How To Fix The "Bugs" In The Net-Zero Code | Lucas Joppa | TED Countdown

Translator: Dinh Lieu Vu Reviewer: Ai Van Tran

When I was a kid, I lived in a pretty analog world.

Khi còn nhỏ, tôi có một cuộc sống bình thường.

But then, that all started to quickly change.

Rồi thì, mọi thứ bắt đầu thay đổi nhanh chóng.

My music, my communications, my social networks --

Từ âm nhạc, giao tiếp tới các mối quan hệ xã hội --

everything started to become digital.

mọi thứ bắt đầu chuyển qua kĩ thuật số.

And the force behind it all was this thing that seemed,

Và sức mạnh đằng sau đó, chính là thứ

at least to me at the time, almost magical.

ít nhất với tôi mà nói thì nó rất là kì diệu.

This thing called "software."

Thứ đó chính là “phần mềm.”

But then, over time,

Nhưng rồi, thời gian trôi đi,

I realized that software isn't magic, it's just logic.

tôi nhận ra rằng phần mềm chằng kì diệu tí nào, chỉ toàn logic.

It's code that tells the computer what to do and how to do it.

Đó là những dòng lệnh để bảo máy tính biết phải làm gì, làm ra sao.

And that early realization really still sits at the core

Với nhận thức sớm như vậy thực sự vẫn là điều cốt lõi

of how I view my job as Microsoft's Chief Environmental Officer,

đem đến góc nhìn tạo nên một giám đốc môi trường của Microsoft,

where I help the company play its part in developing the code

nơi tôi giúp công ty đóng góp trong việc

behind one of the most complex programs the world has ever dared to develop:

phát triển mã nguồn của một chương trình phức tạp nhất

mà thế giới chưa dám phát triển:

a program that takes, as input, all of the carbon

một chương trình mà cần đầu vào là khí thải carbon

associated with all of the economic activity on the planet,

kết hợp với toàn bộ hoạt động về kinh tế trên hành tinh,

and returns, as output, the value zero.

và trả về đầu ra là con số không.

Zero additional carbon accumulating in the atmosphere

Không phát sinh thêm khí thải carbon vào bầu khí quyển

by the year 2050.

vào năm 2050.

Now Microsoft's contribution to this is both simple and ambitious.

Mọi đóng góp của Microsoft tới giờ đầy khát vọng và giản đơn.

By 2030, we’ve committed to reduce our emissions by half or more

Vào năm 2030, chúng tôi cam kết giảm một nửa khí thải

and then physically remove the rest from the atmosphere.

và loại bỏ một nửa phần còn lại ra khỏi bầu không khí.

And then, from 2030 to 2050,

Sau đó, cho tới năm 2050,

to continue not just zeroing out our annual emissions,

tiếp tục giữ mức khí thải hàng năm về con số 0,

but to go back in time and remove all the emissions we're associated with

và quay trở lại loại bỏ toàn bộ khí thải mà chúng tôi đã tạo ra

since we were founded in 1975.

kể từ khi thành lập vào năm 1975.

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you.

Cám ơn mọi người.

And what we've learned as a result

Và điều mà chúng tôi học được từ thành quả

of our almost two years working towards this target

của gần 2 năm làm việc hướng tới mục tiêu này

is that any developer of a net-zero carbon program

đó là mỗi cá nhân trong chương trình phi-khí thải

really faces the same challenges that your typical software engineer might.

phải đối mặt với thách thức mà

một kĩ sư phần mềm điển hình có thể gặp.

They must avoid bugs in their code.

Đó là tránh phát sinh bug trong code.

Bugs are errors that cause a program not to work

Bug là những lỗi mà khiến chương trình không hoạt động

or to do things that its author didn't intend or doesn't understand.

hoặc chạy sai.

And if you know anything about software,

Và nếu hiểu về phần mềm,

thì mọi người ai cũng biết rằng có bug phát sinh tức là rất nghiêm trọng.

you know that bugs are bad.

