What to do when you can't sleep - 6 Minute English

Neil: Hello and welcome to 6 Minute English. I'm Neil.

Neil: Cześć i witamy w 6-minutowym angielskim. Jestem Neilem.

Rob: And I'm Rob.

Rob: A ja jestem Rob.

Neil: You look tired, Rob.

Neil: Wyglądasz na zmęczonego, Rob.

Rob: Well,

Rob: Cóż,

I didn’t sleep well last night.

nie spałem dobrze zeszłej nocy.

I was tossing and turning all night,

Rzucałem się i przewracałem przez całą noc,

but I couldn’t get to sleep.

ale nie mogłem zasnąć.

Neil: Well, that’s a coincidence, as our topic

Neil: Cóż, to zbieg okoliczności, ponieważ naszym

today is insomnia

dzisiejszym tematem jest bezsenność

- the condition some people suffer from when they find

– stan, na który cierpią niektórzy ludzie, gdy mają

it difficult to get to sleep when they go to bed.

trudności z zaśnięciem, kiedy kładą się do łóżka.

Rob: Thankfully I don’t really have insomnia,

Rob: Na szczęście tak naprawdę nie cierpię na bezsenność,

but every now and again, I find it difficult to get to sleep.

ale od czasu do czasu trudno mi zasnąć.

Neil: Well, keep listening and we might have some

Neil: Cóż, słuchaj dalej, a być może będziemy mieli jakąś

advice to help with that, but first, a question:

radę, która może ci w tym pomóc, ale najpierw pytanie:

What is the record for the longest a human

Jaki jest rekord najdłuższego czasu, w którym człowiek

has gone without sleep? Is it:

nie spał? Czy to jest:

A) about seven days?

A) około siedmiu dni?

B) about nine days? Or

B) około dziewięciu dni? Lub

C) about 11 days?

C) około 11 dni?

What do you think, Rob?

Jak myślisz Rob?

Rob: All of those seem impossible!

Rob: To wszystko wydaje się niemożliwe!

So I’ve got to go with the shortest - about seven days.

Więc muszę iść z najkrótszym - około siedmiu dni.

Neil: Well, if you can stay awake long enough,

Neil: Cóż, jeśli możesz nie zasnąć wystarczająco długo,

I’ll let you know at the end of the programme.

dam ci znać na koniec programu.

Dr Michael Grandner is an expert in all things

Dr Michael Grandner jest ekspertem we wszystkim, co ma

to do with sleep.

związek ze snem.

He was interviewed recently on the BBC radio

Niedawno udzielił wywiadu w programie radiowym BBC

programme Business Daily.

Business Daily.

He was asked what his best tip was to help

Zapytano go, jaka jest jego najlepsza rada, aby pomóc

you get to sleep if you are finding it difficult.

ci zasnąć, jeśli masz z tym trudności.

What was his suggestion?

Jaka była jego sugestia?

Dr Michael Grandner: And it sounds counter-intuitive,

Dr Michael Grandner: I brzmi to sprzecznie z intuicją,

but trust me I’ve got decades of data behind

ale zaufaj mi, że za tym stwierdzeniem stoją dekady danych

this statement:

:

If you cannot sleep, get out of bed.

jeśli nie możesz spać, wstań z łóżka.

Neil: So Rob, how does he suggest you help yourself

Neil: Więc Rob, jak radzi ci pomóc sobie

to get to sleep?

zasnąć?

Rob: Well actually, he says that the best thing

Rob: Właściwie, mówi, że najlepszą rzeczą

to do is to get out of bed!

do zrobienia jest wstanie z łóżka!

Neil: That sounds exactly the opposite of what you

Neil: To brzmi dokładnie odwrotnie niż to, co

should do, doesn’t it?

powinieneś zrobić, prawda?

Rob: Well, he does say that his advice is

Rob: Cóż, mówi, że jego rady są

counter-intuitive, which means exactly that.

sprzeczne z intuicją, co oznacza dokładnie to.

That it is the opposite of what you might expect.

Że jest przeciwieństwem tego, czego można by się spodziewać.

Neil: And he says that this advice is backed up

Neil: I mówi, że ta rada jest poparta

by decades of research.

dziesięcioleciami badań.

A decade is a period of 10 years

Dekada to okres 10 lat,

and when we say 'decades',

a kiedy mówimy „dekady”,

it’s a general term for many years, at least 20.

jest to ogólny termin obejmujący wiele lat, co najmniej 20.

Let’s hear that advice again from Dr Grandner.

Posłuchajmy ponownie tej rady dr Grandnera.

Dr Michael Grandner: And it sounds counter-intuitive,

Dr Michael Grandner: I brzmi to sprzecznie z intuicją,

but trust me I’ve got decades of data

ale zaufaj mi, że

behind this statement:

za tym stwierdzeniem stoją dekady danych:

If you cannot sleep, get out of bed.

jeśli nie możesz spać, wstań z łóżka.

