Returning to School Mid-Career? Here’s What You Need To Know | Candice Neveu | TED

Translator: Đậu Trà My Reviewer: Ngọc Quỳnh Đặng

Isn’t learning fun?

Học tập không vui sao?

I absolutely love it.

Tôi hoàn toàn yêu nó.

For the past 15 years, I have been an academic writing instructor,

Trong 15 năm qua, tôi là một giảng viên viết học thuật

and I've been a coach for the last five.

và là huấn luyện viên trong năm năm qua.

The people that I usually work with are adults who've returned to school,

Những người mà tôi thường làm việc cùng là những người trưởng thành quay lại học

and I really love working with these folks

và tôi thực sự thích làm việc với họ

because, like them, I'm a lifelong learner,

bởi vì, giống như họ, tôi là người học suốt đời,

and I've been to school three times, so far, in the past 20 years.

và tôi đã trở lại trường ba lần, cho đến nay, trong 20 năm qua.

But I still remember the first time that I went back.

Nhưng tôi vẫn nhớ lần đầu tiên tôi trở lại học.

I almost quit, the first semester.

Tôi gần như muốn bỏ ngay từ học kỳ đầu tiên.

By midterm, I was collapsed into this shabby chair

Đến giữa kỳ, tôi ngồi sụp xuống chiếc ghế tồi tàn

in my prof's office, in the corner,

trong góc văn phòng của giáo sư

in the midst of an existential crisis.

giữa một cuộc khủng hoảng hiện sinh.

Things were going horribly.

Mọi thứ trở nên tồi tệ khủng khiếp.

The seminars that I so diligently prepared for were painful.

Các hội thảo mà tôi siêng năng chuẩn bị đều khiến tôi đau khổ.

Every time we were asked for our responses and analysis of the readings,

Mỗi khi chúng tôi được yêu cầu phản hồi và phân tích các bài đọc

everyone else's responses sounded so smart.

câu trả lời của mọi người nghe thật thông minh.

Mine, by comparison, seemed so basic.

Còn câu trả lời của tôi, so với họ, có vẻ thật sơ đẳng.

And then, I got my first paper back ...

Sau đó, tôi nhận kết quả của bài kiểm tra đầu tiên

and I'd bombed it.

và tôi đã trượt thảm hại.

Yep. (Laughs)

Đúng vậy. (Cười)

So there I was, in tears,

Vậy nên khi đó, tôi đã khóc và

convinced that I was the dumbest, least capable person in the class.

tin rằng mình là người ngốc nhất, kém cỏi nhất trong lớp.

And honestly, I got to tell you, I was ready to quit.

Và thành thật mà nói, tôi đã sẵn sàng bỏ cuộc.

But I had actually staked a lot on going back to school.

Nhưng tôi thực sự đã đặt cược rất nhiều vào việc trở lại trường học.

I had actually quit my best job to date

Tôi đã bỏ công việc tốt nhất tôi từng có

to pursue my dream of becoming an instructor.

để theo đuổi ước mơ trở thành một người hướng dẫn.

So I wanted my prof’s advice before I made any final decisions.

Vì vậy, tôi xin lời khuyên từ giáo sư trước khi đưa ra một quyết định cuối cùng.

She handed me some tissues,

Giáo sư đưa cho tôi khăn giấy

and instead of agreeing with my assessment,

và thay vì đồng ý với quyết định của tôi,

she told me to stick it out.

bà ấy động viên tôi tiếp tục học.

And she said that apparently, I wasn't doing any worse than anyone else.

Bà ấy nói rằng rõ ràng là, tôi không hề thua kém bất kỳ ai.

Now, I was pretty skeptical,

Lúc đó, tôi vẫn còn khá hoài nghi,

because all the evidence seemed to point to the contrary.

bởi vì tất cả các bằng chứng dường như chỉ ra điều ngược lại.

But figuring she knew something that I didn't,

Nhưng tôi cho là hiểu biết của giáo sư hẳn phải hơn mình,

I held on.

nên tôi kiên trì.

By the end of term, she was right.

Đến cuối học kỳ, bà ấy đã đúng.

My grades began to improve,

Điểm số của tôi bắt đầu cải thiện,

and I learned that my fellow students were just as overwhelmed as I was.

và tôi biết rằng các sinh viên khác cũng bị choáng ngợp như tôi.

