War Journalism Should Be Rooted in Empathy — Not Violence | Bel Trew | TED

Çeviri: Doğukan Şahin Gözden geçirme: Ozay Ozaydin

If you load up my social media feed right now

Telefonumdan sosyal medyayı açıp size göstersem

and give it a quick scroll,

ve şöyle bir dolaşsak

it's like experiencing frighteningly different alternate universes.

sanki başka bir evreni izliyormuş gibi hissedersiniz.

Even if you weed out the trolls,

Trolleri ve hayatını

aşırı fikirlerle dolu yaşayan uç fikirli insanları

the extremists, those people, I would say,

who cling to the extremes of reality,

göz ardı etseniz bile.

everyday, normal people’s experiences of major world news events

Sokaktaki insanların Dünya’da olup bitene bakışları

are so frighteningly different,

birbirlerinden o kadar farklı ki

it would make you question if there is a reality at all.

korkudan gerçekliği sorgulamanıza sebep olur.

We live in a world where there are 1,001 ways to communicate,

İletişim kurmanın 1001 yolu olmasına rağmen

and yet we've completely forgotten how to speak to each other.

birbirimizle konuşmayı unuttuğumuz bir dünyada yaşıyoruz.

As a journalist, I'm among the few people

Bir gazeteci olarak bütün taraflarla konuşabilecek

who really can and should talk to all sides.

ve konuşması gereken yegane kişilerdenim.

That irreverence where I can chat to a fighter on the frontlines in Libya,

Libya’da eli tüfekli bir askerle röpörtaj yapıp

but also march into a presidential office in Kyiv demanding answers,

sonrasında da Kiev’de başkana sorular sormanın saygısızlığı

is what drew me to this job.

çekti beni bu işe.

I guess you could call me an accidental war correspondent.

Yani yanlışlıkla savaş muhabiri oldum diyebiliriz sanırım.

I don't really like the phrase war correspondent,

Savaş muhabiri tabirini pek sevmiyorum

as I think it's a bit dehumanizing,

çünkü biraz insanlık dışı hissettiriyor.

but it's the quickest way to explain what I do.

Ama yaptığım işi direkt anlatıyor.

And it’s accidental because honestly, I’m really frightened on frontlines.

Yanlışlıkla oldum diyorum çünkü aslında ödüm kopuyor oralarda.

And I'm also really terrible at identifying military hardware.

Üstüne askeri araçları birbirinden ayırmakta da çok kötüyüm.

There's a running joke that journalists think everything is a tank.

Savaş muhabirlerinin her şeyi tank sanmalarıyla ilgili bir şaka var.

It's kind of true.

Aslında biraz doğru.

(Laughter)

(Kahkaha)

But the region where I was born, the region I grew up in,

Doğduğum bölge, büyüdüğüm bölge, uzmanlaştığım bölge

and the region I specialized in, the Middle East

Orta Doğu, savaşlardan dolayı

has been ravished by war,

harabeye dönüştü.

particularly after that beautiful explosion of hope

Özellikle 2011′deki ayaklanmaların sonrasında

with the 2011 uprisings was largely stolen by authoritarian regimes.

gelen umut ışığı otoriter rejimler tarafından söndürüldüğünde.

Since then, my scope has widened to include conflicts like Ukraine,

O zamandan beri kameramı başka yönlere de çevirmeye başladım.

as the tectonic plates of global politics have shifted.

Sonuçta global politikaların odağı kayıyordu.

And so, in many ways,

Yani farklı bakış açılarını görebiliyorum.

I see a really wide spectrum of sides,

X’in ve Meta’nın bizi içerisine zorladığı

probably quite a unique spectrum of sides,

yankı odalarından uzakta

that transcends those echo chambers

çok farklı tarafları görebiliyorum.

that X and Meta are desperate to funnel us into.

Bu benim ufkumu genişletiyor.

And what I'm seeing right now

Şu anda dünyada gördüğüm şey

is more division among people than ever,

insanların arasındaki ayrımcılığın giderek artması.

and that division is more violent than ever.

Hatta ayrımcılık artık çok daha şiddetli.

And that division is so fundamental, it's almost existential.

Bu ayrımcılık o kadar temelden geliyor ki sanki varoluşumuza kodlanmış.

One person's perception of reality cannot exist alongside someone else's.

Bir insanın gerçeklik algısı bir başkasının yanında hayatta kalamaz.

