How Your Company Can Gain a Global Talent Advantage | Johann Daniel Harnoss | TED

Translator: An Bình Nguyễn Reviewer: Thái Hưng Trần

Last summer I was in New York

Hè năm nay, tôi đã đến New York

and had a conversation that had me thinking ever since.

và có một cuộc trò chuyện đáng nhớ.

I met Mubarik Imam,

Tôi gặp Mubarik Imam,

one of the early engineers at WhatsApp,

một trong những kĩ sư đầu tiên ở WhatsApp.

and what she told me changed how I look at migration.

Những gì cô ấy nói đã thay đổi góc nhìn của tôi về vấn đề di cư.

She said to me,

Cô ấy nói rằng:

“Johann, I will never forget

“Johann, tôi sẽ không bao giờ quên

the first time I walked into the office at WhatsApp.

lần đầu mình bước vào văn phòng WhatsApp.

It felt like a mini United Nations."

Nơi đó giống như Liên Hợp Quốc thu nhỏ”.

And she explained to me that it was precisely that global diversity

Cô ấy giải thích cho tôi rằng chính tính đa dạng toàn cầu đó

that made them design the app

thúc đẩy họ thiết kế 1 ứng dụng

not just for the average US college kid in mind,

không chỉ dành cho sinh viên Mỹ thông thường

but for a truly global audience.

mà là cả người dùng trên toàn cầu.

And in that process, they asked questions few others would.

Trong quá trình đó, họ đặt ra những câu hỏi ít gặp.

Like, does the app work in the more rural parts of Africa,

Ví dụ như ứng dụng có thể hoạt động

ở các vùng quê châu Phi,

Asia and elsewhere,

châu Á hay nơi khác

or will it work for a refugee on a boat

hoặc giúp đỡ một người tị nạn trên tàu

sending a message back home to their family?

cần gửi tin nhắn về cho gia đình không?

The rest is history.

Thế rồi họ đã tạo ra thành quả.

WhatsApp became a product fit for the world,

WhatsApp trở thành ứng dụng phù hợp với cả thế giới

and chances are you, like me, might be using it every single day.

và rất có thể, bạn cũng giống như tôi, đang dùng WhatsApp mỗi ngày.

Of course, WhatsApp is not just an outlier.

Dĩ nhiên, WhatsApp không phải là ngoại lệ.

Look at ChatGPT, Pfizer-BioNTech vaccines,

Hãy nhìn vào ChatGPT, vắc-xin Pfizer-BioNTech,

Google search, YouTube, the iPhone, the list goes on.

Google Tìm kiếm, YouTube, iPhone, v.v.

Each one of these pretty remarkable products

Tất cả đều là những sản phẩm rất nổi bật

was built by teams of immigrants and locals,

do đội ngũ gồm người nhập cư và dân bản địa cùng tạo dựng

working creatively side by side.

một cách sáng tạo.

And that's why leading companies today,

Vì vậy, các công ty hàng đầu ngày nay

they don't just outsource internationally to save money on cheaper labor.

không chỉ thuê nhân lực nước ngoài để tiết kiệm tiền.

They do that,

Ngoài ra,

but what they also do is that they hire immigrants

họ còn thuê người nhập cư

for their insights, experiences and unique perspectives.

để có được thông tin chuyên sâu, kinh nghiệm và góc nhìn riêng.

There are 280 million international migrants in the world today.

Hiện tại, trên thế giới có khoảng 280 triệu người di cư.

And many more, up to 750 million people,

Hơn hết là có đến 750 triệu người

say that they would move internationally if they could.

cho biết rằng họ sẽ chuyển đến quốc gia khác nếu có thể.

I lead our research on global migration here at BCG, a global consulting firm.

Tại công ty tư vấn toàn cầu BCG, tôi là trưởng nhóm nghiên cứu vấn đề di cư.

And I also advise governments and companies on innovation

Tôi cũng đưa ra lời khuyên cho chính phủ

và các công ty về chiến lược đổi mới và di cư.

and migration strategy.

Outside of work, I co-lead a team of more than 100 volunteers.