Needless to say, this experience has stayed with me,

Không cần phải nói, trải nghiệm này thật đáng nhớ với tôi,

and it has informed how I teach and coach.

và phần nào đã định hướng cách tôi giảng dạy.

I've been where my prof was

Tôi trải qua những gì mà chính giáo sư từng trải

and said the same things to my students and clients.

và truyền đạt điều tương tự với sinh viên và khách hàng của tôi.

I've also learned a lot since then

Từ đó, tôi đã học được rất nhiều

about the relationship between confidence and learning.

về mối quan hệ giữa sự tự tin và học hỏi.

Nowadays, the mid-career professionals who come to me

Các chuyên viên ở bậc trung cấp sự nghiệp tìm đến tôi

for help with their academic success

để nhận trợ giúp về học thuật.

come to me because they think they have a skill problem.

Họ đến với tôi vì họ nghĩ mình có vấn đề kĩ năng.

And sure, they could use some skill-building for sure.

Dĩ nhiên, họ có thể trau dồi thêm về mặt kỹ năng.

But for many, that's not the crux of the issue

Nhưng với nhiều người, đó không phải là trọng tâm của vấn đề

that's getting in the way of their success.

đang cản trở con đường dẫn đến thành công.

The real issue lies in how they think about themselves as learners

Vấn đề thực sự nằm ở cách họ nghĩ về bản thân với tư cách là người học

and what they believe to be true about their abilities.

và nhận thức đúng đắn về năng lực của mình.

Now, this might seem like a bold claim, so let me explain.

Điều này nghe có vẻ táo bạo, nhưng hãy để tôi giải thích.

Why aren't skills the real issue?

Tại sao vấn đề không thực sự nằm ở kĩ năng?

Most of us are very capable learners.

Hầu hết chúng ta đều có năng lực học tập.

The people I work with are accomplished professionals

Những người tôi làm việc cùng là những chuyên gia và bậc thầy

and experts in their field.

có danh tiếng trong lĩnh vực của họ.

They wouldn't be where they are

Họ không thể được như ngày hôm nay

if they didn't know how to learn and build skills.

nếu như họ không biết cách học và xây dựng kĩ năng.

When I went back, I had been writing and training for several years

Khi tôi trở lại trường, tôi đã viết lách và đào tạo trong nhiều năm

in a professional context.

trong môi trường chuyên nghiệp.

My challenge was up-leveling my analytical and critical thinking skills.

Thử thách của tôi là nâng cấp kỹ năng phân tích và tư duy phê phán.

Once I was oriented to that gap, I set about closing it.

Một khi tôi nhận ra sự thiếu hụt kỹ năng, tôi cố gắng thu hẹp khoảng cách.

My grades began to improve.

Điểm số của tôi bắt đầu cải thiện.

I see the same thing with my students and clients.

Tôi nhận ra vấn đề tương tự ở học viên và khách hàng của tôi.

Bridging the skill gap is easier than we think.

Thu hẹp khoảng cách về kỹ năng dễ dàng hơn chúng ta nghĩ.

It's the confidence gap that is much harder to bridge.

Mặt khác, khoảng cách về sự tự tin lại khó thu hẹp hơn nhiều.

But it needs addressing

Nhưng đây là vấn đề bức thiết

because that is what is getting in the way of our academic success

bởi vì chính nó lại đang cản trở con đường tới thành tích học thuật

in learning situations.

trong tình huống học tập.

So what's going on with our confidence anyway?

Vậy thì có vấn đề gì với sự tự tin của chúng ta?

What is happening? Why is it so hard?

Tại sao việc này lại khó nhằn?

Based on my experience,

Dựa trên kinh nghiệm cá nhân,

adults in learning situations face three main challenges.

khi học tập, người lớn thường đối mặt với ba thách thức chính.

The first one is that we struggle with a lot of self doubt and uncertainty.

Đầu tiên là chúng ta đối diện với vô số hoài nghi về bản thân và bất chắc.

For many of us who go back, the learning curve is really steep.

Đối với nhiều người, khi đi học lại, tiến trình học tập sẽ rất gian nan.

It's not only been years, maybe decades, since we'd been back in school.

Có lẽ không chỉ nhiều năm, mà thậm chí nhiều thập kỷ họ chưa từng trở lại trường.

