Why smells make us feel at home ⏲️ 6 Minute English

Hello, this is 6 Minute English from BBC Learning English.

Xin chào, đây là chương trình 6 Minute English của BBC Learning English.

I'm Phil. And I'm Beth.

Tôi là Phil. Và tôi là Beth.

Phil, what makes home special for you?

Phil, điều gì làm cho ngôi nhà trở nên đặc biệt với bạn?

Maybe it's sleeping in your own bed,

Có thể đó là giấc ngủ trên giường của bạn,

the view from the window,

quang cảnh từ cửa sổ

or a loved family pet.

hoặc một con vật cưng thân yêu trong gia đình.

What makes you feel like you're home, Phil?

Điều gì khiến anh cảm thấy như đang ở nhà, Phil?

You know what? I think it's just relaxing on my sofa in my living room.

Bạn biết gì không? Tôi nghĩ đó chỉ là việc thư giãn trên ghế sofa trong phòng khách của tôi.

Very nice. Well, you might not realise it,

Rất tuyệt. Vâng, bạn có thể không nhận ra,

but for your brain, one of the strongest identifiers of home is smell.

nhưng đối với não bộ, một trong những dấu hiệu nhận biết nhà mạnh nhất chính là mùi hương.

Listen as BBC presenters Marnie Chesterton and Tristan Ahtone

Hãy lắng nghe người dẫn chương trình của BBC Marnie Chesterton và Tristan Ahtone

describe the smells which give them the feeling of home.

mô tả những mùi hương mang lại cho họ cảm giác như đang ở nhà.

My grandad's house smelt of pine and damp and musty books.

Ngôi nhà của ông tôi có mùi thông và mùi sách ẩm mốc.

I know my mom's perfume,

Tôi biết loại nước hoa của mẹ tôi,

my dad's preferred soap.

loại xà phòng mà bố tôi thích.

In this programme, we'll be finding out

Trong chương trình này, chúng ta sẽ tìm hiểu

why our sense of smell is so important to feeling at home,

lý do tại sao khứu giác lại quan trọng đối với cảm giác ở nhà,

even when we don't notice it.

ngay cả khi chúng ta không nhận ra điều đó.

As always, we'll be introducing some useful new vocabulary.

Như thường lệ, chúng tôi sẽ giới thiệu một số từ vựng mới hữu ích.

And if you head over to our website, bbclearningenglish.com, you'll find

Và nếu bạn truy cập vào trang web của chúng tôi, bbclearningenglish.com, bạn sẽ tìm thấy

a transcript of the programme to read along with as you listen.

bản ghi chép chương trình để đọc theo trong khi nghe.

And there's a free worksheet too.

Và còn có một bài tập miễn phí nữa.

Good idea Beth, but now it's time for my question.

Ý tưởng hay đấy Beth, nhưng bây giờ đến lượt câu hỏi của tôi rồi.

The sense of smell is incredibly powerful, but not everyone has it.

Khứu giác có sức mạnh vô cùng lớn, nhưng không phải ai cũng có.

A small amount of the population is anosmic, meaning they can't smell.

Một bộ phận nhỏ dân số mắc chứng mất khứu giác, nghĩa là họ không thể ngửi được.

So, according to research at the University of Reading,

Vậy, theo nghiên cứu của Đại học Reading, có

what percentage of people have no sense of smell?

bao nhiêu phần trăm người không có khứu giác?

Is it a) 2%, b) 5%, or c) 7%?

Có phải là a) 2%, b) 5% hay c) 7%?

  Oh, I'm going to say b) 5%.

Ồ, tôi sẽ nói b) 5%.

Well, we'll find out the correct answer later in the programme.

Vâng, chúng ta sẽ tìm ra câu trả lời chính xác ở phần sau của chương trình.

Have you ever come back home from holiday and noticed a strange smell

Bạn đã bao giờ trở về nhà sau kỳ nghỉ và nhận thấy có mùi lạ

in your house? If you have,

trong nhà chưa? Nếu bạn có thì

don't worry, it's not bad.

đừng lo, nó không tệ đâu.

