Gridiron physics: Scalars and vectors - Michelle Buchanan

Vật lý sân banh: Scalar và Vector - Michelle Buchanan

Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar

Reviewer: Esther Nguyen

Lượt 4, vạch 19, thưa các bạn,

Fourth and nineteen, folks,

they've gotta have a play as time's ticking away

Họ phải tăng tốc vượt lên cả thời gian,

because they've got to stay in this ball game,

họ muốn ở lại cuộc chơi này,

they've got to win.

họ nhất định phải thắng.

They come out lined up in the empty set,

Họ dàn đội hình ra sân,

three receivers to the right,

3 người bắt bóng ở bên phải.

two to the left.

2 ở bên trái.

Defense looks like they're gonna to man up with no safety.

Bên phòng ngự có vẻ như sẽ liều lĩnh, bỏ qua an toàn.

This is the exact offensive match-up that they want:

Đây chính xác là cuộc tấn công mà họ mong đợi:

the best receiver lined up against the linebacker.

Người bắt bóng tốt nhất đối đầu với linebacker.

Quarterback steps back to receive the ball,

Người ném bóng lùi lại để nhận bóng,

five yards deep in the gun.

5 mét về phía sau,

He takes a snap, drops three steps,

Anh ấy bắt bóng, lùi 3 bước,

he plants his back foot,

anh ấy dừng lại,

he's looking for an opening.

anh ta đang tìm một khe hở.

There's a blitz coming off the edge!

Tấn công bất ngờ ở bên cạnh!

He steps up to avoid the rush.

Anh bước lên để tránh va chạm.

He's looking down field.

Anh ấy nhìn ra trước.

He's got the inside receiver making a cut.

Anh nhận thấy người nhận bóng đang có cơ hội.

He's got a step on the linebacker.

Anh ta chạm mặt linebacker.

Quarterback has a beat on it.

Người ném bóng nắm lấy cơ hội.

He lets the ball go,

Anh ném bóng,

it's in the air!

Bóng đang bay!

Receiver is out in front of the defender.

Người bắt bóng đang chạy trước.

He's got it beat!

Phối hợp rất tốt!

He's out in front, racing for the ball!

Anh ta chạy trước đuổi theo quả bóng!

It's coming down!

Bóng sắp rơi!

He cradles it at the fifteen!

Anh ấy bắt bóng ở vạch 15!

He's at the ten, five!

Vạch thứ 10, 5!

Touchdown!

Ghi bàn!!!

Unbelievable play!

Không thể tin được!

Now, wait a minute.

Chờ một chút.

Of course, it's believable,

Tất nhiên là nó có thể,

it's physics,

nó là vật lý,

specifically the differences between scalars and vectors.

cụ thể là sự khác nhau giữa scalar và vector.

So, let's just see that replay.

Bây giờ, hãy xem lại cảnh lúc nãy.

"Quarterback steps back to receive the ball,

"Người ném bóng lùi lại để nhận bóng,

five yards deep in the gun."

5 mét về phía sau."

Stop.

Dừng lại.

Thấy không, các giá trị đo được thể hiện bằng hai đại lượng khác nhau.

See, measurements are defined as two different quantities.

Scalars are measurements with only numbers,

Scalar là các kết quả đo chỉ gồm số,

and vectors are measurements with direction.

Vector là các kết quả đo kèm theo hướng.

For example, when that quarterback takes the snap,

Ví dụ, khi mà người ném bóng nhận bóng,

he's five yards away, but from where?

anh ấy cách đó 5 mét, nhưng hướng nào?

Back from the line of scrimmage,

Từ vạch phân cách hai đội trở vào,

so the five yards by itself is a scalar quantity.

vậy thì 5 mét là đại lượng scalar.

When you add a direction,

Khi bạn thêm vào hướng,

like five yards deep,

như 5 mét trở vào,

it becomes a vector quantity.

thì nó trở thành đại lượng vector.

Five yards - scalar,

5 mét - scalar,

five yards deep - vector.

5 mét trở vào - vector.

OK, go ahead.

Ok, tiếp nào.

"He takes a snap, drops three steps.

"Anh ấy nhận bóng, lùi 3 bước.

He plants his back foot, he's looking for an opening.

Anh ấy dừng lại, anh ấy đang tìm một khe hở

There's a blitz coming off the edge!

Tấn công bất ngờ từ bên cạnh!

He steps up to avoid the rush."

Anh ấy bước lên để tránh đợt lao vào."

Whoa!

Whoa!

Here's a difference between distance and displacement.

Một sự khác biệt giữa quãng đường đi được và độ dời.

Distance is a measurement

Quãng đường là một giá trị đo

without identifying where you moved.

không xác định hướng bạn đi chuyển.

It's a scalar quantity.

Nó là một đại lượng scalar.

When the quarterback makes a three-step drop,

Khi người ném bóng lùi lại 3 bước,

he moves about three yards back.

anh ấy đi chuyển ngược lại 3 mét.

When he moves about another three yards forward,

Khi anh ấy di chuyển 3 bước tiến tên

when he steps up into the pocket,

để tiến vào khu vực an toàn,

so that quarterback moves a total distance of six yards.

thì người ném bóng đã di chuyển một quãng đường 6 mét.

That's a distance, that's a scalar.

Đó là quãng đường đi được, đó là scalar.

Now, displacement is a vector quantity,

Bây giờ, độ dời là một đại lượng vector,

describing about how far out of place the object is.

nó mô tả khoảng cách giữa điểm đầu và điểm cuối của vật.