Whole communities are being otherized.

Topluluklar ötekileştiriliyor.

Genocidal language is being bandied around

İnsanlar şarkı söyler gibi

like people are using song lyrics.

soykırım naraları atıyor.

To borrow a phrase from a colleague who I deeply respect,

Çok saygı duyduğum bir meslektaşımdan alıntı yapacak olursam...

who was a journalist for many years and now works in disinformation,

...Kendisi uzun yıllar gazeteciydi, şimdi dezenformasyon alanında çalışıyor...

what we're seeing right now is the total collapse of discourse.

Şu an gördüğümüz şey müzakerenin tamamen çöküşü.

Now the first group to be blamed

Ne zaman toplumsal iletişimde bir bozulma yaşansa

for any breakdown in societal communication

suçlanacak ilk grup

is usually the mainstream media.

ana akım medya olur.

I'm not entirely sure what everyone means by the mainstream media.

Ana akım medya denildiğinde tam ne kastediliyor emin değilim.

I know that I'm frequently accused of being it,

Bir parçası olmakla suçlandığımın farkındayım

like it's a cartoon villain,

sanki bir filmde kötü karaktermiş gibi...

Biraz koltuklarını kabartıyor insanın.

which, I guess is kind of flattering, right?

Little old me, Bel Trew,

Dünyadaki bütün yayın organlarının sorumluluğu

responsible for every major media outlet on the planet.

bende, Bel Trew’daymış gibi.

But although I'd like to defend my compromised profession,

İşlevselliği azalan mesleğimi ne kadar savunmak istesem de

there might be a tiny nugget of truth in it.

söylenilenlerde biraz doğruluk payı olabilir.

And that truth might just be key to fixing this.

İşte bu da durumu düzeltmeye yardım edebilir.

I'd like to tell you a story.

Size bir hikaye anlatmak istiyorum.

For the last two years,

Son iki yıldır

I’ve been covering Europe’s bloodiest war in generations:

Avrupa’nın nesillerdir gördüğü en kanlı savaşı haber yapıyorum.

Ukraine.

Ukrayna Savaşı.

In April 2022,

Nisan 2022′de

when the Russians withdrew from around the capital, Kyiv,

Ruslar başkent Kiev’in etrafından geri çekildiğinde

my teams and I went up there.

ekiplerim ve ben oraya gittik.

After a pretty horrendous day of reporting,

Zorlu bir habercilik gününden sonra

we stumbled upon the body of a young Ukrainian man.

Ukraynalı bir adamın cesedine denk geldik.

He'd been bound, he'd been shot in the back,

Bağlanılıp arkasından vurulmuştu

and his body had been dumped by this abandoned Russian camp.

ve vücudu terk edilmiş bir Rus kampının yanına bırakılmıştı.

We spent a year trying to find out who he was, what happened to him,

Kim olduğunu, başına ne geldiğini ve ailesinin nerede olduğunu

bir yıl boyunca bulmaya çalıştık.

what happened to his family.

And in the process,

Bu süreçte

we uncovered a devastating part that plagues every conflict.

her çatışmaya eşlik eden yıkıcı bir sorunu gün yüzüne çıkardık.

The desperate search for the missing and for the dead.

Umutsuzca kayıp insanları ve ölüleri bulmaya çalışmak.

During the course of filming this investigation,

Bu arayış benim ilk uzun metrajlı belgeselime dönüştü.

which became my first feature-length documentary,

Adı “Ormandaki Vücut”

"The Body in the Woods,"

olan bu belgesel sırasında

we met a teenage boy, a Ukrainian teenage boy called Vladislav.

genç bir çocukla tanıştık, adı Vladislav olan genç bir çocukla.

Vladislav's mother, his only parent,

Vladislav’ın tek ebeveyni olan annesi

had been shot dead by Russian soldiers

Kiev dışına insani yardım ulaştırmaya çalışırken

as she tried to deliver humanitarian aid outside of Kyiv.

Rus askerleri tarafından öldürülmüştü.

Vladislav was desperately looking for her body, and in fact,

Vladislav çaresizce annesinin vücudunu arıyordu.

he'd actually been given the wrong corpse to cremate at one point.

Hatta bir noktada yakması için yanlış vücut bile verilmişti.

Orphaned and alone,

Öksüz ve yalnız.

he moved in with his lawyer, who was helping him in the quest.

