The myth of Medusa - Laura Aitken-Burt

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Moon Thit

Before, her hair was a writhing nest of snakes

ဆံပင်တွေဟာ မြွေတွေရဲ့ လူးလွန်နေတဲ့ အသိုက်ဖြစ်ပြီး မျက်လုံးတွေက

and her eyes had the power to petrify,

ကြက်သေသေစေတဲ့ အစွမ်းရှိခဲ့တဲ့ မက်ဒူဆာဟာ

Medusa was a young woman who worshipped at the temple of Athena,

အရင်ကတော့၊ ဉာဏ်ပညာနဲ့ စစ် နတ်ဘုရားမ အက်သီနာရဲ့ ကျောင်းတော်မှာ

the goddess of wisdom and war.

ကိုးကွယ်တဲ့ အမျိုးသမီးငယ်တစ်ယောက်ပါ။

But all the while, as Medusa tended to Athena’s shrine,

ဒါပေမဲ့၊ မက်ဒူဆာဟာ အေသီနာရဲ့ နတ်ကွန်းကို စောင့်ရှောက်နေစဉ်မှာ

Poseidon, god of the seas and horses, was watching her.

ပင်လယ်တွေနဲ့ မြင်းတွေရဲ့ နတ်ဘုရား ပိုဆိုင်ဒွန်က သူ့ကို စောင့်ကြည့်နေခဲ့တယ်။

And one night, he crept into the temple as Medusa prayed,

တစ်ညမှာတော့ သူဟာ မက်ဒူဆာ ဆုတောင်းနေစဉ် ကျောင်းတော်ထဲကို  ချွတ်နင်း၀င်လာပြီး

and assaulted her.

ကိုယ်ထိလက်ရောက် ကျူးလွန်ခဲ့တယ်။

Athena reacted swiftly to the desecration of her shrine.

အက်သီနာက သူ့နတ်ကွန်းကို အသရေဖျက်တာကို အလျင်အမြန် တုံ့ပြန်ခဲ့တယ်။

But instead of punishing Poseidon, she focused her wrath on Medusa.

ဒါပေမဲ့၊ ပိုဆေဒွန်ကို အပြစ်ပေးတာအစား၊ သူ့ဒေါသကို မက်ဒူဆာအပေါ် အာရုံစိုက်ခဲ့တယ်။

The young woman felt her body transform until she was a monstrous Gorgon,

အမျိုးသမီးငယ်ဟာ တရှူးရှူးမြည်နေတဲ့ မြွေ အခွေတွေနဲ့ မျက်နှာကို ဘောင်ခတ်ထားတဲ့

her face framed by coils of hissing snakes.

ကြောက်မက်ဖွယ် ဂေါ်ဂွန်ဖြစ်လာတဲ့အထိ ခန္ဓာကိုယ် ပြောင်းသွားတာကို ခံစားရတယ်။

No man could freely look upon her again, for if they met her eyes,

သူ့ကို ဘယ်သူမှ လွတ်လွတ်လပ်လပ် ပြန်မော့ မကြည့်နိုင်တော့တာက မျက်လုံးချင်းဆုံရင်၊

they'd instantly turn to stone.

သူတို့ ချက်ချင်း သွားမှာကြောင့်ပါ။

Medusa sought refuge in a hidden cave

မက်ဒူဆာဟာ ကမ္ဘာပေါ်က အခြား ဂေါ်ဂွန် နှစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့

inhabited by the world’s two other Gorgons, Stheno and Euryale.

စသန်နိုနဲ့ ယူယေးလီတို့ နေထိုင်တဲ့ လျှို့ဝှက်ဂူမှာ ခိုလှုံရာ ရှာဖွေခဲ့တယ်။

However, unlike Stheno and Euryale, who could never die,

ဒါပေမဲ့၊  ဘယ်တော့မှ မသေနိုင်တဲ့ စသန်နိုနဲ့ ယူယေးလီတို့နဲ့ မတူဘဲ၊

Medusa remained mortal.

မက်ဒူဆာက သေမျိုးအဖြစ်ဆက်ရှိနေတယ်။

Time passed and would-be heroes journeyed to the cave

အချိန်တွေ ကုန်သွားပြီး မက်ဒူဆာကို သတ်ပြီး နာမည်ကောင်းရဖို့ လူစွမ်ကောင်းတွေက

to make their names by murdering Medusa— but fell to her gaze every time.