Well, unfortunately, what's become clear

Đấy, nhưng xui cái là,

is that there are already a few clearly significant bugs

rõ ràng đã phát sinh một vài bug nghiêm trọng

in the world's early net-zero program.

ở bên trong chương trình phi-khí thải toàn cầu.

For instance, we lack a common meaning of the term “net-zero.”

Ví dụ, chúng ta thiếu định nghĩa về cụm từ “phi-khí thải”.

We lack a common unit of measurement

Thiếu đơn vị đo lường tiêu chuẩn

to assess the climate impact of any net-zero approach.

để đánh giá tác động khí hậu từ phương pháp phi-khí thải đem lại.

And we’re failing to mature the markets the world will need

Ta đang thất bại để hoàn thiện thị trường trên thế giới mà sẽ cần

to achieve a net-zero carbon economy by 2050.

để đạt được một nền kinh tế phi-khí thải carbon vào năm 2050.

And so what I want to do is just go into a few details, I guess,

Và điều mà tôi muốn làm đó là đi sâu vào chi tiết hơn

on each of these bugs,

ở những lỗi trên,

and then talk really quickly

rồi nói nhanh về cách

about how I think we might be able to fix them.

mà tôi nghĩ rằng chúng ta có thể sửa chữa nó.

And first up is the meaning of “net-zero.”

Đầu tiên trong danh sách là ý nghĩa của cụm từ “phi-khí thải”

Now, the global definition of net-zero is pretty simple:

Hiện tại, trên toàn cầu định nghĩa về phi-khí thải khá đơn giản:

all of the carbon that humans put into the atmosphere,

loại bỏ toàn bộ lượng carbon

humans must take out.

mà con người đưa vào khí quyển.

That sounds supersimple; as we all know,

Nghe thì siêu đơn giản; nhưng mà ai cũng biết,

it's turning out to be extremely difficult to do,

hóa ra đó lại là điều cực kì khó thực hiện,

but that's especially so if you have not ensured alignment

đặc biệt là nếu chúng ta không đảm bảo sự liên kết

between individual, organizational and global definitions of “net-zero.”

giữa cá nhân, tổ chức và toàn thế giới về định nghĩa của việc “phi-khí thải.”

And I want to talk, just really quickly, about what I mean by that.

Và tôi muốn nói thật nhanh về ý này.

Tôi sẽ đưa ra ví dụ để dẫn chứng,

And, to use an example to do so,

let's pretend that you want to go on vacation,

giả sử rằng bạn muốn đi nghỉ mát,

a vacation that's going to require transportation, food and lodging,

một chuyến đi như thế sẽ cần phải di chuyển, thực phẩm và nhà trọ,

những hoạt động này sẽ phát sinh khí thải ra ngoài khí quyển,

all activities that will emit, let's say,

three tonnes of carbon into the atmosphere.

cứ cho là 3 tấn carbon đi.

But you want your trip to be net-zero.

Nhưng bạn lại không muốn phát sinh carbon.

Well, today, you really have three options.

Chà, giờ đây, bạn có ba lựa chọn.

You could, of course, simply decide not to go,

Đương nhiên là bạn có thể quyết định không đi nữa,

in which case your trip wouldn’t be net-zero,

với lựa chọn này thì sẽ không có tí khí thải nào hết,

it would be absolute zero.

hoàn toàn khỏi phải lo nghĩ.

Or you could decide to continue on with your trip,

Hoặc bạn là vẫn sẽ tiếp tục chuyến đi,

but in this case, pay somebody, on your behalf,

nhưng sẽ phải thay mặt trả tiền

to not emit three tonnes of carbon that they otherwise would have.

cho ai đó không đi du lịch để gánh hộ ba tấn carbon cho bạn.

Now, in accounting parlance,

Ở đây, theo cách nói của kế toán

this is what's called an avoided emissions offset.

thì đấy được gọi là sự bù trừ khí thải có thể tránh được.

But it comes with a catch.

