Better English Conversations: Increase Your Economic Vocabulary

From shopping for groceries to saving for the future,

Od robienia zakupów spożywczych po oszczędzanie na przyszłość,

from managing your monthly expenses to discussing your next pay raise.

od zarządzania miesięcznymi wydatkami po omawianie kwestii podwyżki.

You and I both know the economy shapes both our daily decisions and

Oboje wiemy, że gospodarka wpływa na nasze codzienne decyzje i

professional conversations. Well,

rozmowy zawodowe. Cóż,

economic terms in English might sound technical and complicated.

terminologia ekonomiczna w języku angielskim może brzmieć technicznie i skomplikowanie.

I promise you, once we break them down,

Obiecuję, że gdy je rozłożymy na czynniki pierwsze,

they become much clearer and more practical to use in your everyday

staną się o wiele jaśniejsze i praktyczniejsze do wykorzystania w codziennych

conversations. For example,

rozmowach. Na przykład, czy

have you heard words like inflation tariffs or GDP in the

słyszałeś kiedyś w wiadomościach lub w pracy słowa takie jak inflacja, cła lub PKB

news or at work and wished that you could use them more confidently in English?

i chciałbyś móc posługiwać się nimi pewniej w języku angielskim?

There's no doubt that these terms are everywhere,

Nie ma wątpliwości, że te terminy są wszędzie

and today I want to help you master them so that you are able to express your

i dziś chcę pomóc ci je opanować, abyś mógł

thoughts easily on economic topics. By the end,

z łatwością wyrażać swoje myśli na tematy ekonomiczne. Pod koniec kursu

you'll have learned a variety of vocabulary that will help you confidently

poznasz różnorodne słownictwo, które pomoże Ci swobodnie

discuss economic topics, whether you are reading the news,

rozmawiać na tematy ekonomiczne, niezależnie od tego, czy czytasz wiadomości,

talking with colleagues, or making important financial decisions.

rozmawiasz ze współpracownikami, czy podejmujesz ważne decyzje finansowe.

To make this lesson really clear and well organized,

Aby ta lekcja była naprawdę przejrzysta i dobrze zorganizowana,

we're going to explore six essential categories, economic measures,

przyjrzymy się sześciu podstawowym kategoriom: miarom ekonomicznym,

economic changes,

zmianom gospodarczym,

jobs and income rules and regulators,

zasadom i regulatorom dotyczącym miejsc pracy i dochodów,

government and money, and finally, market monitoring.

rządowi i pieniądzom, a na koniec monitorowaniu rynku.

So grab your notebook and let's dive in.

Weź więc notatnik i zacznijmy.

I want to start with the tools experts use to understand

Chcę zacząć od narzędzi, z których korzystają eksperci, aby zrozumieć,

how an economy is doing.

jak radzi sobie gospodarka. Można

Think of these like taking measurements to check on something's health.

to porównać do pomiarów wykonywanych w celu sprawdzenia stanu zdrowia danej osoby.

The first term you'll often hear is GDP or gross domestic product.

Pierwszym terminem, z jakim się często spotkasz jest PKB, czyli produkt krajowy brutto.

GDP is the total value of everything a country produces

PKB to całkowita wartość wszystkiego, co dany kraj produkuje

and sells in one year. This includes all the products in stores,

i sprzedaje w ciągu jednego roku. Obejmuje to wszystkie produkty w sklepach,

from phones to furniture and all the services from

od telefonów po meble, oraz wszystkie usługi, od

healthcare to education.

opieki zdrowotnej po edukację.

When you hear sentences like the country's GDP grew by

Gdy słyszysz stwierdzenia takie, jak „ PKB kraju wzrosło w

2% this year,

tym roku o 2%”,

it means the whole economy is producing more than last year.

oznacza to, że cała gospodarka produkuje więcej niż w zeszłym roku.

But GDP isn't just one thing.

Ale PKB to nie tylko jedna rzecz.

It's made up of several important parts. I want you to think about it this way.

Składa się z kilku ważnych części. Chcę, żebyś pomyślał o tym w ten sposób.

GDP includes everything you and I buy at stores

PKB obejmuje wszystko, co Ty i ja kupujemy w sklepach,

that's consumer spending.

a więc wydatki konsumpcyjne.