In fact, there's a scientific reason for it,

Trên thực tế, có một lý do khoa học cho điều này,

as science writer Tristan Ahtone explained

như nhà văn khoa học Tristan Ahtone đã giải thích

to BBC World Service programme,

với chương trình Unexpected Elements của BBC World Service

Unexpected Elements.

.

One thing I've been thinking about is that every house or home has, well,

Một điều tôi vẫn luôn nghĩ đến là mỗi ngôi nhà hay căn hộ đều có

a smell to it.

mùi hương riêng.

You might really notice this in your own home

Bạn có thể thực sự nhận thấy điều này trong chính ngôi nhà của mình

when you come back from a long trip and you step through your front door

khi bạn trở về sau một chuyến đi dài và bước qua cửa trước

and things smell, well, just kind of a bit weird.

và mọi thứ có mùi, ừm, hơi lạ một chút.

While there's a good chance your house might smell strange

Mặc dù có khả năng ngôi nhà của bạn có mùi lạ

because it's been closed up for a few weeks,

vì đã đóng cửa trong vài tuần, nhưng

there's also a chance you might be smelling your home

cũng có khả năng bạn ngửi thấy mùi nhà mình

as it usually smells, but you just don't notice it when you're there.

giống như thường lệ, nhưng bạn không nhận thấy khi ở trong nhà.

Tristan says that when you return home after being away,

Tristan nói rằng khi bạn trở về nhà sau một chuyến đi xa,

there's a good chance your house smells weird,

rất có thể ngôi nhà của bạn sẽ có mùi lạ,

an adjective meaning strange or unusual.

một tính từ có nghĩa là lạ hoặc khác thường.

If you say there's a good chance that something will happen,

Nếu bạn nói rằng có nhiều khả năng điều gì đó sẽ xảy ra thì

you mean there's a high likelihood or probability of it.

ý bạn là khả năng hoặc xác suất xảy ra điều đó là cao.

The truth is that every home has a smell, although we're so used to it,

Sự thật là ngôi nhà nào cũng có mùi, mặc dù chúng ta đã quá quen với nó đến nỗi

we usually don't notice. When we breathe in,

thường không để ý. Khi chúng ta hít vào,

receptor cells in the nose detect molecules in the air and send them to

các tế bào thụ thể trong mũi sẽ phát hiện các phân tử trong không khí và gửi chúng đến

olfactory organs in the brain.

các cơ quan khứu giác trong não.

These analyse the smells for danger.

Chúng phân tích mùi để tìm ra mối nguy hiểm.

The reason you can't smell your own home is that it isn't a threat to you.

Lý do bạn không thể ngửi thấy mùi nhà mình là vì nó không gây nguy hiểm cho bạn.

Here's science writer Tristan Ahtone again explaining more

Nhà báo khoa học Tristan Ahtone một lần nữa giải thích thêm

to BBC World Service programme Unexpected Elements.

cho chương trình Unexpected Elements của BBC World Service .

Well, by filtering out common, non-threatening smells,

Vâng, bằng cách lọc ra những mùi thông thường, không gây đe dọa,

it makes it easier to detect things out of the ordinary that might be dangerous.

bạn có thể dễ dàng phát hiện ra những thứ bất thường có thể gây nguy hiểm.

So, for example, if you forget about your toast

Ví dụ, nếu bạn quên mất chiếc bánh mì nướng

and it starts to burn, you can typically smell that quickly

và nó bắt đầu cháy, bạn thường có thể ngửi thấy mùi đó rất nhanh

because there's a change to the environment that you're in.

vì môi trường xung quanh bạn thay đổi.

Then the other parts of your brain kick in to understand the smell of smoke

Sau đó, các bộ phận khác trong não sẽ bắt đầu nhận định mùi khói

as a potential harm or threat.

là một tác hại hoặc mối đe dọa tiềm tàng.

But even if we can't smell our own homes, the scent of them still matters,

Nhưng ngay cả khi chúng ta không thể ngửi thấy mùi nhà mình, mùi hương của chúng vẫn quan trọng,

because it's entangled with our recognition of comfort and security.

vì nó gắn liền với cảm giác thoải mái và an toàn của chúng ta.