Neil: So why is getting out of bed good advice?

Neil: Dlaczego więc wstawanie z łóżka jest dobrą radą?

Here’s the explanation from Dr Grandner.

Oto wyjaśnienie dr Grandnera.

Dr Michael Grandner: When you’re in bed

Dr Michael Grandner: Kiedy leżysz w łóżku

and you’re not asleep

i nie śpisz,

and you do that over, and over, and over again

i robisz to w kółko

for extended periods of time,

przez dłuższy czas,

the ability of the bed to put you to sleep

zdolność łóżka do uśpienia cię

starts getting diluted.

zaczyna się osłabiać.

Not only that, it starts getting replaced

Mało tego, zaczyna być zastępowane

by thinking, and tossing and turning, and worrying,

przez myślenie, przewracanie się i obracanie, martwienie się

and doing all these things. When you’re not asleep,

i robienie wszystkich tych rzeczy. Kiedy nie śpisz,

get out of bed. This is probably one of the most

wstań z łóżka. Jest to prawdopodobnie jeden z

effective ways to prevent chronic insomnia.

najskuteczniejszych sposobów zapobiegania chronicznej bezsenności.

It’s also one of the really effective ways to treat it.

Jest to również jeden z naprawdę skutecznych sposobów leczenia.

It won’t work 100% of the time,

To nie zadziała w 100% przypadków,

but it will actually work more than most people think.

ale w rzeczywistości zadziała bardziej, niż większość ludzi myśli.

Neil: We normally sleep in beds.

Neil: Zwykle śpimy w łóżkach.

Beds are designed to make it easy to sleep,

Łóżka są zaprojektowane tak, aby ułatwić spanie,

but if we can’t sleep,

ale jeśli nie możemy spać,

that makes the bed’s impact weaker.

osłabia to wpływ łóżka.

As Dr Grandner says, 'it dilutes the power of the bed

Jak mówi dr Grandner, „osłabia moc łóżka,

to help us sleep'.

aby pomóc nam zasnąć”.

Rob: When you dilute something, you make it weaker.

Rob: Kiedy coś rozcieńczasz, osłabiasz to.

For example, you can dilute the strength of a strong fruit

Na przykład możesz rozcieńczyć siłę mocnego

juice by adding water to it.

soku owocowego, dodając do niego wodę.

Neil: So if we stay in bed, tossing and turning,

Neil: Więc jeśli zostajemy w łóżku, rzucając się i obracając,

which is the expression we use to describe

co jest wyrażeniem, którego używamy do opisania

moving around in the bed trying to get to sleep,

poruszania się po łóżku, próbując zasnąć,

we begin to think of the bed as place where we don’t

zaczynamy myśleć o łóżku jako o miejscu, w którym nie

sleep rather than as a place where we do sleep.

śpimy, a nie jako miejsce, w którym śpimy.

So, get out of bed to break the connection.

Więc wstań z łóżka, aby przerwać połączenie.

Rob: This he says is a positive way to approach

Rob: To, jak mówi, jest pozytywnym sposobem podejścia do

chronic insomnia.

chronicznej bezsenności.

'Chronic' is an adjective that is used to describe

„Przewlekłe” to przymiotnik używany do opisania

conditions that are long-lasting.

stanów, które są długotrwałe.

So we’re not talking here about

Więc nie mówimy tutaj o

occasionally not being able to get to sleep,

okazjonalnej niemożności zaśnięcia,

but a condition where it happens every night.

ale o stanie, w którym zdarza się to każdej nocy.

Neil: Let’s hear Dr Grandner again.

Neil: Posłuchajmy ponownie doktora Grandnera.

Dr Michael Grandner: When you’re in bed

Dr Michael Grandner: Kiedy leżysz w łóżku

and you’re not asleep

i nie śpisz,

and you do that over, and over, and over again

i robisz to w kółko

for extended periods of time,

przez dłuższy czas,

the ability of the bed to put you to sleep

zdolność łóżka do uśpienia cię

starts getting diluted.

zaczyna się osłabiać.

Not only that, it starts getting replaced

Mało tego, zaczyna być zastępowane

by thinking, and tossing and turning, and worrying,

przez myślenie, przewracanie się i obracanie, martwienie się

and doing all these things. When you’re not asleep,

i robienie wszystkich tych rzeczy. Kiedy nie śpisz,

get out of bed. This is probably one of the most

wstań z łóżka. Jest to prawdopodobnie jeden z

effective ways to prevent chronic insomnia.

najskuteczniejszych sposobów zapobiegania chronicznej bezsenności.

It’s also one of the really effective ways to treat it.

Jest to również jeden z naprawdę skutecznych sposobów leczenia.

It won’t work 100% of the time,

To nie zadziała w 100% przypadków,

but it will actually work more than most people think.

ale w rzeczywistości zadziała bardziej, niż większość ludzi myśli.