It also includes what businesses spend when they buy new equipment or

Obejmuje również wydatki przedsiębiorstw na zakup nowego sprzętu lub

build new facilities. That's business investment.

budowę nowych obiektów. To jest inwestycja biznesowa.

And then there's what the government spends on things like schools and roads.

A potem są wydatki rządu na takie rzeczy, jak szkoły i drogi.

Finally,

Wreszcie należy

it also includes the difference between what a country sells to other countries

uwzględnić różnicę między tym, co dany kraj sprzedaje innym krajom,

and what it buys from them. We call this net exports.

a tym, co od nich kupuje. Nazywamy to eksportem netto.

All these pieces together show us how much economic activity

Wszystkie te elementy razem wzięte pokazują nam, jak duża jest aktywność gospodarcza

is happening in a country.

w danym kraju.

And now let's move on to talk about something that affects all of us daily

A teraz porozmawiajmy o czymś, co wpływa na nas wszystkich – na codzienną

inflation. You've probably noticed this in your own life.

inflację. Prawdopodobnie zauważyłeś to w swoim życiu.

Maybe a coffee that cost $3 last year now

Być może kawa, która rok temu kosztowała 3 dolary, teraz

costs $3 and 50 cents,

kosztuje 3 dolary i 50 centów,

or your grocery bill is higher than it used to be.

albo twój rachunek za artykuły spożywcze jest wyższy niż kiedyś. Z

That's inflation when prices keep going up over time,

inflacją mamy do czynienia, gdy ceny stale rosną. Ma

and this matters because it affects so many part of our lives.

to znaczenie, ponieważ wpływa na wiele aspektów naszego życia.

When there's inflation,

Gdy panuje inflacja,

everything tends to cost more from your groceries to your gas,

wszystko staje się droższe, od zakupów spożywczych po benzynę, a za

your savings might not buy as much in the future as

oszczędności możesz w przyszłości nie kupić tak wiele, jak

they do today.

dziś.

This is why people often hope their wages will increase to help cover these

Dlatego ludzie często liczą na to, że ich pensje wzrosną i pomogą pokryć

rising costs.

rosnące koszty.

Banks also pay attention to inflation when they set their interest rates

Banki biorą pod uwagę inflację również przy ustalaniu stóp procentowych

for loans and savings accounts.

kredytów i kont oszczędnościowych. Za chwilę

We're gonna talk more about interest rates in a moment, but first,

porozmawiamy więcej na temat stóp procentowych, ale najpierw

let's look at one more important measure. The unemployment rate.

przyjrzyjmy się jeszcze jednemu ważnemu wskaźnikowi. Stopa bezrobocia.

This tells us what percentage of people who want to work

Informuje nas to o procencie osób, które chcą pracować i

can't find jobs. It's a simple but powerful number.

nie mogą znaleźć zatrudnienia. To prosta, ale potężna liczba.

When you hear sentences like the unemployment rate dropped to

Kiedy słyszysz takie stwierdzenia jak „ stopa bezrobocia spadła do

4%, it means more people are finding jobs.

4%”, oznacza to, że więcej ludzi znajduje pracę.

This number helps everyone understand if it's getting easier or

Liczba ta pomaga każdemu zorientować się, czy

harder to find work in the economy. And finally,

znalezienie pracy w gospodarce staje się łatwiejsze czy trudniejsze. Na koniec

let's understand supply and demand.

poznajmy zasady popytu i podaży.

A relationship that explains why prices change.

Związek wyjaśniający, dlaczego ceny się zmieniają.

I like to explain this with a simple example.

Chciałbym to wyjaśnić na prostym przykładzie.

Think about umbrellas on a rainy day when the rain starts,

Pomyśl o parasolach w deszczowy dzień, gdy nagle zaczyna padać deszcz i

suddenly everyone wants to buy an umbrella.

wszyscy chcą kupić parasol.

There's high demand and the stores may have only a

Popyt jest duży, a w sklepach może zostać już tylko

few left that supply. So what happens? Well, the prices go up,

kilka sztuk. Co się więc dzieje? Cóż, ceny rosną,

but on sunny days, stores might have a lot of umbrellas.

ale w słoneczne dni w sklepach może być dużo parasoli.

They have a high supply and very few people want to buy them,

Jest ich dużo, a mało kto chce je kupić,

so there's low demand, and as a result, prices fall.

co skutkuje niskim popytem i spadkiem cen.