We've spent a hot minute or two since we've been a beginner at anything.

Ta cần thời gian lâu dài để tiến bộ từ khi mới làm quen với điều gì đó.

All of a sudden, we find ourselves having to navigate online platforms

Đột nhiên, giờ ta lại phải tự định hướng trên các nền tảng trực tuyến

and figure out study habits,

phải vạch ra thói quen học tập,

and this whole academic writing thing is a whole next level.

và việc viết các văn bản học thuật quả là không dễ dàng gì.

And then, we have to read critically.

Rồi sau đó, ta còn phải đọc để phản biện.

It's a lot.

Thật sự là quá sức.

And then add to this that when we return to school,

Thêm nữa, khi ta trở lại trường học,

we often bring with us all the old patterns and beliefs

ta thường mang theo tất cả những khuôn mẫu và niềm tin cũ

that we've been carrying for the past ten, maybe 20 years,

đã đeo bám mình trong suốt 10, có thể là 20 năm qua,

about who we are as learners.

về bản thân với tư cách người học.

In the past, if we thought that we were weak students,

Trong quá khứ, nếu chúng ta nghĩ rằng mình là những học sinh kẻm cỏi,

we've already got bags of doubts and insecurities and anxieties,

chúng ta đã tích lũy khối lượng lớn những nghi ngờ, bất an và lo lắng,

and we judge ourselves harshly right out of the gate.

và phán xét bản thân một cách nghiêm khắc ngay từ đầu.

Now if you’re thinking, “I was a good student, I got this,” --

Và nếu bạn nghĩ rằng, “Tôi từng học giỏi, tôi làm được mà”--

no, no.

không, không.

We struggle because we can set the bar unreasonably high

Chúng ta chật vật vì tự mình đặt ra tiêu chuẩn cao một cách vô lý

and then judge ourselves just as harshly and as quickly.

và sau đó lại vội vã đánh giá bản thân một cách khắc nghiệt.

And it's difficult.

Và thật khó khăn.

The second challenge that we face

Thách thức thứ hai mà chúng ta đối mặt

is that we spend a lot of time comparing ourselves to everyone else.

đó là việc hao tốn nhiều thời gian so sánh bản thân với mọi người.

Now, this is a really human thing to do,

Con người ai cũng có xu hướng như vậy,

and it's a very easy pit to fall into for high-achieving adults.

và đó là một cái bẫy cho những người trưởng thành với mục tiêu cao.

Because, let's face it, we want to know

Nói thẳng ra là, ta muốn biết rằng

that we can at least keep up with or do better than our peers.

liệu mình có thể theo kịp hay vượt mặt bạn bè đồng trang lứa không.

But when we compare ourselves to other folks,

Nhưng khi chúng ta so sánh bản thân với những người khác,

it can be paralyzing,

điều đó có thể khiến ta tê liệt,

because we can fall into thinking that we are less than them.

vì ta rơi vào lối suy nghĩ rằng bản thân kém cỏi hơn họ.

This is especially true when people start sharing grades and progress reports.

Điều này đặc biệt đúng khi người ta chia sẻ điểm số và báo cáo tiến độ.

We can go from feeling accomplished and on top of things

Ta có thể rơi từ trạng thái trên đỉnh vinh quang

to feeling behind and confused,

xuống cảm giác tụt hậu và bối rối,

in a matter of minutes.

chỉ trong vài phút.

And the third challenge that we face

Và thách thức thứ ba mà chúng ta đối mặt

is that we have a strong fear of failing.

đó là nỗi sợ khổng lồ đối với thất bại.

Now, for most of the folks who go back, we've got a lot on the line.

Đối với hầu hết những người trở lại học, ta có rất nhiều thứ phải lo.

We're juggling a job and family responsibilities alongside school.

Ngoài việc học, ta cần cân bằng giữa trách nhiệm gia đình và công việc.

Plus, we want to do well,

Hơn nữa, chúng ta muốn học tốt,

because we're usually there to up-level our career

vì mục đích đi học thường là để thăng tiến trong sự nghiệp

or hit a career goal in some way,

hoặc đạt được mục tiêu nghề nghiệp,

to say nothing of the time and the financial investments involved.

chưa kể thời gian và các khoản đầu tư tài chính liên quan.

