How to Use Venture Capital for Good | Freada Kapor Klein | TED

Çeviri: Elif Usta Gözden geçirme: Suat Utku Merter

We don't choose the circumstances of our birth,

Doğduğumuz koşulları biz seçmiyoruz

but our family, our neighborhood,

ancak ailemiz, mahallemiz, mali kaynaklarımız;

our financial resources play an outsized role

yaşadığımız her olayda

in everything that happens to us:

çok büyük bir rol oynuyor:

how long we live,

ne kadar yaşayacağımız,

whether we're at risk for depression or diabetes,

depresyon veya diyabet riski altında olup olmadığımız,

whether we have access to good role models and good schools

bizi belki seçkin bir üniversiteye

that put us on a path, perhaps to a selective college,

ya da harika bir kariyere giden alternatif bir yola yönlendiren

perhaps an alternative path to a great career.

iyi rol modellere ve okullara erişimimiz olup olmadığı.

But this random birth lottery is unfair.

Ancak bu rastgele doğum piyangosu adil değil.

It creates wide gaps between where some of us start out

Bazılarımızın büyük avantajlarla başlarken

with great advantages

diğerlerinin kendilerinden kaynaklanmayan

and others start out with persistent barriers, obstacles,

kalıcı bariyerler, engeller, barikatlarla başladığı

roadblocks, not of their own making.

geniş boşluklar yaratır.

Often both personal and systemic.

Genellikle hem kişisel hem de sistemik.

We need to close those gaps.

Bu boşlukları kapatmamız gerekiyor.

How do we do that?

Bunu nasıl yaparız?

There's certainly a role for philanthropy,

Hayırseverliğin kesinlikle bir rolü var

and structural change is also needed.

ve yapısal değişime de ihtiyaç var.

But I also think there's a key role

Ama aynı zamanda özel sektör destekli girişimlerin de

for private-sector-backed startups.

kilit bir rolü olduğunu düşünüyorum.

That means, though,

Ancak bu, yetenekleri nasıl değerlendirdiğimizi

that we have to reassess how we evaluate talent

ve iyi bir işi neyin oluşturduğunu nasıl tanımladığımızı

and how we define what constitutes a good business.

yeniden değerlendirmemiz gerektiği anlamına gelir.

I'm a venture capitalist, but I didn't start out that way.

Ben bir risk sermayedarıyım ama böyle başlamadım.

I've been an activist for much of my life.

Hayatımın büyük bir bölümünde aktivisttim.

In middle school, you could find me on the picket line

Ortaokuldayken beni Cesar Chavez’in tarım işçileriyle birlikte

with Cesar Chavez's farm workers.

grev hattında bulabilirdiniz.

As an undergraduate,

Lisans öğrencisiyken

you could find me working

beni ABD’deki ilk tecavüz kriz merkezlerinden birinde

at one of the first rape crisis centers in the US.

çalışırken bulabilirdiniz.

By the mid 1970s,

1970'lerin ortalarında,

I cofounded the first group

Amerika Birleşik Devletleri’nde

to focus exclusively on sexual harassment

yalnızca cinsel tacize odaklanan

ilk grubun kurucularından biri oldum.

in the United States.

(Applause)

(Alkış)

In the 1980s,

1980′li yıllarda

I found myself in corporate America,

kendimi Amerika’nın kurumsal tarafında buldum,

recruited by the software company Lotus,

yazılım şirketi Lotus tarafından işe alındım ve iş tanımımda

with a job description to help make it the most progressive employer in the US.

şirketin ABD’deki en ilerici işveren olmasına yardımcı olmam isteniyordu.

So in the mid '80s,

Yani 80′lerin ortalarında,

I was working on diversity, inclusion,

çeşitlilik, kapsayıcılık, kurum kültürü

corporate culture,

üzerinde çalışıyordum,

long before it was a thing,

bunların yaygınlaşmadan çok önce,

before it grabbed headlines from people who love it

bunu seven veya şimdi bundan gerçekten nefret eden insanların

or now people who actually hate it.

manşetlerine girmeden önce.

But I wanted to get even closer to building fairness

Ancak teknoloji şirketlerinin temeline adaleti yerleştirmeye

into the core of tech businesses.

daha da odaklanmak istedim.

