Should animals be kept in zoos? ⏲️ 6 Minute English

Hello, this is 6 Minute English from BBC Learning English. I'm Neil.

Cześć, tu 6 Minute English od BBC Learning English. Jestem Neil.

And I'm Georgie.

A ja jestem Georgie.

In this programme, we're discussing a controversial topic

W tym programie omawiamy kontrowersyjny temat,

that often produces strong feelings: should animals be kept in zoos?

który często wywołuje silne emocje: czy zwierzęta powinny być trzymane w ogrodach zoologicznych?

What's your opinion on this debate, Neil?

Co sądzisz o tej debacie, Neil?

Oh, it's a really difficult question, Georgie.

Och, to naprawdę trudne pytanie, Georgie.

I think there are good scientific reasons for having animals in zoos,

Myślę, że istnieją dobre naukowe powody, dla których warto trzymać zwierzęta w ogrodach zoologicznych,

but also, it seems to me a little bit sad and cruel

ale wydaje mi się też trochę smutne i okrutne, że

for wild animals to be locked up.

dzikie zwierzęta są zamykane w domach.

For some, zoos are a good way to teach people about nature

Dla niektórych ogrody zoologiczne stanowią dobrą okazję do nauki o przyrodzie

and save endangered species from extinction.

i ratowania zagrożonych gatunków przed wyginięciem.

Others think separating animals from their natural habitat is cruel

Inni uważają, że oddzielanie zwierząt od ich naturalnego środowiska jest okrutne

and unnecessary.

i niepotrzebne.

Either way, with an estimated 700 million visitors

Tak czy inaczej,

every year, zoos remain popular – but are they a good thing?

ogrody zoologiczne przyciągają co roku około 700 milionów turystów, dlatego cieszą się wciąż dużą popularnością – ale czy to dobra rzecz?

We'll be debating the pros and cons,

Omówimy za i przeciw,

as well as learning some useful new words and phrases.

a także nauczymy się kilku przydatnych nowych słów i zwrotów.

And remember, you can find all the vocabulary

Pamiętaj, że całe słownictwo potrzebne w

for this programme on our website, bbclearningenglish.com.

tym programie znajdziesz na naszej stronie internetowej bbclearningenglish.com.

Now, I have a question for you, Georgie.

A teraz mam do ciebie pytanie, Georgie.

In 2022, five animals escaped from Sydney's Taronga Zoo in Australia,

W 2022 roku z ogrodu zoologicznego Taronga w Sydney w Australii uciekło pięć zwierząt.

but were the escaped animals: a) elephants, b) lions, or c) zebras?

Czy były to: a) słonie, b) lwy, czy c) zebry?

Hmm. I can imagine zebras running away from the zoo.

Hmm. Mogę sobie wyobrazić zebry uciekające z zoo.

OK. We'll find out the answer at the end of the programme.

OK. Odpowiedź poznamy na końcu programu.

Reporter William Lee Adams has been investigating the arguments for

Reporter William Lee Adams zbadał argumenty za

and against keeping animals in zoos with BBC World Service programme,

i przeciw trzymaniu zwierząt w ogrodach zoologicznych w programie BBC World Service

What in the World.

What in the World.

Here he gives two arguments in favour of zoos:

Tutaj podaje dwa argumenty za istnieniem ogrodów zoologicznych:

Education is the primary reason that zoos give for why they should exist.

Edukacja jest najważniejszym powodem, dla którego ogrody zoologiczne powinny istnieć.

The fact is, school children all over the world are often bussed to zoos.

Faktem jest, że dzieci w wieku szkolnym na całym świecie są często dowożone autobusami do ogrodów zoologicznych.

I remember myself going to see lowland gorillas

Pamiętam, jak co roku chodziłem oglądać goryle nizinne

at Zoo Atlanta every single year.

do Zoo w Atlancie.

And the point of this was to introduce us to conservation.

A celem tego było zapoznanie nas z ochroną środowiska.

One argument for keeping animals in zoos is to educate people

Jednym z argumentów za trzymaniem zwierząt w ogrodach zoologicznych jest edukacja ludzi

about the importance of conservation:

na temat znaczenia ochrony przyrody:

the protection of plants, animals and the natural world from human damage.

ochrony roślin, zwierząt i świata przyrody przed szkodami wyrządzanymi przez człowieka.