This same idea explains price changes for

Ta sama idea wyjaśnia zmiany cen

everything from housing to concert tickets.

wszystkiego, od cen mieszkań po ceny biletów na koncerty.

Now that we have these basic measurements,

Mając już podstawowe pomiary,

let's look at how we can describe changes in the economy.

przyjrzyjmy się bliżej temu, jak można opisać zmiany w gospodarce.

These terms will help you explain economic movements and trends that

Terminy te pomogą Ci wyjaśnić zmiany i trendy gospodarcze, które

you might notice in your daily life or read about in the news. For example,

możesz zauważyć w swoim codziennym życiu lub o których możesz przeczytać w wiadomościach. Na przykład

sometimes prices can change very,

ceny mogą czasami zmieniać się bardzo,

very quickly when they shoot up fast. We use the word spike.

bardzo szybko, gdy gwałtownie rosną. Używamy słowa „kolec”.

For example, you might hear gas prices spiked this week,

Na przykład mogłeś usłyszeć, że w tym tygodniu ceny benzyny gwałtownie wzrosły,

meaning they went up suddenly and.

co oznacza, że ​​wzrosły nagle i.

Significantly.

Znacznie.

Understanding price spikes is particularly important because they can affect

Zrozumienie skoków cen jest szczególnie istotne, ponieważ mogą one

your budget quickly.

szybko wpłynąć na Twój budżet.

Imagine your daily commute suddenly costing much more because of

Wyobraź sobie, że Twoje codzienne dojazdy do pracy nagle stały się znacznie droższe z powodu

a gas price spike. The opposite can happen too.

wzrostu cen benzyny. Może się zdarzyć również sytuacja odwrotna.

When prices fall, we use the word dip. For example,

Kiedy ceny spadają, używamy słowa „spadek”. Na przykład,

if you hear stock prices dipped after the company's announcement,

jeżeli słyszysz, że ceny akcji spadły po ogłoszeniu informacji przez spółkę,

it means the values decreased.

oznacza to, że wartości akcji spadły.

These dips can be temporary like a brief sale at a store,

Tego typu spadki mogą być chwilowe, jak na przykład krótkotrwała wyprzedaż w sklepie,

or they might signal bigger changes in the economy.

ale mogą też być sygnałem poważniejszych zmian w gospodarce.

One more term in this category that you've probably heard in the news is

Innym terminem z tej kategorii, który prawdopodobnie słyszałeś w wiadomościach, jest

recession.

recesja.

A recession is a period when the economy shrinks and

Recesja to okres, w którym gospodarka się kurczy,

it affects many aspects of our daily life.

co wpływa na wiele aspektów naszego codziennego życia.

Think about your local shopping center During a recession,

Pomyśl o swoim lokalnym centrum handlowym. Podczas recesji

you might notice some stores closing or reducing their hours because people are

możesz zauważyć, że niektóre sklepy są zamykane lub otwierane krócej, ponieważ ludzie

spending less money. Companies might pause hiring or even let workers go,

wydają mniej pieniędzy. Firmy mogą wstrzymać rekrutację lub nawet zwolnić pracowników,

and housing prices might fall fewer new businesses might open.

ceny mieszkań mogą spaść i może powstać mniej nowych firm.

Understanding recessions helps you make sense of these changes in your community

Zrozumienie recesji pomoże Ci zrozumieć zmiany zachodzące w Twojej społeczności

and plan accordingly. Now with all of this,

i odpowiednio zaplanować działania. W związku z tym

the economy also goes through what we call the boom and bust cycle.

gospodarka przechodzi przez cykl rozkwitu i upadku.

I like to compare this to the seasons. During a boom,

Lubię porównywać to do pór roku. W okresie prosperity,

like spring businesses grow and create new jobs.

na przykład wiosną, przedsiębiorstwa się rozrastają i tworzą nowe miejsca pracy.

People spend new money and there's a lot of economic activity during a

Ludzie wydają nowe pieniądze, a w czasie

bust like winter, things slow down,

kryzysu, takiego jak zima, aktywność gospodarcza jest bardzo duża, wszystko zwalnia,

businesses might struggle, jobs become more difficult to find,

przedsiębiorstwa mogą mieć problemy, znalezienie pracy staje się trudniejsze,

and people tend to spend less just like seasons.

a ludzie mają tendencję do wydawania mniej, tak jak w różnych porach roku.