Ngoài công việc, tôi còn đồng dẫn dắt một nhóm gồm hơn 100 tình nguyện viên.

We are Imagine,

Chúng tôi là Imagine,

and we're a community of talent without borders.

một cộng đồng nhân tài không biên giới.

And every day we help skilled migrants from places like Afghanistan, Syria,

Mỗi ngày, chúng tôi đào tạo kỹ năng cho những người di cư từ Afghanistan,

Syria, Ai Cập, Pakistan, Nigeria, v.v.

Egypt, Pakistan, Nigeria or elsewhere.

We help them find a new job abroad,

Chúng tôi giúp họ

tìm việc ở nước ngoài,

come here and integrate into a new life.

đến đây và hòa nhập với cuộc sống mới.

And from these experiences, I can tell you,

Thông qua các trải nghiệm này, tôi có thể nói rằng

these 280 million people,

280 triệu người đó

they aren't just statistics.

không chỉ là số liệu thống kê.

They're real human beings with families,

Họ là những con người thực có gia đình,

ước mơ và niềm hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn.

dreams and hopes of a better future.

Tuy nhiên, thông thường khi di cư,

Yet, too often when they relocate, they are met with fear,

họ cảm thấy sợ hãi,

prejudice or even outright violence.

phải đối mặt với định kiến hay thậm chí là bạo lực.

Yet in my mind, migration does not have to be a zero-sum,

Nhưng theo tôi, di cư không đồng nghĩa với đánh đổi,

one game where one person wins and the other person loses.

không nhất thiết phải là một trò chơi có kẻ thắng, người thua.

Không hề.

No.

Nếu nhìn nhận khác đi,

If we look at it differently,

it can actually be a source of great strategic advantage,

thực ra đây có thể là một nguồn lợi thế lớn mang tính chiến lược

both for companies and entire countries.

đối với cả công ty và quốc gia.

We looked at this recently in a joint report with IOM,

Gần đây, chúng tôi đã xem xét điều này trong một báo cáo chung với IOM,

the International Organization for Migration of the United Nations.

Tổ chức Di cư Quốc tế của Liên Hợp Quốc.

And in that report, we published two headline figures.

Trong báo cáo đó, chúng tôi đã công bố 2 tin quan trọng.

One, migrants already today

Một là người di cư ngày nay

create a massive boost to our local economies,

đã tạo ra sự thúc đẩy lớn cho nền kinh tế của chúng ta,

totaling nine trillion US dollars a year in 2020,

tổng cộng 9 nghìn tỷ đô la Mỹ trong riêng năm 2020

and that impact will only increase to 2050 to 20 trillion US dollars a year.

và tác động đó sẽ tăng lên 20 nghìn tỷ đô la Mỹ vào năm 2050.

And what's more,

Hơn thế nữa,

migrants can help us address pretty acute labor shortages

người di cư giúp giải quyết tình trạng thiếu lao động trầm trọng

that we see in our economies,

mà ta thấy ở nền kinh tế này,

because it turns out, we don't have a lack of jobs.

vì hóa ra,

chúng ta không thiếu việc làm.

In many countries,

Có nhiều quốc gia

we tend to have a lack of workers.

có xu hướng

thiếu nhân lực

And that lack of workers, it costs all of us dearly.

nên rất tốn kém chi phí.

Three billion US dollars, not per year, but per day.

Ba tỷ đô la Mỹ,

không phải mỗi năm,

mà là mỗi ngày.

Lý do là các cuộc hẹn khám bị bỏ qua,

And that is doctor appointments not happening,

packages not delivered or flights back home being canceled.

kiện hàng không được giao

hoặc chuyến bay về nhà bị hủy.

So how can we make migration work better for everyone?

Vậy làm cách nào để cải thiện việc di cư cho mọi người?

That's exactly the question we looked at

Đó chính là câu hỏi chúng tôi quan tâm

when we recently interviewed 800 executives in a recent BCG survey.

khi phỏng vấn 800 giám đốc điều hành trong một cuộc khảo sát gần đây của BCG.