That's what led me to venture capital.

Beni risk sermayedarlığına götüren şey de buydu.

In 2011, I cofounded Kapor Capital

2011 yılında, Lotus’un kurucusu

with my husband, Mitch Kapor,

kocam Mitch Kapor ile

the founder of Lotus.

Kapor Capital’i kurdum.

OK.

Tamam.

(Laughter)

(Kahkahalar)

I know what you're thinking.

Ne düşündüğünüzü biliyorum.

We were not an office romance.

Biz bir ofis aşkı değildik.

He's a really smart guy,

O gerçekten akıllı bir adam

and he would not hit on a senior management team member

ve ABD’de cinsel tacizle ilgili ilk grubu kuran

who had founded the first group on sexual harassment in the US.

üst düzey bir yönetim ekibi üyesine asılmazdı.

(Laughter)

(Kahkahalar)

So a decade after I left Lotus, we became a couple.

Ben Lotus’tan ayrıldıktan on yıl sonra çift olduk.

We started Kapor Capital with a small team,

Kapor Capital’a küçük bir ekip,

our own funds and a very clear hypothesis.

kendi fonlarımız ve çok net bir hipotezle başladık.

We wanted to see if you could make "venture-scale" financial returns

Temel işi düşük gelirli topluluklar ve/veya renkli topluluklar için

with a portfolio of companies

erişim, fırsat veya sonuç

whose core business closed gaps of access,

boşluklarını kapatan şirketlerden oluşan bir portföy ile

opportunity or outcome

“girişim ölçeğinde”

for low-income communities and/or communities of color.

finansal getiri elde edip edemeyeceğinizi görmek istedik.

(Applause)

(Alkış)

So we had to throw out the standard VC playbook

Bu yüzden standart risk sermayedarı kılavuzunu atıp

and come up with new models.

yeni modeller bulmamız gerekti.

The first barrier for a founder who cares about gap closing

Boşluğu kapatmayı önemseyen bir kurucu için ilk engel,

is how to find values-aligned teammates.

değerlerle uyumlu takım arkadaşlarının nasıl bulunacağıdır.

One of our founders early on, Bhavin, cofounder of Magoosh,

İlk kurucularımızdan biri, çok etkili ve uygun fiyatlı

a very effective and affordable test prep company, said,

bir sınav hazırlığı şirketi olan Magoosh’un kurucu ortağı Bhavin,

"You need to give us a seal of approval so we can find each other."

“Birbirimizi bulabilmemiz için bize bir onay mührü vermeniz gerekiyor” dedi.

That led to our founders commitment,

Bu da Ocak 2016′da uygulamaya koyduğumuz

which we implemented in January of 2016.

kurucu taahhüdümüzü doğurdu.

Since that time, we have not written a check to a founder

O zamandan beri, tüketicilerine veya iş modeline uyan,

who doesn't commit to building a diverse team and inclusive culture,

çeşitlilik içeren bir ekip ve kapsayıcı bir kültür oluşturmayı

and one that matches his consumers

taahhüt etmeyen

or her business model.

hiçbir kurucuya çek yazmadık.

Very important that it's not a cookie cutter exercise.

Bunun tek tip bir uygulama olmaması çok önemli.

It's not check-the-box.

Bu kutucukları işaretlemek değil.

It's a customized approach by our great entrepreneurs.

Büyük girişimcilerimize göre özelleştirilmiş bir yaklaşımıdır.

The second barrier that our entrepreneurs face,

Girişimcilerimizin karşılaştığı ikinci engel,

how do they find us?

bizi nasıl bulacaklarıydı.

How do they find venture capitalists

Boşlukları kapatan işletmeleri desteklemeye istekli

who are willing to support gap-closing businesses?

risk sermayedarlarını nasıl bulacaklar?

Standard VC playbook?

Standart risk sermayesi kılavuzu ne diyor?

A warm intro.

Sıcak bir tanışma.

You've got to know somebody who's a partner at a VC firm.

Bir risk sermayesi şirketinde ortak olan birini tanıyor olmalısınız.

Belki işletme okulunuzdan bir arkadaşınızdı.