These cycles are a normal part of economic life. Finally,

Cykle te są normalną częścią życia gospodarczego. Na koniec

let's talk about the term offset.

omówmy pojęcie offsetu.

When something offsets another thing,

Kiedy coś niweluje coś innego,

it means that one thing balances out another. For example,

oznacza to, że jedna rzecz równoważy drugą. Na przykład,

if your rent goes up but you get a raise at work,

jeżeli wzrośnie Twój czynsz, a w pracy dostaniesz podwyżkę,

the extra income might offset the higher housing cost.

dodatkowy dochód może zrekompensować wyższe koszty mieszkania.

This term is especially useful when discussing how to handle

Ten termin jest szczególnie przydatny, gdy omawiamy, jak radzić sobie ze

economic changes in your personal finances and now something else that affects

zmianami ekonomicznymi w finansach osobistych, a teraz także z czymś innym, co dotyczy

most of us personally, jobs and income,

wielu z nas osobiście, czyli pracą i dochodami.

these terms that we're going to discuss in this category,

Te terminy, które omówimy w tej kategorii,

we'll help you talk about work-related economic topics with more confidence.

pomogą Ci rozmawiać o tematach ekonomicznych związanych z pracą z większą pewnością siebie.

First, the labor market.

Po pierwsze, rynek pracy.

The labor market describes the whole world of jobs in an area.

Rynek pracy opisuje cały świat miejsc pracy na danym obszarze. Można

Think about it like a marketplace where instead of buying and selling products,

to porównać do rynku, na którym zamiast kupować i sprzedawać produkty,

we're talking about jobs and work opportunities.

mówimy o pracy i możliwościach zatrudnienia.

When you hear the labor market is tight,

Kiedy słyszysz, że na rynku pracy jest ciasno,

it means there are more job openings than qualified workers to

oznacza to, że jest więcej wolnych stanowisk niż wykwalifikowanych pracowników, którzy mogliby

fill them. This affects everything from how easy it is to find a job,

je obsadzić. Ma to wpływ na wszystko, począwszy od tego, jak łatwo jest znaleźć pracę, aż

to what kind of salary you might be offered.

po wysokość oferowanego wynagrodzenia.

The labor market includes several important pieces. For example,

Rynek pracy składa się z kilku istotnych elementów. Na przykład,

how many jobs are available, what skills employers need,

ile jest dostępnych stanowisk, jakich umiejętności oczekują pracodawcy,

what salaries companies are offering,

jakie wynagrodzenia oferują firmy

and what kinds of benefits come with those positions.

i jakie świadczenia wiążą się z tymi stanowiskami.

When we talk about wage growth,

Kiedy mówimy o wzroście płac,

we're describing how much pay increases over time.

opisujemy, o ile wzrosły płace na przestrzeni czasu.

Let me give you a clear example.

Pozwól, że podam ci jasny przykład.

If someone earned $2,000 monthly last year

Jeżeli ktoś zarabiał 2000 dolarów miesięcznie w zeszłym roku,

and now earns $2,100 monthly,

a teraz zarabia 2100 dolarów miesięcznie, oznacza

that is a 5% wage growth. But here's where it gets interesting.

to wzrost wynagrodzenia o 5%. Ale tu zaczyna się robić ciekawie.

Wage growth doesn't happen in isolation.

Wzrost płac nie jest zjawiskiem odizolowanym.

It's connected to many factors such as how well the economy is

Zależy to od wielu czynników, takich jak

doing, how successful different industries are,

kondycja gospodarki, sukces poszczególnych gałęzi przemysłu,

how productive workers are, and changes in living costs.

produktywność pracowników i zmiany kosztów utrzymania.

That's why you might hear discussions about whether wage growth is keeping

Dlatego możesz usłyszeć dyskusje na temat tego, czy wzrost płac

pace with inflation. Speaking of which, let's talk about cost of living.

nadąża za inflacją. A skoro o tym mowa, porozmawiajmy o kosztach utrzymania. Koszty utrzymania to

A term you'll often hear when discussing jobs and cities,

termin, który często usłyszysz, rozmawiając o pracy i miastach,

particularly if someone is relocating, cost of living,

szczególnie gdy ktoś się przeprowadza.

is the amount of money you need for basic expenses in a particular area.

Oznacza on kwotę pieniędzy potrzebną na podstawowe wydatki w danym miejscu.