So being afraid of failing, well, it's understandable, right?

Vì vậy, nỗi sợ thất bại là điều dễ hiểu, phải không?

But it is an obstacle to getting the very thing that we want.

Nhưng đó lại là một trở ngại để có được điều mà mình muốn.

So those are the challenges.

Đó là những thách thức.

There is good news, though.

Tuy nhiên, vẫn có tin tốt.

These can be overcome by making three important mindset shifts

Thách thức có thể được khắc phục bằng cách thực hiện ba thay đổi lớn trong tư duy

when we are in learning situations.

khi chúng ta ở trong môi trường học tập.

The first shift is that we really need to question the stories

Sự thay đổi đầu tiên là chúng ta cần hoài nghi những câu chuyện

that our brain is telling us about who we are as learners.

mà não bộ áp đặt lên ta với tư cách là người học.

Every day, we have a ton of thoughts,

Mỗi ngày, ta đắm chìm trong vô vàn suy nghĩ,

and we often don't stop to examine them.

mà lại thường không kiểm nghiệm chúng.

But when we do, we notice that often most of them are really unhelpful.

Nhưng khi soi xét kỹ, ta nhận ra đa phần suy nghĩ trong đầu không đáng bận tâm.

And this is especially true when we are pushing ourselves

Và điều này đặc biệt đúng khi chúng ta đang thúc đẩy bản thân

out of our comfort zone.

ra khỏi vùng an toàn của mình.

Our brain interprets the challenges

Não bộ của chúng ta lý giải thách thức

and discomforts that come with learning and trying new things

và sự bất an đi kèm với việc học và thử những điều mới

as dangerous,

là mối nguy hiểm,

and it wants to move us into what is familiar and safe.

và nó muốn đưa chúng ta vào phạm vi quen thuộc và an toàn.

So the way that it does that is it amplifies all of our fears

Vì vậy, nó khuếch đại tất cả nỗi sợ hãi của chúng ta

and cranks the volume on our inner critic,

và thức tỉnh nhà phê bình nội tại,

who's more than happy to tell us all the ways we sucked in the past,

người mà rất vui gợi nhắc về sự tệ hại của chúng ta trong quá khứ,

how we're not doing it now, and there's no hope for the future.

chối bỏ năng lực của ta ở hiện tại, và từ bỏ hy vọng cho tương lai.

Our job is to notice these stories and why they're happening --

Điều ta cần làm là để ý đến những câu chuyện này và vì sao chúng xuất hiện -

because we're stretching --

bởi vì chúng ta đang phát triển --

and to challenge these outdated beliefs.

và phải thách thức những niềm tin lỗi thời này.

So when we question the truthfulness and the relevance

Vì vậy, khi chúng ta hoài nghi tính xác thực và liên quan

of the stories that we're carrying for who we are in our current context,

của những câu chuyện mà định nghĩa con người mình ở hoàn cảnh hiện tại,

and choose more accurate and helpful ones,

và chọn cách suy nghĩ thực tiễn và tích cực hơn.

we can change our entire experience.

ta có thể thay đổi toàn bộ trải nghiệm cá nhân.

The second shift that we need to make

Sự thay đổi thứ hai mà chúng ta cần làm

is that we need to look for the lessons in the mistakes.

là tìm ra những bài học trong những sai lầm.

As learners, we are going to make mistakes.

Là người học, chúng ta chắc chắn sẽ phạm sai lầm.

We just are.

Đó là điều hiển nhiên.

Rather than making them mean something

Thay vì coi lỗi lầm như sự phản ánh

about our current or our future ability,

về năng lực trong hiện tại hay tương lai,

or our self-worth, for that matter,

hoặc thậm chí là về giá trị bản thân,

we need to get curious and look at these setbacks

chúng ta cần tìm hiểu và nhìn nhận những thất bại này

as offering data that we can use to improve.

như dữ liệu tùy chỉnh mà chúng ta có thể sử dụng để cải thiện.

And part of being curious is remembering that the mistakes

Và một phần bản chất của sự tò mò là nhớ rằng những lỗi lầm

are where the learning happens.

cho ta cơ hội học hỏi.

And that's what we need to aim for --

Và đó là điều ta cần hướng tới -

progress, not perfection.

tiến bộ, không phải sự hoàn mỹ.