Maybe it was a business-school buddy.

Maybe you've got a rich uncle.

Belki zengin bir amcanız.

Not with us.

Bizim için bu geçerli değil.

If your business meets our investment criteria,

İşletmeniz yatırım kriterlerimizi karşılıyorsa:

tech startup, gap closing,

boşlukları kapatan teknoloji girişimleri,

we want to know about you.

sizin hakkınızda bilgi edinmek isteriz.

You submit through the website.

Web sitesi aracılığıyla başvuruyorsunuz.

That means we see about 3,000 deals a year.

Bu, yılda yaklaşık 3.000 anlaşma gördüğümüz anlamına geliyor.

A lot to sift through,

Elenecek çok şey var

but we get gems like Book Nook.

ama Book Nook gibi cevherler de buluyoruz.

None of their team overlapped at all with any of our team.

Ekipleri, ekibimizden kimseyle çatışmadı.

They're a high-impact tutoring company focusing on reading skills

Anaokulundan sekizinci sınıfa kadar öğrencilerin okuma becerilerine odaklanan

yüksek etkili bir öğretim şirketidir.

for grades K-through-eight.

They are now in more than 7,000 schools and educational institutions.

Şu anda 7.000'den fazla okul ve eğitim kurumunda bulunuyorlar.

They have more than 6,000 tutors,

6.000′den fazla öğretmenleri var

and they recently raised a funding round

ve son zamanlarda 25 milyon dolarlık bir fon topladılar.

of 25 million dollars.

(Applause)

(Alkış)

The next challenge for us is evaluating talent.

Bizim için başka bir zorluk yetenekleri değerlendirmektir.

Being an entrepreneur is a hard and lonely journey.

Girişimci olmak zor ve yalnız bir yolculuktur.

Standard VC playbook?

Standart Risk Sermayedarı kılavuzu?

Credentials, pedigrees,

Sertifikalar, öz geçmişler,

work at a VC-backed company before.

daha önce RS destekli bir şirkette çalışmış olmak.

Not us.

Bizim için bu geçerli değil.

We want to know your distance-traveled story.

Yol kat ettiğiniz hikayenizi duymak istiyoruz.

We want to know where you started in life

Hayata nereden başladığınızı

and how far you got on your own steam.

ve kendi gayretinizle ne kadar ilerlediğinizi bilmek istiyoruz.

Let me give you an example.

Size bir örnek vereyim.

Phaedra Ellis-Lamkins.

Phaedra Ellis-Lamkins.

She was raised by a single mom,

Bekâr bir anne tarafından büyütüldü,

hard-working waitress.

işkolik bir garson.

Phaedra went to her local public school

Phaedra, böyle bir desteğe ihtiyacı olan aileler için

that offered free or reduced lunch

ücretsiz veya indirimli öğle yemeği sunan

for those families who needed that support.

yerel bir devlet okuluna gitti.

But at Phaedra's school,

Ama Phaedra'nın okulunda,

she had to stand in a different line

ceplerinde öğle yemeği parasıyla okula gelen çocuklardan

than the kids who walked in the door with lunch money in their pocket.

farklı bir sırada durmak zorunda kaldı.

That was understandably a humiliating and scarring experience.

Bu anlaşılır bir şekilde aşağılayıcı ve yaralayıcı bir deneyimdi.

It put her on her life's path to improve the quality of life for hard-working,

Bu, onun hayat yolculuğunu çalışkan ve düşük gelirli insanların

yaşam kalitesini iyileştirmek ve onlara saygı ve onurla davranmak

low-income people,

and to treat them with respect and dignity.

üzerine şekillendirdi.

Her company, Promise,

Şirketi, Promise,

helps people who are behind on their water bills

su veya elektrik faturalarını ödemede güçlük yaşayan

or their utility bills.

insanlara yardım ediyor.

Now, if that's your situation,

Şimdi, eğer durumunuz buysa

you have to take a day off of work, which you can't afford,

işten bir gün izin almanız gerekir, ki bunu yapamazsınız,

might even jeopardize your job.

hatta bu işinizi tehlikeye bile atabilir.