It includes everything from housing and food to transportation

Obejmuje wszystko, począwszy od mieszkania, przez wyżywienie, aż po transport

and daily necessities.

i artykuły codziennego użytku.

What's fascinating about cost of living is how much it can vary.

Co jest fascynujące w kosztach utrzymania, to to, jak bardzo mogą się one różnić. Za tę

The same salary might let you live comfortably in one city,

samą pensję możesz żyć wygodnie w jednym mieście,

but barely cover the basics in another.

ale w innym ledwo pokryjesz podstawowe wydatki.

This is why people often consider cost of living when thinking about

Dlatego ludzie często biorą pod uwagę koszty utrzymania, myśląc o

job opportunities or again, relocating to a new city.

możliwościach zatrudnienia lub przeprowadzce do nowego miasta.

And finally, let's explore a newer term that's becoming more and more common,

Na koniec przyjrzyjmy się nowemu terminowi, który staje się coraz bardziej popularny:

the gig economy.

gig economy.

This describes a way of working that is different from traditional

Opisuje sposób pracy różniący się od tradycyjnej

full-time jobs. Instead of working for just one employer,

pracy na pełen etat. Zamiast pracować dla jednego pracodawcy,

people in the gig economy often work for various clients

osoby pracujące w ramach gig economy często pracują dla wielu klientów

on different projects.

nad różnymi projektami.

Think of freelance ride share drivers like Uber or

Pomyśl o niezależnych kierowcach współdzielących przejazdy, takich jak Uber czy

Lyft or project consultants.

Lyft, lub o konsultantach projektów.

This type of work offers flexibility but comes with different considerations

Ten rodzaj pracy zapewnia elastyczność, ale wiąże się z innymi wymaganiami

than traditional employment.

niż tradycyjne zatrudnienie.

Understanding the gig economy helps you follow conversations about how work

Zrozumienie gospodarki gig pozwoli Ci śledzić rozmowy na temat

is changing in today's world. Next up,

zmian zachodzących w pracy we współczesnym świecie. Następnie

let's explore who makes all the big decisions in the economy and

przyjrzyjmy się, kto podejmuje najważniejsze decyzje gospodarcze i

how these decisions affect our lives.

jak decyzje te wpływają na nasze życie.

Don't worry if these terms sound a bit complex at first.

Nie martw się, jeśli na pierwszy rzut oka te terminy wydają się zbyt skomplikowane.

I'm going to break them down into clear.

Rozbiję je na mniejsze części.

Practical examples. First, the Central Bank.

Praktyczne przykłady. Po pierwsze, Bank Centralny.

The central bank is like a manager for the country's money system.

Bank centralny jest czymś w rodzaju zarządcy systemu pieniężnego kraju.

Just as a store manager makes decisions that affect everyone in the

Podobnie jak kierownik sklepu podejmuje decyzje, które dotyczą wszystkich jego

store,

the central bank makes decisions that affect everyone in the economy.

pracowników, tak

bank centralny podejmuje decyzje, które dotyczą wszystkich w gospodarce.

Their main tool is controlling interest rates.

Ich głównym narzędziem jest kontrola stóp procentowych.

We talked about this word earlier when you hear a sentence like the central bank

Rozmawialiśmy o tym słowie wcześniej, kiedy słyszymy zdanie takie jak „bank centralny

raised interest rates. This isn't just news for banks. It affects all of us.

podniósł stopy procentowe”. Nie jest to wiadomość wyłącznie dla banków. Dotyczy to nas wszystkich.

Higher interest rates means borrowing money becomes more expensive,

Wyższe stopy procentowe oznaczają, że pożyczanie pieniędzy staje się droższe,

whether you're buying a house using a credit card or getting a car loan,

niezależnie od tego, czy kupujesz dom, korzystając z karty kredytowej, czy bierzesz kredyt samochodowy,

it also means that you might earn more on your savings accounts.

oznacza to również, że możesz zarobić więcej na kontach oszczędnościowych.

Let's talk about this a little bit more with some simple math.

Porozmawiajmy o tym trochę szerzej, posługując się prostymi obliczeniami matematycznymi.