Nhưng đi kèm là sự vướng mắc.

Because while you may now be able to claim your emissions to be net-zero,

Vì trong khi bạn có thể yêu cầu

and thus, your trip to be net-zero,

lượng khí thải từ chuyến du lịch của mình bằng 0

as a result of canceling out your emissions with those of someone else,

bằng việc để người khác gánh hộ phần của mình,

you're relying on an approach that we know simply can't scale

thì hiểu đơn giản cách xử lý này

to a global net-zero outcome.

không thể nhân rộng.

And the reason that that is true

Đấy là lý do dễ hiểu vì sao

is simply because carbon will still be emitted, although less,

carbon vẫn tiếp tục phát sinh, dù ít,

but not removed.

nhưng vẫn chưa được loại bỏ.

In the third option --

Lựa chọn thứ ba--

it's similar to the second --

gần giống với lựa chọn hồi nãy --

you're going to continue to go on your trip,

đó là bạn vẫn cứ đi du lịch bình thường,

but in this case, you're going to pay somebody

nhưng sẽ phải trả tiền cho ai đó

to physically remove three tonnes of carbon

để họ thực hiện công việc loại bỏ carbon ra khỏi bầu khí quyển

from the atmosphere on your behalf.

bằng hình thức vật lý.

And this type of payment, called a carbon-removal offset,

Đấy là một loại chi phí, được gọi là đền bù cho việc loại bỏ carbon,

could theoretically scale from individual, to organizational,

trên lý thuyết thì với mức độ từ cá nhân, tổ chức

to global net-zero outcomes.

tới toàn cầu đều giải quyết được.

But in order to do so,

Nhưng để làm vậy,

it's going to have to have significant technological advances and breakthroughs

sẽ cần phải có những tiến bộ đột phá về công nghệ

và các phát minh quan trọng

to achieve the scale necessary.

để đạt được quy mô cần thiết.

But the point here is really simple:

Nhưng vấn đề đơn giản là:

it's that in today's terminology, zero is not always zero.

với thuật ngữ ngày nay, 0 không hẳn lúc nào cũng là không.

It depends on your definition.

Nó tùy thuộc vào định nghĩa của mỗi người.

And that is a problem.

Vấn đề ở chỗ đấy.

And it's a problem that brings us to the second bug in our net-zero program:

Và điều đó đưa chúng ta tới bug thứ hai trong chương trình phi-khí thải:

problems with measurement,

đó là sự đo lường,

and specifically,

cụ thể là về cách

problems with the way that we do or don't measure

mà chúng ta có hoặc không thực hiện để đo lường

the climate impacts of different carbon offsets.

những tác động khác nhau từ cách bù trừ carbon khác nhau.

Because not all offsets are created equal.

Vì không phải bù trừ lúc nào cũng tạo ra sự cân bằng.

The additionality of a project,

Tính bổ sung của một dự án,

the certainty with which you know that carbon will be avoided or removed,

điều mà chắc chắn bạn biết

về việc carbon sẽ bị ngăn ngừa hoặc loại bỏ,

the duration of time over which your investment will remain valid.

trong lúc mà quản đầu tư của bạn vẫn còn có hiệu lực.

Those and a whole host of other factors --

Một loạt những yếu tố --

they all influence the climate impacts of your investments.

mà tất cả đều ảnh hưởng đến tác động về khí hậu

mà khoản đầu tư của bạn bỏ vào.

But today, we don't do enough to measure those differences.

Nhưng giờ đây, chúng ta không làm đủ để đánh giá những sự khác biệt.

And we have to do better,

Chúng ta cần phải làm tốt hơn,

because if we can't appropriately measure

vì nếu không đo lường một cách hợp lý

the climate impacts that those differences represent,

các tác động của khí hậu mà thể hiện qua nhiều cách,

then we'll never be able to appropriately assign

thì sẽ không bao giờ có thể phân chia giá trị tiền bạc hợp lý

the correct monetary value to any particular offset.

tới bất kì phương pháp bù trừ cụ thể nào.