You stand in line with reams of paperwork

Gerçekten fakir olduğunuzu ve bu faturayı ödeyemediğinizi

to prove that you're actually poor

kanıtlamak için

and can't pay that bill.

bir sürü evrak ile sırada bekliyorsunuz.

Enter Promise.

Promise’e girin.

What do you need?

Neye ihtiyacınız var?

You need your phone.

Telefona ihtiyacınız var.

You need to text in

Makul bir şekilde

how much you can reasonably afford to pay

ne kadar ödeyebileceğinizi ve bu ödemeyi yapmanız için

and what date is the best date for you to make that payment.

en iyi tarihin ne zaman olduğunu yazmanız gerekir.

No fees, no interest.

Ücret yok, faiz yok.

Promise gets paid from those public coffers it helps fill.

Promise, doldurulmasına yardımcı olduğu kamu hazinelerinden ödeme alıyor.

In their pilots, in places like Louisville, Kentucky

Louisville, Kentucky ve Los Angeles ilçesi gibi

and Los Angeles County,

pilot bölgelerde bulunan

95 percent of people repaid their bills.

insanların yüzde 95′i faturalarını geri ödedi.

(Applause)

(Alkış)

What does that mean?

Bu ne anlama geliyor?

Public coffers, cities, counties, states,

Kamu hazineleri, şehirler, ilçeler, eyaletler;

got much needed revenue

sahip olacaklarını tahmin edemedikleri,

they didn't know that they would have.

çok ihtiyaç duydukları geliri elde ettiler.

Low-income working families saw their credit scores vastly improve

Düşük gelirli çalışan aileler, kredi puanlarının büyük ölçüde iyileştiğini

and a path into the mainstream financial system.

ve finansal sisteme giriş yolunun açıldığını gördüler.

It is entrepreneurs like Phaedra that we love to back.

Phaedra gibi girişimcileri desteklemeyi seviyoruz.

Promise is now a profitable business

Promise şu anda 100 milyon dolarlık

with 100-million-dollar pipeline of business.

iş hacmine sahip kârlı bir işletme.

(Applause)

(Alkış)

Phaedra's lived experience and our distance-traveled yardstick

Phaedra’nın yaşadığı deneyim ve bizim kat edilen mesafe ölçütü birleşerek;

combined to help fuel her passion

onun düşük gelirli, çalışkan insanlara

for treating low-income, hard-working people

onurlu ve saygılı davranarak

with dignity and respect

yaşam kalitelerini artıracak

to build tools that improve the quality of their lives.

araçlar üretme tutkusunu körükledi.

Most of our entrepreneurs have similar stories.

Girişimcilerimizin çoğunun benzer hikayeleri var.

Our entrepreneurs use their lived experience

Girişimcilerimiz, yaşadıkları deneyimleri

to design real solutions to real problems.

gerçek sorunlara gerçek çözümler tasarlamak için kullanırlar.

Who better than those with the distance-traveled story,

Engeller hakkında içten bir bilgiye ve mesafe kat edilen bir hikayeye

the intimate knowledge of those barriers,

sahip olanlardan başka

who better to design effective solutions?

kim daha etkili çözümler tasarlayabilir ki?

Our entrepreneurs are often greeted with doubt.

Girişimcilerimiz genellikle şüpheyle karşılanır.

Although we often hear it's possible to do well financially

Hem finansal olarak iyi durumda olup hem de iyilik yapmanın

and do good at the same time,

mümkün olduğunu sık sık duysak da,

it's not what they encounter.

karşılaştıkları şey bu değil.

They get pushback.

Ters tepki alıyorlar.

Take diversity out of your pitch deck.

Çeşitliliği yatırım sunumunuzdan çıkarın.

Take impact out of your pitch deck.

Etkiyi yatırım sunumunuzdan çıkarın.

Just focus on making money.

Sadece para kazanmaya odaklanın.

Well, but here's the proof.

İyi ama kanıt var.

A dozen years in, a couple of hundred companies,

On iki yıl içinde, birkaç yüz şirket,

60 percent underrepresented founders,

yüzde 60′ı yeterince temsil edilmeyen kurucular:

Black, Latinx, LGBTQ, women of all backgrounds.