If you borrow a thousand dollars with a 5% interest rate,

Jeśli pożyczysz tysiąc dolarów przy stopie procentowej wynoszącej 5%,

you'll need to pay back the original thousand dollars plus

będziesz musiał zwrócić pierwotny tysiąc dolarów plus

$50 in interest. Similarly,

50 dolarów odsetek. Podobnie,

if you save a thousand dollars in a savings account with a 2% interest

jeśli zaoszczędzisz tysiąc dolarów na koncie oszczędnościowym z oprocentowaniem 2%

rate,

,

the bank will pay you $20 for keeping your money with them.

bank zapłaci ci 20 dolarów za przechowywanie u niego twoich pieniędzy.

To do all of this,

Aby tego dokonać,

the central bank uses what we call the key rate or policy rate as a

bank centralny wykorzystuje jako podstawę to, co nazywamy stopą bazową lub stopą procentową

foundation. When this rate changes,

. Zmiana tej stopy procentowej

it usually leads to changes in all other interest rates in the economy,

zazwyczaj pociąga za sobą zmianę wszystkich innych stóp procentowych w gospodarce.

and this is the perfect time to transition into how governments

Jest to idealny moment, aby przyjrzeć się bliżej temu, w jaki sposób rządy

interact with the economy through different policies and decisions. For example,

oddziałują na gospodarkę za pośrednictwem różnych polityk i decyzji. Na przykład

tariffs a word that is all over the news right now.

cła to słowo, które ostatnio często pojawia się w wiadomościach.

When you hear about tariffs,

Gdy słyszymy o cłach,

we're talking about extra costs added to products that are made

mamy na myśli dodatkowe koszty doliczane do produktów wytwarzanych

in other countries and then sold in your country. Here's how it works.

w innych krajach, a następnie sprzedawanych w Twoim kraju. Oto jak to działa.

Let's imagine a phone that's manufactured in country A

Wyobraźmy sobie telefon, który jest wyprodukowany w kraju A

and it's sold in country B For $300, that's the amount that you might pay.

i sprzedawany w kraju B. Za 300 dolarów, tyle możesz zapłacić.

But if country B adds a 10% tariff

Jeśli jednak kraj B doliczy 10% cła

on those phones,

na te telefony, cena

that adds $30 to the price making it cost $330.

wzrośnie o 30 dolarów, czyli wyniesie 330 dolarów.

And this is important to understand because while governments add these tariffs

Ważne jest, aby to zrozumieć, ponieważ chociaż rządy nakładają cła

on imported products,

na importowane produkty,

it's usually the consumers or the customers who end up paying the

to zazwyczaj konsumenci lub klienci płacą ostatecznie

extra prices.

wyższe ceny.

Here's why a company will pay that tariff when they import

Oto dlaczego firma płaci cło, gdy importuje

the goods and then they pass on the extra cost to their

towary, a następnie przerzuca dodatkowe koszty na swoich

customers or buyers.

klientów lub nabywców.

This affects both which imported products are available in stores

Ma to wpływ zarówno na dostępność importowanych produktów w sklepach,

and how much they cost.

jak i na ich cenę.

And now let's move on to understanding national debt,

A teraz przejdźmy do zrozumienia długu publicznego,

which will help you follow important economic.

co pomoże Ci śledzić ważne kwestie ekonomiczne.

Discussions.

Dyskusje.

The national debt is the total amount a government owes to

Dług publiczny to całkowita kwota, jaką rząd jest winien

various lenders, including other countries.

różnym wierzycielom, w tym innym krajom.

Banks and investors who buy government bonds.

Banki i inwestorzy kupujący obligacje rządowe. Można

Think of it like a very large credit card bill,

to porównać do ogromnego rachunku za kartę kredytową.

but for an entire country,

Jednak

when you hear the national debt increased,

gdy słyszysz o wzroście długu publicznego w skali całego kraju,

it means the government has borrowed more money to pay for things like

oznacza to, że rząd pożyczył więcej pieniędzy na

public services,

usługi publiczne,

infrastructure and various programs related to this is the

infrastrukturę i różne programy z tym związane, czyli

federal deficit.

deficyt budżetowy.

This happens when a government spends more money in a year than it receives

Dzieje się tak, gdy rząd wydaje w ciągu roku więcej pieniędzy, niż otrzymuje

from taxes and other sources of income. For example,

z podatków i innych źródeł dochodów. Na przykład,

if a government receives $3 trillion but spends

jeśli rząd otrzymuje 3 biliony dolarów, ale wydaje

4 trillion on public services and programs,

4 biliony dolarów na usługi i programy publiczne,

there's a $1 trillion deficit.

deficyt wynosi 1 bilion dolarów. Jest

This matters because decisions about government spending and income

to istotne, ponieważ decyzje dotyczące wydatków i dochodów rządowych

can affect everything from public services to tax policies.

mogą mieć wpływ na wszystko, od usług publicznych po politykę podatkową.