And what they told us really surprised me,

Điều họ chia sẻ khiến tôi kinh ngạc,

because 95 percent said,

vì 95% cho biết rằng

"Johann, we see the value in hiring globally,"

“Johann, chúng tôi thấy giá trị tuyển dụng trên toàn cầu”,

but only five percent said,

nhưng chỉ 5% nói là

"And yes, we're already doing it strategically

“Đúng vậy, chúng tôi đã làm việc này một cách có chiến lược

and we're getting the results to show for it."

và đang nhận được những kết quả đáng chú ý”.

So companies seem to struggle big time

Vì vậy, các công ty có vẻ gặp khó khăn lớn

to follow the lead of WhatsApp and others.

khi muốn theo kịp WhatsApp và những bên khác.

And when we dug deeper and wondered why, we initially thought it was a visa issue.

Khi đào sâu hơn và tự hỏi lý do, ban đầu chúng tôi nghĩ là do vấn đề về thị thực.

But then we took a closer look at the visa policies

Nhưng khi xem xét kỹ hơn các chính sách thị thực

of more than 25 countries,

của hơn 25 quốc gia

and we found that with the exception of the US and China,

rồi thấy rằng ngoại trừ Hoa Kỳ và Trung Quốc,

all the other countries actually give a pretty direct path to entry for work.

tất cả các quốc gia khác đều cung cấp một con đường ứng tuyển khá rạch ròi.

If you have a bachelor's degree,

Nếu bạn có bằng cử nhân,

have a job offer

nhận được lời mời làm việc

and make just a little bit more than the average salary in the country.

và kiếm được cao hơn chút so với mức lương trung bình ở nước sở tại.

Các sinh viên mới tốt nghiệp có thể dễ dàng đáp ứng

All of these conditions can be quite easily fulfilled

by recent university graduates

tất cả những điều kiện này

with just two or three years of work experience.

chỉ sau 2 - 3 năm làm việc.

So the visa process, could it be fast and easier at times?

Có khi nào thủ tục cấp thị thực sẽ nhanh chóng và dễ dàng hơn không?

Absolutely, yes.

Chắc chắn rồi.

But is it the show stopper that keeps talent and opportunity

Nhưng đây có phải là rào cản

away from each other?

giữa nhân tài và cơ hội?

Clearly not.

Rõ ràng là không.

So what is it then, if it's not a visa issue caused by government bureaucrats?

Vậy nguyên nhân là gì nếu không phải do vấn đề về thị thực từ quan chức chính phủ?

In my view,

Theo tôi,

the issue lies in the world of business and within all of us.

vấn đề nằm ở doanh nghiệp và tất cả chúng ta.

And that's actually the good news

Thật ra, đây là tin tốt

because it means that we can all change it.

vì như thế có nghĩa là chúng ta đều có thể thay đổi.

Changing it starts with senior executives

Đầu tiên là từ giám đốc điều hành cấp cao

because like any other business priority,

vì như mọi ưu tiên khác của doanh nghiệp,

it must come from the top or it ain't going to happen.

phải xuất phát từ lãnh đạo, nếu không thì sẽ bất khả thi.

Let's take a look at Rakuten, for example.

Tôi sẽ lấy Rakuten làm ví dụ.

Rakuten is a Japanese e-commerce company that by now has expanded globally.

Đó là công ty thương mại điện tử Nhật Bản đến nay đã mở rộng trên toàn cầu.

But in 2010, the company was totally lost in translation,

Nhưng năm 2010, công ty này hoàn toàn không thể truyền tải

translating documents across English and Japanese and back on a daily basis,

hết nghĩa của các tài liệu từ Anh - Nhật và ngược lại mỗi ngày

losing days of work,

nên đã bỏ phí ngày công,

and also making it pretty hard for global talent to join the company.

dẫn đến khó thu hút được nhân tài trên toàn cầu gia nhập công ty.

So the founder and CEO, Mickey Mikitani,

Vì vậy, nhà sáng lập và CEO Mickey Mikitani

he stepped up and issued a decree.