Bu uğraşında yardımcı olan avukatının yanına taşınmış.

All he had left were a few belongings and a pet hedgehog.

Tek varlığı evcil kirpisi ve kalan birkaç eşyasıydı.

The reason I'm telling you this today

Bunları size anlatmamın sebebi

is because when we did the initial first screening,

ilk incelemeleri yaptığımızda aldığımız geri bildirim

the first feedback we got

ön cephelerden tek bir fotoğraf bile olmamasıydı.

was that while this was definitely a documentary about war,

Bunun savaşla ilgili bir belgesel olduğu şüphesizdi

there wasn’t a single image of a frontline trench in it.

ama tek cephe fotoğrafı yoktu.

In fact, the only videos of tanks and soldiers

Tankların ve askerlerin olduğu tek yer

appeared at the beginning when we were setting the scene.

başta biz oraya kurulurken çektiğimiz görüntülerdi.

We had that footage from our own reporting,

O tarz görüntüler kendi haberlerimizde

from our own archives.

ve arşivlerimizde vardı.

We had the footage of incoming projectiles,

Füze gelirken çekilmiş videolar

of frontline artillery positions, but for whatever reason,

ön cephedeki topçuların videoları vardı.

Ama ne sebeptense montaj odasını geçemediler.

it had ended up on the cutting-room floor.

Subconsciously,

Bilinçaltımızda,

we'd realized that the most impactful way to show the devastation of war

savaşın yıkımını göstermenin en etkili yolunun

was in the image of a teenage boy,

genç bir çocuğun fotoğrafı

his hedgehog and his heartbreak.

evcil kirpisi ve kalp sızısı olduğunu biliyorduk.

Powerful war reporting didn’t need to constantly frontload violence.

Etkili savaş muhabirliği sürekli ön cephedeki vahşeti çekmek değil.

The 24-hour news cycle that we have pinging relentlessly into our phones

Telefonumuza sürekli bildirimler gönderen 24 saatlik haber döngüsü

was really born in, and because of war.

savaştan dolayı ortaya çıktı.

I think it's interesting that the first dedicated 24-hours-a-day news network,

İlk 24 saatlik global haber kanalı olan CNN’in

the first global one, CNN,

ismini 1990′da

really cemented its name in 1990

İlk Körfez Savaşını sahada haberleştirerek

with its on-the-ground coverage of the first Gulf War.

duyurmuş olması bize durumu anlatıyor bence.

Al Jazeera Arabic rose to global prominence

Al Jazeera Arap’ın global bilinirliğe ulaşması

with its coverage of the 2003 invasion of Iraq.

2003′te Irak istilasını haberleştirmeleriyle oldu.

Now I think if I was to ask all of you today

Şimdi size savaş haberciliğini

to imagine what war reporting looks like,

kafanızda canlandırmanızı söylesem

you'd probably conjure up an image of someone in a helmet, a flak jacket,

aklınızda kasklı ve çelik yelekli birisi oluşur.

maybe dodging out of the way of an incoming projectile,

Belki gelen füzelerden falan da kaçıyor olabilir.

an image that often becomes the story and even the headline.

Manşet olabilecek bir görüntü oluşur yani.

But if you think about that for a second,

Ama biraz düşünürseniz

that doesn't really go beyond visualizing the dictionary definition of war.

bu kafanızda oluşturduğunuz savaşın sözlük anlamından ileri gitmiyor.

Now don’t get me wrong,

Beni yanlış anlamayın

this is an incredibly important part of war to show,

bu da savaşın gösterilmesi gereken bir yanı.

but I worry if it drowns out, if it dominates other sides of conflicts,

Ama benim korkum savaşın diğer yanlarını gölgede bırakması.

like the devastating impact on civilians whose lives are upended,

Mesela sivillerin üzerindeki yıkıcı etkisi.

Hayatları alt üst olmuş, sevdiklerini kaybetmiş,

who lose their loved ones,

who have to live with life-shattering injuries,

yaşam değiştiren sakatlıkları yaşamış sivilleri gölgede bırakması.

then maybe it tips into the fetishization of violence.

Bence bu noktada şiddetin fetişize edilmesine dönüşüyor.

I think part of the problem might be

Sorunun sebeplerinden biri

the historical patriarchal structures within the news industry,

haber endüstrisinin geçmişten gelen ataerkil yapısı.

which still [is] a little bit present today.