In our final section,

W ostatniej części

let's look at terms that help us understand economic conditions and changes.

przyjrzymy się terminom, które pomogą nam zrozumieć warunki ekonomiczne i zmiany w nich zachodzące.

Sometimes economies face serious challenges called a financial

Czasami gospodarka staje w obliczu poważnych wyzwań, nazywanych

crisis.

kryzysem finansowym.

These are periods of time when a financial system experiences significant

Są to okresy, w których system finansowy doświadcza poważnych

problems During a financial crisis, you might notice several changes.

problemów. Podczas kryzysu finansowego można zauważyć szereg zmian.

Banks might become stricter about lending money.

Banki mogą stać się bardziej rygorystyczne w kwestii pożyczania pieniędzy.

Stock market values might fall sharply.

Wartości giełdowe mogą gwałtownie spaść.

Companies might reduce hiring or layoff workers,

Firmy mogą ograniczać liczbę zatrudnianych lub zwalniać pracowników,

and it might become harder to get loans.

a także może być trudniej uzyskać pożyczki.

Understanding these terms helps you recognize major economic challenges

Zrozumienie tych pojęć pomoże Ci rozpoznać główne wyzwania ekonomiczne

and their potential effects on your daily life.

i ich potencjalny wpływ na Twoje codzienne życie.

Governments might respond to these economic challenges with economic

Rządy mogą odpowiedzieć na te wyzwania gospodarcze za pomocą

stimulus.

bodźców ekonomicznych. Można

Think of this like medicine for the economy when it's not doing well.

to porównać do lekarstwa dla gospodarki, gdy ta nie radzi sobie najlepiej.

Economic stimulus can take many forms. For example,

Stymulacja gospodarki może przybierać różne formy.

the government might reduce taxes to help people keep more of their money.

Rząd mógłby na przykład obniżyć podatki, aby pomóc ludziom zatrzymać większą część swoich pieniędzy.

They may start large construction projects to create jobs or

Mogą rozpoczynać duże projekty budowlane, aby tworzyć miejsca pracy lub

provide direct support to businesses and individuals.

udzielać bezpośredniego wsparcia przedsiębiorstwom i osobom prywatnym.

All of these actions aim to boost economic activity and help the economy

Wszystkie te działania mają na celu pobudzenie aktywności gospodarczej i pomoc w

recover. And finally,

ożywieniu gospodarki. Na koniec

let's talk about the difference between savings and investments.

omówmy różnice między oszczędzaniem i inwestowaniem.

While they both involve money that you're setting aside,

Choć oba rodzaje odkładania pieniędzy mają różne cele, to jednak

they serve different purposes.

służą różnym celom.

Savings is money you keep for future use or emergencies like

Oszczędności to pieniądze, które przechowujesz na przyszłość lub na wypadek nagłych wypadków, np.

money in a savings account at your bank. Investments on the other hand,

pieniądze na koncie oszczędnościowym w banku. Inwestycje z kolei to

are ways of using money with the goal of earning more over time,

sposoby wykorzystania pieniędzy w celu zarabiania większych pieniędzy w dłuższej perspektywie,

like buying stocks or property.

np. kupowanie akcji lub nieruchomości.

Understanding this difference helps you make better decisions about your money

Zrozumienie tej różnicy pomoże Ci podejmować lepsze decyzje finansowe

based on your goals.

w oparciu o Twoje cele.

Discussing hot topics in English like the economy requires both knowledge

Dyskutowanie na gorące tematy w języku angielskim, takie jak gospodarka, wymaga zarówno wiedzy, jak

and confidence. Sometimes you might understand these concepts perfectly,

i pewności siebie. Czasami możesz doskonale rozumieć te koncepcje,

but feel hesitant to join conversations about them,

ale obawiasz się włączać do rozmów na ich temat,

especially in professional situations.

zwłaszcza w sytuacjach zawodowych. Właśnie

This is exactly why I want to tell you about the Confident Women Community.

dlatego chcę opowiedzieć Wam o Społeczności Pewnych Siebie.