ဂူဆီ အကြိမ်ကြိမ် ခရီးထွက်ခဲ့ကြပေမဲ့၊ အကြိမ်တိုင်း သူ့အကြည့်မှာ ကျဆုံးခဲ့တယ်။

This was the way of things until another young man, named Perseus,

ဒါတွေက နောက်ထပ် လူရွယ် ပါးဆီးရပ်စ်က သူ့ရဲ့ ကျော်ကြားမှုကို

began his quest for glory— Medusa his intended trophy.

စတင်မရှာဖွေခင်မှာ ဖြစ်ခဲ့ပုံတွေပါ၊ မက်ဒူဆာက သူ ရည်ရွယ်ထားတဲ့ ဆုဖလားပါ။

Perseus was born of the mortal princess Danae

ဇူးရပ်စ်က ရွှေမိုးအသွင်နဲ့ သန္ဓေ တည်စေပြီးနောက်မှာ

after Zeus impregnated her in the form of golden rain.

သေမျိုးဖြစ်တဲ့ မင်းသမီး ဒန်နေးက ပါးဆီးရပ်စ်ကို   မွေးဖွားခဲ့တယ်။

However, Danae’s father had received a prophecy

ဒါပေမဲ့၊ ဒီကလေးက သူ့ကို သတ်လိမ့်မယ်လို့ ဟောကိန်းထုတ်ထားတော့

foretelling that her son would kill him,

ဒန်နေးရဲ့ ဖခင်က   ဒန်နေးတို့ သားအမိကို

so he locked Danae and Perseus in a chest and threw it into the sea.

သေတ္တာထဲမှာ သော့ခတ်ပြီး ပင်လယ်ထဲကို ပစ်ချခဲ့တယ်။

Safeguarded by the gods, they survived.

နတ်ဘုရားတွေက  အကာအကွယ်ပေးတာကြောင့်၊ သူတို့ လွတ်မြောက်ခဲ့ကြတယ်။

But the king of their new land, Polydektes, lusted after Danae.

ဒါပေမဲ့၊ တိုင်းပြည်သစ်ရဲ့ ဘုရင် ပိုလီဒက်တီက ဒန်နေးကို တပ်မက်သွားတယ်။

She tried turning King Polydektes away to no avail,

သူက ဘုရင် ပိုလီဒက်တီ အထမမြောက်အောင် ကြိုးစားခဲ့ပြီး

and Perseus grew protective.

ပါဆီးရပ်စပ်က  အကာအကွယ်တိုးလာခဲ့တယ်။

To distract Perseus, Polydektes feigned that he’d finally given up on Danae

ပါဆီးရပ်စ်ကိုအာရုံပြောင်းဖို့ ပိုလီဒက်တီက နောက်ဆုံးမှာ ဒန်နေးကို လက်လျှော့ပြီး

and would be wedding another.

နောက်တစ်ယောက်ကို လက်ထပ်မယ်လို့ ဟန်ဆောင်ခဲ့တယ်။

When Perseus offered Polydektes whatever wedding gift he desired,

ပါဆီးရပ်စ်က ပိုလီဒက်တီကို  သူ အလိုရှိရာ မင်္ဂလာလက်ဖွဲ့ ကမ်းလှမ်းတဲ့အခါ၊

Polydektes saw the opportunity to be rid of Perseus,

ပိုလီဒက်တီက ပါဆီးရပ်စ်ကို ဖယ်ရှားဖို့ အခွင့်အရေးကိုမြင်ပြီး

and suggested that he prove his manhood by fetching a Gorgon's head.

ဂေါ်ဂွန်ရဲ့ ခေါင်းကို ယူပေးတာနဲ့ သူ့ရဲ့ ယောက်ျားပီသမှုကို သက်သေပြဖို့ အကြံပြုတယ်။

Perseus accepted the foolhardy mission, gathered a crew,

ပါးဆီးရပ်စ်က ဒီမိုက်ရူးရဲ တာဝန်ကို လက်ခံပြီး သင်္ဘောသားတစ်စုကို စုဆောင်းကာ

and set sail towards Graeae, three ancient sisters.

ရှေးတုန်းက ညီအစ်မ ၃ ဖော်ဖြစ်တဲ့ ဂရေးဆီ ရွက်လွှင့်ခဲ့တယ်။

They shared a single eye and tooth and harbored numerous secrets.