A second point is that zoos often invest in research programmes

Drugą kwestią jest to, że ogrody zoologiczne często inwestują w programy badawcze,

that help endangered animals.

które pomagają zagrożonym gatunkom zwierząt.

Now as we know, pandas are notoriously reluctant to mate:

Jak wiemy, pandy są wyjątkowo niechętne do rozmnażania:

the female pandas have a narrow window of fertility,

samice pand mają krótki okres płodności,

they're solitary creatures

są samotnikami,

and it takes two to tango when it comes to reproduction.

a do reprodukcji trzeba dwojga.

But a lot of money in zoos – it goes to, sort of,

Ale dużo pieniędzy w ogrodach zoologicznych przeznacza się na

find ways to encourage these animals to mate.

znalezienie sposobów zachęcania tych zwierząt do rozmnażania się.

A second argument is that zoos protect endangered species

Drugim argumentem jest to, że ogrody zoologiczne chronią zagrożone gatunki

from extinction through breeding.

przed wyginięciem poprzez hodowlę.

William mentions pandas, animals which are reluctant,

William wspomina o pandach, zwierzętach, które są niechętne,

meaning slow and unwilling to reproduce.

czyli powolne i niechętne do rozmnażania.

Male and female pandas need a little help to make babies,

Samce i samice pand potrzebują odrobiny pomocy przy płodzeniu dzieci,

and zoos can provide this help.

a ogrody zoologiczne mogą im tę pomoc zapewnić.

William uses the idiom, it takes two to tango,

William używa idiomu „ Do tanga trzeba dwojga”,

to describe an activity which needs two people,

aby opisać czynność, która wymaga dwóch osób,

or in this case two pandas, to be willing to make something a success.

lub w tym przypadku dwóch pand, aby coś się powiodło.

Now, let's turn to some of the arguments against zoos with Nikita Dhawan,

Przyjrzyjmy się teraz argumentom przeciwko ogrodom zoologicznym przedstawionym przez Nikitę Dhawan,

a 19-year-old animal-rights activist from India,

19-letnią działaczkę na rzecz praw zwierząt z Indii,

who spoke to BBC World Service programme,

która udzieliła wywiadu w programie BBC World Service zatytułowanym

What in the World.

What in the World.

I don't think zoos should exist for several reasons,

Uważam, że ogrody zoologiczne nie powinny istnieć z kilku powodów.

the first one being zoos' detrimental impact on both the physical

Pierwszym z nich jest ich szkodliwy wpływ na

and psychological health of animals.

zdrowie fizyczne i psychiczne zwierząt.

Many studies and research have shown that many animals in zoos

Wiele badań i analiz wykazało, że wiele zwierząt w ogrodach zoologicznych

and aquariums display abnormal behaviours like

i akwariach wykazuje nietypowe zachowania, takie jak

head-bobbing, pacing, stereotypical behaviours, signs of mental distress.

kiwanie głową, chodzenie w tę i z powrotem, zachowania stereotypowe, oznaki zaburzeń psychicznych.

The second reason, I would say, is

Drugim powodem jest to, że

that zoos cannot mimic the natural habitat of animals in the wild.

ogrody zoologiczne nie są w stanie odtworzyć naturalnego środowiska zwierząt żyjących na wolności.

Nikita argues that being enclosed in a zoo is so stressful for wild animals

Nikita twierdzi, że zamknięcie w zoo jest dla dzikich zwierząt tak stresujące, że

it leads to abnormal behaviour: behaviour that is different, and worse,

prowadzi do zachowań anormalnych: innych i gorszych

from what would normally be expected.

od tych, których można by się normalnie spodziewać.

Examples of this include animals pacing their cages in circles and rocking,

Przykładami tego są zwierzęta chodzące w kółko po klatce i kołyszące się, gryzienie prętów,

bar-biting and even self-harm.

a nawet samookaleczanie.

And they're so common in captive animals,

Są one tak powszechne u zwierząt trzymanych w niewoli, że

there's a name for it: zoochosis.

istnieje na nie nazwa: zoochoza.

Even zoos with large enclosures cannot fully mimic, or copy,

Nawet ogrody zoologiczne z dużymi wybiegami nie są w stanie w pełni odtworzyć ani skopiować

the natural habitats and open spaces these animals would enjoy in the wild.

naturalnego środowiska i otwartych przestrzeni, w jakich te zwierzęta żyłyby na wolności.