Bugün bile hala endüstrinin içinde.

Breaking news, there are female war correspondents.

Flaş haber, kadın savaş muhabirleri de var.

There are even women editors-in-chief.

Hatta kadın baş editörler bile var.

But to me, it's not about what gender you identify as,

Ama benim düşünceme göre cinsiyet önemli değil.

but how we as journalists perceive and communicate what we see.

Haberciler olarak bizim gördüklerimizi nasıl aktardığımız önemli.

And so often frontline coverage has been quite macho.

Ön cepheler uzun zaman maçoluk taslar gibi haberleştirildi.

In fact, for a long time, it was known in the industry as the “bang bang.”

Hatta uzun yıllar endüstride “tak tak” olarak biliniyordu.

The bang bang.

Tak tak.

What a phrase, right?

Nasıl ifade ama demi?

Some of the most devastating moments in human history,

İnsan tarihinin en yıkıcı anlarından bazıları

reduced to the literal sound of the murderous machines.

ölüm saçan silahların seslerine indirgeniyor.

Of course, there are always human-interest news pieces,

Tabii bir de sempati uyandırmak için olan haberler var.

but in journalism, they're always called the softer stories,

Ama habercilik camiasında bunlara hafif hikayeler denir.

which puzzled me because sometimes,

Bu beni hep şaşırtmıştır

they're the most gut-wrenching part of any conflict.

çünkü böyle hikayeler bazen en yürek burkan hikayeler oluyor.

And I was really struggling with this.

Bayağı içime oturmuştu bu.

And what makes good journalism

İyi habercilik ne demek?

after a particularly tricky trip to Ukraine last year,

Yaşamları alt üst olmuş bir sürü aileyle tanıştığım

where I just met so many families whose lives have been upended

geçen seneki zorlu Ukrayna gezimden sonra

that I decided to print off a sticker and put it on my laptop,

bir çıkartma bastırmaya karar verdim ve bilgisayarıma yapıştırdım.

where it remains today.

Bugün hala üzerinde.

And that sticker reads Truth and Compassion.

Çıkartmada Gerçek ve Şefkat yazıyor.

For so long, I've lived by the maxim "the truth will set you free."

Yıllarca “gerçek seni özgür kılar” deyimiyle yaşadım.

But as I went from horror to horror, from war to war,

Ama savaşın dehşet verici yüzünü gördükten sonra

I realized that sometimes the truth was a bit blurry.

gerçeğin bazen tartışılır olduğunu fark ettim.

And if we only peddle our own truths,

Sadece kendi doğrularımızı yayarsak

we're in danger of not seeing all sides of the story,

hikayenin bütün taraflarını göremeyebiliriz.

as difficult as it is sometimes to reach across that divide.

Uçurumun karşı tarafına ulaşmak bazen çok zor.

And that's where we cycle back to the collapse of discourse.

İşte burada müzakerenin çöküşü konusuna geri dönüyoruz.

Right now, any of you,

Şu anda içinizden herhangi biri

without even turning on the news

televizyonu bile açmadan

or opening a news channel or newspaper,

veya gazeteye bile bakmadan

you can access, from your mobile phones through social media,

sadece sosyal medyaya girerek haberlere ulaşabiliyor.

some of the most horrific images from world news events

İnsan zihninin karanlık köşelerinde oluşturulmuş,

ever brewed in the darkest cauldron of the human psyche.

dünyada yaşanan en korkunç görüntülere.

And this has only been made worse by social media companies

Üstelik bu durum sosyal medya şirketlerinin

güven ve emniyet birimlerini kapatmasıyla daha kötü hale geldi.

getting rid of their trust and safety divisions.

It's really staggering to see what humans can do to humans.

İnsanın insana yapabildiği şeyleri görmek çok sarsıcı.

These days, I'm seeing on networks like Telegram,

Bugünlerde Telegram gibi uygulamalarda

these videos being shared,

böyle videoların paylaşıldığını

and they're met with likes and smiley emojis

ve beğenilerle, gülücük emojileriyle,

and messages of encouragement.

destek mesajlarıyla karşılandığını görüyorum.

In the case of Ukraine, some of these videos that show the haunting,

Mesela Ukrayna’daki savaşta askerlerin siperlerde saklanırken

last moments of soldiers' lives as they're cowering in the trenches

son anlarının çekildiği korkutucu bir video var.

and you see that bird's-eye view of the grenade dropping on them.

