát khỏi sự quản lý của người lớn.

They stopped at a convenience store gas station just to get some chewing gum.

Họ dừng lại ở cửa hàng tiện lợi của trạm xăng để mua kẹo cao su.

And Jordan was in the back seat of the car,

Và Jordan ngồi ở ghế sau của chiếc xe,

and a man pulls up next to them on the passenger side.

và một người đàn ông dừng lại cạnh ghế hành khách.

He starts complaining about their loud music.

Hắn bắt đầu phàn nàn về tiếng nhạc lớn,

And he starts a verbal altercation with them,

và bắt đầu một cuộc cãi vã với chúng.

claiming that he couldn't hear himself thinking.

nói rằng tiếng nhạc làm hắn mất tập trung.

They needed to turn down their “thug” music.

Bọn trẻ cần phải tắt âm nhạc “côn đồ” đó.

He called them “gang bangers and thugs.”

Hắn gọi bọn trẻ là “băng đảng và côn đồ”.

And in those three and a half minutes

Và trong ba phút rưỡi,

that man pulled a gun out of his glove box

hắn rút một khẩu súng ra khỏi ngăn tủ ô tô của mình

and he shot ten rounds

và bắn 10 phát

into that car.

vào chiếc xe của bọn trẻ.

Three of those rounds hitting and killing my only son.

3 trong số đó đã giết chết con trai tôi.

And that's when I got the phone call.

Đó là khi tôi nhận được cuộc điện thoại.

The phone call that is the worst nightmare of every parent.

Cuộc gọi đó là cơn ác mộng tồi tệ nhất của mọi phụ huynh.

And I remember Jordan's father telling me that Jordan had been shot

Tôi nhớ cha của Jordan nói rằng thằng bé đã bị bắn

and my whole world went black.

và cả thế giới bỗng dưng tối sầm lại

I had ...

Tôi đã...

defined my whole life as being Jordan’s mom.

Tôi đã định nghĩa toàn bộ cuộc đời tôi là mẹ của Jordan.

And in that single moment,

Và trong khoảnh khắc đó

being Jordan’s mom would take on entirely new meaning for me.

làm mẹ của Jordan đã mang một ý nghĩa hoàn toàn khác đối với tôi.

Grief, it traps you in the prison of your own despair.

Bạn bị giam cầm trong sự tuyệt vọng và đau khổ đến cùng cực.

And if we let grief take control,

Và nếu chúng ta để nỗi đau lấn át,

we risk losing not only our present but our future as well.

chúng ta có thể mất đi không chỉ hiện tại mà còn cả tương lai của mình.

If I had succumbed to that loss,

Nếu tôi khuất phục trước mất mát đó,

I would be enduring not only one tragedy, but two.

tôi sẽ phải chịu đựng không chỉ một, mà là hai bi kịch.

So I made a decision.

Vì vậy, tôi đã quyết định.

I made the decision that Jordan's legacy would not be one of loss,

Tôi đã quyết định rằng di sản của Jordan sẽ không chỉ có mất mát,

but one of hope.

mà còn là hy vọng.

I chose to channel my pain into purpose.

Tôi quyết định biến nỗi đau của mình thành động lực .

So I began my second career as an activist

Vì vậy, tôi bắt đầu hành trình mới với tư cách là một nhà hoạt động

for Moms Demand Action,

cho ‘Moms Demand Action’,

for Gun Sense in America and Everytown for Gun Safety.

cho ‘Gun Sense in America’ và ‘Everytown for Gun Safety’.

While learning the unmistakable truth that every single one of us is at risk

Mỗi người chúng ta đều có thể trở thành

to falling victim to gun violence.

nạn nhân của bạo lực súng đạn.

We all remember.

Tất cả đều nhớ, chỉ hơn 5 tháng trước.

Just a little over five months ago.

A woman was killed and four others were injured,

Một phụ nữ đã thiệt mạng và bốn người khác bị thương,

just visiting the doctor's office,

trong khi đang đến phòng khám

only about three and a half blocks from here in midtown Atlanta.

chỉ cách đây khoảng hơn ba dãy nhà ở trung tâm thành phố Atlanta.