đã hạ lệnh rằng

He basically said, from today on, all meetings, presentations,

từ nay, mọi cuộc họp, bài thuyết trình

down to the canteen menus,

cho đến thực đơn căng tin

they must be in English.

đều phải bằng tiếng Anh.

Sounds easy? Is not.

Nghe có vẻ dễ dàng nhỉ? Không đâu.

So for the next few weeks, absolute chaos ensued.

Vài tuần sau, mọi thứ trở nên hỗn loạn.

And for sure, you can imagine it was a pretty stressful transition

Hẳn là bạn có thể tưởng tượng ra tiến trình chuyển đổi căng thẳng đó

for many executives not home in English as their first language.

đối với những giám đốc điều hành có tiếng mẹ đẻ không phải là tiếng Anh.

But over time, the decision paid off

Nhưng theo thời gian, quyết định đó đã được đền đáp

and the company turned from a formalistic, hierarchical one

và từ một công ty mang tính hình thức, có thứ bậc,

into one that is much flatter and more decentralized.

Rakuten trở nên phẳng hơn nhiều và phi tập trung hơn.

And if you visit their offices today,

Nếu hôm nay ghé thăm văn phòng của họ,

you will see people that migrated to Japan from places like Bulgaria, France,

bạn sẽ thấy những người di cư đến Nhật Bản từ các nơi như Bulgaria, Pháp,

Germany, India, Indonesia and elsewhere.

Đức, Ấn Độ, Indonesia, v.v.

And since then, the company has expanded into 30 countries

Kể từ đó, công ty này đã mở rộng sang 30 quốc gia

and is seen as the poster child of a modern, digital and global Japan.

và là hình mẫu đại diện cho một Nhật Bản hiện đại, số hóa và hội nhập.

Once senior executives are on board,

Khi giám đốc điều hành cấp cao tham gia,

human resource teams are next.

sau đó sẽ là đội ngũ HR.

In the past, these HR teams,

Trước đây, những đội ngũ HR này

có thể viết phần mô tả công việc bằng ngôn ngữ địa phương

they could afford to basically just write a local language job description

and hire from a talent pool largely 50 miles around the headquarters.

và chủ yếu thuê nhân tài cách trụ sở 50 dặm.

Today, not so much.

Giờ thì không hẳn vậy.

And leading HR teams, for many positions, they actively hire globally.

Các đội ngũ HR dẫn đầu tích cực tuyển dụng trên toàn cầu cho nhiều vị trí.

Chẳng hạn như Douglas.

Let's take a look at Douglas.

Douglas is Europe's number one beauty retailer

Douglas là nhà bán lẻ sản phẩm làm đẹp số 1 tại châu Âu,

with more than 1,800 stores

có hơn 1.800 cửa hàng

across more than 15 countries.

tại hơn 15 quốc gia.

Yet in the pandemic, they had to close many stores

Tuy nhiên, trong đại dịch, họ đã phải đóng nhiều cửa hàng

and they made a hard turn towards e-commerce.

và có bước ngoặt sang thương mại điện tử.

And they knew that in order to do that, they had to dial up their tech teams.

Để làm được điều đó, họ biết rằng mình phải nâng cấp đội ngũ công nghệ.

Yet, they really couldn't find the tech talent here at home in Germany.

Nhưng họ lại không tìm thấy nhân tài công nghệ ngay tại quê nhà Đức.

So to fix that, they did two things.

Để khắc phục vấn đề, họ làm 2 việc.

One, they introduced a fully remote digital hiring process

Thứ nhất, họ giới thiệu một quy trình tuyển dụng kỹ thuật số từ xa hoàn toàn

complete with hard and soft skill assessments,

cùng các bài đánh giá kỹ năng cứng và mềm,

and they also launched a new hiring campaign

cũng như phát động chiến dịch tuyển dụng mới

called "The Code Behind the Beauty" in order to attract a more global,

có tên “The Code Behind the Beauty” nhằm thu hút thêm nhiều ứng viên

diverse set of applicants.

trên toàn cầu thuộc mọi thành phần.