Bombanın üzerlerine düştüğünü görebildiğiniz kuş bakışı bir video.

Some of those videos are shared on X to comic music.

Bazı böyle videolar X’te komik müziklerle paylaşılıyor.

Now it’s not the fault, of course, of conflict journalism.

Bu tabii ki savaş haberciliğinin suçu değil.

That's not the only reason that we got here.

Böyle olmasının tek sebebi bu değil.

But I wonder if the history of bang bang journalism,

Ama düşünüyorum da acaba tak tak haberciliği

if the entertainment of the news industry,

haber endüstrisinin eğlence haline gelmesi

if the pursuit of clicks and likes has in some way contributed.

tıklanma ve beğeni peşinde koşma biraz etki etti mi bu duruma.

Of course, it's gone well beyond what any news agency can even stomach,

Artık haber ajanslarının bile midesinin kaldıramayacağı,

let alone be held responsible for.

sorumlu tutulamayacağı bir noktaya geldi.

The violence has morphed into our inability to hold our own pain

Şiddet kendi acımızı özümseyip başkasınınkini görme yetimizi

and yet see the suffering of others.

elimizden aldı.

It has polarized all of us so much

Şiddet bizleri o kadar ayırdı ki

that we cannot imagine that there is another side to the story,

diğer tarafta insan olmasını bırak

let alone that there might be a humanity to it.

hikayenin başka bir yanı olabileceğini hayal edemez hale geldik.

It's a world where it becomes an extremist position

Derinden ihtiyaç duyulan insancıl bir ateşkes istemenin

to call for a deeply needed humanitarian ceasefire.

uç fikir olarak görüldüğü bir dünyadayız.

It's a world where we have a broken discourse.

Müzakerenin bozulduğu bir dünyadayız.

But it's a world, maybe,

Ama belki de savaş haberciliğinin

where conflict journalism can step up.

dünyayı daha iyi hale getirebileceği bir yerdir.

For the last few months,

Son birkaç aydır,

and I'd like to share a few more stories,

- bir iki hikaye daha paylaşmak isterim -

I've been covering the most bitterly divided war of our time, Gaza.

günümüzün en ayırıcı savaşlarından biri

Gazze’yi haberleştiriyorum.

This is the fourth war in Gaza that I've covered,

Bu, Gazze’de haberini yaptığım dördüncü savaş.

although I should say that foreign correspondents are not permitted

Ama yabancı habercilerin askeri üslerdeki özel bölgeler harici

to be actually inside Gaza, apart from on-military embeds.

Gazze’ye girmesinin yasak olduğunu söylemem lazım.

So it's up to our brave Palestinian journalist colleagues

Bu yüzden kendi canları pahasına da olsa

who are spearheading the coverage

burayı haberleştirenler

at great risk to their own lives, from within Gaza.

Gazze’nin içinden Filistinli cesur haberci meslektaşlarımız.

But if we go back a few months,

Birkaç hafta geriye gidersek

in Israel,

Hamas’ın

the horrors of Hamas's bloody rampage on October 7,

7 Ekim’de İsrail’e yaptığı kanlı saldırı

spurred a lot of society to back the military offensive in Gaza.

Gazze’ye karşı bir askeri operasyonu birçok toplumun desteklemesine sebep oldu.

But what I learned when I was on the ground

Ama sahadayken öğrendiğim

was that not everyone was behind it.

herkesin buna destek vermediğiydi.

I spoke to family members of those

Gazze’de şuanda militanlar tarafından

who've been held hostage in Gaza right now by militants.

esir tutulanların aileleriyle konuştum.

I spoke to family members of those who were killed on October 7,

7 Ekim’de öldürülenlerin aileleriyle de konuştum.

and some of them said to me

Bazıları bana

that they didn't believe that a destruction

böylesine bir yıkımın

ve Gazze’nin tamamının cezalandırılmasının

and a collective punishment of Gaza would do any good.

iyi şeylere yol açmayacağını söylediler.

They said "not in my name,"

Ne kadar kendi taraflarındaki insanlardan global eleştiri toplasalar da

and some of them have joined protests calling for a ceasefire

that are taking place in Tel Aviv right now,

bazıları ″benim adıma savaşmayın″ diyerek ateşkes çağrısı yapıyor

despite the fact that they're facing global criticism

ve şuanda Tel Aviv’de gerçekleşen protestolara katılıyor.

from people on their own side.