When we release ourselves from the need to know it all,

Khi chúng ta giải phóng bản thân khỏi sự cầu toàn muốn biết mọi thứ,

be perfect and do it all perfectly,

phải hoàn hảo và làm tốt mọi chuyện,

we are much better able to evaluate our progress

chúng ta có năng lực tốt hơn để đánh giá sự tiến bộ

and actually identify the skills we need to build

và thực sự xác định đúng các kỹ năng chúng ta cần xây dựng

for the outcome that we want.

để đạt được kết quả mong muốn.

And then finally, the third shift we need to make

Và cuối cùng, sự thay đổi thứ ba chúng ta cần làm

is to practice self-compassion,

là thực hành tự trắc ẩn,

not self-criticism.

chứ không phải tự phê bình.

Learning and pushing ourselves to our growth edge,

Học hỏi và thúc đẩy bản thân tới ngưỡng phát triển

it's uncomfortable work.

là nhiệm vụ không thoải mái.

It's not easy.

Nó không hề dễ dàng.

And that's why this shift is the most important one,

Và đó là lý do tại sao sự thay đổi này là quan trọng nhất,

because it's actually the fuel for our success.

bởi vì nó chính là nhiên liệu để ta bứt phá thành công.

When we stop criticizing ourselves

Khi chúng ta ngừng chỉ trích bản thân

and start showing ourselves the kindness and the compassion

và bắt đầu đối xử với chính mình bằng sự tử tế và trắc ẩn

that we so easily give everyone else ...

vốn là thứ ta dễ dàng trao đi cho người khác ...

we are much more likely to take risks,

ta sẽ chấp nhận rủi ro nhiều hơn,

because we create a sense of safety inside ourselves,

bởi vì chúng ta khiến bản thân cảm thấy an toàn

that it's OK to make mistakes and learn from them.

với suy nghĩ không sợ hãi khi mắc lỗi và học hỏi từ lỗi lầm.

And when we remember that we're imperfectly human,

Và khi chúng ta nhớ rằng bản chất con người vốn không hoàn hảo,

and that our fellow students are also imperfect humans,

và các bạn học của chúng ta cũng là những con người không hoàn hảo,

we’re less likely to compare ourselves to them

chúng ta sẽ ít so sánh bản thân mình với họ hơn

and more likely to connect and collaborate with them instead.

và thay vào đó sẽ kết nối và cộng tác với họ.

When we cultivate a belief inside ourselves

Khi chúng ta trau dồi niềm tin bên trong bản thân

and show ourselves compassion,

và thể hiện lòng trắc ẩn với bản thân,

we increase our ability to face challenges and learn from them.

chúng ta tăng khả năng đối mặt với những thách thức và học hỏi từ chúng.

And we build the resilience and the confidence

Và ta xây dựng sự kiên cường và sự tự tin

that we need to succeed in learning situations.

điều mà chúng ta cần để thành công trong học tập.

And from that foundation,

Và từ nền tảng đó,

we are better able to identify the skills we have --

chúng ta có thể xác định tốt hơn những kỹ năng chúng ta có -

and we do, by the way --

và nhân tiện, chúng ta làm được -

the ones we need to hone and the ones that we need.

cũng như những kỹ năng cần trau dồi và những kỹ năng cần thiết.

Closing the confidence gap enables us to reach our goals,

Việc thu hẹp khoảng cách tự tin cho phép chúng ta đạt được mục tiêu của mình,

feeling accomplished and proud

cảm thấy thành công và tự hào

rather than bedraggled and depleted.

hơn là bơ phờ và kiệt sức.

My experience and my work has convinced me

Kinh nghiệm và công việc khiến tôi tin rằng

that when we build a positive growth mindset

khi ta xây dựng một tư duy phát triển tích cực

alongside our skills in learning situations,

cùng với các kỹ năng trong môi trường học tập,

not only do we increase our success -- like, intensely --

ta không chỉ gia tăng thành công - một cách mạnh mẽ -

we uncage our fullest potential,

mà còn khai mở trọn vẹn tiềm năng,

and our possibilities for change and growth are limitless.

và khả năng thay đổi và phát triển của chúng ta là vô hạn.

Thank you very much.

Cảm ơn bạn rất nhiều.

(Cheers and applause)

(Tiếng reo hò và vỗ tay)