Since then, they've hired a QA tester

Kể từ đó, họ đã thuê một người kiểm thử QA

and product managers from our Imagine pool,

và những người quản lý sản phẩm từ Imagine của chúng tôi,

and they’re also broadly hiring more globally and hire developers

cũng như tuyển dụng rộng rãi trên toàn cầu hơn nữa, thuê những nhà phát triển

and for other roles completely internationally.

và người nước ngoài cho tất cả các vị trí khác.

And as a result they managed something pretty rare for an offline retailer,

Nhờ đó, họ đã làm được một việc hiếm gặp đối với một nhà bán lẻ offline,

and that is translating their offline strength

đó là chuyển đổi sức mạnh offline

into true online growth potential.

thành tiềm năng phát triển online thực thụ.

And the cherry on top?

Trên hết là

Doing all of that by following the latest and freshest HR best practices

tất cả những việc này theo các phương pháp hay và mới nhất của HR,

that benefit not just foreign workers,

không chỉ giúp ích cho người lao động nước ngoài

but all of their talent base.

mà còn cho toàn bộ lực lượng nhân tài.

Finally, let's look at you and me

Cuối cùng, hãy nhìn vào bạn và tôi

and all of us who don't work in HR teams

cũng như tất cả những ai không làm HR

and don't lead global companies just yet.

và chưa dẫn dắt các công ty toàn cầu.

So the next time you're hiring for one of your teams,

Trong lần tuyển dụng tới,

ask your HR colleagues to maybe also shortlist a couple of global candidates

hãy yêu cầu các đồng nghiệp HR chọn lọc vài ứng viên trên toàn cầu

and when you interview them, be ready to be surprised.

và khi bạn phỏng vấn họ, hãy sẵn sàng đón nhận sự bất ngờ.

A couple of months ago,

Vài tháng sau,

I spoke to a group of female developers from Afghanistan

tôi đã nói chuyện với một nhóm nhà phát triển nữ từ Afghanistan

seeking a career abroad.

muốn tìm việc ở nước ngoài.

And yet, despite the unimaginable horrors of their daily lives

Bất chấp những nỗi kinh hoàng khó tin trong cuộc sống hằng ngày

and the injustice that they're facing,

và sự bất công mà họ đang phải đối mặt,

they actually brought a degree of positive focus and skill and creativity

họ thực sự đã mang đến một mức độ tập trung tích cực, kỹ năng và sự sáng tạo

to the conversations I could only deeply admire.

vào các cuộc trò chuyện mà tôi cực kỳ ngưỡng mộ.

Yet, frankly, in other circumstances, it turned out differently.

Tuy nhiên, thật lòng thì sự việc sẽ không như vậy trong những hoàn cảnh khác.

And people were clearly not mentally or culturally ready for a life abroad.

Rõ ràng, mọi người chưa sẵn sàng về mặt tinh thần hoặc văn hóa khi ở nước ngoài.

Over time, I personally learned to check my own biases at the door,

Cá nhân tôi dần học được cách bỏ qua các thành kiến

and I'm still working on it.

và vẫn đang cố gắng làm việc này.

But let me give you an example.

Tôi xin đưa ra một ví dụ.

When people address me by email, as "esteemed sir" or "doctor,"

Khi mọi người xưng hô với tôi qua email là “thưa ngài” hay “thưa tiến sĩ”,

tôi không thấy sượng hay cho rằng họ có thể chưa sẵn sàng về mặt văn hóa.

I don't immediately cringe or think that they might not be culturally ready.

No, I learned over time that they only mean it as a sign of respect.

Không, tôi dần học được rằng họ coi điều đó biểu thị sự tôn trọng.

Yet, let's face it, the culture gap is real

Tuy nhiên, đúng là có khoảng cách văn hóa

and it can always help to get some culture coaching.

và việc đào tạo về văn hóa là cần thiết.

In fact, I'm a culture coach myself, sometimes in my own family.

Thực tế, bản thân tôi cũng đào tạo về văn hóa, đôi khi ở chính gia đình mình.