There was one interview that struck me,

Yonatan adında İsrailli bir adamla

was with a man called Yonatan, an Israeli man,

beni çok etkileyen bir röportaj yapmıştım.

and his mother had been killed on October 7.

Annesi 7 Ekim’de öldürülmüş.

And this interview impacted me so much,

Bu röportaj beni öylesine sarstı ki

I actually had to put my phone on mute

telefonumun mikrofonunu kapatıp

because I needed to take a minute to breathe.

bir dakika boyunca sakinleşmem gerekti.

Yonatan told me, "Vengeance is not a strategy.

Yonatan bana

″İntikam bir strateji değil.

Violence will not fix violence.

Şiddet şiddeti çözemez.

Invest in peace."

Barışa yatırım yapın.″ dedi.

To experience such a searing level of pain,

Annenin katledilmesi gibi derin bir acıyı tecrübe etmek

like to have your mother murdered,

ve üstüne başkalarının acısıyla empati kurmak.

but yet to see the suffering of others,

Böylesine bir şefkatten

is the deepest well of compassion

hepimizin ders çıkartması gerektiğini düşünüyorum.

I feel that we can all learn from.

It's a well of compassion that's perhaps needed right now,

Belki de Gazze’de hala ölümler yaşanırken

as the death toll is soaring in Gaza.

ihtiyacımız olan şefkat budur.

As some of the world's most respected rights groups,

Save the Children gibi

en çok güvenilen sosyal hakları koruma örgütlerinin de dediği gibi

like Save the Children, are saying,

Palestinian civilians and children are being killed at a historic rate.

Filistinli siviller ve çocuklar tarihi oranlarda katlediliyor.

And it is a deep well of compassion

Habercilerin de şefkat göstermesi lazım ki

that I feel journalists could learn from to build a better journalism.

mesleklerini daha iyi yarınlara taşıyabilsinler.

A journalism that turns from the patriarchal tendencies

Ataerkil eğilimlerden ve şiddeti fetişize etmekten uzaklaşan,

to fetishize violence,

that tells the true impact of war in and out of the trenches.

siperlerin içinde ve dışında savaşın gerçek yüzünü gösteren habercilik.

A journalism that could go some way to helping us heal society.

Toplumu iyileştirme yönünde adım atmamızı sağlayacak bir habercilik.

A journalism that might even be able to help fix this broken discourse.

Çökmüş müzakereyi tekrar ayaklandırabilecek bir habercilik.

I'm talking to you like I'm the Mother Teresa of journalism, right?

Sanki haberciliğin Rahibe Teresa’sı gibi konuşuyorum sizlerle değil mi?

Like I haven’t put on a helmet and a flak jacket

Kask ve çelik yelek takıp

and stood repeatedly in front of a camera

etrafıma yağan bombaları

and talked about the bombs landing all around me.

kameranın karşısında anlatmamışım gibi.

Like me and my editors haven't messed up news coverage choices

Sanki ben ve editörlerim haber tercihlerimizde hata yapmamışız

and watched with horror the weaponization of words.

ve sözlerimiz çarpıtılırken dehşet içinde izlememişiz gibi.

I don't know what to say to you all today, I know I can and will do better.

Size ne söyleyeceğimi bilmiyorum

ama biliyorum ki daha iyisini yapabilirim, yapacağım.

I know that we, the journalists, the storytellers, with our platforms,

Biliyorum ki biz haberciler, hikaye anlatıcıları,

platformlarımızı kullanarak daha iyi bir yolu aydınlatabiliriz.

can help put us on a better path.

I know that we, the viewers and the readers,

Biliyorum ki biz seyirciler ve okurlar,

with our ability to direct news coverage through our consumption,

tüketim eğilimimizle haberciliğin yönünü değiştirerek

can help put us on a better course.

daha iyi bir yola sokabiliriz.

It's why I won't take this sticker off my laptop,

Bu yüzden çıkartma bilgisayarımda kalacak.

so it reminds me every day.

Bana her gün hatırlatsın diye.

And it's why I will continue to shout from the rooftops.

Bu yüzden çatılara çıkıp bağırmaya devam edeceğim.

Only truth and compassion together

Sadece gerçek ve şefkat birlikte olduğunda

can set us free.

bizi özgür bırakabilir.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)