Neil: Time to review today’s vocabulary, but first,

Neil: Czas na powtórkę dzisiejszego słownictwa, ale najpierw

let’s have the answer to the quiz question.

odpowiedzmy na pytanie w quizie.

What is the record for the longest a human

Jaki jest rekord najdłuższego czasu, jaki człowiek

has gone without sleep? Is it:

przeżył bez snu? Czy to jest:

A) about seven days?

A) około siedmiu dni?

B) about nine days?

B) około dziewięciu dni?

C) about 11 days?

C) około 11 dni?

What did you think, Rob?

Co myślałeś, Rob?

Rob: I thought it must be about seven days.

Rob: Myślałem, że to musi być około siedmiu dni.

Neil: Well, I’m afraid you’re not right.

Neil: Cóż, obawiam się, że nie masz racji.

The answer, rather amazingly, is actually

Odpowiedź, co jest dość zaskakujące, to w rzeczywistości nieco

just over 11 days.

ponad 11 dni.

Extra bonus points for anyone who knew that that

Dodatkowe punkty dla każdego, kto wiedział, że

was done in 1964 by someone called Randy Gardner.

zrobił to w 1964 roku ktoś o nazwisku Randy Gardner.

Rob: That’s extraordinary.

Rob: To niezwykłe.

It’s difficult to imagine even going a couple of

Trudno sobie nawet wyobrazić kilka

days without sleep, but 11!

dni bez snu, ale 11!

I wonder how long he slept for after that!

Ciekawe jak długo potem spał!

Neil: 14 hours and 40 minutes.

Neil: 14 godzin i 40 minut.

Rob: You’ve got all the answers, haven’t you?

Rob: Masz wszystkie odpowiedzi, prawda?

Neil: Well when I can’t sleep, I get up and read trivia!

Neil: Cóż, kiedy nie mogę spać, wstaję i czytam ciekawostki!

And now it’s time for the vocabulary.

A teraz czas na słownictwo.

Today our topic has been 'insomnia'.

Dzisiaj naszym tematem była „bezsenność”.

Rob: This is the word for the condition of not

Rob: To jest słowo określające stan, w którym nie

being able to sleep.

można zasnąć.

And something that people do

A coś, co ludzie robią,

when they are trying to sleep is 'toss and turn' in bed.

gdy próbują zasnąć, to „przewracanie się i przewracanie” w łóżku.

Neil: The opposite of what seems logical or obvious

Neil: Przeciwieństwo tego, co wydaje się logiczne lub oczywiste,

is counter-intuitive.

jest sprzeczne z intuicją.

It goes against what you might expect.

Jest to sprzeczne z tym, czego można się spodziewać.

So if you can’t sleep, get out of bed.

Więc jeśli nie możesz zasnąć, wstań z łóżka.

Rob: Our next word is 'diluted'.

Rob: Nasze następne słowo to „rozcieńczony”.

This is from the verb 'to dilute'

To pochodzi od czasownika „rozcieńczyć”,

which means 'to make something less strong'.

co oznacza „uczynić coś mniej mocnym”.

Neil: And finally there was the adjective 'chronic'.

Neil: I wreszcie był przymiotnik „przewlekły”. Jest to

This is an expression for a medical condition

określenie stanu zdrowia,

that is long-lasting.

który jest długotrwały.

So someone who has chronic insomnia

Tak więc ktoś, kto regularnie cierpi na przewlekłą bezsenność,

regularly has difficulty getting enough sleep.

ma trudności z zasypianiem.

It’s not just something that happens now and again.

To nie jest coś, co zdarza się od czasu do czasu.

Rob: Well, we hope that 6 Minute English isn’t

Rob: Cóż, mamy nadzieję, że 6-minutowy angielski nie jest

a cure for insomnia,

lekarstwem na bezsenność,

but I do find listening to podcasts and spoken radio

ale słuchanie podcastów i mówionego radia

helps me get to sleep.

pomaga mi zasnąć.

Neil: Well, before we all drop off to sleep from

Neil: Cóż, zanim wszyscy pójdziemy spać po

the comforting tone of your voice, Rob,

pocieszającym tonie twojego głosu, Rob,

it’s time for us to say goodbye.

nadszedł czas, abyśmy się pożegnali.

That's it for this programme.

To tyle w tym programie.

For more, find us on Facebook, Twitter, Instagram

Aby uzyskać więcej informacji, znajdź nas na Facebooku, Twitterze, Instagramie

and our Youtube pages, and of course our website:

i naszych stronach w serwisie YouTube oraz oczywiście na naszej stronie internetowej:

bbclearningenglish.com,

bbclearningenglish.com,

where you can find all kinds of other programmes

gdzie znajdziesz wszelkiego rodzaju inne programy,

and videos and activities to help you

filmy i zajęcia, które pomogą Ci

improve your English.

poprawić Twój angielski.

Thank you for joining us, and goodbye.

Dziękujemy za dołączenie do nas i do widzenia.

Rob: Bye!

Rob: Cześć!