The Confident Women Community is a supportive space where you can practice using

Społeczność Pewnych Siebie to przestrzeń wsparcia, w której możesz ćwiczyć

new vocabulary and all your English skills in real conversations

nowe słownictwo i wszystkie swoje umiejętności językowe w prawdziwych rozmowach

with women around the world, in the community,

z kobietami z całego świata. W tej społeczności

you can discuss topics such as budgeting, personal development,

możesz rozmawiać na tematy takie jak budżetowanie, rozwój osobisty

and building relationships without worrying about mistakes. Inside,

i budowanie relacji, nie przejmując się popełnianiem błędów. W środku

you'll also find live conversation sessions where you can practice discussing

znajdziesz także sesje konwersacji na żywo, podczas których możesz ćwiczyć dyskusje na

real world topics, including the economic vocabulary we've learned here today.

realne tematy, w tym na temat słownictwa ekonomicznego, którego się dziś nauczyliśmy.

You'll also find a supportive network of women just like you who want to express

Znajdziesz tu również grupę wsparcia kobiet, które podobnie jak Ty chcą wyrażać

their thoughts clearly and confidently. In English,

swoje myśli jasno i pewnie. W języku angielskim

you'll discover regular activities and discussions that help you use new

odkryjesz regularne ćwiczenia i dyskusje, które pomogą Ci używać nowego

vocabulary in natural conversations.

słownictwa w naturalnych rozmowach.

All of this happens in a judgment-free environment where you can grow at

Wszystko to dzieje się w środowisku wolnym od osądów, gdzie możesz rozwijać się we

your own pace. Whether you want to feel more confident discussing economic news,

własnym tempie. Niezależnie od tego, czy chcesz czuć się pewniej, dyskutując o aktualnościach gospodarczych, rozmawiając

with colleagues, expressing your opinions,

ze współpracownikami, wyrażając swoje opinie,

or simply having casual conversations in English,

czy po prostu prowadząc luźne rozmowy po angielsku,

the Confident Women Community is here to support your journey.

społeczność Confident Women Community jest gotowa wesprzeć Cię w tej podróży.

If you'd like to learn more, I'll share a link to the Confident Women Community.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, udostępnię Ci link do społeczności Confident Women Community.

In the notes below. Today,

W notatkach poniżej. Dziś

we've explored essential economic vocabulary that you can use in your daily

przyjrzymy się podstawowemu słownictwu ekonomicznemu, które może przydać się w

life and in professional conversations. Remember,

życiu codziennym i w rozmowach zawodowych. Pamiętaj, że

these terms aren't just for economists.

te terminy nie są przeznaczone wyłącznie dla ekonomistów.

They're tools that help you understand the news that affects your life,

To narzędzia, które pomagają Ci zrozumieć wiadomości, które mają wpływ na Twoje życie,

participate in workplace discussions,

uczestniczyć w dyskusjach w miejscu pracy

and make informed decisions about your money and your career.

i podejmować świadome decyzje dotyczące Twoich pieniędzy i kariery.

Building confidence with these terms takes practice,

Zbudowanie pewności siebie w posługiwaniu się tymi terminami wymaga praktyki,

so try using one new term each day in your conversations

dlatego staraj się używać jednego nowego terminu każdego dnia w rozmowach

or while reading news articles.

lub podczas czytania artykułów informacyjnych.

Pay attention to how these concepts connect to your daily life,

Zwróć uwagę na to, w jaki sposób te koncepcje wiążą się z Twoim codziennym życiem,

whether you're shopping, planning, a budget, or discussing work.

niezależnie od tego, czy robisz zakupy, planujesz, ustalasz budżet czy rozmawiasz o pracy.

If you enjoyed this lesson today, I would love to know,

Jeśli podobała Ci się dzisiejsza lekcja, chętnie się o tym dowiem.

and you can tell me in one very simple way,

Możesz mi o tym powiedzieć w jeden prosty sposób:

give this lesson a thumbs up here on YouTube, and while you're at it,

oceń tę lekcję na YouTube, a przy okazji

make sure you subscribe so you never miss one of my Confident English lessons.

zasubskrybuj kanał, aby nigdy nie przegapić żadnej z moich lekcji Confident English.

Thank you so much for joining me, and I look forward to seeing you next time.

Dziękuję bardzo za przybycie i mam nadzieję, że zobaczę Was następnym razem.