And if we can't get the valuation right,

Nếu không thể định giá đúng,

from both a climate and a financial perspective,

trên cả hai khía cạnh tài chính và khí hậu,

then we're not going to mature the markets that we need.

thì sẽ không thể hoàn thiện được thị trường mà chúng ta cần.

And the reason for this is actually pretty simple,

Hóa ra lý do giải thích cho việc này rất đơn giản,

because it turns out to be relatively cheap

bởi vì việc trả tiền cho ai đó

to pay somebody to stop doing something.

để dừng làm việc gì tương đối rẻ.

And so avoided emissions offsets

Và vì thế những cách bù trừ khí thải có thể tránh được

can often be purchased for less than 10 dollars

thường có giá dưới 10 USD

per tonne of carbon avoided.

trên một tấn carbon.

Carbon-removal offsets, on the other hand,

Mặt khác, các phương thức bù trừ loại bỏ carbon,

often span prices from the high tens, to hundreds, to low thousands of dollars

thường có mức giá từ hàng chục, hàng trăm, có thể lên tới hàng nghìn USD

per tonne of carbon removed,

với mỗi tấn carbon được loại bỏ,

particularly for advanced technology solutions,

cụ thể là các giải pháp công nghệ tiên tiến.

like direct air capture,

Như kĩ thuật hút khí trực tiếp,

which literally sucks carbon out of the atmosphere

mà hút carbon ra hỏi khí quyển

and stores it permanently deep under the Earth's surface.

và cất giữ nó vĩnh viễn bên dưới bề mặt Trái Đất.

But if each of these types of offsets counted the same

Nhưng với mỗi phương pháp bù trừ giả sử giống nhau

for your carbon accounting,

đối với việc lý giải lượng carbon của bạn

thì bạn sẽ chọn phương pháp nào?

which would you choose?

Well, most organizations will choose the cheapest option,

Chà, hầu hết các tổ chức sẽ chọn phương án có chi phí rẻ nhất,

and that might make sense for them from a financial perspective,

vì với họ có thể có ý nghĩa về mặt tài chính,

but it causes significant market dysfunction

nhưng nó khiến thị trường bị rối loạn

because it starves early, emerging and scalable solutions

vì sẽ sớm thiếu đi các giải pháp mới và có thể nhân rộng

that we know we will need in the future;

mà chúng ta biết rằng sẽ cần đến trong tương lai;

it starves them of desperately needed, early capital,

thiếu đi các khoản đầu tư mạo hiểm cần thiết ban đầu,

and it ultimately slows or stunts their growth.

và cuối cùng làm chậm hoặc kìm hãm sự phát triển.

And at Microsoft, we’ve experienced this, because for nearly a decade,

Ở Microsoft, chúng tôi đã trải qua điều này, trong gần một thập kỉ,

we were a significant purchaser of avoided emissions offsets,

chúng tôi chi trả khá nhiều cho các phương pháp

bù trừ khí thải có thể tránh được,

before switching our strategy to only purchasing carbon removal.

trước khi đổi sang chiến lược chi trả để loại bỏ carbon.

And in fact, just last year,

Và trên thực tế, chỉ mới năm ngoái thôi,

we purchased 1.3 million metric tons of carbon removal.

chúng tôi đã chi trả để loại bỏ 1.3 triệu tấn/mét khối carbon.

And as a result of that purchase,

Kết quả chỉ ra rằng chỉ tính riêng nhu cầu

what we learned is that Microsoft's demand alone

của Microsoft đã thể hiện một phần đáng kể

represents a significant fraction of all of the carbon removal

tất cả phương pháp loại bỏ carbon hiện có

available on the world's markets today.

trên thị trường toàn cầu ngày nay.

And so when you take this all together,

Và khi tổng hợp lại,

what you quickly realize is that the world's early net-zero program

bạn sẽ nhanh chóng nhận ra rằng chương trình phi-khí thải của thế giới

simply won't compute.