Siyahi, Latin, LGBTQ, her türlü geçmişe sahip kadınlar.

Our financial returns are top quartile.

Finansal getirilerimiz en üst çeyrekte.

We beat 75 percent of the other venture capital firms

Bizim büyüklüğümüz ve dönemimizdeki diğer risk sermayesi şirketlerinin

of our size and our vintage.

yüzde 75′ini geride bıraktık.

(Applause)

(Alkış)

Not just those with the diversity lens or an impact lens.

Sadece çeşitlilik veya etki merceğine sahip olanları değil,

We beat the greed-only set who --

sadece para kazanmak isteyen...

(Applause)

(Alkışlar)

Who just wanted to make money.

açgözlüleri de yendik.

So there's another barrier that we wanted to challenge,

Dolayısıyla meydan okumak istediğimiz başka bir engel daha var,

another standard practice we thought we might be able to improve,

geliştirebileceğimizi düşündüğümüz başka bir standart uygulama

and that's succession planning.

ve bu da ardıllık planlaması.

Most venture capital firms don't do a very good job of it.

Çoğu risk sermayesi şirketi bu konuda çok iyi bir iş çıkarmaz.

And there's all kinds of tension with the new folks and the old folks.

Yeniler ve eskiler arasında her türlü gerilim var.

We wanted to do that differently, too.

Bunu da farklı yapmak istedik.

Enter Ulili Onovakpuri

Ulili Onovakpuri ve Brian Dixon’a gelin.

and Brian Dixon.

They are the new managing partners,

Onlar Kapor Capital’in

co-managing partners of Kapor Capital.

yeni eş yönetici ortaklarıdır.

Ulili grew up in a low-income family

Ulili, San Francisco Körfezi bölgesinde

in the Bay area, San Francisco Bay area,

düşük gelirli bir ailede büyüdü,

worked really hard, got into UC Berkeley,

gerçekten çok çalıştı, UC Berkeley’e girdi,

designed her own major, and then came to work with us.

kendi ana dalını tasarladı ve sonra bizimle çalışmaya geldi.

Early on, she said,

İlk başlarda şöyle demişti:

"Let's start a summer associates program

“Risk sermayesinin ne olduğunu bilmeyen insanların erişebilmesi için

so that other people, who don't know what venture capital is, have access."

bir yaz stajyerleri programı başlatalım”

Enter Brian Dixon.

Brian Dixon’a gelin.

Our first summer associate working on his MBA,

İlk yaz stajyerimiz, MBA yapıyordu

he had a computer science undergrad degree.

ve bilgisayar bilimi alanında lisans diplomasına sahipti.

As a teenager, he started a custom sneaker business

Genç yaşta özel yapım spor ayakkabı işi kurdu

and he snared LeBron James as a customer.

ve LeBron James’i müşteri olarak kazandı.

So Brian and Ulili went out

Böylece Brian ve Ulili harekete geçti

and raised 127 million dollars,

ve 127 milyon dolar topladılar

making it one of the largest Black-led VC funds in the country.

ve bu da onu ülkedeki en büyük

Siyahi liderliğindeki RS fonlarından biri haline getirdi.

(Applause)

(Alkışlar)

We know that they're going to keep the core rigor of the firm.

Firmanın temel titizliğini koruyacaklarını biliyoruz.

We know they're going to take the firm to all kinds of new places.

Firmayı yepyeni yerlere taşıyacaklarını biliyoruz.

Ulili likes to say

Ulili, kapıları benim açtığımı ve kendisinin de

I open doors and she puts in the door stop.

kapı durdurucuyu yerleştirdiğini söylemeyi seviyor.

She makes sure not only that she comes through,

Kapıdan geçmekle kalmıyor

but that she's not the last one.

kapıdan son geçenin kendisi olmamasını da sağlıyor

She makes sure lots of others come after her.

Başkalarının peşinden gelmesini sağlıyor.

I can't wait to meet

Brian ve Ulili’nin liderliğinde

all of the fabulous gap-closing entrepreneurs

harika işler kuracak olan

müthiş boşluk kapatan girişimcilerle

that are going to build great businesses

under Brian and Ulili's leadership.

tanışmak için sabırsızlanıyorum.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)