So a couple of years ago,

Vì vậy, vài năm trước,

my brother Jonathan was applying for a job in the US

em trai tôi Jonathan ứng tuyển vị trí

as a research scientist,

nhà khoa học nghiên cứu ở Hoa Kỳ.

and initially he was struggling just a little bit.

Ban đầu, cậu ta gặp chút khó khăn.

So I took a look at his emails and I could tell he was writing them

Vậy nên tôi đã đọc email của em trai và thấy rằng cậu ta viết thư

với tư duy rất giống người Đức.

from a very German mindset.

Let me give you an example.

Tôi xin đưa ra một ví dụ.

He wrote something like, "Dear Dr. Smith,

Cậu ta viết là “Thưa Tiến sĩ Smith,

I am writing to you in relation to my previous letter from April 22.

Đây là thư tiếp nối nội dung tôi đã gửi vào ngày 22/4.

I haven't heard a reply from you since."

Từ đó đến nay, tôi vẫn chưa nhận được thư trả lời của ông”.

True story.

Chuyện có thật đấy.

It's not just too formal,

Không chỉ quá trang trọng,

it's borderline rude by American standards,

cách viết này còn gần như thô lỗ theo chuẩn mực của Mỹ

even though in Germany, believe it or not, you still might get away with it.

dù ở Đức, bạn vẫn có thể được châm chước.

So I told him to rewrite his emails in a more global standard.

Vì thế, tôi bảo cậu ta viết lại email theo chuẩn mực toàn cầu.

Something like "Dear John, I hope you had a great weekend.

Chẳng hạn như “John thân mến, Hy vọng ông đã có ngày cuối tuyệt vời.

I'm following up on my blah blah blah."

Tôi liên hệ lại để...”.

You get the message.

Thông điệp rõ ràng.

And with that, and because it’s great, he got the job.

Nhờ cách viết hiệu quả đó, cậu ta đã được tuyển dụng.

And what's so unique about this

Điều độc đáo ở đây là

is he did not have to learn a new skill, spending years on it.

cậu ta không phải dành nhiều năm để học kỹ năng mới

All that it took was somebody pointing out to him

mà chỉ cần có người chỉ cho phương pháp

the small but significant changes in the way he presented himself.

“nhỏ mà có võ” để thay đổi cách thể hiện bản thân.

And now, after a couple of years, he's a great culture coach himself.

Giờ đây, sau vài năm, cậu ta đã trở thành chuyên viên đào tạo về văn hóa.

And in fact, I think that is something we can all aspire to.

Thực tế, tôi nghĩ rằng chúng ta đều khát khao làm được vậy.

Because migration is indeed one

Vì di cư chính là

of the great possibilities of our lifetimes.

một trong những chuyện rất dễ xảy ra trong đời,

One that we can all contribute to

có thể liên quan đến tất cả mọi người

and one that clearly has in business

và rõ ràng làm phát sinh thứ mà trong ngành

so-called "first mover advantage."

gọi là “lợi thế của người đi đầu”.

And that's why I predict that companies who embrace the most global,

Do đó, tôi dự đoán rằng những công ty sẵn sàng thu nhận thế hệ có học thức

most educated generation ever,

và mang tính toàn cầu nhất

they will win in the marketplace,

sẽ giành thắng lợi trên thị trường,

while others who still stand on the sidelines, they won't.

còn những công ty vẫn đứng ngoài cuộc thì ngược lại.

I call that global talent advantage,

Tôi gọi đó là lợi thế nhân tài toàn cầu,

and it applies as much to companies as it does to entire countries.

có tác động nhiều đến các công ty như với toàn bộ quốc gia.

I think it's time that we change perspective

Tôi nghĩ đã đến lúc chúng ta thay đổi góc nhìn

and see migrants not as a threat or as a burden,

và coi người di cư không phải là mối đe dọa hay gánh nặng

but as an opportunity.

mà là cơ hội

An opportunity to build more vibrant and innovative nations,

để xây dựng các quốc gia năng động và sáng tạo hơn,

and also an opportunity to do our little share

cũng như để chúng ta góp phần

to make the world a better place for all.

biến thế giới thành một nơi tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người.

Thank you.

Xin cảm ơn.