And imagine how a polar bear, evolved for life in the frozen Arctic,

Wyobraźcie sobie, co czułby niedźwiedź polarny, który ewolucyjnie przystosował się do życia w mroźnej Arktyce,

would feel, trapped in a zoo in a much warmer country.

uwięziony w zoo w znacznie cieplejszym kraju.

Some zoologists have compared zoochosis to human traumas

Niektórzy zoolodzy porównują zoochozę do urazów u ludzi,

like post-traumatic stress disorder but say it's even more damaging.

takich jak zespół stresu pourazowego, ale twierdzą, że jest ona jeszcze bardziej szkodliwa.

For captive animals,

Dla zwierząt trzymanych w niewoli

everything – including the air they breathe – is traumatic.

wszystko – łącznie z powietrzem, którym oddychają – jest traumatyczne.

We've heard a few arguments for and against keeping animals in zoos.

Słyszeliśmy kilka argumentów za i przeciw trzymaniu zwierząt w ogrodach zoologicznych.

What do you think, Neil?

Co o tym myślisz, Neil?

Have you changed your opinion at all?

Czy w ogóle zmieniłeś swoje zdanie?

Well, I think there are really strong arguments on both sides,

Cóż, myślę, że obie strony mają naprawdę mocne argumenty,

so I'm still not sure, Georgie.

więc nadal nie jestem pewien, Georgie.

Well, we know how some of the animals at the Sydney Zoo felt about things

Cóż, wiemy, co czuły niektóre zwierzęta w zoo w Sydney,

because they managed to escape!

ponieważ udało im się uciec!

But what was the answer to your question, Neil?

Ale jaka była odpowiedź na twoje pytanie, Neil?

Well, Georgie, I asked you which animals escaped from a zoo

No więc, Georgie, zapytałem cię, jakie zwierzęta uciekły z zoo

in Sydney, Australia, in 2022.

w Sydney w Australii w 2022 roku. Czy

Was it a) elephants, b) lions, or c) zebras?

były to a) słonie, b) lwy czy c) zebry?

And I said zebras.

I powiedziałem zebry.

I'm afraid that was the wrong answer.

Obawiam się, że to była zła odpowiedź.

It was actually lions – how scary!

To były naprawdę lwy – jakie straszne!

OK. It's time to recap the vocabulary we've learned.

OK. Czas podsumować poznane słownictwo.

Conservation is the protection of plants, animals,

Ochrona przyrody polega na ochronie roślin, zwierząt

and the natural world from human harm.

i świata przyrody przed krzywdą wyrządzoną przez człowieka.

If you are reluctant to do something, you don't want to do it,

Jeśli wahasz się przed zrobieniem czegoś, nie chcesz tego zrobić

or you do it very slowly.

lub robisz to bardzo powoli.

The idiom, it takes two to tango, refers to an activity which needs two people

Idiom „do tanga trzeba dwojga” odnosi się do czynności, w której, aby się powiodła, potrzebne jest

to willingly and actively take part for it to succeed.

zaangażowanie dwóch chętnych i aktywnych osób .

The adjective, abnormal, means different from what would normally be expected,

Przymiotnik „nienormalny” oznacza inny, niż można by się spodziewać,

in a bad way.

w złym tego słowa znaczeniu.

Zoochosis is a term to describe

Zoochoza to termin opisujący

the repeated, purposeless behaviour performed by captive animals

powtarzające się, bezcelowe zachowania zwierząt trzymanych w niewoli,

in response to the stress of being confined, including pacing,

będące reakcją na stres związany z zamknięciem, w tym chodzenie w tę i z powrotem,

head-bobbing, and swaying.

kiwanie głową i kołysanie się.

And finally, if you mimic somebody or something, you imitate it or copy it.

I wreszcie, jeśli naśladujesz kogoś lub coś, to to imitujesz lub kopiujesz.

Once again, our six minutes are up, but don't forget we have a worksheet

Znów minęło nasze sześć minut, ale nie zapomnijcie, że przygotowaliśmy dla Was arkusz ćwiczeń

and a quiz that you can use to practise the vocabulary from this episode.

i quiz, dzięki którym możecie przećwiczyć słownictwo z tego odcinka.

Visit bbclearningenglish.com.

Odwiedź stronę bbclearningenglish.com.

Goodbye for now. Goodbye.

Żegnam na razie. Do widzenia.