And a year ago,

Và một năm trước,

two were killed and three were injured just down the street.

2 người đã thiệt mạng và 3 người bị thương ngay trên phố

Statistically, today, 120 Americans will be shot and killed

Theo thống kê, hôm nay, 120 người Mỹ sẽ bị bắn chết

and 200 more will be wounded.

và 200 người khác sẽ bị thương.

Per capita, the United States has more gun violence

Tính theo đầu người, Hoa Kỳ có nhiều bạo lực súng đạn

than any other developed nation in the world.

hơn tất cả các quốc gia phát triển trên thế giới.

And polling shows it.

Trong một cuộc thăm dò, hơn 80% người Mỹ đồng ý

Over 80 percent of Americans agree

that there needs to be some kind of common-sense gun safety legislation,

rằng cần phải có những đạo luật an toàn sử dụng súng

like universal background checks for all gun sales.

như kiểm tra lý lịch của toàn bộ những người mua súng

But why didn't I know about any of this

Nhưng tại sao tôi không biết về những điều này

before losing my son?

trước khi mất con trai?

Why was this country not screaming at the top of its lungs

Tại sao đất nước này không nỗ lực hết sức

for gun safety legislation?

để kiểm soát sử dụng súng?

So I traveled this country advocating for common sense laws,

Tôi đã đi khắp đất nước, tuyên truyền về những luật an toàn súng

such as “red flag” laws

chẳng hạn như ‘luật cờ đỏ’

that enable law enforcement, along with our loved ones,

cho phép tước súng khỏi những người

to be able to take the guns out of hands of people

that are posing a risk to themselves or to others.

có khả năng gây nguy hiểm cho chính họ hoặc cho người khác.

I've advocated for universal background checks

Tôi ủng hộ việc kiểm tra lý lịch

to keep firearms out of the hands of convicted abusers.

để giữ súng khỏi tay những kẻ có khuynh hướng bạo lực

But by telling my story,

Nhưng bằng cách kể câu chuyện của mình,

I’ve been able to do something that so many people talk about

tôi đã làm được điều mà rất nhiều người nói đến

but they’re never able to achieve in our politics:

nhưng không bao giờ được ghi nhận:

bridge the political divide.

Bỏ qua những khác biệt chính trị

I'll never forget meeting a man by the name of Reverend Rob Schenck.

Tôi sẽ không bao giờ quên cuộc gặp với Mục sư Rob Schenck.

As an evangelical minister,

Là một mục sư Phúc âm,

he was the most prolific and leading voice

ông là người có ảnh hưởng nhất

in the fight against abortion rights

trong cuộc chiến chống lại quyền phá thai suốt những năm 1990.

through the 1990s.

And as we begin building our friendship,

Và khi chúng tôi bắt đầu xây dựng tình bạn của mình,

I spoke with him at length about my need

tôi đã trao đổi với ông ấy về những điều tôi cần

to save as many people's lives as possible.

để bảo vệ những sinh mạng vô tội.

We began to challenge one another,

Chúng tôi thử thách lẫn nhau,

and slowly but surely,

chậm rãi nhưng chắc chắn,

at great risk, personally and professionally.

Cả trên phương diện cá nhân và công việc,

he began to stand up.

Ông ấy bắt đầu lên tiếng.

He began to stand up as an activist for gun safety

Ông bắt đầu đứng lên như một nhà hoạt động vì an toàn súng

and, as importantly, also speaking out

Và đồng thời, lên tiếng cho chính sách tôn trọng quyết định của phụ nữ

on pro choice policy.

Với thai kỳ của mình.

Our stories are bigger than our politics.

Những câu chuyện có sức lan tỏa hơn cả quan điểm chính trị

And then in 2018,

Sau đó, vào năm 2018,

we all watched the horror at a Parkland, Florida high school.

chúng ta chứng kiến sự kinh hoàng tại một trường trung học ở Parkland, Florida.

And I heard all of our elected officials

Và tôi đã nghe các viên chức dân cử nói

talk about, "Oh, we need to make sure that we change our dangerous gun laws.

“Ồ, chúng ta phải thay đổi luật sử dụng súng.