đơn giản không thể đo đếm.

It's predicated on a poorly defined program structure,

Nó dựa trên một cấu trúc chương trình được định nghĩa một cách nghèo nàn,

where carbon is still emitted, but not removed,

khi mà carbon vẫn tiếp tục được phát sinh, mà không được loại bỏ,

and where markets don't mature.

và thị trường không thể phát triển.

Now that all sounds pretty depressing,

Cho tới giờ, mọi thứ nghe khá nản,

and I would say I wouldn't be doing my job

tôi nghĩ sẽ khó để tiếp tục vị trí của mình

if I didn't think these problems could be fixed,

nếu những vấn đề trên không được giải quyết,

if I didn't think that these bugs in the software couldn't be bashed.

nếu bug của phần mềm không được fix.

But doing so is going to require all of us to accept

Nhưng làm thế sẽ yêu cầu tất cả mọi người phải chấp nhận

an extremely significant amount of urgency,

sự khẩn cấp ở một mức độ cực kì lớn,

to realize that there is a whole lot of hard work ahead,

để nhận ra trước mắt có rất nhiều việc cần phải làm,

and the need for a plan.

và cần lên một kế hoạch.

A four-point plan -- at least in my opinion,

Theo quan điểm của tôi --

there needs to be a four-point plan --

một kế hoạch có bốn điểm --

a plan that shares a single, common, global definition of net-zero,

một kế hoạch mà chia sẻ định nghĩa chung,

phổ biến trên toàn thế giới về phi-khí thải,

not an organizational or individual one.

không giới hạn tổ chức hay cá nhân.

A plan that deploys a single common unit of measurement

Một kế hoạch mà triển khai một đơn vị đo lường phổ biến

so that we can appropriately compare and contrast

để giúp so sánh hợp lý và đối chiếu

the climate and financial impacts of any type of net-zero investment.

các tác động về khí hậu và tài chính

trong bất kì khoản đầu tư nào về lĩnh vực phi-khí thải.

A plan that records the carbon inputs and outputs

Kế hoạch giúp ghi nhận lượng tiêu thụ carbon

of every organization and country on Earth

của mỗi tổ chức hoặc quốc gia

so that we can appropriately map out and assess progress

để chúng ta có thể lên kế hoạch chi tiết và đánh giá tiến trình

towards a net-zero future.

hướng tới một tương lai không khí thải.

And a plan that uses market maturation

Và một kế hoạch dựa trên sự ổn định của thị trường

at such a scale that develops markets

để phát triển thêm nhiều thị trường trên thế giới

to the scale that the world needs for every individual and organization

mà đòi hỏi mỗi cá nhân và mỗi tổ chức

so that they can rely on these markets,

tham gia trong thị trường này

not just a few individuals and a few organizations.

chứ không riêng ai hay riêng tổ chức nào.

And so we now find ourselves collectively coding this program update

Giờ đây chúng ta phải tự mình tìm hiểu việc viết mã nguồn

cho chương trình phi-khí thải,

against the clock,

chạy đua với thời gian

and the urgency could not be greater.

để cập nhật nó, ngăn mọi thứ trở nên tệ hơn.

But what I want to urge everyone is to constantly remind ourselves

Điều tôi muốn thúc dục mọi người là thường xuyên nhắc nhở chính mình

to always predicate our work on logic.

để luôn xác định tính logic trong công việc.

Because if we can do that,

Vì nếu làm được vậy,

then we can be confident in our ability

chúng ta có thể tự tin vào khả năng

to pull off the most seemingly magical feat of all:

để chiến thắng nhiệm vụ dường như kì diệu nhất trong tất cả:

a recoding of our current course on climate change

một bản mã hóa tiến trình hiện tại về biến đổi khí hậu

and a promise for a more sustainable future

và hứa hẹn về một tương lai bền vững hơn

to generations to come.

cho thế hệ mai sau.

Thank you.

Cám ơn mọi người.

(Applause)

(Vỗ tay)