So the quarterback dropped back three yards

Vậy người ném bóng lùi 3 mét

and then moved back forward three yards,

và sau đó tiến 3 bước,

he's in the exact same place where he started.

anh ấy sẽ trở lại ngay vị trí ban đầu.

So, his displacement is zero yards.

Vậy, độ dời của anh ấy là 0 mét.

Distance - six yards,

Quãng đường đi được - 6 mét

displacement - zero yards.

Độ dời - 0 mét.

So, let's look at what happened next.

Giờ hãy cùng xem tiếp đoạn băng.

"Quarterback has a beat on it, he let's the ball go!

"Người ném bóng nắm lấy cơ hội, anh ta ném bóng!

It's in the air!

Bóng đang bay!

Receiver is out in front of the defender."

Người bắt bóng đang chạy trước."

Stop.

Dừng lại.

So, here's speed and velocity,

Giờ đến với tốc độ và vận tốc,

but let's just do one thing at a time.

hãy cùng lần lượt tìm hiểu về chúng.

So, speed is measurement without direction,

Tốc độ là giá trị đo không có hướng,

it's a scalar quantity.

nó là một đại lượng scalar.

Velocity is a vector quantity.

Vận tốc là một đại lượng vector.

It is that object's speed,

Nó cũng biểu diễn tốc độ của vật,

but with a direction of motion.

nhưng kèm với hướng chuyển động.

So the receiver accelerates away,

Khi người bắt bóng tăng tốc chạy đi,

gaining both speed and distance.

anh ta sẽ thu được tốc độ và quãng dường.

This takes the receiver 5 seconds to run those 50 yards.

Mất 5 giây để người bắt bóng chạy 50 mét.

So his average speed, in any given time,

vậy tốc độ trung bình của anh ấy, ở mỗi thời điểm,

is 10 yards/second.

là 10 m/s

The linebacker tries to keep up,

Linebacker cố gắng đuổi kịp,

but his overall speed is slower,

nhưng tốc độ tổng thể của anh ta chậm hơn,

he only goes 35 yards in those 5 seconds,

anh ta chỉ đi được 35 mét trong 5 giây đó,

so his average speed is only 7 yards/second.

cho nên tốc độ trung bình của anh ta là 7 m/s.

They're both traveling in a forward direction,

Bọn họ đang chạy về phía trước,

so their velocity is also positive.

nên vận tốc của họ là dương.

You can't go from resting to your peak speed immediately.

Bạn không thể đứng yên rồi tăng lên tốc độ tối đa ngay lập tức.

You've got to build up to it.

Bạn phải tăng lên từ từ.

This is acceleration.

Đó chính là gia tốc.

At first the linebacker can keep up with that receiver,

Đầu tiên, linebacker đã có thể đuổi kịp người ném bóng,

but eventually the faster receiver pulls away.

nhưng sau đó người ném bóng đã nhanh hơn và bỏ lại anh ta.

That's acceleration, the change in speed over time.

Đó là gia tốc, sự thay đổi của vận tốc trong một khoảng thời gian.

Acceleration is a vector quantity.

Gia tốc là một đại lượng vector.

It describes a rate at which an object changes velocity.

Nó biểu diễn một tỷ số giữa sự thay đổi vận tốc và thời gian.

Like velocity, acceleration is a vector.

Cũng giống như vận tốc, gia tốc là một vector.

It happens in a direction.

Nó bao gồm cả hướng.

So let's just look at that play just one more time.

Bây giờ hãy cùng xem lại ảnh lúc nãy một lần nữa.

"Quarterback steps back to receive the ball,

"Người ném bóng lùi lại để nhận bóng,

five yards deep in the gun."

5 mét về phía sau."

Vector!

Vector!

"He takes a snap, drops three steps,

"Anh ấy nhận bóng, lùi 3 bước,

he plants his back foot.

anh ấy dừng lại.

He's looking for an opening.

anh đang tìm một khe hở.

There's a blitz coming off the edge!

Tấn công bất ngờ ở bên cạnh!

He steps up to avoid the rush."

Anh ấy bước lên để tránh va chạm."

Displacement!

Độ dời!

"He's got the inside receiver making a cut.

"Anh ấy thấy một người bắt bóng đang có cơ hội.

He's got a step on the linebacker.

Anh ta chạm mặt linebacker.

The quarterback has a beat on it.

Người ném bóng nắm lấy cơ hội.

He let's the ball go!

It's in the air!

Anh ấy ném bóng!

Bóng đang bay!

Receiver is out in front of the defender!"

Người bắt bóng đã vượt qua hàng phòng ngự!"

Velocity!

Vận tốc!

"He's got it beat!

"Anh phối hợp rất tốt!

He's out in front, racing for the ball!

Anh ấy đang dẫn trước đuổi theo quả bóng!

It's coming down!

Bóng sắp rơi!

He cradles it at the fifteen, he's at the ten, five!"

Anh đã bắt được nó ở vạch 15. Vạch thứ 10, 5!"

Acceleration!

Gia tốc!

"Touchdown! Unbelievable play!

"Touchdown! Không thể tin được!

That was a great play as time expired,

Đó là một bàn thắng hay vừa lúc hết giờ,

resulting in the touchdown

kết quả là cú touchdown

and ultimately the win and pure effort."

và chiến thắng cuối cùng cùng với sự nỗ lực."

And pure science.

Và cả khoa học thuần túy.