We need to make sure that we prevent these mass shootings."

Chúng ta phải ngăn chặn những vụ xả súng hàng loạt như vậy

But they did absolutely nothing.

Nhưng họ hoàn toàn không làm gì cả.

And so I made the decision

Vì vậy, tôi đã đưa ra quyết định

that if Congress was not willing to change our gun laws,

rằng nếu Quốc hội không sẵn sàng thay đổi luật sử dụng súng,

I was going to work to change Congress.

tôi sẽ thay đổi Quốc hội.

So I ran for a seat that nobody thought I was going to win.

Tôi đã tranh cử cho một vị trí mà không ai ngờ tôi sẽ giành chiến thắng.

One of the incumbents in that seat voted against the Voting Rights Act.

Một trong những người đương nhiệm đã bỏ phiếu chống lại Đạo luật Quyền Bầu cử.

I ran for a seat that was once held by Newt Gingrich,

Tôi đã tranh cử vị trí từng thuộc về Newt Gingrich

and I heard all the reasons why I could never win.

Tôi nghe những lý do tại sao tôi không bao giờ có thể thắng.

I heard all the reasons, such as, "Oh, it was too political,"

Tôi đã nghe tất cả những lý do, chẳng hạn như, “Ồ, nó quá chính trị,”

and that I would never win because it was unprecedented.

Tôi sẽ không bao giờ thắng vì nó chưa có tiền lệ,

And I even heard that I couldn't win because I was a Black woman.

Thậm chí, tôi sẽ thua vì tôi là một phụ nữ da màu.

So I took my story directly to the voters,

Vì vậy, tôi đưa câu chuyện của mình trực tiếp đến các cử tri,

and I told my story at their doorsteps,

và kể câu chuyện của mình ngay trước cửa nhà họ,

I told my story at their mailboxes,

Tôi kể câu chuyện của mình tại hộp thư của họ,

and I told my story by their telephones,

tôi kể câu chuyện của mình qua điện thoại

and I won that election by one percent of the vote.

và tôi đã thắng trong cuộc bầu cử với chênh lệch 1% phiếu bầu.

And in Congress I've heard all the stories of why we can't address gun safety.

Ở Quốc hội, tôi nghe những lý do vì sao khó giải quyết vấn đề an toàn súng.

They're pretty much the same reasons

Chúng tương tự những lý do mọi người cho rằng sẽ tôi sẽ thua lúc ứng cử

why people told me I would never win my election.

But I did what I've done time and time again since I lost my son.

Nhưng tôi vượt qua được hết lần này đến lần khác, từ lúc con trai tôi mất.

I told my story.

Tôi đã kể câu chuyện của mình.

But in Congress, I told my story to my colleagues

Nhưng tại Quốc hội, tôi đã kể câu chuyện của mình cho các đồng nghiệp

on both sides of the aisle.

ở cả hai Đảng.

To date, I have passed legislation such as “red flag” laws.

Đến nay, tôi đã thông qua luật như luật “cờ đỏ”.

I've supported legislation

Tôi đã ủng hộ những đạo luật

such as background checks for all gun sales.

như kiểm tra lý lịch tất cả những người mua súng.

And yes, I even had a hand

Tôi thậm chí còn hỗ trợ khuyến khích chính quyền

in helping to encourage this administration

to create an Office of Gun Violence Prevention.

thành lập Văn phòng Phòng chống Bạo lực Súng đạn.

Telling my story has helped me find meaning in my life again

Kể câu chuyện của mình đã giúp tôi tìm lại ý nghĩa trong cuộc sống

after losing my son Jordan.

sau khi mất con trai mình, Jordan.

It's helped me find a way to Congress

Nó tạo động lực cho tôi đến Quốc hội

and to pass meaningful gun safety legislation.

và thông qua Luật an toàn súng với ý nghĩa rất lớn.

The power of our stories is universal.

Câu chuyện của chúng ta có sức mạnh rất lớn.

And it lies within each and every one of us.

Và mỗi chúng ta đều có câu chuyện của riêng mình.

Never ever be afraid

Hãy dũng cảm nói lên câu chuyện của bạn.

to tell yours.