သူတို့က မျက်လုံး တစ်ဖက်နဲ့ သွားကို ဝေယူထား ကာ လျှို့ဝှက်ချက်များစွာကို သိမ်းထားတယ်

As one sister passed their eye to another,

ညီအစ်မတစ်ယောက်က အခြားတစ်ယောက်ကို မျက်လုံး ကမ်းပေးစဉ်မှာ၊

Perseus grabbed it and forced them to reveal the locations

ပါးဆီးရပ်စ်က ဒါကို ဖမ်းကိုင်ကာ စတင့်စ် မြစ်ရဲ့  မြစ်စောင့်နတ်တွေနဲ့

of the nymphs of the River Styx and the cave of the Gorgons.

ဂေါ်ဂွန်တွေရဲ့ လိုဏ်ဂူ တည်နေရာတွေ အတင်းအကျပ် ဖော်ထုတ်ခိုင်းစေခဲ့တယ်။

With the nymphs’ help, he obtained Hermes’ winged sandals,

မြစ်စောင့်နတ်တွေရဲ့ အကူအညီနဲ့အတူ ဟာမီးရဲ့ တောင်ပံပါတဲ့ ခြေနင်း၊

Hades’ cap of invisibility, and a special satchel.

ဟေဒီရဲ့ ကိုယ်ပျောက် ဦးထုပ်နှဲ့ အထူး အိတ်တစ်လုံးကိုရရှိခဲ့တယ်။

And he accepted a gleaming sickle from Hermes,

ဟာမီးဆီက တောက်ပနေသော တံစဉ်တစ်ချောင်းနဲ့

and a shield that shone like a mirror from Athena herself,

မက်ဒူဆာကို ဆိုးရွားတဲ့ပုံစံနဲ့ အစမှာ ကျိန်စာတိုက်ခဲ့တဲ့ နတ်ဘုရားမ၊

the goddess who'd cursed Medusa with her monstrous form to begin with.

အက်သီနာ ကိုယ်တိုင်ဆီကနေ မှန်လို တောက်ပတဲ့ ဒိုင်းတစ်ခုကို လက်ခံခဲ့တယ်။

Then, one night, Perseus approached and Medusa fell asleep.

ဒီနောက် တစ်ညမှာ ပါးဆီးရပ်စ် ချဉ်းကပ်လာတော့ မက်ဒူဆာက အိပ်ပျော်နေတယ်။

Perseus entered, crept towards the Gorgons’ slumbering forms,

သူ့ကို လမ်းညွှန်ပေးတဲ့ အက်သီနာရဲ့ ဒိုင်း ပေါ်က ရောင်ပြန်တွေနဲ့အတူ ပါးဆီးရပ်စ်က

guiding his way with the reflections on Athena’s shield.

ဂေါ်ဂွန်တွေရဲ့  ငိုက်မျဉ်းနေတဲ့ အသွင်တွေဆီ ချွတ်နင်းဝင်လာတယ်။  

When he came upon Medusa resting peacefully,

အေးချမ်းစွာ အနားယူနေတဲ့ မက်ဒူဆာပေါ်ကို ရောက်လာတဲ့အခါ၊

he bore his sword down upon her neck.

လည်ပင်းကို ဓားနဲ့ ပိုင်းချလိုက်တယ်။

From the wound sprung Medusa and Poseidon’s hybrid offspring:

မက်ဒူဆာဆီက ဒဏ်ရာနဲ့    ပိုဆေဒွန် မျိုးစပ် သားပေါက်ကနေ ပေါက်ဖွားလာတဲ့ ဒဏ်ရာကနေ

a winged horse named Pegasus and a warrior called Chrysaor.

ပေးဂဆက်လို့ ခေါ်တဲ့ တောင်ပံပါတဲ့ မြင်းနဲ့ ခရွိင်ဆောလို့ ခေါ်တဲ့ စစ်သည်တော်။

As Perseus stuffed Medusa's head in his satchel,

ပါဆီးရပ်စ်က  မက်ဒူဆာရဲ့ ခေါင်းကို အိတ်ထဲကို ထိုးထည့်လိုက်တဲ့အခါ၊

Stheno and Euryale awoke to the horrific scene and attacked.