By filtering out familiar smells,

Bằng cách lọc ra những mùi quen thuộc,

our brains are able to detect other smells which are out

não chúng ta có thể phát hiện ra những mùi khác

of the ordinary, unusual or uncommon,

thường, lạ thường hoặc không phổ biến

and which may be dangerous.

và có thể nguy hiểm.

To 'filter something out' means to remove or separate something unwanted

"Lọc cái gì đó ra" có nghĩa là loại bỏ hoặc tách thứ gì đó không mong muốn

from something else.

ra khỏi thứ khác.

For example, filtering out the smell of home means we notice the smell

Ví dụ, khi lọc mùi hương trong nhà, chúng ta sẽ nhận thấy mùi

of burning toast or other smells alerting us to possible danger.

bánh mì nướng cháy hoặc những mùi khác cảnh báo chúng ta về mối nguy hiểm tiềm ẩn.

Even though we don't usually notice the scent, the particular smell, of our home,

Mặc dù chúng ta thường không để ý đến mùi hương, mùi đặc trưng của ngôi nhà mình, nhưng

it still has an effect on the brain's limbic system,

nó vẫn có tác động đến hệ thống viền não,

which handles memory and emotion.

nơi xử lý trí nhớ và cảm xúc.

This explains why smell has such a strong effect on our feelings,

Điều này giải thích tại sao mùi hương có tác động mạnh mẽ đến cảm xúc của chúng ta

and why we feel comfortable and safe at home.

và tại sao chúng ta cảm thấy thoải mái và an toàn khi ở nhà.

Right, Phil, isn't it time to reveal the answer to your question?

Được rồi, Phil, có phải đã đến lúc tiết lộ câu trả lời cho câu hỏi của anh rồi không?

Yes, it is. I asked you what percentage of the population is anosmic.

Có, đúng vậy. Tôi hỏi bạn có bao nhiêu phần trăm dân số bị mất khứu giác?

That means they can't smell.

Điều đó có nghĩa là chúng không thể ngửi được.

And the answer is b) 5%, which is what you said, I think.

Và câu trả lời là b) 5%, tôi nghĩ đó là điều bạn đã nói.

It is, yeah.

Vâng, đúng thế.

Well done!

Làm tốt!

OK, let's recap the vocabulary we've learnt in this programme

Được rồi, chúng ta hãy cùng tóm tắt lại các từ vựng đã học trong chương trình này

starting with 'anosmic', meaning having no sense or a limited sense of smell.

bắt đầu với "anosmic", nghĩa là không có khứu giác hoặc khứu giác có hạn.

The adjective 'weird' means strange, odd or bizarre.

Tính từ 'weird' có nghĩa là kỳ lạ, lạ lùng hoặc kỳ dị.

When someone says 'there's a good chance' something will happen,

Khi ai đó nói "có khả năng cao" điều gì đó sẽ xảy ra,

they mean it's quite likely to happen.

ý họ là khả năng xảy ra là rất cao.

The phrase 'out of the ordinary' means unusual, uncommon, or exceptional.

Cụm từ 'out of the ordinary' có nghĩa là khác thường, không phổ biến hoặc đặc biệt.

If you 'filter something out',

Nếu bạn 'lọc một thứ gì đó',

you remove or separate something unwanted from a substance.

bạn loại bỏ hoặc tách một thứ gì đó không mong muốn ra khỏi một chất.

And finally, a 'scent' is a distinctive smell, often a pleasant one.

Và cuối cùng, 'mùi hương' là một mùi đặc trưng , ​​thường là mùi dễ chịu.

Although it can also mean the smell made by an animal.

Mặc dù nó cũng có thể có nghĩa là mùi do động vật tạo ra.

Once again, our six minutes are up,

Một lần nữa, sáu phút của chúng ta đã hết,

but if you enjoyed listening to this programme, you'll find many more,

nhưng nếu bạn thích nghe chương trình này, bạn sẽ tìm thấy nhiều chương trình khác,

along with a worksheet

cùng với phiếu bài tập

with a quiz you can try, on our website bbclearningenglish.com.

có câu đố để thử sức, trên trang web bbclearningenglish.com của chúng tôi.

See you there soon.

Hẹn gặp lại bạn ở đó sớm nhé.

Bye!

Tạm biệt!