စသန်နိုနဲ့ ယူယေလီတို့က ကြောက်မက်ဖွယ် မြင်ကွင်းကို သတိပြုမိကာ တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်။

But donning the cap of invisibility and winged sandals,

ဒါပေမဲ့၊ ကိုယ်ပျောက် ဦးထုပ်နဲ့ တောင်ပံပါတဲ့ ခြေနင်းတွေကို ၀တ်ဆင်ထားတဲ့

Perseus escaped unscathed,

ပါဆီးရပ်စ်က မထိမရှ လွတ်မြောက်သွားတယ်၊

reached only by Euryale’s pained cry of despair echoing through the cave.

ဂူအတွင်းကနေ ပဲ့တင်ထပ်နေတဲ့ ယူယေလီရဲ့ စိတ်ပျက်လက်ပျက် အော်ဟစ်သံတွေပဲ ရောက်လာတယ်။

Perseus was met by his crew’s adulation.

ပါဆီးရပ်စ်ကို သူ့အဖွဲ့သားတွေက ချီးမွမ်း ကြိုဆိုခဲ့တယ်။

And because death had failed to dim the power of Medusa’s gaze,

သေဆုံးမှုက မက်ဒူဆာရဲ့ အကြည့် စွမ်းအားကို မှေးမှိန်သွားစေတာကြောင့်၊

Perseus used her severed head to kill Polydektes,

ပါဆီးရပ်စ်ဟာ သူ့ခေါင်းပြတ်ကို သုံးပြီး ပိုလီဒက်တီကို သတ်ပြီးနောက်

then gave it to Athena, who placed it on her shield.

အက်သီနာကို ပေးခဲ့တယ်၊ သူက ဒါကို ဒိုင်းပေါ်မှာ တင်ထားတယ်။

But Athena’s wasn’t the only shield emblazoned with Medusa’s face.

ဒါပေမဲ့၊ မက်ဒူဆာ မျက်နှာပုံ နှိပ်ထားတာက အက်သီနာရဲ့ ဒိုင်းကတစ်ခုတည်းမဟုတ်ဘူး။

Ancient Greek and Roman artists committed Medusa’s image to everything

ရှေးဂရိနဲ့ ရောမ အနုပညာရှင်တွေဟာ ချပ်ဝတ်တန်ဆာနဲ့ ပန်းချီကားတွေကနေ ကြွေထည်၊

from armor and paintings to ceramics and mosaic floors.

စီခြယ်ထားတဲ့ ကြမ်းပြင်တွေအထိ အရာရာအတွက် မက်ဒူဆာရဲ့ ပုံရိပ်ကို ပုံဖော်ခဲ့ကြတယ်။

And while it was customary for ancient Greek subjects to appear in profile,

ရှေးဂရိ လူပုံတွေအတွက် ဘေးတိုက်ပုံ ပေါ်တဲ့ ထုံးစံဖြစ်ပေမဲ့၊

Medusa was almost always facing directly outwards.

မက်ဒူဆာက အမြဲတမ်းလိုလို အပြင်ဘက်ကို တိုက်ရိုက် မျက်နှာမူနေတယ်။

She was an apotropaic symbol, one that imbued both fear and protection at once.

သူက အကြောက်တရားနဲ့ ကာကွယ်မှု နှစ်ခုစလုံး တစ်ပြိုင်နက် စိမ့်ဝင်နေတဲ့သင်္ကေတတစ်ခုပါ။

Her story reverberated through time.

သူ့ဇာတ်လမ်းက အချိန်တစ်လျှောက် ပဲ့တင်ထပ်ခဲ့တယ်။

In many versions, including the earliest, she was always a Gorgon;

အစောဆုံးတွေ အပါအဝင် မူကွဲများစွာမှာ သူက အမြဲတမ်း ဂေါ်ဂွန် ဖြစ်ခဲ့တယ်။

in others, like the ancient Roman poet Ovid’s,

အခြားအရာတွေမှာ၊ ရှေးခေတ် ရောမကဗျာဆရာ အိုဗစ်လို၊

she had a sympathetic, human backstory—

သတ်ပစ်ဖို့ ဘီလူးတစ်ကောင်မဟုတ်ဘဲ၊

as a woman who’d experienced cruelty and injustice,

ရက်စက်မှုနဲ့ မတရားမှုကို တွေ့ကြုံခဲ့တဲ့ အမျိုးသမီးအနေနဲ့၊ သူ့မှာ ကြင်နာတတ်တဲ့၊

not just a simple monster to slay.

လူသား နောက်ခံသမိုင်းတစ်ခုလည်း ရှိနေတာပါ။